Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
25 ŞUBATJ990**** HABERLERİN DEVAMI CUMHURÎYET/17
Brüksel Notları (2)
(Baştarafı 1 Sayfada)
Kuvvetlerı Başkomutanı'na da yonelttık
Amerıkalı General John Galvın cıddı bır yuz
ıfadesıyle Hayır" dedı, ' Son komutan ola-
cağımı hıç sanmıyorum, çunku devam ede-
cek NATO '
NATO'da konuştuğumuz otekı askerı yet-
kılıler gıbı General Galvın ın de ıttıfakın ışle-
vını tamamlayabıleceğı ya da askerı boyu-
tunun gıderek onemını yıtıreceğı yolundakı
goruşlerden pek hoşlanmadığı anlaşılıyor
NATO'nun askerı yanının şımdılık yerlı ye-
rınde duracağını behrtırken şöyle dedı
' Unutmayın henuz cennetın kapısmda de-
ğılız "
Sovyet tehdıdının ozellıkle merkezde azal-
dığını kabul edıyor Ancak Sovyetler'ın hâlâ
buyuk bır asken guç olduğuna da dıkkatı çe-
kıyor Ayrıca Moskova nın temel hedeflennın
geçerlıklerını koruduğuna ınandığını da be-
lırtıyor General Galvın
NATO'nun yenı bır tehdıt değerlendırme-
sıne gıdeceğını kımse tartışmıyor Fakat
olayların olağanustu bır hızla gelıştığı bu ge-
çış donemınde, kımse de doğru durust bıle-
mıyor neyı nerden tutacağını
Orneğın esnek mukabele, ılerı savunma
NATO savunma stratejısının dayandığı bu te-
mel kavramlar ne olacak yenı donemde9
Ya-
pılacak yenı tehdıt değerlendırmesıne gore
bunlar tumuyle terk edılıp yepyenı bır model
benımsenebılır mı? Yoksa ılke olarak koru-
nurlar mı7
NATO'nun askerı yetkılılerı bu geçış do-
nemınde esnek mukabele stratejısıne doku-
nulmayacağını belırtıyorlar NATO Askerı Ko
mıtesı Başkanı Norveçlı General Eıde, bır so-
rumuzu yanıtlarken "Esnek mukabele temel
ılke olarak gelecekte de muhafaza edılecek-
tır" dedı
General Galvın ın de aynı kanıda olduğu
soylenebılır Ancak tehdıt değerlendırmele-
rıne gore NATO stratejısınde de evrımsel bır
değışımın meydana geleceğını yadsımıyor
Amerıkalı komutan
Bruksel de değıl ama Atlantık Okyanusu'-
nun obur yakasında, VVashıngton'da, bılgı-
sayarlarının başındakı kımı uzmanlar, yenı
alternatıf modeller uzerınde çalışıyor olabı-
lırler Ancak bu uzmanlar bıle bugunden ya-
rına ne olacağını tam bılemeyeceklerı ıçın
modellerını kurmakta mutlaka zorlanıyorlar-
dır Olayların değışımındekı çarpıcılık şaşır-
tıyor herkesı "Tanh çok hızlı akıyor ve ben
bır peygamber değılım ' NATO Genel Sek-
reterı VVörner geçen ay Cumhurıyet'e verdı-
ğı demeçte Nılgun Cerrahoğlu'nun sorula-
rını yanıtlarken boyle dıyordu
• • *
NATO'nun yenı donemde nasıl bıçımlene-
ceğını kestırebılmek ıçın oncehkle ıkı Alman-
ya'nın tek bır çatı altında bırleşmesını bek-
lemekten başka çare yok Almanyasız bır
NATO duşunulemeyeceğıne gore, once bu
bırleşmenın nıtelığı ve sonuclarının ortaya
çıkması gerekıyor
Ust duzeyde bır Batı Alman dıplomatının
esprısı ılgınctı
' Ikıncı Dunya Savaşı ndan sonra bız Al-
manlar aramızda ış bolumu yaptık Onlar (Do-
ğu yu kastedıyor) Karl Marx ı, bızler de Ka-
pıtal'ı almıştık Sonunda kımın kârlı çıktığı or-
tada değıl mû"
Almanların bugunlerdekı neşesını ve mut-
luluğunu anlamak herhalde zor değıl 40 yıl-
lık bır aradan sonra bırleşme gerçekleşırken
Bonn (ya da Berlın) VVashıngton dan sonra
dunyada en etkılı guç merkezı olmaya doğ-
ru yol alıyor Bu gelışme Avrupa'nın değı-
şık çevrelerınde tedırgınlık ve yer yer kaygıy-
la karşılanıyor olsa da, kaçınılmazdır
"Bırieşmış Almanya'nın NATO'da kalma-
sını ısterım " Bu cumle, NATO Başkomuta-
nı General Galvın'ın Bundan kuşku da
duymuyor
NATO askerı çevrelerınde şunun dıle ge-
tırıldığıne tanık olduk
"Sovyetler, NATO dışında, tarafsız bır Al-
manya'dan resmı açıklamalarında soz etse-
ler bıle ozel konusmalannda bırieşmış Al-
manya'nın NATO ıçınde kalmasından yana
olduklannı bellı edıyorlar, hıç olmazsa, bırçok
belırsızlığın, ıstıkrarsızlığın hüküm surduğu bır
geçış donemınde
Moskova boylece Almanya nın NATO
ıçınde daha lyı marke edılebıleceğını duşu-
nuyor olabılır
Şımdılık NATO'da düşunulen formul şu
NATO uyesı, ancak Doğu bolgesı NATO
kuvvetlennden, askerden anndırılmış bır bır-
leşmış Almanya
General Galvın, bu formulden yana, "us-
telık orneğı var" dıyor, Norveç'ın, kuzey böl-
gesınde NATO gucü konuşlandırılmasına
ızın vermedığını soyluyor
• • •
Gorulebılır bır gelecekte Bu deyım, bu-
gunlerde NATO çevrelerınde çok sık kulla-
nılıyor Ancak ıçerdığı belırsızlık nedenıyle de
kullanılırken alay konusu yapılıyor
Bız de şöyle dıyebılınz Gorulebılır bır ge-
lecekte NATO varlığını surdurecektır Ancak
daha şımdıden değışımın sancılarını çekme-
ye başlamıştır Olduğu gıbı kalması söz ko-
nusu bıle değıldır Radıkal bırdeğışımı, ozel-
lıkle bır geçış donemı sonrasında yaşaması
beklenmelıdır NATO'nun
Bugune değın dayandığı guvenlık anlayı-
şının değışmesı Sıyasal boyutunun on pla-
na çıkarak, askerı ışlevının onemını gorece
yıtırmesı Zamanla bunlann tümu gundeme
gelecektır NATO ıçın
Bır NATO yetkılısı Soğuk savaştan ga-
lıp çıktı NATO Başanyla kapattı bırdönemı
Kendını kaçınılmaz olarak yenı koşullara uyar-
layacak Çaresı yok ' dedı
NATO nun, yenı uluslararası duzende
onemını görecelı olarak yıtıreceğı soylene-
bılır Oluşturulmak ıstenen yenı bır modelın
uç ayağa dayanması duşunuluyor Avrupa
Topluluğu NATO ve süreklı bır orgute do-
nuşturulecek Avrupa Guvenlık ve Işbırlığı
Konferansı yanı AGIK
VVashıngton'da da bu kuramsal modele sı-
cak bakılıyor Askerı, sıyasal ve ekonomık ış-
bırlığının sıkılaştırılması ve Amerıkan vartığı-
nın bu çerçevede Avrupa'da surdürulmesı-
nın önemıne NATO korıdorlarında da değı-
nılıyor ABD'nın Avrupa Topluluğu'yla daha
yakın ılışkısınden, VVashıngton'un AT'de bır
"boş sandalyesı" olmasından soz edılıyor
Pekı, ya Turkıye nerede olabılır bu değı-
şımın ıçınde? Yarın bu konuya değıneceğız
CÛNEYT ARCAYUREK yazıyor
Işçi artık değişiyor
(Baştarafı 1 Sayfada)
Galatasaray Kulübü'nde ağırla-
yacaklarını soyluyor
Hem de Başbakan a Yıldırım
Akbulut yüzune gülumsemeler
yayılmış, bu sözlerı dınlıyor üye-
lığı kabul edıyor
Istanbul un gözde semtlerın-
den Beyoğlu nun arka sokakla-
nnda bır başbakana çızılen man-
zara bu olduktan sonra, bız dış
polıtıkada basarıyı ıç polıtıkada
seçıme gıderek bunalımlardan
çıkmayı sıyasetın arka sokakla-
rında nasıl kavrayacağız
7
Tanrı
bılır, kul bılmez
1
Amerıkan Senatosu'nda Er-
menı tasarısı 49-49 oyla geçme-
yınce başarıyı sağlayanlar zın-
cırı VVashıngton Buyukelçımız-
den sabık Dışışlerı Bakanımı-
za kadar uzanıyor Bır de sena-
tör Byrd var elbette Ingılızce te-
şekkur mektupları yayımlanıyor
vatandaşların bu metrr yazıp
ABD'ye göndermelerı ıstenılıyor
EVET/HAYIR
OKTAY AKBAL
(Baştarafı 2 Sayfada)
met Yalnız kadınların mı? Ülkemızın ınsanlarının en az yuzde
seksenınm yuzunde okunmaz mı acılarımız? Sabahtır, otobus-
tesınız trendesınız sokaklardasınız bakarsınız çevrenıze, goz-
lerının ıçı gulen yuzünde bır umutlu aydınlık bulunan bır ınsan
ararsınız yokturi
Çarşamba gunu butun oğle sonu TBMM'dekı konuşmaları ız-
ledım TV den Başbakan ı kaçırmışım, Demırel Inonu, bırı asık
yüzle öburu her zamankı ryımser gulumsemesıyle anlattılar dış
polıtıka sorunlarını Bu sorunların ıç polıtıkadan kaynaklanan yön-
lerını Hep yenılgı hep bozgun1
Saygınlığımızın ızı yok Dort
yanımızı dost olmayanlar almış Dunya değışmış Avrupa değış-
mış Duşunenler göruşler ınançlar bambaşka bır nıtelık almış
Ama bızde bır ılerleme, bır gelışme yok1
Yüzlerıne bakıyorum mılletvekıllerının Kımını çok yakından
gösterıyorlar Insan yuzu ne çok anlam taşır' O anlam dedığı-
mız bazan anlamsızlaşsa bıle1
Hele on sıralardakıler ıktıdarın-
kıler, muhalefetınkıler' Kimılen kendı aralannda soyleşmekte, yurt
gerçeklerını umursamada ya da ben bu muhalıflerı neden dın-
leyeyım kı dercesıne
Istanbul Barosu Başkanı Turgut Kazan ın basın toplantısınday-
dım llk kez bır Adalet Bakanı bır baro başkanını ve tum yonetım
kurulunu gorevden almaya kalkışıyor Istanbul C Savcılığı na bır
yazı gönderıyor bu konuda Başsavcının Aslıye Hukuk Mahke-
mesı nde bu konuda dava açmasını ıstıyor Nedenı mı? 141 mad-
deden ceza almış bır avukatın baroya alınması Istenen bu avu
katın barodan atılması Yanı ış yapamaz hale gelmesı, ışsız guc-
süz kalması
1
Bır yandan 141, 142 maddelerın kaldırılması soz-
lerı edenler öte yandan bu maddelerden sonuna kadar yarar-
lanmak ısteğındedırler Uğur Mumcu nun dedığı gıbı ANAP kı-
mı zaman pek lıberal kımılerıne de ışte böyle buyurgan ve ya
sakçıdır'
lctenlıksız oyunları ızlıyoruz Istedıklerı ortada fırsatcılık ko-
şe donuculuk, gerı kafahlık hep surup gıtsın1
Meydan bır avuc
kışıye kalsın' Sumeyra Bu dunya sıze kalır mı7
' dıyor şu an-
da Bu dunya sıze kalmaz, sızlere kalmaz, ne ANAP ne de bas-
kıcı yasakçı kafalara
Istanbul Barosu Başkanı Turgut Kazan şoyle konuşuyor
'Adalet Bakanlığı baroya mudahale edıp emır veremez Ba-
kanlık yargıya aıt ıslerı ustlenerek bır fonksıyon gaspına yelten-
mış baromuz bu gasbı onlemeye çalışmıştır Adalet Bakanlığı
guneşı balçıkla sıvayamayacaktır Yargı fonksıyonunu gasp eden
boyle bır yol seçılmesı dunyada ılk ornektır, tek örnektır, dehşet
verıcı ornektır
Yırmı bırıncı yuzyılın eşığınde ışte boyle acayıp ışler oluyor
Turkıyede' Hemen her gun TBKP'lı olduklannı açık açık soyle
yen bu ad altında bır partı kurarak Turk polıtıkasında etkın ol
mak ısteyen ınsanlar sık sık gozaltına alınıyor Gençler kadın
lar yaşlılar dayaktan geçırılıyor hele hele 'ıçerde en çırkın ıs
kence uygulamaları yaşatılıyor Sonra kalkıp lıberallıkten demok-
rasıden, ozgurlukten soz edenler çıkıyor'
Gazetelerı attım yere Demokrası ınsan oldür demıyor Açı-
lan gullerı soldur demıyor Sumeyra yeryuzune son bır bıldırı
armağan etmış şarkıları turkulerıyle Hâl boyle böyle' dıye
seslenmış sonsuzluğa gıderken Hâl boyle boyle'
Sumeyra sustu Kaset bıttı Ama bıtmedı acı ışkence olum
baskı horlanma ezme1
Savaşım suruyor daha da surecek
Sevınçlerımız vurur gozlerıne kadınların / gollerde ışıyan se-
her vakıtlen dızesını gerçekleştırene dek
Olur ya da olmaz ya salı gunu
yenı hava eser bu kez, Senatör
Dole'un önerısı geçerse o za-
man kımlerı kutluyacağız? Byrd
ışını yapıyor, Senato da çoğun-
lukta olan Demokrat Partı muha-
lefet görevını üstlenmış yonetı-
mı sılkelıyor Olaya bır de bu açı-
dan bakmak gerekırken, şaşkın
kaptan örneğı sankı denız bıtmış,
gemı karaya oturmuş gıbı bır ne-
şe bır sevınç havasıdır gıdıyor
Kuşkusuz Ermenı önerısının
hangı nedenle ve kımın marıfe-
tıyle olursa olsun takılması sevın-
dırıcı Ne var kı satır aralarında-
kı yorumlar olayın bır kez gerıye
ıtılmesıyle kapanmadığını hatta
kapanmayacağını gosterıyor
ışın başka bır tarafı nedense
anımsanmıyor TO, ABD'ye sağ-
lık denetımı dıye gıttı Turkıye so-
runlarını Beyaz Saray da yemek
masasına yatırdı, döndü Türk
kamuoyu bu gezıde neler konu-
şulduğunu ofaviara hangı açılar-
dan yanaşıldığını hâlâ bılmıyor
Bu gıdışle bıle,ceğı de yok
Ancak, TÖ, nun ABD de övü-
nerek yaptığı açıklamalara gore
Beyaz Saray'da Başkan Bush,
Ermenı sorununa hıç yaklaşmaz-
ken bızımkıter konuyu gundeme
getırmışlerdı Göruşmenın ağır-
lığı belkı de Ermenı sorunuydu
TÖ dayanamadı bırdemean-
de sanırım' dedı Başkan
Bush soyledıklenmızden etkılen-
dı
Doğrusu Bush, TO'den çok et-
kılenmtştı Ne şış ne kebap yan-
sın sıyasetı yurutmeye karar ver-
mıştı ayrıca Ermenılere seçım-
lerde vaat ettıklerını gerıye ala-
cağa benzemıyordu O kadar et-
kılenmıştı kı' soykırım ' sozcüğu
metınden çıkar yerıne şehıtler'
ıfadesı gelırse metne uygun
gözle bakacağını Senato ya res-
men duyurdu
Turkıye nın Beyaz Saray ye-
mek salonlarında söyledıklerı, bır
kulağından gırmış ötekınden
çıkmıştı Etkılemenın değerı Se-
nato'dakı muzakereler sırasında
butun kanıtlarıyla ortaya çı
kıyordu
Dış polıtıka genel goruşmele-
rınde muhalefetın TÖ nun ABD
serüvenlerı anlatmaya hukume-
tı zorlamaması doğrusu başlıca
talıhsızlıklerden bırıydı Sadece
Inonu devletın ıçınde bulundu-
ğu durumu anlatırken 'TO nun
yaptığı goruşmelerı arşıve geçe-
cek mtelıkte belgelere
bağlanmadığından' yakınmıştı
'Yenı Çankaya arkasında bel-
ge bırakmak ıstemıyordu
Cankayalı bır gazetecıden bır
sure sonra TO'nün ABD de yap-
tığı temaslar sonunda Ermenı
tasarısını nasıl engelledığını
gosteren demecler ya da yazılar
çıkarsa hıç şasmamalı'
Ister ınan ıster ınanma Ba-
şarının sırrı bende der tarıhe
geçebılır
(Baştarafı 1. Sayfada)
Derken mesajlar okunmava
başlandı tlkı hastanede olduğu
ıçın mıtınge katılamadığını bıldı
ren Turk-lş Genel Başkaıu Şevkel
V'ılmaz'dandı Ancak tamamı
okunamadı "Şevkel ısüfa" ve
"yuh" protestoları arasında bo-
ğuldu
Genel Maden-tş Sendıkası Baş-
kanı Şemsı Denızer konuşmasın-
da "Bu şartlar devam ederse, ış-
çının emegının hakkı verılmezse.
olumler devam ederse, bılınmelı-
dir kı Turkıye'yı başlanna geçı-
ririz" dıyor, "ışçüer el ele genel
greve" sloganı atılıyordu
Konuşma suruyor, "Zongul-
dak'ı gözden çıkardık dıjorlar.
Zonguldak'ı kımse gozden çıka-
ramaz. Ama bılsınler kı bız onla-
n gozden çıkardık..." denıyor
Kıtleden "Hukumet ıstifa" yanıtı
gelıyordu
• • *
Yenıçeltek gnzu facıasını pro-
testo amacı ıle duzenJenen "tnsa-
na Saygı" mıtıngı ıçın zamandar
hğı nedenı ıle ön hazırhk yapıla
mamıştı Ikı maden sendıkasının
başkanlan Türk tş Başkanlar Ku
rulu'nda Türk Iş'ten ve bütun
sendıkalardan ısçının can güven
lığı gundemlı "tnsana Saygı" mı-
tıngı ıçın destek ıstemışlerdı Sen-
dıka başkanlan raıtıngden bır gun
önce yapılacak değerlendırrne
toplantısı ıçın Zonguldak'a çağı-
nlmışlardı Ancak öncekı gün >a-
pılan toplantıya ne Türk Iş yöne-
tımı ne de sağ kanat va da orta
kanat sendıkalardan bır tek baş-
kan katıldı
Turk Iş yönetımının "Turk-lş
tarafından duzenlenmemtş bır
topianoya kadlmama" kararı hıç
kımseye sevımlı gelmedı Aksıne
Turk-lş yönetımının grızu facıa-
sı gıbı bır olayın protestosuna da
hı katılmaması, "işcıden koplu-
ğu, ışçiden korktugu" yorumla
rını güçlendırdı Turk-lş yönetı
mı ve sağ kanat sendıkalann des-
tek vermemesı, mıtıngı duzenle-
yen sendıkacüar arasında bır kay
gı yaratmamıştı Hazırlıksız olrna
da bır engel gıbı görulmuyordu
Sendıkacılar ışyerlerınden, polıs
ten gelen engelleme haberlennden
de telaşlanrruyorlardı Başanlı, dı
sıplınlı bır nutıngın olacağından
bır gün öncesınde emın ve rahat
görunuyorlardı tşçının çok değiş-
tığını, bdınçlendığrru, ayak uydu-
ramayanlan, bu gerçeğı gorme
>enlen sılıp götureceğını soylu-
yorlardı Mıtıng duşundüklen gıbı
genış katüımh, dısıphnlı ve guçlu
bır dayanışma ıçınde geçtı
Sol kanat başkanlarının değer
lendırme toplantısı sonunda, ye-
nı ha\anın bır yansıması olarak
daha önce hıç denenmemış bır ça-
lışma da gerçekleştırıldı Sendıka
başkanlan Zonguldak sokaklan
na dağılarak dığer mıtıng görev
lılerı ıle bırlıkte halka mıtınge ka-
tılma çağrı bıldınlennı dağıttılar
Otobüslere, dukkânlara gırdıler
tşçılerle, halkla konuştular
Dun yapılan mıonge muhalefet
beledıyelerının desteğı dıkkat çe
kıcı ağırlıktajdı Çok sayıda be-
ledıye başkanı doğrudan geldık
lerı gıbı araç, afişlemede dayanij-
ma >aptılar
Şemsı Denızer bır ara konuş
masında beledı>e ışçılerıne ve so
runlanna değındı Gnzu facıası
nın ardından beledıye ışçılennın
dayanışma ıçın ış bırakma eylem
lerını anımsattı "Bız de onlann
sonınlanna aynı şekılde sahıp çı-
kacağız Istanbul'a onlann sorun-
lan ıçın dayanışmaya gıdecegız"
dedı Ardından çeşıtlı sendıkala-
nn devam etmekte olan grevlerı-
ne değındı Butun ışçıler ve sen-
dıkalann grevlerdekı ışçıler ve
sendıkalarla dayanışma sorumlu-
luğu olduğunu anımsatarak, ma-
den ışçılerını açılan ozel hesaba
para vatırarak grevlerdekı ışçıle-
re yardıma çağırdı
Mıtınge Turk Iş vönetımı ve
sağ kanat sendıka yönetımlen ka-
tılmamışlardı Ancak çok sayıda
yerel şubeler yönetımlen ve ışçı
lerı vardılar Mıtıngı katkılan ıle
oluşturan sendıkalar "sol kanat"
adı ıle kımlıklennın yansıtılmadığı
gönışunde olmalılar kı dun ken
dılenne "çağdaş sendıkacılar
grubn" adını verdıler Sendıkalar
mucadeleye katılmayanlan, mü-
cadeleyı engelleyenlen, engelleye
ceklen "çag dışı" ılan ettıler
Htikümete öfke(Baştarafı 1 Sayfada)
kalar, bazı SHP mılletvekıllen,
SP ve RP yonetıcılerı, mıtınge ka-
tılmayan sendıkaların şube yöne-
tımlen, çok sayıda demek, yöne
tıcı, üyelen ve flamalanyla destek
verdı
Bu arada, mıtınge katılan sen-
dıka başkanlannın adlan okunur
ken mıtıng alanında "Turk-lş ne-
rede?", "Şevket Yılmaz istifa"
sloganları atıldı Sağlık nedenle
nyle mıtınge katılamadığı bıldın-
len Türk-lş Genel Başkanı Şevket
Yılmaz'ın mesajının okunması ıse
ışçılerın "yub" ve protestolarıy
la engellendı
Mıtınge katılmak ısteyen ma
den ışçılenne ışverlennden ızın ve-
nlmemesı, Turk-lş yönetımı ıle
sağ kanat sendıkaların destekle-
memesı son yülann en kalabalık
ışçı mıtınglerınden bınnın yapıl-
masını engelleyemedı Bu arada
ışçılen yanıltmak ıçın nutıngın sa
at 11 00 yenne 13 OO'e ertelendı
ğı duyurularının da yapıldığı öğ-
renıldı Dün sabah erken saatler-
den ıtıbaren ışçıler akın akın Zon-
guldak'ın tstasyon Meydanı'na
gelmeye başladı Çevre ıllerden
otobuslerle gelen ışçıler, sendıka
cılar ve çeşıtlı derneklerın üyelen
saatleT 12 OO'yı gösterırken alanı
tümüyle doldurdu Yaklaşık 50
bın kışıyı bulan topluluk saat
12 00'de vurüyuşe başladı Yuru-
yuşte, "(Mmek ıstemıyoruz", "Iş
cınayetlenne son", "Once ınsan
sonra uretnn", "tnsanca çalışma
ınsanca yaşama", "Agıt yakma-
yin çare bulon", "Biz ekmek on-
lar vnrgun derdınde" pankartla-
n dıkkat çektı lnönu Köpnlsü ve
Uzun Mehmet Caddesı'nden ge-
çerek hükümet meydaruna kadar
yürüyen kalabalık yolda mıtıng
ıçın belırlenen sloganlar yanında,
"Hukumet ıstifa", "Kahrolsun
faşist dıkutorluk", "Turk-tş is-
tifa", "Çeltek'ın hesabı sorula-
cak", "tşçiler elele genel greve"
şeklınde sloganlar da attılar
Genel Maden tş Sendıkası Baş
kanı Şenısı Denızer burada yap-
tığı konuşmada, ışyerlennde can
güvenlığı sağlanmasını ve ışçıye
ınsanca vaşayabılecek ucret öden-
mesını ıstedı Gereküğınde "gend
greve gıdeceklerinı" ıhtar eden
Denızer, ış kazalannın bedelını ış-
çıye ödetmemekte kararlı olduk-
lannı vurguladı Denızer şövle de-
dı "tşyeri kazalan ıçın buknmet
acil önlemler almak zonındadır.
Gereken vapılmaz ve toplusozkş-
ne hakkımız >enlmezse bu mey-
danlara l.S müvon ınsanımız ge-
br. Turkıye'nın kalbı Zonguldak'-
ta atar Hukumet buraya bakış
açısını degışünnelıdır."
Sol sendıkalar adına konuşan
Harb tş Başkanı Kenan Dunıkan
ıse bugüne kadar hıçbır ış kaza-
sında ışverenın öldüğüne tanık
olunmadığına ışaret ederek ışole
nn can güvenlığı ve geçım sıkın-
tısı sorunlannın altında "demok-
rası eksikliğınin" yattığmı söyle
dı
Genellıkle yok değışık kunıluş
lann katıümı ve sloganlara karşın
Zonguldak mıtıngı olaysız sona
erdı
Başbakan Yıldınm Akbulul dün gece Erancanspor Kulubu
| u b u J a r a n n a Atakoj'dekı Mavı Marmara Et Lokantası'nda
duzenlenen geceve katıldı. Davetlılerın vogun tezaburatı ıle salona gıren Akbulut, hemşerılenne sesle-
nırken, "Ben sızlerın desteğı ıle mılletvekılı olmuş bır ınsanım Ancak şımdı Turkıve Cumhunyeti
Başbakanmm" dedı Gecede Akbulut'a bır şukran plaketı sunuldu. Geceye bakanlar Mustafa Taşar,
Ismet Ozarslan, Cengız Tuncer. Lutfullah kayalar, Cengız Tuncer ıle Valı Cahıt Bayar, SHP Istanbul
Mılletvekılı Mustafa Sarıgul, Bakırkoy Beledıve Başkanı Yıldınm Aktuna ve Kartal Beledıye Başkanı • _ _ • _ . . : ;
M. \\t Buklu katıldı SHP'lı Sarıgul ıle beledıye başkanlan, bır ara davul zurna eşlıgınde Akbulul'un I Z M I H 0611 HIKMET ÇETINKAYA
onunde horon teptıler Akbulut. Erzıncanspor'a 1 mılyon lıra bagışladı (Folograf. Esat Pala)
G Ö Z L E M U Ğ U R MUMCU
(Baştarafı 1 Sayfada)
FBI Başkanı John Edgar Hoover ımzalı rapor, Department
of State'ten Adolf A Berle'ye gonderılıyor
Konu "Turk Qwshng'ı"6\r
ûuıslıng, Ikıncı Dunya Savaşı yıllarında Hıtler ıle ışbırlığı
yapan Norveç Başbakanı'dır Bu rapordan anlaşılıyor kı Na-
zıler, Enver Paşa'nın kardeşı Nun Paşa'dan sonra Abdulha-
mıd'ın oğlu Prens Abdulkadır ıle de ılışkıye geçmışlerdır
'4O'lı yıllarda eşı ve ıkı çocuğu ıle Macarıstan'da yaşayan
Prens Abdulkadır buyuk borç ıcındedır
Nazıler, borç ıçınde yüzen Abdulhamıd'ın oğlu Abdulka-
dır'ın malı sorununu çozerler
Raporda Hıtler ın Abdulkadır'ın Turkıye'de yaşlı Türkler
ve fanatık Kurtler arasında sorun yaratacağından endışe et-
tığı de yazılmış
• • •
Yazı dızısınde Nun Paşa nın 1949 yılında Sutiuce'dekı fab-
rıkasındakı patlama sonucu parçalanarak olduğu anlatılmış-
tı
Bu patlama olayı ılgınç
Nun Kıllıgıl'ın Sutiuce'dekı fabnkasındakı patlama, 3 Mart
1949 gunune rastlar Patlamada fabrıka ışçılen ıle Nun Pa-
şa ve ıtfaıye erlerı parçalanarak olurler
"Madenı eşya" yapımı ıçın ruhsat alınan fabrıkada havan
mermılerı sılah ve el bombası uretılmıştır
Nurı Kıllıgıl'ın fabrıkasında en son Mısır Krallığı ıçın çok
sayıda tabanca ve el bombası yapılmıştı
3 Mart gunku Sutiuce'dekı patlamayı 15 mart gunü Ça-
talcadakı sılah fabnkasındakı patlama ızlemıştır
Bu patlamalar kaza sonucu muydu? Yoksa sabotaj mıy-
dı? Bu konular anlaşılmaz
• • •
DP II Başkanı Kenan Öner, ölumunden bır sure once par-
tısı ıle uyuşmazlığa duşmuş, DP'den ayrılmış ve Mıllet Par-
tısı'ne gırmıştı
Oner 1949 yılı mart ayında, Mareşal Çakmak da bır yıl
sonra oldu * •*• •
Sağcılann boy hedefı olan Hasan Âlı Yucel'ın Ankara Mıt-
hatpaşa Caddesı ndekı evının salonuna 1941 yılında tabanca
ıle ateş edılmıştı
Yucel bu suıkasttan raslantı sonucu kurtulmuştu
Yucel ın gorevınden aynlmadan oncekı en son ışı, unı-
versıteler yasasını çıkartmak olmuştu
Dunya klasıklerının çevırısınden köy enstıtulenne, koy ens-
tıtulerınden unıversıte ozerklığıne kadar eğıtım ve oğretım
alanındakı_bırçok hızmet, Yucel'ın ırnzasını taşıyor
Hasan Âlı Yucel-Kenan Oner davası_ baslar başlamaz
Cumhurbaşkanı Inonu ve CHP Hasan Âlı Yucel'den des-
teklerını kesmışlerdı Ulus gazetesı Yucel'ın yazılarına da
son vermıştı
Yucel, bır sure sonra CHP'den de ayrıldı
Hasan Âlı Yucel, 1960 yılına kadar Cumhurıyet gazete-
sınde yazılar yazdı, koşesme çekılıp ılende yayımlayacağı
kıtaplar uzerınde çalıştı
1960 ıhtılalınden sonra Devlet Başkanı Cemal Gursel, Ha-
san Âlı Yucel ıle goruştu Yucel ıhtılal hukumetlerınde Mıl-
lı Eğıtım Bakanı olarak görev alabılır mıydı?
Hayır alamazdı
Karşısındakı engellerden bın ırkçılık-Turancılık davası sa-
nıklarından olan ıhtılalın Başbakanlık Musteşan Albay Alpas-
lan Turkeş 11•
Yucel ın erdemlı, durust ve namuslu yaşamı 26 Şubat
1961 gunu bır kalp krızı ıle noktalandı 1960 yılı hazıran ayın-
da da Ismaıl Hakkı Tonguç yaşama gozlerını kapamıstı
• • *
Sabahattın Alı'nın nufus kutuğundekı soyadı "Alı"d\r An-
cak Sabahattın Alı yaşamında "Sabahattın Alı" adını kul-
lanmıştır Bırçok kımse Sabahattın Alı'yı 'Sabahattın Âlı" dıye
okur
Yazı dızısınde Sabahattın Alı adı nufus kutuğundekı öz-
gün bıçımıyle 'Sabahattın Alı" olarak kullanılmıştır
• * *
Yazı dısını noktalarken bır açıkiamaya da yer vermek ıs-
tıyorum
Açıklama, Von Papen'ın 5 Ağustos 1941 tarıhlı raporun-
da adı gecen Prof Ahmet Caferoğlu'nun kızı Nazan Ölçer-
den geldı
Sayın Olçer Papen ın raporunda adı geçenın (Ahmet Ca-
fer) babası Ahmet Caferoğlu olamayacağını, çunku baba-
smın Kırımlı değıl Azerbaycanlı olduğunu, Prof Ahmet Ca-
feroğlu'nun raporun yazıldığı 1941 yılında kendısını bılım-
sel çalışmalara verdığı, Alman ajanının benzer addakı Kı-
rımlı bır profesoru kastetmış olabıleceğını yazıyor
• * •
Dızının cuma gunku bolumunde ırkçılık-Turancılık davası
sanıklarının Yucel-Oner davasında yaptıkları tanıklıklarda
"suçlayan ıfadeler verdıler sozcuklerı bır dızgı yanlışı so-
nucu "suçlamayan ıfadeler verdıler' bıcımınde çıkmıştır
Tanıklar arasında yer alan 'Zekı Mesut Alsan adıdayarv
lışlıkla "Sadrı Maksudı Arsal olarak yayımlanmıştır Bu yan-
lışlıklar ıçın de ozur dılerım
TÖB-DER davasında yeni gelişme
TURAN YILMAZ
ANKARA — Asken Yargıtav,
TÖB DER davasında "adlı
skandal" vaşandığı gerekçesıyle
yapılan ">argılamanın
yenüenmesı ' başvurusunu cıddı
buıdu Asken Yargıtay, Ankara
Sıkıyonetım Komutanlığı 1 No'-
lu Asken Mahkemesı'nden, TOB-
DER davasına ılışkın dosyalan ın-
celemek uzere getıntı TÖB-DER
dosyalan, yargılamamn yenılen-
mesı ıstemı başvunısuna ılışkın
göruşunu açıklaması ıçın Askerı
Yargıtav BaşsavcılığYna venldı
Askerı Yargıtay, aynı savlarla
vargılanan yonetıcılen, asken yar
gıda mahkum olan, sıvıl vargıda
ıse beraat eden TOB-DER'e ılış
kın karannı, başsavcılığın goru
şunün bellı olmasından sonra
Zagrep'e Kayahan gidîyor
4NKARA (Cumhunyet Buro-
su) — Eurovısıon Şarkı Yarışma
sı'nın Turkıve fınalını, "Gozlen-
nın Hapsındevım'' adlı şarkısıv
la Kayahan Acar kazandı Kava
han'ın şarkısı 8 halk junsının
6 sından 12 tam puan alırken, Ru-
) a Ersav cı, Can L gurluer v e Gul-
gun Yıldız'ın seslendırdığı "Hep
O Şarkılan Sovle" 62 puanla ıkın
cı sıra> ı aldı Bu arada Labmada
dansını sergıleyen Kaoma grubu
nun danscılarına TRT "sansur"
uygulavarak "ıp mayo" yerıne
"mus çorap" gıydırdı
5 mayısta Yogoslavva'mn Zag
reb kentmde yapıîa\_ak 3^ Euro
vısıon Şarkı Yanşması nda Turkı
ye vı temsd edetek vapıtı belırle
mek ıçın duzenlenen fınal dun
akşam TRT'nın Ankara dakı An
Studvosu ndavapıldı 15şarkının
varıştığı fınalde Ankara Istanbul
ve Izmır televızyonları ıle Antal
ya Çukurova, Dıyarbakır, Trab
zon \e Erzurum Radvo Mudur
luklerınde oluşturulan 16 şar kı
şılık halk jurılerı puanlama vap
tı 6 merkezın jurısınden 12 tam
puan alan, Kavahan'ın soz ve mu
zıgı kendısıne aıt olan "Gozlerı-
nın Hapsındevım" adlı şarkısı, 86
puanla bırıncı seçıldı Şevket
Ugurluer'ın besteledıgı, Ruva Er
savcı, Can Lğurluer ve Gulgun
Vıldızın seslendırdığı "Hep O
Şarkılan Soyle" 62 puanla ıkın
cı İlhan lrem'ın soz ve muzığı
kendısıne aıt olan "Komedı" ad
lı parçası ıse 56 puanla uçuncu
oldu
Kavahan'a 10 mılyon lıralık
odul ıle plaketım TRT Genel Mu
duru Kerım Aydın Evren verdı
Yanşma sonrasında duygulannı
anlatan Kavahan, ' Turkıve'de
pop muzığın en lyısını yaptıgıma
ınanıvorum Y arışmava en ıvı şe-
kılde hazırlanacagım Bınncı ola-
cagımı bılnordum" dedı
Bu arada gazetelerı arayan se
vırcıler, Kavahan'ın şarkısı ıçın
farkh yorumlar vaptılar Bazı se
vırcıler, parça>ı ' yetersız" ve
"demode" olarak mtelendınrken,
bazı muzıkseverler de "Fınalde
Turkıye'vı lemsıl edecek nıtelık-
Ce şarkı voktu" dedıler Kaya
han'ın parçavı ıkıncı kez soyledı
ğı sırada ekrana vansıvan sesın
bozuk \e cızırtılı olması da eleş
tırı topladı
Eurovısıon Turkıve fınalınde
TRT'nın davetlısı olarak progra
ma katılan "Lambada" dansının
dunyada onculugunu vapan Ka-
oma topluluğu, buvuk ılgı topla-
dı ^ncak 'Lambada"nın vıdeo
klıpıne daha once sansur uvgula
>an TRT, canlı vavında da
"denetımın" volunu buldu Ka
oma'nın bavan danscılarına
TRT'uler gıvsılerı "açık" gerek
cesıvle sı>ah "mus" çoraplar gıv
dırdıler Dansçılar provalara ıse
' ıp" mavoları ve çıplak bacakla
çık mışlardı
SATILIK ARSA
Sarıgazı'de 221 m2
sahıbınden acılen
19 000 000 TL
TEL. 588 00 16
açıklayacak Askerı Yargıtay'm,
vargılamanın yenılenmesı ıstemı-
nı haklı bulması habnde, 200 bın
uyeh TÖB-DER ın venıden faalı-
yete geçmesı ve rrulyarhk mal var-
lığının ıadesı gundeme gelecek
Tum Oğretmenler Bırleşme ve
Dayanışma Derneğı'nın (TÖB-
DER) 84 yönetıcısı hakkında, An
kara Sıkıyonetım Komutanlığı
Asken Mahkemesı'nde 1980 yıhn
da açılan davada, önce o tarıhte
yurtdışına çıkmayan 64 yonetıcı
yargılandı TÖB-DER Genel Baş
kan yardımcılan lsmet Yalçınka-
ya ve Suleyman Yaşar'ın da ara
larında bulunduğu TOB-DER yö-
netıcılen, Turk Ceza Yasası'nın
141 ve 142 maddelen uyarınca,
5 8 vıi arasında değışen hapıs ce
zalanna çarptırıldılar
Prof, Aksoyhın
apartmanında
oıay
ANKARA (Cumhunyet Buro-
su) — 31 ocakta sılahlı bır saldırı
sonucu oldurulen Prof Dr Mu
ammer Aksoy un kapı komşusu
Dr Kemal Tuğcu'nun oglu Ha
kan Tuğcu'nun, "Muammer Ak
sov 'un oglu olup olmadığını soran
bır kışı tarafından kafdsına taban
ca kabzası ıle surulduğunu ıddıa
etmesı, Ankara pohsını alarma
geçırdı Prof Aksoy'un Bahcelı
evler dekı daıresının karşısındakı
daırede oturan 22 vaşındakı Ha
kan Tuğcu'vu dun 20 00 suların
da apartman gırışınde >an ba>gın
>atarken bulan apartman sakın
lerı, Tugcu vu Gazı Hastanesı'ne
goturduler Tugcu, polıse çelışkılı
ıfadeler verırken, muayene sonun
da ıddıa ettığı gıbı vucudunda bır
yara ızı bulunmadıgı saptandı
Ulkucu olduğu ılerı surulen ve
Dedeman Otelı ndekı ışınden cı
karılması nedenı>le bunalım ge
çırdıgı belırtılen Hakan
Tuğcu'nun daha sonra ıddıaların
dan vazgeçtığı belırtıldı
(Baştarafı 1 Sayfada)
n gıderek artan dört MDP kökenlı
bakan, ANAP'ı derleyıp toparla-
mak ıçın örgütlerın dımdık ayak-
ta kalmasını ıstıyorlar Kötu gün-
lerın böylece sona ereceğını sa-
vunuyorlar
MDP kökenlı dört bakan Alı
Bozer Mehmet Yazar ImrenAy-
kut ve Kâmran Inan bıriık ve be-
raberlığın bugünler ıçın önem ta-
şıdığını söylüyorlar her yerde
ANAP'ın çağdaş, demokrat ve
Ataturkçu bır partı olduğunu
Turkıye'nın sorunlarına çözum
getırdığını anlatmaya çalışı-
yorlar
ANAP ta Mesut Yılmaz'ın Dı-
şışlerı Bakanlığı'ndan ıstıfasıyla
başlayan çalkantı, MDP kökenlı
dört bakanın dört elle partıye sa-
rılmaları gerçekten ılgı çekıcı Yıl-
maz'ın ıstıfasıyla 'oh rahatladık'
gıbı bır göruntulerı var
Dort MDPh bakanın ANAP
ıçınde btrden ön plana geçmelerı
hükümette sıkıntılara yol açıyor
Ozellıkle Mesut Yılmaz'ın ıstıfa-
sından sonra yaptıkları konuş-
malar ANAP örgutlerınde tepkı-
lere neden oluyor
Bır ANAP lı bakan dort MDP
kökenlı bakanla ılgılı düşuncele-
rını aktarırken şöyle dıyor
— Mesut Yılmaz'ın ıstıfasın-
dan sonra takındıklan tavrı onay-
lamıyoruz Şu ya da bu şekılde
1983 yılından ben hukumette go-
rev almış arkadaşımıza bu kadar
fazla yuklenılmez
ANAP'ta kımı mılletvekıllen de
aynı görüşü yınelıyor Yılmaz a
karşı çıkışlarda bır dengenın bu-
lunması gerektığını vurguluyor
konuştuğumuz mılletvekıllerı
ANAP seçmen tabanında sı-
fırı tuketen bır partı Sıyasal ya-
şamda ayakta kalıp kalmayaca-
ğı SHP ve DYP'nın ureteceğı po-
lıtıkalara bağlı Bır olası erken se-
çımde bıze kalırsa ANAP Turk sı-
yasal yaşamından çekıp gıde-
cek Örgut kadroları da bu bılınç
ıçınde
ANAP'takı Mesut Yılmaz krızı
bır sure daha surecek Belkı bır
yontem bu Turkıye nın tum so-
runları, gundemdekı ANAP tar-
tışmasıyla unutturulmaya çalışı-
lacak Kamuoyu hep ANAP'la ıl-
gılenecek
Kımı okurlar telefon edıp soru-
yorlar
— Gazetelerde Mesut Yılmaz
haberlennden geçılmıyor Oy-
sa Ermenı tasarısı gündemde
Bu konuda Türk kamuoyu neler
yapmalı'? Azerbaycan ıçın göste-
rıler yapıldı Kızıl Ordu'ya lanet-
lar yağdırıldı, oysa ABD ıçın bır
tepkı yok kamuoyunda
Sözde Ermenı soykırım tasa-
rısıyla ılgılı Türk hukümetının ke-
sın bır tavrı yok SHP lıderı Ino-
nu, hükümet Mesut Yılmaz krı-
zıyie uğraştığı ıçın daha değışık
bır onerı getırıyor
— 1915-1923 yılları arasında
neler olduğunu, Ozal açsın tele-
fonu, Bush'a söylesın Madem kı
dostu, güzel Ingılızcesıyle yavaş
yavaş anlatsın
Alaycı uslubuyla dalgasını ge-
çıyor SHP lıderı
ANAP ıktıdarı ıçın dış polıtıka
hıç onemlı değıl MDP kökenlı
hükümet uyelerı ANAP'ı çağdaş
demokrat Ataturkçu bır partı ola-
rak değerlendırırlerken ne dı-
yorlardı
— Turkıye'nın ıç ve dış sorun-
larını kucaklayan bır partı
Hükumetın ıç sorunlan tam
çağdaş ve Ataturkçu bır çızgıde
yuruttüklerı kesın
Bır yandan Şanlıurfa'da umre-
ye gönderılen oğretmenler, öte
yandan mantar bıter gıbı açılan
çağdışı tarıkat kursları, çanak
anten tartışması
Şu uydu yayınları ızlemek ıçın
beledıyelenn kurduğu çanak an-
tenler ANAP lı yerel yönetımler-
de başlatılmıştı Şımdı "çok
tehlıkelı' bulunduğundan yasal
ışlem yapılacak Gerekçe ıse
hazır
Gerçekten Turkıye 2000'lı yıl-
lara doğru gıderken çağın ne-
resınde
9
Mesut Yılmaz'ın ıstıfasına al-
kış tutan MDP kökenlı dört ba-
kan çağdaş, demokrat, Ataturk-
çu ANAP'a böyleane dört elle nı-
ye sarılıyorlar"?
Oturup uzun uzadıya duşün-
mek g6rek