Katalog

Hissedersiniz bir anda, "iyi banka" hep yanınızda. Cumhuriyet 65. Yü; Sayı: 23137 Kurucusu: Yunus Nadi 400 TL. IKDVÖ^HÜ, PAMUKBANK iyi ba n k a d ı r 20 Ocak 1989 Cuma K i r l i l i k d e v a m Dün sabah yapılan ölçümlerde Santral Garaj'da kükürt dioksit oranımn 1816 mikrogram/metreküpe ulaşması üzerine önceki gün uygulamaya konan 3. kademe Önlemlerin sürdürülmesi kararlaştınldı. İlk ve orta dereceli okulların tatili iki gün daha uzatıldı. Kaloriferler tümüyle söndürüldü, özel otomobillerin trafiğe çıkması yasaklandı. SEMRA SOMERSAN ADNAN BAŞTOPÇU KUTLU ESENDEMİR BURSA Kentte "alarm" veren hava kirliliği insan sağlığı açısından tehlikesini arttıran boyutlarda surdürüyor. Dün sabah yapılan ölçümlerde Santral Garaj semtinde kükürt dioksit (SO2) oranı 1816 mikrogram/metreküp olarak belirlenince kentte önceki gün uygulamaya konulan 3. kademe önlemlerin devamına karar verildi. Ev ve kamu kuruluşlarının kaloriferleri söndürüldü, özel taşıtlann trafiğe çıkmalan yasaklandı. tlk ve orta dereceli okulların tatili 2 gün daha uzatılınca bu Inönü'den Bursa'nın mımclıı lodos suç duyurusu Hastanelere başvuru Bursa'daki tüm K e n t t e n k a ç ı ş Çok sayıda Bursalının okul tatilinin uzatılmasından da yararlanarak hastanelere başvuranların sayısı arttı. SSK kent dışındaki sayfıye yerlerine gittiği Hastanesi Göğüs Hastalıkları Polikliniği'ne gözlendi. Kirlilikle ilgili önlemleri valilik dün öğle saatlerine kadar 150 kişi başvurdu. yönlendiriyor. Bursa Belediye Başkanı Bunların büyük çoğunluğunu orta yaşın Barışık, alarm sürerken Izmir'de Özal'ın üzerindeki fabrika işçilerinin oluşiurduğu toplantısına katılıp geldi. Kirliliğe önlemler görüldü. Bir uzman, son bir haftada ismini vermediği üç hastanın hava kirliliği nedeniyle yetmiyor, Bursalılann umudu lodos öldüğünü söyledi. rüzgârının dumanı dağıtmasına kaldı. nu da fırsat bilen Bursalılann kenti terk ederek ise önceki gün 500'ken dün 601 mikrogram/metyakm yazlık evlerine gittikleri gözlendi. Yetkilile reküp olarak ölçüldü. Yüksek semtlerde kükürt dirin hava kirliliği için aldığı önlemler, ağulıklı ola oksit oranının biraz düştüğü gözlendi. Ancak kenrak insanlarıtı "sogukta yaşatılması"na yönelir tin çukur semtlerinde tehlikenin ciddiyetini sürdürken kurtuluşun lodos rüzgân esmesinde olduğu be düğu saptandı. Sabah kentin uç farklı yüksekliklirtiliyor. Bursa'daki kirliliğin yüzde 70'inin tra teki semtlerinden şu rakamlar alındı: (mikrogram/metreküp olarak) fik ve endüstriden kaynaklandığı biliniyor. Semt adı SO 2 Duman Bursa'da "öliinıcül sınıra" dayanan hava kir Tophane 830 232 liliği ciddiyetini koruyor. Dünya Sağlık Örgütü' Altıparmak 1800 601 nün (WHO) kabul edilebilir sınırlan olan kükürt Santral Garaj 1816 601 dioksit oranı 200300 mikrogram/metreküp olmasına karşın dün, Bursa'da, önceki gün 1580 olan Hava kirliliğinin yoğunlaşması üzerine Bursa'bu rakam 1816'ya fırladı. Yine kabul edilebilir sı daki hastanelere başvuru sayısı arttı. nırı 400500 olan duman (partikül) oranı rakamı SSK Hastanesi Göğüs Hastalıkları Polikliniği' *««•ne dün saat 12.00'ye kadar başvuran yaklaşık 150 hastadan sadece 8'ine bakıldığı öğrenildi. Bu hastanede öğle saati nedeniyle verilen yemek molasına karşın hasta sayısındaki fazlalık dikkat çekiciydi. Hastaların çoğunun orta yaşın üzerinde ve BİSAŞ, Merinos ve SİFAŞ gibi fabrikalarda calışan işçilerden oluştuğu görüldu. Göğüs Hastalıkları Servisi'ne başvuran hastalardan biri, "Buraya ambiılansla geldim. Astım, bronşitim var. Ama hâlâ sıra gelmediği için bekliyorum" dedi. SSK Hastanesi Göğüs Hastalıkları Servisi doktorlanndan Ahmct Yalın, servislerinde ölüm olay(Arkası Sa. 17, Sü. Tde) Hava kirliliği oranı daha dayükselince okulların tatili uzatıldı, kaloriferler 'Anadolu Bankası'îün 1987 yılı zararı örtbas edildi' tümüyle söndürüldü. Özel otolar trafıkten yasaklı ama uyan yok SHP Genel Başkanı, Bülent Şemiler'in genel müdür olduğu dönemde Anadolu Bankası'nın 1987 yılı zararının hileli ve şaibeli işlemlerle örtbas edildiğini söyledi. Bu durumun Bankalar Yasası'na göre 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasım gerektirecek suç oluşturduğunu söyleyen İnönü, savcıları göreve çağırdı.. İnönü, 'denetim diye ne varsa hepsini' göreve çağırdıklarını, bunların işleyeceği konusundaki umudunu koruduğunu söyledi. Ortaya çıkan belgelerin bu umudunda haklı olduğunu gösterdiğini vurguladı. ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) SHP Genel Başkanı Erdal İnönü, Biilent Şemiler'in genel müdürlüğü doneminde Anadolu Bankası'nın 1987'de artan zararının "uyduona, hileli ve şaibeli işlemlerle örtbas edildiğine" dikkat çekerek, "genel müdüriin bu nedenle mi istifa ettirildigini" sordu. Anadolu Bankası'ndaki muhasebe hilelerinin Bankalar Yasası'na göre 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası gerektirdiğini kaydeden İnönü, yetkilileri ve savcılığı göreve çağırdı. İnönü, "Türkiye'deki namuslu insanlan göreve çağınyoruz. Sayılarının hiç de az olduğuna inanmnoruz. Devletin denetim organlan elbet armut toplamayacaklır ' dedi. Inonü, dün TBMM'de duzenlediği basın toplantısında, Kaya Erdem ve Bülent Şemiler olayıyla ilgili araştırma önergelerinin goruşulmesine iktidarın izin vermediğini, suçlananların gârip bir şekilde sustuğunu belinerek, ortaya çıkmaya başlayan bazı bilgi ve belgeleri açıkladı. Bülent Şemiler'in Anadolu Bankası Genel Müdürü iken, bankamn borcunu ödemeyen uniü bir özel şirketin arsasını 25 milyar lira bedelle bu borca karşılık devraldığını, sonra bu arsayı 35 milyara bir başka özel şirkete satarak, 10 milyar lira kâr sağlamış göründuğünü anlattı. İnönü, Istanbul Büyükçekmece Mimar Sinan köyündeki arsayı alan şirketin bankaya 35 milyan ödemediğini, yaln\zca 500 milyon lira öde(Arkası Sa. 14, Sü. 4'te) Ankara Dün tehlikeli boyutlara ulaşan kükürt dioksit oranları Bahçelievler'de 785, Sıhhiye'de 710 mikrogram/metreküp olarak ölçüldü. 1. uyarı kademesi aşıldı. Kayseri Kükürt dioksit oranı 18 ocakta 491 mikrogram/metreküp olarak ölçüldü. Duman ise 321 mikrogram/metreküp. lstanbnl Aralık 1988'de kükürt dioksit oranı kent genelinde 287 mikrogram/metreküp olarak ölçüldü. Bu rakam Avnıpa yakası için 320. tzmir Kirlilik sabah ve akşam saatlerinde gözle görulür hale geliyor. Erzurum Kükürt dioksit oranı geçen yılın yarısı oranında 229 mikrogram/metreküp, ama yine önemli sorun. 17. Sayfada Ankara ve Kayseri'de tehlike çanları Konuk yazar Geliyorum diyen tehlike Prof. Dr. CELAL ERTUĞ Yeşiller Partisi Genel Başkanı Dun ajanslar, gazeteler Bursa'da hava kirliliğinin kritik Itoyutlara sıçradığını ve tehlike alarmı verildiğini duyurdular. Bilindiği gibi her metreküp havada kükürtoksitleri ve yanmamış kömur parçacıkları miktarları Dünya Sağlık Örgütü tarafından standart olarak saptanmıştır. Ve bu miktarlar üzerine çıkarsa hava kirlenmesinden söz edilir. Bu standanlar, kükündioksitleri için 75 mikrogram/metreküp, parçacıklar için 150 mikrogram/metreküp havadır. Bunlar 24 saatlik ortalamadır. Bir kez ölçüm için kükürtoksitleri 200300 mikrogramı, parçacıklar 400500 gramı aşmamalıdır. Bildirildiğine göre Bursa'da bu miktarlar 1000 mikrogramın çok üstüne, yani tehlike düzeyine çıkmıştır. Neden Bursa'da böylesine yoğun hava kirlenmesi oluyor? Ve bu düzeye ulaşan kirlenme kitle Her yer duman Içinde • Bursa nın üzerine çöken kjrti havabulutu yasamı etkilemeye devam ediyor. Ahnan önlemlerte insanlar soğukta oturuyortar. ama beklentileriölümleriyle sonuçlanabilir mi? lodos ruzgânniTi esip bu dumanı dağıtması. Doktorların da tavsiyesi özellikle kalp ve göğus hastalarının dışanya çıkmamaları yönunde. (Fotoğraf: Cumhuriyet) (Arkası Sa. 17, Sü. l'de) CÜNEYT ARCAYUREK yazıyor ANKARA Yüksek himayeye mazhar ithal prenslerin üstünü örten parlak cilalar yavaş yavaş dökülüyor. Gerçek yüz ortaya çıkıyor. Maziye bakalım, bir zamanlar ne kadar şendik. ABD'den apar topar oğlumuz Ahmet'in tavsiyelerıyle ülkemizi şereflendiren prensier arasında, Başbakanlık Başdanışmanlığı'na yükseltilen eskı banka genel müdürü Bülent Şemiler de vardı. Anadolu Bankası'nın başına getirilmiş, basının bir bölümünün sürekli övmeleriyle yücelmişti de yüoelmişti. Yükselmişti de yükselmişti. Batmak üzere clan Anadolu Bankasına sıhirii elinı değdirmiş, bir kısım basının ve yazarların yazdıklarına göre bankayı bir hamlede batmaktan kurtarmıştı. Batmaktan kurtarmak ne demek, kâra geçirmişti, kâra! Artık Başbakan'ın, Şemiler'i tutan çevrelerin yanına yaklaşılmıyordu. Anadolu Bankası1 nı batmaktan kurtaran arslan (Arkası Sa. 17, Sü. l'de) Olacak 0 Kadar Durgunlukla birlikte protestolu senet ve çek sayısı arttı Ibkadı atan' kayboluyor lararma sat, kaç. Piyasalarda durgunluğun artmasıyla birlikte senet ve çek protestosu olaylan da yoğunlaştı. Zor duruma düşen fırmamn elindeki malı zararına satıp borcunu ödemeden ortadan kaybolması biçiminde gerçekleşen 'tokatçılık'ta da önemli artış görüldü. Elinde peşin parası olan, bu malları ucuza kapatıp fabrika fıyatına almış gibi çek ve senetle satabiliyor. Gorbaçov'dan bir aclmı daha Dış Haberler Servisi Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov, önceki gün Moskova'da yaptığı açıklamada, ülke ekonomisini düzeltmek amacıyla askeri harcamalarda ve asker sayısında yüzde 12 ile 19.5 arasında değişen oranlarda azaltma yapacaklarını söyledi. AP'nin Moskova kaynakh haberine göre Gorbaçov, bu açıklamayı kendisini ziyaret eden eski Fransa Cumhurbaşkanı Valery Giscard d'Estaing, Japonya eski Başbakanı Yasuhiro Nakasone ve eski ABD Dışişleri Ba Sovyetler ikiyıl içinde 500 bin askeri terhis edecek, Türkiye sınınndan asker çekecek kanı Henry Kissinger ile Kremlin'de görüşmesi sırasında yaptı. Gorbaçov'un bu açıklaması Sovyet Resmi Haber Ajansı TASS tarafından basına dağıtıldığı gibi Fransa Cumhurbaşkanı tarafından da aktarıldı. Uluslararası sorunlar karşısında Batı Bloku'nun politikalannı birbirine uyarlamak amacıyla ABD, Batı Avrupa ve Japonya'nın önde gelen kişilerini bir çatı altında toplayan, bu yüzden de "Trilateral (üç yanlı) Komisyon" adını alan ozel bir kuruluşun temsilcileri olarak Moskova'da bulunan Kissinger, Giscard d'Estaing ve Nakasone önceki gün Sovyetler Birliği lideri Gorbaçov'la yaptıkları uzun göruşmede BatıDo|u ilişkilerini çeşitli yanlarıyla ele aldılar. Gerek görüşme sonrasında basına demeç veren eski Fransa Cumhurbaşkanı'nın gerekse Sovyet TASS Ajansı'nın bildirdiğine göre Sovyetler Birliği, Türkiye, İran ve Pakistan'la olan sınırdaş güney bolgesinden 60 bin asker çekecek. İki yıl içinde Batı Avrupa'ya >önelik ordulardan 240 bin, Uzak Asya kıtasındaki birliklerinden de 200 bin askerlik indirim yapılacak. Buna göre Batı Avrupa'dan on bin tank çekilecek ve bunun yarısı tahrip edilecek. Kalan yarısı da sivil amaçlı istilıkâm aracına dönüştürülecek. Valery Giscard d'Estaing, Sovyet liderinin kendilerine Avrupa'daki birliklerini savunma düzenine geçirmek için iki yıla ihtiyaçları olduğunu söylediğini belirtti. (Arkası Sa. 10, Sü. l'de) TUSIAD: Hükümet başarısız "J989 Yılma Girerken Türk Ekonomisi" başlıklı bir rapor hazırlayan TÜSIAD, hükümetin büyüme hızı, istihdam, fiyat istikrarı, dış ticaret ve cari işlemler bilançosu ile gelir dağılımı hedeflerinin bir arada gerçekleştirilmesi açısından başarısız olduğunu belirtiyor. TİSİ1D, bu yıl ortalama dolar kurunun 2526 lira olacağını tahmin ederken, TÜSİAD üyeleri, yıl sonunda 3000 liralık dolar, 1750 liralık da mark kuruna ulaşılacağını öngördüler. TÜSÎAD üyeleri 1990 yılı sonunda ise doların 4200 lira olacağını tahmin ettiler. Ekonomide ERTAN SERT'TEN ÜÇ YEı\İ İSİM 15. Sayfada Kastelli, Narirfin yolunda ABDURRAHMAN YILDIRIM Vadesi gelmiş borçlarını ödeyemediği için alacaklıları tarafından an arda haciz yağmuruna tutulan Abidin Cevher Özden'in (Banker Kastelli) iflas ya da konkordatoya gitmek için hazırlık içine girdiği öğrenildi. Kastelli'nin TİSK Başkanı Halit Narin'in konkordatosunu basanyla yürüten Avukat Mustafa Nida Ergenç'i görevlendirdiği, tüm inşaatları ve şirketin ödemelerini de durdurduğu belirtildi. Serbest piyasaya yüklüce (Arkası Sa. 14, Sü. 2'de) FARUK BESKİSİZ Durgunlukla birlikte piyasada "lokatçıük" ve bölgelerarası mal akışı hızlandı. Eskişehir, Konya, Gaziantep ve Ankara'dan Istanbul'a fabrika fiyatının da altından fiyatla mal satılmaya başlanırken, bu yola başvuran bazı büyük toptancı kuruluşların "ortadan kaybolduğu" belirtildi. En son Anadolu Pazarlan Gıda AŞ'nin Leverlş'ten satın aldığı 426 milyonluk toz ve sıvı deterjan ürünlerinin karşılığında verdiği çek karşılıksız çıkarken, fîrmanın piyasayı 1 milyar liranın üstünde "dolandırdığı", daha önce de Bölek Ticaret'in piyasayı 23 milyar lira dolandırarak ortadan kaybolduğu öne sürüldü. Bu arada otomotiv, dayanıklı tüketim malları, gıda, temizlik ve inşaat malzemeleri piyasalarında toptancıların verdiği siparişler yüzde 80'lere kadar düştü. Toptancı perakendeci tüccann elin(Arkası Sa. 14, Sü. l'de) NATO nereye gidiyor? THE WALL STREET JOURNAL Atina'ya uyarı Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı'nı değerlendirirken, Yunanistan'm Mersin sorununu önümüzdeki martta da KİG gündemine getirmesi halinde, Türkiye'nin görüşmeleri çıkmaza sokabileceğini söyledi HADİULUENGİN'inhaberi 10. Sayfada AGIK SONA ERDI tnisivatif sorunu Batılı müttefikler yeni güvenlik politikalarıyla uğraşırken Sovyet lideri Gorbaçov, onların ayağının altmdaki toprağı yerinden oynatıyor. Bonn'daki bir üst düzey savunma yetkilisi, "Önerileri çoğu zaman ilk biz yapıyoruz, ama Gorbaçov bunların üstünden atlayıp yeni mevzilere geçiyor" diyor. 10. Sayfada • İnsan hakları baş sorun Le Monde'un sorularını yanıtlayan Jivkov, Helsinki Antlaşması'na uyduklarını söyledi. 3.Sayfada • Kohl'ün başı dertte Muhalefetteki sosyal demokraılar, Helmut Kohl'ün, Libya yardım olayında kişisel ve siyasal düzeyde sorumlu olduğunu belirttiler. 3. Sayfada • İstanbul'u zapteden martılar Cul Derman, 27 ocak günune kadar açık kalacak olan sergisinde "Istanbul", "Hamam" ve "Martılar" adlı yapıtlarına yer veriyor. 4. Sayfada • Nâzım, Şarlo hayranıydı Bir dönemin ünlü grafik sanatçtsı Ali Suavi, Nâzım'la çalıştıklan günleri anlattı. 4. Sayfada MERSİN FORMÜLÜ 'Ödün verildi' üfilli Savunma Bakanlığı ve askeri çevreler, Mersin Limanı'nın Konvansiyonel İndirim Görüşmeleri'nde indirim dışı bölge olarak yer almamasını, Türkiye'nin Yunanistan'a verdiği büyük bir ödün olarak nitelendiriyor. EVREN DEĞER'in haberi 10. Sayfada • Dolar ve petrol tırmanıyor Petrol varili 19 dolarlık psikolojik sınırı aşarken ABD dış licarel açığınm yüksek çıkmasma rağmen dolar 1.87 markı geçti. Ekonomi'de • Geçici vergiye açıklık Maliye ve Cumrük Bakanhğı'nın "geçici vergi"ye iliskin tebliği dünkü Resmi Gazete'de yayımlandı. Ekonomi'de • K. Maraş politika kurbanı K. Maraşspor olaylarının altında belediye seçimlerinin yatlığı ortaya çıkıı. Spor'da • Bush'un üç silahsörü Bush'un "beyin takımmda" Türkiye ausından ilginç olabilecek uç isim var. Arka Sayfada • ABD'nin Türkiye ile altın çağı Reagan doneminde Turkiye ile ilişkiler özellikle ABD açısından altın çağ oldu. Arka Sayfada Bursa... Y eşil Bursa'nın üstünde koyu kurşuni bir duman, bir karabasan gibi... Olağanüstü boyutlara ulaşan hava kirliliği... Okullar tatile giriyor. Kaloriferlerin yakılması yasaklanıyor. Trafik duruyor; yaşamın temposu yavaşlıyor. Kenti terk edip yazlıklara gidenler var. İnsanlar havayı tedirginlikle soluyor. Herkes esecek bir lodosun beklentisi içinde; çünkü kentlerini dumandan kurtaracak olan o... Yaşanan sanki bir gerçek değil de bir bilimkurgu filmi... Benzer bir olay birkaç yıl önce Ankara'da da yaşanmıştı. Kalorifer dumanı egzozlardan çıkan dumanla birleşerek kentin üstüne çökünce, başkentte alarm verilmişti. Bu arada bir süre için Ankara'dan kaçanların sayısı da hayli kabarık olmuştu. (Arkası Sa. 17, Sü. l'de) UĞUR MUMCU GOZLEM Çakal... Çakal, köpekgiller familyasının memelı türünden bir hayvandır... Çakallar, gecelerı sürü halinde gezerler ve ulurlar... Çakalın bu zoolojik anlamı dışında dilımizde başka anlamları da vardır. Çakal, yaiancı. oyuncu, sahteci, hileci anlamlarına gelir. Ünlü İngıliz yazarı Frederick Forsthy'm dilimize "Çakal" diye (Arkası Sa. 14, Su. Tde) HASAN CEMAL