Katalog

26ŞUBAT1990 ITALYA DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/3 Sofya: KP'yi protesto • SOFYA (AA) — Bulgaristan başkenti Soyfa'da, eski lider Todor Jivkov'un devrilmesinden bu yana dtizenlenen en büyttk gösteride yaklaşık 200 bin kişi KP'yi protesto etti. Muhalefet grubu Demokratik Güçler Birliği'nin (DGB) çağnsı üzerine dün düzenlenen gösterilerde "Görüşme yok, KP'yi yargılayacak bir mahkeme istiyoruz", "Bulgaristan'ı krizden DGB çıkanr" "Arük kotnünizm yok" şeklinde sloganlar atıldı. Bulgaristan'da muhalefet, siyasi partiler ve seçimlerle ilgili yasa tasanlanmn parlamentoda ele alınmasmdan önce yuvarlak masa toplantılannda göruşülmesıni istiyor. Mandela'ya suçlama • LONDRA (AA) — Güney Afrika'da 27 yıl cezaevinde kaldıktan sonra serbest bırakılan zenci lider Nelson Mandela'nın eski eşi Evelyn, "tûm dünya Nelson'u beğeniyor, halbuki o yalnızca bir insan" dedi. Nelson Mandela'nın şimdiki eşi Winnie için 1957'de terkettiği Evelyn, Ingiliz Sunday Telegraph gazetesinde yer alan bir söyleşide, "Kansını aldatan, eşi ve çocuklanm terkeden bir erkek peygamber olabilir mi?" diye konuştu. Eski Cumhurbaşkam Sandro Pertini öldü Italya'nın en sevilen politikacılarından olan 94 yaşındaki sosyalist Pertini'nin ölümü büyük üzüntüyarattı. NÎLGÜN CERRAHOĞLÜ JtOMA — ttalya'nın en sevilen politikacılanndan sosyalist Sand- ro Pertini önceki gece 94 yaşında hayata gözlerini yumdu. Italya'da çeşitli kentlerde bir bayram havasında kutlanan kar- naval, Pertini'nin ölüm haberiy- le mateme büründü. 1978-1985 yüları arasında cumhurbaskanlı- ğı yapan sosyalist politikacı, ay- nı zamanda Giovaui Sarsgat ve Pietro Neaai ile ttalyan sosyaliz- minin sayılı liderlerinden biriydi. Eski direnişçi Sandro Pertini, aynı zamanda Italya'nın ünlû direnişçilerinden biriydi. 18 yaşından beri sosyaliz- me gönül veren Pertini, 1924-1945 arasında çeşitli kerder Mussolini'- nin faşist mahkenıeleri tarafından hapse aülmıştı. 1943 yüında Mus- solini'nin mutlak gücünü uygula- yan bu mahkernder tarafından ölüme mahkûm edilen Sandro Pertini bir süre hapis yattıktan sonra komşu Fransa'ya kacmaya muvaffak oldu. Italya sınırında- ki Nice'de yaşanuru cam yıkayı- cısı ve duvara olarak sürdttren sosyalist lider, direni; hareketini ileri götürmek için büyük mahru- miyetlere katlandı. 2. Dünya Sa- vaşı sonunda, ltalyan demokrat- lannın faşizme ve Nazüere başkal- dırdıgı 1944 yılında ise Sandro Pertini artık antifaşist hareketin beUi baslı liderlerinden biri olarak isim yapnuştı. Bu güç yıllann ardından Perti- ni demokrasi, sosyalizm ve hoş- görü savaşını surdürmeye devam etti. Daha sonra sosyalist parti içinde akıntıya karşı kttrek çeken bir lider olarak tanındı. Bu neden- le uzun yıllar önce Nenni daha sonraki yıllarda da Craxi'hin yö- netimindeki partinin ön saflann- da pek yer alamadı. Cumhurbaşkam seçilmeden ön- ce bir süre parlamento başkanlı- gı yapan Sandro Pertini, daha o yıllarda bagımsız özellikleriyle dikkati çekmis ve kendisini sevdır- mişti. 1978'de komünisüerden Hı- ristiyan demokratlara dek parla- mentonun yüzde 90'ının oyunu alarak tek oylamayia cumhurbaş- kam seçilmişti. Nikaragua'da seçimler dün yapıldı Ortega yumuşadıDevlet Başkaru Daniel Ortega, seçimleri kazandığı takdirde ABD Başkanı George Bush'u Nikaragua'ya davet edeceğini söyledi. Dtş Hmberler Servisi — Nika- ragua'da dün devlet başkanlığı için seçimler yapıldı. Devlet Baş- kanı Danid Ortega, ülkedeki 14 muhalefet partisi tarafından des- teklenen Violetm CUamorro'ya karşı yeniden seçilmeye çaiıştı. Seçimlerden önce yapılan kamu- oyu yoklamalannda, Daniel Or- tega'mn yeniden devlet başkanı seçilmesine kesin gözüyle bakılı- yor. Ortega, dün yaptığı bir ko- nuşmada, yeniden seçilirse ABD Başkanı Bush'u ulkesinA davet edeceğini bildirdi. AP'nin haberine göre 1.7 mil- yon seçmen dün sabahın erken saatlerinden itibaren sandık ba- şına gittiler. Seçimlerin genelde olaysız geçtiğini kaydedon ajans, başkent Managua'nın ku2eyinde Sandinista yönetimine karşı sa- vaşan ABD destekli Contralann saldırılar düzenlediklerini duyur- du. Ajans, saldıruarda can kay- bı olup olmadıgı konusunda bil- gi vennedi. Devlet Başkaru Daniel Ortega ise Contra saldınlarına ilişkin olarak yaptığı açıklamada, ABD destekli Contralann, seçimleri et- kilemek LstedikJenni belirtti. Or- tega, devlet başkanhğına yeniden seçilmesi durumunda ABD Baş- karu George Busb'u, Nikaragu- a'ya davet edeceğini söyledi. Nikaragua'da yapılan nabız DEVLET BAŞKANI DANİEL ORTEGA — Nikaragua'da dun yapılan seçimlerin en güçla adayı Daniel Ortega, kansıyla birlikte- yoklamaları, seçimlerde Sandi- nista yönetiminin önde gittiğini gösteriyor. Seçimlerden önce ya- pılan kamuoyu yoklamalannda da Daniel Ortega'nın seçilmesi- ne kesin gözüyle baküıyordu. Ül- kedeki 14 muhalefet partisinden oluşturulan Ulusal Muhalefet Birliği (UNO) tarafından destek- lenen Bayan Violeta Chamorro ise seçimleri kazanacağını söylü- yor. Sandinista yönetımiyle dik- tatör Somoza'mn devrilmesinden bu yana ilişkileri gergin olan ABD ise seçimlerde Chamorro'- yu destekliyor. POLTITKADA SORUNLAR ERGUNBALa "BanagetirMegil... "Benden aPBankacılığı Eskiden, bankalardan para almak için "paralı" olmak gerekiyordu. Kitlesel Bankacılık, bu anlayışı değiştiriyor. Kitlesel Bankacılığın temel ilkesi, para kaynaklarını daha geniş bir kesimin yararına sunmaktır. Kitlesel Bankacılık'ta hizmet, sürekli olarak çeşitlendirilir, çoğaltılır, hızlandınlır ve yaygınlaştırılır. Şimdi Halkbank, Kidesel Bankacılık yapıyor. Halkbank Kitiesel Bankacıhğının iki yönü var: İlki esnaf, sanatkâr, küçük ve orta sanayiciye; iş kurarken, işini büyütürken, ihracata yönelirken kredi desteği sağlamak. İkincisi ise, bankacılık hizmetlerinden ve kaynaklarından toplumun daha geniş kesimlerini yararlandırmak. Halkbank, Kitlesel Bankacılığın gereklerini yerine getirme kararındadır. Kitlesel Bankacılık"¥~"V »* " 1 1 ** •• '* 1 ** ** '* Buyuk duşunun, buyuyun. Büyük düşünün, iyi yaşayın. Ermeni Tasansı ve Ötesi... Ermeni tasansı konusunda Ankara, ABD'ye karşı açtk bir dûş kırıklığı içinde. Ankara'ya göre Türkiye ve Türk kamuoyu, ABO Kongresi'nden ve yönetimden beklediği "işbirliği anlayışını ve sorumluluk duygusunu" bulamadı. Evet, Ankara gerek Senatör Robert Dole'a gerekse Başkan Bush'a kızgın Doğrusu biz ikisine de pek kızamıyoruz. Senatör Dole bizım babamtzın oğlu değıl.ya da bız Senatör Dole'un babasının oğlu değiliz. Adamın bir dizi iç politika hesapları var. Ermeni kökenli politıkacıların desteğini siyasal geleceği açısından yararlı bula- bilir Başkan Bush'u sıkıştırmak istiyor olabilir. Bush ise 1992 seçimlerınde Kalıforniya'daki Ermeni oylarını ve eyalet Valisi Dökmecıyan'ın desteğini düşünüyor. Yani onun da ıç politika hesapları var. Başkan Bush, Ermeni tasansı konusunda herhalde şöyie dü- şünmüştür: Bir yanda Türkiye'yi öfkelendirmek, öte yanda Kali- forniya Valisi Dokmecıyan'ı gucendırmek. Hangisi daha önem- li? Dökmeciyan ve Enneni oyları mı? Yoksa Türkiye mi? Şimdi Bush, Dökmeciyan ve Kaliforniya'dakı Ermeni oylannın kendısı için daha önemli olduğuna karar vermiş ve Ermeni ta- sarısına yeşıl ışık yakmışsa, açık konuşalım kim suçlu? Başkan Bush mu, yoksa kendisini ciddiye aidıracak bir ağırlı- ğa sahip olmayan Türkiye mi? Buna benzer bir durumda Türkiye'nın yerinde bir İtalya, Bel- çika ya da Ispanya olsaydı Bush aynı kararsız ve kaypak tutu- mu takınır mıydı? Dökmeciyan... Kaliforniya'nın Ermeni oyları... Bunlann tümünû elinın tersiyle bir yana ıter, kıyametı kopartır, bütün ağırlığını koyarak müttefıkini gücendireeek herhangi bir girışimı önlerdı. Ama onlar Avrupalı. Batılılar birbirini tutarlar. Türkleri, Müslü- manlan ise sevmezler. Bunlar, yüzeysel nedenlerdir. Reel politıkada Müslümanlık, Türklük ya da Hıristıyanlık, o kadar önemli rol oynamaz. Önemli olan güçtür. Ekonomık güç, teknolojik güç, bu güçle- rin getirdiği siyasal ağırlık, bagımsız manevra yeteneği ve den- gelen etkileyebilme kudreti. Türkiye'nin böyle bir ağırlığı, saygınlığı olsaydı, Senatör Ro- bert Dole, Senato'da Ermeni ta- sansı için 49 değil, 9 tane oy bi- le toplayamazdı. Başkan Bush ise seçim kampanyası sırasında yerine getıremeyeceğini çok iyi bildigi vaatlerde bulunmaz, Er- menilere baska açılardan şirin görünmeye çalışırdı. Başkan Reagan, Ermeni tasa- nsı konusunda Bush'tan çok da- ha karartı davranarak girışımle- ri önlemıştı. Başkan Carter, se- çim kampanyası sırasında Rum seçmenlere şırın görünmek için Yunanıstan'ı kollayan konuşma- lar yapmasına karşın, Beyaz Sa- ray'a geldikten sonra Türkiye'yi gücendirmekten özenle kaçın- mıştı. Neden? Çünkü o dönem soğuk savaş yıllarıydı ve Türkiye ABD için stratejik açıdan önemli idi. Günümüzdeki yumuşama or- tammda ise Türkiye'nin ABD açı- sından soğuk savaş döneminde- ki onemi kalmamıştır. Denebilir ki "Türkiye'nin cog- rafi konumu nedeni ile her za- man stratejik önemi vardır." Doğru, ama o stratejik önemi bagımsız şekilde degerlendire- cek, bolgedekt dengelerı köklü biçimde etkıleyebılecek ekono- mik, teknotojık gücümüz, siyasal ağırlığımız var mı? Olsaydı, emin olun Bush, şu Ermeni tasansını çoktan öldürür- dü. Ankara'dan haberler geliyor. Ermeni tasansı geçtıği takdirde Türkiye'nin alacağı önlemler tar- tışılıyof. Pirinçlik ve Sinop üsle- rinin faaliyetlehni durdurmak, VVashington Büyükelçimizi geri çağıımak... Daha sert önlem yok. Neden? Çünkü o zaman F-16, tank ve top modernizasyonu projeleri tehlikeye gırer, ABD'nin yaptığı askerı yardım yetersiz de olsa kesilebilir. Adam bizı burnumuzdan ya- kalamış, neden kaygılansın? 6i- raz sırtımızı sıvazlar... Bir iki gö- nül alıcı laf eder, "askeri yardım, modernizasyon, falan filan" di- ye biraz da degneğin ucunu gös- terir, olur biter. Bu arada Erme- ni tasansı da pişirilir, Kürt soru- nu da ısrtılır... Sanınz, VVashington'daki stra- tejistler açısından Iran, Türkiye'- den daha önemlidir. Çünkü mol- laların ülkesi gayet bagımsız po- litika izleyen, sağı solu belli ol- mayan bir memleket. Daha önce de yazmıştık. Ana- dolu yarımadası gibi dünyanın en önemli yörelerinden birinde yaşamanın bedeli vardır: O be- del güçlu olmak, sanayileş- mesini, ekonomik kalkınmasını tamamlamak, teknoloji üretebil- mek, sosyal sorunlannı çözmek- tir. Sadece stratejik önemine gû- venmek ya da "Biz hele 70 mil- yon olalım, dünyaya gösteririz" demekle güçlü olunmaz. Şu Ermeni tasansı sorununa, "Dole Türk düşmanı, Byrd Türk dostu" tartışmalarının dışında bir de bu açıdan baksak daha yarar- lı olabilir. HALKBANK TÜRKİYE HALK BANKASI Çalışana,üretene kavnak. MÜZİK POSTASI Jazz, Classıc, New Age CD'lerı ödemeli gönderılır. Form ısteyiniz Adres: Selçuklar Sokak 12J9 Akadlar / ETİLER 80630 ISTANBUL Improve your English. Mike F n e n i in a warm and Friendly country Where the best English ıs spoken. BLUE FEATHER SCHOOL OF ENGLİSH IRELAND Tel: 334 96 28 - 342 26 99 P.K. 26 Bahanve KADIKÛY