Katalog

OSMANLI ÎMP ARATORLUĞU' NUN REFORM ÇABALARI İÇİNDE BATIŞ EVRELERİ Ahmet Rasım'm bu önemlı vapııını, gunuımızun dilıyle, Hıfzı V'eidet Velıdedeoglu basıma hanrladı. 1S00 hra IKDV ıçınde) Çağdaş Yayınlan Turkocağı Cad. 39/41 Cağatoğlulstanbul Cu m h u r i yet 64. Yıl; Sayı: 22543 Kurucusu: Yunus Nadi 150 TL. «pr**n>27 Mayıs 1987 Çarşamba kararına vardı. Uygulanmakta olan faiz oranlarının enflasyona göre pozitif olduğunu beürten Merkez Bankası yetkilüeri, "Ancak vatandaşta enflasyon beklentisi ağır basmaktadır. Bu yıizden eskiden biiyük ölyude banka sistemine gelen tasarruflar şimdi altın, emlak, dayanıklı tüketim malı ve benzeri verimsiz alanlara yönelmiş ve banka sistemi likidite açısından zorlanmaktadır" dediler. Edinilen bilgiye göre, Merkez Bankası, Başbakan Turgut Özal'a sunulmak üzere faizle ilgili olarak "bilgi notu" hazırlıyor. Söz konusu notta, mevduat artış hızının yavaşlama nedenlpri yer alacak. Faiz oranlannda yapılması öngörülen yeni düzenİeme ile ilgili değişik seçeneklerin de yer alacağı belirtilen söz konusu bilgi notunda, 1984 yılında uygulanan faiz modeline benzer bir düzenleme öneriliyor. Enflasyondaki tırmanışın geçici olduğu varsayımma göre önerilen bu seçenekte, üç aylık ve altı aylık mevduat faizinin geçici bir süre bir yıl vadeli mevduat faizinin üzerine çtkarılması öngorülüyor. Yetkililer, Başbakan özal'ın da uygun görmesi halinde haziran ayı başmda yapılacak olan Merkez Bankası Idare Meclisi toplantısında, üç ay vadeli mevduat faizinin yuzde 40'a, altı ay vadeli mevduat faizinin de yüzde 45'e çıkanlabileceğini kaydettiler. BÜYÜMENİN HER PUAN1 300 MİLYON DOLARA PATL1YOR. Ekonomide ANILAR VE SÖYLEŞİLER Ahmet Rasim 550 lira (KDV içinde) Çağdaş Yayınlan Turkocağı Cad. 39/41 Cağaloğlulstanbul Faizezam gündemde Merkez Bankası, enflasyon beklerttisinin yarattığı paradan kaçışı önleyebilmek ve tasarruflan yeniden banka sistemine çekebilmek için faiz operasyonuna gitmeye hazırlanıyor. Bankalardaki 3 ve 6 ay vadeli mevduata geçici bir siire yüksek faiz uygulanması fıkri ağırlık kazanıyor. Mevduat gelişinin yavaşlamasının bankaları likidite sıkıntısma sokması ve bankalardan gelen öneriler üzerine Merkez Bankası, Özal'a sunulmak üzere "bilgi notu" hazırlığına girişti. Notta paradan kaçışın nedenleri ve tedbirler var. Faizde son kararı Başbakan özal verecek. ANKARA (Cumhuriyet Bürosn) Paradan kaçış eğilimini önleyebilmek ve tasarruflan yeniden banka sistemine çekebilmek amacıyla gerçekleştirilmesi öngöriılen faiz operasyonu konusunda kesin kararı Başbakan Tıırgut Özal verecek. 3 ay ve 6 ay vadeli mevduat faizlerinin geçici bir süre yükseltilmesi öngörülüyor. Mevduat akışının yavaşlaması nedeniyle likidite sıkıntısına sürüklenen bankalann onerilerini de dikkate alan Merkez Bankası, mayıs ayı enflasyon rakamları belli olduktan sonra mevduat faizlerini yeniden belirleme Son kamrı Özal verecek 7 hazirana doğru Bakanlar seçim turunda 7 haziranda yapılacak belediye seçimleri öncesinde Vahit Halefoğlu ve Ali Bozer dışmdaki tüm bakanlar çeşitli bölgelere dağılacak, seçim için propaganda ve vaat faaliyetlerinde buiunacak. ANKARA (Camhuriyet Burosu) 7 haziran belediye seçimleri öncesinde tüm bakanlar seçmen sorunlanyla ilgilenecek ve seçim bölgelerine giderek kahve loplantılan düzenleye^ekler. Edinilen bilgiye gore, 7 haziranda 85 yerde yapılacak belediye seçimleri için bakanlar da görevlendirildi. Tüm seçim bölgelerı bakanlar arasında paylaştınlırken, Devlet Bakanı Ali Bozer ile Dışişleri Bakanı Vahit Halefogln da nobetçı bakan olarak Anf SOKAKTA DAYAK Ocak ayında bir protesto gösterisi strasında gözaltına alı ların gizlenmemesi gerektiğini söylemis ve polis şefini görevden almışth Bu gettşnan Park Şong Çul admdaki 21 yaşmdaki öğrenci, sorgulama sırasında işkence so meler üzerine hukumet, olayda "manevi ve siyasi sorumluluğu" olduğunu kabul nucu ölmuştü. Polis, ölümün işkenceden olduğunu saklamaya ve olaya intihar süsü ederek istifaetti. Fotoğraftaliman sehriInchon'damuhalefetemensupbirgenç,resvermeye çahşmışn. Kamuoyunun büyük tepkisi üzerine devlet başkanı, bu tür olaymi görevli olup olmadığı saptanamayan şahıslarca dövülürken... (Fotoğraf: AP) İşkence^ hükümet devirdi Güney Kore Başbakam Lo $in Yoang, bir öğrencinin polis tarafmdan sorgulanması sırasında işkenceyle öldürülmesi olayında hükümetinin "siyasi ve manevi sorumluluğu" olduğunu kabul ederek Devlet Başkanı Chun Doo Hwan'a istifasını sundu. Başbakanlığa 70 yaşmdaki Lee Han Key'in getirildiği Güney Kore hükümetinde 8 bakanlık el değiştirdi. Dış Haberier Servisi Güney Kore'de ayyuka çıkan işkence olayları, sonunda, hukümetin başmı ysdi. a^:nın haberine göre, Başbakan Lo Şin Yoang, geçtığimiz ocak ayında bir öğrencinin polis tarafmdan sorgulanması sırasında işkenceyle öldürülmesi olayında hükümelın "manevi sorumluluğu" olduğunu kabul ederek Devlet Baskanı Chun Doo Hwan'a istifasını sundu. Devlet BaşkanlığYndan yapvlan açıklamada, hukümetin "BMI olaylarda siyasi ve manevi acıdan sorumlu" olduğu gerekçesiyle yapılan istifanın uygun bulunduğu ve hükilmette değişiklik yapıldığı belirtildi. Buna göre, aralannda maliye, ekonomi ve içişleri bakanlıklarının da bulunduğu 8 bakanlık el değıştirdi. Başbakanlığa da 70 yaşmdaki Lee Han Key getirildi. Hükümet yeıkilileri, başkanhk sözcüsunün "bazı olaylar" demekle, işkence yapılan öğrehcinin ölumünün gizlenmeyt calışılmasının ve bir gemicilik fırmasınm kanştıgı önemli bir malı skandalın ima edildiğıni soylediler. Ocak ayında, Park Şoag Çul adında 21 yaşmdaki bir öğrenci katıldıfı bir protesto gösterısinde polis tarafmdan gözaltına alınmış ve sorgulaması sırasında yapılan işkence sonucu ölmuştü. Polis, ölümun işkenceden olduğunu saklamaya ve olaya intihar susu vermeye çalışmışü. Başta öğrenciler olmak uzere kamuoyunun olaya ve polisin tutumuna sert tepki gostermesi, hükümeti sorumlu tutması üzerine olayla ilgili 5 polis hakkında soruşturma açılmıştı. Devlet Başkanı Chun Doo Hwan da protesto eylemlerinin sürmesi üzerine geçen cumartesi gunu yaptığı açıklamada bu tür olaylann gizlenmenıesi gerektiğim söyleyerek, öğrencinin olumîi ile ilgili geniş bir soruşturma açılmasını istemiş ve polis şefini görevden almıştı. Son günlerde patlak veren ve "Pan Ocean Company" denizcilik şirketinin adırun kanştıgı skandal da hukümetin saygınlığını oldukça yaralamıştı. Ekonomiyle ilgili bakanhklarda yapılan değışikliklerin bu skandalla ilgili olduğu belirtiliyor. Basında yer alan haberlerde, şirketin başkanının milyonlarca doları zimmetine geçirdiği, hukümetin de darboğazda olan şirketı kunarmak için şirkete büyuk ölçüde mali yardım yaptığı belirtılmişti. Siyasal gözlemcıler, devlet başkanının işkence olaylan konusunda tavır almasının, dıkkaüeri ana>asa tartışmaları uzerinden çekmek cabasına bağlıyorlar Bilindiği gibı.Chun Doo Hwan'ın görev suresı gelecek yıl sona eriyor. Chun, yeni başkaıun bir "secici kurul" tarafmdan seçilmesi yönteminin sürdunilmesini isterken, muhalefet partilen anayasa değişikliği yapılmasını \e başkanın doğrudan doğruya halk tarafmdan secilmesini talep cdi>orlar. Güney Kore hükümeti, işkencede sorumluluğu üstlendi ve istifa etti (Arkası Sa. 8, Sü. Fde) ŞEÇİMDE GERIYE SAYIŞ 7. Sayfada Yasak başvurusu bııgüıı Yasakların referandumsuz kaldırılması amacıyla DYP'nin Anayasa Mahkemesi'ne yapacağı başvuruya DSP'den sonra SHP'liler de imza vermeye başladılar. İmza sayısının bugün 80'i aşması ve başvurunun yapılması bekleniyor. SHP lideri înönü başvurunun hukuki dayanağının zayıf olduğunu, ancak milletvekillerini dilekçeye imza atmak konusunda serbest bıraktıklarını söyledi. ANKARA (Cumfaurijet Burosu) Siyasi yasakların referandumsuz kaldırılması için DYP grubunun Anayasa Mahkemesi'ne yapacağı başvuru dilekcesine DSP'den sonra SHP milletvekilleri de imza vermeye başladılar. İmza sayısının bugün 80'i aşması ve Anayasa Mahkemesi'ne başvurunun yapılması bekleniyor. DYP'lilerin SHP grup yöneticileriyle birkaç gündür yaptığı temaslar dün olumlu bir sonuca ulaştı. Genel Başkan Erdal Inönu Anayasa Mahkemesi'ne başvuru konusunda grubu serbest bırakınca SHP'li milletvekilleri iptal başvurusuna imza verdiler. SHP'den dilekçeyi Cevdet Karslı, Hüstyin Avni Guler. Muhittin Yıldmm, Kâzım tpek, Bahrive Üçok, Ali Rıza Akajdın, Ruşen Işın. Kenan Nehrozoğlu, Yılmaz Demir, Halil İbrahim Şahin, Coşkun Bayram ve Sait Erol'un ımzaladığı bildırildi. Bağımsız mılletvekıllerınden Halil İbrahim Karal, Feril Melen, Esref Akıncı ve Davul Abaagil'in de başvuru dilekçesini imzaladıgı edinilen bılgiler araiinda. Dün öğle saatlerınde 66'yı bulan imza sayısının SHP'lilenn ve bazı bağımsızlann katılmasıyla bugün 80'i aşması bekleniyor. Başvuru için 80 imza gerekiyor. SHP Grup Başkan Vekili Cahit Tutum, dün sabah DYP'nin baskılan üzerine Zonguldak'ta gezide bulunan Erdal Inönu ile temas kurmaya çalıştı. Sonunda genel başkanına telsizle ulaşmayı başaran Tutum, tnönu'nün başvuru konusundaki goruşlerini öğrendi. Erdal Inönu, gazetecilere, "yasaklara oylamasu formiil" konusunda DYP'nin getirdiği önerinin hukuki dayanaklannın yeterli olmadığını söyledi. tnönü, siyasi açıdan yasakların referanduma sunulmadan kaldınlması gerektığıni savunduklannı anımsatarak, bu nedenle konunun Anayasa Mahkemesi'ne götürülmesi için ımza verebileceklerini bıldirdi. tnönü, makam otosundaki telefonla Cahit Tutum ile görüştükten sonra gazetecilere konuyu yeniden değerlendıreceklerini ve akşam bir göruşme daha yapacaklarını söyledi. tnönü, "Ben isteyen milletvekilinin öneriyi imzalamasına taraftanm. Yalna hukuki taraf ı sağlam olmadığı için bir ölçude rahatsız oluvorum. MUIetvekillerinin imza koymasından rahatsız olmam" dedi. lnönü, şöyle devam etti: (Arkast Sa. 13, Sü. 6Va) ÎNÖNÜ: BÎRLEŞME GÜNDEMDEN ÇIKTI 7. Sayfada Anayasa Mahkemesi'ne başvuru dilekçesini DSP ve SHP'lüer de imzaladı Yunanistan gündeme getirdi 600yataklı otel inşaatından sonra Sovyet öııerisine ATden yunıt yok Yunanistan tarafmdan gündeme getirilen Kıbrıs için uluslararası konferans toplanmasına ilişkin Sovyet önerisi, AT Bakanlan tarafmdan yanıtsız bırakıldı. BRÜKSEL (Cumhoriyet) Sovyetler Birliği'nin Kıbrıs sorununa bir çözum bulunması için uluslararası bir konferans toplanması teklifi Yunanistan tarafmdan Avrupa Topluluğu gundemine getirildi ve Atina bu önerinin Onak Pazar'ca da desteklenmesini istedi. Ancak, AT bakanlan bu Yunan girişimine herhangi bir cevap getir(Arkası Sa. 8, Sü. 5'de) Kaplumbağa salıiline bir de tatil köyti Soyları tükenen dev denizkaplumbağalarının üreme bölgesi olan Dalyan sahiline, halen inşaatı sürmekte olan 600 yataklı tuhstik otelin yanı sıra, 1000 yataklı bir de tatil köyü yapılacak tnşaatı yapan Osman Kavala, "Yatırımlan gerçekleştirmekle yükümlüyüz" dedi. Haber Merkezi Soyları tükenen dev denizkaplumbağalarının yumurtlama bolgesi Dalyan kumsahnın, turizm yatınmına daha da açılacağı öğrenildi. F. Alman kredisi ve ortaklığı ile 600 yataklı otel inşaatına başlayan Kavala Şirketler Grubu'nun bu kez 1000 yataklı bir tatil köyiı için yabancı ortak aradığı belirlendi. Yatırımcı şirketin yonetim kurulu başkanı Osman Kavala, Kültür ve Turizm Bakanbğı'run kendilerine tahsis ettiği Dalyan kumsahnda istenen turizm yatırımlarını gerçekleştirmekle yükumlu olduklarını bildirdi. Bu arada ZSL. muhabirinin Atinadan verdiğı habere göre, Yunanistan, 58 haziran arasmda denizkaptumbağalanrun korunması için almabilecek önlemlerin tartışılacağı uluslararası bir konferans düzenlıyor. Denizkaplumbağalarının Akdeniz'deki üreme bölgelennden olan, ancak turizm yalınrnları nedeniyle kaplumbağalarm önernli oranda terk ettiği Zakintos Adası'nda duzenlenecek toplantıya Avrupa'nm çeşıtli ulkelerınden bilım adamı, çevrebılimci, akademisyen ve politikaanın kat lacagı bildirildi. Yunanistan'daki "Denizkaplumbagalannı Konıma Derneği" Başkanı Makis Arapis, Atina'da duzenlediğı basın toplantısında. kaplumbağalar için AT Çevre Koruması Fonu'ndan yardım alır.acağmı ve bir AT heyetinin de bu amaçla Yunanistan'a geleceğini söyledi. Köyceğiz'in Dalyan kumsalında (Arkası Sa. 8, Sü. 3'de) Çayda denize dökülme korkıısıı ÇayKur'un içine girdiği krizle birlikte, çay üreticisi satnğı çayın parasından öteye bu kez ürününü nasıl satacağının telaşına kapıldı. Ürünün geç fılizlenmesi nedeniyle üretimin sıkışması, ÇayKur'un yeterli alım yapamaması ya da siyasi baskıyla alınacak çayın işlenemeyip denize dökülmesi korkusunu beraberinde getirdi. ŞÜKRAN KETENCİ Çay üreticisi, bu yıl satacağı çayın parasını nasıl alacağı yanında, yetişen çayını nasıl ve ne kadan ile satabileceği kaygısına düştü. Elverişsiz hava koşullan nedeni ile çay füizlerinin gelişiminde bir aya varan bir gecikme var. Mayıs ayı surgünunün bu yıl ıki ay yerine, haziran ayjnda sıkışık bir zaman dilimi için(Arkası Sa. 13, Sü. 6'da) DEĞER BtÇtLEMtYOR Seyitgazi'de belediye dükkânları için yapılan kaada dozerin kepçesine takılarak bulunan Herküi heykeline değer biçilemiyor. NÂTO, nükleer füzeleri konuşuyor JV.4TO bahar dönemi toplantılan Brüksel'de sürüyor. Dün gerçekleştirilen Savunma Planlama Komitesi toplantısında Moskova'nın nükleer silahsızlanma önerileriyle Körfez Savaşı tartışıldı. Statlar gözaltına ahndı İçişleri Bakanlığı bir genelge yayımlayarak statları "gözaltına " aldı. Konya Valisi Kemal Katııaş, olaylarda bir eksigi ya da yanlışı varsa bunu söylemeyenlerin "adi" olacağını söyledi. Vali, olaylan çıkaranların anarşistler olduğunu öne sürdii. "Bu insanlar hazırlıklı gelmişler, yoksa bu kadar taşı nereden bulurlar" diye konuştu. HASAN UYSAL TURAN YILMAZ KONYA/ANKARA Futbol liglerinin sonuna doğru meydana gelebilecek olaylara karşı İçişleri Bakanlığı bir genelge yayımladı ve statları "gozaltına" aldı. KonyasporTarsus İdmany'urdu maçından sonra meydana gelen olaylarda bir eksiği ya da yanlışı varsa bunu söylemeyenlerin "adi" olacağını ifade eden Konya Valisi Kemal Katıtaş, içişleri Bakanlığı'na bir telgraf çekerek hakkında soruşturma açılmasını istedi. İçişleri Yüdınm Akbulut da Konya olaylan ile ilgili olarak, "Aldığımız ilk bilgilere gore, guvenlik kuvvetlerinin azlığı veya önlemkrin tam alınmamış olduğu izlenimini edinemedik" dedi. Konya Emniyet Mudurü Cemalettin Ertera, dun gozaltmdaki 38 kişiden 9'unun serbest bırakıldığmı, ancak video iîbni ile fotoğraflann incelenmesı sonucu gözaltına almacakların sayısının artabileceğinı açıkladı. (Arkası Sa. 13, Sü. 3te) KONYA OLAYINDAN SONRA Kepçeye tahılan tarih Eskişehir'in Seyitgazi ilçesinde belediye dükkânları için yapılan kazıda 1700 yıilık, L72 metre boyunda ve 400 kilo ağırlığındaki bir Herküi heykeli dozerin kepçesine takılarak ğün ışığına çıktı. ÖNDER BALOGLU ESKİŞEHtR (Cumhuriyet) Eskişehir'in Seyitgazi ilçesinde belediyeye ait dukkânlarta ilgili olarak yapılan kazı sırasında, Roma dönemine ait görkemli bir Herakles (Herküi) yontusu bulundu. Kazı makinelerine takılan, 1.72 m. boyunda ve 400 kilo ağırlığındaki yontuda Herakles, kolunda asıh duran aslan postundan yapılmış şalı (atributtum'u) Ue bir taşa yaslanmış olarak duruyor. Aynca Herakles'e sanlmış durumda ele geçen, ancak tamamı bulunamayan bir çocuk figürüne ait kol da yontuya şimdiye dek görülmemiş bir özellik kazandırıyor. Bugüne dek bulunan Herakles yontuları arasmda, bir çocuğun sanldığı bir başka yontu yok. (Arkaa Sa. 8, Sü. 5'de) Tahrik mi? 8. Sayfada ATİNA BUGÜN YANIT VERİYOR 8. Sayfada TANRI BES'İN KARTPOSTALI YALNIZ TURÎSTLERE SATILACAK. AHMET TAN'ın yazısı Günlerin Köpüğü'nde ~~ Konya olayı ve basm KONYA (Cumhuriyel) Konya'da meydana gelen olaylarda tahrik bulunduğu öne sürülüyor. Konya ve Sakarya yerel basınında yer alan ve karşılıklt suçlamaların bulunduğu başlıklar şöyle: Sakarya basınından: "Kara(Arkası Sa. 13, Sü. 3'te) GOZLEM UGUR MUMCU 27 Mayıs... 27 Mayıs artık çok gerilerde kaldı. Aradan tam 27 yıl geçmiş! Ve köprülerin altından çok sular akmış. Şimdi, n e ihtilalin "Cemal Ağa"sı Çankaya'dadır; n e d e "27 Mayıs atoay/arc" görev başında.. Bugun artık 27 Mayıs Anayasası d a yok... 27 Mayıs'ın Kurucu Meclis üyeleri mi? Onlar da çoktan "suskunlar kervanı"na katıldılar. Ya 27 Mayısçı profesörler, (Arkası Sa. 8, Su. l'de) .