Katalog

CUMHURİYET YOLUNDA Yunus Nadi 1930'lu yılları yansıtan yazılar 500 lıra, Çağdaş Yaymlan Cu m h u r iyet 62. Yıl; Sayı: 21848 Kurucusu: Yunus Nadi AGLAMAKve GÜLMEK Üçuncu bası çıktı, 500 lıra Çağdaş Yaymlan İlhan Selçuk 70 TL. <KDVdaha> 23 Haziran 1985 Pazar Denktaşhn Cumhuriyet'e demeck Cuellar'ın raporu^Türk tarafına baskı öngörüyor CENGİZ ÇANDAR LEFKOŞE KKTC'de bugün yapılacak genel seçimler sadece Kuzey Kıbrıs'ta değil, uluslararası diplomatik çevrelerde de "biranönce bitsin" bakışıyla izleniyor. Seçimlerden sonra Türk tarafını BM Genel Sekreteri Perez de Cuellar'ın Güvenlik Konseyi'ne sözünü ettiği yeni belgesi zemininde Rumlarla yine masaya oturtmak için çeşitli uluslararası girişimler yapılması söz konusu. KKTC genel seçimleri öncesi Cumhurbaşkanı R>nf Denktaş bize yaptığı acıklamada BM Genel Sekreteri'nin son açıklamalarına sert bir karşıhk verdi. Denktaş Perez de Cuellar'ın Güvenlik Konseyi'ne sunduğu Kıbns raporunu "Türk tarafına baskıyı öngören bir rapor" olarak niteledi. Denktaş'a sorulanmız ve yanıtlan şöyle: Artık BM Genel Sekreteri'nin yeni bir belge hazıriadıgı bir ar ya da speküıasyon olmaktan çıktı. Genel Sekreter geçen baf KKTC CUMHURBAŞKANTNDAN Biz Genel Sekreter'den yanıt bekliyoruz. Rum tarafının neyi kabul ettiğini sorduk. Bize tatminkâr bir yanıt veremedi. Dolayısıyla, Genel Sekreter'den Rum liderinin neyi kabul ettiğini, New York'ta yaptığı yorumlardan vazgeçip geçmediğini bilmek istiyoruz. Rum tarafının ne düşündüğü açıklıkla bildirildiği takdirde, hükümetimiz bir degerlendirme yapacak. Bu değerlendirmede Kipriyanu'nun yetki durumu da ele alınacaktır. BM teşkilatının Kıbns Türklerini, Rumların boyunduruğuna sokmak için çaba harcaması gibi giilünç bir durumla karşı karşıyayız. ta Güvenlik Konseyi'ne sunduğu raporda yeni bir belge hazırladıgını, bu bdgeyi Rumlann kabul ettiğini, seçimlerden sonra Türk tarafının yanıbnın beklendigjni soyledi. Belge, 12 nisan tarihinde size de iletilmiş. DENKTAŞ Biz Genel Sekreter'den yanıt bekliyoruz. Rum tarafının neyi kabul ettiğini sorduk. Bize tatminkâr bir yanıt veremedi. Dolayısıyla Genel Sekreter'den Rum üderinin neyi kabul ettiğini, New York'ta yaptığı yorumlardan vazgeçip geçmediğini bilmek istiyoruz. Aynca Rum tarafında bir yetki bunalımı sürmektedir. Muhalefet kendisini (Kipriyanu'yu) devirme çabasındadır. Büyük bir bunalım sürüyor. Dolayısıyla, Genel Sekreter'in Güvenlik Konseyi'ne verdiği raporu maksath olarak iyimser yazılmış ve Türk tarafına bnskıyı öngören bir rapor olarak görüyoruz. Kipriyanu dışındaki Rum li derliği de bu raporu benimsemiş değildir. Onların da çekinceleri var. Yani hiç kimse bu iyimserliği paylaşmamaktadır. Genel Sekreter'in, ölmüş olan belgeyi canlı tutma çabası geçerli olamaz. Çunkü kendi belgesi dediği belge, üç tur devam eden dolaylı görüşmelerde karşılıklı tavizler varsayımma dayanan bir belgeydi. Rum tarafı belgeyi imzalamamak suretiyle beklenen tavizleri vermemişti. Bizim verebileceğimiz tavizleri de yonım sayesinde hudutsuz hale getirmiş, yani silah zoruyla aJamadığını, masada alma tutumunu sürdürmüştur. Şimdi tek yanlı bir değişiklik yapıp bizi bunu kabule davet etmek, de CueDar'ın yapabileceği bir iş değildir. Bunlan kendisine sorduğumuzda, "kabnl etmeniz için de(Arkası Sa. 11. Sü. 4'te) KKTC'DE BUGÜN SEÇİMLER Dört şehit daha Bayram tatilinde Girne'den 'Batı'ya doğru..? CENGtZ ÇANDAR GİRNE "Seyahatler, sanatçılar gibidir. Dogarlar, yapılmazlar... En iyileri bizi dışa açmakla kalmazlar. içe de döndürürler. Seyahat, içe dönuk irdelemenin en mükemmel biçünlerinden biridir." Çağımızın büyük romancılanndan Lawrence Duırell, Kıbrısı ve özellikle Girne*yi konu aldığı, 1957'de yazdığı unlu eseri "Bitter Lemons Acı Limonlar'a bu cümleyle girer. Haydi 1957 doğumlu seyahatin ürünu Acı Limonlar'la 1985'de Girne'de gezelim. önce Dome Hotel'den başlayalım. Girne demek, biraz da (Arkası Sa. 8. Sü. 4'te) 11. Sayfada Turkish dig yields new clues to earliest society ABD uçakları Reymt üzerinde Lübnan açıklarmdaki Amerikan 6. Filo gemilerinden kalkan F14 tipi uçaklar, Beyrut üzerinde dört kez keşif uçuşu yaptılar. Ş/7 lıder Berri, ABD'nin Beyrut'ta uçağa karşı bir operasyon düzenlemeye hazırlandığını öne sürdü. Rehınelerin yerlerinin bir operasyona karşı değiştirildiği bildiriliyor. Dış Haberler Servisi ABD Başkanı Ronald Reagan Beyrut1 taki bunalımla ilgili olarak yaptığı açıklamada "ilkel barbarlar" olarak nitelediği hava korsanlanna ödün vermemekte kararlı olduklarını yineledi. Texas'ın Dallas kentinde bir toplantıda konuşan ABD Başkanı, Trans World Airline Hava yolanna ait yolcu uçağının Beyrut'a kaçırüması, çarsamba gecesi San Salvador'da bir saldında 6 Amerikalırun ölmesi ve Frankfurt havaalamndaki saldınya değinerek terorizmin uygarhk için tehdit oluşturduğunu ve yalnızca ABD'nin iç sorunu olmadığını söyledi. Israil Başbakanı Şimon Peres, ABD Dışişleri Bakanı George Shultz'u telefonla arayarak (Arkası Sa. 11. Su. 4'te) Hakkâri'de Yüksekova'dan Şemdinli'ye gitmekte olan bir askeri araca 19 haziran gitnü pusu kuran böiücu çete mensupları, piyade Östeğmen Cengiz Duman ile er Orhan Kemal Türkyılmaz, Yılmaz Şener ve Can Şenol'u şehit ettiler. Çatışma sonunda pusucu teröristlerden biri ölii, biri sağ olarak ele geçirildi. Bayramın birinci günü Balıkesir'de çocuklarına bayramlık alamayan 3 kişi, intihar etti. Istanbul'da, Göztepe'de bir kişi, eşi ve iki çocuğuyla bayram ziyaretine gelen 4 komşusunu bıçakla yaraladu Haber Merkezi Şeker Bayramı tum yurtta genelükle sakin biçimde geçerken, Hakkâri'nin Yuksekova ilcesinde, bölucu çete mensuplannın pusu kurması sonucu bir üsteğmen ile üç er şehit oldu. Bölucü teröristlerden biri ölü, öteki de yaralı olarak ele geçirildi. Rize'de de bir TIR ile bir yolcu otobüsünün çarpışması sonucu 14 kişi öldu, 19 kişi de yaralandı. ifuksekova ilçesindenŞemdinli'ye gitmekte olan askeri bir araca, 19 Haziran 1985 günu bölücü çete mensuplannca ateş açıldı. Açılan ateş sonucu araç kontrolden çıkıp devrildı ve Piyade Üsteğmen Cengiz Duman ile er Orhan Kemal Türkyılmaz, Yılmaz Şener ve Can Senol olay yerinde şehit olduIar. Araca pusu kuran teröristlerden biri ölu, öteki de yaralı olarak ele geçirildi. (Arkası Sa. 11. Sü. 5'de) Köln'den eczanesi ULYA ÜÇER Tanrfnuı ncıent 'death rituat' unearth COVERY of the ULL ROOM Exca\atıon w Turke\ Reveals Sıgns OfFormal Archttecture and Culture Bayramı Bodrum'da geçiren Cumhurbaşkanı Kenan Evren, habersiz olarak Bodrum çarşısına çıktı. Cumhurbaşkanı, "Fahiş fiyatla mücadele edilmeli. Ben kendim bizzat baktım, gördüm. Ne fatura kesen var, ne perakende satış fişi veren var. KDV dedin mi ver diyor, üzerine şu kadar parayı. O zaman tabii vatandaşdaistemiyor fişi. Öyle şey olur mu?" dedi. 6. Sayfada Evrerfîn gizli KDV denetlemesi KÖLN Almanca "Bestseüer" Ustelerinden neredeyse iki yıldır inmeyen bir kitap var. Kimi kitap, yazanna ün sağlar, kimi de milyonlar. Sözünü ettiğim kitap ikinci türden. En çok satan kitaplar listesinde başa hiç çıkmadı, ilk 3 arasına da hiç girmedi ama dördüncü ve beşinci sıraya yerleşti, tek değişmeyen olarak kaldı. Kitabın adı "Tann'nm Eczanesi'nden Saglık." 100 sayfalık bir şifalı otlar rehberi, lokman hekimle kocakarı ilaçları arası bir reçeteler dizisi. Dünya ilaç sanayiinin kaleleri tsviçre ve Almanya'da olsun, ba(Arkası Sa. 8. Sü. l'de) New York'tan Evlilik korkusu TANJL AKERSON NEW YORK İki New Yorklu 50 yıllık aşk hayatlarını geçen hafta nıhayet evlılikle noktaladı. Carnegie HalFde yapılan nikâh töreninde gelin 88, damat 78 yaşında idi. Ikisi de sanatçt çevredendi. 1934 yılında lrlanda Sanatlan Müzesi'nde açılan bir sergide tanışmışlardı. Damat o zamanlar mi'zenin mudüruydu... Gelin de sergıyi gezmek için gelen o gunlerin popüler sanatçılarından bıriydi. Gelinin tavrı hemen belli olmasa da damat daha ilk göruşte âşık olmuştu. "Ondan bana dognı bir ışık aktıgını gördüm. Benzeri zor bulunan >aratıklardan biriydi" diyor(Arkası Sa. 8. Sü. l'de) Bereketli HilaPin sırtında insanlıgın tarilıi aranıyor tnsanoğlunun üretime geçip, yerleşik hayata başladığı "Cilalı Taş Çağı (Neolitik)" ile ilgili çalışmalan başlatanlardan biri de Chicago Üniversitesi profesörlerinden J.R. Braidwood. Çayönü Tepesi, ÎranIrak sınırı, Zağros Dağlan 'nın etekleri, Mardin, Diyarbakır'ın kuzeyi, Antakya, Batı Suriye ve Lübnan'dan geçen 50 km'lik "Bereketli HüaV'in tam sırtında.. İstanbul Üniversitesi'nden Prof. Dr. Halet Çambel ile Chicago Üniversitesi'nden Prof. Braidtvood'un 20 yıldır Çayönü'nde yaptığı kazılar sonunda, günümüzden 9 bin 500 yıl önce yaşayan insan topluluklarının yarattığı uygarhk kalıntılan ele geçti. Çayönü 'nde binlerce yıl önce yaratılan uygarhk gerçekten şaşırtıcı. Çayönü sakinleri anıtsal mimari örnekleri yaratmışlar. ERHAN AKYILDIZ Ikinci Dunya Savaşı 'na kadar genelükle gö'zle görülür ve büyük boyuthı eserlerin çıkarılmasına yönelik olarak yürütülen arkeolojik çalışmalar, savas sonrasında insan unsurunun egemen olduğu araştırmalara dönuştü. Insanın kendi kökenini araması amacmdan kaynaklanan bu araştırmalarda başı çekenlerden biri de Chicago Cniversitesi profesörlerinden John R.Braidwood'du.Prof. Braidwood, kendisigibiarkeolog olan eşi Linda ile birlikte, çalışma alanı olarak insanlık tarihinin en büyük değişimlerinden biri olan "uretime geçiş" dönemini seçmisti. Kimi bilim adamının "biyolojik bir evrim", kiminin de "devrim" olarak nitelediği bu çağın, insanlık tarihinde en az "endüstri devrimi" kadar önemli bir yeri vardı. Işte böylesine önemli bir dönemin ortaya çıkanlması için seçilen yer, Çayönü Tepesi oldu. htanbul Üniversitesi'nden Prof. Halet Çambel ile Prof. Braidtvood'un çalışmalan tam 20 yüdır sürüyor. Solda ise Çayönü'nde yapılan araştırmalarla ilgili Sunday Living, Chicago Tribune, The Netv York Times ve Chicago Sun Times 'da çıkan yazılann kupürleri. OzaTdan gazetelere zam uyurısı Gazete fiyatlarının son zamdan sonra 100 liraya yükseltilmesinin düşünüldüğü söylenince, Özal, "Ama bu fazla. Gazetelere fazla zam yaparlarsa kâğıda yine zam yaparım. Gazete fiyatlarının 75 liraya yükseltilmesi normaldir" dedi. 11. Sayfada Roma'dan PertinVden sonra NİLGÜN CERRAHOĞÜT ROMA Geçen ay yapılan yerel seçimlerin ve ay başındaki referandumun ardından, simdi de ltalya'da cumhurbaşkanlığı seçimleri gundeme geliyor. Yann başlayacak olan ve senatörler ile milletvekillerinin yam sıra yerel hukumet temsilcileriyle beraber 1000 kişinin katıldığı oylama, Italya'nın çok sevilen yaşlı Cumhurbaşkanı Sandro Pertini'nin yerine kirmn seçıleceğinı, belırleyecek. 89 yaşını doldurmasına ıkı ay kala, cumhurbaşkanı olarak seçildiği 7 yıllık dönemı bitiren Pertini'nin yerini doldurmak çok ama çok guç. Faşizme karşı diremş mucadelesi uğruna yaşamı(Arkası Sa. 8. Su. 3'de) Reklamlara sözcük yasagı TV'de oynayacak reklam fılmlerinde evren, evrensel, doğa, ulus, ulusal, uluslararası gibi kelimeler kullanılmayacak. ANKARA, (ANKA) TRT kendi yayınları için uyguladığı "yasak sözcük lislesine" TV'de reklam filmi yapan firmaların da uymasını istedi .Reklam fırmaları yetkililerinin tepkisini çekmesine karşın, "gereksiz sürtüşmeye ginnemek için" rıza gösterdikleri bu uygulama sonrasında, daha önce hazırlanan ve birçok kez yayımlanan çok sa(Arkası Sa. 8. Sü. 6'da) sivvsıı 3ir, Parasız ekimiz bugün ve her pazar Cumhuriyet'le birlikte Aslı, Aliye, Saray... U ç kız çocuğu: Aslı, Aliye ve Saray. Sekiz on yaşındalar... Biri ağlıyor... Öteki ürkek, göz ucuyla şöyle bir bakabilmiş objektife... Diğerinin ise boynu bükük, yere çevirmiş yüzünü... Polis cezalandırmış onları... Çünkü tarladan patates çalmışlar... Adana'nın Acıdere köyünde hasat artığı patatesleri toplayıp giderken yakalanmışlar. Doğru karakola. Ve ceza: Üçünün de saçları dibınden kesilmiş... Erkek çocukları gibi... Üç kız, ağlayarak demışler kı: "Arkadaşlanmızın yüzüne bakamıyoruz. Inşallah okullar açılana kadar saçlanmız uzar..." Aslı, Aliye ve Saray'ın, üçünün bir büyük (Arkası Sa. 11. Sü. 4'te) Yabancı basın, hep Başbakan Özal'ın "ekonomik mucizelerinden", "koraunistkrin DtSK'i finanse ettiginden" ya da "sosyal demokrat pozundaki komünistleri" anlatan açıklamalanndan söz edecek değil ya, arada bir Türkiye'de 20 yıldır tam anlamıyla, "igne\le kıryu kazan" bir avuç bilim adamının çalışmalarına da sayfalarını açabiliyor. Son 15 gündur, aralarında "The New York Times ", "International Herald Tribune", "Chicago Tribune", "Chicago Sun Times" ve "The Southtown Economist" gibi yayın organlarının da bulunduğu bir dolu gazete sayfalannda Diyarbakır'ın Ergani ilçesi yakınlanndaki Çayönü Tepesi'nde yapılan çalışmalan işliyorlar... Bu yayınlann arkasının geleceği de kesin. Uluslararası ajansların muhabirleri Türkiye'deki kazı ekibiyle göruşüp bilgiler ve fotoğraflar ediniyorlar Batı basınına pazarlamak için... Çayönü Tepesi, her yıl yerli ve yabancı bilim adamlarınca yüze yakın arkeolojik kazı yapılan Turkiye'dekı kazı merkezlerin(Arkası Sa^8. Su. 7'deJ • Yıldız Savaşları şovu • Uzay savunma sisteminin işi zor • Bilim adamları, Mengele 'ye resmi ölüm raporu verdi. 3. Sayfada • Türkiye 'nin ilk'lağım gölü' • Denizden çıkar çıkmaz karısma telefon etmek istedi. 6. Sayfada Kaya Erdem'den müjdeli haber: 1986'da daha ucuz yaşam TÜREY KÖSE MARMARİS Bayram tatilini Marmaris'te altı bakanla birlikte geçiren Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem Cumhuriyet'in son ekonomik durumla ilgili sorularını yamtladı. Kaya Erdem: "1986 martına kadar fiyat artışları yüzde 2030'lar arasında bir seviyeye inecek" dedi. Erdem'e sorulan sorular ve yanıtlan şöyle: Ithal serbestisiyle birlikte lüks tüketim malları ithalatının önemli boyutlara ulaştığı belirtili)or. Bunun boyutları nedir? ERDEM tthalat 600 milyon dolar, bu ithalatla şu kadar baraj yapılır, diye yazdılar. Doğru değil. 280 milyon civannda bir rakam 1983'tendir, tuketim malı görunen kalemde. Bu, tam ayarlanmış bir şey değil. Bunun içinde elektrik mallarından tutun, lüks tüketim mallanna, nebati yağlara, buğ^aya kadar bırçok kalem var. Bu rakam 1984'te ithalatın serbest bırakılmasıyla 200 milyon dolar fazlalık yaptı. (Arkası Sa. 11. Sü. 7'de) TAŞÇIOĞLU'NUN YENİ FORMÜLÜ: SATIŞ YERİNE 99 YILLIĞINA KİRAYA VERİRİZ Emekli Anayasa Mahkemesi üyesi Nahit Saçlıoğlu anlatıyor Yassıada... Menderes... Deniz Gezmiş... Uğur Mumcu'nun Söyleşisi Bugün 12. Sayfada Brüksel'den Ayaktakımı arasında HADİ ULUENGİN BRLKSEL 'Kral Baudouin Duşkunler Yurdu", "Menekşe Sokağının" sağ kolundadır. Hangi tarıkata bağlı olduğunu hâlâ çıkaramadığım papazlar işletir. Evsiz barksız takımını en fazla uç gece barındırır, dorduncü gun, "selamet ordusuna" ait "misafirhaneye" gıtmek gerekir. "Menekşe Sokağındaki" duşkunler yurdunun kapıları akşam sekizde kapanır. Girişte, papaz, kimlik kartınızı ertesi sabah geri verilmek uzere alır. Hiç soru sormaz. Yatakhanede cigara içmenin yasak olduğunu, dokuzda da ışıkların scneceğini hatırlatır. Pılınızda pırtınızda alkol \ar mı diye de kontrol eder. Yemekhanedeki formika masalarda, içinde kuçuk pırasa parçala(4rkası Sa. 8. Su. 2'de) UGUR MUMCU GÖZLEM Yolu Bu... 9 HASAN CEMAL Deyış ne guzeldır değil m i Amerıka'yı yenıden keşfetmek... Bilinen gerçeklerı yeni olgular gıbı sunanlar için kullanılan bu deyişe, azgelişmış demokrasimızdekı hüzün verici seruvenlerı gördükten sonra "Avrupa'yı yenıden (Arkası Sa. 8. Su. 4'te) 7. Sayfada