Katalog

Cumhuriyet Sahıbi: Cumhuriyet Maıbaacılık \e Gazeıtcıhk Turk Anonım Şırkoı adma >adir N«di • Genel Yayın Muduru: H t s u Om«l, Muessese MudUru: EmiK Lşakkgil. Yazı Işlerı Müdüru: Ok«s Göneosin. • Habeı Merkea Muduru: Vslçın B*ytr, Sayfa Duzenı Yön«menı AB Acar, • Temsılcıler ANKARA 1 V«lqn Dogu. İZMİR Hikmet Çrlinlut>«, ADANA. Cn*. r tstanbul Haberlerı Reh* Öı, Dı$ Haberltr Ergun Btia, Ekonomı CHman l'lag*), Kultur Cdal t'sler, Magazın Mehmet Ya$in, Spor Danışmanı. Abdulkadir Yucelraan, Duzclıme' Rtfık Durbaş, BüımEJitım n Alp», IşSendıka. Şuknuı Krtcnci. HabsrMa^ırma. Ufuk GBhkmir, Yun Haberlen: Nccdet Dofcuı Koordınaıor Ahrtıri Korutsan. • MaJi Işler: Erot Erkut, 9 Reklam A)ş» Torun:Ek Yayınlar Hulv» Ak>ol • taare Hw*>tn Gurer, tşletme Öndcr Çelik. Bılgılşlenv Sail InaL Basan ve Yayan. Cumhuriv*! Malbaohk ve Gazrtecüık T.AŞ. Turk Ocafc Cad. 39/41 Cağaloglu, 34334 Isı. PK 24fr'.«ant>ul, Tefc 512 05 05 (20 haı), Teta 22246 • Bumlar Ankara: Ziya Gökalp BuMi tnkılap Sokak No: 19/4, Tel: 133 11 4147, Tel« 42344 • Umin H Zıya Bul*m, 1352. Sok. 2/3. Tel: 13 12 30. Tda: 52359 • Ad»tt lnonu Cad. 119 Sok ^ 1 Kat 1. Tel: 1455019731. Tetar 62155. TAKVİM 27 MAYIS 1987 tmsak: 3.37 Güneş: 5.30 ögle: 13.06 lkindi: 17.04 Akşam: 20.32 Yatsı: 22.16 Alevlerle iç içe yaşıyoruz AYSIT GENÇ tstanbul'da her gün yaklaşık 14 milyon lira yanıp kül oluyor. Söndürülmeyen sigaralar, gelişi güzel fırlatüan kibritler, alev alan bacalar derken hemen her ^ ü n 13 yerde yangın çıkıyor. Unutkanlık ve ihmalkârlığın attığı ilk kıvılam bir anda yayılarak, yeterli önlemi bulunmayan binaları itfaiyeden önce ele geçiriveriyor. Osmanhlar zamanından beri alevlerle iç içe yaşamaya alışkın olan Istanbul'da sadece 1985 yıhnda çıkan yangmlann 5 milyar 453 milyon 626 bin liralık zarara neden olduğu belirtiliyor. Bu kadar büyük zarara neden olan en önemli iki etken sigara ve kibrit. îstanbul yangınlarının yüzde 43'ü bu iküıden kaynaklanıyor. Onu yüzde 18'lik bir oranla alev alan bacalar izliyor. Yangına karşı bu kadar kayıtsız olan lstanbullunun önlemler konusunda da fazla duyarh olduğu söylenemez. IstanbuVda çıkan yangınlarda, her gün yaklaşık 14 milyon lira yanıp kül oluyor Basına düşen görevler nkara (ÛM.J Cumhurbaskanı Kenan Evren, Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Beyhan Cenkçi ve Yönetim Kurulu üyelerinden oluşan bir heyeti, dun saat 11.00'de Çankaya Köşkü'nde kabul etti. Cumhurbaşkanlığı Basın ve Halkla llişkiler Müşavirliğı'nden verilen bilgiye göre, Başkan Cenkçi ve Yönetim Kurulu üyeleri, Cumhurbaskanı Evren'e, basına ve sorunlarına gösterdiği içten ilgi dolayısıyla şükranlannı sundular. Evren kabul sırasında yaptığı konuşmada, demokrasinin köklesmesinde sağlam ve sağlıklı bir toplum yapısınm oluşmasmda basına her dönemde daima önemli görevler duştüğünu hatırlattu Bir lisenin yangın söndürme ekibinde adı yer alan göreyli, kendilerinin idare tarafından seçildiklerini, ancak bugüne kadar hiçbir eğitimden geçirilmediklerini söylüyor. Yangın söndürme ekiplerinin nasıl çalıştığını bilip bilmediğini sorduğumuzda, "yangın tüplerinin çalışır durumda olduğundan kuşkulu olduğu" yamtını veriyor. İstanbul ttfaiye Müdürlüğü'nün yayımladığı 1985 yılı yangın istatistiğine göre bir yıl içinde yangın çıkan 4097 binadan ancak 306'sı sigortalıydı. İstanbul yangmlann yüzde 43'ü sigara ve kibritten çıkıyor. bul Imar Yönetmeliğfne göre bir genel merdivenden 20'den fazla konutun faydalandığı binalarda, çok sayıda kişinin bir arada bulunduğu otel, işhanı, düğün salonu ve çok katlı mağazalarda yangın merdiveni bulunması gerekiyordu. Yangın merdiveni bina içinde ise, ısı ve dumana karşı yalıtılmış kapalı bir hacimde bulunmalı, binanın dışında ise her kattaki ortak olanlan sokağa bağlayacak şekilde ateşe dayanıklı malzemeden yapılmahydı. Oysa incelemelerimiz sırasında yangın merdiveni üçüncü kata geldiğinde kesliveren bir hastane ile, yangın merdiveninin duvarları hemen alev alabilecek yağlıboya ile boyanmış çok katlı bir işyeri ve yangın merdiveni bulundurulması şan koşulmasına rağmen böyle bir önlemi olmayan birçok konutla karşılaştık. tstanbul tnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Ertugrul Tıglay yangın konusunda mevcut imar yönetmeliklerinin yetersiz olduğunu savunuyor. îiğlay'a göre, özellikle yarucı ve parlayıcı maddelerle çalışılan imalathanelerde sıkı denetimler yapılması gerekiyor. Konutların büyük bölümünde yangın merdiveni inşa edilmemesini arsadan fedakârlık etmeme kaygısına bağlayan Tığlay maliyeti yükselten tedbirlerin piyasa tarafından itildiğini söylüyor. Peki İnşaat Mühendisleri Odası olarak bu konuda gerekli yerlere uyarılarda bulunuyorlar mıydı? Ertugrul Tığlay'ın yanıtı şöyle "15 yıldan beri tstanbuldaki binalann çuriikliığü konusunda yaptıklanmıza ses gelmedi." Türk fındığına yasaklama r \ oha (a.a.) Katar, MJ Türkiye den fındık, badem, kuru meyve ve diğer tüm gıda maddelerinin ithalatına geçici yasaklama koydu. Katar Haber Ajansı'mn, Katar Ticaret Odası yetkililerine dayanarak verdiği haberde, geçici yasaklama kararımn, Türk ürünlerinin ülkenin kabul ettiği Umitlerin uzerinde radyasyon içerdıği gerekçesiyle ahndığı bildirildi. Katar Ticaret Odası, aynca ülkenin ithalatçılarına bir uyarı gondererek, tüketicilerin korunması amacıyla Turkiye'den söz knnusu gıda ürünlerini almamaları ve odamn kararlanna uymaları istendi. Yırtık hortumlar "Devlet Tarafından Kullanüan Binalano Yangından Korunması Hakkındaki V önelmelik'e göre devlet daireleri, üniversite, lise ve ortaokul gibi binalarda yangın ihbar araçlarının yanı sıra kazma, kürek, kanca, hortum gibi yardımcı araçlann bulundurulması gerekiyor. Ancak bazı okullarda yaptığınuz araştırmalar sırasında vanayla bağlantısı olmayan, yırtık hortumlarla, hatta içine kirli bez parçalarının tıkıştınldığı hortum dolaplanyla karşılaştık. YETERStZ ÖNLEMLER İstanbullu, yangına aldırıs etmiyor. Gerek konutlarda, gerekse iş ve eğlence yerlerinde yangın için abnan önlemler yeterli olmayınca bütün is itfaiyeye kahyor. Onlarsa yoğun trafiği, yangın musluklarının önüne park eden otomobillen aşarak alevlere ulasmaya çalısıyorlar. tstanbul'da sadece 1985te çıkan yangınlar 5.5 milyar liralık zarara neden oldu. yük bir bölümü ise göstermelikten öteye gitmiyordu. Her binarun^uyannda bir yangın söndürme ekibi listesi asılıydı, ama bu listedeki isimler ne herhangi bir eğitimden geçirilmiş, ne bir yangın tatbikatına katılmıştı, cihazların nasıl kullanıldığını bildikleri bile kuşkuluydu. Bir lisenin yangın söndürme ekibinde adı geçen görevli kendilerinin idare tarafından seçildiklerini, ama bugüne kadar hiçbir eğitimden geçirilmediklerini söylüyordu. Yangın sö'ndürme tüplerinin nasıl çalıştığını bilip bilmediğini sorduğumuzda ise "Yangın tüplerinin çalışır dururada olduğundan kuşkulu olduğu" yamtını aldık. Benzer ihmalkârüklar hastane gibi binalarda büyük kayıplara neden olabüirdi. 200 yatak kapasiteli bir hastaneye gittik. En önemli yangın kaynaklanndan biri olabilecek mutfak bölümündeki ocakların bakımı düzenli olarak değil, ancak herhangi bir arıza anında yapıhyordu. Yasak olmasına karşın her katta çay yapmak amacıyla kullanılan en az iki likit gaz tupü bulunuyordu. Herhangi bir yangın halinde tupler arka arkaya patlayabilirdi ve buradaki yangın söndürme ekipleri de eğitimden geçirilmemişti. Hastane görevlilerinin kendileri de önlemlerin yetersizliğini kabul ediyorlardı. Bir başka yönetmelik. tstan Yangının getirdiği zararlar Yangına kimse aldınş etmiyordu, ya getirdiği zararlara. tstanbul İtfaiye Müdürlüğü'nün yayımladığı 1985 yıh yangın istatistiğine göre bir yıl içinde yangın çıkan 4097 binadan ancak 3O6'sı sigortalıydı. Yani zararı tazmin edilebilen binalann oranı sadece yüzde 9.25'di. Halk Sigorta Genel Müdürü Yüccl Günsel halkın sigorta fiyatlarımn ucuz olduğunu bilmediğini, sigorta kavramının Turk toplumunda henüz gelişmediğini, bu nedenle büyük bir potansiyelin teminatsız kaldığtm belirtiyor. Y a n g ı n güvenliği araştırması İstanbul Büyük Şehir Belediyesi ve tstanbul Teknik Üniversitesi arasında ımzalanan protokol gereğince şubat ayında başlatılan "Yangın Güvenligi ve Yangından Korunma Araştırması" çalışmalanna üniversite bünyesinde devam ediliyor. 100'ü aşkın öğretim uyesinin göre\ aldığı araştırma, tstanbul'da yangınla mucadele konusunda me\cut durumun saptanması, gelişmiş bazı ülkelerdeki uygulamalar, yangın ana planının hazırlanması, mevzuat çalışmaları, yatınm ve eğitim planlaması gibi konulan içeriyor. tstanbul itfaiyesini günün koşullarına uygun hale getirmeyi amaçlayan ve 1989 yılında sonuçlandmlması planlanan araştırmanın 750 milyon lira tutarındaki maliyetinin Buyük Şehir Belediyesi'nce karşılanacağı belirtiliyor. Proje Koordinatör Yardımcısı, Yardımcı Doç. Dr. Abdurnüuıuın Kılıç, projede heT biri kendi dalında uzman 10'ar kişilik 10 alt çalışma grubu oluşturulduğunu, her grubun kendi alanmda şu andaki fiili durumu, mevzuatları ve eğitim imkânları, araştıracağını ve olması gereken durum hakkında öneriler hazırlayacağını belirtti. Kılıç, Türkiye'de yangın olayımn ilk defa yangından once ele alındığına da değinerek, en az 5 bin binanın incelenerek aknması gereken önlemlerin saptanacağını ve Madrid, Rotterdam, Milano gibi Istanbul'a çeşitli yönleriyle benzerlik gösteren Avrupa kentlerine ekipler gönderileceğini soyedi. istanbul Büyük Şehir Belediyesi adma aylık koordinasyon toplantılanna katılan Genel Sekreter Yardıması Şahin Tosuner ise araştırma başladıktan 5 ay sonra bir dizi tedbir alarak teorik ve pratik çahşmanın birlikte yürütüleceğini söyledi. Ocakların bakımı Binalann içinde oluşturulan yangın söndürme ekiplerinin bü İLÇELERE GÖRE 1985 YANGESLARI Fatift Kadıköy Beyoğlu Üsküdar Bakırköy Kartal Beşıktaf Ş&i Bayrampaşa Zeyünburnu 426 368 329 216 205 203 197 142 129 117 İSTANBUL'UN TARİHÎNDEKİ ÖNEMLİ YANGINLAR Kapahçarşı da yangından payını aldı Magazin Servisi Osmanhlar döneminde ahşap evlerin dar sokaklar boyunca sıralandığı Istanbul'da yangın sıradan olaylardan biri haline gelmişti. Yangınlar çoğunlukla ticaret merkezi olan Cibali'de başlıyor, sonra giderek kentin içine doğru yayılıyordu. Bu arada Kapahçarşı da bu yangınlardan payını alıyor, kentin ticaret yaşamı felce uğruyor, evleri yanan insanlar komşu kentlere göç ediyorlardı. Yangmlann sıklaştığı dönemlerde halk gece yanları sokaklarda nöbet tutmaya baslıyordu. Zamanla ahşap evlerle birlikte yangınlar da azaldı. İstanbul tarihindeki önemli yangmları şöyle sıralanabilir: 1515 Bedesten çıkan yangın nedeniyle yok oldu. 1569 Bir hafta süren yangın kente buyük zarar verdi. 1586 Yeniçerilerin ayaklanmasının ardından kentte buyük yangın çıktı. 1592 Ayasofya semtinde büyük yangın çıktı. 1633 Cibali'de çıkan yangın kentin beşte birini kül etti. 1645 Beyazıt'ta çıkan ve üç gün süren yangın kentin buyük bir bölümünu kül etti. 1652 Esir Hanı'nda çıkan yangın kentin buyük bölümünu kül etti. 1660 Büyük bir yangm çıktı, ardından başgösteren kıtlık ve salgında pek çok insan oldu. 1665 Topkapı Sarayı'nın büyük bölümü yandı. 1688 Büyük bir yangın ve deprem oldu. 1690 Eyüp ve Mısır Çarşısı yandı. 1693 Ayazma'da çıkan yangın kentin büyük bölümünu kül etti. 1696 Üst üste çıkan yangınlar nedeniyle İstanbul Kaymakamı kentte ahşap bina yapımını yasakladı. 1698 Şehremini Baruthanesi'nin havaya uçması üzerine çıkan yangında yöredeki 425 ev yandı. 1701 Bedesten'de büyük yangın. 1745 Fener semtinde çıkan yangında çoğu Hıristiyanlarm olan 700 ev yandı. 1750 Küçükpazar'da çıkan yangın îngilize kefaletle tahliye / Ingiltere milli maçmdan ' zmir (a.a.) Türkiyesonra Türk Bayrağını yırtnğı iddia edilen tngiliz taraftar Stepher. Andrevv Royle diin çıkanldıği mahkemede kefaletle tahliye edildi. 30 nisan giinü çıkanldıği nöbetçi mahkemece tutuklanan Stephen Andrev/ Royle 4. Asliye Ceza Mahkemesi'nde yargılandı. Sanık, maç sonrasmda aşırı derecede alkoilü olduğunu, Türk Bayrağını bir kaza sonucu ytrtnğını söyledi. Daha önce lngiltere'de başka bir olaydan sabıkası olduğu belirtilen Royle, beraatini istedi. Mahkeme tanıkları da dinledikten sonra Stephen Andrevt Royle'yi 200 bin lira kefaletle tahliye etti. Duruşma öteki tanıklartn dinlenmesi için ileri bir tarihe bırakıldı. YANGIN ÇIKAN BÎNALARDA YAPI MALZEMESİ Tuğla yığma Betonarme Briket yığrna Ahşap Taş yığma 1445 603 281 198 61 Aksaray Yeraltı Çarşı'sı 1975te yanmıstu YANGIN NEDENt ORANLARI Sigara, kibrit 43 Baca tutuşması 18 Elektrik kontağı 8 Likit petrol gazı parlaması8 Kıvdcjm sıçraması 4 Benzin parlaması 4 Elektrik ütüsü ve ocaği 3 Kömür kızışması 3 Gaz sobası parlaması 2 Asit, aseton, tiner, yağ, zifi, mazot, asetilenfosforl Fırın, soba, boru, mangal, ocak bacası kızışması 1 tspirto ocağı, mum, kandil, fener parlaması 1 Çocukların kibritle oynaması, ateş yakması 1 Inşaat hatası 1 Sebebi bilinmeyen 2 Şan Tiyatrosu bu yıl 8 şubatta yanmıstu başka yerlere de sıçrayarak büyük zarara neden oldu. Mercan'da çıkan ikinci yangın semti kül etti. 1808 Yeniçeri ayaklanması sırasında kentte büyük bir yangın çıktı. 1817 Kentte on ay içinde 73 yangm çıkması uzerine halk mahallelerde nöbet tutmaya başladı. Aynı yıl İsveç Elçiliği'nde çıkan yangında Galata bölümü yandı. 1826 Hocapaşa'da çıkan yangın 36 saat surdu, kentin yansı kül oldu. 1833 Cibali'de çıkan yangın kente büyuk zarar verdi. 1839 Babıali yangın sonucu kül oldu. 1870 Valideçeşme'de çıkan yangın Kapalıçarşı'da 1954'te çıkan yangında 1500 dükkân yandu da Beyoğlu ve Taksim'de 5 bin ev yandı. 1872 Kuzguncuk'ta çıkan yangında boğazdaki 600 ev yandı. 1917 Haydarpaşa Garı'nda büyük bir yangın meydana geldi. 1925 Heybeliada'daki yangında 60 ev, 30 dükkân yandı. 1926 Kartal Maltepe yangmında 110 ev ve dükkân yok oldu. 1927 Küçükpazar'da 90 ev ve dükkân yandı. 1929 Tatavla'daki yangında 500 kadar ev yandı. 1933 Sultanahmet'teki yangında Adliye binası yandı. 1942 Fen ve edebiyat fakültelerinin • bulunduğu Laleli'deki bina yandı. 1948 Fındıklı'daki Güzel Sanatlar Akademisi yandı. 1954 Kapahçarşı yangınında 1500 dükkân yandı. 1964 Kuledibi'ndeki yangında 167 dükkân, 25 apartman yandı. 1970 Tepebaşı Şehir Tiyatrosu'nun bir bölümü ve Taksim'deki Kultur Sarayı yandı. 1971 Tepebaşı Şehir Tiyatrosu tümüyle yandı. 1975 Aksaray Yeraltı Çarşısı yandı. 1980 Fener'de plastik fabrikasında çıkan yangında 50'den fazla ev ve işyeri yandı. 1987 Şan Tiyatrosu yandı. Bisiklet kiralama M Kapalı yerlerdekî havakirl" kansere neden oluyor thş Haberier Servisi Güniük yaşamda çok sık kullanılan ve kansere yol açtıkları saptanan maddelere her geçen gun yenileri ekleniyor. Son olarak Amerikalılar buro, ev gibi iç mekânlarda kirlenmeye yol acan kimyasal maddelerin kanser yaptığını ortaya çıkardılar. Amerikan Çevre Koruma Ajansının (EPA) verilerine göre ABD'de her yıl 6 bin 500 lcişi gunluk yaşamda sık kullanılan maddelerin etkisi sonucu kansere yakalanıp oluyor. Kanser >rapıcı maddeler arasında Massachusetts'te atmosferi etkile>en dogal radyoaktif bir gaz olan radon, gaz ocakları, yalıtkan araçlar, yapıştıncüar ve sobalardakı kömürun tam yanmaması sonucu ortaya çıkan karbon monoksit gazı bulunuyor. İç rnekân kirlenmesınde en elkili ve en zararlı madde ise uçucu bir kimyasal sıvı madde olan, kimya sanayıinin birçok dalında kullanılan formaldehid. Fbrmaldehid, formika yapımında, tekstil endüstrisinde ve bazı şampuanlarda kullanüıyor. Bu madde ABD'de geçen 16 nisanda resmi olarak "tehUketi" ilan edildi. Yapılan araşlırmalara göre kapalı yerlerdeki hava kirliliği, acmosferdeki kirlenme için kabul edilen sınırı çoğu zaman kat kat aşıyor. 14 saat formaldehidli hava solumanın, 60 bardak klorlu su içmek kadar tehlıkeli olduğu bildinliyor. Maden parlatıcılarda ve boyalarda da kanser yapıcı maddeler bulunuyor. TAR1M İLAÇLARI Yapılan araşurmalar, ABD'de en çok tuketilen 15 besin maddesinde de kanser yapıcı maddeler bulunduğunu gösteriyor. Bu maddeler tarım ilaçlarmdan kaynaklanıyor ve ABD UlusaJ Bılimler Akademisi'nin verilerine göre bu ulkede kullanılan 53 tarım ilacından 28'i kanserojen. ilano (a.a.) Milano'da, halkı bisiklete binmeye teşvik etmek isteyen kent yetkililerinin başı derde girdi. ttalyan vatandaşlarının, dort tekerlekli araçlar yerine bisikleti tercih edeceğini sanan Milano kenti yetkilileri, deneme niteliğindeki bir uygulamayla 500 tane bisiklet getirterek isteyenlere kiraladılar. Yetkililerin düsüncesi gerçekten de doğru çıktı. Cicili bicili san bisikletleri kiralayan Milanolular, bisikletlehn hiçbirini iade etmediler. Turizm eğitim merkezi e&fat UMli'Vm,,(üı / stanbul Haber Servisi Turizm endüstrisinin çeşitli alanlarında çalıştırılmak üzere eleman yetiştiren Turizm Eğitim Merkezi'nin (TUREM) 4. 'sü , tstanbul Kumkapı 'da açıldı. 5 Konaklatna ve yeme içme işletmelerinde eğitilmiş personel yanında bu işletmelerde çalışmakta olan personelin işbaşı eğitimleri, tercüman rehber kurslan, turizmje doğrudan doğruya ilişkısi olan gumnik görevlisi, emniyet mensupları, şoförler, hatıra eşya satıcılan gibi kamu ve özel sektör kuruluşlan yanında yabancı dil eğitimi de veren İstanbul TUREM, eylül ayında 20'si bayan olmak üzere 80 kursiyer ile faaliyete başlayacak. 14 haziranda yapılacak genel se, py çim'fcr i ç i n propaganda'kâmpanya*sı başladı. Sürekli koatisyonlarla yönetilen ve nk sık hükümet buhranlan geçiren Italya 'da bu seçimler oldukça renkti geçeceğe benziyor. Sosyalist ve komünist partiler gibi ttalya'nm geleneksel oy potansiyeline sahip partilerinin yanı sıra, bu kez Radikal Parti de sandıkta şansını deniyor. Cicci Olina adıyla bilinen porno ytidızı bayan Rona Staüer, goğüslerini "muzır' bir şekilde açarak, Roma yakmlarındaki köylerde Radikal Parti için oy avcıhğına çıkmış. Radikal sözcüğünün son ytllarda politikada tasımaya basladığı anlatna göre 'Cicd\ halyan Radikal Parti'nin en radikallerinden birisi olmaya aday. (Foloğraf: AP) HALKOYU