Katalog

Tasarruflarınız orhşı oranında artsın, hem de "iyi faiz'le verimine verim katsın... 66. Yıl: Savı: 23439 Cu m h u r iye t Kurucusu: Yunus Nadi 600 TL.«or*,* w 23 Kasım 1989 Perştfnbe DEĞİŞİKLİĞİ BEKLEYENLER 1980 sonrasında Türk Ceza Yasası'nın 141, 142 ve 163. maddeleri uyarınca sivil ve sıkıyönetim askeri mahkemelerinde yargılanan 85 bin kişi, şu anda cezaevlerinde bulunan 3 bine yakın siyasi tutuklu ve hükümlü ile yurtdışında yıllardır politik göçmen olarak yaşayan 15 bin kişi bu maddelerde yapılacak değişiklikten direkt olarak etkilenecek. SIKIYÖNETİM MAHKEMELERİ İnsan Haklar Derneği'nin yaptığı araştırma, sıkıyönetim mahkemelerinde yargılanan 230 bin kişiden 71 bininin, yalmzca 141, 142 ve 163. maddelerden suçlandığını ortaya çıkardı. Adalet Bakanhğı'ndaki istatistik verilerine göre sivil mahkemelerde 198088 arasında bu maddelere muhalefetten 9 bin 508 dava açıldı, 14 bin 855 kişi yargıç karşısına çıktı. Avrupara (ECU) Mevduat Hesabı ! apara(WCU)Mevduat Hesabı PATVnİKBANK iyi bjh n k a d ı r 5 milletvekili bugün istifa ediyor G.D02 ogu SHFde Düşünce kurbaııları DEĞİŞİKLİK SANIK LEHİNE SHP'de Kürt kökenli 7 milletvekilinin ihracıyla başlayan kriz derinleşiyor. İnönü ihraç edilenlerden Ahmet Türk ile yaptığı görüşmeden olumlu sonuç alamadı. 12 il başkanı partilerinden istifa etti. Şanlıurfa'da İnönü'nün posterleri ve parti bayrağı tahrip edildi. 141, 142 VE163 DEĞİŞİKLİĞt BAKANLAR KURULU'NDA BENİMSENDİ 16. Sayfada BAKANLAR: DÜZENLEME ŞART 16. Sayfada 12 Eylül'den buyana 141142163'ten 100 bin kişi mahkemelik bun aluııı Uzun günün gerisi CELAL BAŞLANGIÇ Kürt kokenli yedi milletvekilinin kesin ihraç kararıyla girdiğı donemeçte 'uzun bir giin" yaşadı SHP. Ankara'da muhalıf milletvekilleri, partiden istifadan çok, istifanın zamanlaması ve daha sonra "ne yapılaca£ı"nı tartıştılar. Diyarbakır'da da Guneydoğulu il başkanlan, "son bir degerlendirme" toplantısı yaptılar. İşin ilgjnci, Diyarbakır'daki toplantıya katılan ve "Baykalcı" olarak bilinen ev sahibı il başkanının arkasında bile örgutunden alınmış "istifa yetkisi" vardı. SHP Disiplin Kurulu'nun kararı iki yanlı bir değerlendirmeyle tartışıldı. Birincisi, (Arkast Sa. 19, Sü. 4'te) A.NKARA (Cumhuriyet Bürosu) SHP'de 7 milletvekilinin ihracıyla başlayan çalkantı suruyor. İstifa konusunu gorüşen 10 milletvekilinden Abdullah Baştıirk, Cuneyt Canver, Arif S«g, Dhami Binici ve Mehmet Kahraman'ın bugün partilennden istifa edeceği bildirildi. Genel Başkan Erdal İnönü'nün partiden ihraç edılen 7 milletvekilinden Ahmet Türk ıle dün temas kurduğu, ancak bir sonuç alamadığı öğrenildi. SHP MYK herkesı, gerekli sorumluluğu ve duyarlılığı gostermeye çağınrken, kuçük kurultayın 10 aralık günu toplanmasını kararlaştırdı. Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Siirt, Muş, Erzincan, Bitlis, Adıyaman, Bingöl, Ağrı, Van ve Hakkâri il başkanlan partilerinden istifa ettiler. İl başkanlannın istifalarının bugünden geçerli olduğu bildirildi. Şanhurfa'da bazı partililer ise parti binası(Arkası Sa. 19, Sü. 4'tt) SHP'DE NE VAR NE YOK? YEREL İKTtDAR NE GETÎRDt? lO.Sayfada İL BAŞKANLARI NE DtYOR? 11. Saytada Hukukçular, 141,142 ve 163'ün değiştirilmesi ya da kaldırılmasının.halen yargılamaları sürenleri ve yargılanmış olanları etkileyeceğini belırttiler.ALİ TEVFİK BERBER'in haberi 16.Sayfada CUNEYT ARCAYUREK yazıyor Hava kirliliği Mecliste yeni denge Ortada bir "zafer" var. Muhalefetin iki kanadı, TÖ'nün yerleştirmeye çahştığı düzene karşı yürüttükleri psikolojik savaşta ilk darbeyi yediğine inanıyor. ANKARA Son tartışmaların iki odak noktası var. ANAP grubunun bir bölümü parti içi demokrisinin zafer kazandığı inancında. Muhalefet partileri ise TÖ'nün ilk kez istediğini yaptıramadığını savunuyor. Oysa TÖ, gelişmeleri dikkatle izledi. Parti grubunda bir kıpırdanmanın işaretlerini alıyordu. Son kongrede 120 dolayında milletvekilinin, atadığı lidere karşı eyleme geçtiğini görmuştü. F.gemenliğini sürdürecek koltukların önemine göre vaziyet almayı yeğleyebilirdi. Oysa Meclis başkanlığının işlevi, devlet yöne(Arkası Sa. 16, Sü. 7'de) ÖZAL: GOL YORUMLAR1 SENARYO 16. Sayfada Çanlar Bursa için çahyor Kirliliğin tehlikeli boyutlara ulaşması üzerine kalorifer yakımı kısıtlandı. Önlemler, teknik bakımdan söndürülmeleri mümkün olmayan kalorifer veya kazan ocaklarının en az düzeyde yakılmasını da içeriyor. KUTLU ESENDEMtR BURSA Geçen ocak ayından sonra Bursa'da yine tehlikeli boyutlara ulaşan hava kirliliği dün 10 ay sonra yeniden yetkililere, "alanıı" verdi. Bursa Valisi &dogan Şahinoglu, tl Çevre Saglık Kurulu'nun olağanüstü toplantısından sonra yaptığı açıklamada İl Hıfzıssıhha Kurulu'nun 1. kademe önlemlerinin uygulamaya sokulduğunu açıkladı. 1. kademe önlemler, kalorifer yakımlannın kısıtlanmasını, 2. ve 3. sınıf gayri sıhhi işletmelerin kapasitelerinin yüzde SO'ye düşürülmesini, teknik bakımdan söndüriılmeleri mümkün olmayan kalorifer veya kazan ocaklarının en az düzeyde yakılmasını içeriyor. (Arkası Sa. 16, Sü. 6'da) Sııikast Lübnan Cumhurbaşkanı öldürüldü Lübnan'da 17 gün önce cumhurbaşkanhğa seçilen Rene Muawad,tören dönüşü konvoyda patlayan bir bomba sonucu öldürüldü. Suikastta 23 kişi de hayatını kaybetti. Dış Haberler Servisi Lübnan'da 5 kasımda Cumhurbaşkanlığına seçilen Rene Muawad, goreve gelişinin P . gününde dün duzenlenen bombalı bir saldırı sonucu öldürüldü. Batı Beyrut'taki saldırıda Muawad'ı taşıyan konvoydaki bir araçta 200 kilo gucunde bir bomba patladı. Saldırıda 23 kişi hayatını kaybederken, 36 kişi , de yaralandı. AP'nin haberine göre v ~~S^M Be>' r u t u n Sanayeh kentinde TSİ ^*^ » '.^ J | 13.45'temeydanagelenpatlaması' rasında Rene Muawad, Lubnan'ın 46'ncı bağımsızlık yıldönumü kutlamalarını kabul töreninden aynMUAHAD lıyordu. Konejin cumhurbaşkanlığı 17 giınluk konutundan hareketinden birkaç cumhurbaşkaaıydı. saniye sonra şiddetli bir patlamanın meydana geldiği bildirildi. Daha sonra Muawad'ın olduğu Başbakanlık tarafından resmen açıklandı. Lübnan Başbakanı Setim Hoss, Muawad'ın ölumüyle ilgili olarak yaptığı (Arkası Sa. 19, Sü. l'de) Horzum'a Meclis araştırması SHP tarafından 11 ay önce verilen Meclis araştırması önergesi iktidar ve muhalefetin oylarıyla TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. 15. Sayfada 9 İLİN MİLLETVEKİLİ Cumhurbaşkanı Özal, Meclis Başkanlığı'na seçilen K > ı Erdem'i once öptü, sonra elinden tutarak götürdü. (Fotograf: Rıza Ezer) a^ AZAL TILD115. Sayfada EğitDer: Oğretmen avutuluyor EğitDer'in yaptığı açıklamada '24 Kasım, kamuoyu ve öğretmenleri avutmaya yönelik, 12 Eylül yönetimince ilan edilmiş bir gündür' denildi. 14. Sayfada ANAPa Sdtrin' zorlaması A\AP'ta son durum Mesut Yılmaz'ı destekleyen liberallerle Hasan Celal Güzel'i destekleyen grup, Başbakan Yıldırım Akbulut'la görüştü. Başkanhk Divanı'nı bugün toplantıya çağıran Akbulut'un, divan üyelerinin istifalarını isteyeceği öğrenildi. CANAN GEDİK ANKARA ANAP'ın olağanustu kongresinin ardından parti içindeki eğilimler, Başkanhk Divanı'nda etkin bir biçimde gorev alma çabasına girerken Başbakan Yıldınm Akbulut, dıvan üyelerini bugün toplantıya çağırdı. ANAP'a "yeni vitrin" isteklerini gündeme getiren grupların baskısı karşısında Akbulut'un, bugün Başkanhk Divanı üyelerinin istifalarını isteyebileceği öğrenildi. Yıldırım Akbulut hukumetinde ağırlığı bulunan muhafazakâr eğilimin parti içindeki gücunü kesmek için Guzel vç Yılmaz gruplannın güçbirliği yapmalan gunderne geldi. Dışişleri Bakanı Yılmaz'ı destekleyen liberal eğilimdeki milletvekilleri, olağan kongreye kadar sürecek olan geçiş dönemi içerisinde, muhafazakârlara karşı GüzelYılmaz gruplarının ortak hareket etmelerini istediler. ANAP'ın olağan kongresinde genel baskan adayı olarak çıkması istenen Mesut Yılmaz, kongreden sonra yakın çalışma aıkadaşlarıyla bir dizi toplantı yaparak kongre sonuçlarını değerlendirdi. Yılmaz'ı destekleyen ANAP milletvekilleri bu toplantılarda Yılmaz'a şu onerilerde bulundular: ANAP'ın 1.5 >ü sonra toplanması gereken olağan kongresi muhakkak erlcene alınmalıdır. Bu amaçla MKYK ve başkanhk divanında gerekli düzenlemelere gidilmelidir. (Arkası Sa. 16, Sü. l'de) • 'Türkiye'nin önemi azalmaz' ABD'nin • Vergi tasarısı 1990a ertelendı Bazı başkenti Washington'da, değişen vergı yasalarında değişiklik öngören tasarının dünyada stratejik dengeler tartışıldı. 3. Sayfada TBMM'de görüşülmesi ertelendi. Ekonomide • Rehineler kurtuldu El Salvador'da • Bütçede nakit açığı 7 trilyon 1989 gerillalann otel ^eylemi sona erdi. 84 rehine konsolide bütçesmin nakit açığı katlanarak seroest kaldı. 3. Sayfada 6 trilyon 746 milyara çıktı. Ekonomide • Hükümetin gündemi ekonomi • En büyük Almanya İki Almanya'mn Yunanistan 'da yeni hükumet, ulkenin birleşme olasılığı, bu ülkelerin spor gucünü ekonomisine ağırlık verecek. 3. Sayfada de belli oranda yukseltiyor. Sporda • Imagine TV'de • Naklen yayın 77? T ile kulupler arasında Beatles'm beyni John anlaşma sağlanmak uzere. Sporda Lennon ve eşinin özel • Yeni bir Kemal Tahir filmi Halit yaşamını konu alan belgesel Refiğ 'in senaryosunu yazdığı 'Karılar nitelıkteki 'Imagine' TV'de Koğuşu'nun çekimine başlandı. Arka Sayfada gö'sterilecek. 4. Sayfada • Termik santrallara yolculuk Yeşiller • 'Eskiyen' Galata Köprüsü Market Partisi, tzmir Conüllüleri ve değışık çevreci programmda tarihi koprü yer alacak. 4. Sayfada gruplar 'sürekli eylem' dediler. Arka Sayfada Yılmaz ve Güzel yanlılan, Başbakan Akbülufu sıkıştırıyorOğretmene 'kitapterörü' BAŞKENTTEN Avrupa ve Türkiye AHMET TAN ANKARA 20. yuzyılın tarihi yeniden yazılıyor. İkinci Dunva Savaşı'nın biçimlendirdiği Avrupa için bu bir anlamda tashihi karar, yani karar düzeltme. Gelişmelerin orta yerinde Almanlar var. Ortaya çıkacak sonuçtan herkes etkilenecek. İkinci Dünya Savaşı'nın biçimlendirdiği göruntüde Turkiye"nin hiçbir etkin rolü yoktu. Ama sonuçtan etkilendi. Ortaya çıkan bloklardan birisinde yer almak zorunda kaldı, karşı bloka "duşman" konumu ustlendi. Avrupa yeniden biçimlenme sancüan çekerken Türkiye'nin (Arkası Sa. 16, Sü. 3'te) PRAG KAR ALTINDA 300 BİN KİŞİ YÜRÜDÜ D. BERLtN YUVARLAK MASA DİLEK ZAPTÇIOĞLU'nun haberi B. BERLİN GÖÇ SORUNLAR YARATABİLİR GÛNER YÛREKÜK'in haberi MOSKOVA GORBİ: SOS YA LİZM YENİLENİYOR BÜKREŞ ÇA VUŞESKU ŞAŞ1RTT1 W.\SHIINGTO!\ GENSCHER: AT'YE KİM HAZIRSA O GİRER DIŞ BASI1N BATI'NIN GÜNDEMİ, D,AVRUPA 9. Sayfada afen'n adama.. g dedi... baktıkAendisi atlarnş biz olduQumwz yerde, Saoruz] Dalan'la konuşan disipline İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Eski, İstanbul Belediye Başkanı Bedrettin Dalan'ın kurması beklenen parti için, İzmir'deki yandaşlarından, eski Karşıyaka Belediye Başkanı Nevzat Çobanoğlu çalışmalara başladı. Çobanoğlu bir buro tutacağını belirterek, "Arük ANAP'ta liberallere, gerçek Atatiirkçülere yer yok. Arkadaşlar istifa edecekler. Ancak menfaati olanlar kalır" dedi. tzmir Milletvekili Kaya Erdem'in Meclis Başkanı olması, liberallerin bolünmesine yol açtı. Bazı liberaller ANAP'tan istifa etmek için bir süre daha (Arkası Sa. 16, Sü. 7'de) Ankara Ayrancı Ticaret Lisesi'nin iki Türkçe öğretmeni öğrencilere tavsiye edilmeyen kitaplar okuttukları gerekçesiyle, Milli Eğitim Bakanı Avni Akyol'un söz vermesine rağmen başka okullara sürüldüler. 14. Sayfada Bir mevlitli kutlama da Menemen'de llçe Eğitim Müdürlüğü yaşamını yitirmiş eğitimciler adına 23 kasımda düzenlenecek mevlite öğretmenlerin gelmesini istedi.14. Sayfada ÇAĞIN NERESİNDEYİZ? HİKMETCETİNKAYA'nın yazısı 14. Sayfada SHP'nin Silkinmesi Gerekiyor oHP'nin bugünkü imajı nedir? Ana muhalefet partisı olmasına ve yerel seçimlerden birinci parti olarak çıkmasına karşın, kamuoyunda bugün nasıl bir görüntü çiziyor SHP? Bu sorunun yanıtı olumsuzdur. SHP'nin imajı iyiye değil, kötiiye gidiyor. Tersini savunmanın inandırıcı olabileceğıni sanmıyoruz. Bugün SHP, yükseliş grafiği çizen, iktıdara yürüyen bir partiden çok, gerileyen, kendi iç çekişmeleri içinde dağınık ve moralsiz bir parti görünümündedır. Turgut Özal'ın Çankaya'ya çıkışı parti kamuoyunda düş kırıklığı yaratmış, bunun faturası da "beceriksizlik"\e suçlanan merkez yönetimine çıkarılmıştır. Oysa bu konuda parti liderliğinin yapabi(Arkası Sa. 19, Sü. l'dej UGUR MUMCU GOZLEM Şeffaf! Başbakan Yıldırım Akbulut, hükümetin "şettaf olacağını' söylemiş. "Şeffaf, saydam demektir. İçinden ışığın geçmesine ve arkasındaki oluşumlann görülmelerine engel olmayan nesne anlamına gelir. Bu "şeffaf hükümet'in ilk sınavı, eski Milli Savunma Ba(Arkosı So. 19, Su. 7'de) HASAN CEMAL