Katalog

17MAYIS 1990 CUMHURİYET/17 HAVA DURUMU TURKIYE DE BUGUN Meteoroloıı Genel Mudürlüfiu nden alınan bılgıye göre yurdun guney ve ıç kesımlen parçalı bulutlu Iç Anado- lu nun guney ve doâusu Iç Eoe Göf lerBölgea Dogu AfeJemz ile öogu ve Gûneyâofrı Anadolu nun batısı >er yer sağanak ve gök gürûttulü sağanak ya- gışlı ötekı yerter az bulutlu geçecek HAVA SICAKLIĞI Değışmeyecek RUZGAR Yurdun kuzey kesımlennde Kuzey ve dogu, gûney kesımtennde guney ve batı yönlenJen hafrf ara sı ra orta kuvvette esecek Denıztenmız de rûzgâr Karadenc Marmara ve Egede yıidız ve poyraz Akdenız'de gunbaüsı ve lodos 3-5 kuvvetnde. sa- atîe 10-21 denız mıb hızia esecek de- raz mutedıt dalgalı olacak Van Gölü'n- Adana V 3 P 18° DıyartHKır A 24° 11 Mamsa A 30° 14° Adapazan A 22» 9°Edırne A 27° 9°KMaras Y 26°15° Adıyaman A 25° 14° Erancan Y 22° 8" Mersm Y 27° 20° Afyon Y 21° 6° Erzurum B 15° 2° Mugla A 28° 13° Afirı B 22° 8° Eskışetnr Y 24° B°Muş B 19° 8° Ankara Y 25° 10° Gazıanlep A 28°15°Nıjde Y 21° 9° Antakya >. 30° 20° Gıresun A 17° 11° Ordu A 17° 11° Antalya A 30° 15° Gumushane A 21° 8° Rıze A 17° 11° Artvın A 24° 10° Hakkar B 17° 6° Samsun A 18° 10° Ayrtn A 31° 15° Isparta Y 23° 8° Sıırt A 25° 11° Bakkesır A 25° 10° Istaibul A 22° 11° Sınop A 19° 11° B*ak A 24° 10° Izmr A 29° 13° Sıvas Y 20" 6° Bmg« A 23° 9°Kars B 14° 3°Tetardağ A 22° 9° Bıtlıs B 17° 7° Kastamonu A 23° 8° Trabzon A 17° 11° de hava parçalı buluflu geçecek Ruzgâr guney ve batı yonlerdert ^ * i°iv= ISSreü A Z P ^ Û S * * v 22° 7° hafrf ara sıra orta kuvvette esecek Göl kuçuk dalgalı olacak go- ça nak)aie A 25° 11° Konya Y 20° 6° van B 17° e° ruş uzaklığı 10 km dolayında bulunacak ço r u r l , Y 22° 6°Kuta*i»a Y 23° 7°Yozgat v 24° 9° Oerazl A 28° 15° Malatya Y 22° 8° Zonguldak A 19° 11° * * buiutkı j , sısı, A-j(ik B-DuluBu Gguneşb K karlı S sısiı • f ^ ^ " * Lentngrad j r J J ' " ' »Vıyana , ^ • Zunh ' - ^ .> • Belgrad ~n Kahıre • DUNYA'DA BUGÜN Amslerdam A 20° Ammafı Atına Bağdat Barcekma Basel Belgrad Berfn Bonn Bnıloel A 34° A 26° A 38° A 27° A 22° Y 22° Y 17° A 24° A 22° BudapeçB Y 22° Cenevre A 24° Cezay» CMde Ouba Franklbrt Gırne Hetat* Kahıre Koçenhag Koın Lanngrad Londra Madnd Mılanc Montrea! A 27° A 41° A 41° A 24° A 30° Y 15° A 32° Y 16° A 24° A 30° Y 12° B 19° Y 26° A 26° A 27° Y 12° A 21° A 22° B 18° A 23° B 19° A 39° A 24° A 23° A 32° A 35° A 28° Y 16° A 26° A 24° VÂshmgtonA 25° Zunh A 22° Munıh NewYotk Osk) Pans Prag Rıyac Roma Sofya Şam Tel Amv Tunus Varsova *nedık Vıyana BULMACA SOLDAN SAĞA: 1/ Hz Muhammed- ın kın, damadı ve to- runlannı ıçını alan aı- lesıne verılen ad 2/ Orhan Veli Kanık ta- rafından Ankara'da yayımlanan on beş günlük edebıyat gaze- tesı Ilkelbenhk 3/ Turkıye'run plaka ışa- retı Çok bılgıh 4/ Hayvanlann beğen- meyerek yemedıklerı ırı saman Indyum elemenünın sımgesı 5/ Antıseptık bır madde.. "Acele Posta Servısı"tun kı- sa yazılışı 6/ Argoda çok çalışan öğ- rencı Bangladeş'ın para bırımı 7/ Bezıkte, bır taraf bm beş yuz sayıyı ta- mamlamadan otekmın uç bın sayı ya- parak oyunu bıtırmesı 8/ Sılısık ası- dın bazlarla bırleşerek oluşturduğu tuz 9/ Hınt muzığıne özgu teİL bır çalgı Sanat kaygısı olmaksızın bır sınema yıldızı ya da şarkıcının tutkunu olan kımse YUKARIDAN AŞAĞIYA 1/ DıyaJektık 2/ Guneydoğu Anadolu'da buyuk bır ova . Bır no- ta. 3/ Uzunçalar da denılen plaklan behrtmekte kullanılan kısalt- ma. Kokusu hardaJa benzeyen zehırlı bır savaş gazı 4/ Asya'da bır ulke Al ıle kır arası bır at donu 5/ Ağaç kesmeye ya da yont- maya yarayan demır araç. Bır sayı 6/ Guneş'ın gorunurdekı bır yıllık hareketını yaptığı çember. 7/ Çatı, dam 8/ Bocek ısırmasıy- la oluşan yumru Ithal edılecek malların çeşıtlennı ve mıktarları- nı gösteren lıste. 9/ Guç, takat IYY 60 YIL ONCE Cumhur.yet Güreşler neticelendi 17 MAYIS 1930 Gazetemız tarafından tertıp edılen ve beş haftadanberı devam eden buyuk gureş musabakalan dun hıtam bulmuş, bırıncı, ıkıncı, uçunculer anlaşılmıştır. Dün yapılan fınaj musabakalan çok hararetlı olmuş, o nısbette nazarı dıkkatı celbetmıştır Musabakalann hıtamından sonra bırıncı, ıkıncı ve uçunculere merasımı mahsusa ıle madalyalar tevzı edılmış ve en ıvı derece alan Kurakapı kulubune de kupa verılmıştır Bu merasım çok samımı bır şekılde olmuştur. Eterece alan gureşçıler salonun ortasında toplanmışlardır Evvela erkâm tahnrıyemızden Abıdın Daver B gureşçılere hıtaben bır nutuk soylemış, tertıp edılen musabakalara ıştırak ettıklerınden dolayı gureşçılere teşekkur ettıkten sonra "Turk gıbı kuv\eth" darbı mıslını Avrupa'va soyleıen ecdadamızın volunda yuruyen güreşçılerırnız ıle iftıhar etmekte olduğumuzu, gureşın en asıl spor bulunduğunu ve bu sporun her gun fazla rağbete mazhar olduğunu, bu gıdışle eskı Turk pehlıvanlannın yenıden vucut bulacağından şuphe edılmedığını so>lemış, sporculan ve spor erkânını gazetemız namına selâmlamıştır Daver Beyın nutkuna Gureş federasyonu reısı Ahmet B cevap vererek, gureşçılere vâsı bır faalıyet sahası ıhzar eden ve onlan teşvık eylıyen gazetemıze teşekkur etmış, sporcuların, verılen madalyalan bır hıssı ıftıharla goğuslennde taşıvacaklannı bıldırrruştır Antrenor Her Peter'de bır nutuk soylıyerek Turk gureşçılennın tıtrı ve teknık kabılıyetlerıne hayran olduğunu bıldırmış, talebelerını bu kadar yuksek görmekten mutevellıt sevıncını ızhar etmıştır Bu merasımden sonra gureşçıler hep bır ağızdan "şa şa şa|" dı>e gazetemızı alkıslamıslardır 30 YIL ÖNCE Cumhur.yet Menderes'in gezisi 117 MAYIS 1960 İBaşbakan Adnan Menderes bugun Isaat 10 30 da Tepecık'te ınşa I edılecek Merkez Hal bınasının jtemelını atmış, bılâhare >ıne JTepecık'te Beledıye tarafından ınşa edılen 43 ewn tapularını sahıplerıne vermıştır Saat 12 de încıraltında Beledıyenın ınşa ettıreceğı turıstık otelın temelını atan Başbakan, oğleden sonra Etıbank Bornova Enerjı Tevn Merkezı tesıslerını ve transformator fabnkasını açmıştır 18 30 da metalurjı fabnkasını açan Menderes, akşam Vılâyetın, şerefine verdığı yemekte bulunmuştur Başbakan >arın Kımsesız Çocukları Koruma Yurdunun temelını atacak, Karşıvaka 3 Ilkokulu açacak \e Tıcaret Odasının oğle yemeğını muteakıp Bergama Tekstıl Fabrıkasının açılış torenınde bulunacaktır Başbakan Menderes oğretım uyelerı ıçın ınşa edılecek lojman bınalannın temelını atmak uzere bugun Lnıversıte sahasına gırerken, yol uzerınde ver alan bır grup oğrencı kendibinı alkışlamış, bır başka grup da yol boyunca sıraianarak habersız gıbı da\ranmışlardır Bu akşam Hasa Harb Okulunda Başbakan Adnan Menderes şerefine bır kokteyl partı verılmıştır Kokteyl partıde bulunan Sudan Başbakan muavını ve dort kışılık heyetı de hazır bulunmuştur. Başbakan, heyet başkanı ıle göruşmuştur Amerıkanın Sesı Radyosu (Voıce of Amerıca) dun gecekı 18 30 ve 19 30 yayınlarında şunlan söylemıştır "Başbakan Adnan Menderes Izmırde verdığı beyanatta Turkıyede ıktıdarın ancak demokrasının temel dıreğı olan seçımle değışebıleceğını, şımdıkı ıktıdarın seçımler yapılıncaya kadar çekılmeyı duşunmedığını, venı seçımlerın eğer şartlar elverırse, en erken gelecek sene eylul ayında yapılabıleceğını bıldırrruştır " GEÇEN YIL BUGÜN Cumhuriyet Boğaziçi'nde yıkım 17 MAYIS 1989 Boğaziçi'nde kaçak ve ruhsatsız yapılan bınaların yıkımına dün başlandı Eskı Anakent Beledıye Başkanı Bedrettın Dalan yönetırru sırasmda hakkında yıkım karan alınmış, ancak uygulanmamış 346 bınaya yıkımlannı kendılerının gerçekleştırmesı ıçın 15 mayısa kadar sure tanınmıştı tstanbul Anakent Beledıye Başkanı Nurettın Sozen dun başlayan yıkımlann encumen karan alınmış butun bınalarda uygulanacağını bıldırdı İstanbul Anakent Beledıvesı'ne bağlı yıkım ekıplerı dun Kuçuksu, Anadoluhısarı ve Kanlıca'da 4 kaçak yapının yıkımını gerçekleştırdıler Adnan Menderes TARTIŞMA ALEVILER Alevilik Ne DegUdir? Bektaşi tarikatının kurucusu Hacı Bektaş ve Yunus Emre gibi gönül erleri mantık ölçülerini zorlamadan, birtakım efsane ve menkıbelere iltifat etmeden Kuran'dan, sünnetten ve Ehl-i Beyt muhabbetınden ayrılmadan etraflarına ışık saçmışlardır. Anadolu Aleviliğinin çıkış noktası buradadır. Cumhunyel Gazetesi'nde yayımlanan Ale- vüikle ılgılı yazı dızısını buyuk bır alâka ıle, bazen uzulerek bazen de sevınerek takıp et- tım Sevındım, çunku, oldukça cıddı ve ıyını- yetlıydı Uzuldum; çunku, kasıtlı olmamakla beraber bılımsellıkten haylı uzaktı Netıceye vanlıyor Bazı kavramlar kullarulmış, fakat bu kavramın neyı ıfade ettığı açık değıl Sakın "Amacırruz iKdceye varmak değildi" demeyın Ale\ıhkle ılgılı yazı dızısı ılk defa basılmıyor Ama galıba en cıddısı buydu. Alevüığı anlamanın en kolay yolu, peygam- benn olumunden başlayıp, kısa olarak, gunu- muze kadar bır gezıntı yapmaktır Peygamber vefat ettıkten sonra Ali'nın bu- lunmadığı bır meclıste halıfe seçımı yapmak, O'nun fiknm almamak belkı de en buvuk ha- taydı Medine'nın o zamankı buyukluğu ne ka- dar kı7 Halıfeyı seçmek acılıyet gerektırse de kuçuk bır kentte bu şahsa ulaşmak o kadar zor olmasa gerektı Bunu yapanlann basıt, de- ğersız ınsanlar olduklarını söylemek ıstemıyo- rum Sadece bır hata olduğunu duşunuyorum Keşke O'nun da fiknm alsalardı, yahut O'nun fıkrını alabılecek zaman dılımı uzunsa, geçı- cı bır çozum arasalardı Ebubekir. "Vallahi, Ali'nin bu işe talip olduğunu bılseydim, ben bu işi kabul etmezdım" dıyebılmışse yukarı- da yazdıklarımı bızzat Ebubekir teyıt edıyor demektır Çunku sorsalardı, O'nun bu ışe ta- lıp olduğunu öğreneceklerdı O, 6 ay gıbı bır muddet Ebubekır'e bıat etmemıştır O'na uyup da, halıfeye bıat etmeyen değerlı sahabelenn sayısı hıç de az değıldı Ammar, Mikdad, Zu- be\r, Ey)ub, Selman savabıleceğımız kışıler- den sadece bırkaçı Dolayısı ıle Ali'nın şıası da böylece oluşuyordu Şia, (Alı taraftarları) bazılarının ıddıa ettığı gıbı çok zaman sonra değıl, peygambenn hemen ölümunden sonra ortaya çıkmıştır Ancak Alı, lslam dunyasın- da bır nıfakın doğacağı korkusuyla, 6 aydan sonra Şıa'sıyla bırlıkte Ebubekır'e bıat etmış- tır O, Allah'ın ıznı ıle sahabenın en alımı, en merhametlısı, en comenı, en cesuru ve pey- gambenn balk ıçınde Faüma'dan sonra en sev- dığı kışıvdı Peygambenmızın kendısınden sonra Alı'nm halıfe olmasını arzu ettığın zanedıyorum Bel- kı de olum döşeğınde kâğıt - kalem ıstedığın- de bunu vazdıracaktı Çunku sağlığında O'na "Senın bana yakınlığın, Hanın'un Musa'ya ya- kınlıgı gibıdır Şu farkla kı benden sonra pey- gamber gelmeyecektır..." dedığı rıvayet edılır Buradan şu anlaşılıyor kı şayet peygamberlık de\am edecek olsaydı, Muhammed'den son- ra peygamberlık Alı'ye emredılecektı Fakat Muhammed son peygamberdır ve şuphesız Al- lah, en doğru olanı bılır Yorumlar farklı ol- makla beraber, Gadiri Hum vadısındekı ko- nuşmasında, peygambenmız, Alı'run hılafetıru halka tavsıye etmıştır. Ancak Ali'nın halıfelığı Allah tarafından bıldırılmış ve emredılmıştır fıkn, kanaatıme gore Alı'ye buyuk ıftıradır Eğer oyle olsaydı 6 ayın sonunda bıatın asla gerçekleşmemesı gerekırdı Çunku, Allah'tan çok korkan ve takvası peygamberden sonra en yuksek olan Alı'run, Allah'ın emrını bertaraf edıp de nı- fak korkusuyla ve kendı fıknyle bıata karar vermesı Allah korusun O'na ve Şıa'sına bu- yük ıftıradır Kendısıne elçılık emredılen Mu- hammed'ın sağlığında bırçok sahte peygam- ber turemış ve taraftar bulmuşlardır Eğer Mu- hammed "Aman Araplann arasında nifak ol- masın. Ben peygaraberlıgimden feragat ediyo- nım!" dese ıdı, bız şımdı O'nun hakkında ne duşunurduk9 Allah'ın verdığı emrı, kendı fik- rıyle bertaraf eden ınsana peyga ıber yahut ımam denılebüır mı 9 Butun bunlan düşunmekten \e yazmaktan korkmuyorum Olaylar karşısında tarafsız kal- mak bazen en buyuk aynlıklan getınr Adıl olmak, tarafsız olmaktan ıyıdır Bugune ka- dar Ehlı Sunnet tanhçılerının bu konularda tarafsız davranmaları, fıkır beyan etmemele- n yahut yuvarlak laflarla meseleyı geçıştırme- len ne kazandırmışur'' Hakkı, bılebıldığrmızce hakhya vermemız gerekır Bılemedıklerımız içın de Allah bızı affetsın Ben yargılamıyorum Peygambenn dığer damadı Osman'a kufret- mekten, O'nu hakır görmekten Allah'a sığı- nırım Ama O'nun halıfelığı devrınde bırçok adaletsızlıklerın olduğunu, Emevi sulalesını dığer Muslumanlara karşı kayırdığını tarıhler yazıyor Bıldığımı neden duşunmeyıp, neden açıklamayayım7 Onlar peygamber değıl kı hatadan uzak olsunlar Eğer hatları varsa gamsızlık edıp bunları ıfade etmek doğru mu7 "Sen kimsın ki sahabeyi ysrgılıyorsun" dıyenlere derım kı Ben yargılamıvorum Bu- nu tanh böyle yazıyor Ben sadece ortbas et- meye çalışnuyorum o kadar Eğer tanh yalan söyluyorsa, doğrusunu oğrendığımızde fikrı- mızden vazgeçenz Doğruyu bulunca fıkır de- ğıştırmeyı doneklık sayanlardan değıhz Ben dı>orum kı bugunku ınancımla ve pey- gamberı hıç gormemış halımle o zamanda ya- şasaydım, "savaş hilesi" adı altında banş za- manında peygambenn amcası oğlu hıle yapıp, dunya saltanatını, O'nun gönlune değışmez- dım Hasan gıbı bır ımamı zehırlemez, Hu- se>ın gıbı bır mazluma susuzluklar dıyannda kılıç çekmezdım Resul'un cığerparelenne Cu- ma hutbelerınde sovdurmezdım Dunya sal- tanatını kaybedeceğım korku ıle Ehl-ı Beyt ımamlarına \e onlann Şıası'na olmaz ezıyet- len yapmazdım Yapanlara da duşman olur- dum Tıpkı Ebu Hanife'nın duşman olup da zındanlarda çuruduğu gıbı O gun duşman olurdum, şımdı de duşmanım Allah bu dını, Alevılerın ve Şıılerın ınandığı 12 ımam marı- fetıyle ayakta tutmuştur Bılmeyenler, bu ımamlann \e Ebu Hanife'nın hayatlarını oku- sunlar Ebu Hanife'nın Ehl-ı Beyte bağlılığı- nı bılsınler Mehdı'mn hâlâ yaşayabıleceğıne akıl erdıremıyenler 1000 küsur sene yaşıyan Nuh'u kımın yaşattığını, Adem'ı anasız ve ba- basız, fsa'yı sadece babasız kımın yarattığını ıyı bılsınler önce Yaradan'm gucünu bılsın- ler Bılmeden kımse konuşup, ahkâm kesmesın Ben mezheplerın varlığına prensıp olarak karşı değılım Doktnrüer, farklı görüşlerle ge- lışır ınancındayım Ancak tslam dınınde yuz- lerce de mezhep olsa, asgarı muştereklerı Ku- ran'dır Oyle olmahdır Aksı lakdırde bır ınanç sıstemı mezhep olmaktan çıkıp ayn bır dın ha- lıne gelır Çunkü mezhep denilen kurumlar, ana kaynakta bulunmayan meseleler hakkın- da prensıpler ıçerır. Hadıslerde ve hadıslenn kabul edılış sıstemlerınde farklılıklar olabıbr Ancak Kuran hukumlenndekı, onun getırdı- ğj emır ve yasaklardakı değışmeler ayn bır dun dogurur, ayn bır mezhep değıl Hırıstıyan- hkta mezhep gıbı göriınen çoğu ınanç sıstem- len aslında ayrı bırer dındır Çunku kıtaplan farkhdır Ancak dunya menfaatı ıçın olmamak kaydı ıle kıtaptakı tefsır farklıhklan kabul edı- lebıhr Ehl-i Beyt muhabbeti, ozdlikle, Emevi ve Abbasi yonetiminı sındıremoen, Iran ve Tur- kıslan'da rağbec gormuştur. Gonul adamı ve buvuk mutasavvıf Ahmet Yesevı tahnkıyle de daha sonradan \nadolu'>a geçmıştır. Bekta- şi tarikatının kurucusu Hacı Bektaş ve Yunus Emre gibı gonul erleri manük olçulennı zor- lamadan. birtakım efsane ve menkıbelere il- tifat etmeden Kuran'dan, sünnetten \e Ehl-i Beyt muhabbetınden aynlmadan etraflanna ışık saçmışlardır Anadolu Alevilıgının çıkış noktası buradadır. Hacı Bektaş'ın yuksek ıl- mı ve mukemmel tasavvufi yaklaşımı, Ana- dolu ınsanım tabın caızse mest etmıştır Ölu- munden sonra da gelıştırdığı sıstem ashndan aynlmadan nur saçmaya devam etmıştır Bu durum, hemen hemen 15-16 yuzyıla ka- dar boyle gelmıştır Bu devırde Osmanlı trapa- ratorlugu'nun Iran'la olan sıyası meselelerın- de, guya sıyası manevra adı altında Alevılere yaptığı baskılar olayın boyutlarını değıştırmış ve Anadolu Alevilifi geçen 40 - 500 sene ıçın- de farklı bır gorunum kazanmıştır Alevıler- ın tran'a sıcak baktıklan gerekçesı ıle yoğun Bugun Aleviler arasında açıkça Kuran'a ters duşen inançlar mevcuttur. Bunun en büytık sorumlusu, onlan hakir gören, dışlayan, onlarla her turlü dini, kulturel, siyasi, iktisadi vs. bütun ilişkilerini kesen Sünnilerdir. İki kesim birbirinden uzaklaştıkça da birbirlerine asılsız inançlar, yaşantı şekilleri yakıştırmışlardır. bır devlet teröru uygulanmış, Aleviler dar bır çevTeye ıtılmışler, dış dunya ıle ılışkılen zaman ıçınde bunun sonucu olarak kesılmış, yolsuz yordamsız, ışıksız, kalemsız - kıtapsız, med- resesız, okulsuz karanlık bır dunyaya hapsol- muşlardır Asılmışlar, kesılmışler, yuzulmuş- ler ve sovulmuşlerdır Onlar dış dunyadan, dış dunya da onlardan uzak kalmıştır Bır Osman- lı alımı, herhangı bır meseleyı, gerektığınde, Yemen'de, Mısır'da Bağdat'ta araştırmış, bıl- gısıne bılgı katmış, fakat Alevı, mezhebını açıklayamaz konuma gelmıştır. Hakıkı Hacı Bektaş öğretısı bırkaç kuşak Aleviler arasın- da butun saflığı ıle yaşamış, fakat zaman ıçe- rısınde dışarıdan sağlıklı eğılım alamamalan nedenıyle haklı olarak değışık prensıplere sa- hıp bır mezhep ortaya çıkmıştır Çunku kım- seyı dınsız yaşamaya zorlayamazsınız Sahıp olduğu dınm gereklennı, emırlennı, yasakla- nnı, temel espnsmı alabıleceğı yolları tıkayıp onu horladığınız zaman, zorunlu olarak ınan- cını gelıştırmeye çalışan, en azından olduğu yerde korumaya çalışan topluluk, bazen doğ- ru, bazen de yanlış venı prensıpler edınecek- tır Uzerınde yoğun bır devlet baskısı olduğu ıçın de edındığı bu yenı prensıplenn dımne uy- gun olup olmadığmı asla ırdeleyemeyecektır Bu gun Alevıler arasında, açıkça Kuran'a ters duşen inançlar mevcuttur Bunun en buyuk so- rumlusu, onlan hakır gören, dışlavan, onlar- la her turlu dını, kulturel, sıyası, ıktısadı v s. butun ılışkılerını kesen Sünnılerdır tkı kesım bırbırlennden uzaklaştıkça da bırbırlenne asıl- sız inançlar yaşantı şekıllen yakıştırmışlardır Bunun zaran da hep Alevılere ve onlann baş- langıçtakı saf lslam duşuncesıne dokunmuş- tur Çunku Sünnı, devlet desteğıyle hep dışa açık kalmıştır Kendını gerektığınde yanlışa duşmeden yenıleyebılmektedır En azından Sunru olduğu ıçın hıç kımseden korkmamak- tadır Açıkça yazma eserler neşredılebılmek- te, bılgıler elden ele dolaşabılmektedır Ama Alevıler ıçın durum boyle olmamıştır Onlar arasında hep "kulaktan kulağa" sıstemı ge- çerlı olmuştur. Yasaklar, baskılar, olmadık ıf- tıralar onlan bu yola ıtmıştır "Kulaktan kulağa' sıstemı ıse ana kaynaklardan uzak- laşmayı berabennde getınnıştır Anadolu'da 250 sene Kuran'ı Kerim'e sahıp olmadan ve ne yazdığını bılmeden yaşamış Alevı köylerı az değıldır Bu yazdıklanm, onlann kötü ınsan olduk- lan anlamında asla değıldır Tarıdıklanm ıçın- de, "keşke bunun gıbi doğru, durust ve vefalı olabilseydim" dedığım çok Alevı olmuştur Bugun Turki)e*de alım yerınde olan Sunnıler- den bırkaçını aılelerıyle bırlıkte bır adaya bı- raksanız, dış dunya ıle ılışkılennı kessenız, faz- la değıl 200 sene sonra o topluluğun torunla- rını ınanç yonunden tamyamazsınız Asla bı raktığınız gıbı bulamazsmız Alevılenn du- rumları da boyle olmuştur Fakat şunu da ek- lemek gerekır kı vıne de ıyı dayanmışlar ve saf Hacı Bektaş oğretısını çoğunlukla korumuş- lardır Bence bu, temel ınancııı guçluluğunden kaynaklamyor Artık gunumuzde durum farkhdır Gorme, oğrenme, satın alma, okuma ımkânları eskısı gıbı değıldır Perde yırtılmış, baskılar nıspe- ten çok hafıflemıştır Artık Alevıler kendı öz kıtaplan olan Kuraru, daha yakından tanıyor lar, Hacı Bektaş'ı tmam Cafer'ı ıstedıklen dukkândan, istedıklerı yazaıın kalemınden sa- tın alıp okuyabıiıvorlar Mezhebe göre değişebilir "Kuran'ın vazdığı emırierie, mesela namaz- la, oruçla Muslumanlık olmaz. Sen kalp te- mizlığine bak. Bu ıbadetkri yapmasan da olur. Yeter kı eline, belıne, dıline sahip ol._" kav- tarmacılığı eskılerde kaldı Sız şoyle dıyen bır sıstem duydunuz mu1 "Namazını kıl. Orucu- nu tut. Ama hırsızlık vapsan da olur. Dedı- kodudan, zinadan sana zarar gelmez..!" Bel- kı boyle duşunen zavallılar vardır, ama boyle emreden sıstem olmaz Allah'ın emrettıklerı ve nehyettıklen nefıs terbıyesı ıçındır (Bu ko- nuda lutfen Hacı Bektaş'ı okuyunuz.) Eğer Al- lah kıtabında ramazan orucunu emredıyorsa artık bunun mezhebı olmaz Eğer 5 vakıt na- maz emredılmışse, bunun mezhebı olmaz Ama Allah'ın emrettığı ıbadetlerın dışındakı nafileler, mezheptep mezhebe gore değışebı- lır, hatta hıç olmayabılır Bu normaldır Sar- hoş edıcı ıçecekler fılan ımam tarafından ya saklanmışsa buna katılmamak mumkundur. Ama Allah tarafından temel kaynak olan Ku- randa yasaklanmışsa artık farklı mezhep ıle- rı surerek bu emn tanımamazlık y. pamayız Aksı takdırde yenı bır dın ıhdas etmış oluruz O zaman da "Sen Musluman degilsin" dıyen- lere kızma hakkımız kalmaz Hele hele ustat Yavuz Top'un dedığı gıbı "Biz Muhammed'i ve Alı'yı cağmp, hep bırlıkte ıçkı ıçip eğleniyoruz" dememn, ne dıne, ne mezhebe ne de cıddıyete yakışır hıçbır tarafı yoktur Bu ıfade şeklı Alevı cemaat tarafından da nefretle karşılanmıştır Bu kadar cıddıyetsızlık, bu ka- dar cıddı bır mevzuda prım vapmaz Doc. Dogan'ın da "Televızyonda her rama- zan ayında programlar duzenleniyor bizim oruç tutma zamanımız olan muharrem ayın- da neden program duzenlenraıyor" demesı de ana kaynak olan Kuran'a uzak olmasından ve onu hıç bılmemesınden kayndklamyor Yann oburgun "ben Kuran'ı şu kadar biliyonım, bu kadar biliyonım" dıye bana cevap verme te- nezzulunde bulunurlarsa şımdıden cevabını ve- reyım O takdırde kasıtlı yapıyorsunuz. Bır ke- re muharrem ayı sızın oruç tutma ayınız de- ğıl, Kerbela olavını hakkıyla ıdrak etmış tum samımı Muslumanların nafile ıbadet ayıdır. Öte yandan ramazan ayında oruç tutulması- nı Allah sadece Sunnılere mı emrettı'' Yoksa sızın Kuranınızla, Sunnılerın Kuran'ı başka başka mı' Televızyon ve Dıyanet'ın Sunnılık tekehnde olduğu ve bunun yanlış olduğu fik- rıne aynen katılıyomm tbadetlerın ve ıtıkat konulannın tslam mezheplennın tumune go- re ayn ayn anlatılmasından yanayım Fakat Kuran'da emredılen namazı, orucu reddeden yahut mahıvetlerını değıştıren bır ınanç sıste- mıne lslam dahıbdır demek mumkun mudur? Peygamber ve onun asıl Ehl-ı Beytı tslam'ı böyle mı anlamış ve yaşamışlardır yoksa sız mı ucuz kahramanlık yapıyorsunuz Peygam- benn hadıslennden ıstedığıruze ınanın, ısteme- dığınıze ınanmaym Ama lütfen ana kaynak olan Kuran uzennde bıhp bılmeden tefsırde bulunmayın Böyle vaparsanız Kuran'a bır za- rar vermış olmazsınız Fakat Musluman kal- makta 500 senedır dırenen Alevı cemaatı uze- nndekı etkinlığınızı duşunerek samımıyet çız- gısıne gelınız "Bız namazı inkâr etmı\oruz, ama Sunnı- lerin camılerinde şu - şu nedenleıie namaz kılmayız" deym, nerede namaz kılıyorsanız sız orada ımam olun, ben arkanızda namaz kı- layım Birtakım ıçtımaı kurallarımz o kadar Islam'a uvgun kı, sız de bu prensıplen Sunnı- lere aşılaym Namaz kılmak, oruç tutmak v s ıbadetler, kalbı temızleyıp, ınsanı doğru yola ıletmedıkçe, akıntıya çekılen kurek gıbıdırler Bunları bılmıyorlarsa sız oğretın Ama sıste- mı temelınden ınkâr edıp, zaten sıstem ıçınde mevcut olan bazı prensıplerı, sıstemın kendı- sıne kalkan olarak kullarrtnavın Sonuç Sozun kısası, temel kaynak olan Kuran nok- tasında bırleşıldığınde, aklı başında Alevı ve Sunnılerı ıçın perdeler yırtıhr. Aklı başında ol- mayanın da canı cehenneme "Dort Sunnı mezheplen hariç olan butun mezhepler sapık- tır!" dıyenlere derım kı sız, dın adına dın uy- duruyorsunuz Allah bır ve Muhammet hak- tır dıyen Kuran'a ıtıkadı tam olan, Resulun Eh- lı Beytıne samımı olarak muhabbet duyan her- kes Muslumandır Sız Allah'tan daha ıyı bıl- mıyorsunuz Alevılık, bır yaşantı şeklı, bır duşunce sıs- temı veya Turklere ozgu ozel bır ınanç sıste- mı değıldır Doğrudan doğruya bır lslam mez- hebı olarak ortaya çıkmıştır Bunun aksı ka- sıtlı olarak empoze edılmektedır Çunku bılı- vorlar kı ıkı cemaat arasındakı asgarı muşte- rekler keşfedıldıkçe, kavgalar bıttıkçe. bırlık sağlandıkça, saat, gonlu temız olanların >ara- nna ışleyecektır Ayrılıklardan, duşmanlıklar- dan menfaatı olanlar ıse bundan asla hoşnut değıldırler Ama samımı Alevıler ve Sunnıler bılıyorlar kı Alevılık bır İslam mezhebı ola- rak doğmuştur ve oyle devam edecektır He pımız dınımızın temel esprılerını ıvı kavraına- lıyız Ondan sonra gorulecektır kı, Alevı - Sun- nılık ışın hıkâye tarafıdır..! ALI NAKl ERGUDER İstanbul ANKARA NOTLARI MUSTAFA EKMEKÇİ Al Gülüm, Ver Gülüm!Şu kuçuk fıkrayı, Falıh Rıfkı Atay, Ataturk'ün ağzından dınle- dığını anlatır, şoyle "Bır gun Kurmay Başkanı ismet Bey'le Dıyarbakır çöllerınde atla gıdıyoıiarmış Mustafa Kemal demış kı — Çabuk bana bır yenı dın bul' — Ağaç dını Bır dın kı ıbadetı ağaç dıkmek olsa'" Bu küçuk fıkra, Falıh Rıfkı Atay'ın "Çankaya" kıtabının en so- nunda, 525-526 sayfalarında geçer, "Yeşıl" adlı yazının son tumcelerıdır Ataturk de Inonü de yeşıle, yeşıllığe karşı ozlemlerını yaşam boyu surdurürken dın somurusune karşı savaşımı da surdurur- ler Bır 27 Mayıs'ın yıldönumünde, Salım Başol'un evınde topla- nılmıştı Tabıı senatorler, 27 Mayısçılar vardılar Salım Başol'a şunu sormuştum — Efendım, sız Yassıada'da neden ' Bebek Davası"yla fılan uğraştınız da Demokrat Partılılerı, Tûrkçe ezanı Arapçaya çe- vırdıklerı, Koy Enstıtülen'nı kapattıkları ıçın yargılamadınız? Salım Başol, soruma şu karşılığı verdıydı — Bız Yuksek Soruşturma Kurulu'ndan hangı davalar gel- dıyse o davalara baktık Onlarla sınırlıydık, başka davalara ba- kamazdık kı1 Turkçe ezanın Arapçaya çevrılmesı, dın somurusunun ılk ım- lemesı, ışaretıydı Süleyman Demırel, camı avlusunda, takkelı fotoğrafı çıkan ılk başbakandı' Hacı Turgut Bey de hacca gıden ılk başbakan oldu1 Planlamadayken gıttığı anımsanmıyordu Baş- bakan olarak gıtmesı, daha göze çarpıyordu Semra'nım da hac gorevını yerıne getıren ılk başbakan eşı oldu Ha, Alpaslan Tür- keş, hacı olduktan sonra Hacı Başbug oldu1 Erbakan'ın kı kaç oldu' Yıl 1986 mıydı, neydı^ Özal'lar topluca o yıl hacca gıtmışler- dı Korfcut Özal'ın eşı Mujgan Ozal, Yusuf Ozal'ın eşı Alman kö- kenlı Heıdı, anne Hafıze Ozal'la bır aradalar Konuklar Mekke yolundakı Korkut Ozal'ın evınde kalıyorlardı Heıdı (Haydı oku- nur), o da hacı oldu Hıç sıkıntı çekmıyordu Yalnız Arapça dua- ları ezberlemede, namaz kılmada azıcık zorlanıyor muydu"7 Kolay mı9 Onca yıllık Heıdı, hacı olacak1 Heıdı, bır gün sordu eltılerı üstune (Anadolu'da kardeş eşlerıne "eltı" denır) — Müjgân yengem Musluman mı? — Tabıı Musluman1 — Semra yengem? — Oda Musluman' Heıdı şöyle dedı — Ben Semra yengem gıbı Musluman olmak ıstıyorum' Polıtıkacıların hükümet adamlarının hacca gıtmelerının ce- zalandırılmasını duşunmüşumdur Böyle şey olur mu' Ben ya- saklara karşı değıl mıyım'? Oyleyım, ama bunun sömüru aracı olarak kullanılması nasıl onlenecek' "Dın tıcaretı"nı önleme- nın yolunu bır turlü bulamıyorum 1 Ihsan Sabrı Çağlayangıl'le konuşuyordum Şöyle dedı — Dın tıcaretı yapılıyor memleketımızde dın tıcaretı' Bu yo- bazlar yok mu, yobazlar 7 Onlar, dının tıcaretını yapıyorlar Çünku "Gel zengının parasını paylaşalım 1 " dersen, dındar adam "ha- ram mı, helâl mı'" Nasıl kazanıldığını bılmedığım paraya ortak olamam 1 " dıyor, ama "Gel bu memleketı şenatla ıdare edelım 1 " dersen, müşterın çok oluyor' Tehlıke orada — Sız gıttınız mı hacca 7 — Ben umre yaptım Sekız defa 1 — Hacca gıtmedınız' — Hacca gıtmedım 1 Mesela, Rahmetlı Sunay'la Cidde'ye gıt- tık. — Sunay umre yaptı mı' — Umre yapacak, programda var Cidde'ye gelmışken Mek- ke'ye gıdeceğız' 'Ben yapmami' dıye tutturdu "Bızım dınımız laık" dedı Cuneyt de vardı kafılede, gazetecı olarak "Gazete- cıler resmımı çekerler Ehram'da, rezıl ederler benM ' dedı De- dım kı "Buraya kadar gelmışken, Musluman adamsınız, Kâbe'yı, Medıne'yı zıyaret etmeden olmaz 1 ', 'Bır şartla gıderım'" dedı "Gazetecılerı toplarsın. hepsımn elınden fotoğrafları (makıne- lerı) alırsın ve soylersın "resım çekme" dıye " O şartı yerıne ge- tırdık, gazetecılerı topladık, fotoğraflarını da aldık Ve Cevdet Sunay'ın ehram ıçındekı, ehramlar ıçındekı resmı hıçbır yerde çıkmadı — Yıl kaçtı' — Sene 67 veya 68'dı — Süleyman Bey yapmadı, değıl mı umre de yapmadı' — Süleyman Bey — Yaptı mı' — Umre yaptı galıba 1 Bılmıyorum Suudı Arabıstan'a bera- ber gıttık mı' Umre yapmak, oraya kadar gıderken, bır Muslu- man ıçın Hazretı Muhammet'ın dolaştığı yerten gezmek, gormek, Medıne'de namaz kılmak mesele değıl Bız Kâbe'nın ıçınde na- maz kıldık Sunay'la Kâbe'yı kral yıkadı Kâbe dört duvarlıdır Her tarafı kıbledır Her yönde, ıkı rekat namaz kıldık Ama bun- lar dındarlık Dın tıcaretı yapmak ayrı' — Bunu nasıl ayıracağız' — Dın tıcaretı yapana "yobaz" dıyoriar, dıne saygılı olan ada- ma, "dını bütün' dıyoriar Bu halkın yuzde seksenı "dın" den- dı mı hoşlanıyor' Hoşuna gıdıyor, alkışlıyor "Allah" lafını alkışlıyor sevıyor Yedıncı Cumhurbaşkanı Kenan Bey de Suudı Arabıstan ge- zısı sırasmda "umre" yaptı 1 Umre'den önce Basın Danışmanı Alı Baransel'e, "Bu, Tanrı ıle kul arasındadır Senden rıca edı- yorum, bunun basına yansımasını, gazetelerde fotoğraf motoğraf şeklınde çıkmasını ıstemıyorum'" dedı "Çunkü ıstısmara yol açar'" dıye ektedı Alı Baransel, gazetecılere söyledı ' Dın, Tanrı ıle kul arasında bır olgu, bu tamamen kışısel bır durum Sayın Cumhurbaşkanı, resımleyıp goruntuleyıp basmasınlar 1 ' dıyor" bıçımınde uyarıda bulundu Tabıı, kımse basmadı da, yazmadı da1 Daha sonra hacca gıden Hacı Turgut Bey, hacca gıdışını TV den göstertecektı' Kenan Uey'e üiusıararası Ataturk Banş Ödulu verılıyor Dın derslerını zorunlu yapmakla bunu çoktan hak etmıştı Umre yap- makla tam hak ettı Bu ışler böyledır al gülüm, ver gülüm1 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İŞLETME FAKÜLTESt tŞLETME İKTtSADI ENSTÎTÜSÜ'NDEN Çeşıtlı e|mm programlarına adav oğrencı kavdı başlıvor VONETİCİLIK ÇAĞINDA YAŞIYORUZ dıplomanu başarı ıçın veterlı degıldır Arıık, 21 vuzvılın koşullanna göre eğıtım görme zorunluluğu vardır Ulkemızde, bu konudakı ıhtıvacınızı en ıvı şekılde ' yönetıcılık eğııımınde 36 vıllık denevımı • olan İŞLETME İKTİSADİ ENSTlTÜSU'nun aşağıdakı programlanndan en az bırıne kaularak sağlavabılırsınız I— OENEL IŞLETMECİLİK PROGRAMLARI (1 akademık yıl surelı) 1 IŞLETMECİLİK İHTlSAS PROGRAMI (Turkçe oğretım >apan gundüz ve gece bölumlerı vardır ) 2 İŞLETME tDARESI PROGRAMI CVatılı. en az S vılhk pratık dene>ım, 6 hafta surelı) II— OZEL IŞLETMECİLİK PROGRAVİLARI (Bu programlann Ingilızı.e ve Turkçe dıllerınde 1 akademık vıl surevle OSre ıım vapan gunduz ve gece boluralerı vardır ) 1 LLLSLARARASI İŞLETMECİLİK IHTİSAS PROGRAMI, 2 TLRIZM İŞLETMECILİGI İHTİSAS PROGRAMI, 3 tNŞAAT İŞLETMECİLIGI İHTÎSAS PROGRAMI, 4- DENtZ İŞLETMECİLİGİ İHTİSAS PROGRAMI, < FİN^NSAL KURLLUŞLAR VONETtMt İHTİSAS PROGRAMI. (Banka, sıgorta borsa. serma>e pıyasası vb ) 6- HAFTA SONU VONETlClLİK EĞITÎMİ, 7 TURİZM İŞLETMECİLİGİ ÖZEL UZMANLIK PROGRAMI (Ikı akademık vıl surelı önlısansa eşdeğer) III— INCILİZ DILI KLRSLARI 1) Ingılız d.lınde öğretım vapan programlanmıza ışletme ıktısat dallarm da lısansustu programlara ve ış hayatına Ingıhzca hazırlık nıtelığınde 1 akade mık yıl surelı ışletme ajırlıkh Ingüızce kursları ve 2) hafıa sonu (cumartesı - pazar) I yıl surelı Ingılııce dıl kurslarımız vardır Kajıl Şartlın 1 Ihtısas programlarına katılabılmek ıçın en az 4 yıllık bır yuksek öğretım kurumundan, Turızm Işletmecılığı Ozel Uzmanlık Programına katılabılmek ıçın de lı>e ve dengı meslek okullanndan mezun olmak gerekır (1990 Guz dö- nemınde rnezun olacaklar da adav kaydı yaptırabılırler ) 2 Aday kavdı 1 Hazıran 1990tarıhınde başlavacak ve 20 Temmuz 1990gü nu saat P 00 de sona ereıek, seçım «ınavı ışletmeı.ılık ıhtısas programı ıçın 2 Evlul 1990 Pazar dığer programlar I Evlul l990Cumartesı gunu >apılacaktır ' Adav kaydı ıçın, 2 fotoğraf ve mezunıyet >a da son sınıfta bulunulduğu- na ılışkın belge gerekır Daha fazla bılgı ıçın I V Işletme Fakultesı Işletme Iktısadı Enstıtusu 34850 Avcılar — İSTANBUL Telefon 591 44 91 <91 39 64 <91 99 78 S90 [4 27 325 126-300-301 Basın 24213 Y a n n : "Bılımden Ayrdmayalım" Nuzhet Terem / "Çuvaldızı Kendımıze" Ali Haj- ri Yaman / "Bır Sunmden Alevılere" Dr. Ali Işıksel / "Alevmın Alevıye Yaptığı" Sey>id Dursun Doğanay / "Alevılerın Hu- kuka Yaklaşımı" Yusuf Sunıcu / "Selam Olsun" Halil Kargın. UZMAN DOKTOR ARANIYOR Acılı olmayan Istanbul'dakı bır sağlık kuruluşunda tam gun polıklınık yapacak Genel Cerrahi ve Kadın Doğum Uzmanı Doktor aranmaktadır Isteklılerın kısa bıyografılerı ıle bırlıkte Beyoğlu P.K.: 225'e muracaatları rıca olunur