Katalog

hep yanınızda CumhuriydR 65. Yıl; Sayı: 23153 Kurucusu: Yunus Nadi 500 TL. <KDVdahat5 Şubat 1989Prauy iyi b a n k a d ı r S AMUKBANK Boston'dan Iştefutbolun 82yıllık cumhuriyeti Fenerbahçe efsanesi 12 Eylül askeri müdahalesini gerçekleştiren MGK'da 5 komutandan 4'ü Fenerbahçeliydi. FB Başkanı Ali Şen'i çağırıp sordular: "Ne olacak bizim Fener'in hali?" Evet, Atatürk de Fenerbahçeliydi... Kurtuluş Savaşı'ndan önceki yıllarda Fenerbahçe'yi ziyaret eden yine Mustafa Kemal'di. FB Kulübü, Anadolu'ya silah kaçırmada önemli rol oynuyordu. Kurtuluş Savaşı'nın ateşinden günümüze kadar SarıLacivertlilerin öyküsü. Futbol ve iktidar ilişkileri. Haykıran taraftar, ıslanan formalar, dönen milyonlar ve koltuk kavgaları... f Tek parti iktidan, DP dönemi, 27 Mayıs, koalisyonlar, 12 Mart ve 12 Eylül... Fenerbahçe her dönemeçte ayrıcalıklı, her zaman güçlüydü. Siyasal iktidarlar Fenerbahçe ile iyi geçinmek istiyordu. Milyonların sevgilisi Fenerbahçe'nin kapalı kapılar ardındaki öyküsü. Cumhurbaşkanlığı seçimi kulisinden holdinglere, transferden parti yöneticiliğine sıçrayan Çelik Bilek'in ülkesinde NEDİM GÜRSEL ~ Kent rehberinde Amerika'nın bağımsızlığını kazanışını okuduğumda, birden "Çelik Bilek"in ülkesinde olduğumu . ayrımsadım. New York'tan If meşin Japon işgali ŞEBNEM ATİYAS Manhattan'da yaşayan herkes, Japonlann "işgal" durumunda olduklarını hemen fark edebiliyor. '' topun ıgölgesi. YALÇIN DOĞAN'ın araştırması 7. Sayfada Roma'dan Enflasyona devam DIE Türkiye Tüketiciy Fiyatlan Endeksi 87 5 Ocak ayında toptan eşya fiyatlan % 7.7, tüketici fıyatlan % 5.5 arttı DIE Toptan Eşya Fiyatlan Endeksi (%) 802 71.0 74 3 €85 683 63 8 59 6 642 = E i % i 3 3 1 I 2 <S E s Kkonomi Ocak DIE 'ye göre ocak ayında toptan toptan eşyaServisi yuzde 1989'da fiyatlan 7.7, tüeşya fıyatlarındaki artış yüzde 7.7 ketici fiyatlan da yuzde 5.5 yükseldi. Devlet İstatistik Enstitusu'ile son 13 ayın rekorunu kırdı. nün belirlemelerine gore, 12 ayToptan eşyada yıllık enflasyon da toptan eşya fiyatlan yüzde oranı yüzde 71 'e yükseldi. 71.0, tüketici fiyatları da yüzde Tüketici fiyatlan da ocak ayında 74.3 arttı. Tüketici fiyatlanndaki yıllık ortalama artış da yüzde yüzde 5.5 artarak yıllık 743 'e 76.3 oldu. lstanbul'da perakende ve toptan fiyatların geçen ay yüzulaştı. de 4.2 yukseldiğini behrleyen İsToptan eşya fıyatlarındaki yüzde tanbul Ticaret Odası'na göre de perakende fiyatlardaki yıllık or7.7'lik artış hızı önümüzdeki (Arkası Sa. 12, Sü. l'de) aylarda perakende fiyatlarda YUSUF ÖZAL'DAN meydana gelebilecek hızlı artışın ENFLASYONA 3 habercisi olarak nitelendiriliyor. GEREKÇE 12. Sayfada Cumhuriyet, bugün bir kez daha zam yapıyor. Gazetemiz artık 500 liraya satılacak. SEKA grevi süresince zorunlu olarak kullanılan ıthal kâğıdın getirdiği ek maliyetin üstüne, grev biter bitmez SEKA'nın yaptığı yüzde 61.8'lik zam geldi. Aynı ağırhkta süregelen enflasyonist ortamın yukünu ise yinelemeye bile gerek yok. Elimizde olmayan nedenlerle yaptığımız fıyat artışının gerekçesini, okurlarımızın bizim kadar bildiği inancındayız. Okurlarımızın bilinç düzeyi bağımsızlığımızın temel güvencesidir. 500 Ura Kürtaj vicdana kaldığında NİLGÜN CERRAHOĞLU Kürtaj sorunu ttalya'mn siyası gündemindeki canlılığını hâlâ koruyor. Kürtajı serbest bırakan yasa, sağlık personeline uygulamada "vicdani özgürlük" tanıyor. Zürih'ten Ocakta bahar havası DOĞAfs ABALIOĞLU Zühh'te kar yok. Milletin kayma duygusunu tadabilmesi ancak 2 bin metre sınırtnın üstünde olası. Cumhuriyet ^Jiasan CelalGüzel "Antidemokratik oir müdahale" olarak niteledi Yeşilyurt olayı Amsterdam'dan yolaynmı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı Hasan Celal Güzel, 12 Eylül'ü "antidemokratik bir müdahale" olarak niteledi ve "tasvip etmenin mümkün olmadığım" soyledi. SHP Genel Başkanı Erdal İnonu de baskı dönemlerinde en cok sıkıntı çekenlerin oğret 12 Eylül'le Milli Eğitim Bakanı Güzel "12 Eylül'de antidemokratik bir müdahale olmuştur. Hangi koşullarda olursa olsun demokratik olmayan müdahaleleri tasvip etmek mümkün değildir. 27 mayıs da böyle, 12 mart da böyledir. Bu dönemlerde demokrasinin klasik unsurlan yürütülmemiş, bazı haksızlıklar olmuştur" dedi. Askerlerin sorgusu bugün İçişleri Bakanlığı'nca "dışkı yedirilme olayı "nı soruşturmakla görevlendirilen iki müfettiş dün 6 köylüyü daha dinledi. Öperasyona katılan astsubay ve erlerin ifadesi bugün, Binbaşı Çağlayan'ın ifadesi yarın alınacak. ERGUN AKSOY CİZRE Yeşilyurt Köyü'nde yurttaşlara "insan dışkısı yedirilme olayı"nı soruşturan içişleri Bakanlığı'nın görevlendirdiği iki müfettiş, dun altı tanığı daha dinledi. Tanıklar ifadelerinde, "dışkı yedirilme olayı"nı ayrıntılanyla anlattılar. Cizre Kaymakamlığı'nda, kendilerine ayrılan özel odada soruş(Arkası Sa. 16, Su. 2'de) Yaşlılar yurdu 1yi pazarlar! Otomotivciler gaza basacak mı? Otomobil sektörünün üç büyükleri neler yaptı, ne düşünüyorlar, neler yapacaklar? Jules V erne'in müzesinde Büimsel bir merakla serüven tutkusunu birleştirebilen ilk yazarın anıları peşinde. Yılbaşı TV'sinin dansözleri Nesrin Topkapı, yeni dansözlere puan veriyor. Cumhuriyet Dergi bugün ve her pazar Cumhuriyet'le birlikte ATİLA KANBİR Haftada birkaç kez cenaze arabası yanaşır yaşlılar yurdu Sint Jakob'un kapısına. Los Angeles'tan Mesafe arabaya göre HÜROL BİLAL Burada yaşayanlar mesafeleri araba ile gidiş ölçüsüne göre değerlendirirlermiş. "Birkaç blok ötede"ki ofıs, taksiyle tam yirmi dakika çekince... menler olduğunu, öğretmenlere her türlu örgutlenme hakkının tanınması gerektiğini belirterek, "Laik eğitimi korumak, Türkiye1 nin geleceği için şarttır" dedi. Eğitirnciler Derneği'nin (EğitDer) 1. Olağan Genel Kurulu, dün Gölbaşı Sineması'nda yapıldı. (Arkası Sa. 17, Sü. l'de) Gütank, berşeye rağmen MÇ "komümzm propagandası yapmaktan sanık" olarak tutuklandı, aylarca "içerde" kaldı Cıktıktan sonra, kardeşleri Gizem ve Yiğityam başında, yıne de gülmeye çalışıyordu. Almancı Çalayoğlu ailesison4ayıyaşanmamışsayıyor Bonn'dan Beklamın da bir sınırı var NELER YASAK? Bilinmeyen, açıklanmayan unsurlar kullamlamaz. Atatürk ve devlet büyükleri reklam konusu olamaz. Reklamlar milli geleneklere aykırı olamaz. Güvenlik kurallarının gözetilmediğinden söz edilemez. Hayır kurumları reklam aracı olarak kullamlamaz. Reklamlarda kişilerin övgüsü, yergisi yapılamaz. Mehter marşı sinyal müziği olarak kullamlamaz. İSMET BERKAN'ın haberi 16. Sayfada TRT reklam yönetmeliği \aş 15, rumuz MÇ MUSTAFA BALBAY RİO SHPTRT MEKTUP DİYALOĞU 16. Sayfada Berlin'den İzmir'e gelen lise öğrencisi MÇ, okula başladığımn birinci ayında kendisini cezaevinde buldu. Komünizm propagandası yapmakla suçlanıyordu. Oysa "hâkim amca"ya dediği gibi "komünizmden söz etmenin suç olduğunu bilmiyordu." Almanya'da olduğu gibi "herkesin düşundüğünü söyleyebileceğini santyordu." !fiÇ bir süre sonra serbest bırakıldı. Ama ardından "komünizm propagandası yapacak bilinçte olup olmadığı"araştırılmak üzere Adli Tıp'a gönderildi. Akıl hastası samklarla birlikte gün dolduruyor, annesiyle bile görüşemiyordu. Ve annesi Cavidan, "uyum" için geldiği İzmir'de sonunda "uyumsuziuğu" seçti: Kendini öldürmek istedi. İŞKENCE SANIĞI ASTSUBAYA 5 YIL ISTENDİ reklamları ULYA ÜÇER İZMİR "Komunizm propagandası saruğı 15 yaşındaki çocuğun annesi intihara kalkıştı." Geçen günierde gazetelerin ic sayfalanna sıkışıp kalan, kimilerimizin gözüne şöyle bir çarpıp geçen küçuk bir haberin başlığı bu. Tek, bilemediniz iki sütuna sığdırılmış bir sıradan olay. Ama bu küçuk başlığın ardında umutlarla, sevinçlerle yaşanmış bir geçmiş, acılarla dolu bir "bugün" ve nasıl yaşanacağı, nelerle karşılaşılacağı bilinemeyen, bilinmek de istenmeyen bir gelecek var. Bu anlatacaklanmız 19 Eylül 1988'de komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla gözaltına alınan, 4 ekimde aynı nedenle İzmir DGM tarafından tutuklanıp bir süre cezaevinde kaldıktan sonra (Arkası Sa. 17. Sü. 5te) CEHGİZ MUMAY'ın haberi 16. Sayfada CÜNEYT ARCAYUREK yazıyor Evreıfin Eleştirileri ANKARA Özal ilk önce kırk yıllık demokratik dönemde gelip geçen hükümetlerin hizmetlerıni küçümseyerek söze başladı. Arkasından cumhuriyet döneminde yapılanlan yadsıdı. Dayanamadı, 150 yıllık tarihsel süreçte kendinden büyük sadrazam, başbakan gelmediğine kadar (Arkası Sa. 17, Su. S'te) CUMHURİYET OKUR ANKETİ Okur anketimizi henüz yanıtlayamamış okurlarımız için son kez yayımlıyornz. İlginize teşekkür ederiz. 1314. Sayfalarda Almanlara artık kendi karnavalları yetmez oldu. Refah toplumunun bu seneki gözde tatili "Rio'da karnaval" St. Moritz'den Karh dağlarda şampanya AHMET ARPAD St. Moritz'e gelip de dağa çıkınca "La Marmite" lokantasına uğramamak olmaz. 6. Sayfada OLAYLARIN ARDENDAKI GERÇEK Bımalım Poütikası?.. Enflasyon canavarmın dizginlenmesine itişkin umutlar, yılın ilk ayı sona ererken daha bir süre ertelenmiş görügüyor. Ocak ayında toptan eşya fiyatlan endeksi yuzde 7.4, tüketici fiyatlan endeksi yüzde 5.5 'tir. Yıllık enflasyon oranı yaklaşık yuzde 75'e ulaşıyor. Piyasada yaprak kımıldamıyor; bunca durgunluğa karşın enflasyonun direnmesi de karamsarlığa yatınm yapıyor. Ne var kı yaşam süruyor. Çarşıdc pazarda, piyasaya çıkarılan yeni madeni paralar alay konusudur. Yeni madeni yü'z Hralıklar, eski beş kuruştan daha küçuk, daha önemsiz görünüyor. Beş yüz liralık banknotun yerine çıkarılan madeni para, ekonomık durumu hiçbır eko• Paraguay da yeni donem Devlet nomi uzmanıntn ya da iktisat Başkanı olan Rodriguez, demokrasiyi profesorünun anlatamayacağı getireceğını söyledi. Başkanlık seçımine 3 ay kadar çarpıcılıkla ortaya koy sonra gıdileceği açıklandı. 3. Sayfada maktadır. • İpekçi cinayeti Uğur Mumcu ve Mehmet Beş yüz liralık, artık bozuk Ali Birand "cinayetin perde arkası "nı paraya dönüşmüştür. anlatıyor. TV'de 2. kanalda.4. Sayfada Kuşkusuz bu fırtınadan her• Dram ve güldürü Daha kes payını alıyor. "Ortadirek " once 'Mame Teyze' adıyla deyimi ANAP iktidarının bulusahne oyununa uyarlanmış şudur; ama, Sayın Özal ortadıversiyonunda rol alan reği yıkmışiır, parçalamıştır, enf Rossalind Russell, bu oyunu lasyon ateşinde yakarak yok etandıran 'Miras Uğruna'da da m'ıştir. Türkiye büyük zengınler başrolu oynuyor. 4. Sayfada le yoksul kitleler toplumuna • Manço, Öereli ile Birinci kanalda Barış * • * Manço, ressam Cevat Dereli ile sanatı ve (Arkası Sa. 16, Sü. l'de) eserleri üzerine röportaj yapacak. 4. Sayfada • Erten ve Brecht Zaman zaman Brecht'in Turkiye'de 'ocu" gibi goruldüğünu söyleyen yönetmen Yücel Erten, Yugoslavya'da ünlü yazarın 'Kafkas Tebeşır Dairesi'ni sahneye koyacak. 5. Sayfada • Toprağa gömülen milyarlar Devleiın yüz milyarlarca liralık 'spor tesisi yatırımı' toprağa gömüldü. Spor'da • Çağın tutkusu triko Moda trikodan vazgeçeceğe benzemiyor. Günun kadtnı her aradığını trikoda buluyor. Arka Sayfada • İnsan hakları Uluslararası Af Örgutü Türkiye 'deki insan hakları ihlalleri için ABD'de kampanya başlattı. Arka Sayfada • Cassavetes öldü Ünlü ABD'li film yönetmenı ve oyuncu John Cassavetes Los Angeles'ta sirozdan öldü. Arka Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU Satır Araları... Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığfna kım getirilecek? Belkı Ibrahim Betil, belki başkası.. Nereden bilelim? Mustafa Ekmekçı, hasta, yanı 'sayri bir süre daha dinlenecek. Bu yüzden yazı yazamıyor. İsterseniz bugün, Ekmekçı'nin "satır araları" diye adlandırdığı bir yöntemle bazı konulara değineyim. ibrahim Betıl, bu iş için karar veremiyor muymuş? (Arkası Sa. 16, Sü. 7'de)