Katalog

25 J04S/M 1988 EKONOMİ CUMHURİYET/11 TÜRKtYE'defi ALTINDÖVİZ SERBEST PİYASADA DÜN Delar (satış) 1778 Mark (satış) 10M Ata Ura (satış) 165.060 M. BANKASI'NDA BUGÜN Dolar (döviz alış) 1781.64 Dolar (efektif satış) 1783.00 Marfc (döviz alış) 1025.70 Marfc (efektif sattş) 1038.14 İntertoank faizi: 60.15 Ekonominin 1989 yılı beklentileri panelde tartışıldı 4 Prof. Demir Demirgil: "Oldukça tehlikelerle karşılaşacağımız bir yol alıyoruz. Büyük ve tehlikeli dönemeçlere varabiliriz. Bu ekonomi artık darboğaza girmiştir ve devamına da imkan yoktur." Ekonomi Servisi Türk Ekonomik Hukuk Araştırmaları Vakfı'nın Etap Marmara Oteli'nde düzenlediği "Türk Ekonomisinin 1989 Yılı Beklentileri" konulu toplantıda konuşmacılar "umut" vermedi. Devlet Bakanı Adnan Kahveei, DPT Müsteşan AH Tigrel, Prof. Demir Demirgil, Prof. Yüksel Ülken, Yapı Kredi Bankası Genel Müdtiru Burhan Karaçam ve sanayici Üzeyir Garih'in konuşmacı olarak katıldığı toplantıda, 1989 "kritik ve tehlikeli dönemeçlere girilen bir yıl" olarak tanımlandı, gelecek yılın daha iyi olacağını söyleyen panelist ise çıkmadı. Panelde 1989'a ilişkin en olumsuz görüşleri Prof. Demir Demirgil dile getirdi. Demirgil hukümet temsilcilerinden ve öteki panelisu lerden pek yanıt gelmeyen konuşmasında, enflasyonun gelir dağılıraını bozduğunu belirtti ve "8990 yıflannda sosyal patlamalar çıkabilir. Tehlikeyi giderici karariar biitçe gonışmelerinin yapıldıgı bugünlerde alınmalıdır" uyarısında bulundu. Imalat sanayiinin 1988'in ikinci çeyreğinde durgunhığa doğru girdiğini ve 1989'da da bunun süreceginin anlaşıldığını kaydeden Demirgil, kaynaklardan büyük payın kamuya gittiğini, özel sektöre yaünm yapacak kaynak kalmadığını vurguladı. Demirgil, "Bn ekonominin artık devamına imkan yoktur. Bu ekonomi darboğaza girmiştir" diye konuştu. 500 bin ailenin gelirini yüzde 1520 arttırmasına karşılık 9.5 milyon ailenin gelirinin yüzde 2 azaldığı 89 tehlikelî dönemeç? TÜSİAD, TOBB ve Özallar MERALTAMER Adnan Kahveci: "Geçmiş yıllardan kaynaklanan dış borç ödemeleri dolayısıyla 1984'ten beri her yıl dışarıya net iki milyar dolar îranfser ediyoruz. Sıkıntı buradadır." TÜSlAD'ın ve Odalar Birliği'nin konsey toplantıları bitti, ama yankıları kulislerde hâlâ çınlıyor. TÜSİAD yöneticileri, TOBB Sanayi Konseyi toplantısının, kendi konseylerinden 4 gün önce yapılacağını öğrendiklerinde "Acaba Sanayi Konseyi bizden sahneyi çalar mı?" diye kaygı duymuşlardı. Ancak "sahneyi çaldıran" asıl TÜSİAD'ın kendi üyeleri oldu. TÜSİAD yönetiminden bir üye "tyi ki elimizde anket, yani kanıt var. Yoksa toplantı tam bir yüzkarası olacaktı" derken, bir diğeri "Baştaki yöneticilere yanlışlar yaptıran, acıkça konuşma cesareüni gösteremeyen şakşakçılardır. Yanlışlar karşısında sustukça ya da °Aman çok iyi buyurdunuz' dedikçe onlara daha büyük yanlışlar yapma fırsatını vermiş oluyoruz" diyordu. Bu arada TÜSİAD toplantısında bekJenmedik biçimde peş peşe hukümet yanlısı konuşmalar yapıldıkça salonu dolduran sessiz çoğunluk, kendi aralarında ilginç konuşmalar yapıyorlardı. örneğin "hukümet SÖZCÜSD değilim, ama..." diyerek kürsüye gelip anketi Uze y r G a n h oluşturanlara catan Alarko Holding sahiplerinden Üzeyir Garih konuşurken, salondakilerden bir bölümü "Alarko'nun devlet ihaleleriyle iç iceUğini unnlma... tstanbul doğal gaz ihalesi, havaalanının genisletilme projesi... Turgut Bey bir işarct çakıp da istihkaklan birkaç ay kesse, ya da havaalanı projesi kuş misali uçuverse... Sen de ne diyorsun beyim" diyordu. Garih'ten sonra Borusan Holding sahibi Asım Kocabıyık kürsüye geldiğinde ise "Maslak'ta kurulacak Disneyland'ın işletmeciliğini Asım Kocabıyık. Net Holdingle biriikte yapacakmış. Aynca Kocabıyık, Eregli'nin saclannı özel fiyatlaria ihraç ediyor mnş" diye fısıldaşmalar oluyordu. Ataköy'de açılan Galleria ile son dönemde övünen Hüseyin Bayraktar, kürsüye çıkıp da sanayi ya ' tınmı yerine hizmetler sektöründe ve turizmde yatırım yapmayı savunduğunda ve hükümetle diyaloğun verimsiz olduğunu vurgulayan TÜSİAD yöneticilerine karşı çıktığmda ise V) HöseVn B a > r r a k t a r SİAD üyelerinin bir bölümü birbirlerini düıtüp, "Sana da Emlak Bankası'nın arazisini yok pahasına verseler ve üstüne bina yapman için aynı bankadan kredi açsalar, sen de böyle konuşurdun" diyorlardı. Anadolu Endustri Holding sahiplerinden Kâmil Yazjcı'nın damadı ve tekstil sektöründeki Damsan firmasının sahibi Üstün Çevik'in ANAP ve özal yönetimiyle ilgili sözleri ise "Onun gönişlerinin işleriyle ilgisi yok. Ama Üstün Bey baska bir Türkiye'de ya da ayda, uzayda falan yaşıyor olmalı" şeklinde değerlendiriliyo/du. ğiştirmek, "istendiginde" pekâlâ mümkün olabiliyordu. Yeter ki toplantıda seslerini yükseltebileceklerin ipleri Ankara'nın elinde olsundu. Ağabey Ozal, "tam bir fîyasko" olarak nitelediği TÜSİAD toplantısının ardından yakınlarına "Korkuyoriar bizden" diyor ve TÜSlAD'ın artık eski güçlu günlerinde olmadığım, çünkü keııdisi sayesinde devletin epey güçlendiğini vurguluyordu. Öyle ya... TÜSlAD üyelerinin çoğunun Ankara ile gobek bağlan vardı. Projektörlerin yöneltildiği öyle bir toplantıda üyelerden biri çıkıp da, hükümete veryansın edecek olsa, hemen ertesi gün kredi ilişkileri olan 2 devlet bankası tarafından çift taraflı prese alınabilir ve o sözleri söylediğine, söyleyeceğine pişman edilebilirdi. EKONOMIDE KULIS Yazar kasada yeni düzenleme ANKARA (ANKA) 1987 yılı satışlan ya da gayrisafı iş hasılatı 15 milyon lirayı aşan mükelleflerin 1 Aralık 1988'den itibaren yazar kasa kullanma zorunluluğu 1988 yılı için kaldınldı. Mükelleflerin bu haktan yararlçınabilmeleri için satışlannın 20 milyon liranın altında olması gerekiyor. tş hasılatı 20 milyon liranın altında olan mükelleflerin yazar kasa kullanma zorunluluğu başlama tarihleri daha sonra yayımlanacak tebliğlerle açıklanacak. Cezasız kalmayacaklar Ekonomide' 89 bPklentilerinin tartışıldığı panelde konuşmacılar gelecek yıl için umut vermediler. nı kaydeden Demirgil, sözlerine şöyle devam etti: "Artık millet calışıp calışmama arasjnda karar verecek duruma geldi. Neredeyse evlerinde kalacaklar. Çünkü işe gidip gelmenin maliyeti ile kazanılan para arasında fark hemen hemen ortadan kalkmıştır. Onnn için ben biraz daha fazla endişeliyim. 1yi bir plan yapılmalı, enflasyonu aşağıya çekecek bir ekonometrik modd ortaya çıkanlmalıdır. Bu modelde enflasyon hedefleri gerçekçi olarak belirlenmeli. Hüküraet zamlan ile hukümet harcamalan da gerçekçi olarak ortaya konnlmalıdır. Yoksa enflasyonu gelişmelerin seyrine bırakamayız. Bu gidişle gelecek yılın enflasyonunun da yüzde 85 olarak beklenmesi normaldir." DPT Müsteşan Ali Tigrel ise enflasyonun makro ekonominin bir numaralı sorunu olduğu konusunda herkesin mutabık kaldığını kaydetti. "Bu sorunun çöziimii orta ve uznn vadeli bir projedir" dedi. 1989 için programda yüzde 49 enflasyon öngörüldüğünü söyleyen Tiğrel, 1989'da konut yatırımlarının artış hızında azalma beklendiğini, Toplu Konut ve Karau Ortaklığı ldaresi'nin gelirlerinin yuzde 30'unun genel bütçeye aktarılmasına devam edeceğini bildirdi. Devlet Bakanı Adnan Kahveei de geçmişten gelen dış borç ödemelerinden dolayı her yıl dışarıya net 2 milyar doların transfer edildiğini, asıl sıkıntının da buradan kaynaklandıfeı söylendi. Kahveei, "Ekonominin verimliliginin artması bu can aatmayı azaltır. Biz onun için altyapıya büyük önem verdik. Bu hem istihdam yaratır, hem gelir dağılımını düzeltid etki yapar. Dar gelirliye getirilen altyapı vatınmlan bazı sosyal sıkıntılan hafifletmiş ve patlamalan önlemiştir. Eğer altyapı yerine uretim sektöriine ağııiık verseydik, verimlilik daha da artardı, ama sosyal patlamalan da önleyemezdik.'" Prof. Yüksel Ülken, oldukça yoğun bir ekonomik bunalım döneminden geçildiğini ve gelecek yılın bu yıldan daha kritik geçeceğini söyledi. Ülken, 1989'da yerel seçimlere kadar seçim ekonomisinin uygulanacağını, ardından zamlann patlatılacağını savundu. Panelin bankacı konuşmacısı Yapı Kredi Bankası Genel Mudurü Burhan Karaçam ise mevduat faizlerinin bu derece yükseltilmesinı prensip olarak kabul edemediklerini söyledi. Yüzde 85 faizden rahatsız oiduklarını vurgulayan Karaçam, faizlerin düşürülmesi için sistemde genel bir mutabakat sağlanması gerektiğini söyledi. Tekstilde 9 ayhk ihracat ANKARA (ANKA) Türkiye'nin dokuz ayhk tekstil ihracatı 2 milyar 404.8 milyon dolara ulaştı. İhracat, geçen yılın aynı dönemdeki 1 milyar 972.8 milyon dolarlık tutara göre yüzde 22 oranmda arttı. Hazine ve Ehş Ticaret Müsteşarlığı verilerine göre, toplam tekstil ihracatının yüzde 73'ünü üç kalem oluşturdu. Bu üç kalemden Orme eşya ihracatı 713.8 milyon dolarla ilk sırayı alırken, mensucattan giyim eşyası ihracatı 618.6 milyon, pamuk ve pamuk mamulleri de 417.5 milyon dolara ulaştı. Türkiye, dokuz ayda 2.4 milyar dolar olan ihracatının 1 milyar 666 milyon dolannı AET ülkelerine yaptı. OPEC'te anlaşma umudu Ekonomi Servisi Petrol thraç Eden Ülkeler Örgütu OPEC'e üye ülkeler, İran ile Irak arasındaki anlaşmazlıkları gidermek üzere önemli bir adım attılar. Kendi kotalarından fedakârlık ederek Irak'ın kotasını arttırıp bu ülkeyi kota sistemi içine çekmeyi kararlaştıran 11 ulkenin bu çözüm önerisini görüşmek Uzere dün ülkesine giden İran Petrol Bakanı Gulamnza Agazade, toplam üretim kotasının da 18.5 milyon varile çıkanlmasının duşunülduğunü söyledi. OPEC'e üye'13 ülkenin petrol bakanlannı bir araya getiren kartelin kış dönemi toplantısı bu akşama ertelendi. Gelişmeler ile ilgili son durum hakkında hükümetinin görüşlerini almak üzere dün sabah ülkesine giden İran Petrol Kartel üyelerinin Viyana'da. günlük Cıretjm mıktarını arttırrna yolunda ön an Bakanı Agazade'nin dönüşünu laşmaya başvurmalan rafinerilere akan petrol miktarını. fiili üretimin 21 mil bekleyen bakanlar dün de ikili görüşmelerini surdurdüler. yon varilı aşmış olması nedeniyle arttırmayacak. Yarına kadar bir anlaşma sağlanamaması durumunda petrol fıyatlarının hızla duşeceğini savunan uzmanlar, Viyana'daki son gelişmeleri değerlendirirken "anlaşma nmudu"nun doğduğunu belirttiler. üzmanların anlaşma umudu diye yonımladığı gelişmeleri, Agazade ülkesine giderken gazetecilere açıkladı. Buna göre, halen Irak'ın hariç tutulduğu 15 milyon varillik toplam üretim kotasının, Irak'ı da dahil ederek 18.5 milyon varile çıkarılması ve 18 dolarlık resmi fıyatın korunması hedefleniyor. Agazade, Irak'ın kota arttırma talebinin kartele üye 11 ülke tarafından, kendi kotalarından fedakârlık edilerek karşılanmasının hedeflendiğini söyledi. Petrol karteli 18.5 milyon varillik kotayı ve tran'ın istediği payı kabul ettiği takdirde, halen 2.4 milyon varil günlük üretim kotasına sahip olan lran'ın bu kotası 2.64 milyon varile yükselecek. PETROL FİYATLARIYÜKSELİYOR SSCB'de yatırım İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) TürkiyeSSCB 11. Dönem Karma Ekonomik Komisyon toplantılarına katılmak üzere gelen SSCB Dış Ekonomik Işler Bakanı Konstantin Katuşev "Holdinglerinizi, şirketlerinizi ortak yatırım için ülkemize davet ettik. Bu işbirliğinde yalnız holding ya da büyük şirketlere değil küçük ve orta boy işletmelere de ihtiyacımız var" dedi. Izmir Valisi Nevzat Ayaz'ı dün sabah makamında ziyaret eden Katuşev "Şu anda SSCB'de kuntlan ortak yatırım tesisi sayısı 120'yi bulmuştur. 500 tesisle ilgili olarak da görüşmeler sürmektedir. SSCB aynı şekilde Türkiye ile ortak yatırım yapabilir. Biz Türkiye'den gelen yatırım tekliflerini inceliyoruz" dedi. Nitekim Ozal kardeşlerin cumartesi günü toplanan TOBB Sanayi Konseyi ile ilgili tepkileri de aynı mantığın uzantılanydı. O toplantıda çok bağıran, hukumeti cesurca eleştiren sanayiciler, herhalde "cezasız kalmayacaklardı." Örneğin Sanayi Konseyi Başkanı Şinasi Ertan ve Izmirli konsey üyelerinin ağız birliği etmişçesine hükümete yönelttikleri sert eleştiriler, Özal kardeşlere göre İzmir'in zor durumda olan en büyük sanayi gmbuna sahip çıkmak ve onu kollamak içindi. Yoksa çimento sektoründe işler tıkınnda, Şinasi Ertan'ın da keyfı yerindeydi. Bu mantık, Ankara'daki siyasal çevrenin görüşunü yansıtıyordu. Bürokrasi ise siyasal çevrelerle pek aynı görüşte değildi. Devlet Planlama Teşkilatı'nda, Hazine'de, Merkez Bankası'nda Istanbul'daki toplantılar dikkatle takip ediliyor, hazırlanan raporlar ya da Şinasi Ertan'ın, Sakıp Sabancı'nın, Ömer Dinçkök'ün konuşma metinleri ciddiyetle okunuyor, önemli yerlerin altları çiziliyordu. Geçen hafta sonu toplanan Sanayi Konseyi 1 nin Başkanı Şinasi Ertan, hayatından meranundu. Toplantı oldukça canlı geçmiş, üyeler eteklerindeki taşları dökmüş, yankı yapan ve belleklerde kalacak bir gün yaşanmıştı. TÜSİAD Yönetim Knrulu Ömer Dinçkök epey üzgündü. Yakın çevresine "Salı günkü toplantıdan büyük bir ders aldım. Bundan böyle kapalı kapılar ardında mangalda kül bırakraayanlann, kapılar açıldığında hangi ölçüde süt dökmüş ke Ömer Dınckflk diye donebildiklerini kestirebiliyorum" diyordu. TÜSlAD'ın salı gunkü toplantısını konuk olarak dikkatle izleyen tstanbul Ticaret Odası Başkanı Yalıra Erez ise şu fıkrayı anlatıyor: "Bir yörede halk her sezon ağaya 1015 kilo eritilmemiş yağ yollarmış. Gel zaman git zaman yörenin gençleri itiraz etmişler, 'Biz Yalım Erez. yağımız;, neden ağaya yolluyoruz' diye ve 'yollamayalım' demişler. Yörenin görmüş geçirmiş bir ihtiyarı, 'Bakın habersiz yapmaym bu işi. Ağa fena kızıp intikam alabilir. Dilerseniz birkaçınız ağa>3 gidip danışın' demiş. Bu öneriyi beğenenler ağanın huzunına çıkmışlar. Bir bakmışAnkara ne düşünüyor? lar ki karşılarında 2 metre boyunda dev gibi bir TÜSİAD ve TOBB'un toplantıları hakkında adam. Ağa bunları görür görmez 'Ne istiyorsunuz?' diye kükremiş. Ağanın huzuruna çıkmaAnkara ne düşünüyordu? dan önce mangalda kül bırakmayan gençler, Sızan haAğam. biz size yag gönderiyorduk ya...' diyecek berlere göre olmuşlar. Ağa 'Ne olmuş yağa?' diye bir kez daTÜSlAD'ın ha kukreyince gençler, 'O yağlar eritilmemişti. anketi ya da Dolayısıyla siz zahmet edip odun toplayıp, ateş Sanayi Konyakıp o yağlan eritmek zorunda kalıyorsonuz. Diseyi'ndeki yonız ki biz bundan böyle bu yağlan eritip size sert çıkışlar, yollayalım ki, bu zahmetten kurtulun' demişler!' özal kardeşErez fıkrayı anlattıktan sonra, "Eğer bu sanaler tarafın yiciler gerçeği söylememekte ısrar ederlerse, ben Yusuf dan pek de Tur 9 ut O z a l °2al de dayanamayıp ağaya eritilmiş yağ yollayıvericiddiye alınmamıştı. Nasıl olsa kendilerine yakın rim" diyor. işadamlanna telefon edip toplantılann akışını de Kotacdar Ihraç fiyatları düştü ek vergiye köpürdü ~ Ocakağustos dönemindeki ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre değer olarak yüzde 25 artarken, miktardaki artış yüzde 70'e ulaştı. Böylece ton başına birim fıyat 737.6 dolardan 544.4 dolara indi. ANKARA (ANKA) Türkiye, ihracatını ucuzlatarak arttırıyor. Yılın ilk sekiz ayına ilişkin veriler, ihracattaki değer artışının, miktar artışının çok altında kaldığını ortaya koydu. ANKA'nın resmi verilere dayanarak yaptığı hesaplamalara göre, ocak ağustos dönemindeki ihracat geçen yılın aynı dönemine göre değer olarak yüzde 25 artarken, miktardaki artış yüzde 70'e ulaştı. Bu gelişme sonucu, ton başına birim fiyat yüzde 26.2'lik gerilemeyle 737.6 dolardan 544.4 dolara indi. Birim fiyat gerilemesi, tarım ürünlerinde yüzde 52 gibi çok yüksek bir düzeye çıktı. Tarım ürünu ihracatında geçen yılın ocakağustos döneminde 888.1 dolar olan ton fiyatı, bu yıl 426.3 dolarda kaldı. Birim fıyatın, sanayi ürünlerinde yüzde 22.1'lik azalmayla 857.9 dolardan 668 dolara indiği görüldü. Madencilik ürünleri ihracatmdaki birim fiyat ise yüzde 2.7'lik artışla 113.3 dolardan 116.4 dolav yükseldi. Türkiye, sekiz ayda 13 milyon 73.1 bin ton ihracat yaparak 7 milyar 116.7 milyon dolar döviz elde etti. Geçen yılın aynı döneminde ise 7 milyon 706.1 bin tonluk ihracat yapılarak 5 milyar 683.8 bin dolar tutarında döviz geliri sağlanmıştı. Ithalatta tersi bir eğilim gözleniyor. Geçen yılın ilk sekiz ayındaki ithalatta ton başına 300.9 dolar olan ortalama fiyat, bu yıl ay KISA KISA Icra İflas Yasası ANKARA (ANKA) "Borcundan kurtulma" davası açan, ancak bunda haksız çıkan borçlu, borcunu yüzde 40 fazlasıyla ödeyecek. lcra îflas Yasası 'nda değişiklik yapan yasa, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre süre kazanmak için imzasmı inkâr eden borçlular, yüzde 40 dışında, aynca yüzde 10 oranmda bir para cezasına mahkum edilecek. "Menfı tespit ve istirdat" davalarmda davanın alacaklı lehinde sonuçlanması halinde borçludan, borçlu lehinde sonuçlanması halinde ise alacaklıdan, uğradığı zarar nedeniyle en az yüzde 40 tazminat istenecek. ÜMİT ASLANBAY Ürdüri'e askeri elbise StVAS (Cumhuriyet) Ürdün askerinin elbise gereksiniminin bir bölumünün Sivas'tan karşılanacağı öğrenildi. Basbakanlık Toplu Konut ve Kamu Oriaklığı, Sivas özel îdaresi, Sivas Belediyesi ve Sümerbank tarafından oriaklaşa yaptırılan ve bu yıl ortalannda faaliyete geçen Sivas Hazır Giyim Fabrikası'nm Ürdün Silahlı Kuvvetleri ile bu konuda bir protokol imzaladığı bildirildi. Kısa adı SİHAZ olan fabrikamn yetkilileri, gelecek yıl 200 bin adet asker etbisesi imal edilerek Ürdün Silahlı Kuvvetleri'ne teslim edileceğini söylediler. Migros'ta et fiyutı indirildi Ekonomi Servisi Migros yetkililerinden alınan pilgiye göre, 26.11.1988 tarihinden itibaren bütün migros mağazalarında, et fiyatlannda indirim yapılmasma karar verildi. ANKARA Türk hükümetinin "kola"lı içkilere koyduğu ek vergi Amerikan kola şirketlerini kızdırdı. Pepsi Cola, Coca Cola ve RC, Amerikan Elçiliği aracılığı ile Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'na bir "nota" göndererek üzerlerindeki ek verginin kaldırılmasıru, aksi halde Türkiye'deki yatınmlarını gözden geçireceklerini "kibar bir dille" ilettiler. Üç Amerikan şirketi, diplomatik "teammüllerin" aksine Dışişleri Bakanlığı'm atlayarak dogrudan Hazine Müsteşarlığı'na gönderdikleri yazıda, diğer "yumuşak içkilere" ek vergi konulmazken, Amerikan kolalanna nicin konduğunu anlayamadıklanru belirttiler. Yazıda kola şirketlerinin 177 ülke ile iş yaptıkları, ancak Amerikan kola şirketlerine bu tür özel vergi uygulayan tek ülkenin Türkiye olduğunu vurguladılar. Amerikan kolalarımn alkollü içki olmadığı, ancak Türkiye'deki bu vergileme sistemi ve enflas; yon ile büyük bir pazar kaybına ve uretim düşüşUne yol açacağı savunulan yazıda, bu durumun yapılması düşünülen yatınmları da etkilediği belirtildi. Hazine'nin üzerinde araştırmalarını sürdurduğü yazıda daha sonra "kibar bir şekilde" olası gelişmeler şöyle belirtildi: "Bir finna halen Türkiye'de 13 milyon dolarlık şişeleme fabrikasını Türk hukumetinin özelleştirme planı çerçevesinde alacaktır. Diğer finna ise Birleşik Devletlerde halen Türkiye'deki yatınmları konusunda toplanoJannı sürdürmektedir." Yazıda aynca, kola fırmalannın Türkiye'de yaklaşık 40 bin insanı çalıştırdığı ve yıllık en küçük yatırım ise 100 milyar Türk Lirasını bulduğu vurgulandı. Alınan bilgilere göre Hazine yetkilileri, konuyu ilgili yerlerle görüştükten sonra kola şirketlerine kararını bildirecek. Türk hükümeti, 1985 yılında katma değer vergisi uygulamasına geçmiş, ardından alkollü ve kolalı içkilere yüzde 15 ek vergi getirmişti. • CENAJANS yapımı beş reklam filmi, Veri Araştırması nı dönemde 307.7 dolara yüksel Gnıbu tarafından yapılan en beğenilen reklam fllmleri di. Birim fiyat artışı yüzde 2.6 olaraştırmasında ilk 11 reklam du. filmi arasında yer aldı. İthalatta, özellikle miktar yö • EKSER Danışmanlık nünden büyük ağırlığı bulunan Şirketi'nin düzenlediği Yönetim ham petrol çıkanldıktan sonra ya Geliştirme Seminerleri'nden bir pılan hesaplamaya göre ise birim yenisi yazın başlıyor. Seminer 1 fıyat yüzde 10.6'lık artışla 433.2 aralık tarihine kadar sürecek dolardan 479.3 dolara çıktı. • JOHNSON Wax firmas,ı Tarım ürünü ithalatında birim Türkiye'de dördüncü yılına fiyat yüzde 13 artarak 677.9 do girdi. Yıllık satış hacminin 8 lardan 766.1 dolara, sanayi ürünü milyar olduğu belirtilen firma ithalatında ise yüzde 13.3 artarak ürünlerini yer bakım sistemi, 575.6 dolardan 652.1 dolara yük özel ürünler ve yardımcı seldi. Maden ürünleri ithalatında maddeler olarak gruplandınyor. ki birim fiyatın ise ham petroldeki ucuzlamanın etkisiyle yüzde • EZCACIBAŞI Topluluğu 9.7'lik azalmayla 114.3 dolardan kuruluşlarından Sanipak, yeni 103.2 dolara gerilediği hesaplan ürünü ORKİD SÜPER'i bu ay başında piyasaya cıkardı. dı. DÖVİZ KURLARI Dövizin Cinsi 1 ABD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilinı 1 Batı Atman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fin Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florinı 1 İsveç Kronu 1 İsvıçre Frangı 100 italyan Lireti 1 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinarı 1 Sterlın 1 S.Arabıstan Rıyali DAviz Alış 1761.64 1533.51 145.83 1025.70 43.97 265.27 431.46 300.24 909.71 293.12 1226.34 138.06 14.55 6316.38 3250.23 469.71 Döviz Satış 1765.17 1536.58 146.12 1027.76 49.07 265.80 432.32 300.84 911.53 293.71 1228.80 138.34 14.58 6329.04 3256.74 470.65 Efektif Alış 1761.64 1507.44 145.83 1025.70 48.14 265.27 424.13 300.24 909.71 293.12 1226.34 135.71 14.30 6209.00 3250.23 461.72 Efektif Satış 1783.00 1552.10 147.60 1038.14 49.57 268.48 436.69 303.88 920.74 296.68 1241.21 139.74 14.73 6392.97 3289.64 475.40 ÇAPRAZ KURLAR S $ $ S 1,7174 5,8674 1,9364 1,4364 8 Alman Markı Fransız Frangı Hollanda Flonnı isvıçre Frangı $1275.96 İtalyan Lıretı $ 121.07 Japon Yeni S 3.7504 S. Arabıstan Rıyali £ 1,8450$ Borsada işlemler ÖnceN seans kapar, Akçımento Arçeiik Aymar Bagfas Brısa Celık Halat Cımsa Ç Elektnk K*tas E Yatırım Ege Bıracılık EgeGübre Er D Celık EreğiOC(HMUI GoodYear Gubre Fab Güney Bıraalık Hektaş Izmır DÇ Izocam Kartonsan Kepez Elektnk Koç Holdıng Ko^dsa Koruma Tarrnı Köytaş Koç Yatnm Makına Takım Metaş Nasaş Omuksa Otosan Pınar Süt Potyien Rabak Sarkuysan TDemDök Teletaş î Is Bankası (B) T 1 B ,C)C«5(KX; T Şışe Cam Yasaş 2475 3800 2800 1850 5300 4000 4800 7550 2900 1100 5250 5850 4900 6200 2975 2450 ZSKatM Bugunku Bugunku Bugunku en düşuk 91 1&S» kapanış 2400 3750 2900 1925 5300 3950 4700 7550 3075 1125 5150 2550 3800 2900 2025 5300 3975 4900 7750 3075 1125 5200 5950 4750 6200 2900 2475 5750 1300 18500 6350 2925 4075 4225 1250 2175 1275 2250 3050 1150 1700 1475 2550 2500 3350 1600 1175 2475 3800 2900 1975 5300 3950 4900 7600 3075 1125 5200 5800 4750 5800 2875 2425 ALTIN GÜMÜŞ Alış Cumhuriyet Satış 165 000 175 000 24 800 24 200 18 500 390 Fteşat 24 ayar aJtırt 22 ayar bileak 18 ayar altın 900 ayar gümüş 162.500 167 000 24 700 22100 18 575 340 SERBEST PİYASADA DÖVİZ Alış ABD Doları Batı Alman Markı İsvıçre Frangı Hollanda Florinı Ingilız Stertını Fransız Frangı 1775 1036 1230 910 3252 301 Satış 1778 1038 1235 915 3280 303 Ittt Iştenı mıktan yapılan fiy 15250 1170 2500 3750 2900 1975 5300 3950 4900 7750 3075 1125 5200 5800 4750 6000 2875 2450 5750 1300 18500 6350 2925 4075 4150 1225 2150 1275 2250 3050 1150 1700 1400 2550 2500 3300 1600 1175 Kooperauflere özel kuruluş aenetimi ANKARA (C«mhuriı H BüTOSUJ Sanayi ve Ticaret Bakanliğı Teşkilatîandırma Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Şahin kooperatiflerin denetiminin özel bağımsız denetieme kuruluslanna bırakilabileceğini söyledî. Devtet denetieme elemanlan derneğinin (Denetde) düzenlediği "Kooperatifkr Yasası'ndaki Değişiklikler ve Kooperatiflerin Denetimi "konulu panelde konusan Şahin, "Merkcz Bankası ve diğer bankalann nygııladıgı bağımsız denetfat sisteminin kooperatifler alanında da başanlı oiacagına iaanıyonım" dedi. Mustafa Şahin, ekim ayında y&rürlüğe giren yeni Kooperatifler Yasası'nda bakanlığın bağırnsız denetim kuruluşlarına kooperatifleri denetieme görevinin verilebileceğira beürterek, bu görevlendirmenin nitelik ve kurallarının henüz açıklığa kavuşturulmadıftını söyledi. KentKoop Genel Başkanı Marat Karayalçın, kooperatiflerin özel kuruluşlarca denetlenmesinin sakmcalı olacağını, bu nedenle de bu tür bir uygulamaya karşı oldukiarını bildirdi. Karayalçın, özel denetim mekanizması yerine, kooperatiflerin kendi içlerinde özdenetim sağlamaları görüşüne yer verdi. Karayalçın bu amaçla yasalar çerçevesinde bir "Kooperatifler Denetieme Kurumu"nun kurulmasım önerdi, öneride şu görüşler yer aldı. "Denetieme kuramonda sanayi bakanlığı denetim etemanlan, devlet denetieme kurulu ejemaalan ve kooperatiflerin kendikrİBİn beürlediği uzman denetim ekmanlan yer alsın. Bu elemanlardan oluşruralan kurum, son derece moderm btr çalışraayla denetimlerini sürdürstin. Aynca kooperatif geliri ve giderleri arasında Sanayi Bakanlıgı'na aktanlaa pay, yeni oluşturalacak denetieme fonuoa aktanlsın." Karavalçm'ın önerisi benimsenerek, daha ileride tekrar eie ahnmasına karar verildi. En çok soz ağıriıkJı ortfiy 2492 3773 2900 1960 5300 3953 4800 7643 3075 1125 5191 5827 4750 6013 2879 2448 5680 1300 18476 6350 2922 4075 4174 1233 2157 1275 2250 3000 1150 1700 1401 2550 2482 3306 1600 1175 1405 1000 2180 1203 4040 7658 9030 100 710 625 138 250 a 9 T C ZİRAAT BANKASI 26 KASM 1SS8 TARİHİMDEld DÛVfc KURLARI ^ Şjj 840 720 5750 4750 5800 2875 2425 85d 850 850 850 850 160 DÖVİZİN CİNSİ 1 ABDDOURI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 AVUSTURYA ŞİÜMİ 1 M T I ALMAM MJUUU 1 BELÇİKA FRANGI 1 DANİMARKA KRONU 1 FİHMARKKASI 1 FRANSB FRANH 1 HOLLAMM FUMİHİ I BVEÇ KRONU I bVtÇBE F R A K I 0 0 İTALYAN ÜHETİ JAPON YENİ KANADA D O U R I KUVEYT DhUAI NORVEÇ KRONU DÖVİZ 1765.17 1533.51 146.12 1027.76 48 97 265.27 431.46 300.84 911.53 293.12 1228.80 138.06 14 55 1481.61 6316.38 271.65 3256.74 469.71 1768.70 1539.65 146.41 1029.81 49.16 266.33 433.18 301.44 913.35 294.29 1231.25 138.61 14.60 1487.54 6341.69 272.73 3263.25 471 59 EFEKTİF 1765.17 1504.42 146.12 1027.76 48.97 265.27 423.28 300.84 911.53 292.53 1228.80 135.43 14.27 1453 50 6196.58 266.49 3256.74 460.79 1782.82 1551.94 147.58 1038.03 49.56 268.45 436.64 303.84 920.64 296.64 1241.08 139.72 14.72 1499.42 6392.33 274.91 3289.30 475.35 700 780 710 800 710 Kav 5650 1300 17500 6350 2950 4100 4150 1250 2150 1350 2275 3050 1150 1550 1350 2500 2425 3300 1625 1150 810 480 740 5400 1300 18000 6350 2900 4075 4150 1225 2150 1275 2250 2900 1150 1700 1350 2550 2450 3300 1600 1175 480 760 500 800 5750 1300 18500 6350 2925 4075 4175 1225 2175 1275 2250 2900 1150 1700 1475 2550 2500 3300 1600 1175 780 2150 1000 12225 1073 2230 5642 1500 2283 1230 3000 410 650 700 800 702 ALIŞTL. SATIŞ TL ALIŞTL. SATIŞ TL 500 790 200 260 500 790 100 15430 2135 3583 1010 36400 1150 200 600 150 100 242 480 780 483 781 500 570 520 520 520 550 560 560 600 520 560 520 555 STERLta S. AMBİSTAII RİYAÜ M m niktaft: İIMR nnndi. Midakcl* MU 142.232 *•< •• Işüa taart. nt.S21.Ztt T.C. ZİRAAT BANKASI "Gıicüne erişilmez"