Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER 4 EYLÜL 1990
Türkiye, Japon Mucizesini
Gerçekleştirebilir mi?
Japon toplumunda yüzyıllar bovunca toplumun çıkarlan bıreyın
çıkarlarının ustunde tutulmuştur Bireye kendı çıkarlarına oncelık
vermemesı oğretılmıştır. Bu nedenle Japonya'da konsensus çok
onemhdır
KORKMAZ İLKORUR İktisatçı
Yazının başlığını teşkıl eden soruya vanıt \er
meden once bazı hususlan okuj uculann dıkkatı-
ne sunmakta >arar vardır Bınncısı bu makale-
nın yazannın ınsanların bıreysel ve toplumsal
duşûnce vapılannı ve davranış bıçımlennı ıncele
yen bır sosval bılım dalında uzmanlaşmamış ol-
masidır Bu tur duşunce ve da\ranış şekıllenme-
len hakkındakı aşağıdakı değınmelenmız, konu
hakkında ınceleme, okuma ve gozlem sonuçla-
nıleenonemhsı Japon kı^ı vekuruluşlarulebeş
vıllık bır beraberhğın oluşturduğu kanılardır
Ikıncı husus ıse bu satırlann > azannın bır ıktısat-
çı olmasına ve vazıda ekonomık bır mucızeden
söz edılmesıne karşın sorunun yanıtının ıktısat
ıçenklı lartışmalar ıçınde aranmayacağıdır
Uçuncu husus ıse yazının başlığını oluşturan so-
runun ortaya atılması nedenıdır Sureğen (kro-
nık) ıktısadı hastahklardan bır turlü kurtulama
>an Turkıye zaman zaman model arayışı ıçıne
gırmekte \menkan modelı Is\eçmodeh Kore
modelı >a da Japonya modelı gıbı modellen uy-
gulayarak mucize varatacağını ve ekonomık bu
nalımları kısa surede aşacağını duşlemektedır
Ekonomık bır süper guç durumuna gelen Ja-
ponya Turkıve ve de gıderek daha fazla ılgı
gosterdıkçe Turkler de polıtıkacısı. burokratı
ışadamı ışçısı ve vatandaşı ıle Japon modelıne
daha çok ılgı gostermektedır Işte bu nedenle so-
ruyoruz Turkıye Japon mucızesını gerçekleştı-
rebılır mır)
Yanıtımız Turk ınsanının bıreysel ve
toplumsal duşunce vapısındakı ve davranış bıçı-
mındekı değışımlere ılışkın gozlemlerımız ve bu
değışımlerın onumüzdekı gorebıldığımız zaman
dılımı ıçınde de vakın geçmıştekı vonlennı koru-
vacağı kanısı ıçınde kesm bır ha>ır'dır
Kuşkusuz İkıncı Dunya Savaşı'ndan yenık
olarak çıkan ve belkı tarıhının sıyasal sosyal ve
ekonomık açılardan en zor dönemını savaştan
sonrakı ılk on vıl ıçınde yaşayan Japonya, bır
ekonomık mucize yaratarak otuz beş yıl ıçınde
gerçek bır ekonomık guç halıne gelmıştır Bır
>andan üzennde patlavan ıkı atom bombasının
açtığı fecı yaralan saran Japonv a ote \ andan sa
vaşın adeta yok ettığı sanayıını yenıden kurarken
gucunu (olmayan) ekonomık kaynaklarından
değıl vuzyıllar boyunca oluşmuş külturunden ve
onun bıçımlendırdığı bıreysel ve toplumsal du-
şünce v e davranış yapısından almıştır
İki ana kültür akımı
Turkler Batı va doğru ıledeyerek Asya ve
Avrupanın kesışme hatlannda yerleşırken Ja-
ponlar doğuda kuçuk bır adada yerleşmışlerdır
Kıtada verleşenlenn ıstılalaretkısı ıle hızla değı-
şen kultürlerı karşısında Japonlar kendı kulturle-
nnıgehştırebılmışler kendılen ıle temaseden ya-
bancı kültürlen de ıçlennde erıtebılmışlerdır Ja-
ponva tanhı bo> unca kuçuk bır adanın sunduğu
dar olanaklar ıle kalabalık bır nufusu beslevebıl-
mek sorununu vaşamıştır Zaman zaman karşı-
laşılan deprem ve tayfun gıbı afetler de bu soru-
nun dennleşmesıne>ol açmıştır Çok basıtbırbı-
çımdeıfadeedecek olursak Japon kulturü bu so-
run üzenne ınşa edılmıştır Bugünku Japon kul-
turundeyaklaşıkıkı bın vıl once başlayan koy '
(,mura)külturuıle 16 yüzvıldanl9 vuzyılortala-
nna değın egemen olan Japon savaşçıları (samu-
raı) kulturunun yaşam savaşı çevresınde oluş-
muş oğeler egemendır Meıji donemındekı ve
onu ızleyen donemlerde yaşanan Batılılaşmaya
ve modernleşmeye karşın bugünkü Japon kultu-
ru bınlerce vılda oluşan kulturün ozunu taşima-
ya dev am etmektedır
Japonya nın ıkı bın yıl once en onemlı verle
şım merkezlerı olan köylerde, sulama pırınç ekı-
mı ve hasatı gıbı tum yaşam savaşına vonelık ış-
ler köv halkıtarafındanbuyük bır ışbırlığı ıçınde
\apılmıştır Topluma ıyı bır ürun sağlamak ve
toplum barışının gerçekleştınlmesı amaçlarına
katkı, kov ınsanı ıçın en onemlı başarı olçütu ola-
rak kabul edılmıştır "Koy ' kulturunun bugune
kadar gelen ve mevcut Japon duşunce yapısı ve
davranış bıçımı uzennde buvuk etkısı bulunan
öğeler şu şekılde ozetlenebılır Fıkır bırlığı (kon-
sensus) u)um (harmonv). grup bılıncı ve aksıvo-
nu Japonsavaşcısı donemı külturii'ne adını veren
"'samuraı feodal donemde ımparatorluk aılesı
ya da soylular tarafından tutulan paralı askerler
değıldır 'Samuraı vaşam savaşının bır gereğı
olarak kovun topraklarını korumak amacıyla
oluşmuş bır gruptur Burada vurgulanması gere-
ken onemlı bır husus samuraı" kulturunun,
bugünku Japon kulturünde etkısı açıklıkla ızle-
nebılen Konfuçvus felsefesının etkısı altında
kalmış olmasıdır Dınsel bır ' ınanış 'tan çok bıı
ahlak sıstemı olan Konfuçyus felsefesı toplum
ıçınde sadakat kışısel ılışkıler ve etıkete verdığı
onem ve eğıtım ve çalışkanlığa bağladığı yuksek
değer ıle gorevı. ıçınde yaşadığı toplumun en
onemlı varlığı olan toprağını korumakla yuküm-
lu samuraf *ın duşunce yapısını ve dav ranış > a-
pısını çok etkılemıştır Konfuçvus felsefesının bu
özellıklen, bugunkü pragmatık Japon karakten-
nın oluşmdsında onemlı bır rol ov namıştır
Toplum çıkarlarının üstünlüğü
Yukarıda kısaca ozetlemeye çalıştığımız ıkı
ana kultur akımı Japonlarınısteraıle ısteryaşa-
nılan sokak ıster çalışılan şırket va da yaşanılan
ülke oisun, bır parçası olduklan topluma, her-
hangı bır kolektıvıze toplumunkınden çok daha
fazla bır sorumluluk duygusu ıle sahıpçıkmaları-
na yol açmıştır Japon toplumunda > uzv ıllar bo-
yunca toplumun çıkarlan bıreyın çtkarlarının us-
tunde tutulmuştur Bıre>e kendı çıkarlarına on
celık vermemesı oğretılmıştır Bu nedenle Japon-
ya da konsensus çok onemlıdır Alınacak bır
kararda, konuyla ılgılı kışılerın fıkır bırlığının ol-
maması tatbıkatta samımı bır ışbırlığının bulun-
masını onleveceğınden bırçok ulkeden farklı
olarak Japonva da kararlar tepeden aşağı doğ-
ru değıl aşağıdan yukarıva doğru toplum çıkar-
lan doğrultusunda ahnırlar (Japonya da karar
alma sureçlerının uzun surmesının ana nedenı
budur ama bır kez karar alındıktan sonra tatbı-
kat fıkır bırlığı olduğundan hızla ve kesıntısız
olarak gerçekleşır)
Ote vandan tanh boyunca Japonya'da ıçınde
yaşanılan toplumun ekonomık refahı ve ıstıkrarı
ıle toplumsal banşın varlığı ve devamlılığı bırer
amaç olarak benımsenmıştır Bu nedenle Japon
kullurunde toplum uyumu uğrunda venmlılığın
bıle feda edılebıleceğı bır erdem olarak ele alın-
mış ve buna ayak uvduramay anlar toplum dışına
ıtılmışlerdır Onur ve havsıvet 'samuraı done-
mınde ıvıce perçınleşmış kavramlar olarak bugu-
ne uzay an Japon kulturüne damgalannı vurmuş-
lardır Kışının onur ve haysıyetının canından da-
ha onemlı olduğu şekhndekı' samuraı felsefesı
bugun Japon bıreyının, başka bıreylere ve toplu-
ma gosterdığı saygının yanı sıra başkalannın da
kendısıne savgı gostermesını ıstemesının teme-
lınde yatmakta ve Japon bırevının karşısındakı-
nın ve ıçınde vaşadığı toplumun hak ve hukuku-
na navet etmesınde gosterdığı tıtızlığı ızah et-
mektedır
Sonuç
Kuşkusuz dunvanın en zengın kultur bırıkım-
lerınden bın olan Japon kulturunu geçırdığı e\-
nmlen karmaşıkhğı ve tum oğelerı ıle bu kuçük
yazıda anlatmak oldukça zordur, ama sorduğu-
muz soruya verdığımız yanıtın temelını oluştur-
ması açısından v ukanda ızah etmeye çahşuğımız
ve ozünu yaşam sav aşından alan oğeler Japon
toplumunda bıre> ıle toplumun karşılıklı yerlerı-
nı v e bıreyın hak ve y ukümluluklennı tanımlama
ıle Japonların bırevsel ve toplumsal duşunce va-
pılannı ve dav ranış bıçımlennı açıklamak ıçın y e-
terlıdır Işte bu oğeler ıle oluşan kültür bırıkımı
ve toplumun çıkar ve vararına bıreyınkınden da
ha fazla öncelık veren bır duşunce vapısı ve dav
ranış bıçımı Japon mucızesını yaratmıştır (Japon
mucızesı bugun sonuçları ıtıbarıyla tartışılabılır
bır noktaya gelmıştır "Zengın ülke-yoksul
halk' çelışkısı karşısında Turkıye nın Japon
mucızesı benzerı bır mucızevı aynı yontemlerle
gerçekleştırme gereğının olup olmadığı avn bır
tartışmakonusuolmalıdır) Sorumuzunobür y a-
nsını oluşturan Turkıye de ıse bıreyler gıderek
bıreycıolmaktadır Aslında toplumsal veekono
mık gelışmenın belırh bırevresındebıreycı olma-
nın olumsuz vonde eleştınlecek fazla bır yanı ol-
maması gerekır yeter kı bıreycı duşunce >apısına
sahıp kışıler toplum ıçınde başka kışıler ve top-
lumun butunu karşısında hak ve yükumlulukle-
rını ıyı tanımlasınlar ve bılsınler Ancak Turkı-
ye de uzuntü ıle gozlendığı gıbı bıreyler bırey-
cılıklerını gıderek toplumu ve onu oluşturan
obur kışılerın haklarını beklentılerını ve çıkarla-
nnı hıçe sa> an buna karşın başkalanna ve toplu-
ma karşı olan vukumluluklennı angarva kabılın-
den alan bır duşunce yapısı ve davranış bıçımı
ıçınde sergılemektedır Yaşanan sorunların ço-
zümü ıçın kışılenn gıderek artan bır ümıtsızlıkle
"toplumsal uzlaşma'ya çağrıldığı bır ulkede Ja
ponya'nın Ikıncı Dunya Savaşı nı ızleyerek
gerçekleştırdıgı mucızeyı tekrarlamak ınanınız
kımumkun değıldır
HESAPLASMA
BURHAN ARPAD
İlginç Öneri
Beyoğlu üzenne yıllardır konuşuluyor yazılıyor, ılgınç önerı-
ler yapılıyor ve arada bır olumlu sonuçlar elde edılıyor
Beyoğlu Güzelleştırme ve Koruma Derneğı larıh Araştırma
Komıtesı'nın olumlu bır raporu gerçekten sevındıncı Beyoğlu
sınırları ıçınde bulunan tanh değerlı kırk dort yapı, alan ve baş-
ka eserlerın bır lıstesı açıklandı
Galata Kulesı, Galata Mevlevıhanesı, Tünel Narmanlı Yur-
du, Santa Marıa Kılısesı Haçapuluos Pasajı Markız Pastane-
sı, Saınt Antoıne Kılısesı, AyaTnada Rum Ortodoks Kılısesı, In-
gılız Anglıkan Kılısesı, Ispanyol Şapel'ı, Galatasaray Lısesı, Ay-
nalı Pasaj, Çıçek Pasajı, Rejans Lokantası Panaya Kılısesı Kü-
çük Sahne, Uç Horon Ermenı Kılısesı Ağa Camı, Afnka Han
(Rumelı Han), Surp Voskesperan Ermenı Kılısesı, Mapsken Kı-
lısesı, Neve Şalom Sınegogu, Perapalas Otelı, Krepen Pasajı,
Isveç Konsolosluğu Hollanda Konso<osluğu Fransız Konsotos-
lugu, Belçıka Konsolosluğu, SSCB Konsolosluğu, Italyan Kon-
solosluğu, Yunanıstan Konsolosluğu Buyuk Londra Otelı, Brıstol
Otelı, Cercle Doenent, ABD Konsolosluğu, Kule Camıı, Ingtlte-
re Konsolosluğu Zapyon Rum Lısesı, Eseyan Ermenı Lısesı,
6 Daıre (Beyoğlu Beledıyesı yapısı), Buyuk Kraker Otelı, Tak-
sım Cumhurıyet Alanı, Taksım Cumhurıyet Anıtı
Bu çok ılgnıç lıste sanırım daha da artacaktır Ozellıkle Tak-
sım, Galatasaray Cıhangır, Boğazkesen, Galatasaray Tûnel
arası daha bır tıtızlıkle taranacak olursa Italyan, Fransız, Alnıan
hastanelen bu lısteye alınması gereken yapılardır 19 yüzyıl son-
ları mımarlık örneğı bırçok apartman bu lısteyı zengınleştırır
Sayın Tahır Özçelık'ten kısa sure once aldığım heyecanlı bır
önerı mektubu benı de heyecanlandırdı Önerı öylesıne yerın-
de ve olumlu kı desteklememek elde değıl
Mektubu olduğu gıbı aktanyorum
Beyoğlu yenılenırken ne zamandır zıhnımı kurcalayan -ve sı-
ze bu mektubu yazmama yol acan- bır konuya değınmek ıstı-
yorum Dıleğım, onerımı doğru ve mantıklı bulursanız, her za-
man ılgıyle okunduğunu bıldığım salı yazılarınızdan bırınde ko-
nuyu gundeme getırmenız, boylece etkılı bır kampanyanın baş-
latılmasını, ozellıkle de olumlu bıçımde sonuçlandırılmasını sağ-
lamanızdır
Evet bıldığınız gıbı Istıklal Caddesı yenılenıyor (Bır zaman-
lar, ne akla hızmetse, Beyazıt Meydanı da yenılenmıştı
1
) Ama
bu yenılenme caddenın tarıhsel-sanatsal-toplumsal dokusunu
bılımsel yontemlerle kazandırma heyecanından çok, sanıyorum,
bu ışlen yapma yetkısıne malık bulunanların kendı kışısel zevk-
lerıne, duşlerıne özlemlerıne, olçulerıne göre uygulanıyor Ve
SHP eğılımlı kışıler olarak, oylarımızla o mevkıye getırdığımız
beledıye yonetıcılerıne karşı eskı dönemın yonetıcılerıne oran-
la daha hoşgorulu davranıyoruz1
Neyse, bu ayrı bır konu Benım asıl gundeme getırmek ıste-
dığım konu, bugun kıme aıt olduğunu bılmedığım, ama günün
bırınde yerını ıshanına bırakmasından korktuğum Narmanlı Yur-
du'nun kurtarılarak bır sanat ve edebıyat yurdu halıne getırıl-
memesıdır
Yasal yolları zorlayıp beledıyenın burayı kamulaştırması, pek
güc olmasa gerek' Bu kamulaştırma olayına yazarlar, sanatçı-
lar olarak da ellışer yuzer bın lıra ıle katkıda bulunabılırız Ora-
dan kımler gelıp geçmıştır sız daha ıyı bılıyorsunuz Yenılenen
Beyoğlu'nda orası neden yurtdışından gelen konuk yazarların,
sanatçıların ağırlanabıleceğı, halka açık edebıyat konuşmaları-
nın yapılabıleceğı, açık hava sergılerının açılabıleceğı, hatta av-
lusunda oda muzığı konserlerının verılebıleceğı ya da dıleyen
sanatçılara studyo olarak kullanabıleceklerı mekânların sağla-
(Arkan 17. Sayfada)
Yargı Yılı ve Barolar
Yargıç güvencesi ve yargı bağımsızlığı, savunmanın özgurlüğiı
ile baroların bağımsizlığı yargıdan, yargıçtan, baro ve
avukatlardan once devletin, toplumun ve bireyin
güvencesidir.
AHMET COŞAR EmekliYargıtayBaşkanı
Genye dönüp baktıgımızda, adh ara verme
sonunda ve yenı yargı yıhna gırıhrken Yargı-
tay bmncı başkanlannın açış konuşması vap-
malanna ılışkın uygulamanın, yasada bu yön-
de bır düzenleme olmamasına karşın ılk kez
1943 yılında başladığııu, 1956 yılına kadar ara-
1-ksız olarak sürdüruldüğünü, 1956-1960 yıl-
ları arasında bu uygulamaya ara verıldığıru ve
1960 yıhndan sonra bu geleneğe yenıden ış-
lerlık kazandınldığını saptamaktayız
1943 yılında ve yüce Yargıtay'ın çok değerlı
ve bılge Bınncı Başkanı Halıl özyönik'ün ön-
culüğunde başlatılan ve zaman ıçınde gelenek-
lesen bu güzel uygulamanın yasallaşması ıse
ancak 26 5 1973 yürürlük tanhlı ve 1730 sayı-
lı Yargıtay Yasası'nın 52 maddesı hukmu ıle
olanaklı olmuş, bu yasanın yennı alan %2 1983
yürürlük tanhlı 2797 sayılı Yargıtay Yasası'-
nın 59 maddesı ıle de bu düzenleme korun-
muştur
Her dönemde yargı yıhnın açılışı nedenı ıle
Yargıtzy bınna başkanlannın yaptıkları ko-
nuşmaların toplum üzenndekı etkısı olumlu,
yansımalan onemlı olmuş, bu konuşmalarda
gundeme getınlen konular toplumun sıcak ıl-
gısı ıle karşılaşnuş, dahası ülke duzeyınde bır
tartışma zengınlığı yaratmıştır
öte yandan yasada bu yönde bır düzenle-
me olmamasına karşın yargı yıhnın açılışı ne-
denı ıle yüce Yargıtay'da düzenlenen özel gün-
de Yargıtay bınncı başkanlannın yanı sıra
Turkıye Barolar Bırlığı başkanlannın da ko-
nuşma yapmalanna ılışkın ılk uygulamanın
(belleğım benı yanıltmıyorsa) 1969-1970 yar-
gı yıhnın açılışında gerçekleştıgını ve bu gu-
zel, anlamlı ve son derece yararlı uygulama-
nın belırtüen yıldan sonrakı her yargı yüının
açılışında surdurülmek suretı ıle gelenekleş-
ünldığını görmekteyız.
Yuce Yargıtay'ın değerlı Bınncı Başkanla-
rından Sayın ftrnıh Adalı'nın öncülüğünde
başlatılan bu guzel uygulamanın zaman ıçın-
de bır gelenek durumuna gelmesı gerçekten
Turk yargısı ve hukukçusunun övüncu olmuş-
tur Çunkü yargı, yargıcı, savcısı, avukatı ve
özvenlı adalet personeh ıle bır uütündür
Yargıyı böyle bır bütün ıçınden gördüğu-
muzde, yargı yılının açılışı nedenı ıle ve artık
yasa gereğınce düzenlenen özel gunde Yargı-
tay bınncı başkanlannın yanı sıra Türk avu-
katlannın en ust kuruluşu olan ve onlann tem-
sılcısı konumunda bulunan Turkıye Barolar
Bırlığı başkanlannın da konuşma yapmalannı
doğal ve olağan bulmamak ve bu hakkı, yar-
gının en etkın ve vazgeçılmez öğesı olan avu-
katlardan esırgemek buyuk yanılgıdır Törende
Turkıye Barolar Bırlığı Başkanı'nın konuşma
yapmasına Yargıtay Başkanlar Kurulu'nca ka-
rar alınıp olanak venlmemesı gerçekten uzu-
cudür
Bunu ozellıkle vurgulamak ve bu uzücü du-
rumun önümüzdekı yıl \e yıllarda yınelenme-
mesını, yargı yılının açılışında bırlık başkan-
lannın da konuşmalarına olanak sağlayan gü-
zel geleneğın sonsuza dek surdurülmesıru ıç-
tenlıkle dıledığımızı, kamuoyunun beklentısı-
nın de bu yönde olduğunu gözledığımızı be-
lırtmek ıstenz
Adaletın gerçekleştırılmesınde yargıcın en
büyuk ve vazgeçılmez yardımcıs yargılama ey-
lemının "onsuz olunmaz" ögesı olan savun-
ma mesleğırun örgütü baroların bağımsızlığı
konusu, yargı bağımsızbğı yargıç güvencesi ka-
dar onemlı, bunlardan soyutlanması olanak-
sız, olan bır konudur
Bu konunun daha ıyı anlaşılmasına olanak
sağlamak amacı ıle konuya avukatlık mesle-
ğını öncelıkle ele alarak yaklaşmak gerekır
Şöyle kı Yasaya göre avukatlık bır kamu hız-
metıdır, ama aynı zamanda bır serbest mes-
lek bınmıdır Yıne Avukatlık Yasası'nın 1
maddesıne göre "Avukat görevını yenne ge-
tırmede bağımsızdır"
Bunun anlamı ve amacı, avukatın sözleşme
ıle üsüendığı ışın yapılmasında müvekkılının
buynığu altında ve onun çıkarlannın peşın-
de olmamasıdır Zıra avukat buyruk altında
olan kışı değıl, tersıne hukuk sonın ve anlaş-
mazlıklarunn çözumlenmesınde, adalete ve
hakkanıyete uygun sonucun elde edılmesınde,
hukuk kurallannın tam olarak uygulanmasın-
da, hukuk ılışkısının kurulmasında ve duzen-
lenmesmde yargı organlanna, hakemlere, res-
mı ve özel kurum ve kuruluşlara yardım et-
mek konumunda ve zorunda olan kışıdır
Avukatların, avukathk mesleğımn özü ve
yapısı gereğı "buyruk altında olmamalan" ne-
denı ıledır kı, ınsanlık tanhı boyunca avukat-
lar burjuvazı, anstokrası, faşızm, Nazızm, ko-
munızm gıbı dıktatörlüklenn her çeşıdı tara-
fından dışlanmışlardır Ama yıne de ınsanlar
en ağır baskıların egemen olduğu dönemler-
de, rejımlerde ve en kötü koşuüarda yanlannda
hep avukatlan aramışlar ve bulmuşlardır
Onun ıçın Molıerac'ın "Görevımızı yapar-
ken kımseye, ne müvekkıle ne hâkıme hele ne
ıktıdara tabıyız Bızım aşağımızda kışılenn
varlığı ıddıasında değılız Fakat hıçbır hıye-
rarşık üst de tanımıyonız En kıdemsızın en
kıdemlıden ya da ısım yapmış olandan farkı
yoktur Avukatlar esır kullanmadılar, fakat
efendılerı de olmadı" bıçımındekı sözlerıne
katılmamak ve yanlıştır demek olanaklı de-
ğıldır
Yıne ınsanlık tanhınde, toplumlann çok
önemlı sıçramalan ve değışımlen yaşadıklan
donemlerde, ınsanlara ve toplumlara öncüluk
edenler de avukatlardır
Bunlara örnek olarak Solon'u, Penkles'ı,
Cıceron'u, Cesar'ı, Danton'u, Robespıerre'ı ve-
rebılınz
Barolara gehnce, bılınen ılk baro, eskı Atı-
na'da kurulmuştur Bu da göstermektedır kı
barolar, tarıhın tanıdığı en eskı meslek örgut-
lerınden bınsıdır
Türkıye"de ılk baro ıse Osmanlı Imparator-
luğu dönemınde ve 1876 yılında Dersaadet Da-
vavekıllerı Cemıvet Nızamnamesı'ne dayanı-
larak tstanbul'da kurulan "lstanbul Dava Ve-
kıllerı Cemıyetı"dır Osmanlı Imparatorluğu
dönemınde yapılan onca savaşıma karşın avu-
katlık mesleğını ve barolan Baüh anlamda bır
temele oturtmak ve öylece yapılaşmasını sağ-
lamak bır türlü olanaklı olmamış, meslek ço-
ğunluklu olarak ılkesız, bügısız, sonımsuz, ah-
laksız dava vekıllennın tekelınde kalmıştır
Ancak cumhunyet renmımn ve büyük Ata-
turk'ün erışılmez ufkunun Türk toplumuna
getırdığı uygarlığın gereğı olan yenılıklerden,
avukatlık meslegı de payını almış, bu bağlam-
da cumhunyetın ılarundan hemen sonra yü-
rürlüğe konulan "Mahamat Kanunu" ıle Türk
avukatı toplum ıçındekı onurlu ve saygın ye-
nnı almıştır Epeyce değışıklıklerden sonra yü-
rurlüktekı yasayla yazık kı barolar bağımlı kı-
hnmıstır Barolann aldıklan kararlann büyuk
bır kısmını Adalet Bakanlığı'nın onayına bağh
tutan, barolann kendı genel kurullarınca se-
çüen organlannın geçıcı olarak valılıklerce go-
revden alınmalarına olanak sağlayan, barola-
nn denetımını Adalet Bakanlığı'nın görevlen-
dırdığı müfettışlere bırakan, Adalet Bakanı-
nın ıstemı de baro organlannın görevden alın-
malan ıçın cumhunyet savcılannı harekete ge-
çıren hükümlen demokratık bulmak, barola-
nn bağımsızlığı, savunma makamının saygın-
hğı ükelen ıle bağdaştırmak olanaksızdır Oy-
sa mesleğın yapısı ve ıç dınamızmı gereğı öz-
gur olan, buyruk alması yasa tarafından ya-
saklanan, görevlennı yenne getırmede bağım-
sız olduklan yasada vurgulanan avukatlann
uyesı olduklan barolann bağımsız olmalan
kadar doğal ve mesleğın tanımına uygun bır
çözüm yoktur
Sonuç
Bu nedenle altını çızerek ve yaşamsal öne-
mını vurgulayarak dıyoruz kı yargıç güvence-
sı ve yargı bağımsızlığı, savunmanın özgurlü-
ğu ıle barolann bağımsızlığı yargıdan, yargıç-
tan, baro ve avukatlardan önce devletm, top-
lumun ve bıreyın güvencesidir Bütün bunlar
bırer sıyasal terah olayı değıl, tam tersı, ol-
ması gerekendır; hukuk devletıyım dıyebılme-
nın en az koşuludur Evrensel rutehktekı bu
değer ve kavramlara ışlerlık kazandırmakla
devlet, banlarırun sandıkları gıbı "zayıf da
düşmez", bır "yargıçlar devleü" de olmaz. Ak-
sıne daha da guçlü ve gerçekten "hukuk
devletı" olur
Herhalde doğruları söyledığı ıçın ülkesın-
den kovulan Soljenıtsın'ın dedığı gıbı "Ada-
let butün ınsanlann, ınsanlığın bılınadır Han-
gı olayda olursa olsun adalete uygun hareket
edersenız asla hataya duşmezsınız"
öyle ıse önce adaletı sağlamak la ve onun
sağlanmasına yardımcı olmakla görevlı olan
yargıçlara ve avukatlara karşı saygılı ve ada-
letlı davranmak eerekır
PENCERE
Erzincanlı...
Erzıncan ülkemızın en renklı yörelerınden bırıdır, destanı dık
lerde dolaşır
Erzıncan'da bır kuş var,
Kanadında gümüş var
Nâzım Hıkmet belleğımıze denn acıyla kazınmış Erzıncan dep-
remınden sonra bunu değıştırmıstı
Erzıncan'da bır kuş var, ;
Kanadında gümüş yok
Her nedense Erzıncan denınce aklımıza hep act ve hüzûn ge-<
lır, Ahmet Muhıp Dranas'm unlü şıırınde bıle Fahnye Abla'yı bır
Erzıncanlıya verıp gurbete yollamazlar mı> Oysa Erancan'ın sev-
da manılerı de çoktur
Erzıncan'ın karpuzu
Ata vurdum mahmuzu
Annesı çeyız ıster
Ge/ de satma öküzü
Çıktım eşık arası
Buldum atlas parası
Tez buldum, tez ûtürdum
Nedır bunun çarest
*
Başbakan Yıldınm Akbulut Erzıncanlıdır, kabadayı, mert, ce-
sur adam görunuşü de yöresının özellığını yansıtıyor, ama, bu
yalnız gorünüş mu?
Akbulut, Başbakan olunca Babıâlı üstüne abandı özal'a çat-
mak ko'ay değıl1
Bır kez cumhurbaşkanı zırhına bürunmûş, son-
rası da var, ışadamı korkuyor, çüpkü devletle atışverışı bozula-
bılır, Babıâlı patronu da urkuyor Özal'ın özellığı vaktıyle Saban-
cı'nın yanında çalışmasından doğuyor ış dünyasını tanıdığından
holdıng babalarının zayıf yanlarını bılıyor, "yağdanlıklar" Özal'ı
gozetıp Akbulut'a vuruyorlar, hem rızıkosuz, hem kolay, hem he-
saplı yazarlık böyle olur Uzaktan ızlıyorum, yukardan Özal ka-
kalıyor, aşağıdan basın ıteklıyor, herkes ılen gerı konuşuyor, eleş-
tırıler eften püften değıl, can yakıcı1
— Akbulufun kışılığı yok' Başbakan, özal'ın emır en gıbıdır,
Cumhurbaşkanı ne sfylerse 'başüstüne' dryerek esas duruşa ge-
çer emn yenne geünr Özal, adamını ıyı seçmışbr Türkıye'de baş-
bakan ve hûkümet yoktur
Soruyorum
— Ya bır gün Erzincanlı "artk yeter" deyıp başkaldırırsa? Her
ınsanın bır kışılığı ve gururu vardır
— Yok canım'
Özal, Meclıs'ın açılışındakı konuşmasıyta yalnız Akbulut'u de-
ğıl, hükümetı de partamentoyu da hıçe saydığını apaçık ortaya
koydu söyledığı şudur ;
— Ben ne dersem o oluri
Vay canına'
Gazetelere yansıyan boyutlarıyia muhalefetın ortaya koyduğu
soru da ılgınç Özal Bush'la anlaşmış, Incırlık'ı kullandıracak,
Suudı Arabıstan'a asker yollayacak, Türkıye'ye Amerıkan aske-
rını mühurlü mumla çağıracak, ulkeyı savaşa sokacak Çünkü
Başkan Baba düzenmı oturtması ıçın buna gereksınmesı var
Şımdı Meclıs'ten açık çek ıstıyor, yetkıyı aldı mı, ış tamam
Oysa Başbakan ve de Meclıs, daha önce bu yetkıye "hayır"
demıştı, şımdı Özal dıyor kı
— Tükürdüğunüzü yalayın'
Erzincanlı ne yapacak?
Merak bu ya, Akbulufun tarıhın kütük defterıne nasıl yazıla-
cağını merak edıyorum, bu, bır
Ikıncısı Tanhı bır yana bıraktık, Yıldınm Bey'ın eşı, çocukları,
kardeşlerı, Erzıncan'da çevresı yok mu? Insan yakınlarının yü-
zune nasıl bakar
1
Erzıncan'ın ünlu bır destanında Ivıklı Kazım'ın
başına gelenlerı Sayın Akbulut sorup öğrensın
Ivıklı söylüyor
Ben atıma bınemedım
Şu dunyada gülemedım
Evvellen dostu ıdım
Düşmanımı bılemedım
SÖZLEŞMELİ
ELEMAN ALINACAKTIR
Atatürk Kultur Dıl ve Tanh Yüksek Kururau'na bağlı kuruluşlar-
da çalışünlmak üzere aşağıda belırtüen unvan ve sayüarda sözleşmelı
eleman alınacaktır
TURK TARİH KURUMU İÇİN-
(1) PROGRAMCI Üruversıtelerın Bılgısayar Mühendıslığı
Bölümû mezunu RPG dılını büen,
IBM S/38, S/36 veya S/34 sıstemlennde
deneyımlı
(1) SİSTEM OPERATÖRÜ En az lıse mezunu, bılgısayar
deneyımh,
TÜRK DİL KURUMU İÇİN:
(1) SİSTEM SORLMLUSU Cnıversıtelerm Bılgısayar
Mühendıslığı Bölümü mezunu,
NETWORK sıstemlennde deneyımlı
(1) DİZGİ OPERATÖRÜ Enaz lıse mezunu, bılgısayar deneyımh,
Bütün elemanlarda yabancı dıl tercıh sebebıdır
Başvurular, bır dılekçe ıle Ataturk Kültür Dıl ve Tanh Yüksek Ku-
rumu, Atatürk Bulvan 217 Kavakbdere/ANKARA adresıne şahsen
yapüacaktır
ARANACAK BELGELER Nüfus cüzdanı aslı ve onaylı örneğı,
öğrerum durumunu göstenr onaylı belge, özgeçmış, (4) vesıkahk fo-
toğraf
Göreve başlayacaklardan tam teşekküllu hastaneden alınacak sağlık
raporu, savcılıktan alınacak ıyı durum belgesı ıle askerlıkle ılışkılen-
nın olmadığıru göstenr belge ıstenecektır
Basvuru dılekçelennde tercıh edılen bağh kuruluş belırtüecekar
Son başvuru 14 Eylul 1990 Cuma saat 18 00'e kadardır
Mülakat 21 Eylül 1990 Cuma saat 10 00'da ılgıh bağlı kurulus-
larda yapüacaktır
TURK TARIH KURUMU Kızılay Sokak 1 Sıhhıye/ANKARA
TÜRK DtL KURUML Atatürk Bulvan
217 Kavaklıdere/ANKARA
Basın 33025
İngılızce'yı 6 ayda konuşun
sızı Amenkalı dostunuzla
buluşturahm
Td: 349 48 57
San basın kammı kaybettım
Hükümsüzdür
ERCAN TURCAN
Nüfus cüzdanımı kaybettım.
Hükümsüzdür
ZÜBEYİR DİLMEN
3. TEKSTIL H İ MAKINELERI FUARIr
Verımlılığı arttırmak, makıne parkını yenılemek, yenı yatırımlar ıçın gehştırılmışsıstemlerıtanımak ısteyen
profesyonel yonetıcıler, 40 yerlı ve 143 yabancı fırmanın, tekstıl makınelerındekı gelışmelerı ve yenılıklerı
tanıttığı 3 Tekstıl Makınelerı Fuan'na mutlaka zaman ayırın
FUAR1N KAPSAM1:
Orgu venakışmakınelerı etıketdokuma vebaskımakınelerı kurutma ve teks*ıltemızlememakınelerı kumaşpaketleme ve kumaşkesım
makınelerı tekstılboua veıplıkmakınelerı wovenvenon wovendokumacksesuarıarı makınekayişlarıvetaşıvıcıbantlar buharkazanları
vevakumunıtelerı endustrıvelelektronıkterazı kantarvetartısıstemlerı kalıte kontrol cıhazlan ve ılgılı mcslekı vayınlar
5-9 EYLÜL 1990
TÜYM> İSTANBUL SER6İ SARAY1
T E P E B A Ş I . İ S T A N B U L
Zıyareî saa'le'i Hergun 11 00 20 00 Seçkın fuarlar Seçkın zıyaretçıler
ABC KITABEVI SAN VE TIC A Ş • ACG NVSTROM Isveç) • ACTION INSTRUMENTS USA) • ALBI Ba Ama^yal • AVDES F ansa • ArjNET & DARLING
v
en ZeantJal •
ATC A THIBEAU S CIE F ansa • ATG INGOSTADT Bat A rıanya • AYGENTEKS MUMESSILL K MUŞAVIRLIK • BANDO Japonya) • BARUDAN Japonva • BATES (Ing lere
• BARKOÇ *EKST L TlCARET VE MUMESILL K LTD ŞTI • BAYKON A Ş • SEACON (Ing lere • BISCOR PTFE I rg lere • BISK3 llla ya) • BOSAN KOMPRESOR SANAVI Tl
CAPET A S • BO>AP A Ş • BRO'HER Japo-ıya • BTL BRAMMER Ingılleret • BWK ıB,a! Almanya) • ÇAĞIN TEKST L YAY1NCIUK HIZMETLER! SAN TIC LTD ŞTI • CA
NER ORME TEKSTIL MAKINELEP THALAT _TJ ŞTI • CARTES SpA (Ita yal • CEMTAŞ DIŞ T CARET LTD ŞTI • CESARE COLOSIO SrL llalya • CHARLES WALKER (Ingıl
te'e • CIHAN MAK NE SANAYI ,E TICARET A Ş • COMERCIAL AUTEX SA Ispanya • CONTINENTAL (F A nanya • CORGHI ıl a yal • DEMIRB1LEK TICARET • OEGIRMEN
SANAY MALZEMELER! OIŞ TICARET LTD ŞTI • DEMIRCAN MAKINE IMALAT VE ISI SAN TIC LTO ŞT • DETTIN ( la ya| • DIATEC CLES Spa Italya) • DURA IHRACAT IT
hALAT VE TEMSILCILIK • EAS'MAN l^SA • EKS M ITHALAT IHRACAT PAZARLAMA ELEKTRONIK SANAYI VE TICAPET AŞ • ELIAR ELEKTRONIK SANAY AS • EMILE
TARDY |F ansa • ERGINER »ORSELEMCILIK SANAYI VE TICAFET ANONIM ŞIRKETI • ESBAND (Bal Almanya) • ETA ETIKETLEME TCKNIK ARAÇLAR A $ • ETKI ENDUSTRI
TIP KIMYA CIHAZ ,E MALZEMELERI TICARET LTD Ş'l • ETON SYSTEMS AB sveç • EXACTA llalya • f Lü SIMONIN S L Itatya • F I L P A R SrL llalya) • F M E T
s n c Italya • FASCO USA) • FENNER MANKE M DAWSON USA Ing ere • FERROSTAAL AG (Batı Almanya • FLAINOX (Italya • FONG S NATIONAL ENGINEERING CO
LTD lHong Kcngı • FOPM EUCJSTRl UPUNLER TICARET A Ş • FOSTER (Ing tere • GATES ıBELÇIKA INGILTERE • GEOFFREY E MACPHERSON Ingıllere) • GIESLER
(F ansa • GLENGO THALAT HRACAT MJMESSILÜK A Ş • GUMA latya) • GUNOLD-STICKMA KULIS ELEKTRONIK NAKIŞ MAKINELERI TIC LTD ŞTI • GUST0W DAMGA
ARD Bal Almanya • M STOLL GmbH CO Ba A Tianva • HABASIT AG Isv çre) • HALIL OZUDOGRU MAKINE SANAYI • HBD HOUGET DUESBERG BOSSON BelçıM) •
HERAEUS ORIGINAL HANAU (Bat Almanya • HERAEUS OUARZGLAS INFRAROT (Bat Almar.al • HEVVLET PACKAPD (USA) • HEYDEMANN SHAW LTD |lng lere • HIRO
SE HOOK Uaopfıya • HOLMES HEATON llng Ile e) • HONEGGER (Avusluiya) • CS TEX CON LTD Ing ıte e • ILERI MAKINE SANAYI VE TICARET LIMITED ŞTI • INA
SYSTEMS Kanaoa • Sl MAKtNE LTD ŞTI • ^AMES H HEAL CO ngıllereı • -UNGBAJEP (Bal Alrranya • jKS (Batı Almanva • JOSEPH SELLERS Ingıfterel • KARL MA
YER Bal Almanya) « KAVVAKAMI CO LTD Japonya • KENDAL TEKSTIL TICARET VE SAI-,AY LİD ŞTI • KILLYLEAGH rlanaa • KOÇKAYA MOTORLU AfiAÇLAR SAN VE
TIC AŞ • KREBS Isvçre • KUREHA lJaponya • LEC"RA SYSTEVES CAD CAM SANAYt VE LYGULAMALf TEKNOLOJI TıC VE SAN AŞ • LIEBERTH (Ing lere • LINDLY
CO INC (USA • LONGCLCSE (Ina te e • MACEIRA Baı Amanya • MAr4D
T
EX USA • MAOUINES PIRAT Brezıl>a| • MARCMSIO talya) • MARIMEKS TEKSTIL T CARET
AŞ • MARKEM CONTINENTAL BV Ho landal • MATHER ( rg lere • IVEGAD
y
NE IHa ya) • MEMMINGER GmDH ıBatı Almanva • MENAGATTO Srl Italya • METAG Italya •
METO |Fra"sa) • MIPTEKS MUMESblLLIK TEKSTIL SANAVII VE DIŞ 'ICARET LTD ŞT • MONTANA IMPCRT « EXPORT HANOEL Bal A manya) • MOSS (Inglte e) • MSD
MAKINE MUMESSILLIK SINA DANIŞMANLIK ITHALAT IHPACAT ıE IMALAT LTD ŞTI • MULCO Bal A manva • NEM.ONG ıJaoonya • NISSIN Japonya • NSC N SCHU
LUMBERGER & CIE Fransa • NSW (Bat A manya • NUOV AF MA SeA ta ya • CRGA SYSTEM 3at Almarya) • ORGAN Japonva • PAFA ayaı»PAREX ngıltere • PA
TONS RTN (Ingılteteı • PFAFF INDUSTRIE MASCH NEN GmbH Bal A manya • PHILIPS GmbH Bat An>an,a • PIAVE talya • PIRELLI talya) • PLATT SIZING ( rg tere •
POLIKAY SENTETIK MAKINE KAYIŞLARI SANAYI VE T CARET ANONIM ŞIRKETI • POLYTEX AG Isv çre • FROCOTEX Be ç «a • RAMELLA talya • RENE FRIEDLIN ı SVK;
re • RENOLD Ingıltere • RESEARCH NC (USA • RIUS Ispanya • ROULUNDS Dan narka • ROUSSELET Fransa • RUBBERFLEX SDN BHD Malezva • S B GAGLI
(1la ya • SAMT (Pra-'sal • SCHNEIDER AG (Isvıçre • SHIMA PGM Japorya • SMMA SEIKI Japorya • S" RLE
V
DEVELOPMENTS LTC Ing llere • SILC SpA | la va • SIR
MAC (ıtalyal • SIRUBA Tayvan) • SST ılsvıçre) • SST THAL Ingıltere) • STRANDBERG ENG NEERING LABCRATOR ES INC USA • STRAYFIELD Ing.ltere) • STREAT Yenı
Zeanda • SUISEI (Japonya • SUPERBA Frarsal • SV\A aya)«TAJMA Japonyaı • TAYLAN ELEK'RIK ELcKTRON K DIZAYN ,E KONTROL • TBA ılng llere • TEKSTIL &
TEKNIK • TEKSTIL AR*$TIRMA DERGIS • TEMSAN TEKSTIL VE SAN URN TH IHP IML LTD ŞT • TETAŞ TEKST L IMALAT ITHALAT IHRACAT DAHILI
T
ICARE
T
A Ş •
TEXCON GmOH (Bal A manya • TEXCON TEXTILE CCNSULTING & TRADING GmbH Bal Almar.al •
T
EX NOX (F ansa «'EXTLPRIN
T
lalva • TEXTRONlC APS Dan mar
ka • THOMAS BURNLEY (Ingı ere • THOMAS RTN Ing le e • TOLEDC SCALE USA! • TOMEN TEXT LE MACHINE CO LTD Jaconja • *OVEL SpA llta yaı • TRlTEX |ln
gltere) • UGOLINI (Italya • UNGBAUER Baı Arranya • UZAY TEKSHL MAK SAN LTD ŞT • VAHDET T RYAKIOGLU MUMESSILLIK ITHALAT *0PTAr>4 • VIRAX (llalyal •
VON DER BRUGGEN • VTA (Belç ka) • W A FRITZE A.jsalya • »VAGNEP Ba A maiva • WEBTEX LTD ng le e • V\ FAVA Pjonya • 2 L 3EN KAVIŞ PAZARLAMA
SANAYI VE TCARET ANONIM ŞIRKETI