Katalog

17 ARALIK 1989 D1Ş HABERLER CUMHURİYET/15 Parlamentoda ilk muhalefet grubu öovyetler Birliği tarihinin ilk parlamenter muhalefet grubu dün oluşturuldu. Boris Yeltsin ile önceki gün ölen Andrei Saharov'un önderlik etmiş olduğu grup, dün bir basın toplantısı düzenleyerek 'Radikal Muhalafet Fraksiyonu' adıyla parlamenter muhalefet yapacağını açıkladı. MOSKOVA (Ajanslar) Sovyetler Birliği tarihinin ilk parlamenter muhalefet grubu dün oluşturuldu. Geçen ağustos ayında, başta Boris Yeltsin ve Andrei Saharov olmak üzere, hükümet ve parti aleyhtan 400'e yakın milletvekilinin "böigelerarası grup" adını alarak oluşturduğu blok, dün düzenlediği toplanü sonunda, SSCB Halk Temsilcileri Kongresi için "Radikal Muhalefet Fraksiyonu" adıyla hareket edeceğini açıkladı. lkinci Halk Temsilcileri Kongresi'nin çalışmalanna başladığı salı gününden beri surdürülen, ancak grubun önderlerinden Saharov'un önceki gün ölmesiyle geciken haarhklar dün sonuçlandmldı. Grubun üyeleri arasında, grubun admda 'mahalefet' sözcuğüne yer verilip verilmetnesine ilişkin tartışmalar, bu sözcüğün kullanılmasından yana olanlann görüşlerinin kabul edilmesiyle sona ejdi. Grubun, Halk KongTesi içinde muhalif' bir blok rau, yoksa Kongre'nin bir "fraksiyonu" olarak mı faaliyet göstereceği yolundaki tartışmalarda da, grubun Kongre içinde kalmasını savunanlann görüşü ağırhk kazandı. Baltık cumhuriyetleri Estonya, Letonya ve Litvanya'dan toplam 110 mületvekilinin de "dışandan destek vereceklerini" açıkladıklan "Radikal Muhalefet Fraksiyonu", Sovyetler Birliği'nde çok partili sistemin kurulması için mücadele edecek. "Fraksiyon"un dünkü toplantısından sonra yapılan açıklamada, SSCB Halk Temsilcileri Kongresi'nin, Sovyet Anayasası'mn Komünist Parti'ye iktidar güvencesi veren 6. maddesini görüşmeyi reddetmesi, "milyonlarca Sovyet vatandaşının istegine kulak tıkamak" biçiminde nitelenerek kınandı. Açıklamada hükümet, ülkenin her yanında patlak veren etnik bunalımlara köklü çözümler getırmek yerine, "anayasal denedm mekanizması" kurma gibi yollarla yüzeysel çözümler bulma çabası içinde olmakla suçladı. Radikal muhalefet fraksiyonu aynca, hükümeti ve Halk Temsilcileri Kongresi'ni, devletin toprak üzerindeki tekelini korumakla suçladı. öte yandan Sovyet hükümetinin Halk Temsilcileri Koıjgresi'nde "radikal" railletvekilleri tarafından sert eleştirilere uğrayan reform programı, Sovyet Sendikalar Birliği tarafından da yetersiz bulundu. Sovyetler Birliği Başbakanı Nikolay Rijkov ise Halk Temsilcileri Kongresi'ne sunduğu ekonomik reform planının halkın 'gerçekten çalışması' durumunda başanya ulaşacağından emin olduğunu belirtirken, başta Boris Yeltsin olmak üzere radikal milletvekillerinin hükümet planına yönelik eleştirilerinin kendi içlerinde bile tutarlı olmadığını söyledi. Rijkov, Moskova'da çalışmalannı sürdürmekte olan ikinci halk temsilcileri kongresinde eleştiri yağmuruna tutulan hükümetin ekonomik reform planıyla ilgili olarak resmi TASS ajansına verdiği demeçte, planı eleştiren mületvekillerinin yapıcüıktan uzak bir tutum içinde olmalanndan yakındı. Boris Yeltsin ile Gavril Popov'un, hükümete yönelttikleri eleştirilere ilişkin konuşmalarda a>Tiı deyimlerin ve aym çelişkilerin bulunduğunu söyleyen Rijkov, ortaya koydukları planın başanya ulaşması için her şeyden önce iyi niyet ve yoğun çaba gerektiğini kaydetti. Rijkov, "Eger üretkenlik bu yılki düzeyde kahrsa, elbel bu plan gercekleşmez" şeklinde konuştu. Demecinde, birlik cumhuriyetlerinin milletvekillerini de eleştiren Rijkov, bu kişilerin her şeyi hükümetten bekleme alışkanhklannı terk etmediklerini ve konuşmalardan "bu cumhuriyetler ekonomik özerkliğe kavuşmak istemiyorrauş gibi" bir izlenim edinmenin çok kolay olduğunu belirtti. Rijkov, planda tarımı ihraal ettikleri yo SOVYETLER BİRLİĞt lundaki suçlamalan da reddetti. Rijkov'un, lkinci Halk Temsilcileri Kongresi'nde sert eleştirilere uğrayan ekonomik reforro planı, Sovyet Sendikalar Birliği tarafından da beğenilmedi. Sovyet Sendikalar Birliği'nin yayın organı olan Trud Gazetesi'nde yer alan, sendikacı milletvekillerinin ortak bildirisinde, hükümetin enflasyonu önlemek için uygulamayı tasarladığı önlemlerin yetersiz bulunduğu bildirildi. Sendikacı milletvekilleri de, radikal muhalifler gibi ekonomiyi yönlendirmede "başansı kanıtlanmış uluslararası yöntemler«Jen yaraıianümasım" istediler. Sovyetler Birliği Başbakan Yardımcısı Leonid Abalkin, "radikal muhalif" Sovyet parlamenter Boris Yeltsin'i 'devşirme fikirlerle' reform savunuculuğu yapmakla suçladı. ERMENİSTAN Yetkililer, Karabağ'a görünüşte "inşaat malzemesi" götürmekte olan yük trenindeki vagonlardan birinde binlerce el bombası, dinamit lokumu ve tanksavar roketleri buldular. MOSKOVA (Ajanslar) Sovyet Cumhuriyetlerindeki huzursuzluk sürüyor. Ermenistan Cumhuriyeti'nden, Dağlık Karabağ bölgesine gönderilen bir vagon bomba ve patlayıcı madde, rastlantı sonucu ortaya çıkarıhrken Litvanya Cumhuriyeti'nin temsilcileri Moskova'daki Halk Temsilcileri Kongresi'nden çekilme tehdidinde bulundular. AA'nın Baku'deki iyi haber alan kaynaklardan edindiği bilgilere göre önceki gün Ermenistan'dan Dağlık Karabağ'a "sözde inşaat malzemesi" götürmekte olan bir yük treninin, makas değiştirmek için beklediği istasyonda işçiler, raylar üzerinde baa tahta parçalan ve el bombaları buldular. Yapılan aramalar sonucunda, tahta parçalannm, "Inşaat malzemesi" taşıdığı id Karabağ'a vagon dolusu bomba BULGARİSTAN DOĞUALMANYA Komünistlerin yenilenme çabası Komünist Parti'nin olağanüstü kongresi dün başladı. Kongrede, partinin ad değiştirmesi ile komünistlerin oy potansiyellerini arttırmaları görüşülüyor. dia edilen vagonun dibinden düştüğfl ve acılan delikten de bazı el bombalannın yere saçıldığı anlaşıldı. Olay yerine gelen güvenlik görevlileri, dibi delinen vagonda binlerce el bombası, dinamit lokumu ve tanksavar roketleri buldular. Haberi veren kaynaklar, bu malzemelerin üstünde, Sovyet ordusuna ait olduğunu belgeleyen damgalar bulunduğunu ve güvenlik kuvvetlerinin durumu fotoğrafla belgeleyerek gerekli zabıtlan tuttuklannı belirttiler. Tutulan zaptın ve çekilen fotoğraflann, halen Moskova'da çalışmalanna devam etmekte olan Halk Temsilcileri Kongresi Başkanlık Divanı'na ve üyelerine gönderileceği bildirildi. Bir Azerbaycan milliyetçisi, bu olayın "Ermenistan'm döktüğü timsah gözyaşlarının ne anlama geldiğini dünyaya kanıtlayacağını" söyledi. Azerbaycan'daki iyi haber alan kaynaklar, Ermenistan'dan Dağlık Karabağ bölgesinin başkenti Stepanakert'e her gün en az 10 hdikopter gönderildiğini ve yük treninde yalnızca bir rastlantı sonucu bulunabilen bu silah ve patlayıcılann ne kadannın bu helikopterlerle Karabağ bölgesine gönderildiğini tahmin etmenin bile çok zor olduğunu belirttiler. Bilindiği gibi, Karabağ, Azerbaycan'la Ermenistan arasında şiddetli anlaşmazlık konusu. Litvanya Sovyetler Birliği'nin Baltık Denizi kıyısındaki cumhuriyetlerinden Litvanya'nın, ülkenin en yüksek iktidar orgaru olan Halk Temsilcileri Kongresi'ndeki temsilciler ise Litvanya Cumhuriyeti'nin iç işlerine müdahale edilmesi halinde, Kongre'den çekilme tehdidinde bulundular. Litvanyalı Milletvekili Alfred Smailis, AA'ya yaptığı açıklamada, bu konudaki tavırlannı açıkça belirleyen ve kendisiyle birlikte yaklaşık 90 Litvanyalı milletvekilinin imzasuıı taşıyan mektubun, halk temsilciler Kongresi Baskanlık Divanı'na verildiğni söyledi. Dış Haberler Servisi Sovyetler Birliği'nin ünlü insan haklan savunucusu Andrei Saharov'un ölümü tüm dünyada konuşuluyor. SSCB Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, Saharov'un ölümünü "büyük kayıp" olarak nitderken, ABD Başkanı George Bush da, "Saharov, iyi ve aamuslu insanı simgeliyordu" şeklinde konuştu. önceki gün sabaha karşı ölen Nobel ödülü sahibi unlü fizikçi Saharov'un ölümüne ilişkin olarak bir açıklama yapan SSCB Devlet Başkanı Gorbaçov, Saharov'a insan olarak saygı duyduğunu söyledi. Gorbaçov, "Saharov'la bazı konnlarda hemfikirdim. Bazılannda degtidim. Ancak ölümü büyük kayıptır" diye konuştu. ABD Başkanı George Bush'ta Saharov'un eşine gönderdiği başsağlığı mesajında, "Saharov, insanda iyi ve namuslu ne varsa, onlan simgeliyordu" dedi. Polonya'da Dayanışma Sendikası'nın lideri Lech Walesa da Saharov'un ölümünden duyduğu üzüntüyü şu cümlelerle belimi: "Sovyetler Birliği ve dünyanın diger yerlerindeki reformlir için büyük kayıp." Sovyetler Birliği'nde Komünist Parti'nin muhafazakâr sağ kanadımn liderleri Igor Ligaçev ve Boris Yeltsin de Saharov'la ayn girüşleri paylaştıklarını belirtcrek, "Tüm dünyadaki insan haklan hareketi büyük kayıp verdi" şeklinde konuştular. Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand, Federal Almanya Başbakanı Helmut Kohl, AT, NATO da Saharov'un eşi Elena Bonner'a mesaj göndererek Saharov'un ölümünden duyduklan üzüntüyü bildirdiler. Papa II. John Paul de gönderdiği başsağlığı mesajında Saharov'un eşine uzüntulerini bildirdi. Liderler Saharov'u övüyor SSCB ABD Dış Haberler Servisi Demokratik Almanya Komünist Partisi'nin olağanüstü kongresi dün başladı. Kongrede, Parti'ye yeni bir ad verilmesi ve daha önce Mayıs 1989'da yapüacağı açıklanan serbest secimlerde oy kazanılması için abnacak önlemlerin görüşüldüğü belirtiliyor. Komünist Parti Olağanüstü Kongresi'nde aynca eski Devlet Başkanı Eriç Honecker'in zamanında yapılan yolsuzluklann da ele aiınacağı bildiriliyor. AP'nin haberine göre, Doğu Berlin'de başlayan Kongre'ye, ülkenin dört bir yanında 2 bin 750 delege katılıyor. Bugün sona erecek kongrede, dün Parti'ye yeni bir ad verilmesi ve mayıs ayında yapılacak seçimlerde oy potansiyelinin arturılması amacıyla hazılanan yeni raporun görüşüldüğü belirtiliyor. Ajanslar, Kongre'de aynca, aralarında eski Devlet ve Parti Başkanı Eric Honecker'in de bulunduğu eski yöneticiler hakkındaki çeşitli yolsuzluk suçlamaiannı içeren bir raporun da gündemin öncelikli maddeleri arasında yer aldığjru kaydediyorlar. Bu arada, Sovyetler Birliği Komünist Parti lideri ve Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, Demokratik Almanya Komünist Parti Olağanüstü Kongresi'ne bir mesaj göndererek, KP içinde reform yapılmasını desteklediğini belirtti. AA'nın Reuter'e dayanarak verdiği habere göre Gorbaçov, Demokratik Almanya'daki son olayların, ülkede oluralu gelişmeleri sağlayacak bir "rüzgâr" olduğunu kaydetti. Gorbaçov, mesajında iki Almanya'run birleşmesi konusuna değinmeyerek, yalnızca Demokratik Almanya'nın varlığının önemi üzerinde durdu. Sovyet önerisine olumlu tepki Beyaz Saray Sözcüsü Fitzwater SSCB'nin 2 bin yılına kadar dış ülkelerdeki askerlerini çekme karannın cesaret verici olduğunu söyledi. ASALA, SovyetlerM (ehdit etti öte yandan Ermeni Terör örgütü ASALA'nm bir kolu olan "Devrimci Hareket", bu sefer de SSCB'ye tehdit savurdu. ASALA Devrimci Hareketi, SSCB'den, bu ülkede yaşayan bütün Ermenilerin güvenliğini sağlamasını, "Aksi takdirde örgütü n öz savunmaya geçmesinin gerekli ve mesru olacagını" iddia etti. Orgüt, Sovyet yetkiülerinden, SSCB sınırIan içinde yaşayan bütün Sovyet vatandaşı Ermenilerin sivil ya da askeri hayatlannda manevi ve fiziksel güvenliklerine saygı duyulmasmı istedi. Tferör örgütü, Paris'te AFP'ye ilettiği bildiride, SSCB'nin Azerbaycan Cumhuriyeti'ne bağh Dağlık Karabağ bölgesindeki Ermenilerin sürdürdüğü hareketi desteklediğini belirtti. ASALA Devrimci Hareketi'nin kurucusu Amerikan uyruklu Monte Melkonyan, silah ve patlayıcı madde yapımında kullanılan malzeme bulundurmak ve sahte belge düzenlemek suçlanyla Fransa'da 4 yıl hapis cezası çektikten sonra bu ülkeden sınırdışı edilmişti. Türkler gösteri yaptı Sofya'nm 250 kilometre güney doğusundaki Göce Delveç kentinde bir araya gelen yaklaşık 6 bin Bulgar Türkü yeni yönetimce demokratik haklarının karşılanması isteğini içeren bir deklarasyon yayımladı. Dış Haberler Servisi Bulgaristan'da Jivkov yönetiminin devrilmesinin ardından başlayan protestolar ülke capında sürerken, dün de ülkede yaşayan Türkler düzenledikleri bir gösteride demokratik haklann talep edildiği bir deklarasyon yayımladılar. Sofya'nm 250 kilometre güney doğusundaki Göce Delveç kentinde bir stadyumda bir araya gelen ve sayılannın 6 bin kadar olduğu bildirilen Bulgarisun Türkleri, yeni yönetimi demokratik taleplerini karşuamaya çağırdılar. AA'nın haberine göre Jivkov yönetimi döneminde'yasaklanan geleneksel giysileri ile mitinge katılan Türkler, dillerini serbestçe konuşabilme, dini inançlannı özgürce yerine getirebilme ve geleneksel giysilerini kullanabilme gibi çeşitli istemlerini 16 maddelik bir deklarasyon ile Bulgar yönetimine bildirdiler. Bulgaristan'da Parlamento'nun önceki gün aldığı kararlar, bu ülkedeki muhalefetin "güç gösterisi" olarak nitelendirüiyor. Parlamento'nun aldığı "siyasi af" karannın da bu ülkede yaşayan Türk azınlığa yönelik bir "göz kırpma" olduğu belirtiliyor. Bulgaristan'ın başkenti Sofya'da dün, binlerce kişinin katıldığı bir gösteride, Devlet Başkanı Petar Mladenov'un istifası ile eski lider Jivkov'un yargılanması istendi. AP'nin haberine göre Bulgaristan'da önceki gün Komünist Parti yetkilileriyle görüşen muhalefet temsilcileri, önumüzdeki hafta yapılacağı açıklanan "yuvarlak masa" toplantılanna hazırlanmaya başladı. Bağımsız Ecoglaşnost grubu tarafından yapılan açıklamada, ülkede muhalif gruplara resmiyet kazandınlması ve genel secim "JİVKOV YARGILANSIN" Bnlgarislanda sokaklara döknlen binlerce kişi, eski Devlet Başkanı Todor Jivkov'un yargılanmasını ve Devlet başkanı Petar Mladenov'un istifa etmesini istiyor. lerin bir an önce yapılması tçin genel bir rapor hazırlandığı belirtildi. önumüzdeki hafta Komünist Parti yönetimi ile başlayacak görüşmelerde, muhalefet gruplannın, özellikle "komünist partinin öncü rolüoün kaldınlması" konusunda ısrarlı olacaklan kaydediliyor. Bu arada, önceki gün Parlamento'nun aldığı karar uyannca siyasi tutuklulara af çıkanlması, bu ülkede yaşayan Türk azınlığa karşı "yaralan sarma politikası" olarak değerlendiriliyor. Sofya'daki diplomatik gözlemcüer, önumüzdeki ay Türkiye ile yapılması düşünülen görüşmelere, Bulgaristan'ın, bu konudaki "tüm yükleri" atarak katılmayı planladığını vurguluyorlar. Bulgaristan'ın başkenti Sofya'da birkaç gündür süren gösteriler, muhalefetin ve halkın gücünü bir kez daha kanıtlarken, Sofya'da dün de binlerce kişinin katıldığı bir yürüvüş yapıldı. Ajanslar, göstericiler, "Mladenov istifa", "Jivkov yargılansın", "Öncü role son" şeklinde sloganlar attıklarvnı betirtivoTİar. *Dış Haberler Servisi Sovyetler Birliği'nin, "ulusal sınırlar dısında" üslendirilmiş bulunan tüm askerlerini 2000 yılına kadar çekeceğini bildirmesi ABD tarafından memnunlukla karşılandı. Sovyet Dışişleri Bakan Yardımcısı Vladimir Petrovski, önceki gece New York'ta yaptığı açıklamada, BM Genel Sekreteri Pereı de Cuellar'a gönderdikleri bir mektupta ülke dışındaki bütün Sovyet askerlerini çekmek istediklerini belirttiklerini söylemişti. Petrovski, askerleri 2000 yılına kadar çekmeyi düşundüklerini kaydetmişti. Petrovski, Viyana'daki silahsızlanma görüşmelerinin bu tür sorunlann tartışılması için "uygun" olduğunu kaydetmişti. Petrovski, "Önumüzdeki yıl Varşova Paktı ile NATO arasında somul anlasmalar yapılması kuvvetle muhtemel" demiş ve askerlerin çekilmesi için ikili ve çoktaraflı görüşmeler gerekeceğini belirtmişti. Sovyetler'in ülke dışında yaklaşık 627 bin askeri var. Askeri danışmanlar da bu rakama dahil bulunuyorlar. Spvyetler'in bu açıklaması ABD tarafından memnunlukla karşılandı. Beyaz Saray sözcüsü Marlin Fitzwater, "SSCB'nin açıklaması cesaret vericidir" dedi. Gu n ızı Bir Umut Daha *« • • KAKTUS 9. GENEL DAĞITIM İLETİŞİM PAZARLAMA A.Ş. Klodfarer Cad. İletışim Han Kat:2 34400 Cağaloğlu İSTANBUL Tel:516 22 60 (3 Hat) Selanik Cad. No:72/A 06640 KızılayANKARA Tel:125 06 82 857. Sokak izmıroğlu Işhanı No.306 35250 Konak IZMIR Tel:14 90 42 Sosyalist F e m m ı $ U | ANMA Kırsal alanın ve toplumun demokratikleşmesi yolunda 11 yıl önce yitirdiğimiz Adako Birlik Genel Müdürtt ve Z.M.O. Adana Bölge Şnbe Başkanı AKIN ÖZDEMİR'İ özlem ve saygıyla anıyoruz. AİLESt VE DOSTLARI Yann saat 12.00'de Mersin'de mezarı başında anacağız. Seni, öldürülüşünün 11. yıhnda saygı, sevgi ve özlemle 18.12.1989 Pazartesi (yarm) Ankara'da da anacağız Dostları adına ERGİN ÖZÜGÜR AKINOZDEMIR BAŞSAĞLIĞI Sosyal demokrasiye, insan haklarına yürekten inanani inançlan doğruitusunda mücadele etmekten kaçınmayan, özverili, Uretken, görev adamı, bilinçli ve mütevazı insan, yöneüm kurulu üyemiz, çalışma arkadaşımız olan Y.Kimya Mühendisi Avukat TEMŞİLCİLİKLER VERILECEKTIR Şirketimizin Bodrum'da yapmakta olduğu turizm yatınmlarından müstakil dublex villa ve devre mülk bölümlerinin, Türkiye genelınde pazarlanması konusunda bölge satış temsilciliği yapabılecek (ıhtısas sahibi olmalan sebebiyle) bilhassa mimar ve mühendisler başta olmak üzere temsilcilikler verilecektir. İlgilenenlerin "temsilcılik" rumuzu adı altında adresimize müracaat etmeleri gerekmektedir. ADRES: Ortaklar Cad. No: 1/13 M&cidiyeköyİstanbul İLHAN SONAT'ı elim bir trafik kazası sonucu kaybetmiş bulunmaktayız. Merhum arkadaşımıza Tann'dan rahmet, eşi Niikhct, çocuklan Aslı.'Ali ve Zeynep ile dostlanna ve partililerimize başsağlığı dilerız. SHP BAUKESİR İL BŞK. MIHTAR KAFK\SYAU VE YÖNETİM KLRILL lYELERl