Katalog

16MAYIS 1990 CUMHURÎYET/17 HAVA DURUMU TURKIYE DE BUGUN Meteorotofi Genel Mudurkığu n den alınan bılgıye gore tum bot gelenmız parçaiı bulutlu lc Ege Göller Bolgesı ıle Doğu Anadolu nun kuzeydoğu kesımlen sağanak yağışli geçecek HAVA SICAKLI 61 Onemlı bır degışıklık olmaya cak RUZGAR Kuzey ve dogu yönlerden hafıf ara sıra orta kuv vette esecek Denızierımızde Ka- radenız ve Marmarada gün doğu- su ve poyrazdan Ege ve Akdenız de gun batısı ve lodostan 3 ıla 5 kuvvetınde saatte 10 ıla 21 dentz mılı hızla esecek Dalga yuksek lığı 05 ıla 1 m göruş uzaldığı 10 km dolayında bulunacak Van Golu nde hava parçalı bu luüu geçecek Ruzgar kuzey ve dogu yonlerden hafıf ara sıra orta kuvvette esecek Gol kucuk dalgalı olacak Go rüş uzaklığı 10 km dolayında bulunacak Adana Adapazar Myaman Atyon Ankara Antakya Anta'ya Artvın yim Balıtesır ftleak ftnga BiUıs Bolu Bursa Canakkale Çonım Oenıztı A 27° 12° Oıyartakıt A 24° 12° EOıme A 24° 13° Erancan Y 2T° 9° Emıtum Y 15" 4°Estoşehır A 23° «°Gaaantep A 25" 16° Gıresun 20° 10 Mansa 25° 10° K Maraş 18° 5°Mersn 14° 3°Mu$<a 21° 6°Muş A 28° 14° Gumuşhane A A 16° 10° Hakkan A ZT° 15° ıspam A 23° 9°lsünbul A 24° 9°lzrnır A 15° 5°KafS A 17° 6°Kastamonu A A 23° 7°Kaysen A 24° 9°KjfWarelı A 2P 14° Knnya \19° *>Kulatıya Y 24° 13° Mabtya 19° 12° Onlu 17° 5°(te 15° 7°Samsun 22° 9°S»rt 23°14°S»»p 27°ie°Sıvas 12° 4°Te*ırdaö 21° 6°Trat)zon 18° 5°"Rjnce* 22°12°Uşak 19° 7°Van 23°i1°Yazgat 23° 8° ZongırtJak A 14° 28° A 24° 12° A 25° 12° A 26° 14° A 19° 10° A 19° 6° A 20° 12° A 19° 11° A 20° 12° A 24° 14» A 19° 13° A 17° 4° A 21° 12° A 20° 11° A 20° 6° Y 23° 10° A 13° 5° A 18° 4° A 23° 15° _Q açrt bulutlu •^yajmurlu A-açık B-nukıuu G-guneşlı K karlı S solı Y-yajmurlu Helsınkı J çS* Lenıngrad j Moskova Ankara « • Tebrız Kahıre « DÛNYADA BUGUN Amgefdam A 21" Amman A 35" AOna Bajdat Barcdona Sdgrad Berlın Bonn Bnıksel Budapeşte Cenevn Cezayır Olde Out» FranMurt Gın» Hetsmkı Kahıre Kopenhag Kfln Lritoşa A 29° A 34° A 27° A 26° A 27° A 20° A 21° A 19° A 23° A 24° A 29° A 38° A 37° A 21° A 26° A 21° A 34» A 20° A 20° A 27° Y 21° A 24° A 28° A 25° A 24° Y 22° A 23° A 24° A 19° A 23° A 19° A 39° A 28° A 24° A 32° A 31° A 30° A 24° A 26° _., A 27° VAshmgtonA 26° Zunh A 21° Lenıngrad Londra Madnd Mılano Monlreal Mosksn Munh New VbrV Oslo Pans Prag Rıyad Roma Sofya Sam lEİDuv Tunus Varsova Vena» Vıyana BULMACA SOLDAN SAĞA: 1/ Kelebek olmadan önce bır boceğın ge çırdığı başkalaşma durumu 2/ Anadolu evlerının bazılannda oda kapılarının ustu ne eşya koymak ıçın yapılan ufak oyuk 3/ Erzurum'un bır ılçe- sı Japon lınk dramı 4/ İspanyolların se- vınç unlemı Balık akını 5/ Uzaklık an latmakta kullanılan söz Kalın bıçılmış uzun tahta 6/ Bayın dırlık Paroia 7/ Uçurum Kuvars, ımka ve feldıspattan bıleşmış kayaç. 8/ FazJa bon, avanak Bır şevı anımsa- mak ıçın yazılan kısa yazı 9/ Döku len tohumlarla ertesı yıl çıkan tahıl Fas'ın plaka ışaretı YUKARIDAN AŞAGlYA: 1/ Duz kenarlı şapka. 2/ Balık avla makta ya da yuk taşımakta kullanılan buyuk kayık 3/ Çara, ardıç, sedır gı- bı ağaçlann yaprağı Takımada 4/ Arttırma Knpton elementmın sımgesı Şaşma belırten bır un- lenı 5/ Bırkaç renklı ıplıkten yapılmış dokuma Yelkenlı gemıler- de mızana dıreğınde eğık duran bavrak serenı 6/ Yapağıdan elde edılerek eczacıbkta ve parfumende kullanılan sarımtırak renkte yağ 7/ tşaret Vurdumuzda bır petrol bolgesı 8/ Afnka'da bır ulke Uğur, tyı tahh 9/ Sert bır ıçkı Sanat oğreticısı 60 YIL ÖNCE Cumhunyet Kibrit fabrikası 16 MAYIS 1930 Kıbrıt ınhısarı umumî mudüru Tahır Kevkep Bey, ıdareye aıt mesaıl hakkında bır muharrınmıze şu ızahatı vermıştır "— Kıbrıt fabrikası hakkında Izmıt ve Bursa'da tetkıkat vapan hey'et sehnmıze avdet etrnıştır ldare kımyakerı lbrahım, Orman mektebı rektom profesor Mazhar Beyler ıle arkadaşlarından muteşekkıl bulunan bu hey'et tetkıkatı netıcesıru bır raporla bıldırecektır Bundan bır muddet evvel ıdarî bazı ışler ıçın Mısır'a gıden ınhısar müfettışlerınden Tevfik Bey de tetkıkatını ıkmal ıle avdet etmıştır tnhısarca bütçe ıkmal edılmış ve Malıye Vekâletıne venlmıştır Şehnmızde ıkı senelık stok kıbrıt vardır Yenı kıbnt fabrıkasının hazıran nıhayetıne doğru ınşası muhtemel ıse de fabrıka mahallı henuz tesbıt edılmemıştır Cumhuriyet güreşleri Beş haftadanberı devam eden ve spor âlermnde buyuk bır alâka uyandıran buyuk gureş musabakalanmız bugun hıtam bulacaktır Bugun yapılacak final musabakalanna ıştırak edecek gureşçılenn ısımlerını evvelkı gun nesretmıştık Bundan da anlaşüacağı uzere bugunku karşılaşmalar çok heyecanlı olacak, kat'î netıceyı tayın edecek olan rausabakalarda perüıvanlarımız azarnı kudretlennı gostereceklerdır Musabakalara bır buçukta başlanacaktır Beyoğlu H Fırkası salonu herkese açık olduğundan butun meraklılar serbesçte müsabakaları seyredebılırler Müsabakaların hıtamından sonra bırıncı ve ıkıncılere, gazetemız tarafından ıhzar edılen madalyalar merasımle talık edılecek, rnüsabakaların hey'etı umumıyesınde en ıyı derece alan kulube de mukellef bır kupa hedıye olunacaktır Bu merasımın hıtamından sonra tecrubesız smıftan tecrubelı smıfa terfı eden gureşçıler halka takdım olunacaktır Doktorlar, h«r tOriû zafiyete k»r|i y««ân şafi d«va 30 YIL ONCE Cumhurıyet Tilistin Günü' 16 MAYIS 1960 Bugun, butun Arap memleketlennde "Fıhstının gaspedılışı"nın 12 ncı vıldönumu dolayısıyle "Fıhstın gunu" ılân edılmıştır Butun toplantılarda "Fıhstın facıasından Anglo-saksonların sorumlu olduğu" goruşu oy bırhğıyle behrtılmektedır Arap Bıriığı Genel Sekreterı Abdulhâlık Hassuna, Bırlığe üye butun memleketlerın Başkentlerıne gönderdığı bır mesajda Fıhstın meselesırun tarıhçesını yapmaktadır Bugunkü butün Kahıre, Şam, Beyrut, Amman ve Bağdat gazetelerı bu mesajı yayınlamıştır Butun Arap Radyoları da mesajı yayınlamakta ve konuda yayımlar yapmaktadır Avrupa Birliği Buradakı dıplomatık mahfıller, Fınlandıyanın gelecek hafta, Rusya ıle munasebetlerını tehlıkeye koymıyacağını hıssetmış olduğundan "Avrupa serbest mubadele bıriığı" ne katılabıleceğını bıldırmektedırler EO Raustıla'nın başkanlık ettığı bır Fın heyetı, Fınlandıyayı "Avrupa serbest mubadele bırhğY'nın sekızıncı âzası yapacak olan bır antlaşma tasarısını tamamlamış bulunmaktadır Nıhaî karar, şımdı Fınlandıya hukumetıne kalmıştır Iyı haber alan kaynaklar, Fınlandıyanın gorulmıyen mahzurları ortadan kaldırarak gelecek hafta perşembe ve cuma gunu Lızbon'da toplanacak "A S M B" toplantısına katılacağıru bıldırmektedırler Dr. Hondrik VerwoerdBundan beş hafta önce bır suıkaste maruz kalarak başma ıkı kurşun ısabet eden ve o zamandan berı hastahanede tedavı edılmekte olan Guney Afrıka Bırhğı Başbakanı Dr Hondnk Vervvoerd, hastahaneden çıkmıştır GEÇEN YIL BUGÜNCumhur.yet Gorbaçov fırtınası 16 MAYIS 1989 Sovyet lıderı Mıhaıl Gorbaçov, 30 yıllık bır surtuşme ve gergınhk donemınden sonra ılk kez gerçekleşecek tarıhı Çın Sovyet zırvesı ıçın dun Pekın'e geldı Gorbaçov, Çın Devlet Başkanı Yang Shankun ıle yaptığı göruşmesınden sonra, ıkı ulke arasında var olan anlaşmazlıklarda kendılennın de payı olduğunu, bu anlaşmazlıklardan uzuntu ve pışmanlık duyduğunu soyledı Sovyet lıderının gezısı nedenıyle Pekın'ın ünlu Tıenanmen Alam'nda toplanan yuzbınlerce Çınlı öğrencı, Gorbaçov resımlerını taşıyarak "daha fazla demokrası" ıçın yaptıklan gösterılerı surduruyorlar Gösterıler nedenıyle Tıenanmen Alam'nda vapılması planlanan Gorbaçov'u karşılama törenı havaalanmda yapıldı TARTIŞMA ALEVILER Gerçekler orta\ a çıksın Alevılerı yok etme pohtıkası Yavuz'la başlamış, Kenan Evren'le devam etmiştir. Evren'in Aleviler hakkmdaki yorumu ve yasalara getırdiği maddeler Yavuz'unkinden bile daha kotudur. 1973-80 vılları arasında ıkı dönem CHP'den Erzıncan mılletvekılı seçılen Nurettın Karsa, Aleviler hakkında yanlış bılgıler ıçerdığı ıçın Meclıs kursusunde Prof Mubahat Knvel'ın "Felsefeye Gınş" kıtabını vırtıp donemın Mılh Eğıtım Bakanı Ali Nailı Erdem'e fırlatmasıy la bır anda dıkkatlerı çekmıştı Karsu, mıllet vekıllığı boyoınca da ozellıkle Dıyanet tslerı Başkanlığı'nın butçesı goruşulurken yaptığı konuşmalarla tanınıyor 12 Eylul sonrası ser- best muteahhıtlık yapan Karsu'nun gpruşle rını özetleyerek sunuyoruz Alevılık yıllarca bu ulkede tabu olmuş, Ale- viler de ıkıncı sınıf vatandaş muamelesı gör- muştur Bunda Osmanlı'dan gunumuze ıktı darı elınde bulunduran kışılerın payı buyuk- tur Yazı dızımzde de belırttığınız gıbı Yavuz donemmde buyuk katlıamlarla başlayan Ale- vılen yok etme pohtıkası gunumuzde vok say maya donuşmuştür Alevılığın ne olduğu, Ale vılerın kımler olduklan, neye neden ınandıjc larını bümeyen ınsanlar geçmışte başka neden lerle başlayan karalama kampanyasını bugun de surdurmektedır Bır anımı aktarayım 1974'te Erzıncan'da buyuk olaylar oldu 200'e >akm Alevı yurttaşın evı, dukkânı yerle bır edıldı Ikudarda Sadı Irmak hukumetı var dı tçışlerı Bakanı'na çıktım, uzuntumu dıle getırdım, olayları aktardım ve "Ale\ilere ıkıoa sınıf vatandaş muamelesı yapamazsımz" de- dım Bakan da "Bınncı sınıf da degıller ya" yanıtını verdı Şımdı bır ulkenın bakanı bo> Ie duşunur, boyle derse sokaktakı vatandaş ne der"7 O nedenle mangaldakı ateşın ustu açıl malı Kım kımdır, ne nedır açıkça tartışılma lı, bılırunelıdır Alevılerı yok etme pohtıkası Yavuz'la baş- lamış, Kenan Evren'le devam etmıştır Evren'in Aleviler hakkındakı yorumu \e vasalara ge- tırdığı maddeler Yavuz'unkinden bıle daha ko- tudur Yavuz, Alevılerı kılıçtan geçırerek kök lerını kazınm dıye duşunmuştur, ama başarı lı olamamıştır Evren ıse daha uzun vadede bır plan yapmıştır Alevılerı yok edebılmek ıçın Ne ^pmıştır9 Okullara zorunlu dın derslerı kojarak Alevı çocuklannı Sunnıleştırmeye ça hşmıştır Bır arkadasımın oğlu lıse ıkıncı sı nıfta Bır gun gelıp babasına "Baba s«n Mus- luman degılsın" demış Babası "ISıye" dıve so- runca da "Dın dersı hocamız namaz kılma- van, oruç tutmayan, hacca gıtmeven Muslu- man değıldır dı>or Sen bunlan yapmıyorsun. o zaman sen Musluman değılsın" dıye >anıt vermış. Babası Alevı ınancını anlatınca da baş lamış ağlamaya Şımdı bu çocuğun yaşayaca ğı sıkıntıyı, duşeceğı bunalımı duşunebılıyor musunuz* 1 Çocuk eğer namaz kılmazsa, Arap- ça dua öğrenmezse sınıfta kahyor Bu nasıl la- ıklık, bu nasıl demokrası"» Bu çocuklar boyle yetışınce Alevılık yavaş yavaş sılınecek Böy- Kimler Alevidir? Turkıye'de bugun 17-20 milyon Alevi var denılıyorsa ben bunu doğru bulup kabul etmiyorum. Alevilik goruş ve duşunce sistemıni 20 mılyonla sınırlamak olmaz. Evvela "Gunumuzde \levılık" dızısını ka leme alıp Cumhunyet gazetesınde yayımlamak ıstedığınız ıçın çok teşekkur eder, tarafsızca başanlar dılerım Ancak mektubumu, şunun ıçın yazmak ıh tıyacım duydum "Turkıye'de 17-20 milyon Alevı yaşıyor" denıhyor Alevılık duşunce ve ınanç sıstenu gerçeklerın bır uzantısıdır Bu gerçek düşünce sıstemı, gerçek-dışı uygulama lara karşı dırenmesı, Hz. Ibrahım'den başla- mış, Hz. Muhamrned'ın Muslumanlığı kurma- sı ıle gerçekleşmış Hz Muhammed'ın vefatı ıle taarruza uğramış, gerçek duşunce sıstemı ve mumessılı olan Ehl-ı Beyt hedef alınrmş, Kerbela Olayı ıle tahrıp edılmış, Kuran yerı ne "İlmıhal" kullanılarak halk koşullandınl- mış, Tann'ya dua yenne şekıla ve gösterme lık beş vakıt namaz ıcat edılmış, Emevıkr dev- nnde 90 kusur yıl camılerde dua verıne Ehl-ı Beyt'e lanet yağdınlmış, ancak bu gerçek Eba Muslum tarafından yenıden meydana konmus, o da Abbasıler tarafından kaldırılmış, daha sonra Horasan'da gerçeğe sahıp çıkılmış, Ana- dolu'ya murıtler gönderümış, Anadolu ınsa- nı Hacı Bektas-ı Velı, Taptuk Emre, Yunus Emre ve Mevlana gıbı büyuk ınsanlar yetış- tırmıştır Ondan sonra bu gerçek, altın çağını yaşarken Yavuz Selım tarafından yenıden tah- np edılmış, Emevılerın yapamadığını Yavuz Selım yapmıştır Fakat yıne de gerçeğı yok ede- memış, guneşı balçıkla sıvayamamıştır "Tnrkıye'de bugun 17-20 milyon Alevi var" Neden Alevilik? Turkiye'de ve dun>ada oluşan koklu donuşumler Alevıleri kendi adlarına soz almaya ıtiyor. Bu, olsa olsa saygı duyulabilecek girişime koşut olarak Alevi olan ya da olmayanların daha çok siyasal ağırhkh yayınlarında da gozle gorunur bir artış izleniyor. Bu, Alevilerin Turk siyasal yaşamındaki oneminin artık yadsınamaz boyutlara ulaştığının bir belirtisi. "Dunya Kıtabı"nı Adem'ın yuzunde oku- yan, 'Yoİ'un volcunun kendısı olduğu gıbı "gö- çebe duşunce", Alevılık Goçebe, yanı ıktıdar- dışı Tannyla arasmdakı eşığın "dar-ı Mansur" olduğunu bılerek 'yersız yurtsuzlagu". bıtım sız devranı seçmış, ölmeden once zaten den sınden soyunmuş burufi şaın Nesimi'run Ale- viler, Bektaşder ıçın bunca kutlu sayılması bo şuna değıl Tanrıvı "sunnef'ın, >ersel bır yö- neum ağının sımgesme ındırgemeyı kabullen- meyen, bu yuzden de Sunnı ıktıdarı sureklı karşısında bulan Alevılık, sese, harfe, ımgeye dökmuş aşkını Susmamış Alevılığın, nasıl da kuçuksenemeyecek, ken dıne özgu bır kultur zengınlığı yarattığını, ya ratmakta olduğunu soylemeye, bunun Turk kultur yaşamı açısından onemını belınmeye bıle gerek yok Dınler, doğurdukları çoğul, marjınal hareketlerle zengınleşır Turkolojı araştırmaları, gıderek daha faz- la çızgı dışı, "heterodoks' dervış hareketlerı, Alevı ya da Sunnı tarıkatlar uzerınde yoğun- laşıyor Batı'da ve Turkıye'de yapılan çalışma- lar, bu alanın umulmadık dennhğını ortaya koymaya başladı Son yıllarda Aleviler çevre- sınde hızla artan ılgı, yapılan araştırmaların, kıtapların çokluğu, bır anlamda, bu derınlığı yoklama çabası olarak yorumlanabıhr Ama konu Alevılık, ulke nüfusunun uçte bınnı bu- lan bır topluluk olunca ışler değışıyor Bırbırlennden farklı olsalar da bellı nok- talarda bırleşen Alevılık ve Bektaşılık üzerı ne yapılan bılımsel çalışmaların dışında, ıkı tur yayın etkınüğı göze çarpıyor "Alevılık Bü- dırgesı"vle doruğuna ulaşan, Alevilerin artık kullanmaktan çekınmedıklerı "söz hakkı"mn bır ıfadesı olarak Alevı kuruluşlanmn >a da tek tek Alevı aydınlann gırıştıklerı yayınlar bunlann ılkını oluşturuyor Turkıye'de ve dun- yada oluşan koklu donuşumler, Alevılen, ken- dı adlanna soz almaya ıtiyor Bu, olsa olsa say- gı duyulabilecek gmşıme koşut olarak Alevı olan ya da olmayanlann daha çok siyasal ağır lıklı yayınlarında da gözle görulur bır artış ız- lenıyor Bu konu uzerıne yazdıklarıyla tanı- nan kışılerın yanı sıra Turkıye Komumst Par- tısı'nın tngütere kanadının Ifderı R. Yurukoğlu gıbı şımdıye dek bu sorunun dışında kalmış Marksıstlenn bıle "Tanhte ve Gunumuzde Alevılık" (RYürukoğlu, Okunacak en buyuk kıtap ınsandır, Istanbul, 1990) üzerıne kıtap yazmaları, bu topluluğun Turk siyasal yaşa- mındaki onemının arnk yadsınamaz boyutlara ulaştığının bır behrtısı Bu tur yayınların ek- senını daha çok, ıktıdar mekanızmalanna sız- mış Sunnı köktencılığın hızh tırmanışının, ul- lece Ataturkçuluk de demokrası de laıklık de yok olacak Çunku Ataturkçuluğu, laıklığı, demokrasıyı bugun ayakta tutanlar Alevıler- dır Pekı Alevılığın felsefesı nedır' Alevılıkle Sunnılık arasındakı en önemlı fark bence şu- dur Alevıler ıçın Turkluk bınncı, Islamıyet ıkına plandadır, Sunruler ıçınse tam tersı Yanı Aleviler Muslumanlığı kabul ederken Turk- lüklerınden, gelenek, goreneklennden, kültür- lerınden vazgeçmemışlerdır Bız Alevıler ıçın asıl olan ınsan olmaktır Dını, mezhebı, ırkı, dılı ne olursa olsun dürust, namuslu ve tyı ın- san oimak yeterhdır Bu da büdığınız gıbı "Eli- ne, dıline, beline sahıp olmak"la ozetlenır ve "Yetnuş ikı mıllete aynı gozle bakacaksın" sö- zuyle guçlendınlır "Sız tslamın S şartına uymuyorsunnz" dıyenlere de bır fıkrayla ya- nıt vereyım "Bektaşıye sormuşlan Islamın şartı kaç? Bektaşı yanıt vermış: Bır Niye demışler Oruç- la namazı bız, hacla zekâtı sız unuttunuz, kala kala bır kelımejı şahadet kaldı da ondan de- mış." Ozetlersem, Alevıler de Muslumandır Al- lah'a, Kuran'a, Muhammet'e uıanırlar Namaz da kılarlar, oruç da tutarlar Ancak Alevıler dını şekıiden anndırmışlardır Hacı Bektaş-ı Velı bunu çok guzel dıle getırmıştır "Hara- ret nardadır sacda degıldır/Keraınel hırkada tacda degıldır / Her ne ararsan kendınde ara / Kudus'te Mekke'de hacda degıldır." NLRETTİN KARSU CHP Mılletvekih denılıyorsa ben bunu doğru bulup kabul et mek ıstemıyorum, yanı ben dıyorum kı Ale vılık göruş ve duşunce sistemıni 20 mılyonla sınırlamak doğru olmaz' Neden 9 Nedenışu Hz Muhammed'ın "köle ile be> eşıtür" buyurduğu gıbı gerçeğı savunan, ın sanhğı savunan, ınsan haklannı ve ezılmış ın- sanları savunan, doğruyu söyleyıp savunmak- tan çekınıp korkmayan herkes Alevıdu- Yeter kı bır ınsan kendısını koşullandırmadan kur tarıp gerçeğı, ıyıyı, guzelı arayıp bulsun ve sa vunsun Kanaatımce eskı Diyanet tşlen Baş- kanı Tayyar Alükulaç, tbrahım Agâh Çubuk- çu ve daha bırçok benzerlerı Alevı olabılır Zaten Yunus Emre ne demış 1 "Bir çeşmeden akan acı, tath olmaya." As- hnda Alevı duşuncesı hıçbır ınsanı dışlarmyor Herhalde Mevlana boşuna dememış, "Gd, ne olursan ol, )ine gel." İBRAHİM OZDEMİR Istanbul kenın geleceğı açısından bu son derece kaygı vencı gelışmenm karşısında, Alevılığın bır 'aJternaüf olarak görulmesı oluşturuyor Alevı topluluğu, tanhı boyunca "ırtıca" tehlıkesıne karşı bır alternatıf olma özellığını surdurdu, surdürüyor Gerek Alevılık gerekse en büyük Turk tankatlarından bın olan Bektaşılık, yer- leşık Sünnı ıktıdarın karşısına hoşgörü ılke sıne dayalı çoğul duşunceyı çıkardı hep Bu yuzden kovuşturuldu, bastırıldı Bu önemlı yapılaşma, geçerlılığını sürdür- se de Alevıhğı yalnızca siyasal bır alternatıfe mdırgemek, yarattığı denrüıklı kulturün tanh- sel ve guncel karmaşık dokusunu gözardı et- mek tehlıkesını de ıçerıyor Ardında nıce sı- yasal ve ekonomık oyunlann döndüğü Sunnı koktencılık tırmanışına Alevılık bır alterna- tıf oluşturuyorsa, bu tam da çoğul heterodoks yapısından kaynaklaruyor Söz konusu tehlı- kenın önune gççmek, bu tur "goçebe/ıktıdar- dışı" kulturlenn dennlığıne bılımsel mtelıklı çalışmalarla aydınlatılmasıyla olanak kazana- bılır ancak, yoksa onlara, bırtakım genelge- çer, tek bıçımlı klışelenn uygulanmasıyla de- »1 Çoğul olanı çoğulluğunda kavramak ge- rek "İrtıca planlantu boşa çıkarmanın tek vo- lu budur" demek de kuşkusuz yanlış Alevı- lenn ınsanca haklannı savunmalarına şu ya da bu yolla destek olmak, ınanç ve duşunce özgurlüğunun daha gemş boyutlar kazanma- sına katkıda bulunmak daha aydmca bır ta- vır değıl mı 9 Kışı, yaşamım arşıv dolambaçlannda, der- vış mezarlıklarında da geçırebılır, ışık olsun, msanlık olsun dıye. MUSA IŞIKLI Alevilik; İlerîeillk, Devrimeilikfir Aleviler, tarikatçı, tutucu ve gerici partilerde gorev alamazlar. Bu partılere oy veremezler. O gunku MDP, tam anlamıyla sozunu ettiğim bu ozelliklere dayalı bir partiydi. Şışirıldiği gibi de sonduruldu. Mezhepçı değılım Mezhep bezırgânlığı >a- panlan şıddetle kınıyorum Ama bırılen "Ben laşa tapı\orum" dı>ebılı\orsa, onun bu du şuncesıne saygı gostenlmesı gereklılığıne ına- nıyorum Gunumuz Alevılerı, ne Mehü'nın ye- nıden dırıleceğıne ınanıvorlar, ne de Pir Sul- tan'ın "Açılın dostlar Şah'a gıdelim" şıırınde- kı "şah"ın Iran Şahı olduğuna Bugun ben de Pır Sultan'ı bır şah gıbı görüyorum Bu söz- cukler doğruluğun, adaletın, ınsanlığın sım- gesıdır Buradakı Şah, Hz. Alı'dır O, "Şah-ı Merdan"dır, "Şah-ı vilâyef'tır Tum kaınatın en doğru ınsamdır Hz. Muhammed'den sonra Allah'm en sevgılı kuludur Bu çağda hıçbır Alevı yurttaş, elınde çatal Zulfikar'la Hz Alı' yı ya da O'nun sulbunden gelen bır Mehtı'yı bedensel olarak beklemıyor artık Amaç Hak kın, hukukun, adaletın doğmasıdır Pır Sul- tan'ın da varmak ıstedığı kapı budur Benım anam, Mustafa Kemal'den "Hz. Alı'ydı, Mehtı'ydı O" dıye söz ederdı Bır ıkı noktaya daha değınıp sözumu bıtır mek ıstıyorum Bugun hıç kımse, Alevilerin sozcusu gıbı öne çıkıp ahkâm kesmesın Ale- vılık, ılerıcılık, devrımahktır Alevılıkte tutu culuk ve gerıcılık yoktur Kuşkusuz, bu guzel ınanca sahıp olanlann ıçınde çıkarcı, aynm cı, bağnazlar da vardır Zaman zaman böyle lerını çok görüyoruz Hatta bır keresınde Sa yın llhan Selçuk, yazısının başlığını "Hz. Ali- yi de Satülar" bıçımınde koymak zorunda kal mıştı Burada Sayın Doç. İzzettın Doğan'ın ser gıledığı göruşlerden bazılanna katılmadığımı açıkça belırtmek ıstıyorum Acaba dıyorum Sayın Doçent, Sunalp Paşa'dan aldığı guven cenın sağlamhğına hangı haklı gerekçelerle ınandı da bu Paşa'nın buyruğu doğrultusun- da orgutlenme seferıne çıktı 9 Bu örgutlenme seferınde Malatya, Adıyaman, Elazığ, Tuncelı gıbı Alevilerin yoğun olduğu bölgelerden kaç Alevı MDP'ye gırdı ve Sayın Doğan'ın ayrıl- ması sonucu kaçı bu partıden ıstıfa ettı'' Sa- yın Doğan, dencı potansıyele sahıp Siyasal Bıl- gıler gıbı bu- fakultede çalışıyor Devletler Hu- kuku ve AT konusunda uzman MDP'mn ku- rucusu Paşa'nın o gunku tutumuyla uzman ol- duğu bu konularda hıç mı bır bağlantı kura madı9 Sayın Doğan, "YOK" denen bır kara çadınn altında görev yapıyor Bu çadınn yı- kılması ıçın bugune değın nasıl bır uğraş ver- dı•> Şunu soylemek ıstıyorum Alevıler, tankat- çı, tutucu ve gencı partilerde gorev alamaz- lar Bu partılere oy veremezler O gunku MDP, tam anlamıyla sozunu eltıgım bu ozelliklere dayalı bır partıvdı. Şısınldığı gıbı de sondu- ruldu. Dıyeceksınız kı: "Bugun tutucu ve ge- ricı partilerde Alevıler yok mudur?" yanıtım hazır Vardır ve bunlar Hz Alı'yı satanlardır Bu sav, benım kışısel göruşumdur Bu dızı, gerçekten yararlı olmuştur Başta Cumhunyet'ı, sonra da emeğı geçen len ıçtenlıkle kutluyorum Cumhurıyet'e saygılarımla FEHMİ SALIK Izmir POLTTIKA VE OTESI MEHMED KEMAL Taşrada Yuksek Sesle... Şaır Nahıt Kayabaşı, Azız Nesın'e Bursa Andacı'nda bır dört- lükte şoyle dıyor ' Nerde toplansa ölüm tacırlerı nerde zorbalığın cuntası orda konuşuyorsun — Merhaba kavganın granıtı'" Gerçekten de son yıllarda nerede bır demokratık eylem var- sa, orada Azız Nesın var Hastalık, sağlık demıyor durmadan koşuyor "Nereye boyle9 ' dıye soracak olsanız, şaşmadan "Demokrasıye1 ' dıyecektır Geçende, Ankara da Anayasa Kurultayı'nda btr kalp krızı ge- çırdı Doktorlar baktılar ettıler, bırazcık da olsa sağlığına kavu- şur kavuşmaz, kursuye çıktı, bıldınsını okudu Bu ne dtrençtı, bu ne kararlılıktı Her babayığıdın kârı degıldır Nahıt Kayabaşı da üstadın bu yanını keşfetmış olacak kı 'Bıçem' dergısınde dıle getırıyor Bılmeyenler Bu Bıçem dergısı de nereden çıktı7 ' dıye soracaktır Hemen yanıt vereyım, Bur- sa'da çıkıyor, nısan sayısı elımdedır Istanbul'da bunca sanat der- gısı varken Bursa'da böyle bır dergının ne anlamı ver dıyenler olacaktır Bunun yanıtını Bıçem'ın sahıbı versın 'Bursa, Türkıye'nın beşıncı büyük kentı Istanbul'la dırsek dır- seğe Nüfusu 1 5 mılyona yakın Çok yönlu ve canlı bır ekono- mık yapısı var Geçmıştekı konumu görkemlı tanhsel anıtları an- sıklopedılere sığmıyor' Gunumuzde bır sanayı kentı sayılması- na karşın taşralı kalmakta dırenıyor Osmanlı nın ılk başkentı ol- mastndan beslenen çağdışı medrese kultüru, yenılıkç' duşun- ce ve gırışımlerın onune Çın Seddı gıbı dıkılmekte' Büiun bunlar ortadayken bır taşra kentınde bır dergı çıkarıla- maz mı? Elbette çıkarılır Bıçem dergısını Ipekçılık Cad 3/2 Set- başı'nda kotarıyorlar Yaptıklan ışe bır ad koymuşlar Taşrada seslı duşunmek' Bakıyorum dergının çevresınde hep eskı ve yenı dostlar top- lanmışlar Mehmet Başaran dostumuz dergının ılk sayfasında 'Senın Gelınlığın Huzünden' başlıklı şıırı ıle yer alıyor Yakında çıkacak olan şıır kıtabındakı örneklerden bırı Asım Bezırcı 'göl- gede kalmış kıtaplardan bır ornek verıyor Daha kımler var dıye baştan sona bır tarıyorum Ihsan Uren Ramıs Dara, Yucel Ulu, Kernal Ozer Ahmet Uysal, Muzaffer Uyguner, Yılmaz Akkılıç, Na- hıt Kayabaşı Hılmı Haşal, Şerıfe Balcıoğlu Yeşım lldırım, Nâ- zım Kutlu, Mehmet Ozalp Ikı Bulgar şaırınden ıkı çevtrı, bır de Federıco Garcıa Lorca'dan bır çevırı Nıyaa Akıncıoğlu'nun kentlerı anlatan ıkı şıırı vardır, bırı Edır- ne, otekı Bursa Bursa ıçın şoyle der "Bursa ıçın destan yazılır Bursa ıçın ığne ıle kuyu kazılır" Gezılerı ıle tanınmış şaır Henrı de Regnıer de Bursa ıçın Tan- rısal bır kent' dermış Bu arada Ahmet Hamdı Tanpınar ın 'Bur- sa'da Zaman ını da unutmayalım 1914 yılının mayıs ayında Andre Gıde'ın de yolu Bursa ve Iz- nık'e duşuyor Kentı şoyle anlatır " O sabah çarşıdan dönerken dağa doğru uzanan daracık sokakta karla yüklü ıkı katır gordüm karlar Uludağ dan toplan- mıştı, yunlu bır kumaş karları yarım yamalak ortmuş sarmala- mış ve ıplerın kesıcılıgınden korumuştu Iznık'te de kuşları goruyor Gunlüğunde şoyle anlatır " Ne kadar da çok kuş' Her ağaçta suru ıle, onların uzgun otuşlerı sısı aşmış Turkler dınsel bır ınançla onlan koruyorlar Bursa da pazar yerınde tuylerı dökülmuş ıkı ıhtıyar akbaba ıle dort yaralı leylek rahatça dolaşıyor Leyleklere her yerde rastlanır, ılk gun benı bıraz eğlendırdıler' Nahıt Kayabaşı Bursa'da çıkan Bıçem ıçın ' Bursa'nın, taşra- nın entelektuel yaşamım yansıtmaya çalışırken bunun gelece- ğe yonelık gızılgücünu de araştıracaktır Çunku taşrada var ol- ma çabasının sornut zemınını yaratmakla yukumlüdur Bıçem, taşrada da olsa seslı duşunmekten korkmayanlann der- gısı olduğunu kanıtlıyor uzun ömur dıleyelım' CAUSANLAREV SORULARI/SORUNLARI YILMAZ ŞİPAL "Gemilerde Sigortak Olarak" SORU: 1957 doiumluynm ve 1 Mart 1973'ten bu yana gemüenle sjgortalı olarak arahksız çahşıyorum. Getırilen yaş sının uy- gulaması ıle 46 y^ş u\gulamasına gınyorum 1987 vılında çıkanlan bır yasa ıle denızcılere, denızlerde geçen her çalışma yılı ıçın 3 a\ yıpranma hakkı «enldı 1) Bu vıpranma bakkı, 46 vaş U)gularaasını nasıl elkıle- yecek» 2) Bu haktan her denızcı vararlanacak mı? 3) Denızcıler bu haktan erken emeklı olarak mı, >oksa emekb ıkramı>esı alarak mı yararlanacak? SO. YANIT: 24 8 1978 gunlü Resmı Gazete'de yayımlanan 2098 sayılı yasa ıle "Ağır, yıpratıcı ve zehırleyıcı ışyerlerınden sayılan" ışyennde valısan sıgortalılara ayrıcalık getırılmış ve bu ışyerlennde ça- lışanlann her tam çalışma yıh ıçın ayrıca 90 gun de ıtıbarı hızmet gu- nu venlmesı öngörulmuştur 9 7 1987 gunlu Resmı Gazete'de yayımlanan 3395 sayılı yasa ıle ağır, yıpratıcı ve zehırleyıcı ışyerlerının kapsamı ge- nışletılmış ve gemı adamları, gemı ateşçılen, köraürcüler ve dalgıçla- nn, denızde geçen çalışmaları da 1 Eylul 1987'den geçerlı olarak ağır, yıpratıcı ve zehırleyıcı olarak kabul edılmıştır Boylece, denızcılenn denızlerde geçen her tam çalışma yüına, ayrıca 90 günlük ıtıban hızmet süresı tanınmıştır ttıban hızmet sürelen, fiılı çalışma surelerıne eklenmeyıp >anhzca sıgortalılık başlangıç tanhmı gerıye göturmektedır Bır tam yıl çalışan sıgortalınm prım ödeme gun sayısı >me 360 olacak ancak her tam ça- lışma yıb ıçın sıgortalılık suresı 90 gün gerıye göturfllecektır Sıgortalının bu haktan yararlanabümesı ıçm ağır, yıpratıcı \e zehır- leyıcı ışlerden geçen "Malullük, yaşlılık ve ölüm sıgortalanna tabı ça- lışmalarının en az 3600 gunu" doldurması koşuldur Bır başka anlatımla, bu ışlerde 10 yıldan az bır süre (9 yıl 11 ay) ge- çen çalışmaların tumu yok sayılmakta ve göz önüne almmamaktadır Bu uygulama en az 3600 gun (10 tam yıl) pnm ödevenlenn sıgortalı- lık başlangıç tarıhım 2 yıl 6 ay gerıye göturecektır 1 Mart 1973 tarı- hınde ılk kez sıgortalı olan ve 10 tam yıl da ağır, yıpratıcı ve zehırlevıcı ışlerde çalışanların sıgortalılık başlangıcı 2 yıl 6 ay gerıye gıdecek ve bu sıgortalının, sıgorta başlangıcı 1 Eylul 1970 olarak kabul edılecek ve bu sıgortalı gene 46 yaş sınırlaması ıle bağımlı olacaktır 2) Bu haktan 1 Eylül 1987'den sonra 10 tam yıl denızde çalışan her denızcı yararlanacaktır 3) Her yıl ıçm 90 gün olarak belırlenen ıtıban hızmet gün sayılan kıdem tazmınatının hesabını etkılemeyecek, yanlızca sıgorta başlan gıç tarıhım gerıve göturecektır YÜKSEKÖĞRETİM KURULU BAŞKANLIĞrNDAN ^ g ünıvcrsıielerde belırtılcn anabıbm dallannda datmı statude bırer profesor ata nacakl r Adaylar n Öğmım Lyflıjıne Yukseltılmc vt Atanma Yöneımciığı nın P madde sındt bdırtılen beigeler >E atama dılekçekr >le bırhklt 1 I< Mayıs 1990 tarıhlcn arasında Büktm ANKARA adrrsındekj > uksetöğraım kuralu Başkanhğı na bast-urmalan gerekmek tofar 254" 1 sayılı kaLnunan 26 maddesıaın (b) bendıma 2 ftkrası uyaruıca duyurulur CfMHlRr*ET t NİVERStTESl Tokal ZirMl Fıknltm Tarım Işleımccüıjı ÇLKIROV* LNİVERStTESl Tıp FakalKs Patolo; ECE ÜNfVERSİTESl Ecnahk FıkaHesi Farmasotık Kımya. EBCtYES LNtVERSİTESt Mnlıendıstak Fakultea Tcrmodıııaıiuk F1RA1 t NİVERStTESl Tıp Fıkulttsi !, Hastalıkbm (Kardi)olojı) Ftn EdcbıMI Fakaltm Anorganık Kım>a MaİKndislilı Fakııllea Kunvasal Teknolojıler (Gıda Tcknolojısı) Maluna Teonsı ve Dına mığı Ttknık Etılim Faklltes. Slctal Işlcn Eğnıuıı CAZİ UNlVERSrrESl MaİKBdıslilı Mımarkk Fakalua Yapı Bıfcısı GAZİ^NTEP INlVERSrTESl Itp Kakulltsı lv Ha.lai Uan Şuıhurf» tlakıvıl FaktılMi. Islam Felsefesı tSTANBLL l MVERSİTESİ Ccmhpaşı Tıp Fakııhesi Moıfolojı Edbırat Fakaltosı E>kı Turk Edebıyalı Hrkımllgı Fakullea Oral Implamolojı. VHRMARA LNtVER!ıtTESl Hukuk Fıkullesi Ceza ve Ceza Usultt Hukuku MİMAR StNAN ÜNfVTIISfrESl Fen-Edebirat Faknltesı Türkıyt Cumhunynı Tarıhı TRAKVS INtVERSİTESİ Ftn Edebıjnt Fıkullesi Ccbır ve Sa>ılar Teonsı LLUOAC ÜNİVtRStTESİ F « Edebijıt Fakahesi Genel Bıyolojı, TUrkıye Cumhurıyetı Tarıhı Turk Edebıyatı, Sıste- maîlk Felsefe e Mam k YILDIZ l NİV ERStTFAİ Muheodısllk laknllrH. Eleklronık Elektnk Tesıslerı Çevre Teknolojısı F « Edebıyıl FakuluL Tttrkıye Cumhunyelı Tanhı Ingllu Dılı ve Edebıvau Kocaeü Mubendısiık Fakaltesfc Elektnk Tesıslerı Encrjı Eleklromanyetık Alanlar ve Mık rodalga Tckn ğı YlUn Meslek Vuksdukulu (ls vc GUvenlık Hukuku) Basın 23422