Katalog

31 TEMMUZ 1990 KULTÜR-SANAT CUMHURİYET/5 Van Gogh'a 'rekor' ilgi • AMSTERDAM (AA) — Hollandalı ünlü ressam Vincent Van Gogh'un ölümünün 100. yılı dolayısıyla düzenlenen sergi sona erdi. Serginin 860 bin kişi tarafından gezildiği kaydedildi. Van Gogh'un Hollanda'nın Zundert köyünde doğduğu tarih olan 30 martta açıian sergi, sanatçımn fran&a'nıtı Auvers-Sur Oise kasabasında 37 yaşında intihar ettiği tarihin 100. yıldönümünde kapandı. 4 ay suren sergi boyunca sanatçımn 133 tablosu Amsterdam'daki Van Gogh Miizesi'nde ve 248 taslak halindeki resmi Hollanda'nın Kroeller-Mueller Müzesi'nde sergilendi. Şimdiye dek düzenlenenlerin en kapsamlısı olduğu kaydedilen sergide yer alan eserlerin büyuk bir kısmı, dünyanın çeşitli ;rlerinde bulunan müzelerden ve kişisel koîeksiyonlardan ödünç ahndı. Eserler, rekor bir tutar oUn 3 milyar dolara sigorta ettirildi. ^Anıt \anşması' jürisi değişti • ANKARA (UBA) — Kültür Bakanlığı tarafından 31 anıt için açıian yarışmada daha önce belirlenen jüriye kamuoyunun tepki göstermesi üzerine bakanlığa bağlı Guzel Sanatlar Genel Müdürluğü jüriyi genişletti. Güzel Sanatlar Genel Müdurü Mehmet Özel imzasıyla yapılan yaalı açıklamada, jüriden Mimar Sinan Üniversitesi öğretim iiyesi Prof. Dr. Sadi Diren'in istifa ettiği belirtilirken serbest sanatçı ressam Nevzat Akoral, sanat yazarı Kaya Özsezgin, mimar Mustafa Akpolat'a ilave olarak dokuz kişinin daha atandığı bildinldi. 30 Kasım 1990 tarihine kadar eser gönderilebilecek olan anıt yanşmasının yeni üyeleri şunlar: Heykeltıraş Prof. Zühtü Müritoğlu, heykeltıraş Hiiseyin Gezer, Guzel Sanat Eseri Sahipleri Meslek Birliği (GESAM) Başkanı Prof. Dinçer Erimez, heykeltıraş Prof. Tamer Başoğlu, heykeltıraş Haluk Tezonar, Prof. Tankut Öktem, sanaı tarihçisi Prof. Dr. Haluk Karamağarah. heykeltıraş Yard. Doç. Dr. Remzi Savaş ve Heykeltıraşlar Derneği Başkanı Sabahattin Köksal. Sanat çevreleri, daha önceki jüride heykelle doğrudan ilgisiz kişilerin bulunduğu gerekçesiyle tepki göstermişlerdi. 'Robert's Movie' adlıfılmi hazırlayan Consept Film'in yöneticisi Onat Kutlar: 'Sinemamızaesnaf kafası hâkiırf Üç kentte Rembrandt sergisi • BATI BERLİN (AA) — Berlin Devlet Müzeleri, Amsterdam'daki Rijks Müzesi ve Londra'daki 'Nationa! Gallery' ile birlikte 1991 ve 1992 yılları arasında üç kentte sunulacak büyük bir sergi hazırlıyor. Sergide her üç müzenin bünyesinde bulundurduğu 18 Rembrandt eserinin yanı sıra Avrupa, Amerika ve Avustralya'dan getirilecek toplam 50 kadar resim gösterilecek. Sergide ünlü "Banyo Yapan Kadın" ve "Jeremias Kudüs'ün Yıkıhşına Ağlıyor" adlı yapıtlar da yer alacak. Sergi Berlin'de 12 Eylül - 27 Ekim 1991 arası, Amsterdam'da 4 Aralık 1991 - 1 Mart 1992 arası, Londra'da ise 26 Mart 1992 - 24 Mayıs 1992 tarihlerinde sunulacak. Kültür Bakanlığı, bir süre önce Türk sinemasını desteklemek amacıyla 8 milyar liralık bir fon ayırdı. Senaryosunu Canan Gerede'nin yazdığı "Robert'in Filmi" adlı proje, bakanhğın kurduğu fon tarafından desteklenmeye değer görülmedi. Ancak geçen mart ayında üyesi olduğumuz Eurimage, bu filme 750 milyon lira destek sağlamaya karar verdi. Avrupa Konseyi bünyesinde kurulan Eurimage'e 14 Avrupa ülkesi üye. ANNA TURAY 75. yılını geride bırakmaya ha- zırlanan Türk sineması bir dizi ye- ni gelişmenin de içinde. Sinema- mn sorunlannın ve çözüm öneri- lerinin tartışıldığı ilk sinema ku- rultayı geçen yıl gerçekleştirildi. Bu yılın başında Türk sinemasını uluslararası festivallerde, dış pa- zarlarda tanıtmak amacıyla Türkfilm kuruldu. Kültür Ba- kanlığı, ulusal sinemayı destekle- mek amacıyla 8 milyarlık bir fon ayırdı. Geçen ay bu fon, sektör içinde oluşuturulan bağımsız ku- rullarca, 200'er milyonluk dilim- ler halinde, önerilen projelere da- ğıtılmaya başladı. Man ayı için- de ise Avrupa Konseyi bünyesin- de kurulan 14 Avrupa ülkesinin üye olduğu bir ortak yapım fonu- na, Eurimage'a resmen üye olun- du. 500 milyon lirahk üyelik ödentisi ile atılan bu adım henüz üç ay bile dolmadan ilk ürününü verdi. Concept Film'in lstanbul Film Ajansı ile ortaklaşa hazırla- dığı, yönetmenliğini Canan Gere- de'nin gerçekleştireceği "Robert's Movie" adlı bu projeye Eurima- ge 750 milyon liralık bir destek veriyor. Concept'in genel müdürü, ya- zar Onat Kutlar ile sinema alanın- daki gelişmeleri, Türk sineması- nın yeni yönelişlerini, sektör için- de yaşanan sorunları konuştuk. — Birbirini izleven iki kunıltay, Türkfılm. ulusal sinemayı destek- leme fonu, Euriroage'a üyelik... Ortaya oldukça umut verici Wr tablo çıktığını söyleyebilir miyiz? — Her şeyden önce kurultayın yararlı bir toplantı olduğunu söy- lemeliyim. Kültür Bakanlığı ko- nuya yapıcı ve destekleyici bir ta- vırla yaklaşıyor. Uzun yıllar Türk sinemasını genellikle sadece kont- rol eden ve vergi alınan bir meka- İLK YÖNETMEN- LİK DENEME- S t - Başrolunde Aslı Allan'ın (yanda) o\ nayacağı 'Robert'in Filmi", Canan Gerede'nin ilk \onelmenlik deneraesi olacak. Çekimlerine agustos sonunda başlanacak film marjinal kahramanlar, şiddet, cinsellik gibi temalan işliyor. nizma olarak gören resmi yapının yerini yavaş yavaş Avrupa ülke- lerinde olduğu gibi ulusal kültü- rün önemli bir parçası olarak si- nemayı desteklemeye yönelik bir çabanın aldığı görüluyor. Buna karşdık bu olumlu tablonun bir de öbür yanı var. En yetkili kişilerin ağzından bu destekleme mekaniz- malanrun bizzat sektör tarafından yürutüleceğinin ifade edilmesine karşın sektörun bu konuyu yeterli bir bilinç düzeyiyle gotürduğünu söyleyemeyiz. — Stzcc bu düzeyin ya da "duzeysizligin" göstergeleri neler? — Birkaç çarpıcı göstergesi var. Birincisi 2-3 yıldan beri, dünya- da var olan çok ciddi bir tehlike- nin, ülkemiz sinema alanını işga- li tehlikesi karşısında takınılan ta- vır. Sinema salonlan Amerikan filmlerinin işgali altında kaldı ve başlangıçtan itibaren sektörümüz bu olayın farkına varamadı. Far- kına vardığı zaman da vakit çok geçti. Kore'de bile Amerikan filmlerine karşı ciddi olaylar ya- şamrken bizim sinemamız hare- ketsiz kaldı. Ikincisi, hiç kuşku- suz butun bu endüstnyi ayakta tutmak ve geliştirmek çabalannın amacı bazı yönetmen ve yapımcı- ları beslemek değildir. Ne yazık ki bir kısım sinemacılanmızın mese- leye böyle bir baktşı var. Amaç durmuş veya tersine dönmekte olan bir silindiri yeniden doğru yönde harekete geçirmek, ama ile- ride kendi kendine dönmesini sağ- lamaktır. — Sinema söz konusu olunca bir endüstriden söz edebilmek miimkiin mii? Daha çok bir "çarşı" göriinüoıü arz etmiyor mu Türk sineması? — Evet, bu daha doğru. Henüz sinemamızın ekonomik yapısının esnaf döneminde olduğunu düşü- nüyorum. Tıpkı el tezgâhlanndan fabrikalara geçişin sıkıntılannı yaşıyor sinemamız. Kendi içine, dünyaya ve ilişkilere kapalı bir sis- tem oluşmuş. Az sayıda insan bi- linçle, bu geçişi yapacak. Ama onun dışındakiler için başka bir yazgı düşünemiyorum, silinıp gi- decekler. Bir anlamda endüstriyel devrim sinemamızda gerçekleşe- cek. Şimdilik Türkiye'de henüz uluslararası anlamda sinema en- düstrisinden söz edebilmek kolay . değil. Ticari filmler yapmaya yö- nelik insanların belirleyici bir rol- leri yok. Onlar olumlu şeylere da- ha az direniyorlar. Ama sinema- mızın eski yapısını oluşturan en- telektüel ya da yarı entelektüel bir kadro meseleyi hep esnaf duzeyitı- de tutmanın yollannı araştırıyor. — 1992 yılında Avnıpa'da sı- nırlar kalkacak ve bir anlamda özeilikle yüzyıhmız içinde getişme gosteren "uluslararasKilık" olgu- sn daha etkin bir nitelik kazana- cak. Sanat Avrupa'da sınırtannı aştığında, bu ortak, çokuluslu kimlik içinde Turkiye, sinema ala- nında varlığını nasıl koruyacak, nasıl sürdürecek? — Önce şu gerçekleri vurgula- yalım. Türkiye'de sinema alanın- daki insanlann bir bölümü gözü- nü kapadığı zaman hiçbir şeyin var olmadığım düşünmek gibi bir ahşkanlığa sahip. Oysa uyamk bakmak gerekiyor olaya. O za- man şunlar göriilecek: Her şeyden önce Türkiye için hayal edilmesi bile mümkün olmayan paralarla filmler yapılıyor dünyada. Orta bütçeli bir Amerikan filminin 10 milyon dolardan (25 milyar lira) daha aza çıkmadığı görüluyor. Orta bütçeli bir Avrupa filmi ise bilemediniz bunun 5'te ya da 8'de biri. Böyle bir maliyetle ortaya çı- kan filmin çok ciddi bir ön hanr- lığı yapılıyor. En ileri teknik ko- şullar oluşturuluyor. Film daha tamamlanmadan pazarlama için gereklı tedbirler alınıp, uluslara- rası dağıtım sebekeleri harekete geçiriliyor. lşte böylesi bir filmle devletten aldığı 200 milyonla fil- mi kıvırmayı düşünen bizdeki gi- bi bir yapının başa çıkması müm- kün değil. Artık izole bir dünya- da yaşamıyoru/. Uluslararası si- nema pazannın rasyonel kurallan var, biz kendi kabuğumuz içinde kalarak bu pazara giremeyiz. Akılcı bir yöntem belirlemezsek birtakım kasabalarda hâlâ varlı- ğını sürdürmeye çalışan pirinç us- tüne mushaf yazan nesli tüken- mekte olan zanaaıkârlar düzeyin- de kalabiliriz. — Eurimage bu anlamda çok büyuk önem taşı>or. Ortak ya- pımlarla dışa açılma konusunda atılan bu ilk adımın ilk meyvele- rini toplamaya başladık bile. Si- zin projeniz olan "Robert's Mo- vie"den söz eder misioiz biraz? — Bizim sinemamız gençlere hep kapalı olmuştur. 10-15 yıl asistanlık yapan ve 'genç yönetmen' olarak fılmini çektiğin- de 40 yaşını aşmış olan yönetmen- lerimiz vardır. Gene kapalı lonca yapısmdan ileri geliyor bu durum. Devletin destekleme fonlarından yardım isteyen ilk fılmini gerçek- leştirecek yönetmenler ciddi tep- kilerle karşılaşırlar. "Robert's Movie" ise ilk film. Canan Gere- de senaryosunu yazdığı bu filmle ilk uzun metrajlı film denemesi- ni yapacak. Otobiyografık özel- likte bir film bu. Oldukça kozmo- polit bir lstanbul, oldukça mar- jinal kahramanlar, çağımızın şid- det, cinsellik, yaşamla ölüm ara- sında gidip gelen belirsizlik gibi temalarına değiniyor. Bu senaryo bizim destekleme fonumuz tara- fından desteklenmeye değer bu- lunmazken Eurimage'ın 14 ülke sinema temsikilerinden oluşan kurulu tarafından kabul edildi. Görüntü yönetmeni Juıgen Jur- gess. Başrollerde Aslı Altan ve Fransız oyuncu Patrick Bouchot var.Tamamı Türkiye'de geçıyor. Türkiye prodüksiyonu, Fransa la- boratuvar ve montaj işlemlerini, Almanya negatif ve kamerayı üst- lendî.'Ağustös soriûndâ çekimle- re başlıyoruz. Adalar'da sanat • Kültür Servisi — Adalar 3. Kültür ve Sanat Şöleni kapsamında bugün saat 15.00 ve 17.00'de İdil Abla Çocuk Tiyatrosu "Masalistan" adh oyunu Burgazada Su Sporları Kulübü'nde sunacak. Beyhan Aral Müzik Topluluğu ve folklor gösterisi saat 16.00'da Heybeliada tskele Alanı'nda izlenebilir. Hadi Çaman- Yeditepe Oyuncuları Tiyatrosu "Gel Kaçalım" adlı oyunu sergiliyor. Bobby Day öldti • LOS ANGELES (AA) — 1950*11 yılların Amerikalı ünlü pop şarkıcısı Bobby Day, dün Los Angeles'ta öldü. Day'in beraber çalıştığı Desert Rose Productions Şirketi'nden bir yetkili, gerçek adı Robert Bird olan şarkıcının 15 temmuzdan bu yana kanser tedavisi için hastanede bulunduğunu belirtti. Bobby Day'i zirveye çıkaran unutulmaz parçalar arasında, "Rockin' Robin", "Little Bitty One" gibi şarkılar da bulunuyordu. Arslantepe Höytigü • Kültür Servisi — Malatya-Arslantepe Höyüğü'nde 1990 dönemi kazı çahşmalarına ağustos ayı içinde başlanıyor. Arslanıepe Höyuğu'ndeki kazılara 1975 yılından beri başkanlık eden Prof. Alba Palmieri'nin ölümünden sonra bu dönem kazı çalışmaları Roma Üniversitesi Paleoetnoloji Kürsüsu'nde görevli Dr. Marcella Frangipane başkanhğında sürdurülecek. Arslantepe Höyüğü'nde Geç Kalkolitik çağdan Geç Hitit Çağı'na dek ulaşan bir tabakalanma izleniyor. Bu yıl kazı çalışmaları geçen yıl olduğu gibi höyüğün Geç Kalkolitik ve İlk Tunç Çağı'na ait I ve II. tabakalarında yürütülecek. Kerpiç mimarisi, tapınak yapıları, farklı türlerde keramik örnekleri ve maden buluntuları ile dikkat çeken Arslantepe, Malatya bölgesi içindeki önemli prehistorik yerleşmelerden biri konumunda. • • ' Demirbank bilancosuBİLANÇO (MİLYON Tl) 30,6.1990 AKTİF Kaso ve Bankalar 101,020 Menkul Degerter 21,266 Mevd. Munzam Karşılığı 32,487 Krediler, Net 387,806 Faiz ve Gelir Reeskontu 16,844 İştirakler 3,379 SabHKıymeuer,Net 16,423 DiğerAktifler 76,612 KÂR - ZARAR TABLOSU (MİLYON TL) TOPLAM AKTİFLER PASİF Mevduat Bankalararası Para Piyasası Kullanılan Krediler Faiz ve Gider Reeskontu hhalat Tem. ve Transf. Emr. Vergi Karşılığı Ödenecek Vergiler Diğer Pasifler özkaynaklar Ödenmiş Sermaye Kan. ve İth. Yedk. Akçeler Yeniden Değerleme Fonu NetKâr Toplam özkaynaklar TOPLAM PASİFLER 655437 170,573 47,200 201,467 11,526 22,488 0 2,306 148,249 30,000 8,366 4,027 9,635 52,028 655,837 30.6.1989 38,533 18,832 19,879 113,950 27,047 1,499 12,364 24,336 256,440 103,912 14,500 47,496' 23,886 15,177 0 1,000 31,551 14,000 2,548 344 2,026 18,918 1.1.1990-30.6.1990 1.1.1989-30.6.1989 FAİZ GELİRLERİ FAİZ GİDERLERİ NET FAİZ GELİRİ FAİZ DIŞIGELİRLER FAİZ DIŞIGİDERLER NET KÂR 79,000 38,537 40,463 19,213 13,893 5,320 9,635 2,026 TAAHHÜTLER 433,603 DEMİRBANKMS Bilinçli Bankacılık OzeHe, DemirbankT.A.Ş., yurt içinden ve dtşından sağlodığı fonlart öncelikle ve genişoranda kredikullanımına aktararak, yurdumuzun sınai, ticari ve ihrocat faaliyetlerini desteklemekte, bu açıdan bankalorın liberal ekonomilerde kaynaklan yatırıma dönüştürmede üzerlerine düşen görevi tnilli bilincin geregi oddederek bu bilinçle hareket etmektedir. Yukorıdaki maddeye bağlı olarakana gelirkaleminifaizin teşkil etme- si; bankacılığın en ana işjevi olanfon toplayıp kredivermeolgusunun, yoni banka olma bilincinin Demirbank T.A.Ş.'de yerleşmiş oiduğunun en belirgin kanıtıdır. Bilanço dışı taahhüt ve kefaletlerin aktiftoplamı altında belli biroran- da seyretmesini birinci kriter, bu tür nakitdışı kredilerin nakdi krediler civarındo seyretmesiniiseikinci kriteralan DemirbankT.A.Ş., emin ka- zanç prensibini muhafazakorlık bilincinin bir geregi saymaktadır. Demirbank T.A.Ş.'nin 1990'daki 6 aylık kârı 1989 yılı kânnin % 476'sıdır. Esasen banka 1988 ortasından başlayıp 1989 sonuna ka- dar devam eden kompüterizasyon, donanım, personel, şubeve Genel Müdürlük bina ve tefrişleri gibi sabit yatırımlara büyük harcamalar yaparak kendini en modern konuma getirmiştir. Bu önümüzdeki bir kaçyıl içinde yatırıma ihtiyaç kalmoyacağı, dolayısıyla kârlılık trendi- nin devam edeceginin bir rfadesidir.