Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/14 31 TEMMUZ 1990
Kübacla
g
derken yakıt ikmali için yolda Küba'ya inen ABD yolcu uçagı,
Bertha tayfunu nedeniyle yoluna devanı edemedi. Tayfunun geç-
mesini beklemek üzere hâvaalanına inen jolcular, uyku baslı-
nnca çareyi havaalanı koridoriannda kıvnlıp uyumakta buldu-
lar. (Fotograf: AP)
Okuma-yazma
Ingilizler
sınıftakaldı
LONDRA (AA) — lngiltere'de
yayımlanan bir araştırmaya göre
her dört tngüizden biri okuma-
yazma güçlüğü çekiyor.
Ingüiz hükümetinin finanse et-
tiği Yetişkinler İçin Okuma-Yazma
ve Temel Beceri Kurumu'nun 1000
kişi üzerinde yaptığı araştırmaya
göre 16-20 yas grubunun yüzde
35'inin kelimeleri heceleyemediği,
yüzde 43'ünün çok nadir kitap
okuduğu ya da hiç okumadığı,
yüzde 9'unun ise hiç gazete ve der-
gi okumadığı ortaya çıktı.
Araştırmada, okuma-yazma
güçlüğü çeken yetişkinlerin yüzde
94'ünün 16 yaşından sonra bu ko-
nuda herhangi bir yardım görme-
diği belirtildi.
V m m t a
Cumhuriyeti dün bağım-
j sızlıgının onuncu yıldönümünü
kutladı. Buyük bir coşkunun yaşandığı bağımsızlık giinii kut-
lamalanna yerli halkı lemsil eden kadın dansçılar da kalıldı.
Yüzleri boyanmış yerli kadınlar, kuştüvünden yapılmış giysi-
leriyle halkın büyük ilgisini topladüar. (Fotoğraf: AP)
Izmir
belediyesinde
atamalar
tZMtR (Cnmhuriyeı Ege Buro-
su) — Anakent belediyesinde boş
bulunan iki genel sekreter yardım-
cılığma atamalar yapüdı. Bu gö-
revlere, ESHOT Genel Müdür
Yardımcısı Erul Şahin ile Genel
Koordiriasyon Daire Başkaru Sel-
man Boyaeıoğlu atandılar. Genel
sekreter yardımcılığı görevini yü-
rüten İsraail Aşıkoglu, Selahattin
Kaynar ve Engin Gürel istifa etti-
rilmişlerdi.
tstifadan sonra boşalan bu gö-
revlerden birine Eşrefpaşa Hasta-
nesi Başhekimi Op.Dr. Rıfkı Te-
kinelci atanmıştı. Dün atamalan
yapılan iki genel sekreter yardım-
cılığına bağlı birimleT, çalışmala-
nnı Tekinelci'nin eşgüdümünde
sürdürüyordu.
Insanoğhı atasını kurtardı
Amerikan vatandaşı, Michigan eyaletinin Detroit kenündeki hayvanat
bahçesini gezerken birfaayatkurtaracağını ve bunun bir şempanze-
nin hayatı olacağını her halde aklına getinnemisti. Snope izlemekte
oldugu şempanzelerden birinin yasadıklan adacığı çevreleyen suya
düştügünü görünce hiç tereddut etmeden suya atladı ve iri şempan-
zeyi kurtardı. Öinmden dönen şempanze ise atası oldugu insanoglu
tarafından kurtanldıgının farkında degildi. (Fotograf: AP)
HABERLEREN DEVAMI
7 şehit daha Akbulut: Herkes Türktür IstanbuTa yapay yagmur
Haber Merkezi — Doğu ve Gü-
neydoğu Anadolu'da son iki haf-
tadır süren operasyon ve çatışma-
lar, Siiıt'in Pervari üçesinde kuru-
lan pusu sonucu bir binbaşı, bir
yüzbaşı ve beş erin öldürülmesiy-
le daha da yoğunlaştı. PKK terö-
ristlerinin güvenlik güçlerine karşı
giriştigi en buyuk eylemlerden biri
olarak nitelenen pusunun ardın-
dan, bölgede sürdürülen operas-
yonlar daha da yoğunlaştınldı.
Son 10 gündür bölgedeki çatışma-
larda 33 PKK'hnın öldürüldüğü,
6'sının sağ olarak yakalandığı, 4
subay, 13 güvenlik görevlisi ile 2
korucunun da şehit edildigi belir-
lendi.
Dün aksarn saatlerine kadar
Olağanüstü Bölge Valilıği'nden
hakkında resmi bir açıklama ya-
pılmayan olay, 26 temmuz akşa-
mı Pervari, Uludere, Beytüşşebap
kesiminde aralıklı olarak süren ve
17 PKKIının öldürüldüğü operas-
yotılara katılan güvenlik guçleri-
ni taşıyan üç araca pusu kurulma-
sıyla meydana geldj. Siirt-Pervari
karayolunun 20. kilometresindeki
Doğanköyü yakınlannda pusu ku-
ran PKK teröristleri saat 19.00 sı-
ralannda operasyondan dönen
konvoya ateş açtı. Güvenlik güç-
lerinin ateşe karşılık vermesi uze-
rine çıkan ve gece geç saatlere ka-
dar süren çatışma sonucu Pervari
Garnizon Komutanı Binbaşı Ya-
vuz Göksel (Istanbul), Pervari
Jandarma Bölttk Komutanı Yüz-
başı Doğan Sevinç (Susurluk),
jandarma komando erleri Nihat
Köylü (Uşak), lsa Yüksel (Izmir),
Kemal Çırlak (Bolu), Turgut Yıl-
maz (Muğla) ve Hasan Karatekin
(Çal) şehit oldular. tki erin de ya-
ralandığı bildirilen çatışma sıra-
sında PKK teröristlerden ölen ya
da yaralanan olup olmadığı konu-
sunda bilgi ahnamadı.
Asayiş Bolge Komutanı Korge-
neral Hikmei Köksal, dün sabah
helikopterle olay bölgesine gide-
rek incelemelerde bulundu.
Kaçan teröristlerin yakalanması
amacıyla Pervari ve çevresinde yo-
ğunlaştınlan operasyonlar geniş-
letilerek sürdürülüyor. Olay yeri-
ne dün sabah gönderilen takviye
birlikler Doğanköyü ve çevresini
ararken, pusuyu gerçekleştiren te-
röristlerin sının geçme olasıhkla-
n dikkate alınarak yöreye yığınak-
lar yapıldığı haber alındı.
En büyük eylemlerden
biri
Ikisi subay, beşi er toplam yedi
güvenlik görevlisinin şehit edildi-
ği son olay, PKK militanlarının
bugüne kadar güvenlik güçlerine
karşı gerçekleştirdiği en büyük sal-
dınlardan biri oldu.
28 Nisan 1987'de Şemdinli'nin
Bağlar köyü Güzelkaya mezrasın-
da askeri aracı pusuya düşüren te-
röristler bir binbaşı, iki üsteğmen
ve 10 eri şehit etmişlerdi.
12 Ağustos 1986'da Hakkâri'nin
Uludere ilçesi Şenoba-Ortabağ
bölgesi arasmda PKK militanları-
nın bir askeri aracı pusuya düşür-
meleri sonucunda da bir binbaşı,
bir astsubay ve 10 er şehit
olmuştu.
Cenaze töreni
Pervari-Siirt karayolunda, ope-
rasyon dönüşü pusuya düşürüle-
rek şehit edilen ikisi subay 7 gü-
venlik görevlisi için Siirt'te dün ce-
naze töreni düzenlendi. Siirt Va-
lisi Atilla Koç'un da katıldığı ce-
naze töreninde konuşan Piyade
Yarbay Ihsan Küçük, "Arkadaşla-
runız kahpece pusuya düşürulerek
şehit edUmişlerdir. Tüm güvenlik
görevlileri bu oğurda seve seve ca-
nını venneye hazırdır" dedi. Ce-
nazeler önce Batman'a, oradan da
özel uçakla Ankara'ya gönderildi.
Binbaşı YavuzGöksel'ın cenazesı
ise dun gece saat 22.00 sıralannda
askeri bir uçakla İstanbuFa getiril-
di. Yeşilköy Askeri Havalimanı'n-
dan alınarak Gümûşsuyu Askeri
Hastanesi morguna kaldınlan şehit
binbaşının cenazesinin y arın Edir-
nekapı Mezarbğı'nda toprağa ve-
rileceğibildirildi.
Aksu'nun sözleri
Içişleri Bakaru Abdülkadir Ak-
su Cumhuriyet muhabirinin Per-
vari olayına ilişkin sorusuna "CHa-
yı heniiz aynntılı olarak öğrene-
medim. Bilgi aldıktan sonra
konuşabiliriz" karşılığıru verdi.
Bir gün önce bölgeden helikopter-
le döndüğünu belirten Aksu, "Ben
helikopterle gecerken aşağıdan
dumanlar gozükuyordu. Çatışma
olduğu anlaşılıyordu" dedi. Baş-
bakan Akbulut'un gezisine katıl-
mak için erken saatlerde Ankara-
dan ayrıldığını belirten Aksu, te-
lefonla Ankara'yla irtibat kurarak
NrtOMl
Subay
Astsubay
Erbaş ve eı
Em. görev-
lısi (polis)
G.Kko-
rucusu
Muhtar
Öğretmen
Sıvil tıalk
Toplam
19M
2
5
17
4
1
1
20
50
1M5
6
4
30
2
2
2
—
53
99
2
3
26
5
5
2
—
54
97
1987
7
2
32
3
11
3
3
187
248
19M
4
5
24
5
7
1
8
84
138
19W
4
5
97
6
24
1
3
140
280
1990
P7ıy|
4
—
30
14
29
2
7
46
176
TopUnı
28
24
256
35
82
12
22
428
1038
Ktt Dejışık kaynaklardan yapılan dejertendırmeye göre 1984ten ben çatışmaJarfla
öien PKK'lılann sayısı yaklaşık 502 olarak behriendı Yıllara göre dajıiım sağMdı
saptanamadıj! ıpn öMOrûten PKK'lı sayısmı sadece toptam olarak yenyoruz.
bilgi alacağım söyledi. Aksu, son
günlerde Güneydoğu'da toplam 18
teröristin ele geçirildiğini ifade
etti.
tçişleri Bakaru Aksu, Boyabat'-
ta ANAP milletvekili Hümi Biçer
tarafından "Güneydoğu eşluyast-
nın korkulu riiyası" diye anons
edildi. Abdülkadir Aksu vatan-
daşları selamladıktan sonra gaze-
tecilerin güneydoğudaki olaylara
ilişkin sorulanru yanıtladı. Aksu,
Pervari'de meydana gelen son
olaya ilişkin aynntılı bilgi edine-
mediğini söyledi. Aksu'ya yönel-
tilen sorular ve yanıtlan şöyle:
— Neden hftlfi bilgi edine-
mediniz?
AKSU: tlk telefon eıtigimde
bölge valisi yerinde yoktu. İkinci
kez aradığımda da telefonu düşü-
remedim.
— Bölge valisi dışında kimse-
den bilgi alamıyor rausunuz?
AKSU: Bölgede bu iş disiplin
altındadır. Tek kaynaktan bilgi
Ama o da operasyon
lecek kişiler var.
— Bölgedeki istihbarat faali-
yetleri güçlendi de ondan dolayı
mı operasyonnn çapı buyudü?
AKSU: Hayır. Bu çapta ope-
rasyon ilk defa olmuyor ki. Da-
ha önce de çok sayıda ölü ele ge-
çirmeler oldu.
— Giderek daha büyük grup-
lar halinde mi dolaşıyorlar?
AKSU: Hayır. Sayılan azalı-
yor. Eskiden bir köye gittiğimde
köylülere 'kaç kişilik grup halin-
de geldiler' diyordum, '100-150
kişi geldi' diyorlardı. Ama şimdi
30-35 kişi diyorlar. Birincisi doğ-
ru degildi, ama şimdi azaldığı bel-
li. 6-10 kişi arasında gruplar ha-
linde dolaşıyorlar bence.
— Pervari'de dört er, bir yüz-
başı ve binbaşı öldürülmüş...
AKSU: Ben de o kadannı bili-
yorum. Ama ayrıntısım bilemiyo-
rum.
— Kobra belikopterler operas-
kullanılıyor mı?
(Baftarafi I. Sayfada)
bahsetmek küçiimsenir oldu. Şe-
rife Bacı bir semboldur. Onun gi-
bi niceleri var" dedi. Akbulut,
"Türk milletinin bölünmez bir
biitün olduğunu" belirterek, Gü-
neydoğu'daki olaylar konusunda
şu değerlendirmeyi yaptı:
"Biz Atatiırk'uıı dedigi gjbi Ne
mutlu Türküm diyene' diyor ve
bunun mücaddesini veriyoruz. Şe-
hit kanUnyla suladığımız bu top-
raklar üzerinde yaşayanlar Türk-
tiir, Türk kalacakur. Başka unsur-
lara ve onlann Türkiye'yi bolme
çabalan büsranla karşı karşıya ka-
lacaktır. Buna musaade etraemiz
mümkun değildir. Ben Türküm
diyen herkes Turktnr. Ama bazı-
ları kalkıp rapor hazırlıyorlar.
Evet sevgili vaundaşUnm. SHP
kalkıp rapor haarlıyor ve adına
'Kürt Raporu' diyor. Kürt yok,
Türk var. Bu topraklar üzerinde
yaşayan herkes Türktür. tşte bn
bir semboldur. Büyük yiice mflle-
tiz. Bizim yüceligiraize kimse göi-
ge dusiiremez. Bakın politika in-
sanlann gözünii nasıl kapatıyor?
Bey için, politika için insaalann
yapamayacagı bir şey yok.
Ama bnnlara yüce Türk mille-
ti geçit vermevccek. Bu bir savaş-
sa, biz bu savaşta vanz, hep bera-
ber vanz.
kıp, 'Bu hükümet ne yapıyor' di-
yor. Biz biıiik beraberlik için ca-
nımızı veriyonız. Bu vatan için her
şeyi yapıyoruz. Bir lanesinin ag-
zından rahmet çıkmıyor, sadece
'Ne yapıyorlar' diyorlar, geçmiş-
te bn ülkeyi idare etmiş insanlar
bunlar. Biz eşkıyn ile mücadek
ediyoruz, devleti caustınyoruz. O
zaman devleti işletemevenler, şim-
di kalkıp konuşabiliyorlar.*'
Akbulut, 1980 öncesi dönemin-
de vatandaşlann birbirini katlet-
tiğini ve o dönemde devletin işle-
mediğini kaydederek, muhalefet
liderlerini, "hırs için yola
çıkmakla" suçladı. Türkiye'nin
maceraya gereksınimi olmadığını
vurgulayan Akbulut, Türkiye'nin
1980 öncesinden daha iyi idare
edildiğini savundu. Akbulut, "Biz
sagalar, solcnlar geliyor diye ma-
tstanbul Haber Servisi — Ku-
raklık ve aşırı nüfus artışı karşı-
sında kunıma noktasına yaklaşan
tstanbul'daki barajlar eylül ayın-
dan sonra yağdırılacak "yapay
yagmnriaria" doldurulmaya çalı-
şılacak. "Yagmur bombası" ko-
nusunda aylardır süren çeşitli yo-
rumlar, Anakent Belediye Başka-
ru Sözen'in dün yaptığı basın top-
lantısıyla açıkhğa kavııştu. Sözen,
"lstanbul'da knnıma noktasına
gelen barajların, önümüzdeki
günlerde oluşacak etkili yagışlar-
la dolacağı beklentisini riskli bu-
tarak yapay yagmur projesini bir
ABD finnasına ihale ettik" dedi.
Sözen 15 eylülden itibaren lstan-
bul'da uygulanacak bulut tohum-
lama yöntemi ile 7 ay süreyle bu-
lutlu havalarda fazla yağmur yağ-
dırılmasına çalışılacağını söyledi.
zeret aramıyonız" dedi. Konuş- Toplam 577 bin dolar (yaklaşık
masının sonunda muhalefetin 1.5 milyar liraya) mal olacak pro-
cumhurbaşkanlığı seçimine ilişkin je ile ne rniktarda fazla yagış alı-
tutumunu da eleştiren Akbulut, nabileceği ise tam olarak biline-
DYP Genel Baskanı Süleyman miyor.
Demirel'in bir süre önce Türkiyei lstanbul'da üst üste iki yıl ya-
yi Romanya'ya benzetmesini de ğışsız geçen kış mevsimlerinden
sert bir dille eleştirdi. Akbulut sonra başta Terkos gölü oltnak
sözlerini, "Biz miüiyetçiyiz, vatan- üzere 5 barajdaki su miktarının
perveriz" diyerek tamamladı. tehlikeü ölçüde düşmesi, uzak ne-
Akbulut'u dikkatle dinleyen kü- hirlerden su getirtmek gibi uzun
çük bir kalabalık sonunda konuş- vadeli çalışmalar yanında acil çd-
mayı coşkuyla alkışladı. zümleri degündemegetirdi. İSKİ
yetkililerinin 6 ay önce "en son
çare olarak incelettirildigini" be-
lirttiği yagmur bombası, son üç
ayda yapılan ciddi girişimler so-
nucu uygulama aşamasına geldi.
İTÜ'de yapılabilirliği incelenen
"yapay yağmur" projesi daha
sonra uluslararası Uİaleye çıkanl-
dı. Belediye Başkanı Sözen dün
yaptığı açıklamada, bu konuda
deneyimi olan ABD'li firma We-
ather Modification Inc. ile yapı-
lan sözleşme uyarınca "yapay
yagmur"un 15 eylülde uygulana-
cağını söyledi. lTÜ'nün Uzay ve
Uçak Bilimleri Fakültesi Meteo-
roloji Mühendisliği Bölümü'ne
basvurarak konunun incelenme-
sini talep ettiklerini belirten Sö-
zen, "Sonunda bu konuda dene-
yimi olan üç ABD firmasından
şartlan en uygun oian fınnaya işi
ihale ettik dedi."
Dün yapılan basın toplantısın-
da konuşan VVeather Modificati-
on lnc'in temsilcisi VVilbur Bre-
wer, fırmalarırun yapay yağmur
yoluyla Urdün'tin 80 railyon met-
reküplük su havzalarımn 60 mil-
yon metreküpünü doldurmayı ba-
şardıklarını belirterek, "Başardı
olmamız için bölgede yafmur ba-
lutlarının snrekli bulnnması
gereldyor" dedi. İSKİ Genel Mü-
dürü Ergun Göknel de, tstanbul'u
6
G.Doğu raporu' başsavcılıkta
kam'nın Güneydoğu gezisi sıra-
sında mı başladı?
AKSU: Hayır. Daha evvel baş-
latılmıştı. Bölgede sürekli arama-
tarama var. Sürekli operasyon ya-
pılıyor.
— Bn operasyon daha önceki-
lcrden farklı mı?
AKSU: Hayır. Bölgedeki bir-
likler sorumluluk alanlannda
arama-tarama operasyonlan ya-
parlar. Operasyon sırasında çatış-
ma çıkıyor. Sıcak temas başlayın-
ca gerek olursa öbür timler de
bölgeye aktanlıyor.
— Sınır ötesine kayma ihtimal-
leri var mı?
AKSU: Demek ki kaçamamış-
lar.
— Büyük bir gruban sanldıgı
haberieri doğnı mu?
AKSU: öyle tahmin ediyoruz.
Ama bilemiyoruz ki.
— Ele geçirilenler içerisinde
önemli isimler var mı?
AKSU: Şimdi bakın her bildi-
ğimizi söyleyemiyoruz ki. Onun
için sizinle anlaşamıyoruz. Son iki
günde 27-30'a yakın ölü var. Bir
o kadar da sağ veya kendiliğinden
teslim olan yataklık yaptığı şüp-
hesiyle gözaltına alınan var. Ce-
setler üzerinde tek tek teşhis ya-
pılıyor. Bu teşhis sonrasında ara-
larında bir lider olup olmadığı
belli olur. Ama ilk belirlemelere
göre aralarında grup lideri olabi-
dı.
SHP-DYP: Açıklama
(Baştarafı I. Sayfada)
meydana gelen ve bir binbaşı, bir
yüzbaşı ile 5 erin şehit olduğu
olayla ilgili olarak Cumhuriyet'e
yaptığı değerlendirmede, son 7 ay
içinde bölgede 225 kişinin öldüğü-
nü belirterek bunun vahim oldu-
ğunu söyledi. Demirel şöyle
konuştu:
"Geçen bir hafta zarfında gü-
venlik kuvvetleri boylece 18 şehit
venniş oldu. Burada cereyan eden
olayin ciddiyetine bu hukümeti bir
türiü inandıramadık. 'Önemli so-
runlar çözülmüştür, gücümüz var,
kuvvetimiz var, bastığımız yer
titrer' diye bu ola\lan küçümse-
yenlere sorumluluklannı pek çok
kere haürlattım. Ne zaman bu şe-
kilde ögünmelere kalkolarsa arka-
sından subaylar, askerier, polisler
şehit edildi. Masum, korumasız
halk, çoluk-çocuk, kadın-kız de-
meden katlediidi. 'Başını ezdik'
dedikleri eşkıya demek ki onlann
dediği gibi degil. Ne başı ezümiş
ne de gücunıi kaybetmiş. Bu kan
durmalıdır demeye devam ediyo-
ruz. Devlet masum vatandaşlan-
nın veya kendi askerinin kırdtnl-
masını 7 senedir ha bugün ha va-
nn diye seyrediyor. 1990 yılında
75'i güvenlik kuvveti mensubu 25*i
Güneydogud. uikenin ANKARA DGM ARAŞTIRMA DOSYASI HAZIRLADI
bütünlüğüne yönelen eşkıya hare- ' —
ketleri vardır. Bu milletin bölun-
mesine yöneliktir. tçerde de oalara
uyan, onlara alet olan hainler var-
dır. Dışardan onlan destekleyen-
ier vaniır. Biz ANAP bükümetteri Ankara DGM Başsavcıhğı'nın hazırladığı
tSS^^S^Si araştırma dosyasimn 'parti görüşünü
deieediyoruz.Guneydogudaha- yansıttıgı gerekçesıyle Cumhurıyet
yatiannı ortayajtoyupjehiı oin- Başsavcılığı'na gönderilmesini değerlendiren
..„_._.T-.!_.._... ._,._ _.__. g^p Qe n e , saymanı Fuat Atalay, "Ana
muhalefet partisi olarak Türkiye'nin önemli
yuyoriar. şimdi bazüan oruya çı- bir sorununu yetkili organlarımızda tartışarak
bu raporu hazırladık. Raporun Cumhuriyet
Savcılığı'na gönderilmesine gerek yok "dedi.
ANKARA (Cumhuriyet Biiro- ilişkin bilgileri isteyebileceklerini
BAŞKENT'ten AHMET TAN
(Baştarafi 1. Sayfada)
yaym bombardımanına geçerler.
2- Yayın tekelinin kalkması ve
özel yayına gecilmesi için toplum-
sal ve siyasal yapı yeterince hazır-
lanmaz ise kargaşa doğabihr. Bu
durum, iç barışı zedeler.
Akbulut bu iki endişesini gider-
mek için konuyu "en ince teferru-
atına kadar etüt" ettiriyor.
Üzerinde durduğu birinci nok-
ta, uzaydan gelen yayınlann çanak
anten yerine, doğrudan merkezi
bir sistem aracılığı ile evlere dağı-
tılıp dağıtılmayacağı konusu.
Göklerdeki başıboşluğu orta-
dan kaldıracak bir yol olarak boy-
lece hem yayınlann bir duzen için-
de yapılması sağlanmış olacak,
hem de köklü bİT sistem ku-
rulacak.
Akbulut'a göre 55 milyonluk
bir ülkede her çatıya çanak koy-
durmanın toplumsal maliyeti faz-
la gibi görünüyor.
Başbakan gezilerini sürdürür-
ken, bu konuda görevlendirilen
uzmanlar da çalışmalarını sürdü-
rüyorlar.
Bir ay sonra açılacak olan yeni
yasama yılına özel TV konusu
damgasını vuracak.
Magic Box anayasayı delerek
ekranlanm siyasete ve siyasetçile-
re dün gece açtı. Bu uygulama 1
Eylül'den başlayarak yerleşik ha-
le gelecek.
Özel TV konusuna, partilerin
yeterince hazırlıklı olmadan bu-
laştıklan göze çarpıyor. öyle ki
Anayasa Mahkemesi karanna gö-
re Magic Box anayasaya karşı
"hile-i şeriye" yaptı. Yayına geç-
ti. TKT'nin karın doyunnadıgını
gören muhalefet ise "ekran açhğı"
nedeni ile Magic Box'ın işlediği
"suça iştirakçi" duruma düstüler.
Magic Box'a karşı olduğunu
bildiren SHP Genel Başkanı Inö-
nü, dün gece ekrana çıkmadı.
SHP'ûin, bu tutarlıiığını, edil-
gen olarak değil önümüzdeki ya-
sama yılında TBMM'de verecegi
etken mücadele ile sürdürmesi
gerekir.
Bu mücadele TKT tekelini kal-
dırırken, ülke göklerinin kevgire
çevrilmesini önleme yönünde ol-
malıdır.
Bu konuda SHP için Fransız
Sosyalist Partisi'nden alınacak
dersler var. Fransa'da radyo ve
TV'de devlet tekeline sosyalistler
son vermişti.
Görunürde Başbakan Akbulut
ile SHP'nin endişeleri aynı gibi.
Ama SHP, Akbulut gibi yalruz ve
ikilem içinde değil ve olmamalı.
Çünkü Akbulut, istediğı kadar
uzmanlara özel TV'nin uydu ya-
yıncıhğın bosluklannı, sakıncala-
nm inceletsin, "eski lideri" ve "ye-
ni icranın başı" uydu yayıncılarla
masaya oturdu bile.
korucu olmak üzere lOO'e yakın
gorevli şehit olmuştur. 12S vatan-
daşımız da öldünilmöstiir. Böyie-
ce 7 ayın bilancosu 225 kişi ohnoş-
tur. Bu vahimdir.
Başta MGK olmak üzere bulün
görevlileri yeniden ikaz ediyorum.
Devlet. bugün için, böyle günler,
böyle olaylar için vardır. Devletin
yıpranmasının devamma kimsenin
göz yumnıaya hakkı yoktur. Gö-
revlerinizi yapın."
Demirel, "Sayın Özal'ın yspO-
gı geziden sonra olaylann tirman-
masıoı nasıl değerlendiriyorsu-
nuz?" sorusuna da şu yanıtı verdi:
"Adamlar 'biz vanz' diyor. On-
lar diyor ki 'bastığımız yer titrer',
onlar da diyor ki 'hadi ordan, biz
vanz burda' diyor. O da gidip de-
nize giriyor zalen. yere basüğı yok,
denize basıyor."
tnÖnÜ'nÜn
SHP Genel Başkanı Erdal lnö-
nü, Güneydoğu'da meydana gelen
olaylarda iki subay ve beş erin şe-
hit olmasıyla ilgili olarak dün yap-
tığı yazılı açıklamada, artan terör
olaylanndan duyduğu kaygıyı di-
le getirerek "olaylar üzerine hükü-
metin ciddi çözümlerini
belediklerini" kaydetti.
lnönü'nün açıklaması aynen
şöyle:
"Pervari'de meydana gelen
olaylarda bir binbaşı, bir yüzbaşı
ve 5 erimizin şehit edilmesinden
derin üzüntü duydum.
Teröriin giderek genişiemesi
kaygımızı arttınnaktadır. Olaylar
üzerine hükumetin ciddi açıkla-
malarını ve çözümlerini bek-
liyonız.
Şehitlerimize rahmet, aillerine
ve silahlı kuvvetlerimize ba$sağuğı
diliyor, saygılar sunuyonım."
SHP Genel Sekreter Yardımcı-
lanndan Erol Çevîkce de olaydan
büyük üzüntü duyduklannı beürt-
tikten sonra, "Bu olay, devam
eden olaylara siyasi tarüşma olsun
diye hükumetin koyduğu teşhisin
yanlışlığını bir kez daha ortaya
koyrauştnr" dedi. Olayın ciddi ve
önemli olduğunu vurgulayan Çe-
vikçe, Türkiye"de ciddi ve istikrarlı
bir hükümet ihtiyacırun kaçınıl-
maz olduğunun bir kez daha or-
taya çıktığını söyledi.
RP Genel Başkan Yardımcısı
Rıza Ulucak, Doğu ve Güneydo-
ğudaki teröriin önlenebilmesi için
hükumetin gerekli tedbirleri alma-
sı gerektiğini belirterek "daha ge-
niş tedbirlerle bu hastalığı yok
eddim" dedi. Ulucak, Türkiye'nin
güney komşularıyla daha ciddi bir
ilişkiye girip terörün kökünü ka-
zıması gerektiğini söyledi.
su) — Ankara DGM Başsavcılığı,
SHP'nin kamuoyuna da yansıyan
"Güne>doğu raporu"na ilişkin
hazırladığı araştırma dosyasuu,
"parti goruşünü yansıttığı" gerek-
çesiyle Cumhuriyet Başsavcılığı-
na gönderdi.
Konuya ilişkin Cumhuriyet'in
sorulannı yanıtayan Cumhuriyet
Başsavcısı Haluk Yardımcı, Siya-
si Partiler Yasası'nın 10. maddesi
uyannca siyasi partilerin biitün fa-
aliyetleri ile yayınlarını, kendile-
rine ulaştırmaları gerektiğini
anımsatarak, DGNTnin araştırma
dosyasimn kendilerine ulaşmasuı-
dan sonra başlatacaklan soruştur-
ma cerçevesinde SHP'den sözko-
nusu raporun yanı sıra konuya
TSK'da atamalar
bildirdi.
Henüz dosyayı görmediğini, bu
konudaki gelişmeleri basından iz-
lediklerini belirten Yardımcı,
DGM Başsavcıhğı'nın konuyu in-
celemeye aldığı tarihlerde konu-
nun kendilerini de ilgilendirdiği-
ni söylemesine karşın bu yönde
herhangi bir gelişme kaydedilme-
diğini de söyledi. 'fâxdıma, ken-
dilerinin tüm parti faaliyetlerini
sonışturamayacaklarını da anıra-
satarak, yapacakları soruşturma-
da ilk olarak sözkonusu raporun
bir "parti faaliyeti" mi yoksa bir
"yayın" mı olduğunu saptayacak-
lannı söyledi.
Güneydoğu raporunu hazırla-
yan komisyonda görev yapan
Askeri Şûra toplanıyor
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
su) — Yüksek Askeri Şûra yarın
Başbakan Yıldınm Akbulut baş-
kanlığında toplanıyor. Toplantı-
da Türk Silahlı Kuvvetleri'nin ko-
muta kademelerindeki değişiklik-
ler ile bir üst rütbeye terfüer de-
ğerlendirilecek.
Bu yıl Hava ve Deniz Kuvvet-
leri Komutanlan ile Jandarma
Genel Komutanı ve MGK Genel
Sekreteri emekli olacaklar. Ancak
dört komutandan birinin görev
süresinin uzatılma olasılığı bulu-
nuyor. Yüksek Askeri Şûra'ya ya-
kın askeri çevreler ise, bu olasılı-
ğın az olduğunu belirttüer.
Deniz Kuvvetleri Komutanı Or-
han Karabulnt'un emekli edilme-
siyle yerine Donanma Komutanı
Oramiral İrfan Tınaz getirilecek.
Hava Kuvvetleri Komutanı Orge-
neral Safter Necioglu'ndan boşa-
lacak göreve de komutan yardım-
cısı Orgeneral Ziyami Taştan'ın
getiriünesine kesin gözüyle bakı-
lıyor. Jandarma Genel Komuta-
nı Orgeneral Burhanettin Bigalı'-
dan boşalacak goreve de Güney-
doğu ve Doğu'yu iyi tanıyan
Uçüncü Ordu Komutanı Orgene-
ral tbrahim Türkgenci'nin getiril-
mesi bekleniyor. MGK Genel Sek-
reteri Orgeneral Sabri Yirmibe-
şojtlu'nun yerini de iyi derecede
"İngilizce bilen ve temsil yetene-
ği yüksek" olduğu belirtilen İkinci
Ordu Komutanı Orgeneral Nezi-
hi Çakar'm gairilme olasılığı bu-
lunuyor.
Oramiral T.naz'dan boşalacak
donanma komuıanhğına Harb
Akademileri Komutanı Oramiral
Vural Beyazıt getirilecek. İkinci ve
Üçüncü Ordu Komutanlıklarına
da bu yıl yeni orgeneral olacak iki
komutan atanacak. Yüksek Aske-
ri Şûra'nın ilk gününde korgene-
ral ve korarairalliğe ve orgeneral
ve oramiralliğe terfi sırasında bu-
lunanların durumu değerlendiri-
lecek. tkinci günde ise tuğgeneral
ve tuğamiraller ile tümgeneral ve
tümamirallerin bir üst rütbeye ter-
fileri değerlendirilirken, üçüncü
günde albayların bir üst rütbeye
terfileri görüşülecek. Toplantının
son gününde ise komutanlıklara
ve belirli görevlere tayinler gün-
deme gelecek.
( $ )
TÜRK
KALP
VAKFI
İçki ve sigaradan,
düzensiz beslenmeden
kaçınınız...
175 12 44/45—148 58 6 6 — 141 10 49
SHP Genel Saymanı Fuat Atalay
ise, Güneydoğu raporunun Siyasi
Partiler Kanunu'nun 10. madde-
sinde sözü edilen "yayın" kavra-
mı dışında bir çalışma olduğunu
bildirerek, "Bu bir yayın degiL Si-
yasi bir üriin. Bu maddeye göre ra-
porun Cumhuriyet Başsavcılığı-
na gonderilmesi geregi yok" dedi.
Raporun, SHP'nin Türkiye'nin
önemli konulanndan biri hakkın-
daki görüşü olduğunu bildiren
Atalay, şunlan söyledi:
Bn bir siyasi nriindnr. Dolayı-
sıyla da kamuoyuna açıklanmış-
tır. Biz anamnhalefet partisi ola-
rak Türkiye'nin önemli bir soru-
nnnn yetkili organlanmızda tar-
tışarak bu raporu hazırladık. Si-
yasi partilerin ülkenin önemli so-
runlanyla ilgili değerlendirmeler
yapmalan en doğal haklandır.
Biz yasalara saygüıyız, ama bu
raporun Cumhuriyet Başsavcdığı-
na gonderilmesi gereği yok. Bu
konuyla ilgili uygulamayı iktida-
ra geldiğimizde yapacağız. Bura-
daki göruşlerimiz me>°cut >-asala-
ra aykırı olabiUr. Ancak bu siyasi
parti olmanın geregidir."
DemireFsiz
Çankaya
Kongresi
ANKARA (Cumhuriyet Buro-
su) — DYP Genel Başkanı Süley-
man Demirel, partisinin Çankaya
llçe Kongresi'nin yapıldığı Selim
Sırrı Tarcan Spor Salonu doldu-
rulamayınca konuşmaya gelmedi.
Daha önce konuşma yapacağı
açıklanan Demirel'in son anda ka-
rar değiştirerek katılmadığı DYP
ilçe kongresi oltlukça çekişmeli
geçti.
Demirel'in de katılıp konuşma
yapacağı beklenen DYP Çankaya
llçe Kongresi, DYP'nin Ankara-
da gövde gösterisi yapma isteği ne-
deniyle Selim Sırn Tarcan Spor
Salonu'nda toplandı. Ancak saat
lO.OOMa başlaması gereken kong-
re, gerekli çoğunluk sağlanamadı-
ğı için 11.30'da başlayabildi. Bu
arada yapılan anonslarla da DYP
Genel Başkanı Süleyman Demi-
rel'in "Kısa bir süre sonra kong-
reye kaularak koBaşacagı" duyu-
ruldu.
Kongrenin başlaması ve Demi-
rel'in gelmesi beklenirken, DYP
Çankaya llçe Başkanbğı için çe-
kişen Uç aday salonda taraftarla-
nnın alkışlan ile gösteriler yapa-
rak delegeieri selamladılar, Çan-
kaya llçe Başkanhğı için llçe Baş-
kanı Scdat YıMu ile eski futbol-
culardan Cihat Emirogln ve Do-
tan Yırükçı aday oldular. Ancak
çekişme, Şevkct Demirel'in destek-
lediği Sedat Yıldız ile birçok ön-
de gelen DYPTinin destek verece-
ği Cihat Emiroğlu arasmda yaşan-
dı.
DYP Çankaya llçe Başkanlığı-
na Cihat Emiroğlu secildi. Selim
Sırr. Tarcan Spor Salonu'nda ya-
pılan kongredeki seçimlerde, Ci-
hat Emiroğlu 188 oy aldı.
suya kavuşturmak için tüm pro-
jelerin incelemede olduğunu, hiç-
birinin rafa kalkmadığım belirte-
rek, "Ancak degişen koşaSara
göre uygulama şansı olamayan
projelerden şimdBik vazgectik"
dedi. Göknel, buna örnek olarak
da Sakarya Nehri'nin suyunun
kirlı olması nedeniyle buradan su
getirmenin olanakazlığı üzerinde
durdu. Göknel, su sorununun bü-
yümesinde kentin rantından ya-
rarlanmak isteyenlerin oluşturdu-
ğu göç olgusuna da dikkat çekti.
Göçün devlet politikası ile önle-
nebileceğini yineleyen Göknel,
kacak kent Sultanbeyli'ye de şim-
dilık su vermeyi düşünmedikleri-
ni belirtti.
Yağmur bombası nedir?
tlk çalışmalanna İkinci Dünya
Savaş. sıralannda başlanan yağ-
mur bombası, 1946 yılında Gene
ral Elektrik'in New York Labo
ratuvannda Dr. Vincent J. Scht*
efer tarafından üretildi. Bulut to-
humlama olarak adlandınlan sis-
temle, uçakla kümüloform (yag-
mur bulutu) bulutlarına gümttş
iyodürleri serpilerek yoğunlaşan
buluüardan daha fazla yagmur d-
de ediliyor. Bu yöntemle tohum-
lanan bulutlar yaklaşık 20 daki-
ka içinde yağışa dönuşüyor. An-'
cak bulut tohumlama yöntemiy-
le "yapay yagmur" elde edebü-
mek için bölgede yağmur bulutu-
nun bulunması gerekiyor. Bu sis-
temin amacı yağmur bulutunu is-
tenilen yerde yağışa çevinnek.
Yağmur bombası (bulut to-
humlama) en çok ABD'de kulla-
nılıyor. Bugüne kadar Kuzeybaö
Dakota, Kaliforniya, Nevada,
Pagosa, Springs, Salt Lake City,
San Angelo, Corpus Chirty gibi
bölgelerde başanyla kullanıldığı
bildirilen yöntem tspanya, Kanar-
ya Adalan, Batı Hint Adalan, Su-
udi Arabistan, Birleşik Arap
Emirlîkleri ve son olarak da Ur-
dün'de kullaruldı.
Sansürlü«
'Insan
Haklarf
Kiiltür Servisi — Uluslararası
Af örgutü'nün iki yıl önce gerçek-
leştirdiği "Heroen Insan Haldan"
konser turnesinin filmi Türkiytt
de kesilerek gösterilecek. Efes
Film'in uzun bir süredir Türkiye
1
de gösterim iznini almaya çahştı-
ğı "Hemen Insan Haklan" turne-
sini içeren filmden Ingılız pop şar-
kıcı Sting ile Uluslararası Af ör-
gütü'nün ABD yöneticisi John
Heaky'e ait konuşmalar kesildi.
Film Denetleme Kurulu, "Ay-
nm yapmaksuın tüm bükümetleri
küçük doşürdüğü ve aşagıladıgı"
gerekçesiyle Sting'in "Hiikiimet-
ler, iktidarda kalabUroek için her
zamankinden fazla işkence ve as-
keri baskı kullanıyoriar*" sözleri ile
John Healey'in "Hükumetlere
söylediğimiz, terbiyenizi takını-
nız" sozlerinin kesilmesine karar
verdi.
Filmin Türkiye'ye girişini sağ-
layan Efes Film yöneticisi Baha
Serter, kesilen iki cümlenin "He-
men tnsan Haklan" turunun ya-
pıldığı 19 kentte düzenlenen basın
toplantılarında söylendiğini belir-
terek "Şimdiye kadar hicbir hükn-
roet, sözü edilen ifadeferle Bgüi bir
islem yapmamıştır. Turnenin yer
aldığı hiçbir TV kanalı da b« ko-
nnda kısıtlama getirmemiştir.
Tüm hüküroetler 'aşağılanmayı ve
küçük düşürulmeyi' kabul mü et-
miş oldular? Kultür Bakanlıgı Te-
Mf Haklan ve Sinema Modüriüga,
bn karanyla tüm hükümederiıı
'aşağılanmasını ve küçük
düşurülmesini' engellemiş mi
oluyor" dedi.
Insan Haklan Büdirgesi'nin 40.
vildönümü nedeniyle 1988 yılında
düzenlenen pop-rock konserleri
turnesi çok sayıda ülke televizyo-
nundan yayımlannuştı. Turnenin
sürekli sanatçüarı Iracy Chap-
man, Sting, Peter Gabriel, Brnce
Springsteen ve Yousson N'dour"-
du. Efes Film yöneticüeri de he-
men hemen iki yıl önce Uluslara-
rası Af örgütü'ne basvurarak fil- ,
min gösterim hakkını istemişti.
Tbrne, televizyon şirketleri için çc-
kildiğinden 35 mm'lik sinema fil-
mi kopyası yoktu. Bu nedenle Af
örgütü, Efes Film'e "vid«o kop-
yasıyla sinema hakkı" verdi. An-
cak bakanhğın denetleme kurulu
"Vidco kasetine sinema isletme
beigesi vermeyiz" deyince bu proje
uzun bir süre beklemek zonında
kaldı. Ardmdan Efes Film UAÖ*
ye tekrar basvurarak video göste-
rim hakkını aldı.