Katalog

CUMHURİYET/16 HABERLERIN DEVAMI 4 EKİM 1990 Kimden Hesap Soracağız? (Baftarafi 1. Sayfada) geçen ay toptan eşya fiyatları yuzde 5 4, tu- ketıcı fiyatları yuzde 7 5 cıvarında artış gos- terdı Geçen yılın eylulunde bu oranlar, yuz- de 4 2 ve yuzde 4 7 olarak gerçekleşmıştı Yılın son üç ayında anormal gelışmeler ol- mazsa, tuketıcı fıyatlannda yıllık artış hızının yuzde 6O'ı, toptan eşyada yüzde 50'yı bul- ması beklenıyor Anormal gelışmeler ne olabılır? En başta ham petrol fıyatlarının 35 ıle 40 dolar cıvarında seyretmesıdır Körfez'de ba- rış umudu uzaklaşırken gerılım tırmanışını sürdururse, petrol fiyatları sureklı olarak ar- tış eğılımını koruyacaktır Turk ekonomısıne gelınce 30 doların uzerındekı petrol fıyatla- nna dayanabılmesı kolay değıldır Körfez'de sılahların patlaması ıse herhal- de akla bıle getırılmemesı gereken en son olasılıktır Bugün ıçın Körfez'dekı belırtıler ne yazık kı barış umudunu beslemıyor Tum ışaretler asken çözüme doğru gıdışın kaçınılmazlığı yönundedır Onun ıçın ekonomıyı daha zor gunlere ha- zırtamak gerekmıyor mu' Krız yonetımı gıbı onlemler gündeme getınlebılır mı? ' DYP lıderı Demırel "Bunalım ekonomısı planlanmalı ve uygulanmalıydı" dıyor Ne du- şunuyor ANAP ıktıdarı bu konuda? Insanımızın gıttıkçe ağırlaşan geçım der- dı konusunda ne yapılabılır? En azından yü- kunun daha hakça paylaşılması ıçın makul yollar bulunamaz mı? Ekonomı, Körfez krızıyle bırlıkte çok cıddı bır noktaya gelmıştır Işaretler kırmızıdır, alarm çanlan çalmaktadır Iktıdardan kaynaklanan lyımser havanın böylesı koşullarda ınandırıcı olabılmesı çok güçtur Belkı kendılerı açısından da bu lyım- ser açıklamalann ınandıncılığı yoktur Sade- ce bır panık havasınm oluşumunu engelle- mek ıçın de böylesme zorlama açıklamaları yapıyor Bu arada hukumet ne duşunuyor demek dılımızın ucuna gelıyor, ama vazgeçıyoruz Yararı yok Çünku Turkıye'yı gerçekte yöneten, ana- yasal bakımdan sorumsuz ve yetkısız olan "Çankaya"dır, hukümet değıl Pekı kimden hesap soracağız, Sayın Cum- hurbaşkanı da sorumsuz olduğuna göre? CUNEYT ARCAYUREK yaztyor NEW YORK'tan Yeni Dünyadan Yeni Almanya AHMET TAN NEW YORK — Almanya'nın "tek"leşraesme Amerıkalılar se- vınmıyor Güçlenen rakıbe nasıl ve nıye alkış tutulsun kı9 Bır başka neden daha var Amenka, bıraz da Yahudılık de- mek Almanlar bırleşmekle öl- dürülen 6 mılyon Yahudının defterını tamamen kapatmış oluyorlar Düşünce bu. Amenka'da Ya- hudflenn sevınçsızlığı, hatta kız- gınlığı gazetelere, TV'lere yansıyor Eskı Nazı defterlerınden Bonn'un Saddam polıtıkasına dek bırçok şey eşelenmeye başlandı New York Post'takı yaalanla- ra bakın "86 Alman fırtnası Irak'a kimyasal ve otekı oldurucu sı- lahlannın vapılmasına yardım etmış ve malzeme saglamıştır." Bır Alman fırmasının Irak'a sattığı Zyklon-B gazı Nazılerın ölüm kamplannda kullandıklan zehırlı gaz Gazeteye göre Al- manlar Nazı kamplarının gaz odası deneyımlerım Saddam'a aktanyorlar Yahudı Soykınmından Kurtu- lanlar Federasyonu'nun merke- n Nevv York'ta Başkanı Benja- mın Meed şöyle dıyor "Birieşen Almanya nedenı>le o korkunç gunler yeniden can- lanıjror gaznınmde. Nazi dehşetini yaşayanlar 'Deutschland, Deutschland, uber alles' avazlannı yeniden duymaya başladıbır. Alman ça- hşkanlığı ıle oldunden 6 milyon ınsanın anısı her zamankinden daha canlı. Bizler için geleceğın guvencesı geçmiş.,Hiçbir zaman geçmışı unutmamak, unnttnr- mamak hedefımız." Rabbi Abraham Cooper ıse bundan sonra dünya Yahudıle- rının tüm dıkkatlerını ve ener- jılerını Alman pohtıkalanna ve ıdeallenne yöneltmelen gerektı- ğını anlatıyor Avusturya Cumhurbaşkanı VValdheım'ın ABD'ye gırmesını yasaklatan Yahudı lobısı, fırsa- tını bulursa Almanların başını ağntmaya kararlı Ama Alman zengınlığı ve gu- cu karşısında ne kadar yol ala- bılırler, orası çok kuşkulu Almanlara yaşamı fazla ko- laylaştırmak ıstemeyenlenn ara- sında Bayan Thatcher da var BM Genel Kurulu sırasmda kendısıyle bır TV programı ya- pıldı Bayan Thatcher, "Artık Almanya'nın BM Guvenlik Konseyı'ne gırmesı soz konusu olacak mı?" dıye soran TV mu- habırıne, bır "Sen manyak mı- sın kardeşim?" demedığı kaldı ABD öteden ben ekonomık anlamda Avrupa'yı müttefikten çok "rakip" olarak görur Almanya'nın tekleşmesıyle bu daha da behrgınleşecek ABD resmı çevrelerı, bırleş- meye komunızmın tabutunun çıvılenmesı uğruna ve demokra- smm kazanması adına sevmmek dunımundalar Almanya'nın bırleşmesı NA- TO ve Avrupa ıçınde de mütte- fıklıkten çok rekabetı öne çıka- rıyor Ingıltere, Fransa, AT ne- denıyle ekonomık rakıp olarak goremıyor ama sıyası olarak du- nım farklı Almanya'ya karşı ıh- tıyat her kesımde her düzeyde goze çarpıyor Erıyen demırperde, bırleşen Almanyalarla Avrupa'nın orta- ya çıkan yeni harıtasında AT ta- mamlayıcı, bırleştıncı unsur gı- bı Ama AT ıçınde Almanya'ya karşı bır cepheleşme belırmesı de bır olasılık. Yeni Avrupa'nın harıtası ıl- gınç sıyası renklere gebe. Doğu Avrupa artık tanh olduğuna gö- re tek Avrupa fiılen oluşmuş durumda Övünmenin Doğusu Batısı ANKARA/FRANKFUFTT — 2 ekımı 3 ekıme bağlayan gece, PTT aracılığıyla alınan batılı TV yayınlarında ıkı Almanya'nın bırleşmesı bınncı haber ve bellı başlı konuydu Berlın ın Brandenburg kapı- sı önunde sade gıyımlı bır Al- man kızı spıkere şöyle dıyordu "Burada olmaları lyıydı, ama gıtmelerının zamanı gelmıştı" Gıtmelerımn zamanı gelen- ler, Ingılız, Amenkan, Fransız ve Sovyet askerlenydı Sokak roportajlarındakı yargılar bırbı- rıne benzıyordu Alman polıtıkacıları, ıster Hı- nstıyan demokrat, ıster sosyal demokrat olsun, kırk yıl boyun- ca halka gerçeklerı anlatarak, kuşkusuz yalana, aJdatmacaya kapılmadan hem ulkeyı kalkın- dırmış, hem de ıkı Almanya'nın bırleşmesını sağlamışlardı Ne var kı Alman sıyasetçıler yıllarca yorulmak bılmeden sufdurdukierı gorevlerden son- ra ovunen demeçlerte halkın önune çıkmıyorlardı Bırleşme- de onemlı rol alanlar, ömeğın Başbakan Kohl, Dışışlerı Baka- nı Genscher, sonuçtan partıle- rıne, ozellıkle kısılıklerıne gor- kemlı paylar çıkarmıyorlardı varılan sonuç halka mal edıl- mış, sıyasetçı, halkın sağduyu- su ıle gereken sonuçlara ılk se- çımde varabıleceğını btlerek susmuştu Bızdekı Doğulu polıtıkacı ıle Batılı aniamda polıtıkanın bırbı- Ankara jtnemnıııı rıne ne denlı ters duştuğu bır kez daha ortaya cıkıyor, az ge- lışmışlığe ozgu ınsan manzara- ları, oz gelısmışlığe ozgu ovu- nulerın yavanlığı olanca açıklı- ğıyla sırıtıyor Bır ıkı baraj, telefon şebeke- sının genışlemesıyle yere goğe sığamayanlar böylesı bır basa- rıya ımza atacak olsalardı, aca- ba nasıl davranırtardı? Oysa Al- man ulusu oncekı gece mutlu- luğun doruğuna tırmanırken resmı programda Berlın'dekı eskı parlamentonun önümüz- dekı gunlerde açılacağı yazı- lıyordu Alman yönetıcıler, zaferı es- kı parlamento bınasının uzerı- ne kazılı ıkı sözcukle özetlemış- lerdı "Alman halkına1 " Ne Kohl, ne Genscher ve ne debaşkalan Sadece ve sade- ce "Alman halkı" Oysa bızımkılere göre uç kı- lometrelık çıft yol, tanhe altın harflerle geçmeye yeter de ar- tardı bıle Oysa bızımkılere gö- re ulusa doğruyu yansıtmak, gerçeğı anlatmak her şey olup bıttıkten sonra geçerlıydı Omeğın Korfez bunalımında aldığımız ve ABD kuyruğunda alacağımız vazıyetle tlgılı batı kaynaklı haberlerın hepsı yalandı' Ne ıstenılırse vermıştık, ne ısterierse verecektık Nrtekım ünlu Newsweek son sayısında "TÖ ne ıstenıldıyse verdı" dı- yordu "Türkıye ıstenılenlerı Avrupa'da da lıder ulke statusü kaçınılmaz bır oluşum AT büyüklen (Ingıltere, Fran- sa, Italya) "Avrupa Almanyası" düşüncesınden korkuyorlar Belkı bu korkudan Türkıye*nın uyelığını ABD gıbı destekleme- lerı kaçınılmaz olacak. Belkı Avusturya'nın başvuru- suna bu duşunce nedenıyle çe- kınce bıle konabılır denıyor ABD'nın de kaygısı Almanla- nn Avrupalılaşması değıl, Avnı- pa'nın Almanlaşması 7 mılyar dolar venp Doğu Al- manya'nın özgurluğünu Sovyet- ler'den satın alan Federal Al- manya, maddı gucunu, olanak- lannı kullanıp Doğu Avrupa ul kelerı ıçın ayrusını yapıp yanına çekebılır Bunun ıçın Avrupa Toplulu- ğu tam anlamıyla Avrupa coğ- rafyasının ustune oturmalı Hat- ta bu sınırlar ıçınde Sovyetler- ın de yer almaması ıçın fazla ge- rekçe yok Yeni Avrupa harıtasının gele- cektekı çızgılen, Atlanük'uı öte- sındekı Amerıkalılann duygula- rı gıbı çok karışık PKK ile çatışma: 1 er şehit (Baftarafi 1. Sayfada) mutanlığı'nda görevlı bır er bu- nalım sonucu astsubayını öldür- dukten sonra ıntıhar ettı Olay- da bır uzman çavuş da yaralan- dı Edınılen bılgıye göre ılçe Jan- darma Bölük Komutanlığı'nda görev yapan Ali Dunnuş adlı er, oncekı akşam yemekhaneye gel- dı Bunalım geçırdığı bıldınlen Alı Durmuş, G-3 pıyade tüfeğıy- le yemekhanedekılenn üzerıne ateş açtı Olay sırasmda Astsu- bay Çavuş Turan İnce öldu Uz- man Çavuş Şenol Erkuş da ya- ralandı Er Alı Durmuş, daha sonra ayru sılahla ıntıhar ettı Yaralı uzman çavuş Şenol Er- kuş, Malatya Devlet Hastane- sı'nde tedavı altına alındı (Baftarafi 1. Sayfada) da Korfez knzının etlusı olabılır. Ancak yedı\e on oranında boy- le ısrar edılmesı, ABD'nın Atı- na'ya taahhutlen çerçevesınde anlaşılmakla birlikte, hıçbır mantıksal çerçeveye oturmamaktadır" dıye konuştu Askerı kaynaklar ıse bugune ka- dar yapılan yardımlardan "bazı gerekçeler öne surulerek" yapı- lan kesıntının Turkıye'run onemlı savunma sanayıı projelennı olumsuz yönde etkıledığını, bu yıl kesıntı yapılmaması duru- munda ıse bu kararda yeni F-16 paketı konusunda alınan taah- hütlenn etkılı olacağını be- lırttıler Cumhurbaşkanı Turgut özal' ın ABD Başkanı George Bush' la görüşmesınde ele alınan "F-16 projesının genışletılmesı" konu su Türkıye tarafından uzunca bır süreden ben gıindemde tutulu- yordu Bu çerçevede, özal Turk hükumetının "asken yardımdan kesıntı yapılmasın Kesıntıler projdenmıa zora sokuyor" me- sajını da Washıngton'da dıle ge- tırdı ABD'de ortaya atılan yeni F-16 paketı kapsamında ıse Türkıye bu projeye ABD tarafuı- dan yapılan katkı payının "be- lırii bır oranda" tutulmasını ko- şul olarak öne sürdu Türkıye, ABD'nın yaptığı yar- dımın her yıl Kongre'de, "Enne- aı sorunu ya da başka bır neden- den dolayı" kesıntıye uğraması nedenıyle projenvn aksadığını da bıldırerek yardımın ve yardım ıçındekı F-16 projesıne aynlan payın belırlı bır oranda tutulma- sının ABD yonetımı tarafından garantı edılrnesını daha önce de ıstetnıstı Ankara'dakı asken kaynaklar, yeni F 16 paketım değerlendınr ken, "Demek kı sayın cumhur- başkanı \BD'vı yardımın belir- lı bır oranda tululması konusun- da ikna etti kı yeni F-16 paketi açıklandı" değerlendırmesını yapmışlardı Asken kaynaklar, bundan böyle ABD'den alınan yardımın 250-300 mılyon dolarük bölumü nun F-16 projesıne aktarılacağı- nı, bu nedenle de yardımın 500 mılyon doların altına ındmlme- sırtın olası olmadıgını da kaydet- tıler Bu arada Türkıye'nın bü- yük savunma sanayıı projelerı arasında yer alan hebkopter pro- jesınde yarışan ABD'nın Bell ve Skorsky firmaları da Turkıye'ye projenın gerçekleştırümesı ıçın uzun vadelı kredı önerıyorlar Türkıye ıse yapılacak seçımı ABD firmalannın kazanması ha lınde, projeye gene asken yar- dımdan katkı yapılmasını ıstıyor Asken kaynaklar, bu konuda ge reklı lobı çalışmalannın yapılma- sı halınde, helıkopter projesımn de bır ABD firmasına venlebıle- ceğını, böylece yapılan asken yardım oranımn projeye aktan- lacak kaynak nedenıyle daha da artabıleceğını umuyorlar Turk Süahlı Kuvvetlen ABD'- den sağlanan yardım çerçevesın- de, yalnızca mevcut modemızas >on projelennı ıdame ettırebılır ken, sılah sıstemlennın de asga- n ışletme ve bakımını sağlayabı lıyor Yardımla Turkıye aynca topçu modernızasyonu, mayın arama gemısı ınşası, muharebe, elektronık ve elektronık harp ye- teneklennın ve modern mühım- mat stoklannın gdıştınlmesıru de >enne getırıyor verdı" dıye yazmıyordu Havaalanlarını ABD'ye açtı- ğımızı yazan dergı, kırk bın as- kerımızın guney sınınmıza gon- derıldığını bıldırıyordu Ya TÖ9 ABD'dekı ınışlı çıkışlı demeçle- rınde "bugune kadar ABD'den hıçbır talep gelmedığını" açık- lıyordu Dergıye ustelık "BM'nın ala- cağı savaş karanna uyacağım" söylemıştı Dünyanın yedı ulu- su Türkıye'nın savaşta nasıl davranacağını bılıyor, savaşa- cak, her açıdan olumsuz so- nuçlara katlanacak Türk ulu- sundan gerçek saklanıyordu Frankfurt'a hareketten önce başkentın yetkılı çevrelerınde yaptığımız küçuk bır gezıntı da- ha başka ılgınç çızgılen ıçe- rıyordu TÖ başkente dönmüş, "ıstırahata" çekılmıştı ABD ge- zısının Genelkurmay'ı ılgılendh ren bolumlerını askerlere anla- tacağını, hukumete "ıcap" ye- rıne gelsın dıye bılgı vereceğı- nı gösteren hıçbır ışaret alın- mamıştı Almanya'nın bırleş- mesıyle ılgılı buyukelçılıktekı tö- renden sonra Istanbul'a gıde- ceğı söylenıyordu Merkeze bıldırılmesınde sa- kınca görmedığı ıkılı göruşme- lerın şıfrelerı bır eksrğıyle baş- kente ulaşmıstı Beyaz Saray1 da Bush ıle yaptığı göruşmeyı ıçeren tutanak ortalıkta henüz yoktu Gelışmelere ve ılerıde kendı- nı haklı çıkaracak oluşmalara göre Bush la yapılan göruşme- den tutanağa nelerı yazacağı- na, nelerı yazmaması gerektığıne" henüz karar ver- memıştı TÖ, savaşta Incırtık üssunü kullandıracaktı Kımse kuşku duymuyordu başkentte Irak'ın kuzeyınden gerekiığı zaman cephe açılırsa Turk askerının çöilere yollanıp yollanmayaca- ğı bılınmıyordu Tek eksığıyle Türkıye'nın olası savaştakı ye- n saptanmış, guvenceler alınıp verılmıştı Haberler bunu gös- terıyor, başkenttekı yetkılıler de bu saptamayı doğruluyorlardı Dışışlerı Bakanlığı'nın ABD gezı programından, oradakı göruşmelerın onemlı olanların- dan, hatta Suudflerle ABD ara- cılığıyla surdürulen bır buçuk mılyar dolarlık bedava akarya- krt pazarlığından haberı yoktu ABD programıyla göruşme- lerın duzenleşmesını Köşk, Bü- yukelçı Nuzhet Kandemır'le doğrudan tezgahlamıştı TÖ döner dönmez belırgın bır hu- zursuzluk başladı bılınen kay- naklarda Bır ust duzey yetkılı- sı, "TÖ yokken barı ne yaptığı- mızı bılıyorduk" dedı Bu sap- tama kadar yanrtı da doğruydu "Ama bızım adımıza ne yap- tığını bılmeyerek! " Kıtap fuarına Cumhurryet adına katılmaya gıderken, ıçe- rıden dışarıya gözienen man- zaranın özetı şöyleydı Almanya'nın zafennı mılyon- da bır ölçeğınde bızımkı sağla- mış olsaydı aman yarabbı, TV'lerden, şakşak sutunlardan gunlerce kımbıtır ne ovünuler dınleyecektıki GOZLEM UGUR MUMCU (Baftarafi 1. Sayfada) rı de bır gece ıçınde olası bır komunıst saldırısına karşı ku- rulan NATO askerlerı oluverdıler' Batı basmında bu değışıme "barışçı ıhtılal" adı da takılı- yor Bu bır değışım Bu değışımın ve dönuşumun ardında Polonya'dakı "Ba- ğımsız Dayanışma Sendıkası"nm dırenış eylemlen ıle sınır- larını Polonya ve Çekoslcvakya'dan kaçan rejım karşıtları- na sınırlarını açan Macarıstan var Ve herkesten ve her şeyden önce 1968 baharında Prag- datek partının buyurganlığına karşı özgurlukçu ve katılım- cı model arayışları ıçındekı Çekoslovak aydınları ve onların lıderı Dubçek'ın payları var Bu bır surecın sonucudur, bu sureç proletarya dıkkatör- luklenne karşı çıkan sosyal demokratların da haklılıklarını kanıtlıyor Ne adına olursa olsun dıktatörluğun çozum getırmedı- ğı, tersıne tek partı ve tek adam yonetımlerının sorunlar do- ğurduğu anlaşılıyor Ikı Almanya'nın bırleşmesıne sevınenler elbette çoğun- lukta, ancak bu bırleşmenın getıreceğı sorunlar uzennde kafa yoranlar da yok değıl Bu bırleşrneden sonra ıkı Almanya ışçılerı arasında üc- ret eşrtlığı nasıl sağlanacak*7 Konut sorunu nasıl çozülecek? Işsızlık ıçın ne gıbı çozum yolları bulunacak? Doğu Alman- ya'da "serbest pıyasa ekonomısı" nasıl kurulacak"? Bu sorunların yanında Almanya'da çalışan Turklerı ılgı- lendıren bır onemlı sorun daha var Yabancı duşmanlığı Ikı Almanya bırleşırken yabancı duşmanltğı da hemen başladı Doğu Alman ırkçıları, Turk gençlerının uzerlerıne saldırtp "yabancılar dışart' dıye bağınyorlar Eskı Nazılerın yerlerını Doğu Berlın'ın ırkçıları almış, Ya- hudılerın yerlerıne de Turk ışçılerı oturtulmak ıstenıyori Doğu Alman ışçısı, Turklerın ulkelenne donmelerını Turk- ierden boşalacak ışlere de kendılerının alınmalarını ıstıyor Yabancı duşmanlığının getıreceğı sorunlar Almanları da urkutuyor Nazı seruvenını yaşayan Almanlar bu yeni ırkçı- lığa karşı uyarıcı bıldırıleryayımlıyorlar Şımdılık bu konuda pek buyuk sorun yok, ama yarın? Yarın, öbur gun bu ya- bancı duşmanlığı buyuk sorunlar yaratabılır Bu bırleşmeden sonra Turkıye, Avrupa'dakı yerını bır kez daha duşunmelıdır AT, Turkıye ıçın bır duş olmaktan bıle çıkmıştır AT'ye Macarıstan ve Çekoslovakya gıbı ulkeler alı- jıacak Turkıye, bu bırleşmenın, bu butunleşmenın dışın- da tutulacaktır Bırteşık Almanya artık Avrupa'nın "super gücu"dur Bu değışımın doğurduğu en buyük sonuç da budur İstanbul Ticaret Odası'ndan Üreticiye... Tüccara... Tüketiciye Çağn! îstanbul Ticaret Odası Üyeleri TüketiciyîKoruma Taahhütnamesi'yle Daha kazançlı... güvenli ve daha çağdaş bir alışveriş hayatım birlikte oluşturalım! istanbul Ticaret Odası Üyeleri Tüketiciyi Koruma Taahhütnamesi'ni imzalamış bir İT0 üyesi, tüketiciye sunduğu mal ve hizmetin, • Kullanım ve tüketim amaçlanna, • TSE'nin uyulması zorunlu standartlanna, (o konuda bir standart mevcutsa) • İTO'nun mesleki kararlarına uygun olduğunu, • Anlaşmazhk durumunda FTO'nun vereceği kararlara uyacağım önceden kabul eder. Tüketiciyi Koruma Taahhütnamesi... Tüketiciler için güvenli... hesaplı... kazançlı bir alışveriş. Üretici ve tüccar için tüketici tercihini kazanmak demektir. Üreticisiyla.. Tüccanyla... Tüketicisiyle... Tüketiciyi Koruma Taahhütnamesi'ne sahip çıkalım. Alışveriş hayatımızda yepyeni bir dönemi, birlikte başlatalım. | ışyerlennm kapısında gorecegınız bu amblem guıenlı ve kazançlı alışvenşın sımgesırlır ITOİSTANBUL TİCARET ODASİ Telefon. 511 41 50 (44 naüTelefax 526 21 97 Istanbul Ticaret Odası L yelen Tuketıcıyı Koruma Taahhütnamesi m ımzalamak ısteyen üyelerımızm 511 4150 (Ddhılı 239) numarah lelefonumuzdan Iç Ticarel Muduıiugu nebaş\ urmalan nca olunur