Katalog

26 HAZÎRAN 1990 EKONOMI CUMHURİYET/17 Asgari Ücret Komisyonu • ANKARA (Cumhuriyet Bürosn) — Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda dün beklenen konularda tartışmalar yapıimadan toplantı 11 temmuz tarihine ertelendi. Toplantıda, Devlet tstatistik Enstitüsü'nün gıda içi ve dışı harcamalar oranlan ile ilgili çalışmalarıtu tamamlamadığı anlaşıldı. Çalışma Genel Müdürü Ali -+ Toptaş'ın, toplantının 11 temmuza ertelenmesi istemi de kabul edildi. Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun, 11 temmuzda yürürlüğe girecek olan yeni memur katsayısını beklediği bildirildi. Karakaya ödenıeleri • ANKARA (AA) — Başbakanlık Kamu Ortakbğı Idaresi (KOİ) tarafından 3 yıl önce çıkartılan Karakaya Barajı B ve C tertibi gelir ortaklığı senetlerinin 6. dönem gelir payı ödemeleri 29 haziran cuma günü başhyor. KOİ'den yapılan açıklamaya göre Ziraat Bankası şubelerinden yapılacak ödemelerde, Karakaya Barajı B ve C tertibi senetleri son altı ayda yüzde 53.32 oranında getiri sağladı. Buna göre 100 bin liralık kupürlere 53 bin 320 lira, 500 bin liralık kupürlere 266 bin 600 lira, 1 milyon liralık kupürlere de 533 bin 800 lira gelir payı ödenecek. Bu arada tasarruf sahiplerine Karakaya B tertip senetler için 30 milyar lira, C tertibi senetler için de 30 milyar lira olmak iizere toplam 60 milyar lira anapara geri ödemesi de yapılacak. Dericiler darbogazda • ANKARA (UBA) — Deri Sanayicileri Derneği Başkanı Turgut Koşar, ihracatta müthiş bir darboğaz yaşadıklarıru söyledi. İhracatta müthiş bir darboğaz yaşadıklannı kaydeden Turgut Koşar, uluslararası piyasada 1-2 marklık fıyat farkı için pazarlık yapıldığını bildirdi. Koşar, "Bizim elektrik, kimyasal ürünler gibi girdilerde bir senelik maliyet artışımız yüzde 85'i buluyor. Maliyet hesaplannı Türk Lirası üzerinde yapıp mark olarak fiyat vermeye çalışıyoruz. SSCB'nin borcu • ANKARA (AA) — SSCB'nin Türk ihracatçüara yaptığı ödemelerde aksamaiar olduğu bildirildi. Türkiye Dış Ticaret Derneği (Türktrade) yetkililerinden alınan bilgiye göre ŞSCB'nin Türk ihracatçılanna normalde 15 gün içinde yaptığı ödemelerde 220 güne varan gecikmeler yaşanmaya başlandı. SSCB'nin ihracatçılara yapacağı ödemelerin tutannın, 25 milyon dolan Türktrade • üyesi şirketlere ait olmak üzere toplam 70 milyon dolan bulduğu bildiriliyor. Dış borçlar azaldı • ANKARA (ANKA) — Türkiye'nin toplam dış borcu yılın ilk uç ayında geriledi. 1989 yüı sonunda 41 milyar 21 milyon dolar dOzeyinde bulunan dış borçlar, mart ayı sonunda 40 milyar 808 milyon dolara indi. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı verilerine göre ocak, mart döneminde orta ve uzun vadeli borçlar azaldı, kısa vadelilerde ise artış oldu. Orta ve uzun vadeli dış borçlar bir milyon 119 milyon dolar gerileyerek 35 milyar 276 milyon dolardan 34 milyar 157 milyon dolara indi. Kısa vadeli borçlar ise 906 milyon dolarlık artışla 5 milyar 74S milyon dolardan 6 milyar 651 milyon dolara yükseldi. İki yeni fon daha • Ekonomi Servisi — Pamukbank, ikinci bir menkul kıymetler fonu oluşturdu. Pamukfon-2 adını taşıyan fonun satış belgeleri 28 haziran perşembe günü Pamukbank Menkul Kıymetler Merkezi ve Pamukbank şubelerinde satışa sunuluyor. öte yandan Sumerbank da 20 milyar liralık 2. menkul kıymetler fonu belgelerini 9 temmuzda satışa sunuyor. Sümerfon-2 belgeleri 10 bin liradan satılacak. Eczacıbaşı, hisseleri için beklediğifıyata ulaşamadı Sokak borsası ara sokaktaZabıta, 'ayaklı borsa'yaİMKB'nin yanındaki Denizciler Sokağı'ndayer gösterdi. Böylece sokak borsası bir tür 'resmiyet' kazanmış oldu. Ekonomi Servisi — Aracı üye- lerin yeterli hizmeti verememele- rinden ortaya cıkan "ayaklı bor- «"ya zabıta tarafından 'resmiyet' kazandınldı. Istanbul Menkul Kıymetler Borsa'nın bulunduğu Karaköy Tophane Rıhtımı'nda trafıği dahi aksatacak büyüklük- lere erişen "ayaklı borsa"ya yer gösterildi. Rıhtım Caddesi üzerin- den kaldırılan hisse senedi 'satoası' arabalar ve hisse senedi tezgâhlan, aynı yerde bulunan De- nizciler Sokağf nı mesken tuttular. Cadde üzerinde araç ve tezgâh açılmasına izin vermeyen beledi- ye zabıtalan ara sokağa yerleşen ayaklı borsacılara karışmadılar. Zabıtalann denetiminde Deniz- ciler sokağına yerleşen ayaklı bor- sada satışlar ve alışlar da normal seyrini sürdürdü. Bu piyasa ile borsa seansındaki brokerler ara- sındaki haberleşme ağı da "telsiz ve leiefonlarla" süıdü. Ayaklı bor- sa elemanlan hisse senetlerinin borsa fiyatı ile sokak fiyatı arasın- dakı farktan, yani arbitrajdan ka- zanıyorlar. Fiyatlar yükseürken ayaklı borsa fiyatlan daha yukarı da, duşerken de daha aşağıda olu- yor. Ayaklı borsada 400-500 kişi, SOKAK BORSASI TAŞINDI — Ayaklı borsa, zabıtanın müdabalesi sonucu yan sokağa geçti. 30-40 araba, 50-60 dolayında tez- gâh ve 150-200 telsiz bulunuyor. özel sektörün halka açüması da yoğun olarak devam ediyor .Bü- yük sermaye gruplanna yapılan halka açılma çağrılarına Sabancı Grubu'ndan sonra Eczacıbaşı Grubu da olumlu yanıt verdi. Bu grubun en önemli şirketi olan Ec- zacıbaşı tlaç Sanayi'nin yüzde 15 hissesinin halk saüşına dün bor- sada başlandı. Eczacıbaşı tlaç'ın bin liralık nominal değerindeki hisseleri 35 bin liradan satıldı. Se- ansın baslangıcında yoğun bir ta- leple karşılaşan Eczacıbaşı llaç panosunun önünde borsa broker- leri uzun kuyruklar oluşturdular. Bu kuyruk bir ara salonu baştan başa kaplayacak kadar uzadı. Ama talepte bulunanlann 35 bin lira fiyatta direnmeleri ve daha yu- kan alım isteğinde bulunmamala- n, satıanın ise fiyatı 40 bin liradan asağı indirmekte dırenmesi, işlem hacminin duşük kalmasında etkili oldu. Böylelikle alım emirlerinin büyük çoğunluğu karşılanmadı. Seansın başlangıcında fiyatın 40 bin liraya kadar çıkmasını bekle- yen Eczacıbaşı Menkul Değerler yetkilileri seansın sonuna doğru 35 bin liradan 900 bin adet hisse senedi sattılar ve bir günlük satışta 3 milyar 150 milyon lira topladı- lar. Satıcılar belli miktarda talebi de karşılamadılar. Dünkü seansta Eczacıbaşı tlac 1 ın 40 bin liralık fiyatına bazı ara- cıların diremnesi dikkati çekti. Fi- yatı yüksek bulan aracı üyeler müşterilerine 35 bin liradan yuka- nsıru tavsiye etmediler. Eczacıbaşı tlaç'ın 35 bin liradan satılması his- se senedinin fi>at kazanç oranını 16 olarak belirledi. Bu oran bor- sa ortalamasının altında bulunu- yor. 35 bin liranın üstünde fiyata direnen aracı üyeler, halka açıhna- nın yaygın olarak devam ettığine işaret ederek "Artık tok alıcı ol- maDJD zaraanı geldi. Tasarruf sa- hipleri hisse senetleri arasında ra- hatlıkla seçim yapabilir, daha iyi hisselerin piyasaya çıkmasını da bekleyebüir" dediler. Araa üyeler yüksek fiyatla halka açümanm bir ahşkanlık haline gelmemesi, bu- nu böyle sananların başarısız ka- lan satışlardan ders almalan ge- rektiğini belirttiler. Eczacıbaşı Grubu lcra Kurulu üyelerinden Sezgin Bayraktar hal- ka açılmayla toplanması planla- nan 150-160 milyar lira paranın, Eczacıbaşı tlaç'ın yeni tasınacağı Trakya bölgesindeki fabrikasımn inşaatmda kullanılacağı bildirildi. Bu fabrikanın yüzde 40'ırun ta- mamlandığını belirten Sezgin Bayraktar geri kalan bölümün de 1991 sonbahanna kadar bitirilece- ğini kaydetti. Bayraktar, Eczacıba- şı tlaç'ın yıl sonuna doğru sermaye arttırımma gideceğini de sözleri- ne ekledi. Bayraktar aynca, Ecza- cıbaşı'mn seramik grubunun da halka açılacağını fakat bunun ta- rihinin henuz belli olmadığını söy- ledi. Borsada yann da daha önce halka açılan Vestel şirketinin his- seleri işlem görmeye başlayacak. Saracoğlu: Devalüasyondan söz etmek abesle iştigaldir "Döviz bitmeden TL biter"tSTANBUL (AA) — Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saracoğ- lu, enflasyonist baskıyı ve kamu acığını iç talebin artmasının yarat- tığını, kur politikaları konusunda Merkez Bankası'nın herhangi bir yönde hareket etmediğini belirte- rek, "Bugun devalüasyondan söz etmek abesle iştigaldir. Döviz bit- meden TL biter" dedi. Saracoğlu, Türk Sanayicileri ve tşadamlan Derneği'nce (TÜSİ- AD) düzenlenen toplantıda, Mer- kez Bankası'nın para politikaları hakkında bilgi verdi. Saracoğlu, üretimde 1988 ve 89 yılının ilk üç ayhk döneminde gö- rülen durgunluğun geçen nisan ayında yerini hareketlenmeye bı- raktığıru söyledi. Saracoğlu, "Üre- tim artmıştır. özcllikle iç talepte meydana gelen artışlar sanayi ke- simine yansınuştır. 1990 yılının ilk iıç ayında yüzde 11-12 oranında bir biıyüme gönilmektedir. Özel Saracoglu Devalüasyon. döviz bittiği zaman yapılır. Bugün bankaların, Hazine'nin, hepsinin mevduatı Merkez Bankası içinde yer almaktadır. Bunlar döviz almak istediklerinde Türk parası getireceklerdir. Ancak döviz bitmeden Türk Lirası biter. sektör ilk kez biiyiiınenin ivmesi olarak ekonomide yer almıştır. tç talep bir ölçiide ithalatla gideril- mektedir. Bu talep kurlarda ken- dini belli etmemiştir. tthalatın fi- nansmanı kısa vadeli borçlanmay- la sağlanmaktadır" şeklinde konuştu. "Bugün enflasyonist baskıyı ve kamu açığını yaralan husus iç ta- lebin artmasıdır" diyen Saracoğ- lu, parasal prgramın uygulanma- ya başlanmasından bu yana, pa- ra arzlarının yuzde 18.3 ile yüzde 20 arasında artışlar kaydettiğini bildirdi ve bunun bir istikrar gös- tergesi olduğunu söyledi. Saracoğlu, kamu açıklannın azaltılmasının bugün için tek ça- re olduğunu ifade ederek, bunun enflasyonist baskıyı azaltacağını ileri sürdü. Açığın artması haliıı- de faizlerin artmasının kaçınılmaz olduğunu anlatan Saracoğlu, "İç talep artmaya devam ederse, Mer- kez Bankası özel sektörden kay- naklanan talebi karsılamak için. faizleri arttıracak poiitikalar or- taya koyacakür" dedi. Saracoğlu, özel sektörde yatınm yapmayı düşünenlerin sayısının düşünmeyenlerden fazla olduğu- nu söyledi. Kurlann bir gosterge olduğunu, kurlann daha fazla ol- duğu görüşünü savunan Saracoğ- lu, konuşmasını şöyle sürdürdü: " Türkiye'nin önnmüzdeki beş yıl içinde büyume hızının yüzde 5-6 olarak gerçekleşeceğini sanı- yorum. Devalüasyon uzerine söz söylemek şimdi abesle iştigal et- mek gibi olacak. Devalüasyon. do- viz bittiği zaman yapılır. Bugun bankalann. fonlann, Hazine'nin hepsinin mevduatı Merkez Banka- sı parası içinde yer almaktadır. Bunlar döviz almak istediklerin- de Türk parası getireceklerdir. An- cak döviz bitmeden Türk Lirası biter." Kartelleşmeye karşı yasa Ekonomi Servisi — Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), kartelleşmeye karşı bir yasa tasansı hazırlayarak değer- lendirilmesi için Sanayi ve Ticaret BakanlığYna sundu. "Rekabet Sı- nıriamalan Hakkında Kannn" başlığını taşıyan tasarı, "serbest piyasa düzenini ve rekabeti bozn- cn anlaşnıa ve uygulamalann ve piyasa hâkimiyetinin kötuye kul- lanılmasınm engellenmesini" amaçlıyor. TOBB Başkanı Yalım Erez, ko- nuyla ilgili olarak yaptığı açıkla- mada, "Serbest piyasa ekonomi- si modeiinde ulke ekonomisinin sagüklı gelismesj ve tiiketkanin ko- nınması için rekabetin bürün ku- rallanyla işler dunımda olması zorunludur" dedi. Erez, anti- kartel rnevzuatı olarak ifade edi- len böyle bir yasal çerçevenin ser- best piyasa ekonomisinin aynlmaz bir parçası olduğunu sözlerine ekledi. ENKA 1 NIN AÇIKLAMASI Bazı dış ve iç basında Enka hakkında haber ve yorumlar yer almaktadır. Budurumda aşağıdaki açıklamânınyapılmasına ihtiyaç görülmüştür. • Enka'nın hiçbir şirketi bugüne kadar dış ülkelere kesin- likle silâh ve silâh yapımında kullanılan herhangi bir malzeme satmamış, aracı olmamış ve taşımamıştır. • Enka'nın şimdiye kadar Türkiye 1 den yapmış olduğu toplam 3,5 milyar dolarlık ihracatta da bu tür bir mal yoktur. • Yukarıdaki konu ile ilgili gerek Türk, gerekse Irak hükümetleri tarafından Enka 1 ya hiç bir talep hatta bir imâ dahi gelmemiştir. • Enka grubunun yurt dışında 3 milyar dolarlık taahhüt işi vardır. Bu projelerin hiçbiri silahla ilgili değildir. • Enka grubunda 12.000'i yurt dışında olmak üzere toplam 21.000 Türk çalışmaktadır. Bu vesile ile bize iş imkânları tanıyan Irakt Libya, SSCB, Urdün ve Türk işveren idarelerine ve bu işleri başan ile sürdüren 21.000 Enka çalışanına teşekkür ederiz. ENKA HOLDİNG YATIRIM A.Ş. REKLAM DUNYASI Avrupa'nın en büyük 10 reklam ajansı belırlendi 1NI H-t Sm 1 Pubtas 2 Voung & RuMcafn 3 Saatcta i Saatct» AUventsmg 4 McCann Enckson WorWwde 5 Bacteı- Spıelvogel Baks 6 Ogı.-vy i Mattıer WorWwıde 7 Lınas WofSdwıde SrlDM 9 J VValte' Thompson Co 1 OGreyAdve<tsıng S354773 102 337 494 20 6 332 708 14 6 278 082 10 5 264 626 3 9 260 999 126 226 518 7 3 222 618 15 0 210 725 8 8 197 349 14 5 S2 374 738 2345 992 2 269 871 1854 826 1 796142 1822 075 1510 880 1489 328 1 479152 1333 566 9 4 Yaratım 267 ReMamevı 7 9 GÛ2BI SanaH* 10 5 Pars 10 2 — 182 Itoan 73 Grafika 15 6 81 161 Maupns Cenafans • Rakamlar 1000 dolar _je*nden hesaftfanacattr Kaynak Adverüsmg Age 11 6 1990 Uluslararası reklamcılık sektörünun en önemli dergısi olan, ABD'de yayımlanan haftahk "Advertising Age"in 11 haziran tarihli sayısında çokuluslu reklam ajanslannın Avnıpa'da yap- mış olduklan 1989 yılı ciroları itibanyla sıralandırmalan yayım- landı. Advertising Age'in ilk 20'yi yayımladığı listede, Türkiye'de ortağı bulunan ajanslardan, 10. sıra ile 20. sıra arasında, DMBB (Penajans) 12.; DDB (Admar) 13.; Leo Burnett (Markom) 17.; CDP (RPM/Radar) 20 oldular. DEMİŞ Kİ... "Reklam reklam dedikleri Birkaç köşkle birkaç huri" Tasavvufçu Reklam Yazarı Reklam Starı Gorbi — Heineken bıralarının son reklam kampanyası. Slogan: 'Bunu sadece Heineken yapabi- lir". Siyah-beyaz basın iianında Gorbi'nin alrundakı dudak leke- si kırmızı. Yoruma açık bir slo- gan: Çünkü bunu Heineken'in yanı sıra Bayan Raisa da yapa- maz mı? Reklamcılık'taa Reklameılık y a n ş m a s ı "Reklamabk" reklam ajansı, muşterilerinden "Fatoş Oyuncaklan" için yeni bir kampanya duzenledi. Ajans, reklam verenin yeni üreteceği bir oyuncak bebeğin lansman kam- panyası için "isim bulma yarışması" acarken bu ticari kampanyayı, çocuklara yönelik olarak yürütüyor. Böylece yeni bebeğin lansmanı sırasında, be- beğin olası alıcılan da yaratıcılık lannı kullanıp bebeğe yeni bir isim önerecekler. Reklamahk Ajansı'ndan Alican Tonüı, ka- mpanyarun sosyal içerikli yönü- ne dikkat çekerken çocuklann yaraucıhklannı ortaya çıkarmak istediklerini söyledi. N e w W a v e D a m a t F l a s h "Yeni moda damat flaş!" sözcükleri bir arada bir anlam taşımayabilir. Ancak TRT'nin ülkemizdeki reklam üretimini ve kalitesini teşvik etmek için dü- zenlediği yarışmaların 8.'sinde, juri 84 film arasından "Fİash", "Damat" ve "New Wave" başlıklı filmleri birinci, ikinci ve üçuncü olarak seçti. Yorum Ajans'ın "Renault Mais" için ger- çekleştirdiği "Flash" filminin bir başka adı da "Yannı Genç Yakalayın." Damat fılmi ise Birleşik Reklamcılar'ın, Lassa fil- minin adı. A4 Ajansı da "Fotoğraf Koleksiyonu" isimli filmiyle New Wave şampuan filminde ııçünculük ödülünu kazandı. TEKNOLOJİ VİTRİNİ Hidroliklerde yağ ölçümü Hidrolikler, üretım bandı ekipmanından yol delicilere kadar birçok değişik makinede bulunurlar. Fakat duzenli bir biçimde calışmaları için temiz mineral yağ akımı gerekir. Burada başlı- ca sorun, yağın kirlilik oranını ölçerek ne zaman değiştirilmesi gerektiğini belirlemektir. UCC tnternational, makine çalışırken yağ alarak kirlenme derecesini ölçen bir aygıt geliştirdi. CM20 adlı aygıtı kullanmak için yağın geçtiği boruya bir du- yargaç (sensor) takılıyor. Sonra taşınabilir bir birim olan CM20 duyargaca bağlanıyor. CM20'nin emdiği yağın her parçacığı ışık kulanılarak ölçülüyor ve aygıtın içinde bulunan bilgisayar bu bilgilerden yararlanarak kirlilik düzeyini hesaplıyor. Ele göre ayarlanabilen raket Technosport fırma- sının üretuği Stratos, sapı değiştirebilir ilk raket. Farklı uzunluk- lardaki saplar raketle birlikte satıhyor. Böy- lece, bir erkeğin rake- tini bir kadın da kulla- pabiliyor. Çok hafif olan raketin bir de tit- reşimlere karşı bir sis- temi var. tçinde lastik- ten altı amortisör bu- lunan hafif alaşımdan yapılmış bir tüp, şok- ları emiyor ve kaslar ustündeki etkilerini azaltıyor. Karbon ve seramikten yapılmış olan raketin çevresi çok dayanıklı. Bu ori- jinal özellikleri dolayı- sıyla, raket bir tanıtım kasetiyle birlikte satı- lıyor. Fiyatı 7500 Fransız Frankı. Robot kart Fabrika içinde dolaşarak sekiz farklı makine yapmak için ge- rekli parçalan toplayan bmrobot kart geliştirildi. F. Alman Da- mteam Datatechnik'in üriınü olan akülı karta, fırmanın ana bil- gisayanndan kızıt-ötesi ışınlarla her ürün için hangi parcalar ge- rektiği ve bu parçaları nerede bulabileceği aktarıhyor. Tavana kurulu bir hatta ilerleyen, buradan sağladığı elektrik enerjisiy- le hat boyunca fabrikada dolaşan robot, gerekli parçalan top- luyor. Bunu, parçalara yönelmesini sağlayan bir video sistemle donatılmış robotik koluyla gerçekleştiriyor. Robotik kartın, sekiz ürün için gerekli parçaları ayrı ayn ta- şıyabilmesi için sekiz bolümü var. Aynca, robotik kolun üstünde bulunan bir tartı, doğru parçanın doğru miktarda almıp alın- madığını tartıyor. Yatay video kamera Sanyo, Fuzzy Logic ES 88 modeiinde klasik video kamerala- rın görünuşunu terk etti. Durbune benzeyen Fuzzy Logic, 17 x 18 x 8 cm boyutlarında \e 780gram ağırlığında. Çekim ya- pılırken iki elle tutulduğundan sabitleştirilmesi öteki modellere gore daha kolay. Aygıt, 8 mm kasetlerle çalışıyor. Netlik ayan dahil her şev otomatik. Sanyo, bu video kamerayı şu anda yal- nızca Japonya'da piyasaya sürmuş bulunuyor.