Katalog

23 ARALIK 1989 DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/15 Nikolay Çavuşesku da devrildi jYomanya diktatörü, dün sabah eşi Elena ile helikopterle sarayından kaçtıktan sonra, ülkeyi terk etti. Çavuşesku'nun oğlu Nicu yakalandı. Ülkede iktidara Ulusal Demokrasi Komitesi'nin geldiği açıklandı. Romanya Savunma Bakanı Vasile Milea intihar etti. Dış Haberler Servisi Roraanya'yı 24 yıidır demir yumrukla yöneten Devlet Başkanı Nikolay Çavuşesku, bir haftadır süren kanlı gösteriler sonunda dün devrildi. Sabahleyin Başkanhk Sarayı'ndan eşi Elena ile birlikte bir helikoptere binerek kaçan Çavuşesku hakkında gün boyu çelişen bilgiler geldi. Gazetenin yayma girdiği saatlerde Romanya televizyonu Çavuşesku'ların ülke dışına kaçtığını bildirirken Yugoslav haber ajansı Tanjug, Trgoviste kentinde yakalandıklannı öne sürdü. Haik hareketini destekleyen askeri birliklerle Çavuşesku'ya sadık güvenlik güçleri arasında çatışmalann gece boyunca sürdüğü bildiriliyor. CNN tarafından naklen yayımlanan Romen televizyonunda ise Çavuşesku yanhlannın gece karanlığından yararlanarak saldırdıklan bildirildi ve halktan yardım istendi. Çavuşesku'nun oğlu, Sibiu kenti Komünist Partisi Şefı Nicu yakalanarak tutuklandı. Büyük bir kaos içinde olan ve iktidara kimin geldiği henüz belli olmayan Romanya'da halk sokaklarda Çavuşesku'nun devrilmesini kutlarken başkent Bükreş'te Çavuşesku yanlısı Devlet Güvenlik örgütü güçleri ile halkm yanında yer alan askeri birlikler arasında kanlı çatışmalar çıktı. Çatışmalarda çok sayıda ölü ve yaralı olduğu, gizli polisin silahsız sivil halka ateş açtığı, Komünist Parti Merkez Komite binası, Başkanlık Sarayı'nın yandığı bildirildi. Devrik diktatör Çavuşesku'ya bağlı "2«00 antiterör birimi" ile askeri birlikler arasındaki çatışmalar gece geç saatlere kadar sürdü Ulusal Demokrasi Komitesi'nin lideri ton İHescn, radyoda yaptığı konuşmada, Çavuşesku yanlısı güvenlik kuvvetlerinin Başkanlık Sarayı ile Komünist Partisi Merkezi arasındaki gizli bir geçitte kıstınldığjnı bildirdi. Iliescu, "karşı saldın başansızlığa ugradı" dcdi ve yeni bir can kaybı olmadığını belirtti. Romanya Savunma Bakanı Vasile Milea'nın ise intihar ettiği açıklandı. Sibiu kentinde Devlet Güvenlik örgütü ROMANYA PöKTRE NİKOLAY ÇAVUŞESKU Komünist Parti saflannda mücadelesini sürdürdü. 1944 yılında ünlü ağustos isyanma katılan Çavuşesku, isyanın başansından sonra ekonomi politikasının belirlenmesi ve toprak reformunun gerçekleştirilmesinde görev aldı. 1946'da milletvekili seçilen Çavuşesku, Komünist Parti ile Sosyalist Parti'nin birleşmesinden sonra 1952'de partinin Merkez Komitesi üyesi oldu. 36 yaşında Merkez Komitesi Sekreterliği'ne getirilen Çavuşesku, 1%5 yılında parti birinci sekreterliğine, 1967'de de Romanya Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Konseyi BaşkanlığVna getirildi. 1974'te ulusal Meclis Çavuşesku'ya devlet başkanı sıfaünı verdi. önemli devlet görevlerine akrabaları ve yakınlannı getiren Çavuşesku, b a a çevreler tarafından Romanya'da hanedanlık kurmakla suçlanıyordu. Nikolay Çavuşesku, ülke içinde katı bir komünizm modelini uygularken, bağımsız bir dıs politika izliyordu. geçirildiğini duyurdu. Ancak kısa süre sonra haberini düzelterek, kaçtığım bildirdi. Akşama doğru ise Romanya Radyo ve Televizyonu, 71 yaşındaki Çavuşesku ile eşi Elena'nın yakalandığım bildirdi. Radyo, dün gece geç saatlerde ise Çavuşesku ile eşinin Romanya'yı terk ettiklerini ve bilinmeyen bir yere doğru gıttiklerini duyurdu. Yugoslav haber ajansı TANJUK ise, aynı saatlerdeki yayınında devrik lider ile eşinin Trgoviste kentinde yakalandıklannı öne sürdü. POKTRE CORNELİU MANESCU 24 yıl iktidarda kaldı Romanya'da geçen hafta j sonundan beri devam eden kanlı olaylardan sonra, dün devrilen Romanya Devlet Başkanı| Nikolay Çavnseska 24 yıldır iktidardaydı. 10 çocuklu fakir bir çiftçi ailesinin çocuğu olan Çavuşesku 26 Ocak 1918'de Scorni Cesti köyünde dünyaya geldi. 11 yaşında fabrikalarda çalışmaya başlayan Çavuşesku, 15 yaşında Genç Komünistler Birliği ve Komünist Partisi'ne üye oldu. Genç yaşta katıldığı antifaşist faaliyetler ve eylemler nedeniyle tutuklanarak hapse atılan Çavuşesku, tkinci Dünya Savaşı'mn büyük bir bölümünü hapiste geçirdi. Çavuşesku, serbest bırakıldığında Antonescu'nun rejimine karşı, Romanya'nm antiHitler cephesine katılmasını sağlamak amacıyla güçleri ile askeri birlikler arasında çıkan çatışmalarda çok sayıda kişinin öldüğu ve dün akşama doğru, halk ısyanına katılan ordunun kontrolu ele geçirdiği haber verildi. Önde gelen muhalif Romanya'da iktidarı ele geçirdiği ilan edilen " U l u s a l Demokrasi Komitesi"ninliderliğini 731 yaşındaki Corneliu Manescu yapıyor. Romanya eski Dışişleri Bakanı ve BM Genel Kurul Başkanı Manescu, ülkedeki muhaliflerin arasında ilk sıralarda yer alıyordu. Geçen mart ayında Manescu, 5 eski Rumen yönetici ile Devlet Başkanı Nikolay Çavuşesku'nun siyasetini sert bir dille eleştiren açık bir mektuba imza koyrnuştu. tmzalanan mektupta, Çavuşesku hükümeti "yeteneksiz" olarak nitelendiriliyor ve "Çavnseskn'nua Romanya'yı Avmpa'nın dışına ittiği, anayasaya uymadığı, Helsinki Nihai Senedi'ni ihlal ettigi ve sosyalizmin saygınlıgının kaybolmasına neden oldugu" bdirtiliyordu. Manescu, nisan ayından kın yanına geçtiği ve Çavuşesku'nun eşi Elena ile birlikte başkanlık sarayından helikopterle kaçtığı bildirildi. Sovyet haber ajansı TASS, "halkla ordunun birleşerek" Çavuşesku'yu devirdiklerini duyurdu. AA'nın Reuter'e dayanarak bıldirdiğine göre Romanya Devlet Radyosunu ele geçiren göstericiler, buradan yayımladıklan bildiride, "kazandık" ifadesini kullandılar. Bildiride, "Sevgili Romanyalılar, şimdi başkentin merkeriiHjen geliyonız. Artık kaderimizi kendi ellerimize almalıyız" denıldi. Bildiride, "Çalan ve oldüren kişüeri bertaraf edin. ama onlan adil bir şekiide yargılayın" ifadesı kullamldı. Kimliği bilinmeyen bir kişi de radyoda yaptığı açıklamada, "Romen kardeşlerimiz, mutlu ve özgür olun, ama hiçbir koşulda şiddete başvurmayıa, iilkemizi yeniden inşa etmeliyiz" dedi. Komünist Parti Gazetesi Scintete'nm Yazı Işleri Müdürü Stefan Ciochnanı da radyodaki konuşmasmda, "Gazetemizde okudugunuz yalanlar için özür dilijorum. Yanndan itibaren Scinteia, >eni bir şekiide yayımlanacak" dedi. Romanya'daki Hollanda Buyükelçisi Coen Stork, tngiliz tndependent televizyonuna verdiği demeçte, Çavuşesku hukümetınin çöktuğunü bildirdi. Stork, Bükreş'in ana meydanında, halkın Çavuşesku'nun iktidardan düşüşünü itibaren, Bükreş yakınlanndaki sanayi kenti Chitila'da yaşıyor. 8 Şubat 1916'da kraliyet hükümetinde görevli bir babanıtı çocuğu olarak dünyaya gelen Manescu, Bükreş Üniverskesi'nde öğrenci iken yasadışı komünist harekete katıldı. Savaş boyunca faşizm karşıtı bir militan olarak faaJiyetlerini sürdüren Manescu, 1945'te ordunun siyasi bölüm şefi başkanı, 1948'de savunma bakan yardımcısı görevlerine getirildi. 1960 yılında Romanya'nm Budapeşte Büyükelçiliği görevine atanan Manescu, bir yıl sonra Dışişleri Bakanı oldu. Bu görevi 7 yıl götüren Manescu, 1967 yılında BM Genel Kurulu Başkanhğı'na seçilen ilk komünist oldu. Romanya'da yaşayan azmlıkların ve çeşitli meslek gruplannda bulunan kişilerin oluşturduğu Sosyalist Birlik Cephesi Başkan Yardımcılığı görevini 19731977 yılları arasında yürüten Manescu, daha sonra Paris Büyükelçiliği'ne atandı ve bu görevi 1982'ye kadar yürüttü. kutlamakta olduğunu söyledi. Stork, hükümetin, hükumet binasından aynldığını öğrendiklerini de kaydetti. Romen Savunma Bakanı Vasile Milea'nın ise gösterilerden sorumlu tutulunca dün sabah intihar ettiği bildirildi. Romen radyosu, bakarun intihar haberini duyururken "Bakan bir hain gibi davrandı ve yabancı guçlerin hizmetine girdi" ibaresini kullandı. Radyo, Milea'nın, "Temeşvar'da işienen cinayet ve ihanetler karşısında ağzını bile açmadığım" ve "foyası ortava çıkınca da intihar ettiğini" bildirdi. Ancak daha sonra yapılan bir açıklamada Milea'nın intihar etmediği, taranarak öldüruidüğu bildirildi. Kimın tarafından öldürüldüğü konusunda ise aynntı verilmedi. ö t e yandan göstericilerin, dun öğleden sonra Koraünist Partisi Merk'ez Komitesi binasım işgal ettikleri bildirildi. AFP, göstericilerin denetimindeki tank ve zırhlı araçlann, merkez komitesi binasının tüm girişlerini kontrol oltında tuttuklannı, aynca binanın pencerelerinde de göstericilerin görüldüğunu duyurdu. Bükreş radyosundan konuşan ve kimliği bilinmeyen bir kişi ise "Tannya şiikörler olsun sonunda TV stüdyolanna da girdik" diyerek radyo ve televizyonu denetim altına aldıklannı duyurdu. D. Almanya Resmi Haber Ajansı ADN"ye göre Romanya'nm eski Dışişleri Bakanı Corneliu Manesca, televizyonda bir açıkla ma yaparak, ülkede hür seçimler yapılana dek iktidarda kalacak geçici hükumetin başkanı olduğunu ilan etti. Polonya Haber Ajansı PAP ise, dün Bukreş'teki Polonya Büyükelçiliği'ne verilen bir listede, yeni hükümette önde gelen rejim aleyhtan Noina Cornea ve Dan Petrescn ile eski Dışişleri Bakanı Silviu Brnkan'ın yer aldığını kaydetti. Romanya'nm Resmi Haber Ajansı Agerpres de bundan sonra haberlerin sansür edilmeyeceğini ve doğru haber verileceğini bildirdi. Agerpres aynca 1971'de görevden alınan eski Merkez Komitesi Sekreteri ton Üiescunun televizyondan bir "Ulusal Selamet C e p h e s i " kurulduğunu açıkladığını kaydetti. IliescUi Ulusal Selamet Cephesi Komitesi'nin, bir eylem programı hazırlayacağım ve bunu halka açıklayacağını söyledi. D. Almanya haber ajansı ADN, dün sabah verdiği haberde ulkenin batısındaki Temeşvar kentinde kanlı gösteriler sırasında 4.600 kişinin öldüğunü, 1860 kişinin de varalandığını duyurdu. ADN, Romen vatandaşlara dayanarak verdiği haberde, olaylardan sonra 7000 kişinin ölüme mahkum edildiğini, 13.000 kişinin de tutuklandığım bildirdi. Çavuşesku, devrilmeden önce dün sabah tüm Ülkede olağanüstü durum ilan etmişti. önceki gece başkent Bükreş'e sıçrayan gösteriler, güvenlik güçlerinin halka ateş açıp en az 20 kişiyi öldürmelerine rağmen sabaha kadar devam etmiş ve sabah erken saatlerde yüzbinlerce kişi Bükreş'in sokaklarını doldurmuştu. Bu arada işçiler de genel greve başlayacaklannı acıklamışlardı. Önceki gece Romanya'nm başkenti Bükreş'te binlerce kişi "Kahrolsnn Diktatörlük" ve "Özgürlük isteriz" sloganlanyla gösteriler yaparken, tam teçhizath askeri birliklenn bu eylemleri bastırma çabalarında sılah kullandıklan bildirilmişti. TASS, Bükreş mahreçli haberinde, kentin merkezine sürekli asker taşmdığını ve itfaiye araçlarının da göstericilere karşı barikatlar kurulmasında kullanıldığını duyurmuştu. "Kahrolsun Diktatörink" ve "Özguriök isteriz" sloganları atan göstericilerin, taşıt trafiğini ve özellikle yolcu otobüslerini durdurduklannı kaydeden TASS, göstericileri dağıtmaya çalışan askeri birliklerin tanklann desteğinde hareket ettiklerini ve yer yer makineli tufek ateşi seslerinin duyulduğunu haber vermişti. BBC de dun sabah Bukreş'teki Japonya Büyükelçiliği yetkililerine dayanarak verdiği hpberde, çatışmaların yoğunlaştığını ve bir tankın halkın arasına dalarak makineli tüfekle göstericileri taradığmı bildirmişti. Ulusal Demokrasi Komitesi Romanya KP Merkez Komitesi'nin eski sekreteri lon tüescn dun öğleden sonra başkentte toplanan kalabalıga hitaben yaptığı konuşmada bir Ulusal Demokrasi Komitesi kurulduğunu ve iktidarı ele geçirdıklerini açıkiadı. . Çavuşesku yönetimine ters düşen yüksek düzeyli askeri yetkililerle işçi, öğrenci ve entelektüellerin bulunduğu ulusal demokrasi komitesi, istifa eden Constantin Dascalescn liderliğindeki hükumetin yerine geçti. Komitenın, eski dışişleri bakanı Corneliu Manescu liderliğinde geçici bir hükumet kuruiana kadar görev yapacağı belirtildi. Romanya'daki yeni yönetimden yana General Nikolay Militanı da başkent Bükreş'te askeri yönetimi üstlendi. Romanya Genelkurmay Başkanı General Stefan Gusa, gizli polis teşkilatı Securitate'ın lağvedildiğini ve tçişleri Bakanlığı'na bağlı milis güçlerinin Savunma Bakanlığı'na bağlandığım açıkiadı. Merkez arşivinde yangın Bu arada, Bukreş'teki merkez arşivierinde yangın çıktığı haber verildi. Romanya televizyonunun haberinde, itfaiye ekiplerinin arşivdeki belgeleri kurtarmak için ellerinden geleni yaptıklan kaydedüdi. Haberde, diktatörlük rejiminden sonımlu kişilerin halk tarafından yargılanması için arşivin gerekli olduğu belirtilerek bu belgelerin tamamen yanmasına engel olrrrak gerektiği bildirildi. Dunkü dramatik gelişmeler, sabah erken saatlerde Çavuşesku yönetiminin tüm ülkede olağanüstü durum ilan eünesi ile başladı. Ancak bu açıklamaya karşı, yüzbinlerce kişi Bükreş sokaklarına fıriayarak Çavuşesku aleyhine gösteri yapmaya başladı. Başkentte yeni bir katliam beklenirken öğleye doğru gelen haberlerde, ordunun hal Çavnşesku bulmacası Çavuşesku'nun akıbeti dun gün boyunca bir bulmaca oldu. Romanya radyosu ögleden sonra Çavuşesku ile eşi Elena'nın ele Olayların kronolojisi Bugüne nasıl gelindi? Dış Haberter Servisi Dün yönetimden halk ayaklanması sonucu devrilen Nikolay Çavuşesku, Doğu Bloku'nun "demir perde" ilkelerine sıkı sıkıya bağlı son lideriydi. Çavuşesku, 24 yıldır iktidarda bulunduğu Romanya'da kansını ve yakınlannı yönetimin kilit noktalarına getirerek "diktatörlüğünü" perçinlemişti. Doğu Bloku'nun sertlik yanlısı son diktatörü Çavuşesku'nun devrilmesine kadar gelişen olaylar şoyle: 1947 Komünistler, Romanya'da iktidara geldi. 1%S Nikolay Çavuşesku, Stalin yanlısı Romanya Devlet Başkanı Gheorghe Gheorghiu'nun ölümüyle iktidara geliyor. 1968 Çavuşesku, 1968 yılında Çekoslovakya'nın işgaline karşı çıkıyor ve asker göndermeyi reddediyor. Bu hareketi, Çavuşesku'yu, Batılı ülkelerin gözünde bir anda önemli bir konuma getiriyor. 1977 Romanya'da 30 bin maden işçisi tarafından surdunilen grev, Çavuşesku'nun askerleri tarafından kırılıyor. 1982 Çavuşesku, hükümette ve partide geniş çaplı bir değişikliğe gidiyor. Çavuşesku'nun kansı ve yakınları, kilit noktalara getiriliyorlar. 1987 Romanya'da reform isteyenlerce düzenlenen bir gösteri, yine Çavuşesku'nun emriyle polis tarafından dağıtüıyor. 1989 24 Kasım Nikolay Çavuşesku, Komünist Partisi 14. Kongresi'nde oybirliği ve alkışlarla yeniden liderliğeseçiliyor. 29 Kasım Romanya'nm ünlü cimnastikçilerinden Nadia Commaneci, ülkesinden kaçıp ABD'ye sığmınca gözler, bir anda yeniden Çavuşesku'ya çevriliyor. 2 Aralık Çavuşesku, yiyecek endüstrisi ve gelir dağılımımn modernize edilmesi için çağrı yapıyor. 15 Aralık Romanya'nm Temeşvar kentinde olaylar patlak veriyor. Yüzlerce kişi ülkedeki Macar azınlığın haklarıru konıyor ve Laszblo Toekes adlı bir papazın sürgüne gönderilmesini protesto için gösteri düzenliyor. Protesto gösterileri kısa sürede Çavuşesku aleyhtarlığına dönüşüyor. 17 Aralık Temeşvar'da binlerce kişi, gösteriler düzenliyor. Güvenlik güçleri ilk kez zor kullanıyorlar. 18 Aralık Temeşvar'da gösteriler ve tutuklamalar surüyor. Romanya, Yugoslavya ile olan sınınnı kapatıyor. Çavuşesku, ülkenin ikinci lideri kan' sı Elena'yı Romanya'da bırakarak resmi bir ziyaret için Iran'a gidiyor. 19 Aralık Romanya'nm batısından gelen haberlerde, birçok insanın gösteriler sırasında ölduğü bildiriliyor. Sovyet TASS Ajansı, güvenlik güçlerinin Bükreş'te de alarmda olduğunu bildiriyor. Çeşitli kaynaklar, Çavuşesku yönetimine başkaldırıya dönüşen gösterilerde, binin üzerinde kişinin öldüğünü belirtiyorlar. 20 Aralık Temeşvar'da binlerce kişi yeniden ayakta. Halk, Çavuşesku yönetiminin son bulmasını istiyor. Hükumet, ülke genelinde sıkıyönetim ilan ediyor. Çavuşesku, tran'a yaptığı ziyareti tamamlayarak ülkesine dönuyor. Tüm dünya, Temeşvar katliamıru lanetliyor. 21 Aralık Temeşvar'dan sonra başkent Bükreş'te de binlerce kişi yüruyüş düzenliyor. Çavuşesku, "yönetimine destek" için düzenlettiği gösteride konuşurken, protestolar ile karşılaşıyor. Güvenlik güçleri, göstericilerin üzerine ateş açıyor. 22 Aralık Güvenlik güçleri halkla birleşiyor. Halk, Başkanlık Sarayı'na doğru yurüyor. Tepkiler Dünya Çavuşesku'nun devrilınesinden memnun Dış Haberler Servisi Romanya Devlet Başkanı Nikolay Çavuşesku'nun iktidardan devrilmesine dünyanın dört bir yanından tepkiler geliyor. Sovyetler Birliği Parlamentosu Romen halkına bir destek ve dayanışma mesajı gönderdi. SSCB Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov tarafından okunan mesajda, "Romanya tarihinin bu dönüm noktasında ikinci So>*>et Halk Temsilcileri Kongresi Romen halkının haklı davasına olan kararlı destegini ilan eder. Romen halkına dostluk ve iyi komşuluğumuzun devam edecegi teminatını verirken, banş ve sosyalizmin çıkarian için vakın işbiriiginde bulunma dileğimizi teyit ederiz" denildi. ABD de Romen halkının sırtından "çok agır bir yük" kalkmıştır biçiminde bir yorurn yaparken AT ülkeleri temsilcileri de "Romen halkı Çavuşesku'nun lirani rejiminden yıllardır çok çekmiştir ve knrtuluşun bedeli de agır olmuştur" dediler. Çekoslovakya'da Devlet Başkanı adayı Vaclav Havel Romen halkına şiddet eylemlerine başvurmamalan ve Çavuşesku yanlılanna adil davranmaları çağnsında bulundu. Batı Alman Dışişleri Bakanı Hans Dietrich Gensher Romen halk, diktatörlüğe karşı büyük zafer kazanmıştır dedi. Dayanışma ağırlıklı Polonya hükümeti genç cumhuriyete en iyi dileklerimizi yolluyoruz açıklamasını yaptı. Yugoslavya televizyonu ise komşu Romanya'daki özgurlukçü ve insan haklanna yönelik gelişmeleri destekiiyomz mesajı verildi. Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand da Çavuşesku'nun devrilmesi ile ilgili olarak, "Romenkr özgür, Avrnpa nefes abyor. Bu bizim için çok giizel bir haber" diye konuştu. Demokratik Almanya ziyaretini tamamladıktan sonra Fransa'ya dönen Mitterrand, RoissyCharles de Gaulle Havaalanı'nda gazetecilere yaptığı açıklamada, Fransa'nın Romanya'da iktidarı ele geçirdiği bildirilen eski Dışişleri Bakanı Corneliu Manescn'yu tanıdığını belirtti. Avrupa Topluluğu Koraisyonu Dönem Başkam Jacques Ddors da Nikolay Çavuşesku'nun iktidarı terk etmesi üzerine, "Bu bir bayram" dedi. Delors, Paris'te AvroArap Konferansının bakanlar toplantısından sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, Avrupa Topluluğu'nun Romanya'ya yardım etmeye hazır olduğunu söyledi. Öte yandan Ingiltere Kraliçesi 2'nci Elizabeth, Nikolay Çavuşesku'ya verilen fahri şövalyelik unvanım geri aldı. Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, bu tavnn Romanya'da insan haklarının ihlal edilmesi karşısında almdığı kaydedildi. tngiltere Başbakanı Margarel Thatcher da gazetecilere yaptığı açıklamada, Romen halkının sonunda özgürlük dde ettiğini söyledi. Öte yandan Fransa Dışişleri Bakanı Roland Dumas, AT dışişleri bakanlannı bugün akşamustü Romanya konusunu göruşmek üzere olağanüstü toplantıya çağırdı. ÇAVUŞESKU KAÇIYORÇavuşesknve kansı careyi inen bir heUkopterie kaçmakta bnldnlar. (Fotoğraf: Reuter) Brandenburg kapısı açıldı ederal Almanya Başbakanı Helmut Kohl'le D.Almanya Başbakanı Hans Modrovv'un el sıkışarak yaptıklan açılış televizyondan tüm dünyaya canlı olarak yayımlandı. GÜNER YÜREKLİK BERLİN Bölünmüşlüğün ve barışın bir simgesi haline gelen tarihi Brandenburg kapısı, dün öğleden sonra yüz binlerce kişinin katıldığı görkemli bir törenle açıldı. Federal Almanya Başbakanı Helmut Kohl ile Demokratik Almanya Başbakam Hans Modron'un tarihi kapı önünde el sıkışarak yaptıklan açılışa, Federal Almanya Dışişleri Bakanı Hans Dietrich Genscber ile birlikte, ikı kentin belediye başkanlan, tngiliz şehir komutanı ve önde gelen çeşitli politikacılar da katıldılar. Doğu ve Batı'dan pek çok televizyon şirketi, kapırun acılışını tum dünyaya canlı olarak yayımladı. Tarihi gunü, iki ayrı tribünde, iki binden fazla gazeteci izledi. Daha gece yansı, binlerce kişi kapı önunde birikerek kendine iyi bir yer kapmaya çalıştı. Açılışta ise tarihi kapıdan geçenlerin sayısının en az 300 bin kişi olduğu sanılıyor. tzdihama yol açmarnak ve olay çıkmasını önlemek amaayla önceden uyanlarda bulunuldu, yoğun önlemler alındı. Tarihi kapı açıldıktan sonra yüz binlerce kişi Brandenburg'un görkemli sütunları arasından bir sel gibi aktı geçti. Orkestralar marşlar çalarak bu tarihi ana eşlik ettiler. Önceki gece Brandenburg kapısının önünu çevreleyen 5 metre genijliğındekı duvar yıkılmış, kapı açılışa hazır hale getirilmişti. Dün Brandenburg kapısının açılışı nedeniyle Berlin'de hem tarihi önemde hem de bir bayram kadar sevinçli bir gun yaşandı. Kente Doğu'dan ve Batıdan yüz binlerce turist geldi. Açıhştan sonra kent merkezi ve KuDamm bulvan, düoyamn belki de en büyük eğlence yerine, dev bir lunaparka dönüştü. Bulvan süsleyen büyük çam ağaçları ile binlerce ışık kenti bir bayram havasına büründürdü. Hıristiyanlık âleminin en büyük dini bayramı olan Noel öncesinde, Berlin'liler ve Berlin'i ziyaret eden turistler, Brandenburg kapısının açıhşıyla tarihi bir gün yaşadılar. Ve kentte unutamayacakları saatler geçirdiler. 1%1 yılında Berlin'i ikiye bölen duvann çekilmesiyle, kentin doğu kesiminde kalan Brandenburg kapısı da trafiğe ve halka kapatılmış, bu görkemli kapıyı görmek isteyenler, onu ancak uzaktan seyredebilmişlerdi. 20 metre yükseklığinde, 65 metre genişliğindeki kapının 200 yıllık bir geçmişi var. Carl Gotthard Langhaus tarafından yapımı üç yılda gerçekleştirilen Brandenburg kapısı, kente giriş çıkışı kontrol etmek, ayakbastı parası ile gümrük vergisi almak ve askerlerin fıranm önlemek için yapılmıştı. Daha sonra, görkemli kapının üstüne oturtulan "dört atlı zafer arabası" anıtı ile Brandenburg kapısı "Zafer Kapısı" adını aldı. DEMOKRATIKALMANYA BULGARİSTAN STELYO BERBERAKİS Türkiye ile yeni sayfa SOFYABulgaristan'ın yeni Dışişleri Bakanı Boyko Dimitrov, Türkiye'yle ilişkilerinde "yeni bir sayfanın açılması gerektiğini" söyledi. Dün Sofya'da düzenlenen basın toplantısında ülkesinin diğer Balkan ülkeleriyle olan ilişkilerinden söz eden Dimitrov, Türkiye'yle ilişkilerine geniş yer ayırdı. Bulgaristan'da yaşayan "Müslüman azınlığın" üzerinde uygulanan siyasetin "eski rejimin başkanı" olarak nitelediğı Todor Jivkov'un kişisel kararlanya şekillendiğini söyleyen Dimitrov, "Jivkov bu konuda ne Dışişleri Bakanlıgı'na ne Politbüroya ne de partinin Merkez Komitesi'ne bilgi veriyordu" şeklinde konuştu. Bu konununçok ciddi boyutlara ulaştığından söz eden Dimitrov, ancak her türlü provokasyona da açık bulunduğunu söyledi. 9 ocakta Kuveyt*te Türk meslektaşı Mesut Yılraaz'la yapacağı görüşmesinin olumlu ve yapıa yolda bulunmasını dilediğini söyleyen Dimitrov, "Umarım Turk tarafının tutumu da bizimki gibi olumlu olur" dedi. Dimitrov, "Müdttnan aanhgu" sorunlanıun araştınlması amacıyla Komünist Parti Merkez Komitesi'nce bir heyetin oluşturulduğunu ve bu heyetin başına Aleksander Lilov'un getirildiğini söyledi. Aleksander Lilov, Jivkov döneminde Merkez Komitesi üyeliğinden uzaklaştırılmıştı. Dimitrov, azınlığın sorunlarından soz ederken, "Bu sorunlar yalnız Muslümanlann degil, geri kalan Bulgar halkını da ilgilendirmektedir. Araştırma he>etinin hazırla>acağı rapora göre hükumetin alacağı karar, insan haklan, Viyanagoruşmeleri veBulgaristan'ın milli çıkarian cercevesinde bulunacaknr" dedi. Dimitrov, Bulganstan yeni hukümetinin Turkiye dahil bütün komşu ulkelerle iyi ilişkiler kurmak istedığini, Turkiye ile olan ilişkilerinde "yeni bir sayfanın açılması" gerektiğinden soz etti. TürkBulgar diyaloğunun siyasi öncülüklergerektırdiğini, Bulgaristan'ın ise bu konuda hazır olduğunu sözlerine ekledi. Dimitrov, ancak ne Bulgar hukümetinin, ne de halkının Bulgaristan'ın içişlerinc karışılmasına veegemenlik haklanrun ihlalıne izin vereceğıni söyledi.