Katalog

10 KASIM 1987 HABERLER CUMHURİYET/9 4 SEÇİM 87'YE DOĞRU Köşe dönücülük icat edildf ANKARA (Curaburiyet Biirosu) SHP Genel Başkanı Erdal İnönii, Türkiye'de son yıl DUYDUK/GORDIK YALÇilV PEMLŞEN Muzır Kunılu ve Âşık İhsani... Halk yığmlannı beklerken karşısına devletin resmi güçlerinin çıkmasına alışık olan Âşık İhsani, bu kez Muzır Kurulu'na da çattı... Suçu ne? Yok.Davası? Var... Ama hepsinden aklanmış... Peki Muzır Kurulu niçin peşinde?.. yağında çank, başında sarıkla topraktan petrol fışkırır gibi cehaletın fışkırdığı topraklardan çıktı Âşık Jhsani... Çıkıp, yollara düştüğünde okuması yazması bile yoktu... Oysa şimdi kendisinden devietin resmi makamiarı, valileri, kaymakamları, vesairesi "öcügörmüşgibi" korkuyorlar. Türkü söyleyen bir Aşık'ın her yerde önü kesiliyor, arkası tutuluyor... Konserleri yasaklanıyor, yasaklanmamışsa engelleniyor, engellenemezse karakola götürülüyor... Sen ne yapıyorsun be adam? Türkü çağırıyorum... Niye türkü çağırıyorsun? Eee ne yapayım. Türkü çağırmayayım da gâvuru mu çağırayım... Âşık thsani bu tür konuşmalarla geçiriyorömrünü... Son olarak Muzır Kurulu'nun denetimine takılmış durumda... Şimdi kasetleri dağrtılmıyor, şirketlere baskı yapılarak plaklarının basılması engelleniyor... Kendi deyişiyle "bir ayağı mezarda, öteki ayağı mapusanede" olan Âşık İhsani, bilmediği dillerde dert anlatmaya çalışıyor bu insanlara... larda sanayileşmenin temel unsuru olan imalat sanayinin gerilediğini belirtti. Inönü, özel sektörün de sanayi yatırımı yapmadığıru bildirerek. "Köşe dönüciiliiğün binbir çeşidinin icat edildiği bu dönemde, kim sanayi ya Inönö: "Sanayileşmenin kötü durumda olmasının ana nedenleri, sermaye ve teknoloji birikimlerindeki yetersizliktir. Köşe dönücülüğün bin bir çeşidinin icat edildiği bu dönemde kim sanayi yatırımı yapmak ister?" tırımı yapmak isler?" diye sordu. Erdal Inönü, TMMOB Makina Mühendisleri Odası'nın düzenlediği Sanayi Kongresi'nde sanayileşme ile ilgili düşüncelerini açıkladı. İnönü, Türkiye'de büyume hızı, kapasite kullanım oranı, sınai katma değer artışı, verimlilik, işsizlik gibi konularda istatistik veri tabanlan olmadığını kaydederek, bunun sanayileşme konusuna yaklaşımdaki ciddiyetsizliği gösterdiğini söyledi. Bu tur bilgilerin, verilerin sağlıklı olmadığı orîamlarda, ancak el yordamıyla sanayileşme olabileceğini vurgulayan İnönü, şöyle dedi: "Son yıllardaki temel atma ve açılış törenlerini gözler öniıne getiriniz. Bunlar PTT santralı. BURDUR'dan HIKMET ÇETINKAYA Hesap Geriye Döner mi? BURDUR Gölter yöresinin ilginç yeriesim birimlerinden birisi Burdur. Nüfus olarak en az büyüyen Burdur'da, tüm siyasi partilerin bırleştikleri tek konu var. O da siyasal yaşamımızın 'ttem/rbaş'Tarından, Fethi Çelikbaş'ın ANAP listesinin bırincı sırasına kurulması. Eğer ANAP'ta önseçim yapılsaydı Fethi Çelikbaş değil birirtci straya girmek, listede bile yer alamazdı. Ama dile kolay, yarım yuzyıla yakın bir süre politikanın gündeminde kalmak Bunu ancak Fethi Çelıkbaş başarabilir ANAP örgütü ayağa kalksa bile. Başbakan Turgut özal, Çelikbaş'ı liste başına getirebilir. Burdur çarştsında küçük bir tur attıktan sonra siyasal tansiyonu saptadık: ANAP örgütü sancılı, SHP atakta, DYP pusuda, RP ise sessiz ve derinden gidiyor. Yaklaşık 135 bın seçmenin oy kullanacağı Burdur'da seçimden çok "dfaiz kurian" izle' niyor. Artık berberler bile doviz tıcaretıne başlamışlar. Lokanta ve otellerin sayıları artmış. Dövızli askerlık kısaca Burdur esnafına yaramış. Her dönem 37 bin arasında asker geliyor. Anlatılanlara bakılırsa, haftalık 500 milyon liralık dövız pıyasası var. Tahtakale kuru geçerli. Paralar istanbul'dan kurye ile geliyor, döviz olarak geri dönüyor. Alan memnun satan memnun. Şevket Ecevrfin "Şeref' eczanesinde, yaşlı bir kadın ilaç pazarlığı yapıyordu. Romatizma ilacı alacaktı, ama tüm bozuk paraları bir türlü 2700 lirayı bulmuyordu. Bin lirayı gelecek sefere versem olmaz mı? Şevket Ecevit, "Pekiolur" yanıtını verdi. Bu sırada soze girdim: Seçimlerde hangi partiye vereceksiniz oyunuzu? Şöyle bir bakındı. Başını sağa sola çevirdi: Ne bileyım ben, An var ya an ona veririm belki. Ama geçen sefer blze para vermediler ama.. "Bu kez de anya mı vereceksin"dedim. Şevket Bey, "Bize verir belkı" dedi gülerek. Yaşlı kadın öfkelendı... Baksana bin lira fazta istiyorsun benden Senden bin lira fazla istemiyorum. ilacın değeri 2700 lira, sen 1700 lira verdin Olsun param yok benim. Bin lirayı alma, oyum sizin partinizin olsun .. SHP birinci sırada bulunan eski eğitimci Dursun Utku ile konuşurken, az önce tanık olduğumuz olayı anlattık. Utku, "Kırsal kesimde buna benzer olaylara tanık oluyoruz" dedi. Sonra anlatmaya başladı: Gezdiğimiz köylerde bireyci çıkarlar ön planda artık. Koyün gırişine direkler, sondaj makıneleri bırakılmış, "Ne bunlar" diyoruz. Köylüler, "Su gelecek, yol yapılacak, telefon bağlanacak" diyoriar. Ama inançları yok. Geçen yıl ara seçimlerde yasadık bu kandırmacaları. jnanmıyorlar, ama ya olursa diyoriar... Haklıydı Dursun Utku ">b çtkarsa umuduyla" yaşayan bir toplum olmuştuk, kentlisıyle, köylüsüyle. Ya yılbaşında büyük ikramiye bize çıkarsa... öyle değil mıydik? Beş dakika ıçınde yazhk ve kışlık konutlar, otomobiller, yatlar, hepsi bızim oluyordu. Bizim apartmanm kapıcısı Süleyman, iki yıl önce her gün aynı gazeteden on tane alıyor, bir şeyler kazıyordu. Zengın olmak onun en büyük tutkusuydu. Kazıma be Süleyman, derdim. O on günlük sakallannı okşayarak, ürkek ürkek bakardı yüzüme. Ya çıkarsa abi... Halkımız umut denizinde durmadan kulaç atıyor. Burdur'da ANAP'ın sıkıntısı Fethi Çelıkbaş, Sait Ekincı ve ibrahim Özel üçlusünden kaynaklanıyor. Bu arada milletvekili Necip Oğuzhan Artukoğlu liste dışı kalıyor. ANAP il Başkanı Talat Erbaş, her önüne gelene yakınıyor bu yüzden: Onseçimsiz liste olur mu? Bu iş antidemokratiktir ANAP'ın çalışma yöntemi kırsal kesime yonelik. Her muhtar köylerinde "Oylar ANAP'a" sloganıyla hareket ediyor. Bu oyun tutar mı? ANAP'a göre Burdur'da skor 30. 1983 seçimlerinde ANAP'ın Burdur çıkarması 57 bin oyla 30 olmuştu. Turgut Ozal'ın "fabrika yapacağız" sözüyle 29 kasımda aynı sonucu alacaklan yaygın bir söylenti. Karşılannda SHP ve DYP var. Atağa kalkan SHP, 40 bın oy amaçlamış. 1983'te Halkçı Partı 33 bin oy almıstı SHP 1986 ara seçimlerınde 22 bin oyda kalmıştı. DYP'nin geçen yıl aldığı oy ise 28 bindi. Refah Partisi Bucak ilçesinde ANAP'a karşı amansız savaşım veriyor. Bu ilçede 30 bın seçmen var. Süleymancılar ve Nakşıbendıler ANAPtan kopmuşlar. Şimdi RP'nin peşinden gidiyorlar. RP birinci sıra adayı Mustafa Bilgin'in büyük gucü var Bucak ta. RP'liter "guçlüyuz" deyip eklıyorlar: Burdur'da ANAP'ı ezeceğiz. Bizi güçlü görmeyenler, 30 kasım sabahı kaçacak delik arayacaklar. DYP liste başı Mustafa Çiloğlu da aynı şeyleri söylüyor. DYP tüm sıkıntıları atlatmış, ANAP'a tuzak hazırlıyor. Liste ıkıncisi Abbas Şenel de Bucak'tan oy getirecek DYP'ye... SHP İl Başkanı Ali İhsan Kılıç ile diğer partililer "Hesabımızı bir milletvekili üzerine yapıyoruz" diyoriar. Bir başka SHP'li Av Erol Palaz ise "örgutümüzde her tüıiü sıkıntı bitti" deyip ekliyor: Özal'ın Burdur hesabı tersıne dönecek... Burdur'da DSP'nin ise hiç şansı yok Bize kalırsa son sözü pancar, haşhaş, anason üreticileri soyleyecek İşte o zaman ANAP'ın 30 sloganı geriye tepecek. . Ne bileyım bize öyle göründü... eraniyel lojmanlan, yol gibi hizmet sektörii yalınmlandır. Fabrika ve sınai tesis hatırlamak mümkiin değildir. Hele özel sektör sınai yatırımlarına hiç rastlanmamaktadır. Sanayileşmemizin bu durutnda olmasının ana nedenleri, sermaye ve teknoloji birikimlerindeki yetersizliktir. Köşe dönücülüğün binbir çeşidinin icat edildiği bu dönemde, kim sanayi yatırımı yapmak ister? Azıcık bir sermaye ile devlet arsası kapatmak, balık kılçığı ihraç edip, vergi iadesi almak, kaldırım taşından para kazanmak dururken, kim sanayi yalınmına para bağlamak ister? Giinümüzde özel sektör, ticarete para vatırmaktadır, sanayiye de01." Günümüzde iktidarın devlet sermayesi ile sanayiye destek olmayı bir yana ittiğini, kârh sanayi yatmnılannı özel sektöre devrettiğini kaydeden İnönü, Sümerbank reklamlarında kullanılan "sanayide devlet" sözünün değiştirilmesini eleştirerek, "Bu, 'Sümerbank'i çok seviyorum' gibi çikolata reklamına dönüştürüimüştür" dedi. lnönu, Türkiye'de bir teknoloji arşivi olmadığını da vurguladı ve metro yapımı için ilk projeyi Türk mühendislerinin hazırladığını anımsatarak, sonradan bunun yeniden ihaleye çıkarıldığını belirtti ve sözlerini şöyle surdürdü: "Türk mühendislerinin hazırladığı projenin temeli alıldı. Ancak, bu, 12 Eylül'de durduruldu. Mühendisliği ile övunen giinümüz hükümeti, önce yabancı proje ihalesi açtı. Yabancılar geldiler ve eski çalışmaları aynen kullanarak, fizibiliCe hazırladılar. Yeni projeye göre de, metro Türk mühendislerinin çizdiği aynı hattan gidiyor ve istasyonlar da aynı yerlerde. Son projeyi yapanlar 'Ankara Metrosu'nun projesini biz yaptık' diye övünecekler. İlk ve esas projeyi yapan Türk mühendisler ise, izinsiz metro yapmaktan yargılanıyoriar. Kendi teknik elemanına güvenmeyen, yabancı hayranı, teknoloji üretilmesine olanak tanımayan bu zihniyet ile sanayileşme nasıl saglanır? " A Ne yapalım ki ekmek parası... Dolaşmayaçıkıyorum, hasretle dönüyorum." ÇOBANA KİM BAKAR ızın asıl adı Cevahir'miş... Âşık İhsani Berivan yapmış. Bu değişikliğin nedenini de şöyle anlatıyor: "Ben Malazgirt'in Yaramış köyünde çobanlık yapardım erenler... Çobanlar akşamları koyunları koyün yakınına getirir, su içirir, yatırıriar... Tam o sırada koyün kızları süslenmiş olarak koyunların yanına gelirler... Süslenmelehnin nedeni kendılermi erkeklere göstermek içindir. Çünkü kızlarla oğlanlar birbirlerini ancak orada görebilirler... O genç kızlar topluluğuna Berivan denirdi.. Ben de gençtim o zamanlar... Fakat hiçbirine bakmaya cesaret edemezdim. İçim grttiği hakJe... Çünkü çobandım... Bir çobana kim bakar ki... İşte içimdeki o hevesi tatmin etmek için Cevahir'in adını Berivan yaptım..." "Âşık'a samanlık seyran olur" derler ya... Âşık İhsani'ye bakılırsa bu söz yalan... "Karın doymayınca aşk on para etmiyor..." Ekmek parası için yollara düşüyor... Ne ki, ettiği masrafı bile zor çıkarıp, geriye eli boş dönüyor... Çünkü halk yığmlannı beklediği yerlerde karşısına devletin resmi güçlen çıkıyor. Kaymakamlar, valiler, memurlar, polisler, jandarmalar... Neymiş? "Beşibiryerde" türküsü ile Milli Güvenlik Konseyi'ni kastetmişmiş... "Nedendir be koca Tanrı, ben ölüyom, sen ölmüyon" derken dinsizlik edip, komünistlik yapıyormuş.. "Aha teknik, Aha bilim" diye gençlere kötü yolu gösteriyormuş... K AHA TEKNİK, AHA BİLİM S uçu ne? Yok.. Davası? Var... Ama hepsinden aklanmış... Peki Muzır Kurulu niçin peşinde? Belki şunları söylediği için... "Haydi Mehmet, haydi canım, Yürü damardaki kanım... Haydi Koca Pir Sultan'ım... Haydi, başka başka dilim... Haydi benim Türkiyelim... • • • HALK DERDİNİ, BELASINI ~ Haydi isçim, köylüm, yaşşa... Haydi sarıl dağa, taşa... Haydi savaşa, savaşa... Aha teknik, Aha bilim... Haydi benim Türkiyelim..." Bu türküler "muzır" bulunuyor... Sakıncalı bulunuyor... Âşıkjhsani açlığa mahkum ediliyor. "Aha teknik, aha bilim" dedigi ve gençlere ilmin yolunu gösterdiği için... İhsani zaman zaman gazeteye gelir. Yine geldi. Yanında bir genç kız... Eşi imiş. Tanıstırdı. Adı "Berivan..." Berivan'ın öyküsünü anlattı: "Güllüşah Bacı : dan ayrıldıktan sonra yalnızdım. Anadolu'da gezerken misafir olduğum bir evde bu kız karşıma çıktı. Babası benim yaşımda adam. Hiç aklıma gelmezdi... Kızını bana verimkâr oldu... "Alır mısın" dedi... AJmaz olur muyum erenler... Bu o zamanlar 25 yaşında... Köylük yerde evde kalmış gözüyle bakılıyor. İsmim Âşık'a çıkmış, ama ben asıl şimdi âşık oldum... Bunun dizinin dibinden ayrılmak istemiyorum. SİYAHBEYAZ TELEVİZYONUNUZU ysa, diyor Âşık İhsani, halk ozanı diyoriar bize... Halk ozanı ne demek... Halk derdini, belasını bize söyletir... Biz onun anlayış kapasitesine göre olayları anlatırız.. İşte bir örnek: "Nedendir be koca Tanrı, Ben ölüyom, sen ölmüyon... ' Dünya kurulalı beri, Ben ölüyom, sen ölmüyon.. • • * ihsaniyem için için... Bak şimdi anladım niçin.. Allahsız olduğun için... Ben ölüyom, sen ölmüyon.." Haydiiii... Alıyorlar Âşık ihsani'yi... önce karakola, son• ra mahkemeye... "Vay, sen Allah'a küfretmişsin..." öte yandan yukardaki şiiri Nimet Arzık, Fransızcaya çeviriyor. Belçika'da "Tanrının varlığını en özgün biçimde anlattığı için" İhsani'ye 10 bin dolarlık odül kazandırıyor... Neruda, Yevtuşenko gibi ozanlann arasında adının da geçtiği bir kitapta yer alıyor... Sonra Türkiye... Açlık, sefalet, soruşturma, mahkeme, cezaevi... Yaşar Kemal "Türküleri yapanlar, kanunları yapanlardan daha güçlüdür" derken, galiba yine edebiyat yapıyor. Çünkü Âşık İhsani'nin gördüğü bunun tam tersi. O SECİMKULİSİ Porsuk'un turuncu korkulukları Eskişehir (Önder Baloglu) Halkoylaması öncesi büyük bir "ha>ır" kampanyası başlatan ANAP Eskişehir örgütü, bastırdığı el Sezai Aksoy ilanlanna Behice Boran, Ahmet Kaçmaz, Doğu Perinçek'in fotoğraflarını da koyarak vatandaşa sormuştu: "Bunlara mı evet diyeceksiniz?" Özal'a yakınlığı ile tanınan belediye başkanı Sezai Aksoy da bu kampanyaya katılmış, yıllardır rengi solmuş durumdaki Porsuk çayındaki köprülerin korkuluklannı turuncuya boyatmıştı. Bu cümbüş içinde günlüğü beş bin liradan atlar kiralanarak karşılanmıştı Özal. Başbakandan hemen sonra Eskişehir'e gelen Demirel ise İstasyon Meydanı'ndan şöyle seslenmişti: "Bizi korkuluklar mı korkutacak?" Daha sonra da yerel gazeteler şu yorumu yapmışlardı: "Demirel, Özal'ı katladı." * * • 29 Kasıma gün gün yaklaşıldığı süre içinde Eskişehir'in turuncu korkulukları hâlâ konuşuluyor: "Turuncu renkler solmadı, ama neden maviye benziyor demirler?" Bilmeyenlere bilmece gibi gelen bu yorumun temelinde yatan neden ise, ANAP Eskişehir orgutünün DSP örgütüne gösterdiği yakınlıktan kaynaklanıyor. Özellikle ANAP il başkanı bu konuda yoğun çaba gosteriyor. Zafer Sabuncuoğlu'nun orgütüne durmadan, "DSP'ye dokunmayın, hatta yerinde övün" biçiminde talimatlar verdiği de söyleniyor. Hatta bir yerel gazete yöneticisine, "Vahu aracı olun da DSP'ye bu seçimlik transfer olayım" dediği de bir gerçek. Sabuncuoğlu, bu esprisini yaparken yanındaki adayı Aydın Begiter'e de takılmıştı: "Transfer ayı bitmedi değil mi abi?.." Eskişehirlilerin merak ettiği konu da şu: "Porsuk'un korkulukları halkoylamasında Eskişehir'e il olarak hayır dedirtti. Bakalım maviye çalan demirleri DSP'ye ne getirecek?.." 1919191919 ÇAUŞIR DURUMDAKİ HER MARKA,HER EBATTA SİYAHBEYAZ TELEVİZYONUNUZU GETİRİN. 100.000 TL İNDİRİMLE,HER BİRİÜSTÜN TEKNOLOJİNİN ÜRÜNÜ OLAN DİLEDİĞİNİZ RENKLİYİ GÖTÜRÜN. HEM DE ÇOK UYGUN ÖDEME KOŞULLARIYLA! DEĞERLENDİRİYOR, SİZE RENKLİ ~ VERİYORUZ. LIRAYA ANAP'ın toprak kozu Ceylanpınar. (Hüseyin Deniz) Tarım reformunun uygulama bölgesi Ceylanpınar'da ANAP'ın en etkili silahı yeni toprak dağıtımı. Seçim sonuçlanna göre, 65 bin dönüm arazinin bulunduğu İkiçırçıp bolgesinde arazilerden 40 bin donümunun dağıtılması bekleniyor. 6 Eylul Halkoylaması öncesinde hayırların çok çıkması halinde toprakların tapularının hemen verileceği vaat edilmişti. Ancak, daha sonra bu söz yerine getirilmedi. Şu günlerde DSİ'ye olan sulama borçları nedeniyle başları derde giren köylüler ise, tam bir şaşkınlık içinde. Birkaç gün içinde 300 bin ile 1 milyon lira arasında değişen sulama borçlannı ödemedikleri takdirde tutuklanacaklan bildirilen köylüler de yine ANAP'tan medet umuyorlar. İkiçırçıplılar, sulama borcu belasından nasıl k ırtulacaklarını kara kara düşünüyorlar. înönü ileDoğan karşı karşıya İzmir (Türey Köse) SHP Genel Başkanı Erdal İnönü ile Tarım Orman ve Köyişleri Bakanı Hüsnu Doğan seçimlerde 3. bölgede kar^ı karşıya geliyor. Hüsnu Doğan SHP Genel Başkanı Erdal tnönu önseçim öncesinde İzmir'e gelerek 3 numaralı seçim bolgesinde yer alan Karşıyaka, Kınık, Bergama, Dikili, Aliağa, Menemen, Foça, Kemalpaşa ve Torbalı ilçelerindeki partilerden oy istedi. Önseçime katılan tüm partililerin oylarıyla 1. sıra adayı olan İnönü, seçim öncesinde iki kez daha seçim ooıgesıne gelerek çalışma Nüfus hüviyetimi, evlenme cüzdanımı, sefer görev emri kâğıdımı kaybettim. Hükümsüzdür. ÖMER ARSLAN yapacak. Bu bölgede Erdal İnönü'nün altında önseçime ekip olarak giren Kemal Anadol ile Veli Aksoy ve Cengiz Cerezcioğlu yer alıyor. Eski milletvekillerinden Kemal Anadol arkadaşlarıyla birlikte 3. bölgede yoğun bir çalışma içine girdi. ANAP'ın 3. bölgede listebaşı adayı Tarım Orman ve Köyişleri Bakanı Husnu Doğan. Hüsnü Doğan'ın Izmir'de pek tanınmaması ve seçim çalışmalanna da pek katılmaması, ANAP'ta sıkıntı yarattı. Bu bölgede Fruko Tamek Genel Müdürü Selçuk Maruflu da kontenjan adayı. Maruflu, kurduğu seçim bürosunda hem kendisini tanıtmak, hem de partfşinin oylannı arttırmak için çalışma yapıyor. Günduzleri yaşlı bir hanıma yardımcı olacak bir bayan aranıyor. Tel.: 361 43 57 ARCIUK 1 GENİŞ BİLGİ ARÇELİK, BEKO, AYGAZf ALPA YETKİLİSATICILARINDA