Katalog

16 MART 1990 EKONOMİ CUMHURİYET/13 Emisyonda rekor • ANKARA (ANKA) — Emisyon hacmi bir günde 7.3 oranında artarak ilk kez 9.7 trilyon sınınnı aştı. Emisyon hacmi 14 mart günü bir önceki güne göre 667 milyar lira birden artarak 9 trilyon 746 milyar liraya yükseldi. Ücret ödemelerinin etkili olduğu bu artış yıl başına göre yüzde 17'lik bir genişlemeyi ' ifade ediyor. İsveç'te Ticaret Merkezi açıldı '-• Ekonomi Servisi — Türkiye ile tsveç arasmda ekonomik ve ticari ilişkileri geliştirmek amaayla oluşturulan Isveç Ticaret Merkezi, Esentepe'de özden Konak Han'da faaliyete geçti. Isveç Ticaret Ataşesi Karl-Olov Larson, amaçlannın iki ülke arasında ticari ilişkileri geliştirmenin yaıu sıra Türkiye'de yatırun olanaklannı araştıran tsveç firmalanna yardım sağlamak olduğunu belirttL Gtiney Sanayi • ADANA (Ctımhuriyet Güney tlleri Bürosu) — tş Bankası'nın Güney Sanayi Işletmelerini, saptanan değeri veren ahcı çıkmadıgı için satmaktan vazgeçtiği belirtildi. Genel Müdûr ^erafettin Gündoğan, "Kesinlikle söylüyorum, işletmemiz satılmayacak ve yabancı ortak da almayacaktır. Her zaman dediğjm gibi bizim değerimizi verebilecek henüz kimse çıkmamıştır ve de çıkmayacaktır" dedi. Elektrik Enerjisi Fonu • ANKARA (AA) — Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bunyesinde, enerji tesislerinin fınansmanı ve elektrik fiyatındaki istikrar için Elektrik Enerjisi Fonu kuruldu. Fon ile kurulacak enerji tesisleri için gerekli finansmamn sağlanması ve elektrik enerjisi fiyatlanna istikrar getirilmesi hedefleniyor. A7&4 KISA • GIDA SANAYtl DERGİSİ, Türkiye'nin ilk gıda sanayii rehberini piyasaya sundu. Rehberde tanm, gıda sanayii, içecek sanayii, katkı maddeleri, işleme ve ambalaj makineleri, laboratuvar ve kontrol cihazlan, ambalaj malzemeleri konulannda faaliyet gösteren 3 bin adet fırmaya ilişkin bilgiler yer alıyor. • MARSHALL BOYA yıllık. satış grubu toplantısı 12-15 ' mart tarihleri arasında Izmir Etap Oteli'nde yapıhyor. • SİLK CUT sigarası kısa paketiyle Türkiye'de satısa '. sunuldu. Sigaranın tanıtımıyla ' Ugili reklam karnpanyasını ise Güzel Sanatlar/Saatchi and Saatchi yürütüyor. • EMLAK BANKASI yöneticileri, Polonya Hükümeti • Başbakanlık Müsteşarı ve ' heyetine bankacılık, konut finansmanı ve özelleştinne konulannda bilgi verdiler. • YAPI KREDfnin Tele 24 sisterniyle çahşanlanna maaş odemesi yapan kuruluşlann sayısı 150'ye ulaştı. • BtLSAN Zaman Kontrol Sistemlen Şirketi, Madrid'deki Trade Leaders Club'ın Editorial Ofısi tarafından verilen 10. Uluslararası Teknoloji ödülu'nü kazandı. • YAPI ENDÜSTRİ MERKEZİ kısa adı CINET olan, Yapı Pazarı İçin Uluslararası Bilgi Ağı örgütü'ne katıldı. • BAGFAŞ (Bandırma Gübre Fabrikalan) 1989 yılında cirosunu 330 milyar liraya cıkarırken bilanço kârını da 38 milyar lira olarak belirledi. • IMPEXBANK Ankara Şubesi A. Ayrancı'daki yeni binasına taşındı. • VAKIFBANK halen calısmakta olan personeliyle emeklileri için tstanbul'da sosyal tesisler kuruyor. • MARTI OTEL Işletmeleri Şirketi'nin nisan ayında yapılacak genel kurulunda şirketin sermaye tavanı 30 milyar liraya yükseltilecek. • PFA SİGORTA'ıun en büyük ortağı Fransız PFA- Athena Grubu, Ispanyol DAPA Sigorta Şirketi'ni satın aldı. • AKStGORTA "Okul Mali Mesuliyet Sigortası" ile okula giden çocukları da sigorta altına aldı. • ACC Bilgi Işlem Sistemleri , Danışmanlık ve Ticaret, 22-28 mart tarihleri arasında gerçeklestirilecek CEB1T 1990 Hannover Bilgisayar Fuan'na katılacak. • AKBANK'ın yeni müfettiş muavinleri kendileri için hazırlanan ön eğitim programını tamamlayarak -görevlerine başladılar. Piyasada promosyon kıskacıBaşer-Colgate Satış Direktörö Mehmet Başer Tnryag-tfrttM sornmlusa Mine Şfanşek 1988 yılında Promosyonia sağlanan pay artışları kahcı değil, ama yıne de piyasayı saran promosyonun daha uzun süreler devam gerekli. Yeni üriinün tanıtüması, pazar paymın arttınlması, edeceğıni düşünüyorum. Rakiplerinin promosyona rakip faaliyetlere cevap verebilmek ve mevsimin yoğun satış yönelmesi diğer firmalan da bu yönteme başvurmaya dönemlerinden yararlanmak için promosyona başvuruyoruz. zorluyor. ESİN SUNGUR ESER ATtLLA Üretici firmalar, özellikle gıda ve temiz- lik malzemelerinın sauşlannda itici güç ha- line gelen promosyondan vazgeçemivorlar. Rekabetin olduğu her ortamda promosyo- nun kaçınılmaz olduğunu vurgulayan fir- ma temsilcileri, hediye çılgınhğının durul- masından çok nitelik değiştirmesıni bek- lıyorlar. Yaklasık 2 yıl önce başlayıp çığ gibi bü- yüyen promosyon alışkanlıgı konusunda göruşlerini açıklayan Baser-Colgate'in Satış Direktörü Mehmet Başer, "Serbest piv«sa ekonomisi ve pazar pav mucadelesi devam ettigi surece promosyonlann sonu gelmez" derken Turyağ urun sorumlusu Mine Şım- şek, küçük firmaların yoğun bıçimde pro- mosyona başvurmasının buyükleri de pe- şinden surükledıgıni belirterek promosyo- na mecbur olmaktan yakındı. Hediye kam- panyalannın çoğalmasmdan en kârlı çı kan kesim olan reklam şirketleri ise pro- mosyonun bitmesinden çok, daha yaratıcı bir nitelik kazanması uzerinde düşünüyor- lar. Baser-Colgate'in Satış Direktörü Meh- met Başer, promosyonia sağlanan pay ar- tışlannın kahcı olmadığım, hediyeşi için mal alan tuketicinin bir süre sonra bir baş- ka rnarkaya geçtiğini belirterek "Ancak yi- ne de promosyon şart. Yeni üriinun tanı- bJması, pazar payının artünlması, rakip fa- aliyeüere cevap verebilmek ve mevsimin yo- ğun satış dönemlerinden yararianabilmek için promosyonlara başvuruyoruz" dedi. Başer, gelişmiş pazarlarda pazar paylan- run firmalar arasında dengeli dağılmasının promosyonu gereksiz kıldığını hatırlatarak şunları soyledi: "Gelişme haündeki pazariarda ise pro- mosyon savaşı zorunln hale geliyor. Pro- mosyonun fiyata yansıması soz konnsn ol- madığı gibi fiyat indirmek de proraosyo- nnn yerini tutamaz. Bu durumda da hediye kampanyaianna devam edivoruz." Turyağ'ın ürün sorumlusu Mine Şimşek ise 1988 yılında piyasayı saran promosyo- nun daha uzun süreler devam edeceğini be- lirtti. Rakiplerin promosyona yönelmesi- nin diğer firmaları da bu yönteme başvur- maya ittiğini söyleyen Şimşek, küçük fır- malarm daha agresif olduklannı ve satış- larmı arttırmak isteğıyle promosyona ağır- lık verdiklerini vTirguladı. Mine Şimşek, ve- rilen hediyelerin artık birbirine benzediğı- ne de dikkat çekerek "Öyle ki aynı anda 2 firmanın birden aynı arraaganı verdigi bi- le oluyor. Bir sure sonra berkes benzer he- diyeler vermeye başlayınca hediyeli kam- panyalar caribesini yilirecek" dedi. Promosyonu, bdirli dönemlerde sauşlar- da görünen tıkanmaları önlemek için kul- lanılan bir araç olarak tanımlayan Rekla- mevi Müşteri İlişkileri Yönetmeni Feryal Tükel, bu yöntemin Türkiye'de özellikle ba- zı sektörlerde dönemsellikten çıkıp sürek- li bir nitelik kazandığını beürtti. Promos- yonun, akıllı kullanıldığı zaman çok işe ya- rayan bir yöntem olduğunu söyleyen Tü- kel, çok sık kullamlmasının ise malı pro- mosyonsuz satılamaz halegetirebileceğini vurguladı. Pars McCann Reklam Ajansı Araşûrma Uzmanı Pelek Çırpılı da promosyonun gi- derek nitelik degıştirecegıru savunarak şun- ları şöyiedi: "Öniimuzdeki günlerde promosyonda daha çok yaratıcı fikirlerin oluşması gere- kecek. Orta vadede hediye kampanyalanyla surecek olan promosyonuo uzun vadede Batı'da olduğu gibi bakkal ve markeüerde fiyat indirimi şekline dönmesi beklenebi- Kr." DÜNYA TÜKETtCİLER GÜNÜ KUTLANDI 4 Sesînizi yükseltin' çağrısı tnönü: Satın aldığınız mal beklediğiniz gibi çıkmıyorsabunun hesabı sorulmalıdır. Boyner: Türkiye'de tüketiciler seslerini yükseltmiyor, üzerlerine âdeta ölü toprağı serpilmiş. ANKARA (Camhoriyet Büroso) — Dün- ya Tüketiciler Günü çeşitli etkinliklerle kut- İarurken tüketicilerin seslerini yükseltmeleri is- tendi. SHP Genel Başkanı Erdal lnonü "Sa- tın aldıgımz mal beklediğiniz gibi çıkmıyor- sa, bnnna besabı sorulmalıdır" dedi. TÜSİ- AD Başkanı Cem Boyner ise Türkiye'de tü- keticilerin seslerini yükseltemediğini ve 'üzerlerlne adeta bir öln topragı serpilmiş iz- lenimi verdiğini" belirtti. Türk-tş Başkanı Şevket Yılmaz ise tüketiciyi korumada yasa- Iann yetersiz kaldığını vurguladı. SHP lideri, dün Ankara Altındağ Beledi- yesi'nce düzenlenen "Dünya Tüketiciler Haftası" ile ilgili törene katıldı. tnönü törende yaptığı konuşmada, demok- rasilerde bütun tüketicilerin örgütlendigıni, bozuk mallardan doğan zararlarıru giderme- nin çaresini bulduklarını bildirdi. Türkiye'- de tüketicilerin örgütlenmesi gerektiğini an- lattı. TÜSİAD Başkanı Cem Boyner ise Türki- ye'de tüketicilerin seslerini yükseltemediğini ve üzerlerine adeta bir "öhi toprağı serpilmiş" ızlenimi verdiğini belirterek "satın akhgı mah koşulsuz olarak geri getirme hakkını tüketi- ciye tanımalıyız" dedi. Ulkemizde tuketicinin korunması, sorunlan-öneriler panelinde konuşan TÜSt- AD Başkam Cem Boyner, artık bütün dun- yada müşterinin bir "kral" gibi algılandığını belıttı ve Türkiye'de bu bilincın yerleşmedi- ğini söyledi. En liberal ülkelerde bile tuketi- cinin pazar ekonomisinin insafına bırakılma- dığını ifade eden Boyner, Türkiye'de haksız- lığa uğrayan tüketicilerin davalannın sonuç- landınlması için "pazar mahkemeleri" kurul- Yılmaz: Pis, kokuşmuş gıda maddeleri üretenler, halkın kesesinden çalanlar milyarlar vuruyorlar. masının gerektiğine işaret etti. Boyner, tüke- tidlerin de haklannı aramak için "toplu reaksiyon" bilincine ulaşması gerektiğini be- lirterek, "ev hanımlan Türkiye'de 10 gün et yemeyecegiz deseler, millet dize gelir. Bizim insanlanmız modayı çok yakında, izler ama tiiketici hakları konusunda toplu reaksiyon göslermez" diye konuştu. Türk-tş Genel Başkanı Sevket Yılmaz da yayımladığı mesajdaşoyle dedi. "Serbest ekonomi adı alünda vuriıtülen sis- tem çokuntuye uğramış. enflasyon nedeniyle tam bir talan ekonomisi haline gelmiştjr. Ga- zete manşetlerine bakın, pis, koknşmnş gıda maddeleri üretenler, kalitesiz üretim yapan- lar, halkın kesesinden çalanlar milyaıîar v«- ruyorlar. Bunlann yakasına yapışan adalet, ytinirttikteki kanunlar nedeniyle çok az bir ce- za verebilivor." müteahhitler odasma karşı ANKARA (Cumhnriyet Büro- SB) — Türkiye Odalar ve Borsa- lar Birliği (TOBB) Başkanı Ali Coşkna, ANAP Genel Başkan Yardımcısı Metin Gıirdere'yi, po- litik amaçlarla Odalar Birliği'ni bölmeye çalışmakla suçladı. Coşkun, Gürdere'nin mi'teah- hiüer odası kurulması konusunda yasal duzenleme yapılması giri- şimlerinı eleştırdiği yazılı açıkla- raasında, böyle bir örgütlenmeye gerek bulunmadığı göruşunü sa- vundu. Coşkun, "Müteahkitier odası knmlmasının bu denli isten- mesinin altmda vatan korkanz ki menfaattir. Meseteyi yeterli bir bi- çimde bümemektir. Aynca istemin temelinde politik amacın olduğu izienimi mevcoltnr" dedi. Öte yandan, Gürdere'nin hazar- ladığı yasa önerisi dün TBMM Bayındırlık, tmar ve Ulastırma Komisyonu'nda ele alındı. sanayii YEM SANAYİİNDEN ACIKLAMA Son günlerde Genel Müdürlüğümüzle ilgili olarak, basındabazı haberveyorumlaryayımlanmakta.kanaatimızce bilgi eksikliğido- layısıyla yanlış neticeler çıkarılmaktadır. Genel Müdürlüğumüz; i3adedıBatı, i3adedideDoğuveGüney- doğu Anadolu'daolmak üzere toplam 26yem fabrıkası ile Türk Çift- çisi'ne hızmet vermektedir. Bugünku yönetim, zaman zaman bazı üyeler değişmekle beraber beşyıldırgörevbaşındabulunmaktadır.Dolayısıyla.dortyıldayapı- lan hızmet ve faaliyetlerin mantığı ve sıstemınde ise beşıncı yılda da değışen bir şey olmamıştır. 1984 yılında sermayesı 2 milyar lira olduğu halde, 2 milyar 240 mil- yon lira tahkim gören (Hazine'den yardım alan) Kuruluş, bu günkü yö- netimle 1985 başından itibaren Hazine'den herhangi bırdestektalep etmeden sermayesini 20 milyar lırayaçıkarmış, 5 adet de yeni fabrı- ka açmıştır. 1984yılında 480 bin ton olan yem satışı, müteakip yıllarda sırasıyla 590,626,727ve705bintonolmuştur.Bunamukabil,kârlılıkdaarta- rak devam etmiş, 1984 yılında990milyon, müteakip yıllarda yinesı- rasıyla1.1 milyar, 1.9 milyar, 3.2 milyar ve 3.7 milyar liraya ulaşmıştır. 1984 yılında kullanılmaya başlanmış olan banka kredisı o günkü şartlarda gereksiz bulunduğundan Mart 1986 tarihine kadar tasfiye edilmiş ve 1989 Mayıs ayına kadar da kredı kullanma ıhtiyacı duyul- mamıştır. 1989 yılına gelındiğinde, hazıran ayı sonuna kadar bir önceki se- neye nazaran % 205 nispetinde. 65 bin ton daha fazla yem satılmıştır. Artan bu talebin yılın ikınci yarısında da devam edeceğı duşuncesıyle hasad mevsimı sırasmda daha fazla hammadde tedarık etmek ıçın kredi kullanma ihtıyacı doğmuştur. Gerek ıthalat yoluyla gerekse iç piyasadan temin edilecek ham- maddeler için her kredi kullanılmasında. baştaT.C. Zıraat Bankası olmak üzere, pek çok resmi ve özel banka ile özel finans kurumların- dan teklif alınmış ve en uygun teklif veren banka veya özel finans ku- rumundan kredı kullanılmıştır Halen Pamukbankve Emlakbank ile Faysal Finans ve AlbarakaFi- nans Kuruluşlannda, kredi hesaplanmızdevam etmekte. T.C. Zira- at Bankası, Halk Bankası gıbı bankalarla da günlük carı hesap ilişkimiz sürdürülmektedır. Hammadde temininde piyasa şartlan gözönünde bulundurulmak- ta resmi kuruluşlardan, üretici veya ıthalatçıdan bunlardamümkün olmadığı takdirde teklif alma veya pazartık yapmak suretiyle tüccar- dan mal alınmaktadır. Bu kararlar verilirken Kanun, Anastatü ve Yönetmelikler hüküm- lerine uygun olarak, kuruluşun menfaati ön plandatutulmaktadır. Genel Müdürlüğumüz, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu ile Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı'nın gözetim ve denetimine tabi olup faaliyetlenmiz bilhassa Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuru- lu'nun sürekli olarak kontrolünde yapılmaktadır. Şirketimizin 1989 yılında 15 milyar lira zararetmesi bir vakıadır. Yılın birincı yarısında satışların bir önceki yıla nazaran her ay artarak 65 bin ton fazlalığa erişmesıne rağmen, yılın ikinci yarısından itibaren tam aksine, Ağustos ve Eylül aylarında %4O'ı aşan nispetlerde yıl so- nuna kadar her ay azalarak devam etmesi zararın meydana gelme- sinde en büyük faktör olmuştur. Diğertaraftan yem hammaddelerinin fiyat artışı arpada % 110, mı- sırda % 70, kepekte % 220, pamuk ve ayçiçek küspesinde % 120, so- ya küspesinde ise % 40 nispetinde olmuş, buna göre ortalama hammadde fiyat artışı % 101 'e ulaşmış, yem ftyatlarındakı artış ise % 94 cıvarında kalmıştır. Yeme olan talebin yılın ikinci yarısında birdaralmagöstermesi kar- şısında yem fıyatları, artan malıyetölçüsündeartırılamamış, hatta ey- lül ayındadüşürulmek mecburiyetınde kalınmış, netıcedemaliyetin altında satış dolayısıyla zarar meydana gelmıştır. 1989 programının 800 bin ton olarak yapılması ve yılın ilk yarısın- da 65 bin ton fazla yem satılması bu programın gerçekleşmesinin önemlı göstergesı sayılması ve buna göre hammadde tedarik edil- mesinekarşılıksattşlann hazıran sonundabulunduğusevıyeden 97 bin ton gerileyerek bir önceki yıla nazaran 32 bin ton düşüşle 673 bin ton olarak gerçekleşmesi zarann meydana gelişınin başka izahıdır Yem Kanunu ve Yönetmeliği hükümlerine göre kaliteli yem yapma- yı kendisineşiarediııen, hertürlü işlemlerde mevzuatçerçevesi ıçin- de hareket etme prensibini benimsemiş olan şirketimız yukarıda belırtilen hususları kamuoyunun bilgisine saygıyla arz eder. YEM SANAYİİ TÜRK A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ -2566 -2354 - 315 +431 -3.941 -2.691 - 412 +932 -7.635 -4.096 - 130 +1.014 -10.540 -6.618 - 151 +1.634 EKONOM1NOTLARI OSMAN ULAGAY Kamu Kesimi Açığı, Faiz Yükü ve Enflasyon Yüksek enflasyonun sorun olduğu çoğu ülkedeki gibi Türki- ye'de de enflasyonun temel nedenlerinden birinin yüksek kamu kesimi açıkları olduğu kabul edilıyor. Kamu kesimi açığını kapat- mada başanlı olamayan ülkeler, enflasyonla mucadele amacıy- la uyguladıkları diğer önlemler sayesinde bazen geçıci başarı- lar sağlıyorlar, ama sonunda gene enflasyona teslım oluyorlar. Brezilya'da başlangıçta başanlı gıbı görünen 'Cruzado Planı- nın daha sonra uğradığı başarısızlık bunun örneklerinden biri. O halde, enflasyon cephesınde sonuç almak ıstiyorsak her şey- den Önce kamu kesiminin gelır-gıder durumuna, kamu kesimi açıklannın seyrıne bakmamız gerekıyor Şimdi Hazine ve Dış Ti- caret Müsteşarlığı'nın özenle hazırlanmış 'Başlıca Ekonomik Göstergeler' adlı yayınının şubat 1990 sayısında yer alan veri- lerden yararlanarak bunu yapmaya çalışalım. Türkiye'de kamu kesiminin toplam açığını bulmak için dort ana göstergeye bakmak lazım Bunlar (1) konsolide bütçe dengesi, (2) KİT dengesi, (3) fonlar dengesi ve (4) beledıyelerın durumu. Bu başlıklar altında son üç yılın gelişmelerıne ve 1990'daki ola- sı gelişmeye baktığımızda ortaya şöyle bir tablo çıkıyor: (rakam- lar milyar TL.) 1987 1988 1989 1990 Kons. Bütçe nakit açığı Toplam KİT açıkları Belediye açıkları Fonların fazlaları Toplam Kamu K.Dengesı -5.034 -6.112 -10.847 -15.675 Kamu dengesi/GSMH %86 %E1 %6.4 %5.6 Bu tabloya bakınca ne görüyoruz? Bu tabloya bakınca 1989 yılında (geçicı tahmıni verılere göre) konsolide bütçe açığının yüzde 94 büyüyerek toplam kamu açı- ğının yaklasık yuzde 70'ini oluşturdugunu, kamu açığının geri kalan bolümünün, 1989'da yüzde 52 artış gösteren KİT açıkla- rından kaynaklandığını, beledıyelerden kaynaklanan açığın ta- mamen önemsız bir mıktara ındığinı ve fonların açık değıl fazla verdiğini görüyoruz 1990 yılında ise konsolide bütçe açığının yalnızca yüzde 38'lik bir artış göstereceğı, KİT açıklannın ise yüz- de 62'lik bir artışla toplam açıktakı payının yükseleceğı tahmin edilmiş. 1989 yılındaki kayda değer gelişme, 1987 yılında yüzde 8.6'ya yükseldikten sonra 1988'de yüzde 6.1'e düşürülen kamu kesimi açığı/GSMH oranının 1989'da yenıden yukselişe geçerek yüz- de 6.4 olarak gerçekleşmesi. Bu oranla enflasyon arasında, ki- milerinin iddia ettığı gıbı yakın bir ilişkı varsa bu gelişme olurn- suz bir sinyal veriyor. O halde şu soruyu sormak gerekiyor: Kamu açıkları neden kapanamıyor? Bu soruya cevap ararken önce kamu açığının en büyük bölü- münü oluşturan konsolide bütçe açığının oluşumuna bakalım. Bunu yaparken de IMF ve Dünya Bankası'nın yaptığı gibi büt- çedekı faiz ödemelerini ayırıp faiz dışı bütçe dengesiyle bütçe- de yer alan faiz ödemelerini ve toplam bütçe açığını yıllar ıtıba- rıyla alt alta sıralayalım Ortaya şöyle bir tablo çıkıyor: (Rakam- lar milyar TL.) 1987 1988 1989 1990 Faiz dışı bütçe dengesi - 300 +1.037 +624 +4 060 Bütçedeki faiz ödemeleri -2.266 -4.978 -8.259 -14 600 Toplam bütçe açığı -2566 -3.941 -7.635 -10.540 Yukandaki tabtoda görüldüğü gibi konsolide bütçenın faiz öde- meleri dışındakı gelır-giJer durumunu yansıtan 'temel denge'si 1988 den beri açık değıl fazla vermektedir. 1989 yılında 1988'e göre küçülen bu fazlanın 1990'da 4 trilyon lirayı aşması beklen- mekjedir. Bu fazlayı oluşturmak için devlet eğitime, sağlığa ve diğer hizmetlere ayıracağı kaynakları ve bütçe yatınmlarını sı- nırlamak, buna karşılık gelırlerıni arttırmak zorundadır. Ancak tüm bu çabalara rağmen bütçe açığı küçülmemekte, tersine bü- yümektedir, çünkü dev boyutlara varan faiz ödemeleri bütçenın 'temel denge'sınde sağlanan fazlayı silıp süpürmektedir. Türkiye'nin vergi cephesinde büyük bir atılım yaparak ve di- ğer yöntemleri de kullanarak bu faiz yükünü gorecelı olarak azalt- manın çaresini bulmadan kamu açığını ıstenen noktalara getır- mesı ve enflasyonla mücadeleyi kalıcı bir başarıya ulaştırması zor görünüyor Kamu açığını oluşturan diğer önemli öğe olarak görünen KİT açıkları ise faaliyetlerinden kâr sağlayan KIT'lerin yaptıkları ya- tırımlar nedeniyle doğan borçlanma gereğınden kaynaklanıyor. Bu yatınmların finansmanında özelleştirmeden yararlanmak en azından teorik bir olanak olarak görünüyor. Tüm bu rakamlar Türkiye'de kamu açığını kapatmanın ve do- layısıyta enflasyonla mücadelede kalıcı başarı sağlamanın hiç de kolay olmadığım ve artık IMF'nin de vurguladığı gibi vergi ge- lirlerinde ve diğer kamu gelirlerinde çarpıcı artışlar sağlamadan bu kısır döngünün kırılamayacağını düşündürüyor. Borsa şirketlerinin 1989 yılı bilançoları Akçimento Ticaret A.Ş. Mtanço (mHym TL) Dönen varlıklar Duran varlıklar (net) Aktrf toplamı Kısa vadelı borçiar Orta ve uzun vadeli borçlar Borçlar toplamı ödenmış sermaye Emisyon pnmı Yedek akçeler+Karsılıklar Yenıden değerleme fonu Dönem (câr veya zaran Ûzvarlık toplamı Pasıf toptamı Bilanço (rnHyan TL) Dönen varlıklar Duran varlıklar (net) Aktrf toplamı Kısa vadelı borçlar Orta ve uzun vadeli borçlar Borçlar toplamı Ödenmış sermaye Emisyon pnmı Yedek akçeler Yenıden değerleme fonu Dönem kâr veya zaran Özvarlık toplamı Pasıf toplamı 31.12.89 Gettr tab.(mllyon TL) 47 899 Net Satışlar 82 211 Satışların malıyeti 130.110 Faaliyet gıderlen 27 863 Dıfier geiırter ve kârlar 12 192 Diğer gıderler ve zarartar 40 055 Fınansman gıderlen 39 375 Faaliyet kârı ve zaran 1 020 Olağanûstü geiırler 14 898 Olağanüstû gtderter 31 874 Dönem kârı veya zaran 2.888 Not Bu yı! ıçınde % 50 90.055 Sermaye aıttınmı ya- pılması 130 1 1 0 beklenıyor. Çelik Halat 31.12.89 Ge«r tab. (mityeo TL) 37 671 Net Satışlar 20 076 Satışlann malıyeti 57 747 Faaliyet gıderlen 9 093 Dıger gelirter ve kârlar 8.900 Diğer gıderler ve zarariar 17 993 Rnansman gıderlen 10.800 Faaliyet kârı veya zaran 73 Olağanûstü gelırler 4.576 Olağanûstü gtöerter 9.390 Dönem kârı veya zaran 14.915 39.754 57 747 Deva Holding A.Ş. Bilanço (Milyon TL) Dönen varlıklar Duran varlıklar (net) Aktıf toplamt Kısa vadelı borçlar Orta ve uzun vadelı borçlar Borçlar toplamı Ödenmış sermaye Emisyon pnmı Yedek akçeler Yenıden değerleme (onu Dönem kâr veya zaran Özvarlık toplamı Pasıf toplamı «lanço (Milfoa n | Donen varlıklar Duran varlıklar (net) Aktıf toplajnı Kısa vadelı borçlar Orta ve uzun vadelı borçlar Borçlar toplamı ûdenmıs sermaye Emısyor pnmı Yedek akçeler Yenıden değerteme fonu Dönem kâr veya zaran Özvarlık toplamı Pasıf toplamı 31.12.89 Gelir tab. (Milyon TL) 35.996 Net satışlar 12 380 Satışların malıyeti 48 376 Faaliyet gıderlen 22 085 Diğer gelırler ve kârlar 8 559 Diğer giderter ve zararlar 30 644 Finansman gıderlerı 4 000 Faaliyet kârı veya zaran — Olağanûstü gelırler 705 Olağanûstü gıderler 3 621 Dönem kân veya zaran 9406 17.732 48 376 Ege Biracılık 31.12.89 Gdlr Tab. (MHyın TL) 28 572 Net Satışlar 71 074 Satışların malıyeti 99.646 Faaliyet gıderlen 14 279 Diğer gelırler ve kârlar 14 524 Diğer gıderler ve zararlar 28 903 Rnansman gıderlen 12 600 Faaliyet kân veya zararı — Olağanüstû geiırler 5 120 Olağanûstü gıderler 22.718 Dönem kârı veya zaran 30.405 70 843 99 646 31.12.89 156.770 131 541 15.682 7.907 1.015 13.551 2.888 — — 2.888 31.12.89 71 099 48 411 3988 1 619 3 811 1594 14 914 1 — 14.915 31.12.89 90 378 40.954 29 023 1278 2 245 10 028 9406 — — 9 406 31.12.89 121 148 34 985 50 955 2 045 4.046 2 802 30.405 — — 30 405