Katalog

3 HAZİRAN 1988 EKONOMI CUMHURİYET/9 TÜRKİYEUen ALTINDÖVİZ SERBEST PlYASADA DÜN (satış) 1354 (satış) 783 Ata Ura (satış) 129.500 M. BANKASI'NDA B' IOÜN Dolar (döviz aiış) 1326.50 Dtlar (efektf satış) 1346.40 Maıt (döviz ahş) 766.55 Mark (efektıf satış) 778.05 60.01 İnterbank faizi: Tasarrufsahibiy devletegüvenmiyor Altın en gözde TtlSİAD'ın yaptırdığı araştırmaya göre, her 100 kişiden 73'ü tasarruf yapamıyor. Tasarruf yapanların da yaklaşık dörtte biri altını tercih ediyor. Ekono Tasarruf nasıl mi Servisi degerlendirıliyor? (° o) TürkiAltın 23.8 ye'de her 21.4 Banka mevduatı dört kişi17.6 Gayrimenkul den üçü9.4 nün tasar Döviz ruf yapa Devlet Tahvili Hazine Bonosu5.1 5.1 madığı be Özel şir. tahv. Gelir ort. sen. 4.0 lirlendi. Tasarruf sahiplerinin klasik tasarruf araçları olan, altın, gayrimenkul ve banka faizine yatınm yaptığı ve devlete ait de olsa menkul kıymetlere güvenmediği ortaya çıktı. Türk Sanayicüeri ve tşadamları Derneği (TÜSİAD), "tasarruf, özelleştirme, vergiler, enflasyon" gibi güncel ekonomik konularda kamuoyu araştırması yaptırdı. Türkiye'nin 14 ilinde 1400 kişiyle görüşülerek gerçekleştirilen araştırma sonuçlarına göre, her 100 kişiden 73'ü tasarruf yapamıyor. Tasarruf yapma oranı üst gelir grubunda yüzde 67.8'e kadar çıkarken, düşük gelir grubunda yüzde 9.4'e kadar düşüyor. "Devlete ait hisse senetleri saüşa çıkanlırsa alır mısııuz?" sorusuna ankete katılanlann yüzde 75.4'ü hayır cevabıru verdi. Olumlu cevap verenler üst gelir grubunda daha yüksek çıktı. Olumlu cevap verenler satışa arzedildiği anda kârlı olan, güvenli yönetildiğine ve gelecekte kârlı hale geleceğine inanılan şirketleri tercih ettiklerini bildirdiler. Tasarruf sahiplerinin tasarrufunu klasik yatınm araçları olan banka mevduatı, altın ve gayrimenkulle değerlendirmeyi sürdürdüğü anlaşıldı. Tasarruf sahiplerinin yüzde 23.8'i altın, yüzde 21.4'ü banka mevduatını, yüzde 17.6'sı ise gayrimenkule yatırımı tercih ediyor. Dördüncü sırada ise yüzde 9.4 ile dövize yatınm geliyor. Devlet tahvili veya hazine bonosuna olan ilgi ise ancak yüzde 5 dolayında bulunuyor. Özel şirketlerin hisse senetlerini tercih edenlerin oranı da yüzde 3.5'te kalıyor. TÜSİAD kamuoyu araştırmasında, vergi gelirlerinin arttmlması için "berkesin gelirierini bildiren yıllıkbeyanoame vennesi", "vergi verraeyen gruplann üzerine gidilmesi" görüşünün hâkim olduğu anlaşıldı. TAKESHİTA 'Yorumsuzluk' kuralı EKONOMINOTLAR1 Irak OSMAN ULAGAY duğümu çözülüyor Bu Ülkede Bu İşi ANKARA (AA) Türkiye'nin Irak pazarında karşılaşılan sorunlara çözüm arayışlan süniyor. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı, Türkiye'nin, bu yıl sonu itibanyla Irak'tan alacağının 2.7 milyar doları bulduğunu hesapladı. Türkiye Dış Ticaret Derneği (TÜRKTRADE) yönetim kurulu üyeleri ile Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın (HDTM) üst düzey yetkilileri Ankara'da Devlet Bakanı Yusuf Bozkurt Özal'ın başkanlığında toplandı. Toplantıda, Irak'a yapılan ihracattaki sorunların giderilmesi ve ihracatçılara yeni kolaylıklar tarunmasına yönelik 5 maddeden oluşan kararlar alındı. Devlet Bakanı Yusuf Bozkurt özal'ın başkanhk ettiği toplantılarda, TÜRKTRADE Yönetim Kurulu üyeleri, Irak'a ihracat yapanların zor durumda olduklarını, almacak yeni kararlarla güç duruma düşen ihracatçılann desteklenmesi görüşünü savundular. HDTM yetkilileri ile TÜRKTRADE Yönetim Kurulu üyeleri arasında süren "çetin pazarlıklar" sonunda, 58'lik bölümü Hazine tarafından karşılanan Irak'a yönelik ihracatın vergi iadesi kapsamına alınması kararlaştınldı. Karara göre yalnız Irak'a ihraç edilmek üzere üretilip, iç pazara satılması veya başka pazarlara ihracı mümkün obnayan malların belirlenmesi için bir komisyon kurulacak ve bu komisyon çalışmalanna en kısa sürede baslayacak. Yapmak Anlamlı mı? Emisyonda tırmanma eğilimi ANKARA (ANKA) Emisyon hacmi yeniden genişleme eğilimine girdi. 1 haziran günü piyasaya 3.4 milyar Ura daha sürüldü ve emisyon hacmi 3 trilyon 381.3 milyar liraya yükseldi. Emisyonda son iki gündeki artış da 24.9 milyar Ura olarak belirlendi. Merkez Bankası verilerine göre, emisyon hacmi 16 mayıs günü 3 trilyon 852.5 milyar Ura ile en yüksek noktasına ulaşmıştı. Japonya başbakam Takeshita: Tasarruf mevduatı arttı Dolarm geleceğini Allah bilir ANKARA (AA) Bankalardaki vadeli tasarruf mevduatı toptamt, mayıs ayının ilk iki haftasmda 138.3 milyar Ura arttı. Aynı dönemde, ticari mevduatta 269.7 milyar liralık gerileme oldu. Merkez Bankası verilerine göre, bankalardaki mevduat toplamı, 13 mayıs günü 15 trilyon 523.6 milyar liraya geriledi. Nisan ayı sonunda genel mevduat hacmi, 15 trilyon 804.2 milyar Ura idi. Mevduattaki gerilemede, mayıs ayının ilk •'arısında nakit ihtiyacındaki jrmanışla birlikte ticari mevduatın çekilmesi etkili oldu. ABD pazarına girmeden gerçek ihracatçı oliınmaz Ekonomi Servisi Türk Amerikan Konseyi Türk tarafı Başkanı Sedat Alaogiu ve yönetim kurulu üyesi Bülenl Eczaabaşı, "Amerikan pazanna girmeden, gerçek ihracatçı olmaya imkân yok. Türkiye'nin ihracatta riıştünü ispat etmesi için o sınavdan geçmesi lazım" dediler. nn karşüıklı çıKarianna uygun dengelere oturtmak gibi önemli misyonları olduğunu kaydeden Aloglu, amaçlannın arasında 2 ülke firmalarının üçüncü ülkelere yönelik ortak faaliyetleri genişletmenin de bulunduğunu kaydetti. Toplantıda konuşan TürkAmerikan Iş Konseyi Başkan Yardımcısı Cem Boyner "Eskiden Dış Ekonomik tlişkiler Konseyi DElK'run ça Türkiye'ye gelen ABD'li ihracatçı, yaOnmcı, futısı altında yer alan TürkAmerikan Iş Konseyi rizroci hatta politikaanın muhatabı yokru. KonUçüncü yıllık toplantısını 67 haziran günleri sey'in kunılmasıyla bu sorun çözüldiı. Araa bizarasında Istanbul'da yapıyor. Toplantı öncesin lere de çok önemli bir misyon düştü. Dünyada de düzenlenen basın toplantısmda konuşan Baş herkes bir seyler satmak istiyor, ama kimse alkan Sedat Aloglu, "Amerikan pazan oturmuş maya niyetli degil. Biz ilişkileri bir dengeye bir pazardır. Biz Türkiye olarak o lige çıkma oturtmak için caba harcıyoruz" dedi. dan kendiroizi profesyonel ihracatçı sayamayız" Bülent Eczacıbaşı ise bir soru üzerine Amededi. rikan pazarına girmeden gerçek ihracatçı olmaTürkAmerikan tş Konseyi'nin Amerikan ser ya imkân bulunmadığını, Türkiye'nin ihracatmayesini Türkiye'ye çekmek, iki ülke arasında ta rüştünü ispat edebilmesi için o sınavdan geçTürkiye aleyhine olan ticaret dengesini tarafla mesi gerektiğini dile getirdi. TürkAmerikan Iş Konseyi yöneticileri Rahmi Önen Yaşar Holding'te İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Ziraat Bankası eski genel mudürlerinden Rahmi önen, Yaşar Holding şirketlerinden Batı Sigorta Yönetim Kurulu üyesi oldu. Çeşitli bankalarda görev yapan Rahmi önen Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü'nden 1984 yılında emekli olmuştu. Bir süre Garanti Bankası 'nda murahhas azalık ve Başak Sigorta'da yönetim kurulu başkanlığı görevlerinde bulundu. Ekonomi Servisi Japonya Başbakam Noboru Takeshita, dolaryen paritesinin önümüzdeki günlerde ne olabileceği yolundaki bir soruya, "Sadece Allah bilir" diye yanıt verdi. New York'ta Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda silahsızlanma üzerine özel bir oturuma katıldıktan sonra basın toplantısında konuşan Takeshita, döviz kurlanna ilişkin bir tahminde bulunmak istemedi ve "Ben ve maliye bakanımız bunun sadece Allah'ın bilebilecegi bir şey olduğunn söylemeyi kural haline getirdik" dedi. Bu arada Fildişi kıyısında bulunan ABD Maliye Bakanı İames Baker da doların değeri konusunda bir tahminde bulunmaktan kaçınarak, gazetecilere "Bana dolar hakkında yonım yaptıramayacaksınız. Sorulannıza yanıt verirsem, hepiniz telefonlara koşacaksınız" dedi. Takeshita, döviz kurlarına ilişkin sorulara yanıt verirken, önde gelen sanayileşmiş ülkeler arasında işbirliğini öngören Louvre anlaşmasında sorun çıkmadığını belirtti. Takestaita, ülkesi ile ABD arasındaki ticaret dengesinin sadece Japonya'nın çabaları ile sağlanamayacağını da vurguladı. Bu arada Japonya Merkez Bankası Başkanı Satoshi Sumita ise Tokyo'da yaptığı açıklamada dolarda uzun vadeli bir artış olabileceğini zannetmediğini söyledi. Kamu bankalanna doping "Bugün Anadolu'nun bütün cirosu bir tek büyük grubun iş hacmi ne varmaz. Türkiye'de 15 büyük grubun iş hacmi 35 trilyon liradır ve eğer böyle giderse memleket 200300 büyük grubun eline geçecektir. Alınan tedbirler de hep büyüklerin lehınedir. Anadolu'da fil/zlenen hemşeri ve işçi şirketlerinin 320'sinden 220'si kapalıdır. Bunların kapanmasında devletin uyguladığı yanlış teşvik ve kredi politikası yatıyor. Dost acı söyler. Hükümet etrafındakı pembe barikatlara aldanmamalıdır. Sanayi ve ticaret kesimi patlama noktasındadır. 'Ben zam yaptım, oldu' mantığıyla bu ekonomi yürümez. Dolaylı vergilerle zaten vergisini veren büyük kitleler üzerine, taşıyamayacağı yeni yükler bindirilmektedir Buna hiç gerek yoktur ve böyle yapıldıkça iç barış da bozulmaktadır. Bugün işçiler zor durumdadır ve sendikacılar işçilerin haklarını gerektiği gibi koruyamadıkları için fabrikalara giremez duruma gelmişlerdir. Türkİş dışlanmakta ve yeni bir sendikacılık hareketi filizlenmektedir. Türkiye'de iç barışı bozacak filizlenmeler başlamıştır." Bunlar, önceki gün Ankara'da öldürülen İstanbul Ticaret Odası Başkanı Niyazi Adıguzel'in, Türkiye Odalar Birliği'nin nisan ayındaki Konya toplantısmda yaptığı konuşmadan alınmış bölümler. Başkan seçildiği gün kendisini kutladığımda, "Cumhuriyet kampanya boyunca bana karşı tavır aldı, ama göreceksiniz, benim ekonomik görüşlerimle sizin gazetenin görüşleri arasında yakınlık var", diyen Niyazi Adıgüzel, büyük gruplann ve holdinglerin ekonomideki egemeniiklerine sürekli eleştiriler yöneltiyor, banka sisteminin işleyişine karşı çıkıyordu. Örneğin 7 Aralık 19S7 tarihli Ekonomik Büiten Gazetesi'nde yer alan demecinde şöyle diyordu rahmetli Adıgüzel: "Holding bankalan kendi şirketlerine düşük faizle kredi vermeye devam ettikleri için normal kredi faiziyle çalışan bankası olmayan işadamları istismar edilmeye başlandı... Mevduat sahibinin istismarı önlendiği gibi dürüst çalışan ve bankası olmayan işadamının istismarı da önlenmelıdir. Holdinglerle bankalar arasındaki organik bağın mutlaka kesilmesi gerekir. Önümüzdeki dönemde bunun mücadelesini yapacağız..." Eski MHP'li, yeni ANAP'iı Adıgüzel, acaba böyle konuştuğu, ANAP'ın izlediği çizgiye yer yer ters düşen görüşleri savunduğu için mi öldürüldü? Yoksa bunlarla hiç ilişkisi olmayan kişisel hesaplaşmalar, husumetler, bizim hiç bilemeyeceğimiz ilişkiler nedeniyle mi vuruldu? Adıguzel'in İTO'ya başkan seçilmesinde etkili olan iş ortağı ve yakın arkadaşı Sayın Bedrettin Dalan'ın bir olasılık olarak ortaya attığı gibi, katili başka birileri mi cinayete "azmettirdi?" Şimdi bu satırları okuyanlar arasında, olayın içyüzünü daha yakından bilenler varsa eminim sıraladığımız olasılıklann bazılarına kahkahalarla gülecekler, örneğin Niyazi Adıguzel'in yukarda aktardığımız görüşleriyle öldürülmesi arasında en ufak bir bağ kurmanın bile "komik" olduğunu söyleyecekler. Niyazi Adıguzel'in bazen öyle, bazen böyle konuştuğunu, bu konuşmaları belirli amaçlarla yaptığını, bunlarla öldürülmesi arasında hiçbir ilişki bulunmadığını belirtecekler. Bizim için de "hiç anlamadığı işe burnunu sokmuş, komik olmuş", diyecekler. Ve belki de doğruyu söylemiş olacakjar. İşin "püf noktası" da zaten burada. Aslında bütün bunlar bir ekonomi yorumcusunun konuları değil herhalde. Bizim, ekonomik verileri, rakamları kullanarak analizler yapmamız, sonuçlar çıkartmamız, ekonominin, toplumun çeşitli kesimlerindeki gelişmeleri değerlendırmemiz, izlenen politikalara ilişkin görüşlerimizi aktarmamız gerekiyor. Ne var ki salt bunları yapmakla yetındiğimiz zam an da yerine göre yetersiz ya da "komik" olma tehlikesinden kurtulamıyoruz. Bu kez de çeşitli konuların içyüzünü bilenler, "kardeşim sen o rakamtara bakıp sonuç çıkartmışsın, ama o rakamlar hayali, gerçek çok farklı" diyebiliyor. Ekonominin çeşitli alanlannda asıl önemli kararlann kapalı kapılar ardında alındığı, ekonomi dışı özel ilişkilerin belirleyici olduğu fısıldanıyor; bazen trilyonların bu tür ilişkilerle el değiştirdiği anlatılıyor. Yurtiçinde ve yurtdışındaki çeşitli örgütlerin resmi ve gayri resmi kişilerin çeşitli karanlık işlerle ilişkili bağlantılarının Türkiye'deki gelir ve servet dağılımını nasıl etkilediği konuşuluyor. Galiba Türkiye'nin bugünkü koşullarında bu gibi işleri, çok ilginç ve karmaşık ilişkileri kavramaya çalışmadan ekonomide olanbiteni tam anlamıyla kavramak mümkün değil. Öte yandan böyle işlerin izini sürmek de ekonomi yorumcusunun işi değil. Onun için zam an zaman düşünüyorum, bu yapmaya çalıştığım iş anlamlı mı diye. Kaddafi petrol gelirini Wya yatırıyor Libya lideri, toplam maliyeti 25 milyar dolar olan bir projeyle çölün ortasındaki zengin su yataklannı kullanarak çölü yeşertmeyi planhyor. Ekonomi Servisi Libya lideri Muammer Kaddafi, ülkesinin petrol gelirierini 'su'ya yatırıyor. Kaddafi, "dünyanın en pahalı miihendislik projelerinden biri" olarak nitelendirilen Sahra Çölü'nün altındaki dev su yataklannı, dev borularla kıyı bölgelerine pompalayarak, 'çölü yeşertmeyi' planhyor. Libya'nın 1980'de 21 milyar dolar olan petrol gelirlerinin, bu yıl 7 milyar dolara düşmesinin beklenmesi nedeniyle, toplam maliyeti 25 milyar dolar (İngütere ile Fransa arasındaki ünlü kanaltünel projesinin iki katı) olarak planlanan bu projenin gerçekleşmesi için Libyalılan önümüzdeki yıllarda baa yeni vergiler bekliyor. Petrol gelirlerindeki sürekli düşüşün yanında, Libya ordusunun da sürekli para yutması, bu büyük proje için Libyalılann kemer sıkmasıru gerektiriyor. Kumdan ve geçirgen kaya tabakasından süzülerek 600700 metre derinliğe inen milyarlarca mütreküplük yağmur sulanm iki otomobjh'n rahatlıkla geçebileceği 4 metre capındaki dev borularla çölden Tripoli, Bıngazı, Sirte ve Tobruk gibi kıyı kentlerine aktarmayı amaçlayan bu 'cesnr' proje 5 aşamada gerçekleşecek. Birinci aşamarun TazerboSirte arasındaki ilk bacağı, 1990 yılında faaliyete geçecek ve bir yıl sonra da Bingazi'ye su akmaya baslayacak. Her iki boru hattı günde 2 milyon metreküp su üretecek. Projenin tamamlanması ile suyun yüzde 80'i tarımsal sulamada kullanılacak aynca da günde 5 milyon metreküp su üretilmesi planlanıyor. Böylece, Libya'da sulanan toprak alanı 200 bin hektardan 350 bin hiktara çıkacak. Ülkesinin geleceğinin petrolde değil, bu suda yani tarımda yattığını fark eden Libya lideri Kaddafi, kullanılan malzemeyi ise can düşmanı ABD'den alıyor. Dev borular ABD'den sağlanıyor, ancak ABD'nin Libya'ya uyguladığı ambargodan etkilenmemek için anlaşma, ABD'de serbestçe iş yapabilen bir Güney Kore firmasına devredildi. Bu arada merkezleri lngiltere'de bulunan diğer paravan şirketlerin de projeye dahil olduğu belirtiliyor. Geçen şubat ayında Libyalı yetkililer, projenin ilk 2 aşamasını gerçekleştirecek 4 şirketin son tekliflerini aldılar. Uzmanlar, projenin gerçekleşmesiyle 350 bin hektarlık sulanabilen tarım alanına sahip olacak Libya'nın kendi kendini doyurabilen bir ülke olacağını belirtiyorlar. Bazı uzmanlar ise tanm ürünlerini ithal etmenin daha ucuz olabi D Bankası Vı dan kredi ANKARA (ANKA) Dünya Bankası, II. Sınai Eğitim Projesi'nin fınansmanında kullanılmak üzere 115.8 milyon dolar tutarında kredi verecek. Dünya Bankası ile imzalanan ve bakanlar kurulunca onaylanan kredi anlaşmasına göre, 115.8 milyon dolarhk kredi "endüstriyel eğitimin yönetimi, endüstriyel teknisyen eğitimi, mesleki teknik öğretmen eğitimi ile otelcilik ikram ve turizm eğitimi" için kullanılacak. ANKARA (AA) Kamu bankalarının genel müdür ve üst düzey yöneticileri, özel bankalarla ücret yarışına girdiler. Kamu bankalanmn üst düzey yöneticilerinin ücretlerinde sınır kaldırıldı. Buna göre, kamu bankalan jgenel müdürleri ve ust düzey yöneticileri 2 milyon 400 bin liranın üzerinde ücret alabilecekler. Yüksek Planlama Kurulu'nda geçen günlerde alınan karara göre, kamu bankalarının genel müdürlerinin ücreti bağlı oldukları bakanlık, üst düzey yöneticilerinin ise banka yönetim kurulunca limite bağlı olmaksızın belirlenecek. Karar, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın önerisi üzerine alındı. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarı Yavnz Cauevi, kurula gönderdiği yazıda, " 2 3 3 sayılı kararnameye tabi olmalanna karşılık, bankacılık ve sigortacılık alanlannda faaliyet gösteren kunıluşlann işletmeci KİT'lerden tamamen ayn bir yapı>a sahip olmalan nedeniyle istihdam ettikleri sozleşmeli personel için söz konusu kararlarla belirlenen limitlere baglı kalınmaksızın personel çalıştırmalan zorunlulugunun ortaya çıktıgını" bildirdi. NIJER \ CAD Serbest bölgede dolarlı ceza ANTALYA (AA) Serbest bölgelerde üstyapı inşaatlarının bir an önce bitirilebilmesi için, inşaat ruhsatı alıp da, üstyapı inşaatına zamanında bâşlamayan firmalara, tahsis edilen arsanm metrekaresine göre her ay için bir dolar ceza uygulanıyor. Serbest bölgede 500 metrekareden daha büyük parsel tahsis edilen fırmalar, üstyapılarını kendileri kurabiliyor. lecegini savunuyorlar. Ancak Kaddafi'nin bu arzusunu gerçek leştirmesiyle hem ulusal hem de uluslararası arenada itiban artacak. Kaddafi daha şimdiden suyu ortak kullanmak için Mısır'a teklifler yaparken, göçebe hayatı yaşayan Bedeviler, çiftçilik yapacakları günü dört gözle bekliyorlar. ^tınmda eşitsizlik ANKARA (ANKA) Yatınmların bölgesel dağılımındaki eşitsizliğin giderek derinleştiği gözleniyor. DPT Teşvik Uygulama Başkanlığı'nın verilerine göre, ocakmart döneminde teşvik kapsamına alınan yatırımlann yüzde 64.4'ünü oluşturan 1 trilyon 706 milyar liralık bölümü Marmara Bölgesi'ne yönelik oldu. DÖVİZ KURLARI Dovizin Cinsi 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fin Markkası 1 Fransız Frang 1 Hollanda Florini 1 Isveç Kronu 1 isviçre Frangı 100 İtalyan Lıreti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinarı 1 Sterlin 1 SJVrabistan Riyali Döviz Alış 1326.50 1066.51 109.18 766.55 36.71 201.44 322.51 226.95 683.59 219.84 919.58 103.03 1049.86 4807.90 2391.01 353.73 Döviz Satış 1333.13 1071.84 109.73 770.38 36.89 202.45 324.12 228.08 687.01 220.94 924.18 103.55 1055.11 4831.94 2404.98 355.50 Efektıf Alış 1326.50 1045.18 109.18 766.55 35.98 201.44 316.06 226.95 683.59 219.84 919.58 100.97 1028.86 4711.74 2393.01 346.66 Efektıf Satış 1346.40 1082.51 110.82 778.05 37.26 204.46 327.35 230.35 693.84 223.14 933.37 104.58 1065.61 4880 02 2428.91 359.04 ABD'den borçlu yoksuüara luııut ışıgı Dış borçlar konusundaki ünlü "Baker Planı"yla tanınan ABD Maliye Bakanı Baker, yoksul ülkelere imtiyazlı faiz için yardım edeceklerini açıkladı. Ekonomi Servisi Borçlu yoksul ülkelere bir umut ışığı daha doğdu. ABD Maliye Bakanı James Baker, ülkesinin en yoksul ülkelerin dış borçlarını ödeyebilmeleri için "imtiyazlı faiz oranı" uygulamasında, "Paris Kulübü" olarak bih'nen Batılı alacaklı ülkeleri destekleyeceğini açıkladı. Afrika Kalkınma Bankası'nın (ABD), Fildişi Sahili'nin başkenti Abidjan'da yapılan yıllık toplantısmda konuşan ABD Maliye Bakanı James Baker, ABD ile Paris Kulübü'nün "en yoksullar" grubuna giren ülkelerin dış borç geri ödemelerinin ertelenmesi anlaşmaları çerçevesinde, "imtiyazlı faiz oranı" uygulamasını destekleyeceklerini açıkladı. Baker, dış borç geri ödemelerinde imtiyazlı faiz oranı uygulanacak yoksul ülkelerin, ekonomik durumlarına göre ayrı ayn belirleneceğini, ancak kendilerinin, bütçe açığı sorunu ve kongre faktörü nedeniyle, bu alanda fazla taviz veremeyecekkrini bildirdi. ABD Maliye Bakanı Baker, kendilerinin de, diğer alacaklı ülkelerle birlikte, "en yoksullar" kategorisindeki ülkelerin mevcut dış borçlarırun vadelerini uzatabileceklerini söyledi. Dış borç krizinin çözümüne yönelik son önerilerinin, ABD yönetiminin "kalkınmakta olan ülkelerin dış borç sorununun, genel olarak degil, ülke bazında ele alınmasına" dayalı yaklaşımıyla uyum içinde olduğunu beUrten Baker, bu ülkelerin yeniden istikrar kazanmalan ve ekonomilerinin büyümesini amaçladıklannı kaydetti. ABD'nin yıllık toplantısından önce düzenlenen bir sempozyumda Afrika kıtası, dünyanın en yoksul ulkelerinin yer aldığı bölge olarak nitelendirilmişti. Ote yandan Üçüncü Dünya'nın en borçlu ülkelerinden Arjantin, alacaklılanna yeni "borç ödeme planı" önerdi. Devlet Başkanı Paul Alfonsin, kreditör yabana bankalann ve hükümetlerin, Arjantin'in dış borçlanna uyguladıkları faiz oranlanru gelecek 3 yıl için yıllık yüzde 4'e indirmelerini istedi. Döviz hesaplam azaldı Yoksul ülke çocuklannın geteceğı, zengin ülke yöneticilerinin elinde. ÇAPRAZ KURLAR $ 1,7304 % 5.8446 % 1,9404 $ 1.4425 B AJman Mariu Fransız Frangı Hollanda Flonnı Isvıçre Frangı 11287 48 $ 126 35 t t 3.7500 S. Arabistan Riyali 1.8040$ Italya; üretı Japon Yeni Tütün ihracatı ANKARA (ANKA) Türkiye'nin tütün ihracatının önemli azalma gösterdiği belirlendi. Devlet îstatistik Enstitüsü'nün belirlemelerine göre, ocak nisan dönemi itibarıyla geçen yıl 214.9 milyon dolar olan tütün ihracatı bu yıl 95.8 milyon dolar düzeyinde kaldı. I Borsada işlemler 2Hazina1M Işlem Bugünkü Bugünkü Sugunku endiçuk s ı y t f s * kapantş mtktan 25500 7500 6750 3600 2050 15600 4700 16300 17700 15200 1600 2900 6000 4075 25500 900 2125 1175 6050 3675 21500 6250 6250 3250 9500 3100 2225 15000 1075 3150 2700 820 1125 1600 7700 610 1775 490 1225 25500 975 26000 7600 6750 3600 2100 15900 4800 16600 18200 15200 1600 2900 6000 4175 26000 900 2125 1200 6250 3775 22000 6250 6250 3300 9600 3100 2300 15300 1100 3275 2725 820 1125 1625 7750 610 1850 520 1275 26500 975 26000 3580 7500 11695 6750 200 3600 150 2050 4105 15900 1300 4800 1670 16600 950 17800 3950 15200 100 1600 300 2900 1500 6000 320 4175 720 25500 250 900 2750 2125 250 1200 2450 6050 521 3725 4920 22000 350 6250 300 6250 11100 3250 1320 9500 2360 3100 5600 2225 2850 15300 175 1100 4600 3250 2200 2700 1850 820 164 1125 300 1600 23985 7750 1150 610 3440 1800 4970 520 34600 1275 7900 26500 335 975 1550 OECD, ABD'yi uyardı: afee En çok sozleşme ffyatı 25500 7500 6750 3600 2075 15800 4700 16300 17900 15200 1600 2900 6000 4075 26000 900 2125 1175 6200 3775 22000 6250 6250 3250 9500 3100 2225 15000 1100 3250 2700 820 1125 1600 7700 610 1800 500 1250 25500 975 lacal: mtktan ortfiy 2600 7620 25606 7511 6750 3600 2080 15757 4741 16336 17847 15200 1600 2900 6000 4093 25700 • Juncehsens tspan. 26000 7500 6800 3500 2025 16500 4800 16400 18000 15500 1600 2900 6200 4150 26O0O 900 2150 1150 6700 3750 21000 6400 6250 3400 9600 3100 2300 14900 1125 3250 2800 860 1100 1625 7800 640 1775 520 1250 28000 1000 Serbest piyusa ekonomisi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) "Serbest piyasa ekonomisi ve planlama" konulu anma ve tartışma toplantısı yarın yapılıyor. Eski Planlama Müsteşarı ve OECD nezdinde Büyükelçi Memduh Aytür'ü anmak amacıyla Türkiye Iş Bankası Genel Müdür/üğü'nce düzenlenen toplantı saat 10.00'da Iş Bankası Genel Müdürlüğü toplantı salonunda baslayacak. UGUN • TürkAmerikan TürkAmerikan tşadamları Derneği'nin düzenlediği yemekli toplantı saat 12.00'de Istanbul Etap Marmara Oteli'nde baslayacak. Akçimento (BU) Akçımento 1 cıl P. Arçehfc Aymar Bagfaş Bolu Çımento Çetık Halat Çtmsa(BÛ) Çukurova El. Doktaş Eczacıbaşı Yatınm Ege Biraalık Ege Gübre Ereglı 0 Ç. GoodYear Gubre Fab Hektaş Izırir D.Ç. Izocam Kartonsan Kav Kepez Elektnk Kepez 1 cı! P Koç HoMıng Kordsa (BÛ) KorumaT Koç Yatnm Lassa(BÜ) Metaş Nasaş Otosan Pımaş Pınar Süt Rabak TDennr D T.lş B.(CK%506DZ) T İs Bankası (B) T.iş B (OflMOBDL) T Şışe Cam T Sıemens Yasaş iştoa ııHctan:... İMKI «adtksi:... Açıklar kapatılmalı PARİS (AA) Ekonomik Işbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), ABD ekonomisine ilişkin raporunda, ekonominin iyi yolda olduğu, ancak bütçe ve ticaret açığımn kapanması için daha fazla çaba harcanması gerektiği görüşünu savundu. Raporda, ABD'de vergi reformlan, antienflasyonist önlemler, ekonominin serbestleştirilmesi tedbirleriyle, uluslararası ekonominin 2. Dünya Savaşı sonrasında, ikinci önemli ve uzun vadeli gelişmesine öncülük edecegi kaydedildi. OECD, bu olumlu gelişmelerle birlikte, ABD'nin 1993 yılına kadar bütçesini dengelemesi gerektiğine işaret etti. Beyaz Saray ile ABD Kongresi arasında, borsa krizinden sonra yapılan anlaşmanın, bütçe arasında, borsa krizinden sonra yapılan anlaşmanın, bütçe açağının 150 milyar dolarda kalması anlamına geldiğine dikkat çekti. ABD'nin dış ticaret açığı nın, doların değer kaybetmesi ile iyıleşme dönemine girdiği kaydedilerek, 1987 yılında ihracatın artması ile uzun yıllardan sonra ABD'nin Gayrl Safi Milli Hasılası'nın artmasına yardımcı olduğu belirtildi. 100 150 1700 650 350 800 100 100 1300 ANKARA (AA) Kredi mektuplu döviz tevdiat hesapları, geçen ayın son haftasında 87.7 milyon dolar azaldı. Merkez Bankası'nın geçici verilerine göre, 20 mayısta 5 milyar 961.5 milyon dolar düzeyinde olan bu hesaplardaki birikim, 27 mayısta 5 milyar 873.8 milyon dolara geriledi. Döviz tevdiat hesaplan, 6 mayıs itibanyla 5 milyar 969.7 milyon dolar, 1 nisan itibarıyla da 5 milyar 964.3 milyar dolar idi. Anılan hesaplar, bu yıl içinde en yüksek düzeyine 5 milyar 981.1 milyon dolar ile 22 nisanda ulaştı. ALTIN eÜMÜŞ Altş Cumhuriyet Reşat 24 ayar altın 22 ayar bıleak 18 ayar albn 900 ayar gümüş 127.500 143 000 19.425 17.480 14.565 Satş 129 500 155 000 19 475 19100 14 605 SERBEST PlYASADA DÖVİZ A6( ] Ootarı Bat Alman Markı Isvıçre Frangı Hollanda Flonni Ingılız Steriini Fransız Frangı . Alış 1352 Satış 1354 783 935 695 2470 231 781 932 692 2445 270 . 279 • 229 c rOIOKOPI makineleri »*»: 117 21 15 l 5 kJt İstanbul 133 03 49 • 133 D3 ! r:a"M 5fl S9 T.C. ZİRAAT BANKASI 3 HAZİRAN 1988 TARİrlıMDEKİ DÖVİZ KURLARI Sjî sfi 1450 200 500 100 100 2750 2050 900 200 1050 200 250 600 750 600 100 1250 1700 2050 1000 1350 164 300 500 2125 1178 6170 3718 21833 6250 6250 3265 9528 3100 2241 15100 1066 3225 2706 IngiltereYle faızler yükseldi LONDRA (AA) Ingiltere Merkez Bankası, sterlinin hızlı değer kaybını durdurmak amacıyla, müdahale faiz oranlarım dün yarım puan arttırarak, yüzde 7.5'den yüzde 8'e yükseltti. Londra Para Piyasası'nda ABD Dolan karşısında dün sabah 1.8012 dolara kadar düşen sterlin, tngiltere Merkez Bankası'nın müdahale faiz oranlarını yanm puan arttırmasının hemen ardından 1.8150 dolara kadar yükseldi. Sterlin önceki gün Londra Borsası'nda 1.8255 dolardan kapanmıştı. Ingiltere'da faiz hadleri, sterlinin hızla değer kazanmasının ve ihracattaki gerilemenin önlenmesi için 17 mayısta son 10 yılın en ait düzeyine, yüzde 7.5'e indirümişti. DÖVİZİN CİNSİ 1 1 1 1 1 1 1 ABOMURI AVUSTRALYA D O U M AVUSTURYA Ş U M BATI A U M H HARKI BELÇbU FRAMI DAIİMA1UU KRORU Fttl MARKKASI DÖVİZ AUŞTL 1326.50 1066.51 109.18 770.38 36.71 201.44 322.51 226.95 683.59 219.84 919.58 103.03 1049.86 4807.90 210.76 2393.01 353.73 1333.13 1071.84 109.73 770.38 36.89 202.45 324.12 228 08 687.01 220.94 924.18 103.55 1055 11 4831.94 211.81 2404 98 355.50 EFEKTİF 1326.50 1045.18 109.16 770.38 35.98 201.44 316.06 226.95 683.59 219.84 919.58 100.97 1028.86 4711.74 206.54 2393.01 346.66 1346.40 1082.51 110.82 778.05 37.26 204.46 327.35 230.35 693.84 223.14 933.37 104.58 1065.61 4880.02 213.92 2428.91 359.04 SATIŞ TL AUSTL SATISTL 1 FRAKSE FRAMI 1 HOUAMIA R O f l M 1 İSVİÇRE FRANGI 100 İTM.YAM ÜRETI 100 JAPOI YENİ 1 KNVEYTDİNAAI 1 NMVEÇ KRONU ISTEMJN 1 S. ARABİSTAN RİYALİ iisvEçnmu 820 9500 3440 3750 9680 6250 1125 1605 7726 1804 610 503 150 1253 25916 1550 975 153.230, 547.44, Sfc ...S73.2M.555 421 T.C. ZİRAAT BANKASI '•Gücüne eri^ilmez"