Katalog

ÇAĞDAŞ EĞİTÎM MERKEZİ OrtaLisc Beklemeliler Nisan başında yeni dönem Baktrköy Tel: 570 23 01 583 35 14 Cumhuriyet 63. Yıl; Sayı: 22484 Kurucusu: Yunus Nadi 150 T\,. ,KDV OŞTLAR \ Dakîik), h&ap ve kz makinerHfi satış ve J^rnırı Merkez 143 07 34 J44İlkH2 <iervığ)U5 51 OH.Karakoy Mart 1987 Pazar V Tarihe Geçecek BirKomışma... Gazetemizde belgeleri yayımlanan ve ayrınlıları sergilenen "Rabıta Olayı" konusunda Cumhurbaşkanı Evren uzun bir açıklama yaptı. Bu açıklama. cumayı cumartesiye bağlayan gece televizyonda biitun ülkeye yansıtıldı. Sayın Cumhurbaşkanı'nın olaya gereken onemi vererek bu kadar aynntılı bir açıklama yaptnasını teşekkürie karşılıyoruz. Gazetemiz gorevini yaparak "Rabıta OlayT'nı, cumhuriyet devletini ilgilendiren bütün yonleriyle ortaya koymuştur. Bu noktayı Sayın Evren de belirtmiş, gazetecilik görevimizi yaptığımızı vurgulamış; ancak yorumlanmıza katılraadığını söylemiştir. Kriz donduruldu ; , I ' Türk ve Yunan gemileri şimdilik karasuları dışına çıkmayacak Biz de açıklamalarından ! ötiirü Sayın Evren'e teşekkıir j etmekle birlikte, olaya yaklaşım biçimini ve çoğu yorumunu onaylamadığımızı yazmak zorundayız. Sayın Evren, "Sui misal, misal olamaz" kuralını hiçe sayarak, laiklik ilkesinin çiğnenmesi yoJundaki kotu örneklerin dokümunu yapmış, bu yöntemle "Rabıta Olayı" sorumlulannı akJamaya çalışmıştır. Sayın Cumhurbaşkam'nın dslubunu ve bazı deyişlerini yadırgadığımızı da soylemeden geçemeyeceğiz. Yalnız bir örnek verelim: Rabıtacıtarı temize çıkarmak amacıyla. devletimizin borç almak için yabancı ülke ve kuruluşlara "yüz suyu döktuğunü" belirtmek Cumhurbaşkanımıza düşmezdi. Sayın Evren, politikacı değildir; devletimizi temsil etmektedir; konuşmalarında özen ve dikkatten uzaklaşmasını, ulkenin ve devlelin oıturunu yaralayıcı deyimler kullanmasını makamıyla bağdaştırmak guçtür. * Ne var ki Cumhurbaşkanının uzun konuşmasında, altı çizilmesi gereken asıl konu, Sayın Evren'in laiklik anlayışındaki biiyiik yanlıştır ki bu nokta iizerinde durmak istiyoruz. Bilindigi gibi Atatürkçülüğiin ve cumhuriyetimizin temellerinden biri, 1924 yılında çıkanlan "Öğretim Birliği Yasası"dır. Eski adıyla "Tevhidi Tedrisat Kanunu" diye anılan bu yasayla Milli Eğitim'de yalnız laik ve bilimsel öğretim geçerli olmuştu. 12 Eyliıl yonetiminde, başında Sayın Evren'in bulunduğu Milli Güvenlik konseyi, ilk ve ortaöğretimde din derslerini zorunlu yaparak bu devrimi yıkmıştır. Sayın Evren olayı şöyle anlalıyor: "Baktık ki yüzde 90 oğrenci zaten din derslerine giriyor, yuzde 10 da katılsın deyip kararı verdik" İlk ve ortaöğretime zorunlu olmasa da din derslerinin konması, Alaturk'un laiklik ilkesinden geriye donuşlü. Sayın Evren'in ilk yanılgısı burada başlıyor. Anarşi ve terorü önlemek amacıyla 12 Eylül'de "yonetime butunuyle el koyan" ordu. emir ve komula zincirinde iç güvenliği sağlamaya çalışırken, siyasal karaıiarın bütün sorumluluğunu beş kişilik Milli Güvenlik Konseyi'ne bırakmıştı. Konsey, Ataturk ilkelerine bağlı bir kurul olduğunu. ortaöğretimde secmeli olan din derslerini kaldırmakla kanıtlayabilirdi. Milli Güvenlik Konseyi, en başta Sayın Evren, bunu yapacak yerde, din derslerini zorunlu niteliğe döniiştürmekle de yetinmeyerek bu kuralı anayasaya geçirmişlerdir. Laik cumhuriyetin temeline vurulan bu biıyiik darbenin,' Sayın Evren yoksa farkında değil midir? • Bu soru Sayın Cumhurbaşkam'nın son açıklamasından kaynaklanıyor ve büyüyor. Evren'in dediği gibi yüzde 90 öğrencinin kendi isteğiyle din derslerine katıldığını varsayalım. Bu durumda laikliğin özü ve gereği, geri kalan yüzde 10'un vicdan özgurlüğüne saygı duymak \e devlet güvencesine almaktır. Eğer bu nokta anlaşümamışsa ve anlaşılmıyorsa. uygarlık tarihinde ve demokrasinin gelişmesinde büyük bir aşamayı vurgulayan ve cumhuriyetimizin temelini oluşturan laikliğin de anlaşılamadığını belirtmek zorundayız. Demokrasi, çoğunluğun fikir ve inançlarına saygı duymakla birlikte, azınlığın fikir ve vicdan ozgürlüklerini güvence altına almak demektir. Ne yazık ki Sayın Cumhurbaşkam'nın konuşmasında bu gerçek yeterince kavranmış görünmüyor; ama bu konuda biz kendisini eleştirmenin ya da savunmanın bir yaran olacağını sanmıyoruz. Sayın Evren, son basın toplantısındaki sözleriyle tarihimize geçecektir. ABD devrede: ABD ve NATO'nun Ankara ve Atina'da yoğun diplomaük temaslara geçmesi üzerine Türkiye ile Yunanistan'ı bir çatışmanın eşiğine getiren bunalım şimdilik donduruldu. Hora Saroz'dtv Çanakkale'den savaş gemileri eşliğinde dün sabah Ege'ye açılan Hora, Türk karasuları dışına çıkmayarak Saroz Körfezi'nde sismik araştırmalara başladı. Haber Merfcrai Turkıye ile Yunanıstan arasında Ege kıta sahanlığı uzerinde patlak veren \e hafta oyunca surekli bir şekilde tırmanan gerihm, önceki gece AtınaAnkaraVVashington uçgenınde yurutulen yoğun dıplomatik temaslar sonucunda dün buyük olçude yatıştı Yunanısıan, "şimdilik" karasuları dışında petrol arama faaliyeıine ginşmeyeceğını bellı edince, dun sabah Çanakkale'den Ege'ye açılan "Hora" da Saroz Korfezı'ne girerek, Turk karasulan ıçınde sismik araştırmalara başladı. Her ikı tarafın da kendi karasuları içınde kalması sonucu, Ankara ile Atına arasında son 10 yılda ortava çıkan en cıddı kriz, çatışma aşamasının eşığinde dondurulmuş oldu Şirhetten m e s a j : Kuzey Ege Petrolleri Şirketi'nin ihîilaflı sularda arama yapmayacağına ilişkin mesajının, diplomatik kanallardan Ankara'ya ulaşması üzerine Hora, rotasını Saroz Körfezi'ne doğru çevirdi. ÖzaVtn açıklaması: İki ülke arasındaki gerginliklere çozüm bulmak için, masa başına oturulup görüşülmesi gerektiğini söyleyen Özal, "Papandreu kuru gürültü yapıyor" dedi. Alına'dan Cengiz Çandar ve Slelyo Berberakis'in guvenilir kaynaklardan aldıkları bılgileregore. Turkıve. Yunanistan'ın verdıği ruhsatla Egenin ihlilaflı sularında peırol arama çalışmalanna başlayacak şirketın, bu girışıminden vazgeçtiğıni son 48 saat içinde oğrendı. Şırketin bu konuda resmi bir açıklaması olmamasına karşın, sağlanan ve doğrulanan bu bılgı Ankara'da yumuşama sağladı Başbakan Turgul Özal'ın oncekı gece Londra'da yaptığı açıklamada, Yunanıslan'ın karasuları dışına cıkmaması koşulu ile Turkiye'nin de karasuları dışına çıkmayacağını bıldirmesı de Anna'da tansiyonu duşurdu. Ankara Cumhunyel Burosu'nun haberine gore, Dışışlerı Bakanlığı (Arkası Sa. 16, Sü. fde) TINA RUKSEL 'EJVYORK Savaşyerine NATO'da temkinli yoğun iyimserlik trafik v BM'de gergin üçgün ŞEBNEM ATİYAS NEW VORK (BM) Bırleşmiş Milleller ozellıkle uluslararası bunalım donemlerınde bırbirının ardından zıncırleme alınan hızlı kararlar karşısında uluslararası diplomasının en doğrudan haberleşebildığı platformlardan birı olarak olayları bir ayna gibi vansıtabilivor. Son uç gundur yasanan Ege krizınde de boyie bir durum soz konusu oldu. Çarşambadan itıbaren BM'de once"Çatışmaihtimali var ama az", (Arkası Sa. 16, Sü. S'te) STELYO BERBERAKİS^ ATİNA Alina, çok gergin bir 24 saal gecırdikten sonra, sa\as tehlikesının aılatıldığına inanmaya başladı. Turgut Ozal'ın Londradaki açıklamalarının ardından, ozellikle dun sabatıa karşı durumun yatışmava başladığı bellı oldu Cumhurbaşkanı Hrislos Sarzetakis. Hukumet Sözcusu Vannis Ruballis ve siyasi parıı liderlerinın dun oğle sıralannda \erdıklerı demeçler, savaş olasılığının aşıldığını ortaya koydu. Yunan gazetelen. oğleden sonra (Arkası Sa. 15, Su. l'de) HADİ ULL'ENGİN BRÜKSfcl. NATO Gene! Sekreıeri Lord Carrington, Turkı>e ile Yunanıstan arasında "iyi niyel" girişimınde bulunmak için dun Brüksel'de on temaslara başlarken, Ege bunalımı konusunda Atına'nın ızlemış olduğu tuıum Batı başkentlerinde genel olarak tepkivle karşılandı Ozellıkle Papandreu hukumetının B.ulgarıstan ile temas kurması, muttefık ulkelerde ınfıal yaratırken, NATO \e AET Donem Başkanı Belçıka'nın Turkıye ve Yu(Arkası Sa. 16, Sü. 7'de) ÂNKARArdan YALÇIN DOĞAN Bunalım Ne Kadar Giderildi? ANKARA "Ceceyarısı diplomasisi" yoluyla Amerika, Ege'dekisuları "son anda"serinletiyor. Önceki gece beş başkent arasında akü almaz bir "telefon diplomasisi" yaşanıyor. Amerika, işı sadece telefonlara bağla(Arkası Sa. 15, Sü. 5'te) HALEFOĞLU MUHALEFETE BİLGİ VERDİ 16.Sayfada ABD Belgelerinde Türkiye CÜNEYT ARCAYÛREK, bir dönemin bilinmeyen yazışmalarını açıklıyor. Kopenhag'dan Vikinglerin çocukları ve biz SERPİL GÜNDÜZ Danimarkalılar, yalnız kendi ülkelerindekileri değil, başka ulkelerdeki sorunlan da mesele edinmişler. İnsan hakları ve demokrasi, Danimarkalı için en oncelikli konular haline gelmiş. ATIKA'DA SAVAŞ PROVAS1 BİTTİ CENGİZ ÇANDAR'ın yazısı 17. Sayfada Brüksel'den i DIŞtŞLERÎNDE 'UZUN GECE' SEDAT ERGİN'in yazısı 17. Sayfada KITA SAHANUĞI SORUNUNUN DÜNÜ, BUGÜNÜ, YARINI. HÜSEYİN PAZARCI'nın yazısı 15. Sayfada Dışişleri Bakanı Saraçoğlu, 1939 ekiminde Moskova'da Molotof la neler konuştu ve niçin aniden Türkiye'ye geri döndü? Türkiye, II. Dünya Savaşı'nın başlangıcında kimlerle, hangi ittifaklann arayışı içindeydi? ABD'ye göre Türkiye ne yapmak istiyordu? CÜNEYTARCAYÜREK, ABD arşivlerindeki gizli belgeleri gün ışığına çıkarıyor, bir dönemin "kapalı kapılar ardındaki" politikafatını gözler önüne seriyor... Kimler Avrupalıdır? HADt ULUENGtN Bir toplumsal bütünden başka bir toplumsal bütüne geçebilmek... Bu ancak, ait olunmak istenen bütunce benimsenirse gerçekleşebilir. Ve yine bu, eşitsizlik dengesi üzerine kurulu bir ilişkidir. Bozer, Cheysson'la görüştü HORA, SAROZ KÖRFEZİ'NDE Ege DenizVnde sismik araştırmalar yapmak üzeredün sabah Çanakkale'den aynlan "MTA SismikI" (Hora), Türk karasularında seyrederek Saroz Körfezi'ne gitti. Saroz'da karasulanmız içinde çalışmalara baslayan Hora'ya bölgede yeterli sayıda savaş gemisi eşlik ederken, yakmmda da bir karakol gemisi seyrediyor. (Fotoğraf: ENDER ERKEK) Atina'dan Hora'nın seyir defteri Saat 06.00 Çanakkale Nara'da askeri limanda iskeleye bağlı Hora'da makıneler torna çark edildi, guvertede seyir hazırlığı tamamlandı. Saat 06.30 Halatlar fora oldu, makineler ağır yol ıleriye alındı ve gemi iskeleden avara edildi. Seyir başladı. Saat 06.45 Makineler tam yol ileri Boğaz'da seyre geçildi, Eceabat bordalandı. Saat 07.00 Kilitbahir bordalandı ve Çanakkale Limanı geride kaldı. Saat 07.30 Arkadan gelen 4 millik akıntının da etkisiyle hızı saatte 16 mile kadar yaklaşan Hora, Seddülbahir fenerini bordaladı. Saat 07.40 Boğaz'dan çıkan Hora, Mehmetçik Burnu'nu donerek pruvasıru kuzeydoğuya çevirdi. Saat 08.10 Rota kuzeye çevrildi ve açıktan Gökçeada'nın Aydıncık Burnu bordalandı. (Arkası Sa. 16, Sü. l'dej AETye sozlıı başvuru Brüksel'de AET Komisyonu yetkilisi Cheysson 'la görüşen Devlet Bakanı Bozer, bu temasm "siyasi" başvuru anlamına geldiğini, "hukuki" resmi başvurunun ise çok kısa zamanda yapılacağını söyledi. Cheysson, görüşmeden sonra "Türkiye siyasi başvurusunu yapmıştır"dedi. BRÜKSEL (Cumhuriyet) Türk\>e, dun Brüksel'de AET'ye tam uyeliğin "siyasi başvurusunu" gerçekleştirdi \e resmi nitelik taşıyacak "hukuki başvurunun" ise "en kısa zamanda" gerçekleştirileceğini Devlet Bakanı Ali Bozer'in ağzından Ortak Pazar'a bildırdi. Bozer'in dunku Uyuyan devi uyandırmak STELYO BERBERAKİS PASOK hükümeünin, şimdiye kadar kimsenin cesaret edemediği adımı atarak, kimi kilise topraklarının köylülere dağıtılmasını gündeme getirmesi, ortalığı birbirine kattı. Bugün 9. Sayfada Paris'ten Cumhuriyet Dergi, bugün ve her pazar Cumhuriyet'le birlikte Sah Spor Ptizarlar. Günüdür Spor'u haftalık Spor Eki'nden izleyin. Kimi korkutabilir ki NECLA SEYHUN ~ Paris, resmiyete dökülmenüş özel bir baharı yaşıyor. Güneşli günlerin arasma yerleştirilmiş yaldız misali, dakikahk yağan kara, doluya rağmen. Bahar, ama üç gün önce ama uç gun sonra, iyiden iyiye gelecek. Yeşîl erikler, kirazlar basacak dört bir yanı. Kim korkar gecikmiş kebap kestaneciden? (Arkası Sa. 14. Sü. 7'de) CÛNEYT ARCAYÛREK EGE'DE KARASULARI Ege Denizi kıytsındaki Turkiye ve Yunanistan'ın karasuları, karadan ve adalardan 6 mil açığa kadar uzanıyor. Dün sabah Ege'ye açılan Hora, Saroz Körfezi'ne girerek Türk karasuları içinde sismik araştırmalara başladı. Hora, Bakanlar Kuruhı'nca TPAO'ya Semadirek Adası'nın çevresindeki uluslararası sularda verilen arama iznini "şimdilik" kullanmadı. Yunanistan'a ait Semadirek Adası'nın 6 mil dışmdaki ruhsat alanmda belli bir bölüm Yunanistan'ın petrol arayacağı saha ile çakışıyordu. yazıyor Hataları Kabıdlenmek Aı\KARA Yazgımızda bugunlerı de gormek varmış. Ekranda Sayın Evren'i ızlerken insan bu sanna kapılıyor. En azından altı yıldır her konuşmasında eskı hukumetlen yerden yere vuran Sayın Evren, bir de baktık, geçmış ıktıdarlara çiçek atı(Arkası Sa. 14, Su. 1 'de) Bilbao'dan GÖZLEM UGUR MUMCU Vatandaş, Baskça konuş! MİNE G. SAULNİER İspanyol olmadıklarını gösteren tek öğe olan Euskare dilinin yaygınlaştırılmasına son zamanlarda dört elle sarıldt Basklılar. Özerklik statüsü gereği, on yıldır bu yörede İspanyolca eğitim yapan okullarda ikinci dil olarak Euskare zaten zorunlu. Buna şimdi televizyonun Euskare dersleri de eklendi. 7. Sayfada RABITA GENEL SEKRETER YARDIMCISI EL ATTAS: İMAMLARA MAAŞ ÖDEMEMİZDE NE SAKINCA VAR, ANLAMIYORUM EVREN, İSLAM ÜLKELERİNE ORTAK EKONOMİK POLİTİKA ÖNERDİ 1011. Sayfada Savaş Çıkar mı? Ege'de bir TürkYunan savaşı çıkar mı? Böyle bir savaş çıkarsa, NATO'nun güneydoğu kanadı çöker. Savaşın yol açacağı gerilim, bölgede yeni yeni sorunlara yol açar. Savaş, bir çılgınlıktır. "Türk düşmanlığı"n\ panHelenik sosyalizme ideolojik maİ2eme yapan Papandreu, böyle bir çılgınlık yapar mı? (Arkası Sa. 15, Sü. 7'de) CUMHURİYET