Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURÎYET/12 EKONOMİ 24 NİSAN 1990
DOVIZ KURLARI 21-22-23 NİSAN 1990
Dövızin
Cirtsı
1 ABO Doları
1 B.AIman Markı
1 Avustralya Ddarı
'\ Avusturya Şilni
1 Belçıka Frangı
1 Danimarka Kronu
1 Fin Markkası
1 Fransız Frangı
1 Hollanda Florint
1 İsveç Kronu
1 İsviçre Frangı
100 İtalyan Lıreti
1 Japon Yeni
1 Kuveyt Dinarı
1 Sterlin
1 S Arabıstan Riyali
Dûviz
Alış
2512.96
1494.30
1938.75
212.51
72.26
392.80
631.71
445.13
1329.26
411.99
1691.09
203.64
15.94
8572.57
4126.79
670.11
Döviz
Satış
2518.00
1497.29
1942.64
212.94
72.41
393.59
632.98
446.02
1331.92
412.82
1694.48
204.05
15.97
8589.75
4135.06
671.45
Efektif
Alış
2510 45
1492 81
1905.79
21230
71.04
388.87
620.97
444.68
1327.93
407.87
1689.40
200.18
15.78
8426.84
4122.66
658.72
Efektif
Satış
2525 55
1501 78
1948 47
213 58
72 63
394 77
634.88
447 36
1335.92
414 06
1699 56
204.66
16.02
8615.52
4147.47
673.46
ÇAPRAZ KURLAR
$1.6817 B.AIman Markı
$ 5.6454 Franaz Frangı
$ 1.8905 Hollanda Florinı
$ 1.4860 isviçre Frangı
$ 1334.01 İtalyan Liret
$ 157.66 Japon Yeni
$ 3.7500 S. Arabistan Riyali
£ 1.6422$
ALTIN GÜMÛŞ
Cumhuriyet
Reşat
24 ayar altın
22 ayar btlezık
18 ayar altın
900 ayar gümûş
Vakıfbank Altını
Zıraat Altını
A!ış
206 000
235 000
31 000
27.500
23.250
432
176 000
176 000
Satış
210.000
245 000
31 150
30.600
23 360
450
177 000
177 500
BORSADA İŞLEMLER
Akçimento
Alarko HoMmg
Anadokı Cam
A/ç6M<
Bagraş
Bcrtu Çımemo
Bnsa
ÇettHalat
Çımsa
Ç. Elefclnk
Deva Hoklıng
Oöktaş
E Başı Yatınm
EgeBiraalık
EgeUbne
Enks HoMng
EnîjiıDÇ
Good-Year
Gûbre Fab
Gûney Biracıl*
Hektas
Izmir DÇ
Izocam
Kartonsan
Kav
Kepez Elektnk
Koç Hotömg
Koç Yatınm
Kordsa
Koruma Tar
Koytas
Makina Takım
Maret
Men Santral
Metaş
Nasaş
Olmuksa
Otosan
Pınar Sut
Rabak
Sarkuysan
Silaş
Tetetas
Ü s Ban. (B)
T.iş Ban (C)
T. Semens
T. ŞişeCam
T. Smai K B.
T. Den* Dök.
Yasas
Vapc K Bank
Ûrrafcı se-
anskapan
8500
39000
12000
22000
8300
12750
14500
14000
21000
24500
28000
15000
33000
22000
4500
8600
11750
11750
1950
11500
12000
2400
19500
12250
23500
15500
37500
15750
9600
9000
21250
23500
5000
6300
2050
2550
6200
13750
7000
6500
27000
12250
18500
15500
3500
31000
10500
3800
10000
6500
6000
Bugünkû
sıûüs*
8300
39000
12000
21500
8200
12750
14250
13750
20500
24000
28000
14500
32000
21000
4500
9400
11500
11750
1900
11000
12000
2100
20000
12250
23500
15500
36500
16000
9900
8800
19000
24000
5000
6100
1900
2500
5700
13750
6600
6400
27500
12250
18250
15000
3400
30000
10000
3700
9900
6500
5800
Bugıinku
enyute*
8600
42500
12250
21500
8300
13000
15000
14000
21000
24500
28500
15000
35000
22000
4700
9400
11750
12000
1950
11500
12000
2100
20000
12750
24000
15500
37000
16750
10300
8900
21250
25000
5000
6300
1900
2500
6200
13750
6700
6500
28000
12250
13500
15&O0
3700
34000
10250
3800
10000
6700
6100
Bugünkû
kapanış
8400
42000
12250
21500
8200
12750
15000
13750
20500
24000
28500
15000
33000
22000
4650
9400
11750
12000
1900
11000
12000
2100
20000
12250
24000
15500
37000
16750
10100
8800
19500
24000
5000
6200
1900
2500
6000
13750
6600
6400
28000
12250
18500
15000
3700
30000
13000
3750
10000
6700
5900
Islem
mıkiarı
59754
4534
3000
17500
39400
20625
26272
52200
13850
84180
32250
2200
17100
8400
40070
5200
349550
8924
108800
24000
4200
8500
1300
68530
600
7100
13300
29900
52290
11150
131793
49900
3000
24400
309790
11494
14100
3650
5600
22800
11850
2400
12340
17000
50040
3900
11500
18800
20300
16100
361800
20.4.1990
En coksoz
yapılan fiy.
8400
39000
1200
21500
8300
12750
14500
13750
20500
24500
28000
14500
32500
22000
4600
9400
11500
11750
1950
11000
12000
2100
20000
12250
23500
155O0
37000
16000
10000
8800
19500
24000
5000
6200
1900
2500
6000
13750
6700
6400
27500
12250
18500
15250
3450
32500
10250
3700
9900
6700
5900
AgırMdı
ort.fiy
8406
40300
12033
21500
8280
12786
14583
13790
20601
24419
28038
14650
32647
21578
4638
9400
11502
11812
1925
11124
12000
2100
20000
12448
23666
15500
36962
16166
10086
8842
19900
24491
5000
5211
1900
2500
5999
13750
6680
6414
27669
12250
18448
15200
3468
31921
10172
3728
9937
6645
5931
İKİMCİ PAZAR
NulTeksH
Aksa
DenizS Cam
Doflusan
finansbank
Gertas
iktRnans K.
Intema
Mar. MartıO
Nettank
Net Hotdıng
OtanTekstil
PeflProSo
Pınar Ent.Et
Pmar Su
Pınar Un
Pimaş
Sant Hotdurç
Soksa
Tezsan
Yûnsa
MMBfttan:.
5300
24000
4300
12250
7300
9600
2100
13750
5200
6800
10600
2900
9700
1450
2200
7200
4350
190000
18750
5500
5000
5500
24000
4200
11750
73O0
9300
2050
13500
5100
7100
10000
2900
9600
1450
2200
7300
4200
200000
19000
6000
4800
J.3M.91I.0
5700
24000
4500
12750
7400
9800
2100
14750
5300
7400
11500
2950
9600
1550
2300
7300
4800
200000
20500
6000
4900
5700
24000
4500
12000
7400
9300
2100
14750
5300
7200
11000
2950
9600
1550
2300
7300
4800
200000
20500
6000
4900
6832
1000
27650
85250
4800
56300
17700
71800
12600
97950
204350
10200
1000
46000
19650
800
30300
200
21500
400
45200
Mta kaca*..
J2M.1S (Oinfcü: 330MZ) Sirit,
5700
24000
4500
12000
7300
9500
2100
14500
5300
7400
11500
2900
9600
1500
2300
7300
4200
200000
20500
6000
4900
5650
24000
4478
12133
7347
9435
2075
14322
5259
7360
11166
2905
9600
1501
2275
7300
4259
200000
19959
6000
4868
33.064.053.108
...217»
NOT DEFTERİ
• Koç Yatırm'ın yüzde 50, Koç Holdıng'ın yüzde 100,
yüzde 12.5
sertetlerinin
oranında 1989 yıl
henüz dağıtılmad
Arçelik'in de
nda yaptığı sermaye arttırımları hisse
5ı açıklandı.
YATIRIM
Kabtma
totetiadı
Iş Yarjnm-1
iş Yatınm-2
İş Yatınm-3
İş Yannm-4
İnterton-1
lrrterlon-2
jnterton-3
lnterfon-4
İkfeatYaM
İkteat Yat-2
İküsat Dolar Fon
Ikfeal Mark Fon
İktisat Atılım Fon
Garanfi Yatınm-1
Garanti Yaünm-2
Garanti Yatınm-3
Esbank Fon-1
Esbank Fon-2
YKB Yat Fortu
YKB Sektör Fon
YKB Hısse Fon
YKB Kamu Fon
YKB Ukit Fon
YKB Karma Fon
YKB DovizFon
Vakıf Fon-1
Vakıf Fon-2
Vakıf Fbn-3
Vakıf Hisse Fon
Vakıf Dünya Fon
Dtsbank Mavi Fon
Dtsbank Beyaz Fon
Tûtün Fon
Mitsuı Fon-1
Mıtsuı Fon-2
Rnans Fon-1
Rnans Fon-2
Rnans Fon-3
Rnans Fon-4
Ziraat Fon-1
Ziraat Fon-2
Ziraat Fon-3
Ha* Fon-1
Hak Fon-2
Pamuk Fon
Embk Fon
Impecfon
Sûmer Fon
Töbank Fon
Oenzbank Fon
FONLARI
Ç*jş
tarihi
13.07.87
14 03B9
0910.89
170150
19.0957
141287
27.0289
07.0859
160987
10.0239
08.02.89
28.0259
11.12.89
22.1057
10.0X89
12 02.90
1E1187
311089
02.1187
0703.88
070388
07.0088
070358
070358
020159
09.05.88
24.0459
18.1089
22X1330
26.03.90
28.0658
100459
040758
15.0758
201059
200359
200759
18.1259
2003.90
09.1059
14.0230
140290
01.11.89
08.0130
02.0130
22.0190
020290
12.0290
270390
160490
Poş
ae$Mİ
10500
20.000
10.000
10.000
10661
9360
9359
11.200
9764
9506
9596
9590
1O000
9976
9.731
10.437
10319
10.000
10477
9.785
9713
9.795
9.593
9528
9294
10.000
48279
10.444
9.994
9.874
10057
20558
11.021
40.000
10000
9346
9.956
10428
9358
1O100
10000
10.000
11397
10357
10.724
10000
10.086
10.405
10009
10.855
DÛNU
* * *
48439
33132
12542
11.085
37.235
31828
1B584
15.186
32 285
27209
12.713
12.437
11.754
37.038
17.604
11358
37.559
12.300
35528
28098
51859
27640
23569
28086
13490
27.684
72596
13086
9.677
10126
25346
33.057
20817
101.040
12.402
16.647
V4.154
12087
10109
13B66
10623
10578
14354
11407
14189
11180
11.027
11368
10220
10878
20.4.1990
BvgMrik
ddCfi
48521
31224
12560
11092
37278
31867
16.604
15.204
32318
27230
12 718
12.463
11.777
37097
17.648
11398
37.604
12 316
35572
28132
51334
27673
23597
28.120
13.512
27718
72.680
11102
9.698
10.133
25375
33096
28849
101.189
12 422
18666
14.171
12.101
10121
13890
10.639
10.893
14374
11422
14 203
11.194
11040
11381
10.229
0 21
tettsta
<*)
017
028
014
0.06
012
0.12
012
012
O10
008
004
021
0.20
0.16
0 25
035
012
Q13
012
012
014
012
012
012
0.16
012
0.12
0.12
0.22
007
Û11
012
012
015
016
011
0.12
012
0.12
017
015
014
014
013
010
0.13
0.12
011
0.09
'Milletin efendisf darda
Osman Özbek: "Dünya açlığa gidiyor, Türkiye tarımı desteklemeli"
SERBEST PİYASADA DÖVİZ
ABO Doları
Batı Aiman Markı
İsviçre Frangı
Hollanda Flonm
Ingılız Sterimı
Fransız Frangı
A Şiiinı
100 1 Lıreti
Alış
2534
1498
1700
1325
4120
444
212
203
Saîıs
2538
1502
1705
1330
4160
448
215
206
Tarım sektörü,
Türkiye'deki toplam
işgücünün yarısını
istihdam ettiği halde
sabit sermaye
yatınmlarından
giderek daha az pay
ahyor.Tanmdan
kopan nüfus hizmet
sektörüne kayıyor.
ESİN SUNGUR
Cumhuriyetfn ilk yıllarında
"milletin efendisi" olan çiftçi, bu-
gün işsizlik ve fakirleşmenin teh-
didi altında. Son 10 yıla ait eko-
nonıik göstergeler, tarım sektörü-
nün Türkiye'deki toplam işgücü-
nün yansını istihdam ettiği halde,
sabit sermaye yatınmlarından gi-
derek daha az pay aJdığını ortaya
koyuyor. Bu durum tanmda sü-
rekli bir işgücü kaybı yaratıyor.
Son 10 yıla ilişkin veriler, tanm-
dan kaçan işgücünün sanayiden
çok hizmetler sektörüne kaydığı-
nı gösteriyor. 1978-89 döneminde
toplam istihdam içinde tanmda
çalışan nüfusun oranı yüzde
55.3'ten 49.3'e düşerken sanayinin
payı 14.2'den 15.5'e, hizmetler sek-
törünün ise yüzde 30.5'ten 35.2'ye
yükseldi.
Tanmdan kopan işgücünün hiz-
metler sektöründe yoğunlaşması,
kalite sorununu da beraberinde
getiriyor. Eğitimsiz ve vasıfsız ol-
dugu için hizmet sektöründe dü-
şük ücretle çalışan bu kesim hem
genel olarak hizmet kalitesini dü-
şürürken hem de şehirlerdeki ge-
cekondu sorununu ağırlaştırıyor.
Tanmdan kopmayıp, sektörde
çalışmayı sürdüren kesim ise des-
tekleme fıyatlannın yüksek enf-
lasyon lcarşısında erimesi, girdi fi-
yatlarının artışı, teknolojik yeter-
sizlik, toprakların miras yoluyla
bölünerek ekonomik büyüklükle-
rini yitirmesi, yeterli sulama yapı-
lamadığı için doğa koşullanna
bağlı olarak sürekli kuraklık teh-
didi altında yaşama gibi sorunlar-
la karşı karşıya bulunuyor.
1978-89 döneminde tanmdaki
gelişmelere ilişkin rakamlara ba-
kıldığında, Türkiye'deki çalışan
nüfusun 1978 yılında yüzde
55.3'ünün tanm sektöründe yer al-
dığı, bu oranın 1986'da yüzde
51.8'e ve 1989'da ise ancak yüzde
50.1'e düştüğü saptanıyor. Müli
gelir içindeki paya bakıldığında ise
1978 yüında gelirin yüzde 20.7'sini
oluşturan tarımın 1984 yılında
yüzde 20.3'lük, 1988'de 19.4'lük ve
1989'da da yüzde 17.9'luk pay al-
dığı belirleniyor. Tanımn Türkiye
1
nin toplam ihracatında da önem-
li bir payı bulunuyor. 1983 yılın-
Tarım göstergeleri iftçjnin satınalma gücü
1978
1979
Bûyûme
buı
2.7
2.8
1980
!
1.7
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
:
1989
1990*
• Program
0.1
6.4
•0.1
3.5
2.4
7.9
2.1
7.2
-10 5
-
ledefi
Toplam
istihdanı
içiMte
tarımıı
Nm
55.3
55 1
54 9
54.4
54 1
53 6
53 1
52 7
51.8
51.0
50.6
50.1
49.3
Toplam
sabit
sennaye
yatınm.
tar. payı
9.7
7.3
8.2
11.5
12.0
11.1
10.6
7.8
6.8
7.8
7.2
6.4
6.5
GSMH
içinde
tar. payı
(1968
n»)
20 7
21.4
22.0
21.1
21.5
20.7
20.3
19.8
19.7
18.8
19.4
17.9
-
M a Z O t 1980 yılında 1 litre mazot 3 kg buğdayla alınırken
1990'da 4 kg buğday gerckli oldu.
S l l l a m a 1 dekar arazinin sulanması için 1980 yılında 1.9
kg pamuk satmak yetiyordu. 1989'da bu rakam 3.4 kg'a çıktı.
İ l a Ç 1 kg lebâysit alabilmek için 1980'de 14 kg pamuk
yeterliyken 1989'da, 18 kg gerekir hale geldi.
T r a k t Ö r 88 ton buğdayla 1983'te bir traktör
ahnabiliyordu. 1989'da gerekli buğday miktan 99 ton oldu.
A s g a i * İ Ü C r e t Asgari üçretli bir tarım işçisi, 1980'de
bir günlük ücreti ile 58 kg şekerpancarı alabilirken 1989'da
bu rakam, 37 kg'a düştü.
* 1980-89 döneminde fındık fıyatları 24 kat artarken, lebâysit
40, mazot 38 kat pahalandı. Süt fıyatı 21 kat artarken yem
fıyatındaki pahahlaşma 32 kat oldu.
* 1983-89 döneminde buğday ve soya fiyatı 10 kat artarken
gübre 14 kat, mazot 16 kat artış gösterdi. Şekerpancarı fiyatı
13 kat artarken DSİ sulama ücreti 15 kat, mazot ve ilaç 16
kat, işçilik ücreti 17 kat arttı.
da tanm Urünü ve tarıma dayalı
sanayi ürünü ihracatı toplamı,
toplamın yüzde 69.8'i iken bu pay
1989'da yüzde 61.1 olarak hesap-
lanıyor. İstihdam, yaratılan katma
değer ve ihracatla ilgili gösterge-
ler tarunm Türkiye ekonomisinde-
ki ağırlığını koruduğuna isaret
ederken, bu kesimın sabit serma-
ye yatınmlarından aldığı pay gi-
derek düşüyor. 1978 yılında top-
lam sabit sermaye yatırımlarının
yüzde 9.7'si tarıma yönelmişken,
bu oran 1982'de yüzde 12'ye yük-
seldikten sonra 1989'da yüzde
6.4'e indi. 1990 yılı programında
sabit sermaye yatınmlarından ta-
rımın alacağı payın yüzde 6.5 ol-
ması hedefleniyor.
Tanm kesiminin içinde bulun-
duğu sıkıntılarla ilgili olarak gö-
rüşlerini açıklayan Türkiye Zira-
at Odaları Birliği Başkaru Osman
Özbek, 1980'den sonra uygulaıı-
maya başlanan dışa açılma poli-
tikalannın Türk tarımına uyma-
dığını belirteTek "Sornnlar bini aş-
tı. Türkiye bir snre sonra değil ta-
nm ulkesi, nufusunu besleyecek
üriinii bulamaıyan bir ülke haline
gelecek" dedi.
"Knraklık geçen yıl belimid
biiklıi, enflasyon da cabası" diye
konuşan Özbek, sözlerini şöyle
sürdürdü:
"Geçen yıl büyük bir kuraklık
yaşadık. kuraklık bu yılın ilk ay-
lannda da devam etti. Ancak ni-
sanın ilk yansında alınan yajgış,
çiftçinin kaybını büyük ölçüde
azalttı. Sorunlanmız çok fazla.
Enflasyon nedeniyle; hayat paha-
lılığı artıyor, girdi fiyatları tanm
üriinleri fiyatlannın çok üzerine
çıkıyor. Yatınmlar da taruna yön-
lendirilmediği için bu kesimde sü-
rekli bir yoksullaşma oluyor."
Sulanabilir arazilerin ancak ya-
nsında sulu tanm yapıldığını, mi-
ras yoluyla arazilerin parçalandı-
ğını, kötü şehirleşraeden dolayı
fabrikalann en verimli tanm alan-
ları üzerine kurularak çevre kir-
lenmesine yol açtığını anlatan öz-
bek, "Türkiye ne yapıyor diye sor-
mak lazım? Sanayi ürünü satıp,
tanm ürünü alalım diye düşünü-
yorsak, bu yanlış hesap. Çünkü
dünya açlığa gidiyor. Aksine
Türkiye, tanmını desteklevip Av-
rupa ile rekabet edecek güce
eriştirmeli" dedi.
Toplam sabit sermave yatırımlanndan hcr yıl daha az pay alan tanmda kan kaybı yaşanıyor.
^Sözleşmeli'ILO gündemindeUluslararası Çahşma Örgütü (ILO), sözleşmeli
personel kararnamesini inceleyecek. Bu konuda
Türk-îş ve Demiryol-Iş, ILO'ya ayrı ayn
başvuruda bulunmuşlardı. ILO, bu şikâyeti
şubat ayında ele aldı hükümetin yanıtıru
beklemek üzere bugüne dek erteledi.
IŞIK KANSU
ANKARA — Yeni sözleşmeli
personel kararnamesi ILO (Ulus-
lararası Çalışma Örgütü) günde-
mine getirildi. Türk-lş ve
Demiryol-Iş Sendikası, ayn ayrı
başvurularla, sözleşmeli personel
kararnamesinin sendikal hak ve
özgürlüklere aykın olduğunu
ILO'ya iletti.
di. Başvuruda, şu görüşlere yer
verildi:
"Memur ve sözleşmeli persone-
lin büyük çogunlugu makinist,
kondüktör. haneket personeli, ma-
kasçı, tren şefi. bagaj işçisi, hare-
ket memunı olarak ve büro işle-
rinde calışmakta, bir kısmı ise tez-
gâh işçiliği yapmaktadır. TC De>-
let Demiryollan İşletmesi yakla-
şık olarak toplam 60 bin kişiyi is-
tihdam etmektedir. Çalışanlann
yaklaşık yansının sendikalaşama-
dıgı görülmektedir."
29 ocakta çıkanlan sözleşmeli
personel karamamesi ile sözleş-
meli personelin sendikalara Uye
olmasının yasaklandığı da kayde-
dilen başvuruda, hükümetin şehi-
riçi demiryolu ve diğer raylı top-
lu yolcu ulaştırma hizmetlerinde
de grevi yasakladığı belirtildi.
Demiryol-lş Sendikası'mn bu
başvurusuna yanıt veren ILO
Uluslararası Çalışma Standartla-
rı I>epartmanı Örgütlenme Öz-
gürlüğü Şubesi Şefı Bernard G«r-
nigon. Örgütlenme Özgürlüğü
Komitesi'nin şubat 1990'daki top-
lantısında, Türkiye'de sendikal
hakların ihlali konusunda
Demiryol-Iş tarafından yapılan şi-
kayet başvurusunu ele aldığı, hü-
kümetin yanıünın bekleniyor ol-
ması nedeniyle olayın görüşülme-
sini enelemeye karar verdiğini
bildirdi.
Turk-İş'in başvunısu
Türk-lş de sözleşmeli personel
kararnamesinin, Türkiye tarafın-
dan onaylanan 98 sayıh sözleşme-
sinin özellikle 1. maddesini ihlai
ettiği kaydedüen Türk-lş yazısın-
da, bu kararnamenin uzun vade-
de sendikalan kamu kesimi işyer-
lerinden tasfiye etmeyi amaçladı-
ğı göriişüne yer verildi. Türk-lş
başvurusunda şöyle denildi:
"Bu kararname bundan bir yıl
önce yine uygulamaya konmuş ve
toplam olarak 200 bin civannda
işçiyi sözleşmeli personel statüsü-
ne gecirmişti. Ancak bahse konu
kararnamenin Türkiye Cumhuri-
yeti Anayasası'nın 128. maddesi-
ni ihlal ettiği için Anayasa Mah-
kemesi nezdinde dava açılmış ve
Anayasa Mahkemesi bu kararna-
meyi ipial etmişti. Ancak Türk
hükümeti hemen aynı içerikli ve
bahse konu 399 sayılı kanun hük-
münde kararnameyi 29 Ocak 1990
günü yünirlüge koymuştur."
Daha sonra Türk-lş, kararna-
menin sendikal hak ve özgürlük-
lere uymayan bölümlerinin çevi-
risini yaparak ILO'ya gönderdi.
Cumhuriyeti hükümetinin her ne
kadar ILO'nun sendika özgürlü-
ğü ve sendika hakkının korunma-
sına ilişkin 87 sayıh sözleşmeyi he-
nüz onaylamamış olmasına kar-
şın, ILO anatüzüğünü kabul et-
mesi dolayısıyla, örgütlenme öz-
gürlüğü ilkesine uymak zorunda
olduğunu dile getirdi. Türkiye'nin
örgütlenme ve toplu pazarlık hak-
kına ilişkin 98 sayıh sözleşmeyi
onayladığı, ancak bu yükümlü-
lüklerine de uymadığı kaydedüen
başvuruda, demiryolİannda me-
mur statüsünde çalışan 10 bin,
sözleşmeli personel statüsünde ça-
lışan 18 bin kişinin sendika üyeli-
ği dışında bırakıldıklan ifade edil-
DOLUM İ3CİLERİ ÇALIŞMIYOR
Bayramda akaryakıt sıkıntısıHaber Merkezi — Petrol-lş
Sendikası'na bağlı Mobil, Shell ve
BP dolum tesislerinde çalışan iş-
çilerin tatil günlerinde mesai yap-
maraa kararı almalan, bayram
öncesinde özellikle lstanbul'da
benzin sıkıntısını gündeme getir-
di.Toplu sözleşme görüşmelerin-
de Petrol-İş Sendikası'mn yüzde
300 oranında zam isteğine karşı-
lık işverenin yüzde 54 oranında
zam yapma kararında olduğunun
öğrenilmesi üzerine sendika faz-
la mesai yapmama kararı aldı.
Petrol Ofısi'nin sözleşmeli perso-
nel ile çalışması nedeniyle dağıtım
tesislerinde işe devam ediliyor.
Mobil, Shell ve BP bayilerinin
"Petrol Ofisi" armalı tankerlere
Petrol Ofisi dolum tesislerinden
yararlanma çabası burada da sı-
kışıklığa yol açtı.
Bu arada Petrol Ofısi'nin Am-
barh'daki Ana Depo Müdürlü-
ğü'nden görüştüğümüz yetkililer.
İstanbul'un benzin ihtiyacını kar-
şılayabilecek kapasitede oldukla-
rını ve bayram süresince İstanbul-
lulann sıkıntı çekmeleri için her
türlü yardımı yapacaklannı söy-
lediler. Bazı Mobil ve Shell bayi-
lerinden aldığımız bilgilere göre,
depolannda 2-3 günlük benzin ol-
duğu öğrenildi. Shell bayileri şim-
dilik bir sıkıntı olmadığj belirtilir-
ken, Mobil bayilerinin bazılann-
da süper, bazdarında ise normal
benzinin azaldığı belirlendi.
öte yandan petrolden sorumlu
Deviet Bakanlığı yetkilileri, sen-
dikal uyuşmazlığın yalnız, Shell,
BP ve Mobil gibi özel kuruluşlar-
da olduğuna dikkat çekerek,
"Petrol Ofisi'nde herhangi bir so-
run yok, zaten petrol dagıtımın-
da ağıriık da Petrol Ofisi'nin üze-
rinde. Türkiye'de kullanılan pet-
rolün yüzde 70 hatta daha fazla
bir oranını Petrol Ofisi dağıtıyor.
Bu nedenle bayramda petrol ko-
nusunda bir sıkıntı olacağını
sanmıyoruz" dedi.
Yeni
Çeltek
kapanıyor
Yeni Çeltek
Linyit İşletmesi'nde
işçilere bir anket
uygulandı. Geçici
kapatma kararı almaya
hazırlanan şirket, bu
anketle işçilere iki
seçenek sundu: Ya
kıdem tazminatlarım
almak isteyecekler, o
zaman şirket tümüyle
kapatılacak ya da
ücretsiz izni kabul
edecekler, o zaman
şirket daraltılmış
kadroyla üretimi
sürdürecek.
CEMtL CİĞERtM
SELAHATTİN
BAŞARIR
MERZİFON — 7 şubatta
grizu faciası sonucu 68 işçinin
öldüğü Yeni Çeltek Unyit
İşletmesi'nde işçilere 4 soru-
dan oluşan bir anket uygulan-
dı. Yeni Çeltek Kömür ve Ma-
dencilik AŞ Yönetim Kurulu
tarafından uygulanan anket-
te işçilerin 4 seçenekten biri-
ni işaretlemeleri istendi.
Anket uygulanırken işçile-
re "uyarı" niteliğinde de bir
açıklama yapıldı. 800 işçiye
uygulanan anket şöyle:
1- Yeni Çeltek Işletmesi'nin
geçici olarak kapatılmasına
karar verildiği takdirde yasal
hakkımı kullanarak iş akdimi
feshetmek istiyomm.
2- Yeni Çeltek tşletmesi'nin
geçici olarak kapatılmasına
karar verildiği takdirde geçici
bir süre iş akdimin askıya alı-
narak ücretsiz mazeret izinli
sayılmamı istiyorum.
3- Daraltılmış kadro ile 2
mayıstan itibaren üretim çalış-
malarının başlatılmasına ka-
rar verihnesi halinde, tenkisat
nedeniyle tazminatlanmın ve-
rilerek iş akdimin feshedilme-
sini istiyorum.
4- Daraltılmış kadro ile 2
mayıstan itibaren üretim calış-
malarının başlatılmasına ka-
rar verilmesi halinde hak ede-
ceğim istihkaklanmın bir sü-
re daha gecikmeli olarak öde-
neceği bilincinde olarak grup-
lu olarak çalışmak istiyorum.
İşçilere yapılan yazılı açık-
lamada da şöyle denildi:
"Geçici kapatma ile isçile-
rimizin yasal haklannı kullan-
malan halinde kıdem tazmi-
natları hesaplanacak, ancak
şirketin finansman dunımu
nedeniyle ödemeler uzun za-
man alacaktır. Bu dunımda
sirketimizin iflası da gnndeme
gelebileceğinden, işçilerimizüı
alacaklan ve diğer borçlanmı-
zın tasfiyesi mal varlıklanmn
satışına bağlanacaktır. Bu ise
isçilerinüzin alacaklannm çok
uzun bir zamanda ancak öide-
nebileceği demektir. Kısacası,
geçici kapatma kararı ile işçi-
lerin kıdem tazminatlannı ta-
lep etmeleri halinde mağdur
dunıma düşmeleri kaçnuimaz
olacaktır. Bu da işletmenin
daimi kapatılması sonucunu
doğuracaktır.
Geçici kapatma karan kar-
şısında işçilerimizin bunahmı-
mn aşılması için gerekli olan
geçici bir süre (3-4 ay sürebi-
lir) iş akitlerini fesbetmeyip
ücretsiz mazeret izinli sayıl-
malan durumunda, bu snre
sonunda işletmenin yeniden
daraltılmış işçilik kadrosuyla
kendi kendine yeter düzeyde
üretime geçmesi mümknn
olabilecektir.
Diğer bir seçenek ise işlet-
mede daraltılrmş işçi kadrosu
ile iki vardiya düzeninde 2
Mayıs 1990'dan itibaren ken-
di kendine yeterli bir üretim
çalışmasını başlatmaktır. Bn
dunımda yeriistü ve yeraltın-
dan tenkisata ubi tutulacak
230 kadar işçimizin ya tazmi-
natlan ödenerek (finansman
sorununun aşılmasıyla) iş
akitleri feshedilecek ya da bu
işçilerin iki kab kadar işçi is-
letmede üretim çalışmalan
normale dönüneeye kadar
gruplu (münavebeli) olarak
çabştınlacaktır. Örneğin işlet-
mede dar kadro 575 işçi ise
bunun 34O'ı daimi, 230'u da
gruplu çahşacaktır."
TJC
İSTANBUL BÜYÜK ŞEHİR BELEDİYESİ
İSKİ
İSTANBUL SU VE KANALIZASYON İDARESİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
SARIGAZİ KOLEKTÖRÜ (TÜNEL) İNŞAATI İHALESİ
Genel MudUrlUğUmüz 1990 yılı yatınm programında bulunan Sangazi Kolektör (Tünel) inşaatı işini kapalı zarf teklif abna usulüyle ihaleye çıkanl-
mıştır. (K 3100)
1) İhaleye yalnızca yerli yükleniciler teklif verebilirler,
2) Ihale kapsamındaki işler,
121 mt. eSOO MBB
15 mt. O500 MBB
658 mt. Q000 B.A.B.
2227 mt. £2000 tropez kesitli tünel
2600 mt. CEOOO kesitli tunel
371 mt. aOOO B.A.B.
5 adet Şaft inşaatı
350 mt. 140X240 vumurta kesitli tünel ınşaası
3) Mühurlu teklif zarfları en geç 29'06'1990 gunü saat 14.30'a kadar İSKİ Genel Mudürluğu Personel Daire Başkanlığı Genel Evrak Müdürliiğü'ne
teslim edılmelidir.
4) Işin geçici teminatı 600.000.000— TUdır.
5) İhale ile ilgili dokumanlar 17/04/1990 günunden itibaren İSKİ Genel Müdürluğu'nün Aksaray-İstanbul adresindeki binasında 3. katta Atıksu
Arıtma İnşaat Daire Başkanlığı'nın 316. no'lu odasında görûlebilir veya (KDV hariç) 2.000.000— TL. karşılığında B-l kattakı Genel Müdurluk vezne-
sinden ^atın alınabilir.
6) Bu ihaleye teklif \erebileceklerde aranan asgari nitelikler ihale dokumanları Cilt I "Teklif sahiplerine talimatlar bolümunde bdirtilmiştir!'
7) Idare 2886 sayılı Deviet İhale Kanunu hukümlerine bağlı değildır ve ihaleyı yapıp yapmamakıa serbesttır.
8) Posta A.dresı Utanbul Su ve Kanalizasyon Idaresı Genel Mudürluğu Aksaray/İSTANBUL 34410
TELEX : 31293 1SL TR - 23923 ISU TR
FAX : 588 38 94
588 38 83
588 39 18
KISA KISA
• PAMUKBANK
Avusturya'ya Türk Lirası ihraç
etti. 32 sayılı Türk Parası'm
Konıma Kanunu'nda yapılan
değişiklikten sonra ilk fiili
konvertibilite uygulamasını
Pamukbank gerçekleştirdi.
Banka Avusturya'daki bir
bankaya 125 milyon lira sattı.
• BtSDER Birleşik tthalatçılar,
Ihracatçılar ve Sanayiciler
Derneği'nin yeni kurulan
tstanbul ve Marmara
Temsilciliği Başkanhğı'na Fuat
Pirali getirildi. Pirali aynı
zamanda Bis Dış Ticaret
AŞ'nin Oenel Müdürlüğü'nü
yapıyor.
• ZtRAAT BANKASI'nca
ihaleye çıkanlan 725 adet faks
cihazı ile ilgili ihaleyi BtLAR
Bilgi Araçları Tic. AŞ.
kazandı.
• YAPI KREOl'nin mart ayı
Tele-Banka işlem hacmi 116
milyar lirayı buldu. Bankanın
24 saat hizmet veren Tele-
Banka'larında Telecard ile bir
ayda yapılan işlem sayısı da 1
milyon 120 bini geçiyor.
Bankanın Telecard sahibi
müşteri sayısının da 600 bini
gectiği belirtiliyor.
• FINANS LEASİNG Genel
Mûdürlüğü'ne Mesut Erkovan
getirildi. Finansbank'ın 10
milyar lira sermayeyle kurduğu
finansal kiralama şirketine
Genel Müdür olarak atanan
Erkovan, en son iktisat
Leasing'te Genel Müdürü
Yardımcılığı görevinde
bulunuyordu.
• LOOCKHEED, Boeing ve
General Dynamics ortaklığı ile
gerçekleştirilen F-22 takımı ileri
Manevra Savaşçısı'nın ana
teknolojileri bir gösteriyle
tanıtüdı. Gösteride, gerçek
alıcılarm geliştirilmiş tipleri
kullarularak, gerçek hedeflere
karşı uçuruldu.
• LOTUS ve Novell birleşmek
üzere protokol imzaladı.
Anlaşmaya göre Lotus,
Novell'in mevcut hisse senetleri
ve hisse senetlerine
dönüştürülebilir tahvillerini göz
önüne alarak ortalama 41.6
milyon dolarhk yeni hisse
senetleri çıkaracak.