Katalog

'8 HAZİRAN 1987 EKONOMİ CUMHURİYET/13 A T semineri yarın TÜRKİYEUen Halk enflasyon konusunda karamsar 6 Ekonomi Servisi Sokaktakı adam enflasyon konusunda oldukça karamsar bır tablo cızıyor Enflasyon konusunda yaptığımız bır mım ankete katılan vatandaşlarda >ılın ılk beş ayında fiyat artışının yuz de 2530'a ulaştığı goruşu ağırlık kazanırken yıllık enflasyonun yuzde 50'nın uslunde gerçekleşeceğı tahmın edıhyor Hukumetın son ıkı yıldır olduğu gıbı bu yıl ıçın de hedefledığı yuzde 20'lık enflasyon hedefine daha yıhn ılk beş ayında ulaşılması, vatandaş tarafından normal karşılanıvor Geçen yıl enflasyon konusunda yaptığımız bır dığer ankete yanıt veren vatandaşlar Ozal hukumetının enflasyon hedefinı tutturamayacağını ıfade edıyorlardı. Bu \ıl da sokaktakı vatandaş enflasyon hedefinın tutmayacağına ınanıyor Goruştuğumuz vatandaşUtdan Hayık Koptaş (Han odabasısı) "Yıl başında etin kilosunu 1800 liradan alı>ordum. şimdi ıse 3 bin üradan alabılivoruz. Bo>le giderse yıl sonuna kadar fi>at artışı >uzde 50')i aşar" derken, bır dığer han odabasısı Hasan Tayfur "Lokantaya j>idiyorsunuz. Dun 500 lira>a yediğiniz bir vemegi ertesi gun 600 liradan yiyebiliyorsunuz. Halimız perişan" şeklınde konuşuvor Ev hanımı Hatıce Kolar ılk beş ayda fiyatların yuzde 30 cnannda arttığını tahmın ettıgını belırterek "Herhaldc bu gidişle yıl sonuna kadar >nzde 100'u buhır" dıyor Vatandaşlardan bın ıse enflasyonu bır hastalığa benzeterek "ondan hiç bir zaman kurtulamayız" şeklınde konu şuyor. Vatandaşlarla konuşurken, artık her kesımden ınsanın >akından veya uzaktan enflasvon sozcuğuyle ılgılendığını, bu konuda da oncekı yıllara göre karşılastınlamayacak denlı sağiıklı yaklaşımlarda ve>a tahmmlerde bulunulduğunu goru>oruz Ankete ısmını vermek ıstemeven bazı vatandaşlar da "Bugun patlıcanın kilosu 1000 lira. fijatlar almış başını gidivor. Devletın resmı ıstalısliklennde vatandaşın hıç kullanmadıgı mallann fivallan verilip. fi>al artışlan duşuk goslerüı.tor. ()>sa vatandaşın her gun alışverış yaparken karşılaslığı fi>at artışı çok daha fazla" şeklınde goruşlerını ıfade edıyorlar konomi Servisi Ekonomik ve Sosyal Etü tler Konferans Heyeti'nce düzenlenen "AT'ye Başvuru ve Sonrası" konulu toplantı, yann Maçka'daki Destek Reasürans'ta yaptlacak. Devlet Bakanı Ali Bozer'in açış konuşmasını yapacağı toplantının konusmacılan TÜSİAD Başkanı ömer Dinçkök ve Aksigorta Yönetim Kurulu \ışkanı Güngör Uras. Toplantı saat 16.00'da baslayacak. Enflasyon yüzde 50'yi aşar' VATANDAŞ NE DİYOR OSMAN ULAGAY EKONOMİ NOTLARI Türkiye Ekonomisi Nereye Gidiyor? Son günlere kadar iyimser olanlar, Anavatan Partisi'nin temeiıne harç koyanlar bı'le artık bu soruyu sormaya başladılar. Bürokrasinin önemli noktalarında sorumluluk üstlenmiş olan bazı bürokratlann, bu kaygıyı bir süreden beri duyduklan bilinıyor. İş âlemınden yükselen uyarı mesajlarının, "yeniden ıstikrar" talepierının sıklaşrnası da kaçınılmaz görbnüyor. Ekonomının durumu gerçekten kaygı verici. Hangi gostergeye bakarsak bakalım, ekonomının dengelerinin bozulduğunu, alınan önlemlerin geri teptiğini, belirsizlikterin artttğını görüyoruz. Hızlı gıtmeye çalışırken yan yatan, buna karşın hız kesmeyerek yoluna devam etmeye çalışan bır gemıye benziyor ekonomi. Kaptan köşkünde ise sanki bir itiş kakış havası var. Gemiyi kimin, nasıl dengeli bir rotaya oturtabilecegini kestirmek kolay değil. Bu kaygı verici gidişin başlıca göstergelerı şunlar: • Enflasyon, tamamen kontrolden çıkma beiırtılerı gösterıyor. Bır yandan yılın ilk beş ayındakı fiyat artışlan yüzde 4O'ı rahatlıkla aşacak bır enflasyonun habercisı olurken, öte yandan enflasyonu besleyecek uygulamalar surüyor Bu ortam içinde hemen her kesımde enflasyonun kontrolden çıktığı kanısı yaygınlaşıyor ve herkes buna göre yeniden hesap yapmaya başlıyor Bu havanın sürmesi halinde 1987 yılı fıyat artışlarını (Arkası 14. Sayfada) Kamu kuruluşları standartsız A nkara (a.a.) Üreticı diırumundakı çok sayıda kamu JTM. kuruluşunun standartlara uygunluk belgesı ile imalat yeterlik belgesinin bulunmadığı beliriendı. TSE Belgesı olmadan üretım yapan kamu kuruluşları arasında Karabük Demir ve Çelik Fabrikalan, Erdemır, SEKA, Tekel, çimento fabrikalan, Et Balık, TSEK, gıbı kuruluslar da bulunuyor. Yatırımlarda gerileme nkara (a.a.) Devlet Planlama Teşkilatı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatınm sayısı, geçen yıla göre önemli Olçüde geriledi. Geçen yılın ilk 4 aylık döneminde yatınm değerı 2 trilyon 700 milyar lira olan 979 projeye teşvik verilmişken, bu yılm aynı döneminde proje sayısı 765'te, yatınm değeri ise 1 trilyon 650 milyar lırada kaldı. KAKA ^ ^ ^ ^ B I S I S ULUSLARARASI Giyım Sanayicilerinden 22 kişilık bir heyet Istanbul'a geldi. Türk tekstılcılenyle görüşmeler yapacak heyette Japon, Amertkan, Yunan ve Isveçli sanayiciler yer alıyor. Ramazan Karabacak (Esnaf). "flkbeşayda fiyat artışı yuzde 25'i bulmuştur. Yılsonuna kadar sanırım bu, yuzde 50'yi bulur. Enflasyon bizim hastalığımız, kim gelirse gelsin bunu düşuremez. Yani biz enflasyondan kurtulamayız. " Aynur Goçmen (Memur): ' 'Enflasyon herhalde ilk beş ayda yuzde 25 veya yuzde 50'u bulmuştur. Bir yıl içinde ise sanırım yuzde 40'a varacaktır. Boylece yanılmıyorsam, hukumetın yuzde 20'lik enflasyon hedefi asılmış oluyor." Osman Sınağ (Terzı). "İlk beş ayda fiyat artışı herhalde yuzde 3040'ı bulmuştur. Bu, yıl sonuna kadar yuzde 65'/ bulur. Hukumet enflasyonu hedeflediği gibi indiremiyor, çunku bugun ekonomi sağlam bir şekilde rayına oturabilmiş değil." SERMAYE PraASASINDAN Fiyatların hızı kesildi lstanbul Menkul Kıymetler Borsası bınncı pazannda geçen hafta ışlem hacmı 997 mılyon lırava çıkarak 1 milyar Uraya dayandı İMKB Endekri de 21 55 puanlık sıçramayla 416 34 puana ulaştı Boylece İMKB Endeksı ılk kez 400 puanı asarken, bınncı pazarda 229 bın 506 kâğıt el değıştırdı.Bankalann yatınm fonlan oluşturmak uzere hisse senedı alımına >önelmelerıyle baslayan fivatlardakı tırmanış geçen hafta hıanı yıtırerek sürdu Geçen hafta fiyat anışlarının surmesıne karşın taletnn daha çok bırkaç kâğıt uzennde toplandığı gözlendı. Toplam 12 kâğıdın yuzde 20'den fazla değer kazandığı geçen hafta, ıkı hısse senedının fıyatında da <ızde 46'lık sıçrama oldu İMKB bınncı pazannda 15 kâğıt da haftayı zararla kapatırken, bır kâğı'dın değerınde de değişme olmadı Geçen hafta İMKB özel sektor tahvıllennın alınıp satıldığı pazarda 10 mıl>on 862 bın kâğıt 10 5 mıl>ar hra karşılığında el değıştırdı Gelır onakhğı senetlen, Hazıne bonosu ve devlet tahvıllerınde toplam ışlem hacmı de 104 mıl>ar lırayı geçtı Çukurova Elektrık hısselen geçen hafta 96 5 mılyon lıra ıle en yuksek ışlem hacmıne ulaşan kâğıt oldu Bu firma hısselennı sıraayla Rabak, Koruma Tarım, Kordsa \e Bağfaş ızledı Hısse senedınde en çok ışlemı de 213 mılyon lıra>la tş Bankası gerçekleştırdı "YORUM COŞKUNAKDENtz\ Spekülasyvn ve düzenleyicüer •> Gelişnuş borsalarda spekulatıf fiyat hareketlerını onle>en \e hısse senetlennde denge fiyatları oluşturan "market maker veyaregisteredcompetetıve dealar" pazar düzenleyicikurumlar vardır. Bu kurumlar borsada sureklı olarak behrlı dengeler ve spekulatıf hareketlen önlerler "*' Son gunlerde genç borsamızda pazar düzenleyıcilenrun olmayışı ve borsa sıstemının dığer yapısal aksaklıklanndan öturu hısse senetlenfiyatdalgalanmalarında bır benzen görulmejsecek ılgmç gehşmeler yaşandı. n lllkemızin önde gelen ve sermayeJeri mılyarlarla ıfade edılen kuruluşlannn hısse senetlen dunden bugune nomınal değen 50 bın lırayı gecmeyen spekulatıf ışlemlerle yuzde 50'lere varan fıyat hareketlenne sahne otdu. Kanımızca borsamızda uygulanan sıstem kadar spekulatıf fıyat oluşturan ve gun ıçınde ışlem yapılmadığı durumlarda dahı fiktıf arz, veya talep nedenı>le daha yuksek oranlı bır artışa olanak veren bır sıstem daha yoktur Gerçek arz ve talebın yerını borsa uyelennın spekulasyona dönuk arz ve talebının aldığı bır ortamda yatırımcılann beklenmedık zararlarla karşılasacağı açıktır. Fiktıf ışlemlerden doğan aşın fiyat dalgalanmalar.ndan yatırımcılan korumak içın pazar düzenleyıcı kurumlara gerek vardır Pazar düzenleyıcı kurumlann ışlevlermı etkin bir şekılde yenne getırebılmelen ıçın bır baska duzenleme de, şu anda borsa ışlemlennde "portföy" ve "muşten" aynmma da son venlmesıdır. Coşkan Akdeniz Egebank lnvest Menkul Kıymetler Muduru İ ^ ^ BORSANIN İÇİNDEN H 1 f."(i'F Ihiftii .ılırn s.ıtııııı 1 yauılan hısse senetlen Akçimento (BU) Aradohı Cam (E) Arçellk (E) ArçeHkİY) Aymaf (E) Bagfaş Bolu Çimento Çelik Halat Çlnsa Çukurova Elektrik Doktaş Eczacıbaşı Yatınm Ege Blracıl* Ege Gubre (E) Ege Gubre (Y) Ere§li Demlr Çelik GootfYear (Y) Gubre Fabrikalan GüneyBira Hektaş (E) Hektaş(Y) izmir Demir Çelik (E) İzmir Demir Çelik (Y) İzocan KartoBsan (E) Kartonsan (MM) Kav Koç Holding (E) Koç Yatınm (E) Koç Yatınm (Y) Kordsa (BU) Koruma Tarım Lassa Makine Takım Metaş Nasaş Ohmıksa OtosaR Polylen (E) Rabak Sarkuysan T.Demir Döküm (E) T.Demir Dökum (Y) T. İş Bankası (A) T. İş Bankası (B) T. Siemens T. Şişe Cam 1 Işlem Miktarı (His.Ad.) 20 6680 3740 430 420 7330 620 2 095 850 3965 3 465 5650 12 025 635 845 7171 215 16050 5800 1550 1740 25305 2 390 1705 6 275 1395 170 1.980 9420 5505 3345 18310 1575 1845 600 4 395 2 845 5560 100 38590 1725 1850 1115 25 3680 205 7660 En Duşuk Ryat 65000 3300 8500 7700 ?400 7550 18700 7.800 54.000 21000 10100 1175 1750 5850 5500 1550 61000 2 575 1075 3175 2 900 1400 1300 8550 4500 4500 52 000 7450 3000 3000 16900 3500 8150 1425 910 1800 6750 1750 3600 2100 7250 7600 8400 47000 3600 27000 1475 En Yuksek Fiyat 65000 3550 9150 9000 2 550 10400 19600 10900 60000 26000 11400 1250 2 450 6300 5750 1700 61000 2 £50 1250 3525 3100 1675 1450 9000 5000 4 500 54 000 7800 3500 3 275 22 500 4025 9000 1525 910 2 225 7750 2 075 3600 2 525 9500 9300 8700 49000 3925 30000 1800 1987 Yılbaşı (100) 21138 294 31 244 60 246 40 164 52 201 29 242 50 15160 432 00 32798 282 67 11261 21304 21754 23750 13600 274 77 13697 115 74 17350 22519 18508 11154 30050 206 27 14754 32131 22107 20930 14607 17789 16194 42895 10517 158 26 17800 22964 23714 17846 12717 22779 29038 33939 20851 11613 320 22 180 76 "Tasarrufunuza daha yuksek verim istiyor musumız?" "Devlet tahvilinin faizi, verimliliği banka faizlerinden çok daha yuksek Üstelik başka avantajları da var. Devlet tahviliyle yuksek verim istiyorsanız Uluslararası'nda ozel bankacınızla hemen görüşün." Mine Somuncuoğlu Bağdat Caddesi Birım Yonetmeni DÖVİZ KURLARI Dövızın Cınsi ABD Ddarı 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şılını I Batı Alman Markı Belçıka Frangı Danımarka Kronu Fın Markkası Fransız Frangı 1 Hcdlanda Florını 1 Isveç Kronu 1 isvıçre Frangı 100 Italyan Liretı 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Oınarı 1 Steflin 1 S.Arabıstan RıyaJı Dovız Atı? 823 60 588.87 64.65 454.80 21.95 120 85 186 97 136 06 403.63 130 42 548.88 62 82 575 14 2930.96 1346.59 219.63 8 HAZİRAN 1987 Döviz Satış 827.72 591.81 64.97 457.07 22 06 121 45 187 90 136 74 405 65 131.07 551 62 63 13 578 02 2945 61 1353.32 220 73 Efektıf Ahş 823 60 577 09 64 65 454 80 21 51 120 85 183 23 136 06 403.63 130.42 548.88 61 56 563 64 2872.34 1346.59 215 24 Efektıf Satış 835 95 597 70 65.62 461 62 22.28 122.66 189 77 138 10 409 68 132.38 557.11 63 76 583 77 2974.92 1366 79 222 92 INTERBANK ^ KARAKOY BankabrCad No31 33 Karakw Isıanbul Tel 149 14 "4151 40 21 (10 hat) ULUSLARARASI bir dünyn ban kasıdır. ULUSLARARASI BİREYSEL BANKACIUK BİRİMLERI MAÇKA BAÛDAT CADDESİ ANKARA İZMİR Maçka Cad No T1 D2 Maçka Istanbul Bağda Cad \ o 289 Caddebosıan lstanbul tzmır Cad No 26 28 Yenışehır Ankara Cumhunyet Bulvan No 109 Izmir Tel 131 1S 2S1M İS 20 21 Tel % 9 1 1 ^ 2 ' î ^â9 10 61369 12 99 Tel ! 18 11 56 T113 88 99 Tel 25 85 6469