Katalog

güçlü... PAMUKBANK iyi bankadır 65. Yıl; Sayı: 22896 Cumhuriyet Kurucusu: Yunus Nadi 350 TL. 21 Mayıs 1988 Cumartesi Kimyasal sığmak 1990 'a kadar tamamlanması öngörülen / ABD, SEİA 'ya ilişkin ek mektubun ' İncirlik 'teki modernizasyon planına göre tüm f onaylarmasından sonra üslerde modernizasyon fpersonel özel kimyasal savaş elbiseleriyle ^/çalışmalarına izin verilmesi için Türk ' donatılacak. Bu giysiler her biri 80 kişi alan, Vhükümetine baskı yapıyor. Planlanan "yenileştirmeler"in başında da Adana'daki İncirlik yeraltında betondan inşa edilmiş sığınaklarda giyilip çıkarüabilecek.Sığınaklar,her türlü bombaya dayanıklı. üssüne kimyasal savaş sığınakları inşası geliyor. UFUK GÜLDEMİR WASHINGTON Amerıkan yönetimi İncirlik üssüne hev biri seksen kişilik kimyasal savaş sığınakları inşasına izin koparmak için yoğun girişimler yapıyor. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Rozanne Ridgeway, önccki gün Temsikiler Meclisi Dışişleri Komitesi Avrupa ve Ortadoğu Alt Komitesi'nde üyelerin sorularını yanıtlarken Türk hükuraetinin SEİA'ya ilişkin ek mektubu onaylamasına karşın "tam işbirligine geçiltmemiş olmasından" yakmmıştı. Ek mektup, bilindiği gibi tek başına değil, ek mektubun da "ek mektubu" var. Buna göre tncirlik'teki F16'ların sayısı 48'e çıkarılıyor, aynca Amerikan uçaklan İsrail Negev çölunde olduğu gıbi Konya'daki atış alanında da eğitim yapabiliyor. Ek mektuba "ek mektup"un ABD'ye sağladığı bir başka yarar da bir sureden beri uykuya yatırılmış olan üs modernizasyon faaliyeüerine izin vermesı. Ancak modernizasyona ilişkin maddelerin yorumlanışında görüş ayrıhkları var. Bunlar öylesine belirgin ki nitekim önceki gunku Avrupa ve Ortadoğu Alt Komitesi toplantısında Başkan Hamilton, Dışişleri Bakan Yardımcısı Ridgeway'e "Türltlerin guçlükler çıkararak anlaşmayı ihlal edip etmediğini" sordu. Hamilton.bu sorusuyla, bir bakıma Amerikan yoneuminin söylemek isteyıp de söyleyemediği duygulara tercüman oldu. Özellikle Pentagon çevreleri Türkiye'nin "Ek mekiubun ruhu dogrultusunda sortınsuz evet diyebileceği. ancak nedense demediği bazı puruzler bulıınduğu" iddiasında. Edinilen bilgiye gQre bunlann başında Adana'daki tncirlik iıssunde yapılacak "iyileşlirmeler" var. ABD yönetimi ustelik buna vade bile biçmiş: 1990. Bu tarih.e kadar İncirlik ussundeki tum uniformalı personelin, adam başına dört tane duşecek şekilde, dokusunda kömur bileşimleri olan özel kimyasal savaş elbiseleriyle donatılmasv ongöruluyor. Kimyasal tehlike sürdüğu surece personel, içinde tuvalet ihtiyacının giderilmesine yardımcı olacak özel cepler de bulunan elbiseyi çıkarmıyor. Bu elbise ancak her biri seksen kişilik özel kimyasal savaş sığınaKİannda çıkanlabiliyor. ABD Savunma Bakan Yardımcısı Tidal McCoy'un bürosunun takipçisi olduğu ABD Hava Kuvvetleri üs modernizasyonları çerçevesinde 1990 yılına kadar tamamlanması düşünülen tncirlik sığınaklarının yeraltında betondan inşa edilmesi öngörülüyor. Doğrudan sığınağa isabet edecek bir bomba dışında her turlu bombadan korunabileceği bildirilcn sığmaklara çeşitli aşamalardan geçilerek girilebiliyor. Personel hava boşluğu olan her bölmeye geldiğinde üzerindeki kimyasal savaş elbisesinin bir parçasını çıkarıyor. Sığınaktan ayrılırken ise yeni bir takım elbise giyiyor. ABD, bu tür modernizasyon faaliyetleri için şimdi eskisinden çok daha fazla bastı(Arkası Sa. 8, Sü. 8'de) ABD, Incirlik'te modernizasyon çalışmalarına izin verilmesi için bastırıyor Kıbrıs içiji gergin günler NEW YORK BM'nin zirve arayışı Pere; de Cuellar BiW Genel Sekreteri Perez de Cuellar'ın, haziran başında Kıbns'la ilgili görüşme yapmak üzere KKTC Cumhurbaşkanı Denktaş'ı New York'a davet ettiği büdiriliyor. Kıbrıs Rum toplumu lideri Vasiliu ile de görüşecek olan Cuellar, iki toplumun liderini biraraya getirmek için çaba harcıyor. Vasiliu, Denktaş'la görüşmeyi kabul ettiği için zirvenin gerçekleşmesi Türk toplumu liderinin tutumuna bağlı. da BM Silahsızlanma özel Toplantısı'na katılmak üzere New York'a geliyor. Başbakan özal'dan bir gun önce genel kurulda konuşacak clan Vasiliu BM Genel Sekreteri ile görüşecek. Diplomatik kaynaklar Vasiliu'nun Denktaş ile görüşmeyi kabul ettiğini belirtiyorlar. Bu durumda zirvenin gerçekleştirilmesinin Denktaş'ın cevabına bağlı olduğunu öne süruyorlar. Bilindiği gibi Kıbrıs toplumlararası görüşmeleri konusunda BM Genel Sekreteri'nin son girişimi 29 (Arkası Sa. 8, Sü. 6'da) ŞEBNEM ATİYAS NEW YORK Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği'ne yakın kaynaklardan alınan bilgilere göre, BM Genel Sekreteri Javier Perez de Cuellar KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ı haziran başında New York'a davet ettı. Hazırlıkları uzun zamandır devam eden BM Genel Sekreteri'nin bu yeni girişimi, Kıbrıs Rum ve Turk liderlerini New York'ta göruşturmeyi hedefliyor. Kıbrıs Rum toplumu lideri Vasiliu, mayıs sonun Hükümetin değişiklik tasarısı da işyasalarını ILO ilkelerine uyduramadı Üruğ'un dava dosyası 10. Daire'de ELO, makyajı beğenmedi Vluslararası Çalışma Örgütü Uzmanlar Komitesi'nin 1988 raporunda Türk iş yasaları için 'kısıtlama" olarak nîtelenen maddeler, hükümetin hazırladığı ve önümüzdeki hafta Meclis Genel Kurulu 'nda görüşülecek tasarısmda yer almıyor. IŞIK KANSU ANKARA Hükümetin çalışma yaşamına ilişkin yasa değişikliklerine Uluslararası Çalışma Örgütü'nden (ILO) vize yok. ILO uzmanlar komitesinin 1988 raporunda "kısıtlama" olarak belirtilen hükümler, hükümetin hazırladığı ,asa değişiklikleri içinde yer almıyor. ILO uzmanlar komitesi raporunda, Türk hükümetinin serbest toplupazarlık göruşrrteleri için gerekli önlemleri almasını dilerken, yasal kısıtlamalann toplupazarlığın geiişmesini teşvik etmediği kaydedildi. Hükümeıin hazırladığı veTBMM'ye sunduğu yasa değişikliği tasanlan önümüzdeki hafta, genel kurulda görüşülecek. ILO uzmanlar komitesinin ILO'nun haziran ayında yapılacak konferansı oncesi hazırladığı raporda, Türkiye'nin onayladığı ve "örgütlenme ve toplupazarlık haklanm" düzenleyen 1LOnun 98 sayüı sozleşmesinin uygulanması açısından kaygılar dile getirildi. Raporda, uzmanlar komitesinin daha önce de Türk çalışma yaşamını düzenleyen yasalardaki hükümlerinin bir bolümünün 98 sayılı sözleşmeye uymadığını vur guladığı kaydedildi. Raporda, toplusozleşme yapabilmek için işkolunda yüzde 10, işyerinde yüzde 50 baraj aranması, bir yasal grevin Bakanlar Kurulu'nca 60 gün ertelenebilmesi ve bu erteleme sonunda zorunlu tahkim kurumu olan Yüksek Hakem Kurulu'na gidilmesi gibi hükumlerin ILO'nun 98 sayılı sözleşmesi ile uyuşmadığına bir kez daha dikkat çekildi. ILO'nun üzerinde durduğu yüzde 10 işkolu, yüzde 50 işyeri barajı konusu, hükümetin hazırladığı yasa değişiklikleri tasansın(Arkası Sa. 8, Sü. 4"te) 200 müyonhık tazminat Danıştay'da LEFKOSA Kıbrıs'ta diyalog zor KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, "Vasiliu ile görüşmem o kadar kolay değildir. Böyle bir görüşmeden önce ortadan kaldınlması gereken karmaşık sorunlar var. Bunlar hakkında otu,nlu yanıt ahnması gerekir ki bir araya gelelim " derken, Vasiliu, Denktaş'la görüşmeye hazır olduğunu, ancak bu görüşmenin "Kıbrıs sorununun esası üzerinde" olması gerektiğini söyledi. LEFKOŞA (AA) KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, "Vasiliu ile görüşmem o kadar kolay değildir. Böyle bir görüşmeden önce ortadan kaldınlması gereken karmaşık sorunlar vardır. Bunlar hakkında olumlu bir yanıt alınması gerekir ki bir araya gelelim" derken, Rum yönetimi lideri Vasiliu, Denktaş'la görüşmeye hazır olduğunu, ancak bu gorüşmenin "Kıbns sorununun esası üzerinde" olması gerektiğini söyledi. BM Genel Sekreteri Perez de Cuellar'ın, Kıbrıs konusunda yenıden harekete geçtiği öne sürüluyor. Rum basınına göre, Cuellar, Özel Siyasi tşler Yardımcıhğı Dai(Arkası Sa. 11, Sü. 4te) Danıştay 10. Dairesi, eski Genelkurmay Başkanı Necdet Üruğ'un başvurusunu "tçerik, görev ve yetki, idari merci tecavüzü, ehliyet, husumet ve süre aşımı" konulannda inceieyecek. ANKARA (Cumhurnet Biirosu> Eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral Necdet Üruğ'un "MİT raponı" konusunda Başbakanlık aleyhıne açtığı 200 milyon liralık mane\i tazminat davası Danıştay Tetkik Hâkimi tarafından incelenmeye başlandı. Danıştay'a yakın çevrelerden alınan bilgilere gore, Danıştay, "MİT raporunun Başbakan tarafından hazırlattınldığı kanısına \anrsa" dava görüşulebilecek. A\nı çevreler, "ilgili >asa uyarınca da>anın Danıştay'da görüşiilmesinin uygun bulunmayacağı ve dava dilekçesinin Yüksek İdare Mahkemesi'ne gönderilecegi" goruşünu savundular. Davamn Danıştay"da göruşulmesi uygun bulunursa, davacı Ünığ ile davalı Başbakanlık'tan ikişer kez savunmayanıt istenecek. Bu işlem için ise en az 4 ay sure gerekiyor. Danışıay Savcısının da bir ay içerisinde davaya ilişkin gorüşünü bildirmesinden sonra dava dosyası Danıştay heyetince görüşülerek karara bağlanacak. (Arkası Sa. 8, Su. Tde) HtSSE SENEDİ Borscu 10 ayda yüzde 55 zarar Geçen ağustos aymda şişirilen hisse senedi fiyatlarının hızla gerilemesi tasarruf sahiplerini en iyimser ihtimalle200 milyar lira zarara soktu. ABDURRAHMAN YILPIRIM Yatırımcıya borsa deneyımi pahalıya mal oldu. Parasını genellikle altın ve gayri menkulle değerlendiren tasarruf sahipleri, yeni açılan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'na yönelince 100 milyar liralarla ifade edilen bir kayba uğradılar. Geçen temmuz ve ağustos aylannda şişirilen hisse senedi f'yatları aradan geçen 10 aylık sürede yüzde 55 oranında düştu. O dönemde hisse senedi fıyatlarına göre borsa birinci pazannda işlem gören 43 şirketin piyasa değeri 5 trilyan 294 milyar liraya varmışken, bugunlerde 2 trilyon 383 milyar liraya geriledi. Şirketlerin piyasa değerlerindeki düşüş bu dönemde 2 trilyon 911 milyar lirayı bulurken, bu hisselerin halka açık olan yüzde 33'ünün paylanna düşen zarar miktarı ise 960 milyar lira oldu. (Arkası Sa. 8, Su. 4'te) Yotgo Vasiliu AT ile Kıbrıs bunalımı HADİ ULUF.NGİN STRAüBOLRG A\rupa Parlanıentosu, lurkıvcAT ıhşkileıimn nornıalle>mesini Kıhııs'laW "işgalin" kaldırılması koşukma buj.'.d\au karar ı tasarısını bu\uk bir çoğunlukla kabul etti Bo\k'lıklo lıem AnkaraBruk.ol ılişkilcrır.ın "i>ileşnıe«.ini" Kıbrıs şartına ba|la\aıı Atina \akla>ımı [opluluk bumcsindc yeni bıı hukukı de\anak ka/andı hcm dc Tuık diplomasisinin gecen 25 nısand.ıki orıaklık konscvi oiKcsipdo kabul ctıııcdiği "Kıbris sorıınu. Türki>cAT ilişkilcrini etkiltmtktedir" deyinıı, bu del'a çok daha neı bir biçinıdc, ba>ka bir AT kurumunun resnıi lutumu A VRUPA PARLAMENTOSU Avrupa Parlamentosu kararında neler isteniyor: Türkiye Kıbrıs'taki askerlerini bir takvitn çerçevesinde geri çekmelidir. Kıbrıs'ta yerleşim ve dolaşım özgürlü"ünün serbest olduğu federatif bir cumhuriyet kuruhnalıdır. Türkiyeli göçmenler geri gönderilmelidir. Maraş derhat iskâna açılmalıdır. KKTC'nin Kuzey Kıbrıs'taki Helen kültürünü yok etıneye yönelik çabalan durdurulmalıdır. na donuştu. Diğer bir de>ışle, dunku Strasbourg karanyla, Ankara diplomasisinin Kıbrıs konusundaki genel politikası, Avrupa Topluluğu çerçe\esinde tamamen reddedilmiş oldu. Bu'durum gözlemcilere göre Turki\eAT ilişkilerinin "normalleşme sürecine" yeni \e çok onemli başka bir puruz daha eklcdı. (Arkası Sa. 11, Sü. Tde) BiUMltKNİK ferjncs? ss. Artvin'de yolcu otobüsü ile kamyonet çarpışıp Çoruh nehrine uçtu İ* COSTFLORET RAPORUNA ANKARA'DAN TEPKİ 11. Sayfada ORTAKLIK KONSEYÎ İÇİN F.ALMANYA ARABULUCULUK YAPMAYACAK 11. Sayfada 14 kişi kayıp Otobüs ve kamyonetteki yolcu sayısı tam olarak bilinemediği için kurtulanlar hakkında çelişkili bilgiler veriliyor ARTVtN (Cumhuriyet) Yusufeli ilçesi yakınlarında bir yolcu otobüsü ile kamyonet carpıştıktan sonra Çoruh Nehri'ne uçtular. Kazada 14 kişinin kaybolduğu, 28 kişinin de kurtulduğu bildirildi. Olayda yaralanan S kişi ise ayakta tedavi gördü. Kaza dün saat 13.30 sıralannda meydana geldi. Rize'den Kalkan"ve Hopa'dan Artvin'e geçen yolcu otobüsü buradan aldıği 5 yolcuyla birlikte saat 12 sıralannda Erzurum'a hareket etti. Ancak "Tortullu Cemil" adıyla tarunan Cemil Coşkun'un kullandığı 25 AU 155 plakalı otobüs, Yusufeli ilçesine 10 kilometre uzaklıkta Sukavuşumu mevkiinde, karşı yönden gelen Erdoğan Bayraktar'ın kullandığı 28 AS 619 plakalı kamyonet ile çarpıştı. Her iki araç da çarpışma sonrasında Çoruh Nehri'ne uçtu. Otobüs ve kamyonetteki yolcu sayısı tam olarak bilinmediğinden kurtulan ve kaybolanların sayısı hakkında çelişkili (Arkası Sa. «, Sü, 8'de) Papandreu: Yolun başmdayız Bilim Dünyasını Bugün hleyin Asıl adı, Norma Jean Baker. Şinemanın en buyuk "dışi efsane'terinden biri. 1962'de öldu. Bazılarmın belleğinde "seks simgesi" olarak kaldı. kimilennın yüreğinde de Mollywood'un trajik kurbanlanndan biri olarak. Marityn Monroe'nun hiç yayımlanmamış bir fotoğrafı, bu hafta "Genesis" adlı erkek dergisinde ılk kez yayımlandı. Jack Cardiff ın çektiği fotoğrafa yer veren "Genesis" dergisi, bir de yarışma açtı: Manlyn'e en benzeyen kadın kim? t \ ~,^ Yunanistan Başbakanı Papandreu, Özal'ın haziran ayında Atina'ya yapacağı ziyaretten büyük ve görkemli sonuçlar beklemediğini STELYO BERBERAKİS ATİNA Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreu, Yunanistan'ın en çok satan haftalık mizah dergisi Pontiki'ye, Türk Yunan ilişkileri, Kıbrıs ve ABD üsleriyle ilgili ayrıntılı bir demeç \erdi. Davos görüşmelerinden sonra ilk kez bu denli açık konuşan Papandreu, Özal'ın haziran ayında yapacağı Atina ziyaretinden buyük ve gorken 1i sonuçlar beklemediği(Arkası Sa. 11, Su. l'de) \ ^ ^ j . söyledi, "Bu ziyaretler i >v~ 4 H İ sırasında anlaşmazlık konu'arını yeniden gözden A de s P p n r u n r a a a de Marilyıfe kim benzer?, Cumhuriyet Bilim Teknik, BugUn ve her cumartesi Cumhurıyet'fe birlikte geçirme fırsatı bulacuğız, karşılıklı niyeıleri göreceğiz" dedi. Papandreu, "Özal'ın Atina ziyaretinde görkemli bir şey getireceğine inanıyor musunuz?" sorusuna "Hayır, büyük beklentiler içine girmememiz lazım. Daha başlangıç noktasındayız" vanıtını verdi. DIŞİŞLERİ: ÖZAL İLE YILMAZ AYSl DİLİ 8. Sayfada AT, Kıbrıs, Demokrasi, Davos. İ J ı ş politıkada hareketlı bir döneme giriyoruz. Gerek Avrupa Parlamentosu'ndaki. gerekse TürkYunan ilişkılerindeki son gelişmeler, dikkatlerin diplomatik gündemde odaklaşmasına yol açmaktadır. Bu gelışmeler, dış politikanın Türkiye için ne kadar duyarlı bir alan olduğunun altını bir kez daha çizerken, aynı zamanda ülkemizde ıç ve dış politikanın bazı açılardan ne denli ıç ıçe geçtiğini, birbirlerini etkilediğini sergilemektedır. • Suriye'ye yeş>l ışık Irun ve Hızbulluh orgutu, Güney Beyrut'a Sıırıye ınudahalesine kur^ı deeıl. 3. Sayfada Avrupa Parlamentosu'nun Strasbourg'da iki gün ust üste kabul ettiği karar tasanlan, ülkernız açısından hıç de hoş değildir Avrupa İbpluluğu'nun danışma organı nıteliğındekı Avrupa Parlamentosu'nun benimsedıği birinci Karar. Türkıye'de demokrasi ve insan haklannın bugunku durumuyla ılgılıdır. Kararda, "ınsan hakları ve temel özgürlukle(Arkosı Sa. 11, Sü. l'de) HASAN CEMAL • ChiracBarre ittifakı l'ransa'du ıkı bııyuk sai kurulu$, milleivekılı seçiınlerinde orlak aday çıkannu karurt aldılar. 3. Sayfada • Yasaklara ve zamlara karşı kitap Turkıye'de yayınalığın, dulujmyla kıtabın geleceğı giııikçe kararıyor. 4. Sayfada • ABD, belleği zayıf bir ülke Meksikalı \uzur Curlos Fuenteb, Aınerıkalılaru, "Bir ztınıanlor devrimcı olduğunuzu unutuyorsunuz" dıye sesleniyor. i. SayjatU î • İşkence Türkiye'de yaygın Llustuıarası AJ Orguıii, Türkiye'de siyusı lutuklutarın işkenceye tabi lııtulduğunu bildirdi. Orta Sayfada • Ürün bedellerinde ödeme sorunu Desıekleme alıını kapsuınında urun befıvllerimn peşin odentııesi sortın oldu. Ekonomi'de • Transfer el yakıyor /. lipn gozde futbokulan transjer borsuunda doğan rekabet ortamında fıyaılurını yukselttı. Spor'da • Restorasyon tartışması L'znıunlar. eski eserlerın yenilenmesı konusunda değışik gorusler öne suruyor. Arka Sayfada • Öğrenciler sınav maratonunda Bayruın laıılınde dınlenen oğrencilen, onuınuzdekı gunlerde zorlu stnavlar beklıyor. Arka Sayfada Kapalı Kutu... MİT, basın için bir kapalı kutudur. Bu kapalı kutu, özellikle, olağanüstü dönemler sonunda biraz açılır gibi olur. Çünkü, olağanüstü dönemlerdeki sorguları ve operasyonlan yönlendirir. Bu yüzden MİT görevlilerinin adları önce mahkemelerde açıklanır, sonra bu adlar başında yer alır. 12 Mart dönemindeki işkenceli sorgular sonunda birçok MİT görevlisinin adları bu günlerdeki mahkemelerde açıklandı. Sonra bu adlar birer birer başında yer almaya başladılar. (Arkası Sa. 8, Su. l'de) UGUR MUMCU GOZLEM