Katalog

CUMHURtYET/12 HAVA DURUMU Meteorotoji Genel Mudüriuğü'nden aiınan bilgiye göre, yurdun kuzey kesimleri parçalı bulutlu, Marmara'nın dofiusu ve Karadeniz yer yer sağanak yağışlı, öteki yerter az bulutlu ve açık geçecek. HAVA SICAKLIĞf: Önemli bir değışiklik olmayacak RÜZGÂR Kuzey ve batı yönlerden hafif, ara araorta kuvvette esecek. Denizle DENİZ: Mutedil dalgalı olacak. Dalça yukseMiği 0.51.5 rimizde ruzgâr: Ege'de günbatısı yer yer 2 m. dolayında olacak. Van Gölü'nde hava: Az ve karayel, Akdeniz'de gun baüsı bulutlu ve açık geçecek. Rüzgâr güney ve batı yönlerve lodos, diğer denizierimizdetobden, hafif ara sıra orta kuvvette esecek. Göl. küçuk dalle ve lodosdan 4 4 kuvvetinde sa galı olacak. Görüş uzaklığı 10 km dolayında bulunacak. atte 1627 deniz mili hızla esecek. 9 EYLÜL 1989 TÜRKIYEDE BUGÜN Adana A 33°2f>DıyarW« A Mapaan Y 23° 14° Edıme fl Myaman A 33° 20° Erancan B Alyon A 23° 8°Eraınım B Ajn 3 26° 8°Esfcışel»r B B 24° PG&arm A Anfcara A 31°23°aresun Y Amakya A 34°21°GumustıaneY Antatya Artvın Y 25"16°Hakl*ı A Aydın A 30° 15° Isparta Baitesr B 25° 13° istanbul Bleak B 23° 14° bmır Bingöl A 32°16°Kars Brtfs A 27° 13° Kasamonu Bokj Y 19° 12° Kaysen r 23° V Kırkfara» Buraa Çarattale B 26° 15° Konya A Corum Y 24° 12° KJBtıya A Denzü A 28° 14° Malalya A A acık B tuiutkı K karsı S ss» Y 35° 16" Manısa 25°14°KMaraş 2 7 ° M 25° 6°MuJla 23°1l°Muş 32° 15° 1*0* 24° 19° Ctdu 26° 14° « a 29° 12° Samsun 25° XV Siırt 24° 16° Sınop 29°WSı»as 28° 7°letaniaS 20° 11° fateon 25° 13° Imceli 23° )3° U$ak 25° 10° Van A A A A A A 28° 32° 30° 28° 27° 24° 16° 20° 24° M° 15° 10° Helsinki J Lenıngrad *m. DÛNYADA BUGÜN AımMtam B 21° A 31° A*a A 29° BaftM A 34° Batdona Y 17° B 21° Basei B 21° B 21° BerUn B 20° Bom B 20° Budapeşte B 20° A 21° CMMHB Y 29° A 42° A 42° Dukyi FranMurt B21° A 32° Glme Y 16° Katare A 31° Koprtag Y 18° B 20° KMı A 31° jrançrad Londn İoskort Y 25° U° Y 24° 18° Y25°18° A 35° 21° Y 25° 18° B 23° 12° B 25° 16° Y 25° 19° A 31° 15° A 26° 11° A 27° 16° B 24° 10° 32° 17° Zongulöak Y 22° 15° Madref Mteno Montreal Mosfcma Munh Nflw Ifcriı Oslo Pam Prag Y 18° Y 23° POLİTİKA VE ÖTESİ MEHMED KEMAL Başbakan Turgut Özal Mafatyalı; ismet Paşa da Malatyalı idi; milletvekilliği, belediye başkanlığı yapan HamkJo da.. Bir de ünlü bir çalgıcı vardı, Malatyalı Fahri mi ne? İsmet Paşa Malatyalıyım derdi, ama ailesi Balkanlardan geldiği için ona Razgratlı diyenler de vardı. Paşa ordu komutanlığı, bakanlık, başbakanlık, cumhurbaşkanlığı yapmıştı. Turgut Özal şimdilik başbakandır. Bakalım politikanın karanlık dehlizierinden geçerek cumhurbaşkanlığına ulaşacak mı? Göreceğiz! Gezmeyi çok seven Sayın özal, son gezilerinden birinde Malatya'ya ugruyor. Yandaşlan Özal'ı ingilizce yazıfmış pankartlarla karşılıyorlar: "... Great Özal... Welcome Özal... The King of dams..." Bir Türk Başbakanı'nın İngilizce yazılmış pankartlarla karşılanması kimin içindir? Malatyalılar içinse, bildiğimiz kadarıyia Malatyalılar önce Türkçe bilirler, bir de yardımcı dil ararsanız Kürtçe bilmeleri gerekir. Eğer saşırıp da İngilizce pankartlar yerine Kürtçe yazılmış pankartlarla karşılasalardı, Malatyalılar yanmışlardı. İyi ki özgürlük var diye karşılamadılar. Hangi dili alırsanız alın, bir gelişim ve özleşim süreci içindedir. Dile bir yandan yeni sözcükler girer, öte yandan eskimiş sözcükler atılır. Dillerini sevenler, yabancı sözcüklerin dHe katışmasına engel olurlar. Teknolojinin çağımızdaki büyük gelişmesi sırasında dile ister istemez yabancı sözcükler giriyor. Dilini sevenler karışmaya titizlikle engel olurlar. Dil deyince akla Atatürk devrimleri gelir. Atatürk devrimten arasında dil ve tarih vardır. 12 Eylül rejimi ve uzantısı Atatürk'ün dil ve tarih devrimlerini silip süpürmüştür. Devrim düşmanlarının yapmaya cesaret edemediklerine, 12 Eylül gelmiş tüy dikmiştir. Hem de her şeyi kımseye ağız açtırmayan bir terörle, Atatürkçüyüz diyerek yapmıştır. Dili, dini, görgüsü, gelenegi ile bir toplum nasıl çoker? Elbette suyun ortasında bir ada gibi çökmez. Baktığınızda ada yerinde duruyordur. Çöküş önce paradan başlar, para pul olur. Ondan sonra öteki çökmeler ve batmalar gelir. On yıldır yurtdışında çalışan bir arkadaşım geçenlerde yurda geldi. "Yahu ne olmuş memlekete?" diye sordu. "Ne olmuş?" "Herkesin ağzında milyon var... Ne söyleseniz milyonla başlıyor, milyonla bitiyor. Kiralık bir ev tutalım dedik, bir kaç milyon. Başımızı sokacak bir yer alalım dedik, o da birkaç yüz milyonla başlayıp milyara doğru gidiyor. Nasıl geçiniyorsunuz? Sayılar böylesi kabarık olduğuna göre demek artık ülkede yoksul kalmamış." "Dilenciler bile serdikleri bezin üstüne bir binlik koyup öyle dileniyorlar. Gördün mü?" "Gördüm de şaştım." Bir ülke çökerken önce parası pul olur dedik. Ardından bütün ahlaki değerler yavaş yavaş yıkılır. Ağızlardan milyonlar dökülürken bu bir zenginlik işareti değil, bir felaketln kol gezmesidir. Bakın pazar yerlerindeki kadınların kendi aralarında konuştuklarına: "Eskiden et alamıyorduk şimdi ot alamıyoruz." Tenceresinde otu kaynatamayan eti hiçbir zaman kaynatamaz. Fiyatlar arasında ucuzluk, pahalılık da kalmadı. Ne nerde kaç para ise öteki yerde de aynıdır. Buna liberal ekonomi adını takanlar, kendilerine ne dendiğini öğrenmek isterlerse kulaklarını artlarına takıp dolaşmalı. Eskiden yoksulluğun zoru yeneceğine inanılırdı. Bugün görüyoruz ki yoksulluk zoru yenemiyor. Ama toplumdaki ağır ağır çöküş bir patlamanın habercisidir. Derler ki zulm ile olmaz cihan harab Eyler anı mütiahane yi alimân harab Ne diyordu, ekonomideki çöküşten söz edenler, yalan söylüyorlar diyordu; doğrusunun da, yaianının da sonu geliyor. Eli kulağında... ftyad Roma Sctya Şam %IAvw lünus 8 22° Y 19° B 19° B 28° Y 15° B 24° B 18» A 43° 8 24° B 19° A 32° 8 30° B 31° Y »° B 22» Otu Bile Alamayan... BULMACA SOLDAN SAĞA: öleceği kesinlikle bilinen bir hastanın, aasını dindirmek için doktor tarafından öldürulmesi. 3/ Nişastalı tanelerin su ile kaynatüarak bulamaç kıvamına getirilmiş durumu... Yunan abecesinin Uk harfi. 4/ Geienek. 5/ Bir görevin yurütülebilmesi için merkez olarak seçilen yer... Vilayet... Eski dilde güç, kuvvet. 6/ Yapılarda yer altı deposu... Baryurnun simgesi. 7/ Bir seyin erebileceği uzaklık... Mihrak. 8/ Bir kUmes hayvanı... Üzerinde dönduğu ve kendisini taşıyan milden bağımsız olarak calışan düzenek. 9/ Kimi giyeceklere sertlik vermek için kullarılan bir tür kumaş. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Gevşeraek, pörsurnek. 2/ Verme, ödeme... Büyük delikli kalbur. 3/ Top mermisinin ucuna vidalanan ve mermi atıldıktan sonra patlamasını sağlayan ayarlı kapak... Doğru bir çizgi üzerinde bulunma durumu. 4/ Kendi kendine cinsel doyum' sağlama. 5/ Bir nota... Ağaçhkh yol... Hile. 6/ Şair... Parlaklığı birdenbire anan yıldız. 7/ Tiraş bıçağı... "Adalet, sızlanma, çığlık" anlamında eski sözcük. 8/ Tarla sulamasında kullanılan tahta oluklar. 9/ Kale duvarlarmda düsmana ok atmak için açılmış delik. Kahire • Usnedık B 2t° Vıyana B 26° W*hın<]lonB 28° Zünh 8 20° KİT4P/YAYIN 1/ Hücrebilim. 2/ 60 YIL ÖNCE Cumhuriyet Izmirimizin Uurtulnşu 9 FYLÜI 1929 topçumuzun gayret ve Yedi sene evvel bugün, sınıfların faaliyet ve güzel Izmir Türk süvahleh himmeti, kahraman önünden ürkmüş bir sürü askerlehmize bihakkın çelik gibi kaçan Yunanldardan bacaklı ve ateş yürekli kurtulmuştu. O gün, ünvanım kazandırmışttr. kahraman alaylanmız, Filhakika Türk ordusu, 26 düşmanı mızraklarımn sabahı bir şimşek gibi önıine katarak Izmire Afyon dağlarının üstünden girmiş, Türk atlarının nal çakmış ve önüne çıkan sesleri, Türk süvarilerinin düşman sürülehni bir kılıç şakırtılan, kaç senedir yüdırım gibi yakıp bunalmış Izmirlilere halas kahrederek tzmire inmiştir. müjdesini getirmişti. Bu yıldırım ancak, tzmirin kurtuluşu askerlik Akdenizin mavi dalgaları noktai nazarmdan da bir karşısında durmuştur; fakat harikadır. vatanı kurtarmak vazifesini yaptıktan sonra. Türk ordusu, 26 ağustos Kurtuluş bayramı sabahı şafakla Afyon münasebetiyle güzel dağlarında taarruza İzmirlilerimizi ve îzmirli başlamış ve muharebe ede kardeşlerimizi tebrik ede, 15 günde Izmire girmiştir. Demiryolu ile 450 ederken çelik ayaklannın altında dağların, ovaların kilometroluk mesafeyi, ve düşman alaylanmn müteaddid muharebeler de boyun eğip ezıldiği yüce vererek 15 günde kateden şehitlerle kahraman gazilere süvarimizin, şiddet ve şükran ve minnetlerimizi sürati, piyademizin savlet takdim ederiz. ve mukavemeti, COGRAFYA w Sayın 1.000 TL.'ye İNGİLIZCE ALMANCA ARAPÇA öğretiyoruz. İst: 147 07 34 140 73 87 Ank: 131 02 06 07 GUNDE Öğretmenleri, Eğitim Atlas'lannı gördünüz mü? 4 yeni 0 ve 128 veni ilçeli EKSİKSİZ İNGİLIZCE ALMANCA ARAPÇA 25.000. TL. aylıkla dilediğiniz yer ve zamanda öğretiyoruz. İstanbul: 147 07 34140 73 87 Ankara: 131 02 06 07 İLK ATLASORTA ATLASBUYÜK ATLASTAflİH ATIASI ÇALl^ANLARIN SORULARI/SORUNLARI YBLMAZ ŞİPAL "Üç Ayhk MaaşuıT Ev kadınıyım. Devlet Demir Yollan'nda 27 yıl 7 ay çalıştıktan sonra I972'de emekli olan eşim, 1984'te vefat eili. Kocamdan kalan dul ayiığından ailede yalnızca ben yararlaımorum. Eşim ortaokul mezunu idi. Kendisine 3. derece 2. kademeden ayhk baglandı. 1 Önceleri ben. ortaokul mezunu olan 20 yıl çalışıp emekli olan gelinimden daha fazla maaş aldığım halde, son yapüan zam ve ayarlamalardan sonra bana gelinimden daha az maaş ödendi. Üç ayhk ıriaaşım ne olmalıdır? 2 Danıştaj'ın İçtihadt Birleştirme Kararı'ndan ben de yararlanıp ek gösterge alacak mıyım? Alacaksam ek göstergem ne olacak? ^ p YANIT:30 Temmuz 1989 günlü Resmi Gazete'de yayımlanan Danıştay Içtihatları Birleştirme Kurulu Kararı'nda, "Yasa koyucu de1 rece ve kademe ilerlemesi suretiyle yükseltilen derecelerin ilgililerin > kazanılmış hak aylığı derecesi olduğunu da kabul etmiştir" denilerek, de\let memurlannın "yükseltildikleri derecelerde aldıklan aylıklar karşıhğında ((ek gösterge)) uygulaması" kapsamı genişletilmiş veek gostergeİerin "devlet memuru aylığının aynlmaz bir parçası durumuna" geldiği vurgulanmıştır. Danıştay kararının ışığında genel idare hizmetleri sınıfından 3. derece 2. kademeden emekli olanlara oğrenim durumlarına bakılmaksızın, 15 Temmuz 1989'dan sonra 550 ek gösterge uygulanacaktır. Genel idare hizmetleri sınıfında 27 yıl 7 ay hizmet gören ve 3. derece 2. kademeden emekli olan bir memurun kendisine ve eşine bağlanan emekli ve dul aylıkları: 1.110 [Genel Gösterge] + 550 (Ek Gösterge) + 200 [Kıdem Göstergesi] = 1.860 (Toplam Gösterge) x 205 (Genel Ayhk Katsayısı) = 381.300 (Emekli Ayhğına Esas Tutar) x » o 77.583 (27 yıl 7 7 ay için ayhk oranı) = 295.826 TL. (Emekli aylığı) 1000 [Taban Ayhk Göstergesi] x 220 (Taban Ayhk Katsayısı) = 220.000 (Taban aylığa esas) x % 77.583 (27 yıl 7 ay için) = 169.400 TL. [Taban Ayhk]. 295.826 TL. (Genel ve Kıdem Ayhğı) + 170.684 [Taban emekli ayhğı] = 466.510 TL. (27 yıl 7 ay hizmet karşıhğı toplam emekli ayhğı.) 466.510 TL. [Emekliye bağlanan ayhk] x <o 75 (Çocuksuz dul V için ayhk oranı) = 349.883 TL. (Çocuksuz dulun aylığı) I Ö T £ */ s * s I SORU: Macaristanuı telaşı Bu sabahki gazeteler Macaristanın bir harp vukuunda bitaraf ta kalsa işgal edilmesi için küçiik itilaf devletleri tarafından gizlice karar verildiğine dair olan ifşaatı mevzuu bahsederek diyor kL Küçük itılafın bu gizli karan Macaristanın silahtan tecridi meselesinde nasıl aldatıldığını tenvir etmektedir. Macaristanın silahtan tamamen tecridi Avrupa sulhunü tehdit etmektedir. Çünkü Macaristan bu suretle düşmanları eline teslim edilmis bulunmakıadır. Bu gizli itilaf, Cemiyeti Akvam misakile bariz surette taarruz etmekte ve bütün Avrupa sulhunu tehdit etmektedir. Sulhun böyle tehlikeye girmesi her an bir felakete yol açabilir. Gizli itilaf meselesi yalnız Macaristanı alakadar etmez, büyük devletlerle Cemiyeti Akvamın dahi buna karşı vaziyet alması lazımdır. ADAMLARI ınu anla\ nnlardır Eğitim Atlas'lannı görmeden, incelemeden öğrencilerinize Atlas TA VSİYE etmeyirüz OKUL AORESLERİNİ BİZE BİLOİREN COGRAFYA ÖĞRETMENLERİNE UCRETSIZ ÖRNEK ATLAS GÖNDERİLİR H.BASRİ AKGİRAY^fV "Denemeler" DÜŞÜNDÜKÇE^ Büyükdere Cad. 65/10 Mecidlyaköy Tel: 166 71 26 174 31 27 Tek istekler: 3500 TL posta pulu ile EĞİTİM YAYINLARI Ankara Cad Cağaloğluİstanbul Tel: 512 92 48 512 85 06 520 81 82 GÜLERYUZLÜ CİDDİLİK Vedat Giiıryol 2000 lira (KDV içinde) Çağdaş Yayınları Türkocağı Cad. 3941 Cağaloğluİstanbul 30 YEL ONCE Cumhuriyet FeyzioghCnun beyunaU 9 EYLÜL 1959 Radyonun son günlerdeki bazı neşriyatı hakkmda fikri 1 sorulan C.HJ . merkez idare kurulu üyesi Sivas milletvekili Prof. Turhan Feyzioğlu şu beyanatı vermiştir: "Devlet radyosu, son zamanlarda kendi partizanlık rekorunu kırmıştır. Cevap imkânı lanınmadan şahıslara tek taraflı haksız ve gültinç hücumlar yapılmaktadır. Radyonun bu tutumu insaıı haysiyetiyle bağdasamaz. Demokratik rejimle bağdasamaz. Haysiyetine çok bi.ğlı olan Türk milleti kendi radyosunun insan haysiyetine aykırı şekilde kullanılmasını affetmiyecektir. Devlet radyosunda millet çoğunluğunu teşkil eden muhalefet hakkmda kullanılan dil, terbiye ve ahlak kaidelerine de, kanunlara da aykırıdır." GerilMar iktidarda BU KİTABI OKUMAYIN Jose Marti'den Castro'ya Küba'da devrimci mücadele... Devrimci demokratizmden komünizme... ÇERÇEVE YAZHAR Haluk Gerger 1962 Küba Krizi Ertuğrul Kürkçü "Castroculuk"un Olumlu Anlamt Üzülecek rahatsız olacak utanacaksınız! DEM YAYINLARI Nuruosmaniye Cad 20/3 Cağaloğiuİstanbul / Tel: 512 43 73 511 21 50 BUderberk toplantisı Hoilandamn BUderberk grubu EyMün 18 inde Hollanda Prensi Bernhard başkanlığında Istanbula gelecek Hollanda da bir köyün ismi verilen bu grupta dünyanm tanmmtş devlet adamları, is adamları, profesörler bulunmakıadır ve her yıl bir memlekette toplanıp, günün aktüel meselelerini tamamen entellektüel hudutlar içinde münakaşa etmektedirler. 5. Cildin Yayımı Başladı tçindekiler: • Orta Amerika'da Devrim ve Karşı'Devrim • Güney Amerika'da Devrim ve Karşı Devrim • 1968 ve Yeni Sol • Doğu Avrupa'da İşçi Muhalefeti • Avrupa Komünizmi • Avrupa'da S.lahlı Mücadele • Alternatif Hareket ve Yeşiller • Feminıst Hareket • Avrupa'da Diktatörlüklerin Sonu • Japon Emperyalizmi ve Kore Devrimi • Filistin Devrimi ve israil Solu • Afganistan'da Yukandan Devrim ve Müdahale • Çin ve Sovyetler Birliği'nde "Reform"lar SOSYALIZM \"E TOPLLMS.U MLCADELELER ANSIKLOPEDİSİ *CU8A* l* ' # ' ••* '. "Başarması için O'na destek verin... Sağlam bir temel kazandınn!" GEÇEN YIL BUGUN CumhuriYet Reagan, İsraiVi karıştırdı buçuk ay kala ABD'nin 9 EYLÜL 1988 koalisyon ortağı Işçi Partisi ABD Başkanı Ronald lideri Şimon Peres'e böyle bir Reagan'm, tsrail ve Mısır öneride bulunmasmın "tsrail'in Dışişleri Bakanlarını, içişlerine karışmak anlamına Ortadoğu sorununu kendisinin geldığıni" soyledi. de katılacağı bir toplantıda Batı Şeria ve Cazze Şeridi'nde köriismek üzeıe Washington'a Filistin ayaklanmasının 10. çağırması tsrail'de sert aytna girmesi nedeniyle dün tepkilere yol açtı. tsrail genel greve g{dildi. Batı Başbakunı ve iktidardaki Şeria'da tsrail askerlerı bir Lıkud Cephesi lideri İzak Filistinliyi öldürdüler, birini Şamir, ülkede seçimlere bir yaraladılar. jfeiteg 4 1. F A S İ K U L BAYİLERDE 20 cilt, 7.000 savfa, 12.000 madde, 6.500 fotoğraf, harita, çizim... Ve özel ekler... Türkiye'nin tek temel eğitim ve kültür ansiklopedisi. TEMEL BRITANNÎCA THVIfcL F.OİTİM VEKLLTl R ANSIK1 OltDlSI tletisim Yayınlan Klodfarer Cad. lletişim Han 34400 Cağaloğlu/İstanbul Tel 516 22 60 Anlatılan senin hikâyendir