Katalog

10 KASIM 1987 EKONOMİ CUMHURÎYET/U TÜRKİYE'den ALTMDÖVİZ SERBEST PİYASADA DÜN 1K7 111 Att Ura (saüş) 11MM M.BANKASI'NDA BUGÜN (döviz altş) (efektif satjş) «5t.1l (rJövizaJtş) 57M3 (efektif satş) Trakya köylülerî eğlenceyî unuttu Eğlencesine düşkün olarak tanınan Trakya köylüsü, içine düştüğü borç sarmalında bocalıyor. FARUK BESKİStZ Trakya bölgesinde kırsal kesimde ekonomik olarak küçük üreticinin tasfıye süreci başlarken, sosyal olarak da Trakyalı köylünün "yasama tara" değişmiş. Üretici köylü tıpkı şehirdeki işçi, emekli, memur gibi geçim derdine girerken, eskinin bolluk dönemini arar olmuş. Her yerde "oeseli, eglencesine düşkün" olarak bilinen Trakya'nın köylüsü gitmiş; yerine, evine kapanan, arada bir kahveye uğrayan insanlar gelmiş. Sosyal yasantıda görünen en çarpıcı gelişme, köylünün artık köy bakkalından veresiye alışveriş yapması gösteriliyor. Görüştüğümüz köyluler, yıldan yıla aldıkları ürün bedellerinin tümünü borçlanna yatırdjkLannı, geçimlerini ise bankadan aldıkları ticari kredi veya tefeciden aldıklan borç parayla sağladıklarını ifade ediyorlar. Kırklareli'nin Yoğuntas köyünden Mazluk Demirer, "Çocuklanmıza ancak tefeciden aldığımız borç parayla ekmek alabiliyoruz" derken, Turpçular köyünden Ahmet Pazarlı şunları söylüyor: "Her gün zam yapıyorlar. Piyasayı denetleyen kimse yok. Artık bakkaldan veresiye alışveriş yapıyoruz." "Ayda kaç kilo et yiyebiliyorsunuz" sorumuza Pazarlı biraz tebessüm ederek karşılık veriyor: "Ayda kaç kez et alabiliyoruz diye soruyorsunuz. Bence bunu ayda degil, yılda diye sormak gerekir. Çünkii biz ancak yılda dörtbeş kilo et alabiliyonız." Aynı soruyu, traktörünü satan Mehmet Güler'e de yöneltiyoruz. lşte verdiği yanıt: "Ydda bir kilo et yiyebUenler var araraızda. Gidip hayvanını ucuza satıyorsun. Sonra da kasaba gittiginde bu kez KDV'siyle pahalıya aynı hayvanın etini alabiliyorsun. Çiftçiyi iyice öldürdüler." Turpçular köyünün genç bakkalı Mebmet Kaya ise köylüden ümidini kesmiş. "Bu genç yaşta bu gelişmeleri göriip buralarda kalmak istemiyorum. 1980 öncesinde köylünün hemen bemen tümü alışverişini peşin parayla yaparken, şu anda yüzde 50'si veresiye alışveriş yapabiliyor. Ben de ayda beş bin liranın üstünde veresiye vermiyorum. Çünkü ne olacağı belli degil. Ürün çeşidi giderek azalıyor. Sonunda kapatmaya karar verdira" diye konuşuyor Kaya. Sosyal hayatta bir diğer ilginç gelişme de, her köyde daha önceleri iyi iş yapan köfteci, meyhane ve sinemaların kapanması. Zamanla köylünün alım gücünün azalmasıyla köfteci dükkânları ve meyhaneler birer birer kapanmış. öyle ki, şu anda Kırklareli ve Edirne yöresindeki köylerin hemen tümünde bunlara hiç rastlanmıyor. Üretici, kendi deyişiyle, "eglenceyi unutmuş", kendisini "televizyonla avutmaya çalışıyor." Kırklareli'nin yıllardır iyi işieyen tek sineması da geçen yıl kapanmış. Şehirdeki meyhaneye gelen üretici sayısının da hatın sayılır ölçüde azaldığı belirtiliyor. Köylerde yapılan düğünler ise tek eğlence yeri olmuş. Ama eskinin keyifli düğünleri, yerini "kederii" düğünlere bırakmış. Çünkü çoğu üretici istemeye istemeye oğlunu evlendirirken, düğün yaptığını söylüyor. "Düğün yapmak için para lazım, biz zaten borçlanmızı ödeyemiyonız. Kaldı ki düğün yapalım. Ama bir de köylünün içindeki dunımumuz var. Kimseye diigiinyapmadı dedirtmemek gerekiyor. Bunun için de gidip topragımızı satıvoruz." lşte kederii düğünün kendisi. Peki, toprağmı, traktörünü satan Trakya köylüsü bundan sonrasını nasıl görüyor? Çok karamsar. Geleceğinden endişe ediyor. Çoğu bugünkü politikanın devamı halinde, "eskiden kendi mülkiyetlerindeki toprak üstünde ırgatlık yapacaklanna" inanıyor. Bürokraside özelleştirme tartışması İSTANBUL (AA) Özelleştirme, bürokratlar arasında tartışmaya yol açtı. Tartışma, Sümerbank Genel Müdürü Erkan Tapan'ın haftalık Yeni Gündem dergisine verdiği demeçle başladı. Yeni Gündem'e verdiği demeçte, özelleştirme ile ilgili soruların Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı tdaresi Başkan Yardımcısı Cengiz İsrafil'e sorulmasını isteyen Erkan Tapan'ı İsrafil dün yanıtladı. Cengiz İsrafil, Tapan'ın özelleştirilecek KlT'lerde huzursuzluk bulunduğu iddialarını cevaplandırırken, bunun sorumlusunun kendisi olmadığını söyledi. İsrafil, özelleştirilecek kuruluşlarda çalışanlara, çalıştıkları kuruluşun hisse senetlerinden satın alabilmeleri için özel olanaklar sağlanacağını bildirdi. Cengiz israfil, şunları söyledi: Sümerbank Genel Müdürü Tapan'ın şikâyeti varsa, gelip bana direkt olarak bildirebilir. Çünkü devamlı göriişuyoruz. Satışlarda kimlere öncelik verileceği konusu var. Açıkça, tekrar 30. defa ifade edeyim: Öncelik çalışanlara tanınacaktır. Satılacak kuruluşun çaiışanlanna hisse satın alma imkânları sağlanacaktır. tkinci öncelik yöre halkına tanınacaktır. Oradaki talep karsılanacaktır. Daha sonra yurtdışındaki işçilere öncelik tanıyacagız ve geri kalanını da halka satacağız. Sümerbank Genel Müdürü Erkan Tapan da "Kendilerinin şu anda beklediklerini, kararname çıktığından bu yana önemli kararları ertelediklerini ve sadece nıtin işleri yürütebildiklerini" söyledi. Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşar Vekili Etan Yülek de Tapan'ın kendisini eleştiren sözlerini cevaplandırırken, özelleştirme konusundaki ilk etüt çalışmalannın kendi sorumluluğunda başlatıldığını, daha sonra bu konudaki çalışmalann Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı Idaresine devredildiğini söyledi. Bu arada İsrafil, yaptığı açıklamada, Özelleştirilecek ilk kuruluşun Sümerbank olmayacağını belirtti ve "Sümerbank'ın bu haliyle satılması mümkün degil"dedi. IsrafiI şunları söyledi: Sümerbank nakkındaki karar, on günlük bir olay. Sümerbank hakkında hazırlanan raporlara dayanarak şunu soylemek mümkün: Sümerbank'ın şu andaki şekliyle satılacağını zannetmiyorum. Belki bu bazı parçalara bölünür, bazılan öncelikle satılır. Diğer kısımları belki bir rehabilitasyondan geçirildikten sonra satılır. Sümerbank'ın satışı, oturup sermayesini hesaplayıp, hisselerini ayınp, piyasaya sürmek kadar basit bir olay değildir. Interbank faizi %53.9b çıktı ANKARA (AA) Bankalararası para piyasasında, bugün bir gecelik borçlanmalann yıtlık ağırlıklı ortalama faizi yüzde 53.5 olmuştu. Piyasada, bugün bir gecelik borçlanmalarda en yüksek faiz yüzde 54, en düşük faiz de yüzde 53 olarak belirlendi. Interbank'da dün 115.6 milyar Ura tutannda 82 işlem gerçekleştirildi. Piyasada 7 günlük borçlanmalann yıllık ağırlıklı ortalama faizi de bugün yüzde 56 oldu, 14 günlük borçlanma gerçekleşmedi. Interbank'da, cuma günü 7 ve 14 günlük borçlanma olmamıştı. Prof. Dr. Gülten Kazgaru TL, KKTC'de konvertibl LEFKOŞA (Cumhuriyet) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Türk Lirasmı konvertibl ilan etti. KKTC Resmi Gazetesi'nde yayımlanan Bakanlar Kurulu kararına göre, KKTC bankaları araalığıyla Türk Lirası yabancı bankalara transfer edilebilecek. Bakkal dükkan kapatıyor, koylu borca guluyor Dünya Bankası heyeti Ankara'da ANKARA (AA) Dünya Bankası'nın, Türkiye ve Pakistan 'dan sorumlu direktörü Hans Eberhart Köpp, dün akşam tstanbul'dan Ankara'ya geldi. Köpp'ü Esenboğa Havaalam 'nda Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı Dış Ekonomik îlişkiler Genel Müdürü, Dünya Bankası Projeleri Daire Başkanı Ibrahim Berberoğlu karşıladı. Köpp. Ankara'daki temaslan sırasında Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşan Yavuz Canevi'yi ziyaret edecek, Merkez Bankası ve bazı kamu kuruluşlarınm yetkilileri ile görüşmeler yapacak. Bakkal Mehmet Kaya, dükkânınt yatanda kapatmaya karar vermiş. Traktörünü satan Mehmet Güler ise, elindekj Tarım Satış Kooperatjfleri'ntn makbuzunu göstererek, "Borcu ödemezsen icraya gideceğiz' dediler. Çıkardıkları hesapta borcun faizi, borcun kendisi kadar tutuyor. Ben de tutup traktörümü sattım. Köyün de ileri gelenlerinden sayılırız" diyor. Ekonomi Servisi Ekonomi Profesörü Gülten Kazgan, dolann değer kaybımn Türkiye1 nin dış borç yükünü arttırıcı yönde etki yapacağını söyledi. Prof. Gülten Kazgan, dolann 1985 sonunda başlayan ve son günlerde hızlanan değer kaybımn Türkiye'ye muhtemel etkileri konusunda göruşlerini açıkladı. Türkiye'nin borçlannın yandan fazlasının dolar üzerinden bağlandığım anlatan Prof. Kazgan, bu durumda dolann değer kaybımn borçlan toplam olarak arttırdığını söyledi. Prof. Kazgan "Ülke borçlarında dolann payı ile ülke gelirlerindeki dolann payı, bu düşüşlerden zararlı ve kârlı çıkacağımızı gösterecek" dedi. Dolann düşüşünün dünyada hammadde fiyatlarını arttırabileceğini belirten Gülten Kazgan şöyle dedi: "Dolann düşmeye başlaması ABD dış ticaret açıgının kapatılmasında etkili olamadı. Belki başka önlemlerin de alınması gerekirdi. Dış ticaret açığımn kapatılmaması hisse senedi fiyatları üzerinde olumsuz etki yaptı. Bu açtk kapatılamazsa bu olumsuz etki sürecek ve sonunda bir kriz gelecek. ABD onlem olarak faiz hadlerini düşürme eğiliminde Faiz hadlerinin düşüşü ile birlikte dolar değerinin düşüşünün yarattıgı fiyat duşüşleri de sonunda enfiasyona yol açacak." Dolann düşüşü dış borçlan kabartacak Vergi iadesine veda ım ediyoruz? Dünya Bankası uzmanlarınca Dünya Bankası uzmanlarınca hazırlanan bir raporda vergi iadesi uygulamasımn "Tüketimin sübvansiyonu yoluyla tasarrufun cezalandırılması" anlamına geldiği öne sürüldü. ANKARA (AA) Uünya Bankası, ucretlilerle, memur ve esnafa vergi iadesi uygulamasımn, Türk ekonomisine yarardan çok zarar getirdiğini öne sürdü ve uzun dönemde kaldırılmasım önerdi. Banka, kısa dönemde ise kira, dayanıklı ti^ketim malları gibi kalemlerin vergi iadesi kapsamından çıkarılmasını, buna karşılık hisse senedi alımlarının uygulamaya dahil edilmesini istedi. Dünya Bankası uzmanlarınca, "Türkiye'de Mali Politika ve Vergi Reformu" adlı bir rapor hazırlandı. Raporda, hükümetin ekonomik reform politikasının temel taşlarından biri olan ve belge düzeninin yerine oturmasında en etkin araç olarak gorü ^^^^m^^^m ABD para birimi, Tokyo'da 135 yenden işlem gördü Dolar yabıız kald ABD Dolan'nın dünya borsalanndaki değer kaybımn Türk ekonomisi üzerinde olumlu ve olumsuz etkilerinin birbirini telafı ettiği bildirildi. Dolann değer kaybımn dış borçlan durduk yerde şişirirken, ödemelerde göreli bir ferahlama yaratabUeceği vurgulandı. Yapılan hesaplamalara göre çapraz kurlarda son dört aydan bu yana meydana gelen dolar dışı döyizler lehine gelişme ABD Dolan üzerinden hesaplanan Türkiye'nin dış borçlannı toplam 1 milyar 417 milyon dolar arttırdı. 31 haziran tarihi itibanyla 33 milyar 145 milyon dolar olan dış borçlar toplamı, geçen dört ayhk dönemde durduk yere 1.4 milyar artarak 34 milyar 562 milyon dolara çıktı. öte yandan Tahtakale'de dolar cumartesi gününe göre 4 lira değer kazanarak 1027 liraya çıkü. Dolar, Tahtakale'de dış borsalardaki gelişmelerin aksine değer kazamrken Federal Alman Markj da 4 liralık bir artışla 616 liraya satıldı. Cumhuriyet Altuıı 110 bin üradan, 24 ayar külçe altımnın gramı da 15 bin 650 üradan haftaya başladılar. Merkez Bankası'nın dolann bugün geçerli olacak efektif saüş kurunu 958.16 liraya çıkarmasıyla Tahtakale kuruyla, resmi kur arasındaki fark 69 liraya yükseldi. Kalkınmakta olan ülkelerin bölgelere göre payları, 198486 (%) 100 GSYİH Mal ve hizmet ihracatı Dış borçlar Avrupa * KISAKISA CANKURTARAN HOLDİNG'in Basın ve Halkla Îlişkiler Müdürlüğü 'ne Şenes Erzik getirildi. Robert Kolej ve Boğaziçi Üniversitesi mezunu olan Şenes Erzik 'in, (44) Cankurtaran Holding'teki Adidas Türkiye sorumluluğu görevinin süreceği bildirildi. ENKA PAZARLAMA, bir yıl önce piyasaya sunduğu Multitech kişisel bilgisayarlannın geliştirilmiş tipleri olan Acer serisini dün Etap Marmara Oteli Balo Salonu'nda iş dünyasına tanıttı. PORTAŞ Şirketler Grubu, teknolojik gelişmeleri sunmak amacıyla 1213 kasım tarihlerinde Sheraton Oteli Merhaba Salonu 'nda 'Işletme Otomasyonunda Çözümler' serisini düzenledi. TÜRK EKONOMİ BANKASI, 30 eylülde sona eren yılın üçüncü çeyreğinde net kârının 2 milyar 625 milyon Ura olduğunu açıkladı. Arthur Andersen Muhasebe ve Müşavirlik Şirketi tarafından denetlenen üçüncü çeyrek rakamlarma göre bankanın toplam aktiflerinin 78.4 milyar Ura olduğu belirtildi. SOUTH dergisi, Türk işadamına yönelik abone kampanyası başlattı. Merkezi Londra'da olan ve kalkınmakta olan ülkelere yönelik Ingilizce ve aylık olarak yayımlanan South dergisine 1 yıllık 23 dolara, 2 yıllık 38 dolara abone olunabiliyor. YA TIRIM FlNANSMAN'da tüm personel birörnek giysi içinde çalışmaya başladı. ^ B O R S A I )Aİ^ ?LE»4LER Ekonomi Servisi Dolann engellenemez duşüşU sürüyor. Dolar, dün 135 yenle tkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana Tokyo Borsası'ndaki en düşük değerinden kapanırken, New York Borsası'nda 1.6560 marka kadar inerek yeni bir rekor kırda. Amerikan para birimi Tahtakale olarak bilinen serbest piyasada ise dış borsalardaki gelişmelerin aksine değer kazanarak 1027 liradan satıldı. Hafu sonunda Tokyo'da 135.50 yenden kapanan dolar, dün aynı borsada 134.75 yenden açıldj. Daha sonra toparlanan dolar günü 135 yenden kapattı. Londra Borsası'nda dolar 134.95 yenden işlem görttrken Federal Alman para birimi karşısında 1.6720 marka geriledi. Dolar, New York Borsası'nda ise 1.6560 marka kadar inerek mark karşısında 194O'lı yıllardan bu yana en düşük düzeyine geriledi. Uzmanlar dolann gelecegınin, ABD bütçe açığımn indirilmesi konusunda Washington'da yapüan görüşmelerle, Basel'de yapılan sanayileşmiş ülkelerin merkez bankalan başkanlannın katıldığı Uluslararası ödemeler Bankası (BIS) toplantısından gelecek haberlere bağlı olduğunu belirttiler. Tokyolu bir döviz işletmecisi, "Karar vennek İçin olumlu veya olmnsuz bir habcr bekliyonız" diye konuştu. Afrıka 60 OrtadoOu len vergi iadesi uygulaması üzerinde önemle duruldu. Uygulamanın, "Tüketimin sübvansiyonu yoluyla tasarrufun cezalandırılması" anlamına geldiğini öne süren raporda, bunun da vergi gelirleri ile yatırımlar üzerinde olumsuz etkilere yol açtığı kaydedildi. Raporda, vergi iadesine rağmen, asgari ücretlilerin vergi yükünun 1982'deki yüzde 6.5'lik düzeyinden 1986'da yuzde 17.3'e çıktığı anlatıldı. Raporda, bu "adaletsizliğin", ancak asgari ücretin tümuyle vergi dışı bırakılması yoluyla giderilebileceği, bu arada vergi iadesi verilmesi yerine, gelir vergisi oranlarında genel bir azaltmaya gidilmesinin daha yararlı olacağı ifade edildi. 40 Asya DÛVİZ KURLARI Dovizin Cinsi 20 Latin Amerika ABD Maliye Bakanı James Baker'ın "doları gözden çıkarabiliriz" anlamına gelen açıklamasıyla dolann değer kaybı hızlandı ve artık doları kendi ülkesinin bile desteklemediği ortaya çıktı. DOnyamn önde gelen sanayileşmiş ülkelerinin merkez bankası başkanlannın dünya borsalanndaki krizi ve dolann hızla değer yitirmesini görüşmek uzere Isviçre'nin Basel kentinde gerçekleştirdikleri, 'merkez bankalannın bankası' olarak bilinen Uluslararası ödemeler Bankası (BIS) toplanüsının bu akşam sona ennesi bekleniyor. * Kıbns. Yunanistan. Macaristan, Malta Polonya, Romanya, Turiaye ve YuQoslavya Kaynak IMf 3. DÜNYANIN PERFORMANSI Asya'daki kalkınmakta olan ülkeler 198486 yılları arasında tüm kalkınmakta olan ülkelerdeki gayrısafi yurtiçi hasılanm üçte birini yarattılar. Bu ülkeler mal ve hizmet ihracatındakj paylannı yüzde (Fye çıkarırken, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu Avrupalı kalkınmakta olan ülkelerin toplam gayrısafi yurtiçi hasıla içindeki payı ise sadece yüzde 8.5 oldu. Latin Amerika ulkelerinin kalkınmakta olan ülkelerin toplam borçlanna oranı yüzde 36.5'e ulaşırken, Avrupa'da bu oran yüzde 12.5 civarında oldu. Petrol ihracatının da katkısıyla Ortadoğu ülkelerinin, kalkınmakta olan ülkelerin toplam mal ve hizmet ihracatındaki payı ise yüzde 22.5 oldu. Avusturya Şilini Batı Alman Markı Belçika Frang Danimarka Kroou Fin Markkası Fransız Frangı Hollanda Florini Isveç Kronu 1 Isviçre Frangı 100 Italyan Lireti 00 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinan 1 Steriin S.Arabistan Riyali ABDDoian Avustralya Dolan 229.82 166.64 502.93 156.42 687.55 76.69 700.30 3426.50 1685.96 251.87 Döviz Alış 944.00 647.11 80.41 566.45 27.02 146.41 3443.63 1694.41 253.13 Doviz Satıs 948.72 650.35 80.81 568.28 27.16 147.14 230.97 167.47 505.44 157.20 690.99 77.07 703.80 Etektif Ahş 3357.97 1685.96 246.83 944.00 634.17 80.41 565.45 26.46 146.41 225.22 166.64 502.93 156.42 687.55 75.16 686.29 Efektff Sabf 958.16 656.82 61.62 573.93 27.43 148.61 233.27 168.14 510.47 158.77 697.86 77.84 710.80 3477.90 1711.27 255.65 ÇAPRAZ KURLAR $ $ i i 1 6694 5.6649 1.8770 1 3729 B. Alman Marta Fransız Frangı Hollanda Florini isvıçre Frangı S 1230.92 taryar Lireti $ 134.79 Japon Yeni 3.7479 S. Arabistan ffiyai $ £ 1.7859$ 1929 bunahımjıdaiî irkilmedik' ANKARA (AA) ölümünün 49. yılında andığımız Mustafa Kemal Atatürk, ekonomi konusundaki görüşlerinin bir bölümünü de 1929 yılında yaşanan büyük bunalım sırasında açıklamıştı. 1929'de başlayan uluslararası ekonomik bunalım, Türkiye'yi ilginç bir dönemde yakalamıştı. Lozan Antlaşması'nın Türkiye'nin ithalattaki korumacı uygulamalarına getirdiği kısıtlamalar, 1929 yılında yürürlükten kalkacaktı. Türkiye, bu yöndeki hazırhklannı sürdürürken, uluslararası bunalım patlak verdi. Bunalımla birlikte, Türkiye, bazı ekonomik tedbirleri süratle uygulamaya koymak zorunda kaldı. Uluslararası borsalarda son haftalarda gözlenen hareketler nedeniyle, anılarda yeniden tazelenen, 1929 bunalımının yaşandığı dönemde, Türkiye'de Türk Parası Kıymetini Koruma Kanunu, Menkul Kıymetler ve Kambiyo Borsaları Kanunu, Merkez Bankası'nın kuruluşu gibi önemli düzenlemeler yapıldı. 1930 yılında Sanayi Kongresi, aynı yıl için hazırlanan ekonomik program ve 1933 yılındaki 1. sanayi planı da, 1929 bunalımının yaşandığı dönemin Türkiye cephesindeki geUşmelerini oluşturuyordu. 1929 yılında başlayan uluslararası ekonomik bunalım sırasında, Mustafa Kemal Atatürk, 19301935 döneminde TBMM'yi açarken yaptığı konuşmalarda, bunalım ve Türkiye'ye etkileri konusuna geniş biçimde değinmişti. Atatürk, 1 Kasım 1930'da TBMM'de şunları söylemişti: "Geçen yıl içinde uğraşmak zorunda kaldıgımız bir büyük olay da milli para buhranıdır. Buhranı karşılamak için alınan yerinde tedbirler, beklenen sonuçlan vermiştir. Her şeyden önemli olan esas, ekonomik yönden milletin uyanıklığı ve kendisinin yaşama hakkına inancıdır. Meclis ve hükümet tarafından alınan tedbirler, özellikle, bu esasta toplanmışür. Bugün içinde bulunduğumuz dunım, mali ve ekonomik yönden alınmış olan tedbir ve ölculü davranmalara da dikkatk devam olunmasını gerektirmektedir. Efendiler, özellikle tanm memleketlerinde duyulan, dünya çapında bir ekonomik buhran vardır. Bu buhran tabiatıyla önemli indirimlerie yüce Meclise sunmuştur. Cumhuriyet Merkez Bankası'nın kuruluşu ve hisse senetlerinin vatandaşlara satışına başlanması pek yakındır." Atatürk, 1931 yılı TBMM açış konuşmasında da genel buhrana değinmiş ve gelişmeleri "zor bir sınav" olarak değerlendirmişti. Atatürk'ün 1931 yılında Meclisi açış konuşması da şöyle: "tçinde bulunduğumuz yıl, milletlerin, mali ve ekonomik alandaki genel buhrana karşı, zor bir sınav vermeleri özelliği ile dikkati çekmektedir. Uluslararası buhramn gelecek yıl da devam etmesi sonınuna hazırlıklı bulunmak görevi karşısındayız. Mali ve ekonomik tfurumu yakından izleyerek gereken tedbirleri zamanında almak, en önemli işimiz olacaktır. Atatürk, Cumhuriyet Halk Partisi'nin 4. Büyük Kurultayı'nda 1929 sonrasındaki gelişmeleri değerlendirmiş ve "Biz bu felaket önünde asla irkilmedik" demişti. Mustafa Kemal, 9 Mayıs 1935'teki bu konuşmasında, Türkiye'nin uluslararası ticareti denkleştirip, iç pazarı harekete geçirerek bunahmdan korunmaya çalıştığını hatırlatmıştı, Atatürk, 1933 sanayi planı çahşmalarıyla ilgili sözleriyle de, bunalım dönemi sonrası için yapısal düzenlemeye ilişkin göruşlerini şöyle belirtmişti: " Asıl önde tuttuğumuz iş, geniş bir endüstri programını gerçekleştirmeye başlamak olmuştur. Bu program tamamiyle gerçekleştiği gun, şüphesiz yurttaşın geçimi hissolunacak derecede genişleyecektir." ALTIN GÛMÛ< Cumhuriyet Reşat 24 ayar atön 22 ayar bilenk 18 ayar arbn 900 ayar gflmu$ **? 106.500 118.000 15.475 13.920 11.610 227 Sabş 110.000 124.000 15.500 15.300 11.625 îKRKST HYASADA DÖVtZ A*s sm » ABODotan Bat3 Alman Mark Isviçre Frangı Hollanda Florini ingiMz Stertnı Fransız Frangı 1025 614 737 537 1800 178 1027 616 739 539 1850 232 180 BILGITAŞ A.Ş. SjJ \ * İSTANBUL 172 80 « ' 6 6 5 7 27 T C ZtRAAT BANKASI DÖVİZ 944.00 647.11 80.41 568.28 27.02 146.41 229.82 166.64 502.93 156.42 687.55 76.69 700.30 716.24 3426.50 148.90 1665 96 251.87 948.72 650.35 80.81 568.28 27.16 147.14 230.97 167.47 505.44 157.20 690.99 77.07 703.80 719.82 3443 63 149.64 1694.41 253.13 İJJ Ç? 10 KASIM 1997 1ÂRİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI tHKE Afcçımemo (Y) Hnaddu Cam (Yl Aıw»(E) Bagb; Çfcısa 8Ü &*Ek (E> Çı*B<(Y) EgeGOn Erati Oanc Çe* emtYorSO GGbre Fftribta IBM Bm <*m !£) KMnsanlE) KartoısanBK 200 Kartons» |Y) K»BU Koç HMdmg (E) Kartsa Yer» Konıma Tanm Esfcı Lassa UetaşRHU Olosan Ratak Sartoıjsan (E) T.Oerm Dttcüm (E) T *a**2»8 YJSŞ l^awş Hf* 18000 5400 9000 12900 103O0 28500 13100 11800 5750 3475 20000 «25 2075 2050 4525 8550 5'75 67000 9500 11600 3650 14800 2325 3800 4675 6900 7500 3400 2725 tnH HaU Kfftı 16300 5000 8550 11700 9350 27500 11000 10800 5200 3325 19000 4225 1975 1950 4500 4075 4675 57000 9050 10600 3675 14100 2100 3450 4250 6250 7150 3400 Z725 270 25 25 480 300 10 200 500 200 '00 50 100 100 1100 1550 200 100 10 425 400 550 160 100 1150 200 200 150 2150 950 Ölümünün 49. yılında andığımız Mustafa Kemal Atatürk, ekonomi konusundaki görüşlerinin bir bölümünü 1929 ekonomik bunalımı döneminde açıklamıştı. bizim memleketimizi de etkilemiş ve agırlığını duyurmuştur. Bu sıkıntı karşısında eşi görülmemiş yıkıntıdan ve darlık getiren kurak yıllardan sonra, vatanımızın gösterdigi canlılık ve dayanıklılık, ancak Türk milletinin bünyesindeki güç ve Büyük Millet Meclisi'nin aldığı yerinde karariarla açıklanabilir. Yıllardan beri alınan tedbiriere, gelecek yıl daha geniş ölçüde yer vermek gerekecektir. Son derece tutumluluğa uyan bir yönetim programının, resmi ve özel bütün işlerimize hâkim olması zorunludur. Bunun içindir ki, hükümet, bütçeyi DÖVİZİN CİNSİ 1 A80D0URI 1 AVBSTRAtYA D0UUII 1 AVKTHRYA $ k M 1 M T I AUMN MARKI EFEKTİF 944.00 634.17 80.41 568.28 26.46 146.41 225.22 166.64 502.93 156.42 687.55 75.16 686.29 701.92 3357.97 145.92 1685 98 246.83 958.16 656.82 81.62 573.93 27.43 148.61 233.27 169.14 510.47 158.77 697.86 77.84 710.80 726.98 3477.90 151.13 1711.27 255.65 AUŞTL. SATIŞTl. AUŞTL. SATŞTL 1 BaçfeU FRAMI 1FİHMAMÜUSI 1 FRAMSB FRAMI 1 HOUANDA aonial 1İSVEÇKIIO«« 1 İSVİÇREFRABÖ I M İTALYAI LİRETİ 1NMMMYERİ 1 RARADA DOLARI 1 KUVETT OtoAM 1 NRVEÇ KRONU 1STERIHI 1 S. ARABİSTAH RİYALİ ÇdkHrt eamaa T.C.ZİRAAT BANKASI "Gurunr frt|l1n>(z"