Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
Sahıbı Cumhunveı Vlaıbaacıhk \e Gazçteolık Turk ^nonım Şırkeu adına
Nıdır Sadı 0 Gencl ^a>ın Muduru H»s»n Cemal, Muessese Mudjru
Emint L$*Mıgıl. Vazı [şlerı Muduru Ok» Gonenun. % Haber Merkezı
Muduru Vtlçıı B»>er. Savfa Duzenı Yonelmcnı Ail ^att, # Temsılcılar
V4KARA Ahıml Tan. [ZMlR Hikmel Çtonlta)*. \ D \ \ * Çton Ygenogju
li Pbluıka. Cdal B^ttnjıç, Dış Haberler Eıgmı tala. Ekonomı Oııgız Turtun. i; Sendıka Şafcnuı k w n . Kultur CcW Usrr.
Egıtım Gcnca> ^«>ten. Haber Ara^lırma Ismrt Bnlsn, Yun Haberlen Necdrl Dogsa, Spor Dartisman) AbâulkMihr Yucefman,
Lta Ya/jLu kcron Çaiı^ua. Vastırma >hın Mp». DuKİlme \Muflah Yaacı # koordınaıor Almcl konıb>n 9 M a i l
'sla
ErtX Eıfcul, 9 Muhasebe Bulftıl Yenır % Bulçc Planlaıra Stvgı Oanuıbe^oglıı 0 R£k.am V y Torun. 0 r. Vavnlar Huha
Akyol • Idart Hus»in <.um. # I;l«me Ondcr Çcbk. # Bılg ljıOT Nall Inal • Personel Sop BosOncıoghı
Basa/ı «• hjvon ( umhu.ıvo Maıbaaabk vc Gazneolık TJV£ Turk Oafc Cıd 39/41 Catalotlu
HJJJ fsl Pk 246-lsunbui 1H <I2 05 05 (20 haıj TfclOL 2UA6 HK (1) 526 60 72 0
fo,ir \nkva. Zıva Gokaip Bl. Inkıiap İ N o 19 4 Td 133 II 41-47, Tcta 42344 Fta. (4) 133
0< 6- # t m r H Z,ya Blv 1352 S i 3, Td 13 12 30. Tdo- 52359 Ru. (51) 19 53 «0
• Inonu Cad 119 S No 1 Ka I. TW 19 37 52 (4 ha). Tdn. 62İ55, RB- (71) 1» 37 52
TAKVIM 17 MAYIS 1990 lmsak- 3 5! Guneş 5 38 Oğle: 13 05 Ikındı P 0 1 Akşam: 20.23 Yatsı 22 02
F. Alman Bulgaristan uzmanı
Wolfgang Höpken
'Türklerin,
haklarını
ahnası zor
9
Demokratik bilinç Höpken şöyle diyor:
"Türklerin, Bulgaristan'da azınlık grubu
statüsüne kavuşması için yöneticilerin
değişmesi yeterli değil. Halkın demokratik
bilincinin gelişmesi gerekli. Azınlık hakları
konusunda toplumda genel bir uzlaşmaya,
mutabakata varılması şart."
ŞAHİN ALPAY
"Bulgaristan'da 10-17 haziran-
da yapılacak olan seçimlerin ga-
Mbjni kestinnek guç. Ötekj Do-
ğu Avrupa ulkeleriııde eski ko-
mıiııist partüerin secimlerini kay-
bedecegini, mulıalefelin bnyuk
farkla kazanacagını tahmin et-
mefc zor degildi. Bulgaristan'da
is« devrimin bir 'sara> darbesi'
şekKnde gcrçekkşmiş olması, ko-
münistkrin Jivkov'n kendilerinin
devirmis olmalan onlara bir öl-
pude avantaj saglıyor."
Federal Almanya'run Güney-
doğu Avrupa üzerine ekonomik,
sosyal ve siyasaj araştırmalar ya-
pan Sudost Institut (Güneydoğu
Enstitüsü) adlı araştırma kurulu-
şunun Bulgaristan uzmanı Dr.
Wolfgang Höpken dıkkat çekti-
^ bu etkenJer nedenıyle, Bulga-
ristan'da eski rejimin partisınin
çoğunluğu elde edemese de
önernli ölçude oy alabileceğini
söylüyor.
Uluslararası Gıren konferans-
larımn "Türkiye ve Balksnlar"
konulu 6. toplantısına bir bildiri
sunmak uzere Kuzey Kıbns Türk
Cumhurıyeti'ne gelen tarihçi ve
sıyaset bilimcı Dr. Höpken ile
komşu Bulgaristan'da yeni bir
dönemi başlatacak olan ve Turki-
ye"yi de çok yakından ilgilendiren
seçimler uzerine konuşmak ola-
nağını bulduk. Sorulanrruz ve ya-
nıtlarının bir özeti şöyle:
— Sayın Höpken, BulgarisUn^
da »klaşan seçimlert katılacak
başlıca partiler hangileri?
HÖPKEN — Belli başlı üç
parti görulüyor. Birincisi, eski
adıyla komünist, yeni adıyla Sos-
yalıst Parti. lkincisi, Demokratik
Güçler Bırliği, Bu, çeşitli parti ve
gruplardan oluşan bir seçinı ıttı-
fakı. Bu partüerin bir kısmı
1947'de yasaklanan partiler. Çe-
şitli insan hakları ve çevre grup-
ları da bu çatı altında toplaruyor.
Bu çatı altında toplanan hareket-
ler çok farklı flkirlerden yola çık-
tıkları ıçin her bırinin ileride ba-
ğımsız olarak gelişmeleri bekle-
nebilir. Üçüncu parti ise 40 yıl sü-
reyle Komünist Parti'nin sözde
koalisyon ortağı olan Köylu Par-
tisi. Jivkov'un devrilmesinden
sonra koalisyondan ayrılan bu
parti, şimdi bağımsız bir uçüncü
güç konumunda.
— Bu partilerin genel prog-
ramlan hakkında bir fikir vere-
bilir misiniz?
HÖPKEN — Komünist Parti-
si, eski toplum modelini ve
Marksizm-Leninizm'i terk etmiş
bulunuyor. "Uluslararası işçi ha-
reketinin ilerici fiklıierini" de-
mokratik, refornıcu bir sosyali/-
mi savunduğunu söylüyor. De-
mokratik Birlik, çok heterojen
bir ıdeolojik yapıda. Batılı an-
lamda demokratik sosyalizm an-
layışına bağJı Sosyal Demokrat
Parti'den, çevreci ve liberal grup-
lara uzanan çeşitli akımları içe-
riyor. Köylü Partisi ise gelenek-
sel kooperatif toplum fikrini sa-
vunuyor.
— Eski Komünist Partisi'nin
öleki Doğn A\rupa ülkelerioden
farklı olarak Bulgaristan'da gö-
ciinu bir olçude korudugunu söy-
ledmiz. Partiler arasındaki güç
dengesi hakkında bir bilgi var
mı?
HÖPKEN — Yapılan kamuo-
yu yoklamalan çok farklı sonuç-
lar verıyor. Eski Komünist Par-
tısi'ne yakın bir kuruluşun yap-
tığı yoklamaya göre komünistler
yuzde 39, Demokratik Birhk yuz-
de 30 oy alacak. Muhalefete ya-
kın bir kuruluşun yoklaması ise
tam tersı sonuçlar veriyor. Eski
iktidar partisinin çoğunluğu ala-
masa da seçimlerden oldukça
güçlü çıkması beklenebilır. Se-
çimlerden Köylu Partisi'nin
anahtar rolunü oynadıgı bir ko-
alisyon çıkabilir.
— Bulgaristan sivasetinde dik-
kat edilmesi gereken adlar kim-
ler?
HÖPKEN — Jivkov'u deviren
komünist liderlerin adlan olduk-
ça iyi biliruyor. Parti Başkanı
Alexander Lylov, 1980'lerin ba-
şında Jivkov tarafından tasfıye
ediküğı için eski rejimden sorum-
lu tutulamayacak bir lider duru-
munda. Başbakan Lukanov, es-
ki partinın ikinci guçlü kişi&i.
Devlet Başkanı Peter Mladenov-
un geleceğinin ne olacağını kes-
tirmek güç. 10 kasım saray dar-
besini gerçekJestiren tum liderler
gibi o da nufuz kaybına uğradı.
Muhalefete gelince, karizmatik li-
derler bulmak güç.
— Seçimlerde Türk azınlıfın
nasjl davrsnacağı konusunda bil-
gileriniz neler?
HÖPKEN — Bildiğim kada-
rıyla Turkler bağımsız bir parti
kurmuş durumda. Aynca De-
mokratik Birlik çatısı altında fa-
aliyet gösterenler de var. Bu çatı
altındaki azınlık hakları gnıbu-
nun önemlı bir kesimi Türkler.
Turklerin seçimlerde bağımsız
davranmaktan ziyade, birlik için
oy kullancaklarını tahmin
ediyorum.
— Parti programlannda Türk
azınlıgııı haklanyla ilgili herfaan-
gi bir ilke yer alıyor mu?
HÖPKEN — Demokratik Bir-
lik'in programı genel ilke olarak
kimseye dinsel veya etnik neden-
lerle aynm yapılamayacağını ön-
göruyor. Fakat bir milli azınlık-
lar programı yok. Bunun nedenı,
Bulgaristan'da azınlık haklan ko-
nusunda çok hassas bir konu ol-
maya devam etmesi. Turklerin
adlarını taşımalarına izin veren
29 AraJık 1989 kararlan bile top-
lumda büyük tepki doğurdu.
Gerçek niyet ve istekleri ne olur-
sa olsun, butun partiler bu ba-
kımdan çok dıkkatli olmak gerc-
ğini duyuyor; bu yüzden oy kay-
betmekten çekiniyorlar.
— Yaai sizce nıuhalefet kazan-
sa da 1950'lerde oldugu gibi
Turklerin kendi dillerinde egitim
ve >-a>ın yapmalanna izin veril-
mesi olasılıgı bulunmuyor mu?
HÖPKEN — Yugoslavya'da
olduğu gibi anayasaya dayalı ola-
rak Turklere bir azınlık grubu
statusu tanınması, >t
anı okullar-
da, yayınlarda ve mahkemelerde
kendı dillerini kullanabilmelen
olanağının sağlanacağını sanmı-
yorum. Eski rejım altında 40 yıl
süreyle uygulanan milliyetçi po-
litıkalardan sonra bunun yapıla-
bıleceğine ıhtimal vermiyorum.
Demokrasınin ıstikrar kazanması
halinde Turkçe eğitim ve yayın
yapma olanağı ileride tanınabilir.
Ancak bunun için Bulgaris-
tan'da yöneticilerin değişmesi ye-
terlı değil; halkın demokratik bi-
lincinin gelişmesi gerekli. Aan-
lık haklarının tanınması konu-
sunda siyasi partiler arasında,
toplumda genel bir uzlaşmaya,
mutabakata varılması şart.
GEMİ GtDİYOR — Reklamlarla dolu bir Şehir Hatlan vapunı, geçmişin çırpıntılı salanndan günumuze reklam tarihimizden bir kesiti taşıyor. (Selahattin Giz arşivi 1930).
Türk reklamcılığının lSOyıllık ürünleri Tarabya'da izlenebilecek
Yitikreklaımnpeşindeİstanbul-Tarabya Oteli'nde bugün başlayacak
Avrupa Reklam Ajansları toplantısı ile
birlikte ilginç bir sergi açılıyor. "Geçmişe
Bakış" adı altında Osmanlılardan bugüne 150
yıllık reklam ürünleri sergileniyor.
Reklamcılar Derneği Başkanı Ersin Salman
şöyle diyor: "Doğulu yanımıza göre reklam
ayıptı. Esnaf, tabela bile koymazdı eskiden,
en iyi malları saklardı. Reklam ise Batılı
olmaya karar verişimizin bir sonucu."
ANNA TURAY
Bosco, ltalyan bir illuzyonist.
Afışlerinde yazılanlara bakılacak
olursa bir "hokkabaz." tstanbul'a
tam 150 yıl önce gelmiş, 1840'ta.
Gala(asara> okulunun karşısı-
na kurduğu "eambazhane"sıni,
şehrin duvarlannı kaplayan afiş-
lerle tanımış önce Istanbullular
Bosco'nun dört ayn dilde Osman-
bca, Fransızca, Ermenice ve Rum-
ca hazırlattığı bu afişler Seguela-
run 100 küsur >ıl sonra yaptığı afiş
tanımına pek uyn.uyor doğrusu.
Ne "totodaki banko" ne "ciıı-
sel organlann Uk teması" gibi gö-
runmuvor "Shakespearevari
olmak" ıddiasmda hıç değil. "Kur
yapmak değil hemen igfal etmek
durumunda olan" bir afış olduğu
da söylenemez. Dört dilde yazılıp
yan yana dızılmiş duyurular top-
îamı sadece.
tstanbul sokaklanru donattığı o
afişler gerçekten işe yaradı mı,
Bosco'nun "gişesi" nasıl gıtti, Is-
tanbul'da ne kadar kaJabıldı bilın-
miyor. Ama yaptığı reklam saye-
sınde Bosco'nun adını 150 yıl son-
ra, bugün biz biliyoruz. Bilinen bir
başka şey de şimdilik bu afişin el-
de bulunan Türkiye üe ilgili afiş
örneklerinin en eskisi olduğu.
Türk reklamcılığının tarihini
konu alan "Geçmişe Bir Bakış"
adlı sergide yalnızca Bosco'nun
afişleri değil, vapurlann dört bir
yanını sarmalayan reklamlardan
gazete ve dergi ilanlanna, el ilan-
larından broşur ve takvünlere, ilk
afiş ustalarımızdan basımevi \e
klışe "ustatlan"mıza tum bir
"Turk reklamcılıgı" tarihi var.
Sergi, Avrupa Reklam Ajansları
Bırliği'nin Tarabya Oteli'nde bu-
gün yapılacak yülık toplantısı su-
resince, gün boyunca otehn salon-
larında izlenebilecek. Turk reklam
tarihınden bir panorama sunan
sergının önümuzdekı aylarda da-
ha geniş bir boyutta, daha uzun
surelı açılması hedefleniyor.
Reklamcılar Derneği adına ser-
gınin danışmanlığını ustlenen
Gökhan Akçara'run en önemli
kaynağı basın olmuş. Gerçekten
de 1908'lerden, tkinci Meşnıtıyet
sonrasından ıtibaren gıderek gelı-
şen Türk reklamcılıgı ilk önemli
urünlerini gazete ve dergılerde ser-
gilemiş. önceleri yalnızca duyuru
bıçıminde uzun yazılarla belıren
ılanlar sonralan resim ve grafik gı-
Avrupalı reklamcılar Istanburda
Avrupa Reklam Ajanslan Birliği'nin bugün
başlayacak toplantısında, "Daha iyi bir yaşam
için Avrupa" düşüncesi ana temayı oluşturuyor.
Ekonomi Servisi — Avrupa
Reklam Ajanslan Birliği EAAA-
nın 31. genel kurul toplantıları
dun tstanbul Tarabya Oteli'nde
başlarken, ilk günku çalışmalar-
da dernek yönetıcilerinin toplan-
tısı yapıldı.
önceki gun Ankara'da, Çanka-
ya Köşku'nde Cumhurbaşkanı
Turgut Özal tarafından kabul edi-
len Avrupa'nın önde gelen reklam-
cıları, dun yaptıkları ilk toplantı-
da Reklam Ajanslan Birlıkleri'nin
sorunlarını ele aldılar.
Almanya Reklam Ajanslan Bir-
liği Başkanı Diether Scrnveick-
hardt ile Reklamcılar Derneği
(Turkıye) Genel Sekreterı Haluk
Mesci'nin başkanlık ettiğı "Direk-
törler Toplanbsı"na 22 reklamcı
katıldı.
Reklamcılar Derneği Başkanı
Ersin Salman'ın verdiği bilgilere
göre, dernek yöneticileri, önce
kendı ulkelerındekı derneklenn
faaliyetlerıni sergilediler. Daha
sonra Batı Avrupa'da 1993'te ya-
şama geçecek olan Tek Pazar'da
reklamcılığın sorunlarını irde-
lediler.
Her ülkedekı reklam ajansları
derneklennin yapılarım tartışan
Avrupalı reklamcılar, saat
17.30"da sona eren toplantıda, ay-
nca "reklam ajanslannın ekono-
mik konumlan, istaüstik analiz-
ler ve uluslararası karşılaştır-
malar" konusunu göruştüler.
Bugün de, EAAA'nın 31 genel
kurul toplantısı, Dışişleri Bakanı
Ali Bozer'ın açış konuşmasıyla
başlayacak. Bugunkü konferans-
ta "reklamcılıkta ve dizaynda egi-
limler", "Avnıpa'da TV produksi-
yon sorunlan", "Turkiye'de
reklamcılık" üe "kamu sektöru
reklam yalınmlannda buyüme"
konulan ele alınacak.
"Daha iyi bir yaşam için:
Avrupa" genel temasını işleyecek
olan Avrupalı reklamcılara, Türk-
iye reklamcılığını, Reklamevi/Yo-
ung and Rubicam Ajansı Yonetim
Kurulu Başkanı Atilla Aksoy an-
latacak.
Ç KORSIKA
ÇAKIPCAL1
fffÛffl/ZCO SCllU BÜYt/K idKHllHT FıLfiı
ördnd' f,lm J'avtnturePOPLDHT
bı unsurlarla suslenerek daha ila-
na beruer bir gorunum kazanma-
ya başlamış.
Basın ılanlan dışında ana mal-
zemelerden biri de afışier olmuş
bu sergide. Devlet kutuphaneleri-
nin 193O'lu yıllardan başlayan afiş
koleksiyonundan seçilen örnekler
ulkemn akıp giden zamanla deği-
şen çehresıne tanıklık ediyor.
Metin And'ın arsivınden derle-
nen tiyatro ve gösteri afişleri ise
eğlence dunyasından nostaljik bir
gezinti sunuyor bizlere. Serginin
bir başka ılgmç yanı da, tstanbul
kentinin gunlük yasamına, vapur-
lanna, plajlanna, sokaklarına, bi-
nalanna yansıyan reklam panola-
rırun, afiş ve sokak ilanJarının, fo-
toğraflarla belgeleniyor olması.
Yaklaşık 100 fotoğraf'an oluşan
bu panorama ıçın Selahattin Giz
ve Çelik Golersoy'un yanı sıra, Al-
man Arkeoloji Eostitusu'nun ar-
şivterı de açılmış.
Reklamcılar Derneği Başkanı
Ersin Salman soluk soluğa yeni
urunler, yeni fikirler pazarlayan
bir dünvada durup geriye bakma-
nın pek çok açıdan bir gereklilik
olduğunu savunuyor. Salman bu
serginin bir yandan "kokler"e ıne-
rek " B B kimiz?" sorusuna yanıt
verdiğini, bir >*andan "tarih bilin-
ci"ne bir yandan da "öne ve geri-
ye uzayan zaman"a, "sareklilik"
kavramına sahip çıkılmasmın do-
ğal bir sonucu olduğunu söylüyor.
"Dogulu" ya da "Batılı" olma
ıkilemınde, reklamın bir yöndışin
aynası olduğunu duşUnuyor Ersin
Salman; "Dogulu yanımız tevek-
külumiiz, sukunetimiz agırbashlı-
gımızdır bizim. Kapalıçarşı Ceva-
hir Bedesteni'nde esnaf, öylesine
onurluydu ki iyi mallannı ortaya
çıkanna/dı. Çok, ama çok ısrar
ederseniz, neredeyse istemeye iste-
meye taa altlardan bir sandık çe-
kerierdi. Teşhir a>ıp(ı, çunku gös-
terme ayıptı, bağırmak ayıptı. Ta-
belası bile olmazdı dükkânlann,
bir bakıma reklam ayıptı çunkü.
Önlerinde 'alametler' bulunurdu.
Fener asılır 'Fenerii Dukkân' olur-
du, gemi asılır 'Gemili Dukkân',
hançer asılır 'Hançerii Meyhane'
olurdu. Bu bizim Dogulu yanımız
işte. Reklam ise epeydir 'Batılı' ol-
maya karar verişimizin Batı ile ti-
cari, kulturel yakınlığımızın bir
aksisedasıdır sanki.
Sergi danışmanı Gokhan Akçu-
ra da Turk reklamcılığının geçmı-
şınin Batılılaşmayla başladığını
söylüyor. Daha once reklam bir
yana tanıtım çabasının bile olma-
dığını, serginin amacının "Turk
reklam tarihinin genel panorama-
sını çizmek" olduğunu da belırti-
>or.
ABD'de TV savaşı: MLHİ çanaklar geliyor
TV'DE DEVRİM — Hereve konulacak ansiklopedi büyüklugunde antenle, uydu yayın izlenebilecek.
Amerika'da büyük bir TV kavgası var.
Murdoch gibi yayın devleri uydu yayın ve
mini çanak antenler ile kablolu TV'lere karşı
pazar savaşı veriyor. Murdoch'un hedefi her
eve konulacak ansiklopedi büyüklüğünde ve
300 dolara mal olan mini çanak antenlerle
yaym tekelini ele geçirmek.
Dış Haberler Seoisi — Çanak
anten kavgası yalnızca Turkiye'-
de yaşanmı>or. Newsweek dergı-
sınde >er alan habere gore ABD'-
de şu sıralar en güncel konular
arasında "çanak anten savaşı"
>er alı>or Ancak savaşın boyut-
ları farklı. Turkiye'de belediyele-
nn çanak antenleri engellenmeye
çalışılırken, ABD'de uydu yayın
- kablolu yayın savaşı yaşanıyor.
Daha doğrusu Murdoch gıbı uy-
du yayında atak yapan devler.
kablolu yayınlara karşı "mini ça-
nak antenleri her eve sokma"
kavgası veriyorlar.
ABD'de hemen herkes, dunya-
nın dört bir yanından yapılan ya-
yınlan izlemek istıyor. Uydu ya-
yınlannı almak ıçın gereken çanak
antenler ise ortalama 3.5 metreyı
bulan çapları ve yüksek maliyet-
len yuzunden ortak kullanım ge-
rektiriyor. Bu buyuk çanakların
çatılara montajı oldukça guç ve
dam akması gıbı sorunlara yol
açabıliyor.
Amerika'da yaygın olan "kab-
lolu TV" ile kıyasıya bir rekabe-
te gıren "uydu yayıncılar" pence-
reve takılan kıtap buyukluğunde-
kı antenler tarafından alınabilecek
bir yayın teknolojisı uzerinde ça-
lışıyorlar.
Doğrudan yayın uydu televız-
yonu (direct-broadcast sattelıte
TV 'DBS') olarak adlandınlan bu
sıstemın onculuğünu Rupert Mur-
doch ve ûç ortağı yapıyor.
1 mılyar dolarhk bir aniaşma
çerçevesınde bir araya gelen bu
ortaklar 1993 yıhnda "Sky
Cable" adı altında 108 kanalı mi-
ni çanaklara ulaştırma çabası için-
de bulunuyor.
Bu yayınları izlemek isteyenler
bir ansiklopediden daha buyuk
olmayan mini çanak antenleri ıçin
300 dolar odeyecekler, odenmesı
gereken aylık ise henuz bellı de-
ğil-
Bu arada Tıme Warner, Tele-
communicatıons Inc ve General
Electrıc'ten oluşan rakıp, Prıme
Partners ilk 10 kanalı sonbahar
aylarında mını çanak sahıplerine
sunmaya hazırlanı>orlar. Bu ça-
nakların bedeli sadece 75 dolar
Aboneler aynca her a) şırkete 25
dolar odeyecekler.
Dığer ulkelerde de benzen ge-
lışmeler yaşanıvor. Ingıltere'de
Murdoch'un Sky Televizyonu ra-
kibı British Satellite Broadcastıng
(BSB) ile giriştiği kıyasıya ve pa-
halı savaş içınde TV anten çanak-
lanm çaydanlık boyutlarına ındır-
meye çalıjıyor. Ev ev dolaşarak
musteri loplayan İngılızlerın este-
tik zevkıne uygun olarak çanak-
ları tuğla kırmızısına veya yeşıle
boyamayı vaat eden Sky-TV In-
gıltere'de 1.4 milvar eve ulaştığı
halde haftada 5.5 mılyon dolar
zarara gınyor. Bu vuzden çanak
boylarının bir an once kuçultul-
mesi ıçin buyuk çaba harcanıyor.
Öte yandan Almanya ve Fran-
sa kendi doğrudan uydu ağlannı
hazırlama peşındeler. Japon Uy-
du Yayıncıhğı ise WOWOW adlı
bir yayın ağı içınde gosterılecek
bırıncı vızyon filmJer, spor olay-
ları ve tıyatrolarla 2 mılyon Japon
evıne uzanmaya hazırlanı\or.
Amerika'da uydu yayıncılığını
yavmak ıçın girışılen bu milyar-
larca dolarhk yatınmlar, bu ulke-
de kablolu televizyonun hâkimı-
yetıni kırmayı amaçlıyor Amerı-
ka'da 2500 ile 4000 dolara mal
olan çanak antenlere en yuksek
talep ozellıkle kablolu TV yayını-
nın olmadığı Idaho ve Texas bol-
gelennden geliyor. Kentlerde kul-
lanım ise çok az. Amerika'da
kablo TV ızleyen 55 milyon aile-
>e karşın çanak antenle uydu va-
yınları alan sadece 3 milyon ev
bulunuyor.
Mini çanak konusundakı olası
gelişmelen onceden gdzleyen kab-
lolu TV yapımcıları ise piyasayı
kaybetmemek ıçm tek earenin uy-
du TV'cilerle ışbırlığine gırmek
olduğunu bılıyorlar Orneğin kab-
lo devı TC1 guçlerını Ford Aeros-
pace Şirketi ile birleştırerek ıki
doğrudan yayın uydusunun ure-
nmine hazırlanıyor.
Dinarlda 4 bin
sikke bulundu
• AFYON (Cumburiyet)
— Afyon'un Dinar Uçesinin
Suçıkan mevkiinde yol
yapımı sırasında Helenistik
döneme ait bir kup
ıçerisinde 4 bin 500 adet
bronz sikke bulundu.
Ekskavatörlerle yol yapımı
için çalışan Ihsan
Hanzedar, kepçeye takılan
bir küp içerisindeki
sikkelerin etrafa yayılması
üzerine durumu Dinar
Kaymakamı Mesut San'ya
bildirdi. Olay yerinde
incelemede bulunan ilgililer,
kırılan küpten etrafa
saçılan 4 bin 500 sikkeyi
Afyon Muzesi'ne teslim
ettiler. Afyon Müze
Müdurü Ahmet Tokbaş,
sıkkeler uzerinde temizlik
çalışmalarına başladıklannı
belirtti ve "Olay yerinde
geniş çapta aramaya
devam ediyoruz " dedi.
Sökmener
görevden alındı
• tstanbul Haber Servisi
— Anadolu Yakası Telefon
Başmuduru Fehmı
Sökmener görevinden
alındı. Daha once de
Istanbul Telefon
Başmudurlüğu'nde bulunan
Sokmener'in emekliliğini
iste>'eceği öğrenildi.
Anadolu Yakası Telefon
Başmudürlüğu'ne,
Başmudur Yardımcısı
Yılmaz Buyukkaya atandı.
Göruntülu
telefon
• ANKARA (UBA) —
PTT Genel Müdüni Emin
Başer, görüntülü telefon
görüşmelerinin gelecek yıl
baslayacagını bildirdi.
Başer, 3-4 yıl içinde ülke
çapında isteyene beklemesiz
telefon bağlanacağını
söyledi. PTT Genel
Muduru Emin Başer yaptığı
açıklamada, görüntülü
telefon için PTT'nin haztr
olduğunu belirterek,
"Ancak görüntülü telefon
için gereken makineler çok
pahalı, bu nedenle
görüntülü telefon
uygulamamız biraz gecikti.
Görüntülü telefon
görüşmeleri gelecek yıl yani
1991 yıhnda başlayacak"dedi.
Izıııit
seferi
e vapur
• KOCAELt (AA) —
İzmit Körfezi'nde, bir
sureden beri yapılmayan
yolcu vapunı seferleri,
haziran ayı sonundan
itibaren yeniden başlayacak.
1987 yıJı sonbaharında
kaldırılan vapur
seferlerımn, İzmit
Belediyesi ile Istanbul
Deniz Hatlan Işletme
Müdurluğıi'nün
imzaladıklan ön protokol
sonucunda, haziran
sonundan itibaren yeniden
başlatılması kararlaştınldı.
Vapurlar, tzmit-Karamürsel
arasında hafta arasında
karşılıklı olarak 6, hafta
sonlannda ise 12 sefer
gerçekleştirecekler. İzmit
Körfezi'ndeki vapur
seferleri, 1987 yıhnın yaz
ayları sonunda, kent içi
demiryolu geçişi projesinin
istimlak alanında kalan
iskelenin yıkımıyla
kaldırılmıştı.
l^bancı dil
sınavı
• ANKARA (AA) —
Kamu personeli yabancı dil
seviye tespit sınavı 20
mayıs pazar günu Ankara
ve Lefkoşa'da yapılacak.
ÖSYM Başkanı Dr. Fethi
Toker'in açıklamasına göre,
yabancı dil tazminatı
almak ısteyen kamu
personeli ile özel hizmet
tazminatlarım arttırmak
isteyen teknik personelin
yabancı dil bilgisi
seviyesini belirlemek
amacıyla düzenlenen sınav,
saat 9.30'da başlayacak ve
2.5 saat sürecek. 20 bin
350 adayın gireceği sınav,
Almanca, Arapça, Farsça,
Fransızca, Hollandaca,
İngilizce, Irlandaca,
Ispanyolca, İtalyanca,
Rusça ve Yunanca
dillerinde yapılacak. Ozel
hizmet tazminatiannı
arttırmak isteyen teknik
personel ise sınava yalnızca
Almanca, ingilizce ve
Fransızca'dan girecek.
Rehberlere
denetim
• ANTALYA (AA) —
Profesyonel Turist
Rehberleri Yönetmeliği'nde
değişiklik yapılarak, özel
kuruluşlara verilen turist
rehberi kurslan açma
imkânının ortadan
kaldmlması, turizm
sektörunde farklı tepkilere
neden oldu.