Katalog

5 ŞUBAT 1990 CUMHURtYET/17 HAVA OURUMU TURKIYE'DE BUGUN MetBOfolo0|i Genel MüdürüjğG'n- öen ai/nan tHÎgıye göre yurtiun ku- zeytatı Kasımlen parçalı bulutıu. Marmara nın kuzeyı ıle Batı Karade- nız kıyılan yağmuriu, yurdun ıç ve doğu kesımlen yer yer yoğun olmak üzere sslı, ötekı yerier az bulutlu ve açık geçecek HAVA SICAKLIĞI Önemlı bır değ^ddık olmayacak RÛZGÂR Kuzey ve do$u yönlerden hafif ara sıra orta kuvvette esecek DenöefimızrJe hava AMena'de gûn batısı ve lodos, ötskı denızlenmız- de yıldız ve poyrazdan 3-5 yer yer 6 kuvvetınde saatfe 10-21, yer yer 27 dene mılı tıızla esecek Oalga Adana A 18° 5° Otyarbakır A. . . . . . . y S S s 9° 2°Gaaar«îp S A 18° 7»&resun A A 17» 3°Gü™$haneA Mıyaman «yon yûkseklıŞı 05-15 yer yer 15-25 metre doiayında bulunacak Van Gölû nde hava Az buiutlu ve açık geçecek ROzgâr ku- zey ve doğu yönlerden hafif olarak esecek, göl kûçûk dalgalı olacak Ankara AnOıtya Antelya Anvin Aydın Baktear Bileok Bıngöl Bıtfs Bom Bursa ÇauKlale Çonjm 13° 1°E<kne S 12° -1° Erancan S 8° -2° Eraınjm S S 10°-4° Mamsa 10° 2 KMaraş 0° 12°Mef»n 3° -30°Mujla 8° 5°Muş Vf ff=Nd A 8° 0°Hal*âfi A 17° 3° Isparta B 14° -2° Istenbul B 10° 2" tonır S 0° 10°Kars j 10° 4°0rdu 3° -8° Rce 2°-6° Samsun 10° -3° Sıırt 12° 2°Sınop 15° 2°Sıvaı i° 2O°T« S 1° n°Kastamnıı B B 10° -2° Kaysen B 14° 1° KırUaıöı B 12° -5° Konya A 7° -2° Kıitafıya S 13° t°Mafcrtya 4 8° 5°*atann 5°-8°lmcelı 10° 2°Uşak 4 ° e 7°-7° ZonguUak A 14° 1° A 14° 0° A 18° 8° A 14° 0° S 1° «° s 3°-e° A 10° 4° A 10° 4° A W 5° A 8°-5° y I Î ° s° S 4°-9° Y 11° 4° A 10° 4° S 6°-7» S 9° 0° S 3°-6° y 11° 3° A-açıfc B bulutlu G guneşlı K-klrtı S-sısJı Y-yajmurlu 0 BULMACA SOLDAN SAĞA: 1/ Bıleklen dar, belı bol buzgulu bir tur kadın şalvarı. 2/ Sınır nişanı.. Bir koşeden karşı köşeye doğru kesilmiş ya da katlan- mış olan. 3/ Kıreçta- şının üzerıne yağlı bır maddeyle çızılmış bı- çimlerı baskı yoluyla çoğaltma sanatı 4/ Dort Halıfe'nın so- nuncusu.. İnsan ve hayvanlarda asalak olarak yaşayan kuçuk bır böcek. 5/ Bir ya- pının ortasında kalan ustu açık alan... At uretılen çıftlık. 6/ Bır nota. . Sos- yolojıde boy. 7/ Ortak fızıksel ve fiz- yolojık ozellıklere sahıp ınsanlar top- luJuğu... Iran'ın plaka işareti... Boru se- sı. 8/ Marangozlukta kullanılan bır tur buyuk rende. 9/ Muştu, mujde... Yer- leşmiş ilke ya da yasaya uygun durum. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Eyerin ya da palanın uzerıne ortu- len kılım, halı gıbı ortu. 2/ Oylumlu... Eskı dılde yabanı guvercın. 3/ Guney Afrika Cumhuriyetı'nde bır eyalet... Yılanın derı değıştırirken attığı derı. 4/ Ust yanı açık bo- ru... Eski Mısır'da guneş tanrısı. 5/ Ağaç oymaya yarar balta... Ta- kımlar grubu. 6/ Mekân... Bir şeyden huylanıp yurumeyen, gerı geri giden hayvan. 7/ Turk muzığınde bır makam .. Numaramn kısa yazılışı. 8/ Boynuzdan yapılan bir çeşit boru. 9/ Hern ruhtan, hem de organızmadan ayrı otan ve tum organık etkinliklerin temelinde bulunan bır yaşam ılkesınin var olduğunu öne suren oğreti. 6 0 YIL ÖNCE Cumhuriyet Ilk beynelmilel maç 5 ŞLBAT 1930 Cuma gunu Galatasaray kulübunde yapılacak boks maçlarından bahsetmiştik. Bu musabakalar memleketimizde boks hayatını yenıden canlandırmak itibarile çok feyızlı neticeler verecektir. Eşref Şefik Bey gibi boks âleminde tanınmış bir sporcu tarafından tertip ve idare edilen musabakalar güzel bir program tahtında yapılacaktır. Cuma gunu yapılacak musabakalann en şayanı dikkat olan kuçuk Kemal'in Rumanya şampiyonu Karpen ile yapacağı 10 devrelik müsabakadır. Rumanya şampiyonu yedı sekiz ay evvel amatorlükten profesyonelliğe geçmiş Rumanya'nın ayni sıklet dahilindeki boksörlerinin en iyisidır. Kemal bu maç içın epey zamandan beri antrenman yapmaktadır. Rumanyalı boksörun hakikî kabiliyeti henuz bizce maiüm olmadığından maçın neticesi hakkında bir tahminde bulunmak kabil değıldir. Maamafıh Kemal şimdiye kadar yaptığı maçlarda bir çok muvaffakiyetler göstermiş bir boksördür. Kendisıne itimat etmemiz lâzımdır. Cuma gunu yapılacak diğer musabakalar da şunlardır: Kapos - Hüsamettin, thsan - Filozof, Turgut-Ropen, Mihal - Maks, Panayot - Sahban. Dörder, beşer devre üzerıne >-apılacak bu maçlar da hayli heyecanlı olacaktır. Hevetı tertibiye, bu musabakalann butun alakâdarlar tarafından takip edılebılmesı ıçin fiatları 100 ve 150 kuru; olarak yapmıştır. Cuma gunıi yapılacak bu maçları daha muhim karşıJaşmalar takip edecektir. Şehrimizde bulunan Fransız boksorü Franki Manen burada ikı maç yapacaktır. Fransız boksorü, ilk defa, Saranga ile bir intikam musabakası yapılacaktır. Malûm olduğu üzere bundan uç ay evvel bu iki boksörun yaptığı musabakada Saranga uçuncu devrede nakavut olmuştur. Saranga şimdi bu boksorle bır intikam maçı yapmak ıstemiş, Franki de bu teklifi kabul etmiştir. 30 YIL ÖNCE Cumhuriyet CHP'nin önergesi 5 ŞUBAT 1960 CHP'den altı mılletvekili Suphi Baykam, Ferda Guley, Bulent Ecevit, Halil Gurun, Fethi Ülku ve Mehmet AJi Ankan yeni bır tahkikat talebiyle bugun Meclise başvurmuşlardır. Meclis tahlikatı onergesinde "Demokrat Parti Gençlik Burosu" adı altında teşkil olunan bir parti Biktf Ecevii organının, Turk gençliğini temsil eden butun kanuni teşekkulleri ve gençlik hareketlerini siyasi, idari ve malı kontrolu altına almak gayretini guttuğu ileri surulmekte, bu teşekkulun ıdarı makamlarla elele vererek gençlik teşekkulleri uzerinde çeşıtli tazyikler yaptığı, devletin, iktisadi devlet teşekkullerinin ve devlet sermayesiyle kurulmuş banka ve kurumların gençlik için ayırdıkları yardımların, ancak buronun tavassutuyla dağıtılır hale geldiği iddia olunmaktadır. GEÇEN YIL BUGÜNCumhuriYet Marinadan vazgeçildi 5 ŞUBAT 1989 Sessiz sedasız yapımına başlanan ve ilk kazıklann çakılmasmdan sonra tstanbullulann büyük tepkisini çeken Bebek Koyu'ndaki kazıklı marina girişimi, halkın istemi doğrultusunda sonuçlandı. Belediye Başkanı Bedrettin Dalan, Anakent Belediyesi'mn 1988 yatınm programında yer alan ve 20 kazığı çakılmış durumdaki marinarun kesin olarak yapılmayacağını söyledi. Başkan Dalan, "Şimdi yasal prosedurun geriye doğru düzeltümesı için Belediye Imar Danışma Kurulu salı gunü toplanarak karar verecek. Ben firma yetkilıleri ile görüştum. Artık Bebek'te marina hiçbir şekilde yapılmayacak, onlara Maltepe, Kartal ya da Yenikapı'da bir yer buluruz. Neticede onları da mağdur etmeyiz" şekünde konuştu. Başkan Dalan, firma yetkililerinin gelişmelerden sonra biraz kırık olduk'larını belirtirken "Geride kalan kazıkları kim çıkaracak?" şeklindeki sorumuzu, "O kadar önemli değil, çıkartılır ya da çıkarırız" diye konuştu. Dün sabah da 3 adet çakılı kazık, vinç aracılığı ile yerinden soküldu. < 4CJa- \ wr »saUlk -rr a a u » Spirosai 1 el ağriM tvılık agrıtarı Mrr. k m.a tıtıı ul IA. eJ* DUMYADA BUGÛN Amsfetdam Y 8° Amman A 20° Aüna ö Bareeiona Basel Bdgnıt Berfn Bom BrûksM Budapesfc Cenevre Cezayır CUde Dubayı Franktun Gtme Heisınlc Kature Kooenhag Köln Ufkoşa A 15° B 2 f B 17° B 12° 6 M» Y 10° Y 13° Y 11° B 12° B 13° A 24° A 20° A 22° B 13° A 16*- Y 4° A 21° Y 7° Y 12° A 16° Lenıngrad ümdra Madnd Mlano Montrtsâl Moskon Mumtı Ne* Ybriı Oslo Pans Roma Sofya Sam t lünus Viyana K 2° Y 8° B 13° B 9° B 1° K -2° B 13° A 2° Y 6° Y 12° B 9° A 22° B 17° B 8° A 20° B 5° B 7° Y 10° 8 10° Y 7° Vâshıngton B 8° Zunh B 12° T4RITSMA Yerel Yönetîmler Üstüne Yerel yönetimlerde katılımcılıktan ve güzel bir Ankara'dan söz edenler bu işleri beceremiyorlarsa, Ankara halkının °7o 21.75'ini (bir rivayete göre °/o 15) temsilen çıktıkları 864 rakımlı tepedeki kutlama sırasında öğrenselerdi bari. Önce Sayın Murat Karayalçın ıle Sayın Do- ğan Taşdelen'i gozlenraızı kamaştıran basanlı, parlak >onetımlerınden dolayı kutlarım. Kızıla) Gıiven Park onunde, kaldırımları hangı renk doşeyelım diye referanduma gidip halkla butunleşen, 1.5-2 ay sureyle anket ya- pıp eylul-ekim ayının guneşli ve kuru günle- riru anketle geçirdıkten sonra yağmuriu ve so- ğuk gunJerde kaldırım döşeyip halkı kısa bir mesafede de olsa asfalta dökerek, ılerdeki hak arama gosterilennın antrerunarunı yaptıran ve bu arada Ankara'da yaşayanlara çamurdan ya- na dar günler yaşatmayan yerel yonetıcılerı- mız bu becerilerını ya Isveç'te ya da dığer Av- rupa ulkelerinden bırinde edindiler. Yoksa bu kadar yuksek duzeyde katılımcılığı sağlamak hangı engın kulturün ve yöneticihğın urunü olabihrdi? Ziya Gokalp Caddesi'ndekı Haşet Kitabe- vi'nin onunde, bellı ki bır aracın çarpıp ya- multtuğu, otobus ozel yolunun ozel nadıde bır parçasını kaldınmdakı bır direğe dayayarak yaklaşık bir ay sureyle sergilemek ise TV'de alkollu araç kullanmanm getirdiği rıskleri an- latan programa destek olarak, ıbret-i âlem ol- sun diye teşhır amacıru taşıyor sanıyorum. Şehir ıçi taşıma ucretlerine pek uzun sayı- lamayacak aralıklarla 100-150 TL zam yapıp sonra da ekmeğe zam isteklerinden dolayı fı- rıncılarla yalın kılıç meydan muharebesine so- yunan Sayın Karayalçın'a ıse dedelerimizden birının istıklal madalyasını gözu yaşlı verme- mek elde değil. Adamcağız ekmegımızi koru- yarak az is mı yapıyor yani. Emek-Dörtyoi hattında çalışan İkarus kö- ruklu otobüslerden iki-uç tanesinin bu kış kı- yamette camlarının kırık olması neyse de, yı- ne aynı otobuslerin egzoz gazırun ıçeriye dol- masi sayesinde Kızıla}'a yetişınceye kadar be- dava kafa buldurduğu için mi, yoksa hava kır- liliğıni bu yöntemle kısmen de olsa önledıği içın mi sayın yöneticilere minnettar kalacağı- ma karar veremedim. Yine Ankara'nın hava kirliliğinın önlenme- sınde az önem taşımayan bir konu ise dizel araçlann egzozlanndan çıkan kapkara duman- lardır diye söylenenler oluyorsa da sız onlara aldırmayın. Meşhur bir caddemızde, araçla- nn park yapmasını önlemek için lastık kılıdı, ozel ilaçlarla uyarı kağıdı yapıştınp koparmak gibı oldukça yaşamsal ve yığınsal bır oneme sahıp konularia ılgılenmekten vakıt bulurlar- sa egzozlara da sıra gelir. Canım aceleniz ne? Yerel yonetimlerde katılımcılıktan ve güzel bir Ankara'dan soz edenler bu işleri becere- miyorlarsa, Ankara halkının °?t> 21.75'ini (bir nvayete gore "?» 15) temsilen çıktıklan 864 ra- kımlı tepedeki kutlama sırasında öğrenseler- di barı. Baylar, finansal sorunlarımza, gücunüzun ve kadronuzun yetmedıklerine diyeceğimiz yok, ama şu ışlevsel becenksizh'kerinızden do- layı sızlerı ezıcı bir çoğunlukla ve gule oyna- ya yonetime getirenlerin kendılerine olan kız- gınlıklannı azaltmak için hiç olmazsa gözle- rinızi bıraz açın. Yoksa halk sıze gunaydın de- diğınde zaten artık çok gectir. RECAt GÖREN Yenişehir Ankara İnfaz Yasasıve Müebbet Hapis Hükümet geçenlerde parlamentoya şarth salıvermede iyileştirme öngören yasa tasarısını sunacağını açıklamıştı. Yalnız nasıl bir iyileştirme olacak, içeriği nedir, bilinmiyor. Çanakkale Özel Tip Cezaevi'nde kalan mü- ebbete hukumlü arkadaşlar, Çanakkale Ağır Ceza Mahkemesi'nde, muebbet hapıslerine uy- gulanan çelışkınin duzeltılmesi için dava açı- yorlar. Çünku 1986 yılmda değiştirilen infaz .yasası ile muebbet hapis 40 yüdan işlem gö- ruyor. Oysa yasa değişmeden 36 yıldan işlem gönıyordu. Sonuçta, Çanakkale Ağır Ceza Mahkeme- si, başvuruyu haklı buluyor ve muebbet hap- sin daha önceden olduğu gıbi, 36 yıldan işlem yapılmasına karar veriyor. Dosyayı da kesin duzenleme yapılması için Anayasa Mah- kemesi'ne gönderiyor. Bu çarpık uygulamadan mağdur olan sade- ce Çorum Gezaevı'nde en az 20 kişı var. Bel- ki de daha fazla. Anayasa Mahkemesi'ne iletilen kararın gö- ruşülup gorüşülmediğini merak ediyoruz. Mu- ebbet hukumlüler sabırsızlıkla sonucu bekliyor. Bır başka önemli konu da şu: Hukumet geçenlerde parlamentoya şarth sa- lıvermede iyileştirme öngören yasa tasansım sunacağını açıklamıştı. Yalnız nasıl bır iyileş- tirme olacak, ıçerığı nedir, bilinmiyor. Buna ek olarak, ınfazın 9 güne indirildıği söyleni- yor. Ama bızım geniş bılgımiz yok ve çok çe- lişkili duygular yaşıyoruz. Şu anda ınfaz sü- resi 12 gün. Yani bır ayda 12 gun, bır yılda dört ay 24 gun hapis yatılıyor. 10 yıl = 4 yıl yatı- yor, 20 içın 8 yıl yauyor. Müebbet ıse 40 ve 16 yıl yatınlryor. Bu konularda açıklık bek- liyonız. ALt BEKDEMtR Kapalı Cezaevi 2. Kısım / Çorum Çalışma Hayatına 6 Katkılar 9 Ülkemizde 16 yaşından küçük yüz binlerce çocuk sigortasız, ILO standartlarından, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü ile belirlenmiş asgari güvenlik önlemlerinden uzak pek cüzi ücretle çahştırılmaktadırlar. 16 Ocak 1990 gunu Kumkapı, Gedikpaşa Mahallesi, Arayıcı Sokak'takı Agop Taşcıyan'a aıt Nadir Han'da 16 kışınin olumu, 10 kışı- nın yaralanması ile sonuçlanan bır ıki gun ıçin- de gerek basın ve gerekse kamuoyunda unu- tulup gıden ış kazası ile ilgilı olarak bazı ko- nuları anırasalmakta yarar göruyorum. Her sene vuku bulan binlerce benzeri olay- dan sadece toplu halde meydana gelmesi ne- deniyle dikkat çeken bu iş kazasından ibretle buyuk dersler alınamamış olması çok uzuntu verıcidır. Ülkemizde 16 yaşından kuçuk yuz binlerce çocuk sigortasız, ILO standartlarından, İşçi Sağlığı ve tş Güvenliği Tuzugü ile belirlenmiş asgari guvenlık önlemlerinden uzak pek cuzi ucretle çalıştırılmaktadırlar. Bilındıği uzere, 1475 Sayılı İş Kanunu'un 76. maddesı gereğince Çalışma ve Sosyal ouven- lik Bakanlığı'nca luzum gorulen işyerlennde bırer "İşçi Sağlığı ve tş Güvenliği Kurulu" oluşturulur. Bu kurullar ışyerlenndekı guven- lik ve sağlık onlemlennin yeterlı olup olma- dığıru, çalışanlann çalışma koşullanna uygun bulunup bulunmadıklannı kontrol ederler. Aynı yasanın 74. maddesi gereğince de Umumi Hıfzıssıhba Kanunu'nun 179. rnadde- sınde ışyerlerınde öngörulen sağlık ve guven- lik koşullannın bulunmadığı işyerlerine çalış- ma izni verilemeyeceği, 75. maddede ise yaş ve cinsiyetleri nedeniyle çahştırılması yasak olan işçilerin çalıştınldığı, sağlık ve güvenlik koşullannm bulunmadığı işyerlerinin kapatı- lacağı hukme bağlanmış bulunmaktadır. Mezkûr olayda olenlerin çoğunluğunu ço- cuklar teşkil etmekte, basından öğrenildiğine gore hiçbir sağlık ve guvenlık önleminın alın- madığı anlaşılmaktadır. Dığer taraftan belediyelerin de sağlık ve gü- venlik onlemlerini almayan ışyerlerinı kapat- ma yetkısı bulunmaktadır. Görulduğü gibı gerek belediye ve gerekse Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın olayda çok buyuk sorumluluğu bulunmakta- dır. Bu ışyerlerı her yıl periyodik olarak de- netlenmeliydıler. Gelelim Çalışma ve Sosyal Guvenhk Bakan- lığı'nın uygulamalanna: Ülkemizde çalışma yaşamının duzenlenme- si, ış guvenliğinın ve çalışma banşının sağlan- nıası, çalışanlann hak ve ozgurluklerınin ko- runması Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan- lığı'nın ana gurevidir. Bakmız Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan- lığı ne yapmaktadır? Bakanlıkta uzman kişilerce yurutulen me- mur kıyımı son haddıne varmıştır. Bakanlık çalışanları geleceklerinden kuşkulu, guvensiz- lık ortamında gorev yapmakta, her an kış or- tasında suresız olarak Doğu'ya tayinlenni bek- lemektedir. Insan varlığım bu derece hiçe sayan Bakan- lıktan görev beklemek gulunç olacaktır. FARUK ATASU Avukat/Ankara Başarriı Ögretıııenîn Odülleıidirilıiıe^i Sayın yetkililere soruyorum, acaba öğretmenlerle daha ne kadar alay edecekler? Sahip çıkma mücadelesi verdiğimiz onurumuza, meslek onurumuza ne zaman saygı duyacaklar? Son yıllarda Milli Eğitim Bakanlığı'nca ba- şanyı teşvik amacıyla başanb oğretmenlen ay- lıkla odullendirme yontemi seçilmiş olup ba- sınımızda yer almıştır. Ancak odul, başarılı bir çahşmanın ve ba- şarının maddi ve manevı olarak değerlendiril- mesidir. Şimdi sayın yetkililere sonıyorum 400 binı aşkın oğretmen arasından 8000 öğretme- ne yapılan olçut ve değerlendirmeden sonra (son uç yıllık başarısı sicil durumu, takdir ve tesekkurler, varsa yazılı eseri ölçut olarak kul- lanılmış) aylıkla odullendirümışlerdir. Bu oğ- retmenlere maaş derecesı dikkate alınarak 100.000 TL. ile 400.000 TL. arasında odul ve- nlmiştir. Şimdi Sayın yetkililere soruyorum, acaba öğretmenlerle daha ne kadar alay edecekler? Sahıp çıkma mücadelesi verdiğimiz onurumu- za, meslek onurumuza ne zaman saygı duya- caklar? Ulkemızin bu 8000 oğretmene verecek doğ- ru durust odulu yok mu, ekonomısi bu kadar mı guç durumda9 Eğer durum boyle ıse 33 ya- şında 4-5 yıl milletvekilliği yapmış bır mıllet- vekiline 8.000.000 TL. emekli aylığı bağlan- ması ile ilgili yasa tasansı jet hızıyla Meclis1 ten geçerken Sayın Maliye Bakanı'nın tavrı ne oldu acaba? ÖDİILLÜ BtR ÖĞRETMEN / İSTANBUL POLTITKA VE OTESI MEHMED KEMAL Hiç iyi olmamıştı Ne olursa olsun, 1950'de oyların yüzde 53'unu alan parti, Mec- lıs'tekı sandalyelerin yüzde 86'sını almamalıydı. Daha önce tek paröden yakınanlar, bu durum karşısında yenıden tek partrye doğ- ru uzanryorlardı. Çünku daha öncekı mılletvekili sayısı ıle tek parti çoğunluğuna dayanan Meclis, bu kez de 487 sandalyeden 420'sinı alarak yeni bir dıktaya doğru yönelıyordu. Demokrat Par- ti, demokrasıyi kurmak sözü ıle gelmişti, ama ortada bu çoğun- lukta bır güce dayanınca bu ısteğinden caydı Adnan Mende- res'ın aklına Meclis çoğunluğuna dayanan bır dıkta kurmak geidi. Bunda başarılı da oldu. Demokrasiyı kurmak üzere yapılan seçimler böyle sonuçlan- mıştı, ama bundan sonrakı seçimler nasıl sonuçlanacaktı'' Ma- dem ki çoğunluk ezici olarak kendınde ıdı, önlemlerını de alma- lıydı. Menderes'in ilk işi çoğunluğuna dayanarak Halk Partısı- nin elinden mallarını almak, gazetesının basıldığı tesisleri ka- patmak, dinsel ınançlara dayalı küçük partıyı (Mıllet Partisı) sı- yasetten sılmek oldu. 1950 seçımlerıyle dıktasını kurmuş olan- lar, 1954 seçimlerıne daha güçlü bır bıçımde gırmek ıstedıler. Sıstem çoğunluktu. Çoğunluğu alan parti sonuçta Karşıtlannı ezı- yordu. Nıtekım 1954 seçımlerınde daha beterı oldu Yapılan se- çımlerde genel oyların yüzde 57'sını alan Demokrat Parti Mec- lıs'tekı sandalyelerin yüzde 93'ünu alıyordu. Parlamento ıçınde muhalefet soluk alamıyordu Bu oylama sonucu muhalefet Meclis içinden Meclis dışına taşmıştı Menderes'in çoğunluk sıstemı- ne dayanarak yaptıklarını Özal ve partısı, azınlık ve bara' sıste- mıne dayanarak yapmıyor muydu9 Yüzde 21 oyla azınlık ve ba- raja dayanarak yuzde 67 mılletvekili çıkarıyordu Böylece iktıdar partısı Meclis Başkanlığını, Cumhurbaşkanlığını, Meclis çoğun- luğunu elınde tutarak dıledrğını yapıyordu. Ne olmuştu? Muhalefet gene Meclıs'ten çıkmış, sokağa dökülmüştü. Bu- na vaktıyte parlamento dışı muhalefet denıyordu, şımdı gene öyle oluyordu Menderes, ıktıdarı vermemekte dırendığı içın sokakta karşı karşıya gelmişti. Sokağın oy vermekten başka elınde bir güç yoktu. HaJkın gücü dört yılda bır sandığa giderek kendini göstermektı. Bu güç de türlü seçım hilelerı ile örülüyordu. Gerı- ye ne kalıyordu? Geriye halka karşı kullanmayı düşündüğü as- kerler kalıyordu. Generallerı tavlayınca orduyu tavladım sanıyor- du. Bu da aldatıcı olmuştu. Halka karşı çıkacağı umulan ordu bu kez sıyasal ıktıdara karşı çıkmıştı. Çoğunluk sıstemı ıle ıktıdarı alan sıyasal parti, yaptığı işın de- mokrası olduğunu sanıyordu Oysa demokrasının işlerlığı olan türlü kuralları vardı. Meclis'tekı çoğunluk başka şeydı, sokakta- kı çoğunluk başkaydı Meclis'tekı yapay güç ıle sokakta oluşan muhalefet ezılebılir mıydı? Adnan Menderes ezeceğını sanmış- tı Unutulmamalı ki Eskışehır'de bır gece bır karargâhın ayak- lanmasıyla iktıdar partısı perışan olmuştu Soluğu kaçmakta bu- lan Başbakan ve çevresı bır karargâhlık askerın gücüne daya- namamıştı O geceyı anımsayan gazeteciler bılırler, karargâh aya- ğa kalkınca dönemın Başbakanı arabasına bınerek yandaşları ıle bırlıkte bılınmeyen bır yöreye doğru yola çıkmıştı Oysa Baş- bakan kaçarken ustünde uçaklar Izlıyordu. Sorun demokrasının ışlememesıydı Demokrat Parti iki seçım- dır halkı demokrasi ile afdatıyordu. Oyları alıyor, iktıdar oluyor, bır türlü demokrasiyı getırmıyordu. Halk da demokrasiyi getır- medığının bılıncındeydı. Meclıstekı çoğunluğuna dayanarak vu- ruyor, kırıyor, eziyor, basıyor, bağırıyordu Kımse de sesinı çıka- ramıyordu. Bunu görenler seslerını çıkaramıyoıiar, Menderes de yaptıklarını demokrasi olarak yutturuyordu. Gerçı 1957 seçim- lerınde gücü oldukça kırılmıştı, ama bir kez kendisi çoğunluğu- na dayanarak demokrasiyı ezmeyı becerı sanıyordu Hiç kimsenin ışine yaramayacak bıçımde devrıldı. İyi mi ol- du? Hiç de iyi olmadı . CAUSANLARIN SORULAR1/SORUNLARI YILMAZ ŞİPAL "Çırak ve Çocuk işçi" SORU: tşyerimizde agır olmav-an işlerde, 12 yaşını doldnrmuş çocuklar çalıştırmak isti>onız. 1) Son çıkan Çıraklık Yasası'na gore mi yoksa İş Yasa- sı'na göre mi çalıştırmamız gerekijor? 2) Asgari ucret ve sigorta u>gulaması nasıl yaptlacaktır? VANIT: 1) "Çırak" ve "Çocuk İşçi" ayrı kavramlar olup bunlann yasal konumlan da ayndır. 3308 sayılı Çıraklık ve Meslek Eğitimi Yasası'run amaa çıraklann "eğitimı ile okullarda ve ışletmelerde yapılacak mesleki eğitime ılışkın esaslan" duzenlemektır. Çıraklar. "çıraklık sözleşmesı esaslanna göre bir meslek alanında mesleğin gerektırdiğı bılgı, becerı ve ış alışkanlıklan ış ıçerisınde gelıştırilen" kışilerdır. Kısaca 3308 sayılı yasa kapsamına giren çıraklar, ışçı olmayıp belirli bır meslek öğrenmek için işyerlennde eğitim gören "13 yaşını doldur- muş, 19 yaşından gun almamış" ve "en az ilkokul mezunu" kımselerdır. 3308 sayılı yasa kapsamı dışında kalan ve işycrlerinde vasıflı ya da vasıfsız işlerde cahştırılan çocuklar ıse 1475 sayılı ış yasasına göre "bır hızmet akdıne dayanarak hcrhangi bır ışte ucret karşıhğı çalışan" kişi- dir ve yasada bunun tarumı da "ışçı"dir İşçi çocuklar için de 1475 sa- yılı ış yasasının bukumleri geçerlidir. İş yasasının 67. maddesı, çalıştırma yaşı ve çocuklan çalıştırma ya- sağı ile ilgılidır. "Madde 67- 15 yaşından aşağı çocuklann çalıştınlmaları yasaktır. Ancak çocuklann sağlık ve gelışmelerıne, okul veya mesleki eğitim ve mesleğe yöneltme programlanna devamlanna yahut öğremmden fay- dalanma kabilıyetlerine zarar vermeyecek nıtelıktekı hafif işlerde 13 yaşını doldurmuş çocuklann çalıştınlmaları mumkündür. Okula gidenlerın ış saatlerı, okul saatlenne engei olmayacak şekil- de duzenlenir ve ders saatlen 7.5 saatlik çaljşraa suresinin içinde sayüırr 13 yaşından 18 yaşına (18 dahil) kadar olan çocuklann işın niteliği- ne ve şartlarına gore vucut vapılarının dayanakh olduğunun raporla beurtılrnesı ve bunlann 18 yaşını dolduruncaya kadar en az her altı ayda bır hekım kontrolunden geçınlmesı de zorunludur 13 yaşından kuçuk çocuklann çalıştırılması yasa ile yasaklanmıştır. 2) Bugun 16 yaşından kuçuk ışçiler için ayda en az 155 bın 250 lira brut Ucret saptanmıştır. Çocuk işçilere, Sosyal Sıgortalar Yasası aynen uygulanmakta ancak "18 yaşından once maluüuk, yaşlılık ve olum sıgortalarına tabı olan- lann sıgortalılık suresi 18 yaşını doidurduklan tanhte başlamış kabul" edılmektedır. ŞİŞLİ'DE KELEPtR DAİRE Abide-ı Hürriyet Caddesi'nde 3. Kat, 80 m 2 , buro veya konuta uygun, asansorlü. 2 oda, salon sahibınden 90.000.000.- TL. net ve peşın Tel. Istanbul 174 96 47 - 48 iş saatlerinde ALANYA'DA SATTLIK ARSA Şehirde harika manzaralı, altyapılı 3000 m2 arsa acilen satılık. 150.000.000 - TL. Tel: Istanbul 174 96 47 - 48 iş saatlerinde S A Y I N D O K T O R V E E C Z A C I L A R I N D İ K K A T İ N E Analjezik Antipiretik Antienflamatuar Antiagregan Antitrombotik Ecopi 150mg. ve 500 mg. Asetilsalisilik Asit içeren iki ayrı formda, 20 film tabletlik blister ambalajlarda piyasaya sunulmuştur. (ENTERIC COATED) Barsakta Cözünen Asetilsalisilik Asit Tabletleri ABDİ İBRAHİM ILAÇ SANAVI ve TICARET A S