Katalog

CUMHURİYET/ll Yerel yönetimde çözünv Açıklık NURETTÎN feÖZEN Paris'in Belediye Başkanı Eiffel Kulesi'ni yıkıp yerine beton bir TV kulesi dikeceğini söylese belki gulebilirsiniz. Venedik Belediye Başkanı, kanalların üzertnı betonla örteceğinı söylese belkı dc kımse onu ciddıye almayacaktır. Ama Istanbul'da yalnızca bu türdcn şakalar yapılmakla kalmıyor. Bazıları ıse bu konuda bir çifte standart uyguluyor. Kulaktan dolma bilgılerle sanki neredeyse yapılanlan destekliyor ya da susmayı tercih ediyor. Bu sorunlar, bütün polilik niteliğine rağmen politikadışı olarak görülüyor. Bu konu politika dışına itilerek gizlı bir sansür uygulanıyor. fnsanlık değerleri, yerel demokrasi, kaynakların hakça bölüşümü gcnel polıtik konular kadar öncmlı, onların bir uzantısı değıl ıni? Burada büyUk bir aldatmaca, oyun ıçınde oyun var. Neden Istanbul için bu ilgisizlik? Oysa bugün Istanbul'da ortak Konuk vazar CÖNLÜMDE DAHA YEŞİL ADALAR' YATIYOR.. Adalar'da 50 yıhn işini 5 yıla sığdırdık. • çevre temiztiğine önem verdik, kirliliğe"DUR"dedik. • Çöpleri denize dökmekten kurtarıp toprağa gömdük, üstünü yeşll alana dönüştürdük. • Kıyı ve denizlerimizden çöp toplayan teknemizi hizmete soktuk. • Başbakanlık Çevre Teşvik ödüllerini aldık. • Mimari mirasımız tarihi eserleri koruma altına aldık. • Eski eser binaların tamamı tescil ettirildi ve arşivlendi. • Tüm adaların harita ve koruma amaçlı imar planlan bitirildi. • Doğal doku korundu; adaların koyları ve kıyıları halka açıldi; halkımız denizle kucaklaştı. değerlerimizin korunması, yerel demokrasi ve kaynakların paylaşılması açısından oldukça vahim bir durum var. Bakın 50'li yıllarda bir Türk yazar, "Istanbul gibi bir şehir ancak tamir edilebilir, imar edilemez" diyor. Bir. yazar bile o gUnün savaş sonrası şehirlerini kesip biçmeye mcraklı şehırcılerden daha ilginç bir düşünce sergiliyor. Bugünün sehircıleri isc ancak şimdi buna benzer görüşler ilerı sürüyorlar. Şehirlerin tarihi merkezleri tıpkı "ad'Marı gibı muhafaza ediliyor. Çünku yeni yapılanlar ile bu doku arasında bilinen niteliksel farklılıklar var. Bu bizim yalın modernist kafamızla algılayamadığımız, ulaşım, ekonomi vb. açısından ölçemediğimiz bir farklılık. Bu farklılığın teknik adıyla "tarihi çevre korumacılığY'nı aşan başka sonuçları da var. Şehir, uzmanların bclirttığı gibi "mekân üretimi" faaliyetlerınin bu düzeyde oluşturduğu özerk simgesellik alanları ile olduğu kadar, bu birikimin totaliter hâkimiyet ilişkilerinin dışın da kalışı ile şehirlilerin şehir yaşantısına katılmalarım sağlayan çağdaş simgesel var oluşunu da sürdurüyor. Kanımca çağdaş şehirciliğin bu birikimde keşfettiği başka bir özellik de bu. Oysa bugün Istanbul'da "zamanını şaşırmış" ilkel bir şehircilik var. İstanbul pek yakında geçmişi olmayan bir kent olacak Artık yaşadığımız olayın gerçek nedenlerini bizler görmek zorundayız: Istanbul'un tarihi kimlığı bilinerck yok ediliyor. ANAP'lı yönetimin yaptıklarında bu açıdan büyük bir "tutarlılık" var. Birçok kişiyi etkilediği gibi bu değişim aslında bir medya manipülasyonu: Şehir bir "medya" olarak kullanılıyor. Hızla şehirlilerin hafızasındaki yerleşik imgeler ortadan kaldırılarak şehirliler tıpkı TV izleyicisi gibi "şehir izleyicisi"ne dönüştürülüyor. Bu nedenle de ANAP'lı belediye başkanının "yaygın bir destek gördüğü" söyleniyor. Halbuki bu bir destek degıl, bir izletme biçimi. Pekı bunu neden yapıyor? Sorunumuz yalnızca tarihle, mimarlıkla ilgili bir "skandal" değil. Şimdi oyunun içindeki oyundan söz edebiliriz. var. Şu a.nda yasal ncdenlcrle isınıni açıklayamayan birçok uzman bizc düşünsel planda ve projelerle destek oluyor. Buna karşılık basın, TV bizim söylediklerimize yer vermiyor. Birtakım nedenlerle gizli bir sansür uygulanıyor. Ama biz bu işin ucunu bırakmayacağız. tktidara gelsck de gelmesek de bu oyunu açığa çıkarmaya, bu tezgâhı düzenleyenlerden hesap sormaya kararlıyu. Bu amaçla bundan böyle seçim dönemiyle sınırlı olmayan bir mücade'e başlatıyoruz. Her fırsatta kamuoyunu bilgilendireceğiz ve er ya da geç sorumluları yasalar ve kamuoyu karşısmda hesap vermcye zorlayacağız. Yarın Bayram < GüvendlnlzYaptık Y l n e Cü v e n I n Yine Yapaiım IİNAP'TAN HANEDAN'DAN TALAN'DAN KURTULUŞ BAYRAMI A ANAP Adalar Belediye Başkan Adayı Ç Kutlu Olsun Biz yalnızca eleştirmiyoruz. Çünkü biz bazi şeyleri gizlemek için değil, farklı bir şehircilik anlayışı uygulamak için çalışıyoruz. tlk önce "yaşayan kentler'Mn ancak demokrasi ıçinde gerçckleşebileceğine ınanıyoruz. ANAP'lı belediye başkanı ise "Bcn yaptım, oldu" diyor ve clındc şehrin kendisi olduğu için hiçbir şekilde tartışmayı, farklı görüşleri kabul etmiyor. Biz demokraside "doğru1'nun ancak farklı grupların katılımı ile üretilebileceğine inanıyoruz. Bu nedenle karar süreçlerinde kapalılıktan değil, açıklıktan yanayız. Ruşveti, talanı, yolsuzluğu da önlemenin yalnızca "dilrüst olmak"tan geçmediğinin, açıklık Belki farkındasınız: tstanbul gi ile sağlandığının bilincindeyiz. bi şehirsel nüfusun çok hızlı art Programımız lstanbul'a oldukça tığı bir şehirde imar durumu dc farklı bir bakışı içeriyor: ğişikliklerı ile elde edilen şehirsel a) Konut üretiminde farklı bir arsa rantı muthiş denilebilecek bir yaklaşım: gelişme gösteriyor. Nufusu bu kaBilindiği gibi tstanbullunun dar hızlı artnıayan Batı ülkeleri şe %60*ı gecekonduda oturuyor. Gehirlerinde bile arsa rantları gene cekondu Türkiye ve birçok çevre kamuya dönerken ve hizmetler ülkenin şehirlerinin ortak özclliiçin en büyük kaynağı teşkil eder ği. Biz "Gecekonduların yerine ken, Türkiye*de bu müthiş kaynak apartman yapacağız" gibı tutarbazı ayrıcalıklı kişiler için inanıl sız şeyler söylemek yerine, "GET" maz ölçüde bir kazanç kaynağı. adıyla gecekondu ile yasal konut Bu gösterıler aslında bu gerçe üretimini eklemleyen katılımcı bir ği örtmeye çalışıyor. ÇUnkü ne sa konut sistemi öneriyoruz. GET ile nayi, ne ticaret ne de başka bir fa bugüne kadar Türkiye'de uygulanaliyet alanı şu andaki yönctim ve mamış bir üretim biçimine öncüortaklannın elde ettiği tatlı, yasa lük yapacağız. Henı gecekonduya dışı kazançlan sağlayabilir. hem şekilsiz apartmanlara alterBizim ise bu büyük parasal des natif olan bu canlı yaşam çevresi tek li gösteriye kaışı benzer bir si organizasyonunu Türkiye'de başlahımız yok. Evet paramız yok, ka belediyelere ve benzer mekân ama inandığımız değerler ve bize organizasyonuna sahip ülkelere de bUyük güç veren fikir desteğimiz sunmayı planlıyoruz. b) Ulaşım konusunda farklı bir yaklaşım: Istanbul'da ulaşım ulaştırmıyor. Ulaşım sorunu şehri bölen 6 şeritli otoyollarla büsbütün çözümsüz hale getıriliyor. Biz ağırhğı otomasyonlu, elektrik enerjilı toplu taşıma sistemi HUS'a vereceğimizı söylüyoruz. Amacımız Istanbul'da ulaşımı bu çağdışı görününıden kurtarmak. HUS, hızlı ulaşım sistemi içerdiği yeni teknoloji ve marjinal olmayan işlevleri ile tstanbul ulaşımının temel direği olacak. Avrupa ve Asya yakasını da birbirine tünelle bağlayacak. c) Çevre ve sağlık konusunda farklı bir yaklaşım: Bugün tstanbul'da çevre sağlığı oldukça ciddi bir sorun haline gelmiş durumda. Deniz, hava, yer çok hızla kirleniyor, ağaçlar ölüyor. Biz bu konuda da radikal önlemler almaktan yanayız. Bu konuda en radikal gırişimın ıse "açıklık" olduğunu söylüyoruz. Bclediyenin gıda sağlığı ve çevre konusunda halktan bilgılerı gızlemck yerine açıklaması ve kamuoyunun desteği ile gereklı müdahalelerin yapılmasını sağlayacaktır. Böylece kurumlar için belediye ortak denetim mekanizması geliştirirken. halkın da bilinçlenmesi sağlanacak. d) Tüketim konusunda yeni yaklaşım: Ayrıca tüketicilerin korunması için yerel yönetim ilk kez ciddi bir girişim yapacak. Bu sorunun ülke çapında bir niteliği olduğunun bilincindc olmakla birlıkte, yerel ölçekli kalite, fiyat ve nıtehk standartları geliştirılecek, ıl sınırı içindc denctlenecek. e) Kültür konusunda yaklaşım: "Scmt konağı" adını verdiğimiz communıty ccnter'ların işlevi büyük medyalarda çok kısıtlı olanaklara sahıp olan kitle kültürüne gelişme fırsatı verecek ve aynı zamanda da kurumsallaşmış kültüre de destek sağlayacak. Semt konakları modüler parçalardan oluşan büyııyüp küçülebilir elemanlarla nıerke/i düzeyde üretilip yerel ölçekte kurulacak. Bumın başka yolu yok. Biz mcvcut yerel yönetimin Istanbul'u kavramaktan acız olduğunu düşü nüyoruz. Bize göre ANAP'ın ilkel bir şehir anlayışı var. Şchiri ancak otomobıl için bir ulaşım mekânı ya da cstctıkten yoksun bir gösteri alanı olarak görüyor. Bu yaklaşımla şehirin şehir tanımını giderek kaybettğini söylüyoruz. Büyükşehir'den Beşiktaş'a armağan! Veli Oztürk "Sonuna kadar destekliyorum" Beşiktaş Belediye Başkan Adayı Yüksek Mlmar Vell Öztürk ün Özgeçmişi: 1944 doğumlu 196369 Istanbul Yıldız Üniversitesi Mimarlık Fakültesi mezunu 196984 Serbest mimar 198486 İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmar Müdürü 198687 İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmarDairesl Başkanı 198789 Yıldız Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi 198889 BJK Yönetim Kurulu Üyesl Bugün Liderler nerede? özal: Ankara. Inönü: tzmir. Baykal: Konya loplantısı (12.00), Ankara'ya döniiş, (13.30), Antalya loplantısı (16.00), Ankara'ya dönüş (18.30). Demirel: Erzurum, Erzincan, Trabzon Ecevil: tzmir Erbakan: Ereğli (09.00), Karaman (11.00), Beyşehır (13.30), Doğanhisar (15.15), Konya (16.30) Türkes: ElazıR Edibali: tzmir, Bergama.