Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
20 HAZİRAN 1990 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3
Sainsbııry,
Cumhuriyet'i
ziyaret etti
• Haber Merkezi —
Tttrkiye'yi resmen ziyaret
etmekte olan Ingiltere
Dışişleri bakan
yardımcılanndan Tim
Sainsbury dün gazetemize
gelerek Genel Yaym
Müdürümüz Hasan Cemal
ile görüştü. Ingiltere'nin
Ankara Büyükelçisi Sir
Timothy Daunt'un da
katıldığı göruşme sırasında,
son yıllarda dünyada ve
Avrupa'da meydana gelen
politik değişmeler üzerinde
duruldu.
4
AT Kıhrıs'ı
gündeme aldı'
• PARİS (AA) —
Yunanistan Başbakanı
Konstantin Mitsotakis,
Kıbns sorununun, AT
Konseyi'nin 25 ve 26
haziranda Dublin'de
yapılacak toplantısının
gündemine eklendiğini
söyledi. Mitsotakis, AT
ülkeleri başkentlerine
yaptığı ziyaret çerçevesinde
Paris'te, Cumhurbaşkaru
François Mitterrand ve
Başbakan Michel Rocard'la
yaptığı görüşmede Kıbns
sorununun da ele alındığını
ve Yunanistan'ın,
Dublin'deki toplantıda,
Kıbns sonınuyla ilgili
tütumuna en çok sayıda AT
ortağının destâgini almaya
çalıjacağını kaydetti.
Lösemili çocuk
iyfleşiyor
• LEFKOŞA (AA) —
Yehova şahidi Rum bir
ailenin, dinleri kan naklini
yasakladığı gerekçesiyle
Londra'da hastaneden
kaçırdığı lösemili kızlannın
dunımunun, kan naklinden
sonra düzelmeye başladığı
bildirüdi. 2 yaşındaki
Stefani Haralambus,
ailesinden alınarak cuma
günü Güney Kıbns'ta bir
hastaneye yeniden yatınlmış
ve kan nakli yapılmıştı.
Haralambus ailesinin
Stefani'yi yeniden
hastaneden kaçınnasını
önlemek için poüs
hastanenin çevresinde 24
saat nöbet tutuyor.
IRA militanı
yakalandı
Ji AMSTERDAM (AA)
«-Hoitanda polisif irtanda
Cumhuriyet Ordusu'nun
Avrupa kıtasmdaki
eylemlerine karıştığı
belirlenen bir grubun
dördüncü elemanını da
tutuklandığını bildirdi.
lrlanda Cumhuriyet Ordusu
için lrlanda'ya Ingüiz
helikopterlerine karşı
uçaksavar fuzeleri de dahil
olmak üzere gelişmiş
silahlar ve bu silahlara ait
teknoloji ihraç eden biri
lrlandalı üç kişi ABD
mahkemesince suçlu bulundu.
Sovyet uçağı
kaçınldı
HELStNKİ (AA) —
ıvyetleT Birliği'nin
onya Cumhuriyeti'nin
ıaşkenti Riga'dan,
inlandiya'nın başkenti
Helsinki'ye dün bir Sovyet
yolcu uçağı kaçınldı. Hava
korsanı, polise teslim oldu
ve bu ülkeden sığınma
fhakkı istedi. 54 yolcu ve 5
tmurettebat taşıyan, Riga-
JMurmansk iç hatlar seferini
jyapmakta olan Tupolev-134
tipi yolcu uçağını kaçıran
^korsanın sığınma talebi
inceleniyor.
Schengen
Anlaşması
• LÜKSEMBURG (AA)
— Fransa, FAlmanya.,
Belçika, Hollanda ve
Lüksemburg arasmda iç
sınırlann kaldınlmasını ve
serbest dolaşımı öngören
Schengen Anlasması, dün
imzalandı. Beş ülkenin
parlamentolan tarafından
onaylandıktan sonra
yürürlüğe girecek olan
anlaşmaya göre bu ülkeler
ortak vize uygulamasına
gidecekler; uyusturucu ve
silah kaçakçüığı konusunda
işbirliği yapacaklar;
suçluların iadesi
kolaylaştınlacak ve beş
ülkenin de yararlanabileceği
ortak bir bilgisayar ağı
kurulacak.
Macar Başkana
referandıım
• BUDAPEŞTE (AA) —
Macaristan Başbakanı
Jozsef Antall,
cumhurbaşkanının
halkoyuyla seçilmesi
konusunda aralık ayında
bir referandum yapılmasını
önerdi. Antall, bu öneriyi,
özellikle eski KP'den gelen
ve cumhurbaşkanı seçimiyle
ilgili referandum
yapılmasını isteyen yaklaşık
200 bin imzalı dilekçelerin
verilmesinden sonra yaptı.
'Perestroyka* ve 'piyasa ekonomisVpolitikaları delegelerin saldırısına uğradı
'Rusya' tuzağı GorbfyeRusya Federasyonu
Komünist Partisi
Konferansı'nda
konuşan Gorbaçov
Yeltsin'i uyarırken
delegeler reform
politikalarını şiddetle
eleştirdiler.
Dış Haberier Servisi — Sovyet-
ler Birliği Komünist Partisi'nin 28.
Kongresi'ne iki hafta kala topla-
nan Rusya Federasyonu Komünist
Partisi Konferansı'nda Mihail
Gorbaçov'un perestroyka politika-
sı delegeler tarafından şiddetle
elestirildi. Gorbaçov konferansta
yapuğı konuşmada ülkede ikilik
yaratmaya çalışanlan sert bir şe-
kilde uyararak SSCB'nin bugun-
kü yapısının korunabilmesi için
Rusya Federasyonu ile merkez
arasında işbirliğinin zonınlu oldu-
ğunu beliitti.
Konferansın ilk oturumunda
konuşan Gorbaçov, Rusya Fede-
rasyonu'nun yeni Devlet Başkanı
Boris Yeltsin'i uyarırken delegele-
rin çoğunluğunu olusturan muha-
fazakâr kanat üyelerine de güven-
ce vermeye çalıştı. Gorbaçov, Rus-
ya Komünist Partisi'nin yaratıl-
masının başta ekonomik olmak
üzere, çeşitli nedenlerden dolayı
zonınlu olduğunu savundu. Ko-
nusmasında perestroykanm basan
ve eksikliklerine de değinen Gor-
baçov, reformlann gelişimine iliş-
kin görüşierini aktardı.
Sovyet lideri "nallan mnhafa-
zakfir mantıgY'nm reformlann
GORBAÇOV TATLI SERT — SSCB lideri, Boris Yeltsin'i uvanrken, muhafazakâriara da güvence ver-
meye çalışü. Rusya KP'nin yaratılmasını başta ekonomik ve etnik olmak üzere, çeşitli nedenlerden dola-
yı zorunlu göriiyor. (Fotograf: AP)
oturumunda, partinin liberal ka- nizmi ideal olarak benimsemekten
nadını oluşturan "Demokralik vazgeçmesiıır ısterlerken özellikle
karsısuıdaki en büyük engel oldu-
ğunu belirtmekle birlikte, eksik-
likler olsa da son üç yılda geçmiş
30 yılda vapılan çahşmalardan da-
ha çok "halkı piyasa ekonomisi-
ni benimsemeye hazır dunıma
getirdüderinr kaydetti. Gorbaçov,
"Piyasa ekonomisine geçmek ka-
pitaiizme dönmek degildir. Piya-
sa kapitalizmin icadı degil, uygar-
lıgın iirüniidür. Böyle olduğu için
piyasa ekonomisi sosyalizmle de
var olabilir" dedi.
Konferansın öğleden sonraki
PUtfonn" ile muhafazakâr kana-
dı temsil eden "Marksist Plat-
fornı"un partinin geleceğine iliş-
kin görüşierini içeren programla-
nmn sunulmasından sonra, kon-
feransın ana gündem maddesi
olan Rusya Komünist Partisi'nin
kuruluşu ve SBKP Kongresi'nin
platformunun görüşülmesine ge-
çildi
Demokratik Platfonn'u destek-
leyen delegeler, SBKFnin "komü-
parünin küçuk yerleşim merkez-
lerinden kongreye gelen delegeler,
parti yönetiminin, ülkenin kont-
rolünün partinin elinden çıkınası-
na yol açan politikaları şiddetle
eleştirdiler.
Sovyetler Birliği'nin en önemli
kömür havzalanndan Kemerov'-
un bölge parti sekreten, Ukraynai
daki maden işçilerinin Komünist
Parti'yi kendi partileri olarak ta-
mmadıklannı ilan eden bir bildi-
n yayımladıklannı belirterek
SBKP'nin içinde bulunduğu bu
başıbozukluktan Gorbaçov ve po-
litbüroyu sorumlu tutan konuş-
masından sonra dakikalarca alkış-
landı.
Moskova Üniversitesi araştır-
macılanndan Andrei Kalganov,
hükümetin piyasa ekonomisine
geçme planlannı şiddetle eleştirir-
ken bu planlann, ülkedeki bürok-
ratik üst yapıya hiç dokunmadı-
ğım vurguladı. Kalganov, ulke er-
konornisinde yapılacak her türlü
reformun, yerel sovyetlerin ve do-
layısıyla parti örgütünün denetim
gücünü koruması gerektiğini sa-
vundu.
Leningrad'daki bir ekonomik
işletmenin parti sekreten Viktor
Tyulkin ise Gorbaçov'un perest-
royka programına az rastlanan
açıklıkla saldırıya geçerek geçen
beş yıllık perestroykanm halka
hiçbir şey vermediğini, yalmzca
eski dogmalann yerine bir reform
dogmasımn egemenliğini yarattı-
ğmı söyledi.
Tyulkin, hükümetin ekonomik
reform programırun yauuzca "pa-
ramn nasü kazanılacagını bilen bir
azınlık için" hazırlanmış olduğu-
nu da savundu. lyulkin konuşma-
sında, SBKP'nin parlamenter bir
partiye dönüşmesini isteyen De-
mokratik Platform yanlüanmn
partiden ihraç edilmesi çağnsm-
da bulundu.
Siyasi gözlemciler, Rusya ve KP
konferansının ilk günkü oturumu-
nun, Gorbaçov'un, iki hafta son-
ra baslayacak olan SBKP Kong-
resi'nde çok zorlanacağını ortaya
koyduğunu belirtiyorlar.
FAlmanya Başbakanı, yılsonunda ortak genel seçim yapılmasını istedi
Kohl: Aralıkta birleşeceğizHelmut Kohl'ün yıl sonunda ortak seçim önerisi,
Demokratik Almanya'daki iktidar partileri ve Başbakan
Lothar de Maiziere tarafından destekleniyor.
DİLEK ZAPTÇIOĞLU
BERLİN — Almanya'mn 1990 yıh bit-
meden birleşmesi ihtimali kesinlik kazanı-
yor. Başbakan Helmut Kohl, dün Bonn-
daki hükumet toplantısından sonra bası-
na >aptığı açıklamada, "Almanya önümiiz-
deki kış birleşecektir" dedi.
Helmut Kohl, 2 ya da 9 Aralık 1990 ta-
rihinde bütün Almanya'da ortak genel se-
çimlere gidümesini önerdi. Demokratik Al-
manya'da iktidarda olan muhafazakâr pâr-
tiler ve Başbakan Lothar de Maiziere de
aralıkta ortak seçim tasarısını destekliyor.
Böylece Almanya'mn önünde 4 aşamalı
bir birleşme perspektifı belirdi:
1- Perşembe günü, Bonn'da Doğu Ber-
lin'de meclislerden geçerek onaylanacak
olan "Devlet Anlaşması" uyannca iki Al-
manyâ arasındaki "parasal, ekonomik ve
sosyal biriik" 1 Temmuz 1990'da yürürlü-
ğe girecek. Demokratik Almanya'da "De-
•tsche Mark" (DM) para birirni haline ge-
lirken, yenı yasalarla Batı sistemine geçjş
sağlanacak.
da, merkezi idare sisteminden federatif eya-
let sistemine geçilecek. Savaştan önceki 5
eyaletin yeniden kurulmasından sonra eya-
letler Federal Alman Anayasası'mn 23.
maddesine göre "Batı'ya ilhak" karan ala-
bilecekler. Başbakan Kohl, bu karann or-
tak genel seçimlerle aynı gün, yani aralık
ayında alınmasını öneriyor.
3- 2 ya da 9 aralıkta ortak genel seçim-
ler yapıhnca ve aynı gün D. Almanya Ba-
tı'ya ilhak karan alınca, artık Almanya'da
tek bir parlamento, hükumet ve cumhur-
bakanı faaliyete geçecek; tek bir anayasa
(Şimdiki Federal Alman Anayasası) yürür-
lükte olacak.
4- Almanya'nın de facto birleşmesine pa-
ralel olarak lkinci Dünya Savaşı'nm gali-
2- Demokratik iwnanya%a^yaz'âylann-' bı müttefiklerle askeri pakt sorunu çözü- söylediği haber verildıl
Ortadoğu
IsraiVden
Araplara
çağn
Dış Haberier Servisi — lsra-
il'in yeni hükümetinin, FKÖ ile
diyalog başlatmak yerine, Arap
ülkeleri ile görüşme masasına
oturma politikasını benimsedik-
leri bildirüdi. tzak Şamir baş-
kanlığmdaki hükümetin bu yak-
laşımmın ABD tarafından faz-
la destek bulmadığı da belirtili-
yor. Arap ülkelerinin bu çağrı-
ya bir tepki vermedikleri de ek-
İeniyor.
tsrail hükümeti basın sözcü-
sü Yossi Olmert de ABD ile ül-
kesi arasında tırmanan söz dü-
ellosunun bölgeye genel bir çö-
züm sağlanması gereküliğini or-
taya koyduğunu açıkladı. Bu
arada Ürdün Kralı Hüseyin'e de
Israil ile var olan ilişkilerini sür-
dürmesi çağnsı yapıldı. 1987 yı-
lında dönemin başbakanı tsrail
Işçi Panisi lideri Şimon Perez,
Kral'la tsrail-Ürdün banşı konu-
sunda görüşmüş ve FUistin so-
rununun BM'nin desteklediği
uluslararası bir platformda ele
alınması kararlaştırılmıştı.
Tel Aviv*de öğrencilere hitap
eden tsrail Başbakanı, ABD'nin
FKÖ'ye karşı tutumunu gülünç
bulduğunu belirtti. 30 mayısta
tsrail sahillerine düzenlenen sal-
dıraun FKÖ tarafından kınan-
ması konusundaki ABD talebi-
nin, "yalanın sürdüriilmesi-
'nden başka bir anlam tasıma-
yacağını savundu.
Romanya Başbakanı Roman 'demokrasi*sözü verdi
Tııtuklamalar devam ediyor
Bükreş'te geçen hafta
meydana gelen .
olaylarda halkı
kışkırttıkları iddiasıyla
üç muhalefet lideri
tutuklandı.
Dıs Haberier Servisi — Roman-
ya Parlamentosu'nun göstericilere
karşı güç kullanılmasmı onayla-
masından sonra Bükreş'teki Üni-
versite Meydam'nda iki gündür
yeniden eyleme başlayan gösteri-
ciler, olaysız bir şekilde dağıldı-
lar. Başbakan Petra Roman, ül-
kesinin demokrasiye doğru ilerle-
diğini belirtirken, geçen hafta
meydana gelen olaylarda "laşkır-
öcı" davranışlarda bulunduklan
için üç muhalefet lideri tutuklan-
dı. Bükreş'in Üniversite Meyda-
m'nda 7 hafta süren gösteriler, ge-
çen hafta polisin zor kullanması
ile dağmlmış, ancak protestolann
sürmesi üzerine Devlet Başkam
Ion Diescn tarafından kente çağı-
rılan 10 bin maden işçisi sopa ile
asayişi sağlamıştı. Madencilerin
Bükreş'ten çekilmesinden sonra
geçen cumartesi gecesi ?00 göste-
rici yeniden Üniversite Meyda-
m'nda toplanarak komünizm
aleyhtan protestolanm sürdür-
müşlerdi.
Üniversite Meydam'm yeniden
işgal eden göstericiler, önceki ge-
ce sessiz bir biçimde protestolan-
na son verdiler. Ajanslar, Ro-
manya Parlamentosu'nun önceki
gün göstericilere karşı güvenlik
güçlerinin zor kullanmasım onay-
"BtZt ÖLÜME GÖNDERMEYtN" — ttalya'daki Dünya Kupası'na katılan Rumenler, önceki akşam
vapılan Romaır>-a-Arjantin karşılaşması sırasında, tribünlere, "Italya, bizi ölüme gönderme" yazan pan-
kartlar astılar. Sahadaki futbolculann ise buna alkısla destek verdikleri göriildii. (Fotograf: AP)
lamasının, meydanm boşaltılma-
sında etken olduğunu belirtiyor-
lar. AP'nin haberine göre göste-
riciler, eylemlerine son vermeden
önce Bükreş'te Iliescu yanhlan ile
kavga ettiler. ölen ya da yarala-
nanın olmadığı olaylarda, Iliescu
yanlılannın da göstericilere kar-
şılık verdiğı bildirildi.
Reuter'in haberine göre de ge-
çen haftaki olaylarla ilgili olarak
önceki gün üç muhalefet lideri tu-
tuklandı. Romanya televizyonu,
tutuklananlann Marian Mantea-
nn adlı bir öğrenci lideri ile Di-
mutnı Dinca ve Nica Leon adla-
rındaki önde gelen muhalifler ol-
duğunu duyurdu. Söz konusu
muhalifler, geçen çarşamba günü
bastınlan gösteriler strasında hal-
kı şiddete teşvik etmek ve kışkır-
tıcılık yapmak ve kamu mallan-
na zarar vermekle suçlamyorlar.
Tutuklular arasmda bulunan Ma-
rian Manteanu'nun, geçen haftaki
olaylar sırasında madenciler tara-
fından sık sık dövüldüğü bildiril-
di. NATO, Romanya'daki gösteri-
ler ve şiddet olaylan konusunda
dün üımlı bir açıklama yaptı.
Açıklamada, ittifakın Romanya
1
daki şiddet olaylanndan endişe
duyduğu bildirilerek ülkede de-
mokrasinin sağlanabilmesi için
yetkililerin banşçıl yollar kullan-
ması çağnsında bulunuldu.
Fransa Cumhurbaşkam Fran-
çois Mitterrand da hükümetin yö-
netim aleyhtan gösterileri şiddet
kullanarak dağıtmasına kârşılık
Romanya'ya yardımı kesmeyi iste-
mediğini söyledi.
DÜNYADA BUGUN
AUSIRMEN
Bomba...
lecek. önumüzdeki cuma günü Doğu Ber-
lin'de ikincisi düzenlenecek olan "2 arü 4"
toplantılarımn sonbaharda sonuçlanması
bekleniyor. Müttefikler Almanya için sap-
tadıkları yeni statüyü kasımda yapılması
beklenen "Avrupa Güvenlik ve Işbiriigi
Konferansı'"na (AGİK) sunacaklar.
Almanya düğümünün çözümu için "2
artı 4" toplantısı yukanda belirttiğimiz gibi
cuma günü Doğu Berlin'de yapılıyor. SSCB
ve Federal Almanya dışişleri bakanlan ön-
ceki gün Münster'de bir araya geldiler.
Bu arada, Fransa'ya yaptığı geziyi ta-
mamlayan De Maiziere'nin Paris'te yaptı-
ğı açıklamada birleşîk Almanya'mn "ya-
pısı ve stratejileri köklü biçimde değiştiril-
memjş .bir NATO'da- ^ e r . İ ^ ;
Son günlerde gazetelerimizde, bomba haberterı çoğalmaya
başladı.
16 haziran günü TKP-B/SHB militanı Semira kod adlı Suna
Çelik'in elinde bomba ile öimesinden sonra -ki ötümürt haagi
koşullarda meydana geldiği tam açıklık kazanmış değildır-18 ha-
ziran günü de Diyanet Vakfı'nın Ankara Necati Bey Caddesi'n-
deki yayınevi bombalandı ve ikisi ağır olmak üzere sekiz kişi ya-
ralandı.
Diyanet Vakfı'nın bombalanması olayı hac dolandıncılığının he-
men ardından meydana geldiğinden olayın sorumluları konusun-
da çeşitli varsayımlar ileri sürülebilir. Ama bu iki olayı Türkiye:
deki son gelişmelerin ışığında ele aldığınızda son derecede il-
ginç bir döneme rastladıklarını görürsünüz. Unutmamak gere-
kir ki bu iki olaydan çok kısa bir süre önce bir emekli polis me-
muru ve istanbul sıkıyönetim eski adli müşaviri emekli bir albay
da öidürülmüşlerdi. Biraz daha geriye doğru gidersek. hepsi aynı
kaynaktan çıkmayan terör eylemlerinın hızla tırmandığına tanık
oluruz.
12 Eylül ertesinde henüz 12.5 Eylül yönetimini aşıp demokra-
siye kavuşmamış olan Türkiye'de tırmanan terör ile gittikçe sık
patlayan bombaiar, içinde bulunduğumuz koşullardan yarar
umanların girişimleridir.
İçinde bulunduğumuz koşul, iktidar boşluğuna yamanmış olan
bir muhalefet boşluğunun yarattığı seçeneksiz görünen çıkmaz-
dır. İsteyerek yaratılan iktidar boşluğu ile buna beceriksızlik, ye-
teneksizlik sonucu eklenen muhalefet boşluğu Türkiye'yi seçe-
neksiz bir çıkmaza doğru sûrüklerken alttan alta yeni oluşum-
lar da izlenmektedir. Bu oluşumlartn en önemlisi yakında laik
Türkiye Cumhuriyeti'ne son verebilecek olan şeriatçı örgütlen-
melerdir. Türkiye'de şeriatçı örgütlenmeler artık hazırlık aşama-
sını çoktan geride bırakmış ve gelişme sürecine girmişlerdir. Ta-
rihimizın en güçlü sivil örgütlenmesinı geliştirmiş olan iaiklik kar-
şıtı akımlar, artık devletin erklerinin köşe başlarını da teker te-
ker ele geçirmektedirler. Güvenlik güçlerinde kaymakamlar. va-
liler katında ya da adalet aygıtında anti- laik güçlerin ne denli
köklü bir yapılanmaya varmış oldukları olaylan izleyenlerce bi-
linmektedir.
Boytesi bir ortamda Türkiye'deki iktidar ve muhalefet boşlu-
ğu gerçekten her zamankinden daha ciddi boyutlara ulaşmak-
tadır. Bir ucu iktidara dayanan Arap ideolojisinın serbestçe at
oynattığı Türkiye, Arap dünyası ile Molla İranı'nın İaiklik karşıtı
emellerini gerçekleştirebilecekleri elverişli bir alan olarak görül-
mektedir Kürt sorunu ile birleşen İaiklik karşıtı güçlü akımlar,
2000'li yıllar Türkiyesi için bir var ya da yok olma sorunu haline
dönüşmüş bulunmaktadır.
Halkın çoğunluğunun laikliğe karşı olmamasına karşın iktidann
tepesinde ve bazı odaklarında yoğunlaşmış olan dinci güçler,
topluma kendi görüşierini tabular yoluyla aşılamaya çalışmak-
ta, aynı zamanda görüşü zorla kabul ettirecek ortamı oluştur-
mada da hızla yol almaktadırlar.
Bozuk ekonomik düzen, artan enflasyon ve insanı hiçe sayan
bir ekonomik model ile ayyuka çıkmış olan yolsuzluklar da 'öbür
dünya' çözümcülerinin ekmeğine yağ sürmektedir.
Bu durum; genellikle 10 yılda bir yoğunlasan çıkmazı, dene-
yimlerimizin de açıkça gosterdiği gibı olaylan daha da ağırlastı-
np çıkmazı koyulaştırmaktan başka bir işe yaramayan askeri dar-
belerle çözme yörrtemini de geçersiz kılmıştır.
Hiçbir sorunu çözemediği halde, işbaşına geldiğinde geçici
bir süre için can ve mal güvenliğini sağlamış görünen (tabii öz-
gürlükleri ve demokrasiyi çiğneyerek) askeri yönetimlerin böyle
bir olanağı ve gücü de hızla yitirmekte olduklannı görmezden
geJemeyiz.
İslam ûlkelerinde İslamcı akımların kendi düzenli ordularını
devirebilecek güçler olduğunu İran olaylan gösterdi. Aynı olgu
Enver Sedat'ın İslamcı bağnazlar tarafından öldürüldüğü Mısır'da
yaşanamazdı. Bugünlerde, yepyeni ufukların eşiğine gelmiş olan
©ezayir'i ve orada ordunun dinci kesimler karşısındaki umarsız-
lığını da dikkatle ızlemek gerek.
. jjşte Türkiye'de son iki bomba boyle bir ortamda patlamış bu-
lunmaktadır.
Türkiye; biraz da istenerek yaratılmış olan iktidar bosluğunu
hızla aşmayı sağlayabilecek olan güçlü, canlı, enerjik, gerekti-
ğinde olaylan ve koşulları zorlamayı bilecek ve sivil çözümler
üretmeye yetenekli bir muhalefet yaratamaz ise cumhuriyet ta-
rihinin en karanlık bunalımına doğru sanılandan da daha bü-
yük bir hızta koşacaktır.
I
DEMOKRATİK ALMANYA
Teröristleri
kiııı korudu'Kızıl Ordu'ya (RAF) bağlı teröristlerin teker
teker yakalanması ile birlikte, konu yoğun
biçimde tartışılmaya başladı. Yaygın kanı,
STASI'nin teröristleri koruduğu yönünde.
DOGU BERLİN (Cumhuriyet)
— Demokratik Almanya polisi
son on beş gün içinde ülkenin çe-
şitli kentlerinde ikamet etmekte
olam sekiz Batı Alman teröristini
yakaladı. Federal Almanya'da
"Kızd Orda Fraksiyonn" (RAF)
adına çok sayıda eylem gerçekleş-
tiren teröristlerin 10 yıl önce Do-
ğu Almanya'y a geldikleri ve ken-
dilerine sahte kimlikle yeni bir ha-
yat kurduklan belirlendi. Yaka-
İanan RAF eylemcilerinden Sigrid
Steraebeck polise, Demokratik
Almanya'ya yerleşirken başhca
yardımın eski "Devlet Güvenlik
Bakanbgı" STASI tarafından gel-
diğini itiraf etti. Gizli isühbarat
servisi STASI'nin yardımıyla
198O'de Demokratik Almanya'ya
yerlestiği belirlenen Sigrid Sterne-
beck, 1985 yıhnda Federal Al-
manya'da bir Amerikan askerini
öldürmek ve bir Amerikan aske-
ri Ussüne bombalı saldında bulu-
narak iki Amerikan askerinin da-
Siyahi lider dünya turunun ABD durağında
Mandela hrkçılığı' anlatıyor KIZILIRMAK
ŞEBNEM ATtYAS
NEW YORK — Dünyanın en
meşhur siyasi tutuklusu, bir CIA
ajammn ispiyonu sonucu tutuk-
landıktan 27 yıl sonra bugün ilk
kez ABD'ye ayak basıyor. Afrika
Ulusal Kongresi'nin (ANC) Baş-
kan Yardımcısı Nelson Mandela^
nın New York'ta baslayacak olan
12 günlük ABD programı öyle
yüklü ki ırk aynmına vakit ayır-
ması mucize olarak nitelendi-
rilecek.
Serbest bırakılmasından "30
saniye" sonra Amerika'nın ticari
açıkgözleri promosyon amacıyla
Mandela'nın ABD turundan bir
parça koparmak amacıyla telefon
etmeye başladılar. Halen devam
eden telefonlarda, ABD Başkam
George Bush, bir düzineye yakın
büyük şehir belediye başkanı, Ja-
ne Fonda, Robert de Niro, Sieven
Spidberg, ABD'nin belli baslı uni-
veniteleri, çeşitli şirketler, rock ve
pop ilahlan, film yönetmenleri,
aktörler Mandela'nın sosyal tak-
vimine katüabilmek için her tür-
10 ayncalığı kullandılar.
Los Angeles Belediye Başkam
Tom Bradley, Mandela için "gel-
miş geçmiş en büyük ırklararası
yttrüyiişü" düzenleyeceklerini
açıkladı. Siyah liderden de bu yü-
rüyüşte bir konuşma yapmasmı ri-
ca etti. Bunun üzerine Chicago
derhal Mandela'yı davet ederek
şehrin güzelliklerini gezmesini is-
tedi. North Carolina Duke Üni-
versitesi, Mandela'yı kısa bir süre
öncesine dek ırk aynmı güdülen
üniversitenin nasü bir medeni dö-
nüşüm yaşadığım bizzat görmeye
çağırdı.
Çeşitli şehirler Mandela'ya fahri
vatandaşlık vermeye kalkıştılar.
Senatör Ted Kennedy Mandela'yı
Boston'daki Kennedy Kütüphane-
si'ni gezme>-e davet etti. Bütün te-
levizyon istasyonlan Mandela'dan
iki dakikalık göriişme koparmak
için birbirleri ile kıyasıya savaşa
giriştiler.
Siyah liderin sonunda içinden
çıkılmaz hal alan programımn ne
kadarını gercekleştirebileceğine
sağlık koşullan karar verecek.
Nelson Mandela New York'ta
yann Harlera'i ziyaret ettikten
sonra Yankee Stadyumu'nda dü-
zenlenecek bir mitinge katılacak.
Cuma günü Birleşmiş MiUetkr
Genel Kurulu'na hitap edecek.
Mandela'nm New York'u ziya-
reti, siyah Belediye Başkam David
Dinkiıts için önemli sorunlara ne-
den oldu. Bir gnıp Musevi, Man-
dela'nın FKÖ lideri Yaser Arafat'ı
desteklediğini, tsrail devletinin iş-
gal alündaki bölgedeki uygulama-
lannı Güney Afrika beyaz ırkçj re-
jimine benzettiğini hatırlatarak bu
sözlerini geri almasını istediler.
ÖLÜME DE TİLİLİ
NEPA MUZİK YAPIM PAZ»flL»MA
1MÇ.. S. BLOK HO: 6204 UNKAPANI-ISTANBUL
TEL: 512 30 12 • 513 22 37; FAKS: 511 81 14
DAĞLARIN CÖRKEMİ
SULARIN COŞKUSU SENLE OLSUN
KARANLICIN SİSİNİ DAâTSIN
DALCA DALCA SOLUĞUN
BİR SEVDANIN COŞKUSU İLE BAŞLAR
YAŞAMAK VE SEVMEK
SUSKUNLUKLAR ÇICLIK OLUR
DALCA DALCA YAYILIR.
TUM PLAK VE
ntODUKTM: H»S»N SALDK KASETÇILEROE
ha öiümüne sebebiyet vermek suç-
lanndan aranıyordu. Sternebeck
ve önceki gün yakalanan 2 müi-
tanla Federal Almanya'da aranan
30 RAF üyesi teröristin sayısı
22'ye düşmüş oluyor.
Bundan yaklaşık iki hafta ön-
ce Susanne Albrecht ve Inge Vi-
ett adlı RAF üyelerinin yakalan-
masından sonra "teröristlerin De-
mokratik Almanya'ya nasü geMi-
ği ve burada nasıl yaşayabiMi|i"
sorusu kendiliğinden ortaya çık-
mıştı. Batı'da "en çok aranan
suçlular" listesinde fotoğraflany-
la yer alan teröristlerin D. Alman-
ya'da, eski gizli istihbarat ve gü-
venlik örgütü STASI'nin haberi
olmadan yasamalan ihtimali he-
men hemen sıfırdı. Sonradan ya-
kalananlarla sayısı sekize yükse-
len RAF üyelerinin hepsi 1980'de
sahte kimlikte D.Almanya'ya gel-
miş, çeşitli kentlere yerleşmiş, ça-
lışmaya başlamıs ve Demokratik
Alman vatandası olmuslardı. Sig-
rid Sternebeck olaymda olduğu
gibi bazılan, D.Almanya'ya yer-
leştikten sonra Batı'da gerçekles-
tirdikleri eylemlerden aranryordu.
Demokratik Alman lçişleri Ba-
kanlığı ile polis teşkilatmın bilgi-
sine göre teröristlere yeni kimlik
ve iş edinmekte eski güvenlik ör-
gütü STASIataklık yaptı. Yetki-
liler, "Federal Almanya'nın istik-
rannı bozmaya yöaelik eylemlcr-
de buluaan teröristlerin Demok-
ratik Almanya tarafından gizli
olarak desleklendigine" şiradi ke-
sin gözüyle bakıyor.
Federal Alman polisinin Inter-
pol aracılığıyla on-on beş yüdır
aramakta olduğu RAF üyesi mi-
litanlann Doğu'da peş peşe yaka-
lanması, başka bir soruyu daha
gündeme getirdi: Bu başanyı De-
mokratik Alman polisi kime borç-
lu? Resmi açıklamalar, teröristle-
rin, "komşnJan ve aklade vataa-
daşlar tarafından tanınıp ihbar
edildiği" yolunda. Ancak basın
bu resmi açıklamalan yetersiz bu-
luyor. Üzerinde durulan ihtimal,
RAF üyelerinin eski STASİ ajan-
lan tarafından yeni yönetime ih-
bar edildiği.