Katalog

30 KASIM 1985 EKONOMI ZRİYET/9 TURKIYE'den Vergi gelirlerîndeki reel artış % 12 ANKARA, (ANKA) Vergi gelirlerinin yılın ilk 9 aylık döneminde geçen yılın eş dönemine göre reel olarak yüzde 12.2 oranında arttıfı saptandı. Vergi gelirlerinin aynı dönemler itibariyle cari artışı ise yüzde 62.9 oranında hesaplandı. Maliye ve Gümrük Bakanlığı'nın verilerine dayanılarak yapılan hesaplamalara göre, yılın ilk 9 ayında cari fiyatlarla 2 trilyon 693.5 milyar lira vergi toplandı. Ancak enflasyonun yarattığı aşınma dikkate alındığında aynı dönemin vergi gelirleri 1984 fıyatlanyla 1 trilyon 855.3 milyar lira düzeyine iniyor. Geçen yıl ocakeylül döneminde 1 trilyon 653.6 milyar liralık vergi geliri elde edilmişti. Öte yandan gelir, servet, mal ve hizmet üzerinden alınan vergilerin 9 aylık dönemler itibariyle bu yıl geçen yılın aynı dönemine göre reel olarak gerilediği saptandı. ithal buzdolabına yerli giysi 9 Arçelik, Bosch ve Siemens firmalanna Türkiye şartlarına uygun buzdolabı imal ettirdi ve ithalatını yaparak piyasaya sürdü. Profilo Holding'in de AEG'nin Türkiye'de üretilmeyen bazı tiplerini fason imal ertirip ithal etnıek üzere faaliyete geçtiği öğrenildi. Ekonomi Servisi "Beyaz mallar"da ithalatın kolaylaştırılması ve Türkiye'de üretilmeyen lüks tip buzdolaplarına bir talep doğması, yerli bu?dolabı üreticilerini yurt dışında ozel olarak irnal ettirilmiş buzdolabı ithalatına itti. Bu alanda rakibi olan Profilo'dan once davranan Arçelik firması Bosch ve Siemens firmalarının modellerini esas alarak Türkiye şartlarına uygun buzdolabı imal ettirdi ve ithalatını yaparak piyasaya sürdu. Yurt dışında fason olarak imal ettirilen "Arçelik 3 Kapıh" ve "Arçelik Derin Dondunıcu" adlanyla piyasaya sürülen buzdolaplarının kondansatörü Türkiye'nin voltaj koşullarına uygun olarak değiştirildi ve söz konusu dolaplar "ektator şartlannda çalışacak" şekilde üretildi. "Arçelik 3 Kapalı" KDV dahil 396 bin liraya, "Arçelik Derin Dondunıcu" ise KDV dahil 242 bin liraya satılacak. Öte yandan Arçelik'in Türkiye'deki tek rakibi AEG urunlerinin fiyatı (TL) BLZDOLABI AEG 600 AEG 1200 AEG 1300 AEG 1400 «aMffi « 6 1500 paneffl AEG 1600 paneHİ AEfi çttt kaptfı 2500 Mod.... AEfi çttt kapriı 2700 Mod...., ÇAMAŞIR MAKİNESİ 141.900.. 157 300 U*amat 550 261 800 . 285 560 Mini y*ama „„ 48.400 53 240 Mitıi kunrtma „ 51.425. . 56 540 ABG Galaxy tart» fmıı .104.880 . 113 740 TarmosHon 80 U. B* 62.700 .68 970 Tenmffm 100 Lt. gazh 65 945 .72.600 * Fiyatlar perakende satış fjjıdandır. (KDV dahil) Eski HyatYeni fiyat 114.950 .127.050 .138 600. .156.750 152 995. .164 560 .182 270. .191.180 194 370. .203.280 .197 340 .215.380 .190.960. .205.700 .198.220. .214.170 Egeli sanayiciler OzaPa ateş püskürdü pa meraklm" gösteriyor. Sanayi Odası meclis toplantısında işadamları ekonomik politikanın başarısızhğından yakındılar Tekfen, savunma sanayiine hazırlanıyor İSTANBUL (ANKA) Tekfen Grubu'nun savunma sanayiine donük yeni bir şirket kurduğu öğrenildi. Tubaş Bakım tşletme ve Servis A.Ş. adlı şirket, sivil ve askeri tesisler, hava meydanları, atölye, fabrikalar kurabilecek. Her çeşit makine, ekipman ve uçaklarla ilgili işletme, bakım, restorasyon, onarım, tadilat. inşaat ve idari mühendislik hizmetlerini yerine getirecek. Ali i\aif Kubalt: Enflasyon beklentisi Türkiye'de artmıştır. Hükümet Arjantin uygulamasını iyi incetemelidir. Şinasi Ertan: Hükümet peşin vergiyle zor ve yanlış bir yol seçtniştir. Manzara gelecek yıl için parlak değil. Kemai Baysak: Dar geliriilerin uzerindeki enflasyon yükü artmaktadır. Peşin vergi enflasyonu tahrik edebilir. Fason soğutucular piyasada 242451 bin lira ara Cengiz Hakan: Açız, açtk açık söylüyorum açtık sında değişen fiyatlan, yeni soğutucuların "Avru başlamıştır. Her gün 10 tane, 20 tane hırsızlık yaşatıtyor. tükeüci kesimine yönelik oldtığunu İZMİR, (Cumhuriyet Ege Biirosu) Sanayicilerin sonunda enflasyondan en çok etkilenen kesimin dar gelirliler olduğunu kabul ettikleri EBSO Meclis toplantısında "Açız. Açık açık söylüyorum açlık başladı" diyen sanayicinin sözleri Meclis Başkanı tarafından "Politika yapmayın" diye kesildi. EBSO Yönetim Kurulu Başkan Vekili Kemal Baysak, "Ücretli kesimi oluşiuran memur, işçi, emekliler Ue diger dar gelirliler uzerindeki enflasyon yükü yüzde 40'ın üzerinde olup agıriığını da giderek arttırmaktadır" dedi. EBSO Meclis toplantısında söz alan sanayiciler hükümetin enflasyonu önlemede ctkisiz kaidığını, vergi yasa tasarısının da yarar getirmeyeceği görüşünde birleştiler. Ege Bölgesi Sanayi Odası Meclis toplantısında uzun süredir ilk kez sanayicüer 24 Ocak Kararları'nı sürdüren hükümetin icraatını eleştirdiler. Yönetim Kurulu adına aylık konuşmayı yapan Başkan Vekili Kemal Baysak'ın enflasyon ile ilgili sözleri uzun tartışmalara neden oldu. Baysak konuya ilişkin şöyle konuştu: "1985 yılı programında yüzde 25 olarak belirlenen ve daha sonra yapılan düzeltme ile yüzde 35 olarak tespit edilen yıllık enflasyonun yüzde 40'ı aşacağı belli olmuşıur. İ crelli kesimi oluşturan memur, işçi, emekliler ile dar gelirliler uzerindeki enflasyon yükü ise. yüzde 40'ın üzerinde olup agııiığını da giderek arttırmaktadır. Getirilecek peşin terginin enflasyonu tahrik ede Tekstil ihracatmın yüzde 30'u Almanya'ya ANKARA, (ANKA) Yılın ilk dokuz a>inda 1 milyar 574 müyon dolar olarak gereekleşen teksti) ihracannın yaklaşık üçte birinin Federai Almanya'ya yapıldığı belirlendi. Türkiye'nin toplam ihracatında ilk sırada yer âlan Federai Almanya'ya dokuz ayda 515 milyon dolarlık tekstil urünü ihraç edüdi. Bu rakam, FederaJ AJmanya'ya yapılan toplam ihracatın yuzde 51'ini oluşturdu. Geçen yıl bu oran yüzde 3"? olarak gerçekleşraişti. Türkiye'nin tekstil ihracatı içinde geçen yıl 154 milyon dolarla ikinci sırada yer ala,n Isviçre'ye bu yıl sadece 28 milyon dolarlık tekstil ihracatı yapıldı. Aynı şekilde Belcika ve Lüksemburg'a da yapılan ihracat miktarları yüzde 6.5 azaldı. Sovyetler Birliği'ne yapılan tekstil ürünu ihracatı ise miktar oiarak 43 kat, değer olarak 8 kat arttı. 10 riAEY K TEKSTİL DIŞSATIMI Miktar f. Ahnnra Irak rtalya iran ingHtefe ABD S.Arakistan Beı.Lüks. SSCB İnitre (TM| Profilo'nun da benzer bir ııyeulama için hazırhklarını sürdürdüğü ve AEG'nin Türkiye'de üretilmeyen bazı tiplerini küçük değişikliklerle Türkiye şartlarına adapte ederek ithal etmeyi planladığı öğrenildi. Yerli buzdolabı üreticisi firmaların bir yandan düşuk kapasite kullanımından yakınırlarken diğer yandan lüks buzdolabı talebini karşilamak için yurt dışında fason imalat yaptırarak ithalata yonelmeleri "Özal ekonomisinin yeni bir ilginç sonucu" olarak değerlendirildi. 1985 85 499 40 320 65 948 40.718 29.832 11.376 8.931 15.607 20.120 14 060 Dejer (Biı 0.1ar) 515 47ı 143 011 131 971 128 224 102 278 86 151 50 046 49143 40 796 28 493 1984 Miktar Defrr (Bin dolar) (Ton) S5 658 622 996 33 323 133 242 59 127 140 409 32.324 105 007 109 623 22.198 11 114 61540 5 301 39 189 16 698 71 342 448 4 553 14 417 153 827 AEG ürünlerine yüzde 4.513 zam Ekonomi Servisi Arçelik'ten sonra AEG ürünlerine de I aralıktan itibaren geçerii olmak üzere yüzde 4.513 arasında zam japıldı. Profilo Holding'in ürettiği AEG ürünleri içinde en düşük zam 1500 panelli buzdolabına yüzde 4.5 oranında yapıldı. Yüzde 13 orantndaki en yüksek zam ise 1200 model buzdolabına yapıldı. AEG çamaşır makineleri yüzde 910.8 arasında zam görürken, AEG fınnlara yüzde 8.4 oranında, termosifonlara ise yüzde lOoranında zam yapıldı. Bilindi|i gibi Arçelik ürünlerine de 20 kasımdan itibaren geçerli olmak üzere yüzde 413 arasında zam yapıimıştı. Profilo AEG ürünlerinden elektrikli süpürge ve müzik setleri zam görmedi. 4 kişilik ailenin kasım ayı mutfak harcamas/ 31 Ekim 1985 Peynir Zeytin $efcer ç»y Et Ekmek Sut Yumurta Toğurt Un Makarna Pirlnç BakHyat Patates Saian Sebze Meyve Marsarin Ayçiçek jrağı Zeytinyağı Tereyajı Tüpgaz TOPLAM mutfak harcamaJarındaki esas artışın aralık ayına ertelençjiği görüşünü doğruluyör. Kasım ayında en yüksek fiyat artışı bakliyat ürünlerinde oldu. Bu yıl rekoltenin duşük gerçekleşmesi nedeniyle piyasaya yeterli deıecede bakliyat ürünu sürülmüyor. Spekulatif fiyat hareketlerinin de artış göstermesi bakliyat urünlerindeki fiyat yukselişini körüklüyor. Kırmızı mercimek, kuru fasulye, barbunvanın 1500 1 530 190 1.350 1.625 60 200 32 400 190 280 360 435 115 100 260 275 700 580 865 2 190 2 600 30 Kasım 1985 1500 1540 190 1350 1630 60 200 30 450 215 275 315 490 140 ,100 250 275 700 580 885 2 215 2 600 Aylık mlktar 4 kg 1 5 kg 6 kg 0.8 kg. 15 kg 72 Arj. 15 lıtre 90 Ad. 15 kg. 3 kg 2 kg 4 kg 4.5 Kg 8 kg. 6 kg 30 kg 30 kg. 2 kg 2 kg 1 kg 0 5kg 1 Ad 12 kg Ekhn Man 6000 2.295 1.140 1080 24 375 4 320 3 000 2 880 6 000 570 560 1.440 1960 920 600 7.800 8 250 1 400 1 160 865 1095 2 60C 80.210 Kasım brtarı 6000 2 310 1 140 1 080 24.450 4.320 3 000 2 700 6 750 645 550 1260 2 205 1 120 600 7 500 8 250 1.400 1 160 885 1 110 2 600 81.035 Bilser Seranıik satışa çıkarıldı İSTANBUL (ANKA) Seramik sanayiinin öndegeJen kuruluşlanndan Bilser Seramik Fabrikaları ve Sanayi Ticaret A.Ş.'ye îit fabrika, İstanbul 1. îflas Memurluğu'nca satışa çıkarıldı. Biecik Pelitözü köyünde kurulu olan sa|lık gereçleri, karofayans, karoseramik iireten fabrikaya, arsası ve binası da dahil olmak uzere 7 milyar 580 milyon liralık değer biçildi. Bilser, pazarlıkla ve 3 yıl vadeli olarak 13 aralıkta satılacak. 1975'te Bilecik'te çok ortaklı bir şirket olarak kurulan Bilser'in kurucu ortaklan arasında Narin Grubu da bulunuyor. KISA... KISA... EGİTİM Araç ve Gereçleri Fuarı'nda Devlet Bakanı Tınaz Titiz, eğitim araçları konusunda bugün saat ll'de bir toplantı yapacak. Mecidiyeköy FM Kültür Merkezi'ndeki toplantı, öğretmenlere de açık oiacak. HB sigaraları tarafından düzenlenen hediye çekilişi yann noter huzurunda dünya ralli şampiyonu Stig Blomgvist tarafından saat I4.00'te Şan Sineması'nda yapılacak. İZMİR Halkla Ilişkiler Derneği'nin 1. Olağan Genel Kurulu'nda Salim Kadıbeşegil, Yönetim Kurulu Başkanlığı'na seçildi. BORL'SAN oto satıcıları, BMVV'nin yeni spor modeli 320 Edition "S"i kısa bir süre için teşhir edecek. Prof: Çiller: İş âlemi enflasyonu düşürmek içîn ağırlıgını koymuyor Ekonomi Servisi Turk Ekonomik Hukuk Araştırmalan Vakfı'nca duzenlenen "1985 Sonbahannda Törkiye Ekonomisinin Beklentileri" konulu toplantıda parasal gösîergelerdeki tehlikeli buyümc bütçe açıklanndaki artış ve k:sa vadeli borçlanmanın 1986'ya a|ır bir >ük devredeceği öne sürüldu. Toplantıda Prof. Dr. Tan$u Çiller enflasyona karşı mucadelede sanayi ve ticaret kesimlerinin yetcri kadar baskı unsuru rolü oynamadıklarını belirtirken, TÜSİAD Bajkanı Şabap Kocatopçu da ulke ekonomisinin en büyuk sorununun bütçe açıkları olduğunu savunarak enflasyona kar?ı seferberlik çağnsı yaptı. Prof. Dr. Tansu Çiller dış'börçiarın çoğalması, para arzının genışletnesi, kamu açıkiarının devam eımesi ve enerji yatırımlarma ilişkin dısardan getirilen dövizlerin içerde Turk Lirası baskısı yaratması gıbi nedenler karşısında I986'da da yuzde 40'ın altında bir enflasyon oranı beklenemeyeceğini ileri surdu. Prof. Çiller. "Sanayi ve (icarel kesimi ithalatın liberasyonu konusunda gosterdigi direnci enflasyona karşı mücadelede gostermedi kamsndayım. Başka baskı unsurlan da voklur. Benim korkum enflasyonda ipin ucunun kaçınlmasıdır, çunku o zaman enflasyonu yakalamak mıimkün olmaz" d'& ye konuştu. Mutfak masrafı 81 bin lirayı aştı DUNYA'dan Meksika hafif petrol fiyatlannı arttırdı ' Ekonomi Servisi OPEC üyesi olmamakla birlikte, ör.de gelen petrol üreticisi ülkcLrden Meksika, hafif petrol fiyatlannı yarından başlamak ve aralık ayı için geçerli olmak üzere arttırdığını açtkladı. Meksika Devlet Petrol Şirketi Pemex, 'Isthmus' diye adlandınlan hafif petrole varil başına 76 cent zam yaparken, daha ağır olan 'maya' tipi petrolün fiyatını değiştirmediğini de duyurdu. Meksika hukümeti, petrol fiyatlarını coğrafi bölgelere göre saptıyor. Yeni fiyatlara göre 1 aralıktan itibaren hafif petrol ABDye 28.35 dolardan, Uzakdoğu'ya 27.45 dolardan, Avrupa'ya ise 27.60 dolara satılacak. Ekonomi Servisi Dört kişilik bir ailenin kasım ayı mutfak harcaması ekim ayına oranla yuzde 1 oranında artış göstererek 81 bin lirayı aştı. Temel gıda maddelerinde fiyat artışlarının ya\aş seyretmesi, sebze fiyatlarında gerilemenin devam etmesi ve ekmek, süt, sı\ ıkatı yağ fiyatlarında bir artış meydana gelmeİktisat Bankası Genel Mudürü Ca ' mesi harcamaların beklenenden oer Ersoy da konuşmasında enflas I daha az artmasının nedenleri yonla beraber yaşama konusunda arasında yer alıyor. Ekim ayınson günlerde onerilerin yoğunlaştığını söyley'erek "Hangi enflas\on ora da dört kişilik bir ailenin mutfak harcaması 80 bin 210 lira iken, nına alısacağız. Yüzde 50'lere mi, kasım ayında bu harcama 81 bin 40lara mı, yoksa daha aşagılarda bir 035 liraya ulaştı. Çeşitli gıda orana mı" diye sordu. Ersoy 1986'ya girerken tablonun iç açıcı olmadıgımaddelerine aralık ayı içinde nı belirtti. zam yapılacağının belli olması da fiyatlan pi\a>ada hemen hemen her gün yeniden belirlenirken. nohut ve bulgurda mevsimlik normal bir fiyat aruşı gözleniyor. Temel gıda maddelerinde ekim ayında zam gormeyen margarin. ayçiçek yağı. zeytinyafında aralık ayı içinde yeni bir fiyat ayarlamasına gidilmesi bekleniyor. Peynir fiyatlarında bir değişiklik olmazken, zeytinde yukarıya dof ru ufak bir fiyat kımıldaması oldu. bileceği de unutulmamalıdır." EBSO Meclis toplantısında söz alan sanayiciler hükümetin enflasyonu önlemede başarısız kaidığını, yeni vergi yasalarının da yararlı olamayacağını söylediler. Sanayici Cengiz Hakan konuşurken, "Açız. Açık açık söylüyorum açlık başladı" sözleri Meclis Başkanı Nezih Okuş tarafından "politika yapmayın" diyerek kesildi. Sanayiciler görüşlerini şöyle özetlediler: Şinasi Eıtan: Peşin vergide subjekti! u; gulamalara neden olacak belki dc pazaılık usulü başlayacaktır. Hükümet zor ve yanlış bir yol seçmiştir. Manzara gelecek yıl için pek parlak değil. Ali Nail Kubalı: Türkiye'de vergi yükünün çok fazla antırılmasına imkân olmadığı inananı taşıyorum. Çok fazla arttırmak hataJı olur. Türkiye'de vergiyi başkalannın sırtına yukleyenlerden vergi alınmalıdır. Vergi ödemeyenden vergi alınması sağlanmalıdır. Enfiasyon beklentisi Türkiye'de artmıştır. Bu enflasyonu aşağıya çekmek gerekır, hükümet Arjantin uygulamasını iyi incelemelidir. Cengiz Hakan: Sayın Cumhurbaşkanımız bile, fiyat artışiarından yakınmıştı. Başbakanımız ise suçu özel sektörun üzerine atmıştır. İhracat yapıyoruz diyen üreticiler iç piyasaya mal vermiyorlar. L/cuza ihraç ettiği malı içerde pahalt satmanın yollarını arıyorlar. Hükümet bizi biraz korusun dış piyasada rakiplerimizle mücadele edelim. Basbakan B.Vf'de yaptığı konuşmada Turkiye"nin durumunu açık açık anlatmıştır. Kutluyorum, böyle korkusuz bir başbakanımız var diye mutluyum. Ancak doviz bol, dışarda itibar iyi, ama içerde Türk parası yok. Açız. Açık açık söylüyorum açlık başlamıştır. Istatistiklere bakın, basında yer alan haberlere bakın, her gün 10 tane 20 tane hırsızlık olayı var. (Cengiz Hakan'ın sözleri Meclis Başkanı Nezih Okuş tarafından "Politika yapmayın" diyerek kesildi.) Kani Aydoğdu; Enflasyona sebep DÇM'ler dendi. Peki şimdi döviz tevdiat hesapları var. lleride bunlar odendiğinde ne denecektir? O zaman mudilerin üzerine mi atacağız kabahati? Enfiasyon mutlaka aşağıya çekilmelidir. Vergi dilimlerinde indirim yapılacak deniyor. Bu iniş zenginlerin yaranna yapıhyor, dar gelirliye gene yük getiriliyor. Peşin vergide KDV matrah alınacak deniyor. Dış ticaret şirketleri KDV'den muaf, demek ki bunlardan peşin vergi ahnmayacak. DOVIZ KURLARI Dövizin Cınsi 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florinı 1 jsveç Kronu 1 İsviçre Frangı 100 italyan Lrreti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dınarı 1 Sterlin 1 SArabistan Riyali Dovız Alış 557.90 382.44 31.66 222.20 10.96 61.09 72.83 197.52 73.00 268.22 32.70 276.12 1927.10 827 64 152.85 Döviz Efektif Efektif Satış Alış Satış 563.45 557.90 569.06 386.25 363.32 390.09 31.98 31.66 32.29 224.41 222.20 226.64 11.07 10.41 11.18 61.70 61.09 62.31 73 55 72.83 74.29 199.49 197.52 201 47 73.73 73.00 74 46 268.22 273.58 270.89 31.07 33.03 33.35 278.87 262.31 281 64 1946.27 1830 75 1965.64 827 64 844.19 835.88 154.37 145.21 155.91 ALIŞ 40.600 45.500 6.065 5.460 115 SATIŞ 40.800 46.500 6 080 5.950 117 KOIIUk Yazar Ömer Gören edilmiştir. Dolayısıyla sektörel olarak DÇM hesaplarının sanayide yatırım malı veya ara malı fınansmanında kullanıldığı öngörülebilir. Bu ise prensip itibariyle, enflasyonist özelEnflasyonu salt fiyat mekanizması ile talep ktsarak yenmenin artık likleri az olan bir finansman kullanımıdır. Dimümkün olmadığmın anlaşılması gerektiği umut edilirken, halen üretimi ğer taraftan, hesaplann tasfiyesi bakımından bir yana bırakan para politikalannın savunulması ve bu arada da da üretim arttırıcı, döviz girdilerini arttırıcı DÇM'lerin yeniden sahneye çıkması teorik bakımdan, artık özellikleri dolayısıyla, enflasyonist etkileri gülümsemelere yol açmaktadır. Eğer DÇMIer enflasyonun suçlusu ise, azaltıcı izlenim vermektedir. bugünkü döviz politikalannın tamamı ve 30 sayılı kanun hükmünde 2 Mikro bakımdan ise, DÇM'leri kullakararname "suçüstü" yakalanmıştır. nan firma hesapları incelenerek, dinamik mali analiz tablolarına bağlanank, konsoDövize çevrilebilir mevduat hesapları politikasının tespit edilemeyeceğidir. Ana helide edilmelidir Böylece firma bazında (DÇM) 10 yıllık bir aradan sonra yeniden def ekonomik büyümeyi sağlamaktır. Az ge DÇM'lerin sanayi sektöründekı kullanım şekgüncel olmuştur. Ülkemizdeki kronik enflas lişmiş ülkelerin tüm ekonomik sorunlan işte li ve akımı tespit edilebilir. DÇM hesapları, yona suçlu arama modası böylece yeni bir bu büyüme modelini enflasyonsuz başar cari işlemler içinde günlük işletme giderleri boyut daha kazandı. Şaşkınlık ve hayret ya ma şanslannın olmamasında toplanmakta karşılığında kutlanılmış veya işletme sermaratan odur ki, fiyatlann yükselmesi demek dır. Uretim sonuçlarının ekonomik olarak pi yesi olarak firma hesapları içinde kaybolmuş olan enflasyon, sanki bir başka kavrammış yasaya gelmesi ve tuketicilere geçmesi. tek ise, kesinlikle enflasyonist baskılar yaratmtşgibisine, doğrudan devletin tekelinde olan nolojik veya siyasal nedenlerle gecikmekte, lardır ve bugün de bu etkileri artarak devam temel mal ve hizmetlere süreküzam yapma bu ise, kırılamayan bir enflasyon dairesi etmektedir. Ama DÇM hesapları döviz doyı ekonomik politikasının anahtarı gören si oluşturmaktadır. Burada dış paranın çok cid ğurur (ithalat ikamesi dahil) yatınmlann fiyasal iktıdar tarafından. sebepsonuç tartış di ve dikkate alınabilir etkileri iyi hesaplan nansmanında kullanılmış ise ve ayrıca damaları içine saklanıp, gizlenebilmektedir. malıdır. hili arz eğrisini yükseltir şekilde yönderilmiş • Ülkenin borç döviz girdileri kısa vade ise enflasyonist baskı özelliğini sıfırlamış ve Enflasyonu satt fiyat mekanizması ile talep kısarak yenmenin artık mümkün olma de döviz getirir üretim sonuçlannı sağlama hatta enflasyonun zaman içinde aşağıya çedığmın anlaşılması gerektiği umut edilirken, lıdır. Bu, ayrıca döviz kredisi riskini azaltır. kilmesinde katkısı olmuştur sonucuna varılabilir. halen üretimi bir yana bırakan para politika• Döviz gntirir üretim sonuçları, üretim Ancak bu konuda bizim bilebildiğimiz herlannın savunulması ve bu arada da, DÇM'le faktörleri içeride temin edilip, sonuçları ülrin yeniden sahneye çıkması teorik bakım ke dışında alınacağından, arztalep eğrisin hangi bir inceleme yapılmış ve yayımlanmış dan, artık gülümsemelere yol açmaktadır. de yalnızca talep artışı yaratacak bu da belli değildir. Ancak DÇM'lerin enflasyon yaratÇünkü, eğer DÇM'ler enflasyonun suçlusu vadede fiyat artışlarını gündeme getirecek tığı yolundaki savları ortaya atan kamu görevlilerinin böyle bir incelemeye dayanmaise, bugünkü döviz politikalannın tamamı ve tir. 30 sayılı kanun hükmünde kararname, • O halde sağlıklı döviz politikası, yurt içi ları zorunluluğu, kamu görevi ciddiyetiyle "suçüstü" yakalanmıştır. arz eğrisini yükseltebilmelidir. Salt dış tale bağdaşır bir tutumdur. DÇM hesaplarının enflasyon yaratıp ya bi karşılayan arz, dahili taiep artışı dolayı SONUÇLAR 1 DÇM hesaplarının gerek işleyişleri ve ratmadığınm tespiti, öylesine kolay bir olgu sıyla fiyat artışlanna gebe olacaktır. gerekse kullanımları bugünkü döviz politikada değildır Bunun için hem DÇM hesaplaİşte, DÇM hesapları başlangıcı itibariyle rının işleyişini ve hem de DÇM'leri kullanan kendi işleyişleri içinde bu ölçülere vurulma sı ve sonuçlarıyla genel çizgileri itibarıyla firmaların dinamik mali tablo analizlerinin ya lıdır. Eğer kullanımları itibariyle bu ölçülere karşılaştınldığında, rakamsal olarak ihmal edilebilir büyüklük ve önemdedir. pıiması gereklidir. göre arz yaratabilmiş yatınmlann fınansmanı 2 DÇM hesaplarının 1985 yılında enfsağlanmış ise, enflasyonist tesirlerden de lasyon yarattığı veya hızlandırdığı yolundaDÇM hesaplarının işleyişi özde aşağıdaki özellikleri taşımıştır. bahsedilmez. ki sav ise, gerek sektörel gerekse firma ba• Bu hesaplar, Türk bankalarına döviz • Enflasyonist tesirler belki de hesapla zında ciddi inceleme ve saptamalara dayanhavalesi karşılığındaki (TL)'sının, Türk leh rın işlemeye başlaması aşamasında söz ko mak zorundadır. Böyle bir çalışmanın olup tar tarafından kredi olarak kullanılması koolmadığı ise meçhuldür. nusu olmuş, ancak 10 yıl içinde erimişur. şuluyla gelmiştir. 3 DÇM hesaplarının enflasyon yarattı• Eğer hesaplann tasfiyesi bakımından * Döviz Merkez Bankası'nca, (TL.) ise enflasyonist tesirlerden bahsediliyor ise, bu ğı savı doğru ise, bugünkü döviz politikası Türkiyedeki lehtar tarafından kullanılmıştır. da ilk sualin içinde yanıtını bulacaktır. Çün açısından Türk ekonomisinin gelecek yıtlarBu iki özelliği dikkate alırsak, gelen her kü hesaplann tasfiyesi piyasaya Türk Lirası da çok daha güçlü enflasyonist baskılara DÇMhesabı, piyasaya yeni (TL.)'sı çıkması çıkanyor ise diğer taraftan da biten yatırım gebe olduğu da doğrudur. 4 Gelecekte, bugünkü döviz politikasonucunu doğurmuştur. Bu ise, emisyon lar ile mal arzını da bugünkü düzeye getırilannın ve 30 sayılı kararın (döviz tevdiat hehacminin artmasına, dolayısıyla talep artış yor demektir. Böylelikle suçlu, belki de lanna ve ''at yükselmesine neden olmuş meşrumüdafaa durumundadır. denılebilir. sapları dahil) enflasyonist baskılan tartışıltur, deneoıiır. Bu basit varsayım baz alınır mak istenmiyor, gerekli onlemleri almak isDÇM hesapları konusunda daha da sağise, yatır/m harcamalan dahil. her türlü har lıklı ekonomik sonuçlar çıkarabilmek için ıki tiyor ısek, bugünden, döviz akımının sektöcama enflasyon doğurur sonucuna gitmek rel (sanayiticarethizmet) ve firma bazında yaklaşımdan hareket edilebilir. gerekır kı, bu da doğrudur. Ancak, bir baş1 Makro bakımdan bu krediler çok bü (bankaşirketler) takip ve saptamasmı yapka doğru daha vardır ki, o da ekonomiyi hiç yük bir oranda sanayi kesiminde kullanılmış mak. çok ciddi bir zorunluluk olarak görundeğişmez kabul edip, yatırım dürtüsünü ya tır. Bu, tarafımızdan yapılan ve kısmen yamektedir. ratan taiep eğrisıni dikkate almadan para yımlanan vergi tekniğı raporumuzda tespit * Ömer Gören Avukal DÇM hesapları ve enflasyon İngiltere'de bugüne kadar görülenen büyük özelleştirme Ekonomi Servisi îngiltere hükümeti, British Gas Corp.'un hisselerinin haJka satılacağını açıkladı. Mali piyasa yetkililerinin bugüne kadar görülen en büyük özelleştirme olarak nitelendirdikJeri satıştan lıükümetin 112 milyar dolar (8 milyar sterlin) gelir sağlaması bekleniyor. Basbakan Margaret Thatcher, gaz sanayiinin özel sektor yönetiminde daha kâriı olaca Thatcher Satıştan 11.2 ğı görüşünü benimserken, muha milyar dolar gelir bekliyor. lif pani lideri Neü Kinnock, hukümeti büyuk bir milli varlığı heba etmekle suçluyor. 1986 yıJı sonlarma doğru hisseleri halka satılacak British Gas Corp.'u özelleştirme girişiminin hükümetin genel özelieştirme programı içerisinde yer aJan en cüretlisi olduğu kaydediliyor. ÇAPRAZ KUR 1 ABD DOLARI B Alman Markı 2.5108 Fransız Frangı 7 6603 Hollanda Florinı 2.3245 Isvıçre Frangı 2.08 1706 12 italyan Lıretı Japon Yeni 202.04 SArabistan Riyali 3.6499 1 Sterlin 1 4835 ABD Doları ALTIN GÜMÜŞ CumriLirıyet Reşat 24 ayar külçe 22 ayar Dılezık 900 ayar gijmüş T.C. ZİBAAT BANKASI 30 KASIM 1985 TARİHİNOEKİ DÖVİZ KURLARI DÖVİZİN CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AfUSTRALYA DOLARI 1 AVUSTURYA ŞİLİNİ 1 BATI ALMAN MARKI 1 BELÇİKA FRANGI 1 DANİMARKA K R 0 M I 1 FRANSIZ FRANGI 1 HOLLANDA FLORİNİ 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRANGI 100 İTALYAN LİRETİ 100 JAPON YENİ 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DINARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERLİN 1 S. ARABİSTAM RİYALİ DÖVİZ ALIŞ TL. SATIŞ TL. 557.90 563 45 382.44 386.24 31.76 32.07 222.42 1224.63 11.01 11.11 61.19 61.79 72.83 73.55 197.62 199.59 73.00 73.72 268.22 270.88 32.70 33.02 267.11 278.86 404.86 408.88 1927.09 1946.26 73.66 74.39 827 64 835 87 152.85 154 37 EFEKTİF ALIŞTL. 557.90 363.31 31.76 222.42 10.45 61.19 72.83 197.62 73.00 268.22 31.06 262.31 384.61 1830.74 69.97 827 64 145 21 SATIŞ R. 574.60 393.88 32.71 229.07 11 33 63.02 73 01 203.54 75.18 276.25 33.67 284.38 416 98 1984.78 75.86 852 41 157.42 SÜZERTRANS ULUSLARARASI NAKLİYAT VE TİCARET A.Ş. 1) Uluslararası TIR ve kamyon taşımacıhğında deneyimli işletmeci. 2) Havayolu kargo taşımacılığında deneyimli Kargo müdiirü ve kargo elemanları aranmaktadır. İsteklilerin bir adet fotoğraf ile Inönü Cad. No: 78 Taylan Han, Kat: 1 Taksim/İSTANBUL adresine başvurmaları. Başvurular kesinlikle gizlı tutulacaktır. T.C. ZİRAAT BANKASI eriyilmcz" KALBİNİZİ KORUYUN Kalbinizi koruyunuz. onu sevgi ve şefkatle doldurunuz Türk Kalp Vakfı Muayene ve Kontrol için Tel: 148 58 66