Katalog

20 MAYIS 1989 •*•* HABERLERİN DEVAMI (Baştarafı 1. Sayfada) OLAYLAREN MTPe de çalıştım Bır şey ARDEVDAKI daracık bır hucrede yalnız başına şey yapamayız." bunlan söylemeden gıttı Şımdı söyleme GERÇEK (Baştarafı 1. Sayfada) seçme ve seçılme hakları da 1934 'te çıkarılan yasayla gerçekleştu O tarıhte Avrupa'nın kımı ulkesmde bu hak kadınlara tanmmamıştı Tek partı yönetımmde gündeme gıren bu atıhmlara karşı, çok partıh dönemde tepkılerın doğmastm toplumsal yasalara bağlamak, devrımlere karşıt çevrelerın oy sandığında prım sağlamak ıçın kullandıkları yöntemlerı anlamak guç değıldır Ne var kı Turkıye'de uzun surede gerıcı çevrelere yapılan yatmmlann 12 EyM'den sonra yoğunlaşmasıyla, kadın haklanna karşı akımlar tehlıkeh boyutlara ulaşmış, çağdaş kadının haklarım savunmak ıçın gereklı gırışımlere geçılmesı zorunluluk kazpnmıştır. Butun dunyada kadınerkek eşıtlığımn temel ınsanlık davasına donuştuğu bır evrede, Turkıye'dekı terslık ılgmç bır çelışkı gıbı göze çarpıyor Aydın kadınlanmızın ışte bu sırada bır kurultay toplamalan elbette olumlu bır gınşımdır Kadın hakları davası çok boyutlu bır sorunsallığı gundeme getırır, yalnız msan haklarım ılgılendıren bır çerçeveye de sığışamaz. Nufusumuzun yarısını oluşturan kadınlanmızın, uretıcı ve yaratıcı olaruk erkekle eşıt bıçımde hayata kaülması, ulusal kalkmmanın kaçınılmaz koşuludur Kadınımız eşıtlık ve özgurluk savaşımında etkın bır tutuma gırebılırse ve ulkemızdekı gencı sıyasete karşı ağırlığını koyabıhrse, yalnız bırey olarak hakkını savunmakla kalmayacak, toplumsal mutluluğun temelını atacak koşultarı yaratacaktır Ataturk Turkıyest'nde kadınIarımıza yakışan, bu aydmlık yolda örgutlenebılmek ve yuruyebılmektır 19 Mayıs'ı (Baştarafı 1. Sayfada) lanmıan daha guvenlı daha başanlı ve sevhelı oiması içın hazırlanan vatanseverier olarak goruyor, demokrasiye ınanan memlekefinuzj seven çauşkan gençler olarak, gelışmış ulke gençlen ıle her alanda rekabet edecek şekılde yebşmenizi isüyoruz." Evren'in konuşması Cumhurbaşkanı Kenan Evren gösterılenn tamamlanmasından sonra yaptıgı kısa konuşmada şoylededı "Bagnnn sızlere emanet eden yuce Ataturk'e, onun evlatlan olduğunazu, onun sue guvenmekte ne kadar haklı olduğunu bır kez daha gosterdınız. Goğsumuz kabararak, ıftibarla seyrettik. Sivıl, asker, kızerkek, orauz omuza, el ele gonul bıriigi içinde bu guzel gostenlen yaptınız. Sizlen ayırmak ıstey«nler bu manzara karşısında utanmalıdırlar Atatark, nasıl sıze guvendıjse, bizler de mıllet olarak guvenıyoruz ve sızın i>i yebşmenız ıçin elimizden geieni yapı>oruz. Turkıye sizin ellerinızde daha da yukselecek, çağdaş medenıyet sevıyesıne ulaşacak ve çağdaş mılletler arasındakı yennı alacaktır." Cumhurbaşkanı Evren, alınan bır kararla, bundan sonra her beş yılda bır, 19 Mayıs kutlamalarına Harp Okulu öğrencılennın de katılacağını söyledı tutulduğunu, koşullanmn bır turlu değışmedığını anlatıyor. Avukatlarından bın ıstıfa etmış, dığen ıse FBI'ya olan yakmlığı ıle tanınıyor lşler nasıl bu hale geldi? YILDIRIM Uzun bır şey, anlatamam sıze, çok uzun meseledır Bunu anlatmama ımkân yok Benı, ısterdım kı yanı konsolosluk tarafından bır avukat göstenlsm dıye, ama o roumkun değıl galıba Başka ne dıyebılırım, burda kımı göstenrlerse. Sizi bu işio ana beyni olarak göslenyorlar doğru mu? VILDIRIM Bılmıyorum, ne yapacağımı bılmıyorum Çok buyuk bır baskı altındayım Normal mahkumlar gıbı değü, başka muamelelere tabı tutuyorlar benı. Zor dunım yanı, kılıtlı bır tek hucrede tutuyorlar, pek çok baskı altında, vallaha bümıyorum eğer bu Altan (Nevv York başkonsolos yardıması Guneş Altan) Bey bır yardım edebıbr mı acaba9 Nasıl? YILDIRIM Bır avukat hususunda, avukatın bırını ayırdılar hemen Evet, ama onu ayırdılar çfınku elınde bu çok vesıkalar vardı Bu vesıkalann getırılmesı ıçın aralarında anlaşamadılar, anlaşamadılar değıl de, öyle bır hazırhk yapıldı herhalde. Bana öyle gelıyor Onu, sağlam avukatı ayırdıİar, FBI tarafından olan avukatı avukat olarak tuttular, her şey bemm aleyhımde. Neden butun her şeyi sizin duzenledığınızı soyluyoriar, bir fiknnız >nr mı? YILDÜUM Çunkü kımsesız bır kımse olduğum ıçın Hıçbır müdafaa edecek kımse yok, yabana memleketteyım Tabıı, anlatması çok zor Korumaya çalıştıklan bırikn mi var? YILDIRIM Anlatamam, anlatırsam burda benı daha çok zora sokarlar, bu konuşmalanmızın hepsı kayda geçıyor, dınlenıyor, hangı hsanda olursa olsun hemen kayda geçerler Şımdı ben sıze ne söylesem bunu benım aleyhıme kullanırlar Arızona'ya gıtü avukatım Bazı kımselerle görüşmeye. Bu sözlerın uzerıne küçuk bır kâğıt parçasını cama tutuyor Huseyın Yıldırım Üzennde 1984'te bırlıkte yaşadığı arkadaşı Peggy Bıe ıçın vazılmış tngıhzce bır not var "Hukumetin ıki onerisi var. Binocısi suçlu oldugumu ıtiraf edıp 20 >ıl ceza alıp yedi yılda af ıle çıkma ya da suçsuz olduğumda ıddia edıp 30 yıl hiç afsız napıs cezasına çarptınlma. Yani kısaca hapıste olumu bekleraek. Yonelime karşı keodımı çok guçsuz hıssediyorum, bu adalet anlamsız bir şey, jun ve hâkım bu adaletsizliğin bır parçası. Bu kâbus ıçınde butun umitlerim sonmuş durumda." yelım burda lutfen Teferruatlanıyor, her şey benım aleyhıme olur aksı takdırde. Yanı çunku burda hukumete karşı bu şey yapmadım, kımse burda hukumete karşı bır şey yapamadı, bır tek bu avukat mevzuu vardı, onunla konsolosluk alakâdar olmadı, hıç değılse bu avukatı bır taraftan destekleyebılırlerdı Batıya sığınan bir Doğu Alman casustan soz ediyorlar, bu şahısı tanıdınız mı? YILDIRIM Görmuş olabılının, adını bılemem, ama görsem tanınm belkı Telefonun dınlendığı ışaretleşmesınden sonra soruları bır kâğıda yazıp cama yaklaştırıyoruz, Huseyın Yıldınm gozlüklenm takıp okuvor Peggy Bıe geçen yıl Turkıye asken ıstibbanUından sıze uç adet madalya verildiğinı, bunlann ölumunuzden sonra oglunuza verilec«ğini soyledi. Doğnı mu bn? YILDIRIM Evet, ama bu konuda konuşamam Babseltıgınız 4000 sayfalık dokumanda Tnrkiye'yı Ugilendiren şeyler var nuydı? YILDIRIM Evet Türkıy^ ye gıttım, Mıllı Emnıyet'e tekhf ettını daha hıç kımse bılmezken, daha evvel Turk konsolosuna bılgı verdun Berlın'de. Konsolosluğun buraya bin nı gondermesiyle bunun bağlantısı var mıydı? YILDIRIM Hukumetten yardım edın demış olabıhrler, Altan Bey "Aslında biz boyle uzak yeriere bakmıyoruz, bukumetten emır geldi, geldik" dedı "Bir şey olması lazıra" dedı Turkiye ile ilgili belgelcr dediğinız şeyler nelerdi? YILDIRIM Evet, çok önemh dokumanlar vardı llk defa Turk konsolosu ıle konuştuğum zaman bunlan söyledım Berhn'de. O da Ankara'ya gıtmemı tavsıye ettı Ankara'dakilere bir şey verdiniz mi? YILDIRIM Muhım değıldı, ufak bır şey vermıştım, gerısının gömulu olduğu yen tanf ettım, gıdıp oradan bulabıleceklerım söyledun Berlın'de. Korktular "Amerika ik dostnz bugun" dedıler, "bugun dostsunuz, ama yann ne olur bılınmez" dedım, ama Turk hukumetı bunlann hepsının kopyasını yapabılırdı Faydalı bır şey olabüırdı, ben de o düşuncedeydım Demin ilk kez dokumanlann variığından haberdar oluşunuzla ilgili soruyu avukatınızın Gcneral Harrington ıle goruşmeye gıttığını soyleyerek cevap verdınız, sıze bu fikri o vermış olabüir mi? Huseyın Yıldırım burada başını doğrularcasına sallıyor ve "bir şey söyleyemem ki" dıyor Işte OSS'nin ilktiçü Günde iki saat ayırdım EDREMİTMT' (Cumhuriyet) W Unıversıtelo ^ ^ ^ L Jj rarası öğrencı J n > seçme sınavında bırıncı olan Hnsnu Elçin Yıldınm, Bah kesır'ın Edremıt ılçesı Kızılkeçılı köyunden Edremıt Lısesı 6 matematık A sınıfında okuyan Yıldınm, lıseye kadat olan eğıtımmı değışık kentlerde ve ABD Cahfornıa'dakı ustun zekâlılar okulu Gıfted Magnetun'da tamamlamış. Emeklı felsefe profesoru olan babası Cemal Yüdırun ıle ekonomı uzmanı olan annesı Suzan Yddınm çocuklannaan ıyı bır netıce bekledıklerını belırterek "Çocuk yetıştirmek dunyanın en mutlu olayıdır. Eğer çocuğunuz da boyle başaniı olursa ınsanın mutluluğu sınırsızlaşıyor" dedıler Gunde kendı kendıne yardım almadan ıkı s>aat çalıştığını belırten Yıldınm, Edremıt'te bulunan bır dershanetun deneme smavma katılarak Edremıt buıncısı olmuş Fızık araştırmacısı olmak ıstedığım belırten Yıldınm, bınncı ola cağını hıç düşünmedığını söyluyor tlkokulu Ankara'da OrAn tlkokulu'nda bıttren Elçin Yıldınm, ortaokulun hazırhk smıfıru Ankara Anadolu Lısesı'nde, bınncı ve ıkına sınıflan ABD'nın Calıfornıa ve Los Angeles şehırlenndekı "üstun zekâlı çocuklar ortaokulu"nda okudu Yıldınm, bu okullardakı eğıtınu sırasında açüan fen yarışmasında uçuncu oldu Ortaokulun son smıfını Edremıt Lısesı'nde okuyan Elçin Yıldırım, gırdığı sınavlarda tstanbul Fen Lıse sı'nı kazandı, ancak öğrenımıne Edremıt Lısesı'nde devam ettı oss CUMHURİYET/15 (Baştarafı 1 Sayfada) Birinci: Husnu Elçin Yıldırım Merkez Bahaeddın Guney Lısesı 200 460 OSS sonuç belgelen kazanamayan adayların adreslerıne 23 mayısta, kazanan adayların adreslenne 26 mayıstan ıtıbaren postalanmaya başlanılacak 1989 ÖSSi yı kazanan adaylara ÖSS sonuç belgesı, ÖSYS kımhk kartı, ÖSYS tercıh bıldınm formu, ÖYS gınş belgesı, ÖSYS ıkincı basamak kılavuzu, banka belgesı gönderılecek Bu yıl 18 bın 756 aday sınava gırmezken, J6 adayın smavı çeşıüı nedenlerle ıptal edıldı 988 adayın puanlan 0 5'ın altında olduğundan hesaplanmadı. ÖSS'ye gıren 200 özürlü adaydan 150'sı smavı kazandı ÖSS'yı kazanan adaylardan 366 bın 526'sı ÖYS'ye gırecek 58 bın 111 aday ıse sınava katılmayacak ve bır sonrakı yılda yapılan ÖYS'ye gırecek Daha öncekı yıllarda ÖSS'yı kazandığı ıçın 13 bın 589 kışı ÖYS'ye gırecek Aşırı çalışmadım btanbul Haber Servisi 1989 ÖSS 2'sı Cem Hatipoğlu. "tlk 10'a gırmeyı beklıyordum. ama ıkmcılığı hiç duşunmenuştim" dıyor 1971 doğumlu olan Kadıköy Anadolu Lısesı'nın okul bırıncılığını elınde bulunduran Cem'ın yuksek öğremm tercıhı ıse Boğaziçi Unıversıtesı Elektrık Elektromk Fakultesı Subay çocuğu olan Cem Hatıpoğlu'nun babası Yarbay Nıyan Haüpoğlu Tuzla Pıyade Okulu'n da gorev yapıyor Ablası Esra Hatipoğlu ıse geçen yüın rekortmen lerınden Her gun Tuzla'ya gıdıp gelmek zorunda olduğu ıçın yolda buyuk zaman yuırdığııu vurgulayan ÖSS 2'sı Cem Hatipoğlu, "Unıversıte seçme sınavlan içın gunde 2 saatımi ayırdım" dıyerek "Ozel bır hazırhk yaptın mı" sorusuna şu Ikinci: Cem Hatipoğlu Enflasyonda kritîk aylar ANKARA (Cumhunyet Burosu) Yuksek taban Fıyat ve ucret artışlarımn para arzı ve emısyonun kontrolunu daha da guçleştıreceğı bıldınldı 6 tnlyon lırayı aşan pıyasadakı para mıktannın temmuz ayı ortalarında 7 5 tnlyon lırayı bulacağından endışe edılıyor Merkez Bankası son çare olarak pıyasaya dövız sürerek Türk urası çekmeyı planlıyor Emısyon hacmınde son dönemde gözlenen yuksek oranlı artışlarda dövız fazlalığından kaynaklanan Merkez Bankası'ndakı rezerv artışının önemlı rol oynadığı be lırlendı Bu arada tran'a yönelık kredılı ıhracatın da bugune kadar yaklaşık 500 mılyar lıralık bır zorurüu emısyon artışına yol açtığı bıldınldı Edırulen bılgıye göre ortak hesaba dayalı TürkıyeIran dış tıcaretınde 1988 sonu ıtıbarıyla Iran yaklaşık 125 mılyon dolar alacakb gozüküyordu 1989 yılında bu ulkeden petrol çekışlerının durması sonucu Turkıye 150 mılyon dolar alacakh duruma geçtı Bunun sonucunda da Merkez Bankası hem borcun odenmesı hem de Iran'a yem kredı açümasıyla pıyasaya 500 nulyar lıraya yakın para çıkarmak durumunda kaldı tran'a yönelık ıhracatın para arzının kontrolü üzennde olumsuz etkı yapması üzenne Merkez Bankası'nın tran'a yönelık ıhracat akredıtıflerının otonzasyonu durdu Bu arada kamu ışçılerıne sağlanan yuzde 141'lık ucret artışı, taban fiyatların yuzde 83 oramnda arttınlması ve memur maaşlarına da yuzde 50 cıvannda zam yapüması yönundekı eğılımın önumüzdekı dönemde emısyon ve para arzının kontrolunu ıyıce zorlaştıracağı ortaya çıktı Haaran ve temmuz aylan, emısyon açısından en krıtık aylan oluşturuyor Hazıran ayında kamu kesımı ışyerlennın bır bölumünde ışçılere toplusözleşme farkı odenecek Aynca, 15 hazıranda da özel ve kamu ışyerlennın büyük bölümünde ıkramıye ödemesı yapılacak Bu ödemelenn memur maaşı odemelenyle çakışması sonucu ay ıçınde pıyasaya çıkacak fazla paranın gen çekılmesı olanağı da kalmayacak Bu durumda 15 hazıranda emısyon hacmının, 6 5 tnlyon lıranın üzenne çıkması kaçınılmaz gözukuyor Temmuz <ıyında ıse hububat ödemelen nedenıyle pıyasaya ılave para surülecek Aynca 15 temmuzda memurlara zamh maaş odenecek Kurban Bayramı nede nıyle maaşlann bırkaç gun erken odenmesı de gündeme geleceğı ıçın temmuz ayındakı loplam emısyon artışı 1 tnlyon lırayı bulabılecek Aynca, yaz aylarında tunzm ve ışçı dövızlerınden kaynaklanan yuksek oranlı dövız gınşlennın de emısyon üzennde ek baskı yaratması beklenıyor Hukumetin ekonomıyı canlandırmak ıçın kademelı olarak uygulamaya koyduğu gelır arttıncı önlemler nedenıyle emısyonda meydana gelebılecek yuksek oranlı artışlann aşın talep artışı nederuyle enflasyonu ıyıce azdırmaması ıcm öniem arayışları gündeme geldi Merkez Bankası, emısvon artışını durdurabılmek ıçın Hazıne ve kamu kesımı kredüenru en alt duzeye mdırmesıne karşın emısyonu frenleyemeymce son çare olarak pıyasaya dövız satmayı planlıyor Edınılen bılgıye göre dövız rezervlenndekı artışın bır bölümunü pıyasaya satarak Turk lırası çekraeyı amaçlıyor Ancak, bu uygulamanın da dövız kurlannın ıyıce düşmesme yol açacağından korkuluyor Dövız kurlannın du»mesı ve Türk Lırası'nın normalın ustunde değerlenmesının ıse ıhracatı olumsuz etkıleyebıleceğı gıbı ıthalat talebını kamçılayarak dövız dengesını ters yuz etmesı tehlıkesını taşıdığı belırtüıyor f yanıtı venyor "Dershaneve gıttim. Ama çok yoğun, aşın bır çalışmaya gırmedim. Zaten okulda temelımız sağlam olnşturulmuştu." Cem Hatipoğlu 1 95 boyunda, ama basketboldan çok futbola tutkun Cem'ın bır başka özeüığı de fazla heyecanlanmaması Annesı Nurten Hatipoğlu, "Cem fazla heyecanlanmaz" derken Cem annesının sözlerını şöyle tamamhyor "En beyecanlı gunum herhalde bugun. Sınav sırasında hiç heye Uzmanlar, ÖSS'yı kazanamayan adaylann psıkolojıiennm gozönünde bulundurularak aılelenn yumuşak olmalarım tavsıye edıcanlanmadım. Bdki başanmın al yorlar Uzmanlara göre kazanaünda biraz da bu yaüyor." tnayan adaylara dünyaları yıkılOSY smavında da "başansını" mış gıbı davranmak tehlıkeh sotekrarlamak ıstedığını söyleyen nuçlar doğurabılıyor Cem Hatipoğlu şunları söyluyor Bu yıl ÖSS'ye gıren 672 bın 920 "OSY'de OSS'ye gore kendimi daha şanslı gonıyorum. Çnnku adaydan 424 bın 637'sı ÖSS'yı kasosyal konnlara hiç çalışmadan zandı 250 bını aşkın aday ıse sıgırmıştim. Çok yuzeysel olarak navda başaıısız oldu 25 hazırankalmışü. Son hafta çalışmıştım. da yapılacak ÖYS'ye gırecek adayZaten yanlışlanmın buyuk çoğun ların yaklaşık 250 bını de burada luğu sozelden. Sozelde 70 doğru, elenecek Bu yü genel unıversıte 6 vanlışım var Sayısalda ıse 1 ta kontenjanlannda yuzde 5 oranınnesı dışında hepsı doğru. Ama or da bır arttırıma gıdıldı Ancak tıp taoğrenım ba>an notu da 9.74 or gıbı fen bılımlen alanında yuzde 22 5 oranında ındınmler yapıldı talama ıle çok vuksek." Ücüncü: Cem Sinan Deliduman Özenle ders çalışırım ANTALYA (Cumhuriyet) Unıversıtele rarası bınncı basamak smavında Turkıye uçuncuiu olan Antalya Baha eddın Guney Lısesı öğrencısı Cem Sinan Deliduman, başansını Duzlerçamı'nda sınıf arkadaşlarıyla bırlıkte pıknık yaparken gazetecılerden öğrendı Delıduman'ın ılk tepkısı "surpriz olmadı" oldu Antalya'nın gecekondu semtı Yenıgün Mahallesı'nde 1080 Sokak'ta oturan Sinan Delıduman1 ın babası Mehmet Deliduman, 3 yıldır Bıngöl'un Genç ılçesınde ılkokul öğretmenhğı vapıyor Anne Sevım, oğlunun başarısı ıçın "Sevinçliyim. Emeklerimiz boşa gıtmedi. Zalen çahşkandı okulda da bıldığım kadanyla sevılen bir çocuk" dıye konuştu Sınıf arkddaşlarıyla bırlıkte Duzlerçamı'nda pıknık yaparken uçuncu oldugunu gazetecılerden öğrendıkten sonra, arkadaşlan tarafından omuzlara alınarak kutlanan Sinan Deliduman, sakın, fazla konuşmayan bır kışılığe sahıp Koyu Beşıktaş taraftan olan Deliduman, "başarınızı neve borclusunuz" şeklındekı sorumu za şöyle yanıt verdı "Derslerimde de başanlıyım. Bunda derslen dıkkatlı ızlememın etkısı var. Ozenle ders çalışınm. Ozel dershanelenn açtığı sınavlarda da Antalya ü bınncısı olmuştum zaten." Dereceye gıreceğınızı umuvor muydunuz1 "Deneme sınavlan bana daha zor gelmişti. Orada da başaniı olduğum ıçın dershanelere ucretsiz kabul edıldım. Bu sonucu da normal karşılıyorum. Zaten 141 tane net doğrnm vardı." tkıncı sınava nasıl hazırlanmayı duşunuyorsunuz1* "Farklı bır şe> yapacağımı sanmıyorum. Onceden nasü çalışıyorsam yıne aynı şekilde devam edeceğim. Biraz sıkı bır çalışma temposu tutanm belkı bilmiyorum." tdealınızde hangı okul vaı'' "Boğaziçi Universıtesı etektrik bölumune ginnek istiyorum." Cem Sinan Delıduman'ın kımya ögretmenı Mehmel Tascı, öğrencısının çok dıkkatlı bır öğrencı oldugunu belırterek, başansını kutladığını söyledı Taşcı, Sınan'ın ıkincı sınavda da dereceye gıreceğını sandığını sözlenne ekledı Şıvgın (Baştarafı 1. Sayfada) tstanburda törenler 19 Mayıs Ataturk'u Anma, Gençlık ve Spor Bayramı, tstanbul'da da törerüerle kutlandı tlk tören saat 09 30*03 Taksım Cumhunyet Anıtı önunde duzenlendı. tstanbul Valısı CabJt Bayar, Buyukşehır Beledıye Başkanı Nurettin Sozen, 1 Ordu Komutanı Orgeneral Doğan Gureş ıle tl Mıllı Eğıtırn Mudurü Şener Birsöz'un katıldığı torende, anıta çelenk konularak saygı duruşunda bulunuldu ve tstıklal Marsı okundu lzmır'dekı ük tören Cumhunyet Alanı'nda yapıldı Ataturk Anıtı'na çelenklenn konulmasını, Ata'mn tnanevı huzurundakı saygı duruşu ve tstıklal Marşı ızledı Ulu önder Ataturk'un Samsun'a çıkışı, torenlerle kutlandı Ataturk Anıtı'na çelenk konulması ve saygı duruşundan sonra, Lı man Sahası'nda yapılan torende Sahıl Guvenük Komutanlığı'na aıt bır bot, Ataturk'u sembohze eden bayrağı getırdı Bayrak, bır denız subayı tarafından kara subayına teshmedıldı Bu arada, halk oyunları gösterılen ıle havaı fışekler \e 21 pare top atışı yapıldı Refah Partısı Genel Başkanı Necmettin Erbakan, 19 Mayıs nedenıyle yayınüadığı bayram mesajında 19 Mayıs 1919'un mıllı mücadelenın örgutlu tek bır guç halıne gelmesının başlangıç noktası oldugunu söyledı ÖZEL BORA SÜRÜCÜ KURSU SURÜCU BELGESİ VERİLİR OKUL ÜSKÜDAR KOZYATAĞI MALTEPE TARABYA 334 22 69 362 47 33 352 21 21 162 08 18 Dokumanlan baskı ve tehdit alünda verdığinuı soyluyorsunuz kim tendıt ediyordu sizi, nasıl? YILDIRIM Doğu Almanlar tarafından, komunıstler tarafından yapılan baskıydı, bunu anlatamam kı Tebdite ragmen dokumanlan sakladınız oyle mi? YILDIRIM Evet, dokümanları sakladım, getırdım, bunlara verdım Aşağı yukan avukatın söyledığme göre uç bın sayfa cıvarında 3000 sayfadan fazla "top secret" doküman oldugunu soyluyor, ben kaç sayfa oldugunu tabıı büemem, ama bunlar, avukat de (Baştarafı 1. Sayfada) dı "Ben bunlan georeyim senı biçbir şekilde 'prosecute' yapdmaz' dedıler Kamu ışyerlerınde çahşan ışçıdedı Geldıkten sonra da bütun lere yapılan yuzde 141 duzeyındefiknnı defıştııdı kı zam ıle taban fiyatlarının yuz Sizce neden fıkir degiş de 80 dolayında arttırılmasının tirdUcr? emısyon ve enflasyon üzennde yaYILDIRIM Söyleyemem, ratacağı muhtemel etkıler tartışıbılmıyorum kı, bılmıyorum, söy lıyor Bu gehşmelerın emısyon leyemem hacmını temmuz ortasında 7 5 tlk kez dokumanlan sıze tnlyon lıra duzeyıne tırmandıragosteren kımdı? Bu fikn veren cağı yolundakı hesaplamaları ve enflasyonda meydana gelebılecek kimdi? YILDIRIM Söyleyemem kı, gehşmelen değerlendıren öğretıra ışte şımdı Colonel (Stovart) Har uyelen goruşlerını şöyle aktardınngton (Asken tstıhbarat Başka lar nı) ıle göruşmeye gıttı avukat CoProf. İzzettın Onder (tst. lonel Harrıngton ıle göruşecek, Unv.): Çeşıtlı dünya ulkelerınde bır de (Armando)Parada (emekh olduğu gıbı Turkıye'de de fiyatıstıhbarat subayı) ıle göruşecek ların ve faızlenn yuksek olması, Bunun ıçın gıttı Belkı de gelmış paranın dolaıum hızım arttırı>or tır bugün bılmıyorum Çünku bır şey satın alabılmek ıçın Belgelen Doğu Alman ıstih onenüı mıktarda para harcanıyor baratında bır generale verdığinızı Bu ıse pıyasada daha çok paranın 1 soylemışsmız' Doğnı mu? Kimdi? yaratabıleceğı olumsuz etkıyı yaratıyor Bu emısyon hacmının şıdYILDIRIM îsımlen söv leye deth bır enflasyon artışına yol mem, zaten bu onlann ıkına ısrnı açacağı beunyor Enflasyonda helendır defler kesınlıkle tutturulamaya Avukatınızdan memnun ol cak Enflasyon tahmınen yuide madığınızı soyluyorsunuz? 65'lerın ustunde gerçekleşır ArYILDUUM Avukat tutabı tık vergı muafiyetlerırun fazla ışe lecek durumda değüım, ne yapa yaramadığı ortaya çıktı Vergı bıhnm Hıçbır şey yapamayız oranları arttırılmadan, vergı mu Kımse bır şey yapamaz Bu FBI, afıyetlerı ve ıstısnaları azaltılarak son derece buyuk bu guç. Her tur vergı kaynağı arttınlabılır Enflu şeye başvuruyorlar lasvonu duşurebılmek ıçın tek ça Ne gıbi, kısaca soyleyebilir re budur misiniz? Prof. Feridun Ergin (tst. YILDIRIM Kısaca bır şey Unv.): Emısyonun gelışme doğsöylemenın ımkânı yok rultusu enflasyon hızını behrler Turk konsoloslugundan yet Durmaksızuı aynı yönde kabaran kdıler buraya geldiğinde onlara ne satın alma gucunu, yakın oranlar soyledınız? da enflasyon hızının da ızlemesı YILDIRIM Ben bızun mem normaldır Tahmın yapmak zor, leketutuz ıcm ne kadar faydalı şey çunku ne kadar para basılacağıler temın ettığımı söyledım ve nı onlar bılıyor memlekeü seven bır ınsan olduğuDoç. Dr. Suleyman Ozmucur mu söyledım (Boğaziçi Unv.): Eğer emısyon tyi davrandılar mı? yuzde 70 artarsa, enflasyon da YILDIRIM Hayır ıyı dav buna paralel artar 7 5 trüyon lıranmadı, çunku kendısıne mıllı ralık tahmını emısyon makul bır emnıyet teşkılatında konuştuğuın şey değıl Enflasyon bu hale tutadamın adını verdım Bu şahısla turulamayacaktır. İşçı ucretlenne gıttım göruşturn dedım Ankara' zam ve destekleme alım fıyatlan da, kendılenne durumu ıletmış nın enflasyon ustunde baskısı tım, hıçbır şey daha başıma olur, ama mıllı gehrden aldıklan pay az olduğu ıçın, ancak o ölçügelmeden de baskı yapar Emısyon hacmın Kimdi bu? YILDIRIM Şımdı bu teferru dekı genışlemenın durması lazım, atı burda söylemek ıstemıyorum aksı takdırde enflasyonu düşurSız gazeteye yazarstnız, benım ıçın mek olanaksız olur Bu artış devam ederse, enflasyon geçen yıl daha kotu olur kı yuzde 6570'ler sevıyesını bıle Altan Bey ne dedı size? YILDIRIM "Bız" dedı "bir aşabılır. Enflasyon Çekirge (Baştarafı I Sayfada) nı bıldırdı Eczacılar, doktor reçetesını "zorunlu belge" kapsamına alan Mahye ve Gümruk Bakanlığı Teblığı'ne karşı çıktılar Hekım, Ec zacı, Dış Hekımı ve Vetenner Hekım Bırlıklen'nın ust örgutu olan Sağlık Meslek Bırhklerı Danışma Kurulu'nun ıse 10 mayısta vayımlanan tebhğın ıptalı ıçın Danıştay'a başvuracağı öğreruldı Sağlık Bakanı Şıvgın, AA'ya yaptığı açıklamada, hekımlenn ekonomık durumlannı duzeltmek amacıyla çalışmalar yaptıklarını bıldırerek, "Sayın Başbakan ılk defa Sağlık Bakanlığı'nı zıyaret etmiştır. Bu, Başbakan'ın sağlığa ne kadar onem %erdığını gostermektedır Hekımler bunu ıyı değertendirsınler ve benım tavsivem, doktor arkadaşlanm derhal eylemlenne son versınler" dedı Doktorlann "her hastava yeterlı zaman ayırma" uygulaması nedenıyle dun Cumhurıyet'e bır açıklama yapan Turk Tabıpler Bırhğı Başkanı Prof Fışek, "Hastalara daha tyi hizmet vermek için başta Ankara Numune Hastanesı, Dr. Samı Llus Çocuk Hastanesı hekımlerı olmak uzere bu harekete katılan hekım arkadaşlannuzı, TTB adına kutluyonım. Meslek ahlak kurallanmızın gerektırdığı bu ejlemı, hekım arkadaşlanmızın tum hastanelerde surdurmelenni bekliyonız" dedı UĞURMUMCU (Baştarafı 1 Sayfada) GOZLEM ze, tütün fıdelenyle meyve ağaçlanna buyuk zararlar verdığı kaydedıhyor Çekirge akınına uğrayan bah çe ve tarlalann kısa zamanda kemınlerek urun vermez duruma getınldığını belırten tarun uzmanlan, uretıcılen çekırgelere karşı dıkkatlı olmaya çağırdı Muğla Zırat Odası Başkanı Hamdı Baş, çekırgelenn kışın gelen çol çekırgelennın bıraktığı larvalardan çıkmış olabıleceğını söyleyerek "tlgılilenn ışın cıddıyetini kavramalannı da bekliyonız" dedı Hamdı Baş, çekırgelerın turu konusunda da "Biz yeşü çekirgeyi biliriz. Çol çekirgesı olduğu belkı tartışılır ama bu çekirgelerin yeşil çekirge olmadıgı kesın" dıye konuştu Tanm Orman ve Koyışlerı Muğla II Mudurluğu yetkıhlen ıse yörede görulen çekırgelerın Turkıye'de bulunan turde "yeşıl çekırgeler" oldugunu ısrarla behrtıyorlar Tanm Orman ve Koyışlen tl Muduru Ayten Çelik, çekırgelenn ılaçh mucadele ıle yok edılebıleceğını belırterek "Devletin mucadelesıni gerektirecek kadar tehlikeli değiller" dedı Bıtkı koruma uzmanları, yavru durumundakı çekırgelerın uç haftava kadar uçar duruma gelıp genış bır alana yayılabıleceklerını belırterek çekırgelenn bılınen bır tur olmadığım, turunun behrlenmesı ıçın Ege Unıversıtesı'ne örnek gondenldığını söyledıler Konunun kamuoyuna açıkça aktanlması ve uretıcılenn uyarılması gerektığını kaydeden uzmanlar, "Onlem alınmazsa çekırgeler kuraklıktan sonra tanma ıkincı bır darbe olabılır" dıye konuştular Ote yandan çekırgeler sorunu Muğla tl Genel Meclısı'nın öncekı gun yapılan olağanustu toplantısında ele alındı Muğla Valısı Erol Çakır, Orman Bölge Mudurluğu ıle Tarıın Orman ve Koyışlerı tl Mudurluğu'nun koordınelı bır çalışma ıçıne gınp üaçlama ya başlamalan dırektıfinı verdı Tanm Orman ve Köyışlen Bakanlığı'ndan 11 ton ılaç ıstenırken çekırgelenn ılk gorulduğü noktalarda ılaçlamaya başlandı CUNEYT ARCAYUREK yazıyor (Baştarafı l Sayfada) runlu hızmetı dort yıldan ıkıye ındırıyor ve unlu tasarruf genelgesınde değışıklık yaparak harcama kısıntılarıni beledıyeierden kaldırıyordu SHP Genel Sekreterı Deni2 Baykal habeherı dınledıkten sonra, "Ozal, face lıftıng' yapıyor" dedı Türkçesı, Başbakan, "Yüz gerdırıyor" Beş yıl gıbı kısa sürede yaşlanma becensını gösterdıkten sonra, şımdı ıktıdarın elını yuzünü duzeltmeye, "halka genç görunmeye" çalışıyor Hükümetın yenı atılımları ızlenırken, Ozal'ın halkta ızı kalmayan "manç ve guven duygusunu" nasıl olacak da gerı getıreceğı sorusu güncelleşıyordu Muhalefet kulısıyle gözlemcıler, ne yaparsa yapsın, Ozal'ın artık 1983'lere dönemeyeceğını soyluyorlar Tükenen, yıtıp gıden güven duygusunun ne yaparsa yapsın asla gen gelmeyecegını vurguluyorlar Ozetle soylenen şöyle Bır kez 'adı çıkmtş dokuza, ınmez sekıze" Iktıdar çevrelerınde son yaptırımlar "geçmış hataları 'telafı etmek" dıye anılıyor Iktıdar, "toparlanma sürecıne" gırıldığını savunurken, muhalefet, "tekneyı kurtarma" çabalarının fazla bır şey getırmeyeceğını savunuyor Muhalefete gore Başbakan'ın yolu bellı oldu, erken seçıme gıdecek Fakat sıyasal gundemdekı belırgınsızlık surüyor Tartışılan olasılıklardan hangısının gerçekleşeceğını söylemek zor Muhalefetın eylulde seçıme kesın gozle bakmasına karşın, yaz boyu neler olacağı bellı değıl "Telafı kararlan" öylesıne dalgalanma yarattı kı 24 eylülde seçım yapılacağmı söyleyentere rastlanıyor Muhalefet yenı uygulamaların etkılennı gozlemeye başladı Sendıka yonettcılerı zamdan memnun, ama ışçı kesımınde yer yer homurdanmalar duyulu yor Genelde enflasyonun duşmeyeceğı kanısıyla genış ölçude kaygılar ızlenıyor Yüzde 142 zam, kamuya ılk altı ayda 1 tnlyon ıkı yüz mılyar yük getırecek Bır yılda 3 5 tnlyon Dolaylı dolaysız zamlar sıralanacak, kazanılan, kısa surede gıdecek Sonunda hükümet hem yardan hem de serden olma noktasına gelecek Çıftçıye verılen taban fıyatı, ılk bakışta parlak çızgıler ıçerıyor Örneğın rnakarnalık buğdaya 350 lıra verılmış Konya borsasında taban fîyatın açıklanmasından once zaten bu fıyata ışlem goruyordu Onumuzdekı aylarda serbest pıyasada buğdayın 500 lıradan ışlem görmesı beklenıyor Bu arada alımlar sırasındd, buğdayda yabancı madde var der, ıslanmış der ofıste köylüyu "tırpanlar" Köylünun göze büyuk görunen fıyatlardan memnun olması olanaksız Bır genelgeyle muhalefete geçen beledıyelerın elını kolunu bağlayan Ozal, bırdenbıre kısıtlamaları kaldırdı SHP'ye göre genelge yasalara aykırıydı Danıştay'adavaaçılmıştı Ozal, yargının sıllesını yıyerek geldi bugünlere Yargının yenı darbesınden sıyrılmak ıçın tasarruf genelgesınden beledıyelerı çıkardı Otekı kurnazlığı sıyasal açıdan Bır sure bekleyecek, her turden oJanağın verılmesıne karşın, muhalefet beledıyelerını becerıksızlıkle ıtham edebılecek Bu savını güçlendırecek her önlemı böylece alıyordu "Telafı kararlarının" sonuncusunu Ozal, gençlığe sundu "Benden ılerıcı yok ' dedı öğrencılere Aynı masalı beş yıldır kırk kez söyledığme gore başta kendını ınandırmıştı "başka ılerıcı" olmadığına Son kararlaria halkın artık esırgedığı guvene yenıden kavuşa cağına ınanması gıbı Menderes dönemındekı antıtomünıst baskı, TKP olgusunun, en azından, özgün belgelerle ıncelenmesıne bıle ızın vermıyordu Marksıst akımlar, resmı devlet göruşlerı ışığında, tek yanlı suçlama ve karalamalara konu oluyordu Türk kamuoyu, Marksıst akımları ancak 1960 yılından sonra açılan özgürtük dönemınde tanıyabıldı Doç Dr Mete Tunça/m özenlı çalışmasıyia Turkıye'dekı Marksıst akımlann tarıht özgün kaynakları ıle ıncelendı Tuncay'ın bugün de akademık tıtızlıtde sürdürdüğü çalışmalan, "Türkıyetde sol akımlar" ıle başladı "Eskı sol üzennde yenı bılgıler" ıle sürüyor ihmalyan'm anılannın önsözlerınden bın Tunçay tarafından yazılmış Ötekı önsöz de "7957 Tevkifatı" sanıklanndan Vedat Türkalı ımzasını taşıyor 1913 doğumlu Vartan Ihmatyan, TKP'ye Istanbul'da 20 yaşındayken gırmış, daha sonra yargılanmış, hapıs yatmış, yurtdışına kaçmış, bır süre Fransa'da yaşamış, sonra da Budapeşte, Pekın ve Moskova radyolannın Turkçe servıslennde çalışmış, 1987'de de Moskova'da ölmüş Ihmalyan, anılannda "Laz Ismatf' dtye bılınen TKP Genel Sekreterı Ismaıl Bılen ıle çatışmalarma genış yer ayırmış Kıtapta, Laz Ismaıl ın kışıhğı, ılışkılerı çok sert bır bıçımde eleştırılıyor Daha doğrusu eleştırılmıyor, yerden yere vuruluyor Bu ağır yergılere Vedat Türkalı'nm Göruş Dergısı'nm nısanmayıs 1989 sayısında Çağatay Anadol ıle yaptığı konuşmada da rastlanıyor Türkalı Laz Ismaıl'ı şöyle eleştınyor Turkıye'den kopan bır grup da gıttı i Bılen'ın çevresınde toplandı Ben buna Laıpzıg ofcu/u dıyorum Bunlann büyük bır kısmı artlanndan tanıdığımız durüst çocuklar, ıyı ınsanlar Insan bulunduğu yere göre msandır i Bılen gıbı yedı denızın süprüntusü bır adamın yanında, ıpı koparmadan yaşlıbğı da göz önunde tutarak, burası bıze kalacaktır hesabı ıçınde ılışkı surdürduler (Vedat Türkalı, Savunmaiar, 1989, s 138) "Laz IsmaıF ıle ılgılı sert eteştınlere daha önce de "57 Tevkıfatr sanıklanndan Mıhn Bellı'nm çeşıtlı yayınlannda da rastlanır BeHı, TKP'nın eskı genel sekreterlerınden Zekı Baştımafm "57 Tevkıfatrnda "gereken devnmcı davranışı göstermedığı" ıçın partı merkez komıtesı kararı ıle komıte üyelığınden çıkarıldığını, Laz /sma/fın de uzun yıilar Turkıye dışmda yaşayan bır "sıyası multecı" oldugunu, TKP'nın solundakı akımları "a/an, provo/cator ABD emperyalızmınm kullandıklan" gıbı sövgulerle saldırdığını yazmıştı (TKP'nın Tarıhsel Konumu, 1976, s 185208) Se/ft'nın "Laz Ismaır ıle ılgılı yargıları şöyle Okuyalım Barındığın ulke sana bedava ekmek vermeyeceğıne göre, orada bazı hızmetler yenne getırebılırsın Amma ıddıan ne olursa olsun, devnm savaşçısı değılsın. Barındığın ülkenın bır memurusun Bır mültecısın (s 208) İhmalyan'm anılannda Laz Ismaıl ıte yakın çevresının (Zekı Baştımar, A Saydam takma adı ıle tanınan Aram Pehlıvanyan), Şefık Hüsnü gıbı Resat Fuat gıbı Suleyman Nun gıbı komünıstlerı suçlayıp karaladıkları, Suleyman Nun'mn Ismaıl Bılen taratından "Turk casusu dtye lumal edridığı" ve Nâzm Hıkmete Lenın Nışanı'nm verılmesıne yıne Btlerfm engel olduğu yazılıyor Dunyamız ıkjınç bır dönem yaşıyor Kaprtalıst ve sosyalıst dünya devlerı, barış ıçınde bır arada yasama çabası ıçınde yenı bır uzlaşma çağı açıyorlar Pekın ıle Moskova arasındakı ıdeolojık gerılım kalkıyor Böyle bır dunyada Turkıye'de demokrası Ikincı Dünya Savaşı'ndan kalan "soğuk savaş teonleri" ıle yaşamaz Yapılması gereken ış, Ceza Yasası'nın 141 ve 142'ncı maddelerını kaldırarak TKP'yı yasallaştırmaktır Bu yapılmadıkça, Turkıye'de demokrası kurulmuş sayılmaz Bu yapılmadıkça, Marksıst sol da yerlı yerıne oturmaz Işçı sınıfından kaynaklanan ve ötekı emekçı sınıf ve tabakalara dayanacak bır sosyalıst partı, demokrasımızın gundemındedır Gerçı bır sosyalıst partı kurulmuş, verdığı yasallık savaşı ıle demokrası de çok önemlı bır kazanım da elde etmiştır Ancak Sosyalıst Partı, solun büyükçe bır kesımını ıçıne alacak bır etkınlığe henüz kavuşmuş değıldır 198O'lı yıllann TlP'ıne benzer bır partı, bu etkınlığe kavuşabılır Boyle bır sosyalıst partı, hıç kuşku yok, TKP'den ya da "Bırleşık PanV'den çok ayrı bır çızgı ızleyecektır Bu çızgı, ülke bağımsızlığını baş tacı yapan, bağımsız sosyalıst partının ıdeolo]ik kışılığını oluşturacaktır Bunun ıçın de çoğulcu demokrası, tek çözüm yoludur "lllegalıte hastalıklan" ancak böyle son bulacak ve Stalın dönemınden kalan 'soğuk savas sosyahzmr ıle bağımsız Tun\ sosyalızmının hesaplaşması, kamuoyu önünde, ancak böyle bır demokratık ortaında yapılacaktır Ihmalyan ın anılarını hıç ıhmal etmeden okuyun Bu anılarda ılgmç ıpuçları bulacaksınız