Katalog

28 ARALIK 1988 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Ebu JSidaVdan başsağlığı LOCKERBİE (AA) İskoçya'mn Lockerbie kasabasmda geçen çarşamba gunü PanAm uçağının düşmesi üzerine ölenlerin kimlikleri tespit edilmeye başiandı. Bu arada El FetihDevrimci Konseyi lideri Ebu Nidal, İskoçya'mn Lockerbie kasabasmda, PanAm uçağının kazasında ölenlerin aileierine başsağlığı mesajı gönderdi. Çin'de reformlara fren Kalinikhta Enflasyon oranının % 30'u aşması ve bütçenin sürekli açık vermesi üzerine fıyat reformu ertelendi. Merkezi hükümet, yerel yönetimler üzerinde tekrar kontrolü sağlamaya çalışıyor. Dıs Haberier Servisi Sovyetler Birliği ile Doğu Avrupa ülkeleri ekonomide daha "Bbenü" bir yola yönelirken, ekonomik reformları ilk başlatan sosyalist ülkelerden biri olan Çin'in merkezi kontrole kaymaya başladığı bildiriliyor. Bu olgunun temel nedenleri ise Ulkede enflasyon oranının 1* 30'u aşması, bütçenin sürekli açık vermesi. The W ashington Post gazetesinin Pekiiftnuhabiri, Çin'in 10 yıl önce başlattığı ekonomik değişiklik programının ruzını yitirmeye başladığını ve ülke liderlerinin bu konuda artık eskisi kadar iyunser olmadıklarını belirtiyor. Muhabir, ekonomik reformlann miman 84 yaşındaki Deng Şiao Ping'in otoritesinin de azalmakta oldnğunu büdiriyor. Ekonomik reformlar, gerçi üretimi arttırdı ve Çinlilerin yaşam standardını yükseltti. Özellikle tarımsal üretim büyuk oranda artış kaydetti. Ancak bu başarı Çinjilerde kısa sürede zengin olmâ arzusunu da uyandırdı. Oysa, ekonominin olanakları buna yeterli bulunmadığından yolsuzluk ve ruşvet gibi olaylar hızla arttı. Reformlar yüksek enflasyonu da birlikte getirdi. Kontrolsüz banka kredileri, talebin arzı aşması ve işçilere keyfi kararlarla ölçusüz biçimde dağıtılan primler, fiyatlann yükselmesine yol açtı. Bu arada merkezin denetiminden kurtulan yerel yönetimlerin savurganhkları ve hesapsız yatırımlan da enflasyonun artmasında önemli rol oynadı. Bu ortamda, yönetim ekonomik reformları frenleme ve merkezin denetimini arttırma yoluna yöneldi. Çin yönetiminin halen iki önemli hedefi, enflasyonu durdurmak ve yerel yönetimler üzerindeki otoritesini tekrar kumak. Bu bağlamda hükümet, fiyat reformunu da eneledi. Batılı uzmanlar ise Çin'de ekonomik reform programının başarıya ulaşması için fiyat reformunun şart olduğunu belirtiyorlar. 'a göre enflasyon ve bütçe açığı Deng'iyıprattı DUNYADA BUGUN AIİSİRMEN Olympic Havayolları'nın Atinaistanbul seferini yapan uçağında oturmuş, kemerleri bağlamış, sabahın köründe havalanmayı bekliyorum. Aklımda Omonya Meydanı ve "dostlarm en koyusu, arkadaşlar içinde ölümden önce en sonuncusu" Yani ile Beykozlu laternacı Panayot'un torunu kara gözlü Yani'nin dostu ve de "Yasemenli Aspasya'nın, kâfur kokulu Aspasya'nın, Paskalya çiçeği sarısında, dilinde kıvılcım dilinde yılan, dilinde aynalar ve çeşmeler" Aspasya'nın tutkunu Sait Faik... "Ne iyi ediyor da, Frango Karaoğlan Sait Faik'i 'Ellence'ye çeviriyor. Ne kadar az kişi Sait Faik kadar köklü bir dostluk köprüsü oluşturabilir, Ege'nin iki yakası arasında" diye düşünürken yanımda bir yolcu beliriyor. Pencere kenarındaki yerine geçmesi için yol veriyorum. Beyaz saçlı, beyaz pos bıyıklı, altın dişli yolcu önce özenle yanıma yerleştirdiğim şapkamı eziyor üzerine koyduğu sigara ve içki paketiyle. Hıçbir şey söylemeden paketlerin altında büzülmüş şapkayn kucağıma alıyorum. Yerine yerleşen yol komşum, bir türlü kemerlerini bağlayamıyor. Ona hareketle nasıl yapılacağını gösteriyorum. Gülümseyerek teşekkürünü belli ediyor. Bir kaç İngilizce sözcükle, Arabistarv da bir yerlerde olduğunu anlatmaya çalışıyor. Kırmamak için gülümsüyorum. Oysa canım konuşmak istemiyor. Bir akşam öncesini ve Omonya Meydanı'nı düşünüyorum. Atina Havaalanı çevresindeki binalara sürtünürcesine havalanıyoruz. Biraz sonra uyarı ışıkları sönüyor, birer sigara yakıyoruz. Derken kahvaltılar geliyor. Hostes, doldurulacak fişlerı getırince pasaportumu çıkarıyorum. İşte o an yammdaki yolcu birden sevinçle konuşmaya başlıyor: Türk müsün? Evet. E^e öyleyse deminden beri neden konuşmuyorsun? 3ı!mem, Türkçe bildiğini bilmiyordum da... pıimez o(ur muyum istanbulluyum. istanbul'da mı oturuyorsunuz? Yok Atina'da, gemiciyim, son olarak Arabistan'a gittim. istanbul'a gezmeye mi gidiyorsunuz? Evet, annem Arnavutköy'de oturur. Her yıl bu sıralar giderim, onu ve arkadaşlan görmeye. Sonra yammdaki koltuğa yerleştirdiği naylonu gösterip, sigaraların kartonunun kentte 1800 drahmi olduğunu söylüyor. Paralara yazık diyor, halbuki havaalanında 900 drahmi. Sonra pasaportunu bana uzatıp; Şu fişi benim için doldurur musun diyor Adına bakiyorum Nikoli, İstanbul 1923 doğumlu pasaport adı Nikolı olan Niko, doğduğu ve uzun yıllar yaşadığı kente yaklaşmanın coşkusuyla konuşuyor Bir ay kalırım, belki de iki, param var diyor. Meslek hanesine gemici mi yazayım diye soruyorum. Yok diyor, sen yine de serbest yaz. Sonra yıne anlatıyor: Şimdi Arnavutköy'de bizım çocuklar beni bekliyorlardır hep. Çok iyi çocuklardır. Ben onlara sigara aldım, rakı da aldım. Ne sevinecekler benı görünce. Bakıyorum. Bu adam Sait Faik'ın kitabından çıkıp gelmiş dostlardan biri mi? Yoksa yaşanmış olduğu halde, düşlerle eşit olan geçmişin dünyasında kalmış olan Atina'dan uçağa binmis kanlı canlı bir gerçek bir beni adem Bir an yine bir gün öncesine dalıyorum. Atina'nın Omonya Meydanı'nda akşam oluyordu ve de yağmur yağıyordu. Ekselsiyor kahvesinde, oturuyordum. "Alemdağ'da Var Bir Yılan ve Az Şekerli"nin sayfalarını çeviriyor, Kalinikhta'ya göz atıyordum. Yıllar önce bir gün, Sait Faik'in Kaliniktha'yı yazdığı sarı defteri Oktay Akbal'ın önüne fırlatıp; Oku, bu ne be, hikâye mi bu, nedir demesini görür gibi oluyor ve okuyordum: "Şimdi Atina'da Omonya Meydanı'nda akşam oluyor. Atina kahvelerinin teraslarında bir ançüezle, bir yeşil zeytin ve bir kadeh mastika duruyor kimin önünde? Kimin önünde olursa olsun. Pire'den denizanası kokusu geliyor. Akropol'den Sokrates iniyor. Sen Yanaki! Dostlarm en koyusu! Arkadaşlar içinde ölümden önce en sonuncusu! Atina sokaklarından geçerken yıldızlara bak. Yıldızlar seni sandallara. kayıklara. vapurlara ve adalara götürecek. Oünyanın bütün adalarını gezeceksin. Dünyanın bütün sandallarına bineceksin. Elinde naylondan 35lik bir oltayla deniz diplerinden balık sanıp, fosforlar, yakamozlar, parıltılar yakalayacaksın. Balığa boşver! Düşün Yanakimu beni. Bin bir yıldızın sırtına. Adaların içinde bir Burgaz adası vardır. Bir sandal vardır, tam Kaleyeros'la Laandros'un gözüktüğü nişanda. İşte o benim. Ben sandallar içinde bir sandal, denizler içinde bir deniz, insanlar içinde bir insan. Yani Omonya Meydanı'nda akşam oluyor. Gökyüzünden sandallarla şarkılar geçiyor. Arabalarda ışıklar kayıyor, bir at kişnemesi duydun mu? Bir tayton geçti mi delicesine aklından.. ve Omonya kahvelerinin camından! Bil ki, ben Taksim Meydanı'nda abidenin önündeki çayırın kısa parmaklı demırlerine oturmuş seni düşünüyorum. Seni düşünüyorum. Seni düşünüyorum Yanaki. Gece oldu. Karlar sönmek üzere. Işıklı ilanlar sönüyor. Otlar kararıyor. Bir tavernadan üç gitar sesi geliyor. Mavrodafni kaldırımlarında kırılıyor. Sen oteline kadar yürümeyi düşünme. Atina ile Pire arasındaki metro çoktan işlemiyorsa işlemesin, hava güzel, yürürsün. Martılar Sivriada1 da ayın ışığında dönüp duruyorlar. Barbara Vasili paitosuna girdi, uyudu. Ben seni düşünüyorum Yanaki. Sonra Aspasya'nın söylediği Kefalonya havasından çıkan rüzgâr Sivriada'nın denizini ürpertiyor. Yanaki, Omonya Meydanı'nda ışıklar sönüyor. Kahve kapanmak üzere. Yeşil zeytıni ye. Şu duzü yuvarla. İşittin mi Pire'den gelen vapur düdüğünü? Ben Galata Köprüsü'ndeyim o dakka. Bir Hollonda şilebi Okmeydanı'ndadolaşan mapusane kaçkınına sesleniyor acı acı. Üsküdar iskelesine iniyorum. Parmaklığa dayanıyorum. Sen yeşil zeytini neden yemedin? Omonya Meydanı'ndaki Ekselsiyor kahvesinin garsonu: "Kalinikhta Kiryos" diyor bana. Benden de bir Kalinikhta sana. Panço!" Gemi battı, 250 kişi kayıp DAKKA (AA) Bangladeş'te bir kargo gemisi, Dalesvari Nehri'nde bir yolcu teknesine çarptı. Kaza sonucu alabora olan teknedeki 250'yi aşkın kayıp yolcunun öldüğü samlıyor. DengMn durumu Ülkede ekonomik durumun bozulmasının Deng Şiao Ping'in otoritesini olumsuz yönde etkilediği belirtiliyor. Washington Posl'un muhabiri, enflasyon \e yolsuzluk olaylarırun Deng'i yıprattığını ve muhafazakârlann Deng'e karşı seslerini ytıkselttiğini bildiriyor. Ancak Deng'in reform programına alternatif olarak somut bir pıogram da ortaya atılmadığından şimdilik kısa vadeli önlemler alınmakla yetiniliyor. Böylece ekonomi, uzun vadeli bir stratejiden yoksun olarak günlük Sudari'da fiytıt artışına protesto HARTUM (AA) Sudan'da yaklaşık 5.000 kişi, hükümetin açıkladığı zamları protesto etmek amacıyla başkent Hartum'da gösteri düzenlerken ülkenin güneydeki ikinci biiyük kenti Ded Medani ile kuzeydeki Atbara kentlerinde de genel grev başlatıldığı bildirildi. Hartum 'daki gösteriye katılanlar arasında işçi ve öğrencilerin çoğuntukta olduğu haber veriliyor. Deng • Otontesinı yitiriyor. sorunların yol açtığı gereksinmelere göre yönetiliyor. Öte yandan, Çin Maliye Bakanı Wang Bingoian önceki gün yaptığı açıklamada, yüksek enflasyon hızı yüzünden, Çin'in gelecek birkaç yıl içinde ciddi mali sorunlarla karşılaşacağına dikkat çekti. Çin Maliye Bakanı Wang, bütçe harcamalarının çok hızlı, ancak vergi gelirlerinin çok yavaş arttığından yakınarak, kaynak sıkıntısınm giderek ciddileştiğini belirtti. Son 9 yıldır sürekli bütçe açığı verildiğini hatırlatan Wang, vergilerin arttırılacağını, yatınm harcamalarmın kısılacağını, merkezi ve yerel yönetim bütçelerinin daha sıkı kontrol edileceğini, bütçe hedeflerinin aşılmasının önleneceğini duyurdu. Çin Maliye Bakanı Wang, personel ikramiyeleri, ziyafe: ve hediye harcamaları ile kamu kuruluşlarına araba, lüks eşya ve ekipman alımı için fon aynlmasına kesinlikle izin verilmeyeceğini vurguladı. Arap Birlîği, ABD'yi uyardı ABD Başkanı Reagan'ın Libya'ya karşı tehditleri, uluslararası barış ve yumuşama ortamım yok etmeye yönelik olarak nitelendirildi. Paris'te 711 ocak tarihlehnde toplanacak Kimyasal Silahlar Konferansı'nda 1925 Cenevre Konvansiyonu görüşülecek, Konferansa Libya da katılabilecek. Dış Haberier Servisi Arap Birliği, ABD'yi "Oluşturuîııiaya çalışılan uluslararası banş ve yumuşama havasııu tehdit ederek gerilimi yukseltmeye çalışmakla" suçladı. Örgüte üye 22 ülke, Libya'ya muhtemel bir Amerikan saldırısı halinde, ABD ile ilişkilerinin tehlikeye gireceği yolunda da uyarıda bulundu. ABD Baskanı Ronald Reagatı^ ın, Libya'nın kimyasal silah üretimi yaptığını öne sürmesi ve buna kjşı müttefikleriyle birlikte bir "ledbir" düşünüldüğü yolundaki açıklamaları üzerine önceki gün Tunus'ta toplanan Arap Birliği örgutu, bir bildiri yayımladı. Arap Birliği'nin bildirisinde Libya'ya "tam destek" ilanı yapılırken, "ABD'nin herhangi bir saldırı girişimi bölgedeki gerilimleri tırmandınr ve Arap Amerikan ilişkilerini olumsuz yönde etkiler" denildi. Bildiride ABD'nin uluslararası hukuka aykırı bir tavır içinde olduğu da vurgulandı ve "ABD'nin tehditlerinin bölgede Arap iilkeleri tarafından sağlanmaya ve korunmaya çalışılan uluslararası banş ve yurnuşamayı bozmaya yönelik olduğu" kaydedildi. ABD'nin kimyasal silahlar konusunda Israil'e karşı aynı duyarlığı göstermediğine de dikkat çekilen bildiride, "İsrail işgali alündaki bölgelerde ve Güney Ijibnan'da kullanılan kirayasal silahlar karsısında ABD'nin sessizligini de hayretle karşüıyoruz" denildi. Arap Birliği Genel Sekreteri Şadli Klibi de Tunus toplantısını açış konuşmasında, "Arap iilkeleri, Amerikan suçlaraalannın riskine ve örgiit üyesi iilkelerden birine karsı girişilebilecek bir saldırı >a karşı ABD'yi uyanr ve kardeş Libya ile dayanışmasını duyurur" deınişti. öte yandan AP'nin haberine göre 711 ocak tarihleri arasında Fransa'nın başkenti Paris'te toplanacak olan kimyasal silahlarla ilgili konferansa Libya'nın da katılmasının beklendiği bildirildi. Konferansta kimyasal silah kullanımını yasaklayan 1925 Cenevre Konvansiyonu'nun güçlendirilmesi üzerinde durulacak. Tunus toplantısı bildirisinde Libya'ya ftam destek' Afganistan Sovyet işgali 9. yıldönümünde protesto edildi Dış Haberier Servisi Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgalinin 9. yıldönümunde dün bir çok ülkede protesto gösterisi düzenlendi. Hindistan, Pakistan ve bir dizi Batı Avrupa ülkesinde duzenlenen gösterilerde Sovyet işgali kınandı ve Afgan halkının kendi kaderini kendisinin tayin etmesı istendi. Londra'daki Sovyet Buyükelçiliği önünde gösteri yapan Afganlılardan uçü büyükelçiliğe davet edildi. Pakistan'ın Peşaver kentinde yaşayan Afgan mülteciler de dün büyuk bir gösteri vaptılar. 100 bin Afganlı mültecinin katıldığı gösteride Sovyetler aleyhinde çeşitli sloganlar atıldı. G. Afrika'da silahlı saldırı JOHANNESBURG (AA) Güney Afrika'da siyahların son iki gün içerisinde gerçekleştirdikleri iki ayn saldırıda toplam 7 kişi öldü. Ülkenin en büyük zenci yerleşim merkezi Soweto'da dün bir evi basan silahlı kişiler, biri siyah polis 5 kişiyi öldürdü. Siyahlar, siyah polisleri ırkçı beyaz yönetimle işbirliği yapmakla suçluyor. ## DUNYA GARANTISI! * Dünya markası olmanın...bü\rük marka olmanın... kalite yönünden kendine güvenmenin koşulları vardır. Örneğin "dünp çapında garanti" sunabilmek gibi. Türk mühendislerinin...Türk işçilerinin en modern teknolojiyi kullanarak ürettikleri 3 model ve 8 tipteki tüm Renault'lar teslim tarihinden itibaren bütün dünyada garantilidir. Renaultgarantisinde ülke \e km sınırlaması yoktur. Türkiye'de yeni araç garanti süresi "ZAMAN RENAUUYU 1 yıldır. Renault Yetkili Servisleri'nde garanti süresi bittikten sonra takılan orijinal yedek parçalar da tüm dünyada 3 ay süreyle Renault Garantisi akındadır. Ayrıca yeni Renault otomobillerinin üstünlükleri 4 ay süreyle OLVr Yöntemi ile "yakın takibe" alınır. Amaç daha iyi...daha garantili...daha konforlu otomobildir. Renault ülkemizde benzersiz yaygınlıktaki 150yi aşkın yetkili semsinde uzman kadrosu.. bolprijinalyedekparça gü\encesive elektronik test cihazlan ile tüm bakım ve onarım hizmetlerini sunar. Zamanın niye Renault'yu hep haklı çıkardığının nedeni bu anlayışın içindedir. •£ i? i* 1989dasizin içingüçle, güvenle... Türkiye'de \e Dünyada, daha...daha da ileriye! Mutlu yıllar dileğiyle. RENAULTMAIS MOTORLU ARACLAR İMALVE SATIS A.S. HAKU • tSTANBUL ŞUBESİ • ANKARA ŞUBESİ • tZMlR ŞUBESİ T& 9 511 ' 6 00 86 18 95 51 52 2 Teşr.f E<es Oetı Ajı 1M F Aısancan T« 19 511 25 40 6C Bcnova • B U f B * ŞUBESİ Mav. Cd 4 Ofgamre Sanav ö 19241 43 21 39 4.0 Ceyar '»u s hm Tff (9711 Za ' 6 ' T» (9 7j •3 05 66 67 • ADANA ŞUBESİ RENAULTSORUMLULUĞU VE DOSTLUĞU SATIŞ SONRASINDA DA EKSİKSİZ SÜRER! RENAULT BıAan 167.A Ba*an)ı«ıar Tei (9*ı 125 27 52