Katalog

12 ARALIK 1984 EKONOMt CUMHURİYET/9 TÜRKİYE'den KDV'de seminer trafiği hızlandı Ekonomi Servisi Katma Değer Vergisi seminerlerinin son günlerde yoğunluk kazandığı gözleniyor. Yeni vergi konusunda mükellefin kafasında dusan sonılann aydmlatılması amacıyla çeşitli kunıluşlarca art arda seminer, panel ve konferans düzenleniyor. Bu haftanın gündeminde de iki panel var. Marmara Üniversitesi lktisadi llimler Fakültesi paneli bugün saat 14.00'te Sultanahmet rektörlük binasında yapıiacak. Panele, Maliye Bakanı Ahmet Kurtcebe Alptemoçin, Gelirler Genel Mudürü Altan Tufan ve Prof. Dr. Ömer Fanık Batirel katılacak. t.Ü. İktisal Fakültesi Mezunlan Cemiyeti'nin paneli ise curaa günü saat 13.30'daOdakule'de yapıiacak. Panele Altan Tufan, Prof. Dr. İzzettin Önder, Doç. Dr. Bora Ocakçıoğlu katılacak. Panelde bir de tartışma bölümü var. Noter onaylı fatura yılbaşında Her mükellefin ihtiyacı kadar yrptırabileceği noter onayh fatura, müstahsil makbuzu ve serbest meslek makbuzlarının basım yerlerini bakanlık belirleyecek. Usulüne uygun şekilde basılan belgelerde tasdik şartı aranmayacak. tLamu kurum ve kuruluşları, onay zorunluluğu dışında tutulurken, onaylanmamış belge kullananlar hakkında usulsüzlük hükümleri uygulanacak. ANKARA, (a.a.) Noter onayh fatura uygulamasının 1 Ocak 1985'te başlayacağı açıklandı. Maliye ve Gumrük Bakanhğı'nın dünkü Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğinde, fatura, müstahsil makbuzu ve serbest meslek makbuzlarının 1985 başından itibaren mutlaka noter onayh olacağı belirtildi. Mükellefler, noter onaylarını ihtiyaç duydukları kadar belgeye yaptıracaklar, yıl içinde ortaya çıkan ihtiyaca gore onaylatma işlemlerini bölümler halinde sürdurebilecekler, bu belgeleri, elektronik bilgi işlem makineleri ile düzenleyenler de kullanmadan önce onay işlemini yaptıracaklar. Tebliğde, Bakanlığın ileride bu tür belgelerin basım yerlerini belirleyeceği, bu durumda isteyen mükellefin onayh, istenmeyenlerin belirlenen yerde basılmış belge kullanabileceği belirtildi. Noterde onaylatılacak fatura, müstahsil makbuzu ve serbest meslek makbuzlarının vergi usul kanununda aranan tüm şartlan taşıması gerektiği hatırlatılan tebliğe göre, noterler, her taksim ayı içinde tasdik ettikleri belgelere ilişkin olarak her mükellef itibarıyla düzenleyecekleri belgeyi ertesi ayın sonuna kadar mükelleflerin bağlı oldukları vergi dairesine, bağımsız vergi dairesi bulunmayan yerlerde ilgili mal müdürlüklerine göndermek zorunda bulunuyorlar. Yeni duzenlemeden sonra, noter olmayan yerlerde onay işlemlerini, "noterlik görevini ifa edenler" yapacaklar. Onaylanan belgeler birbırını izleyen numaralar taşıyacak, arada numara atlanmayacak, sayfa boş bu"akılmayacak. Aynı kuruluşun birden fazla şube ve kısımlan bulunması durumunda her biri için özel işaretle seri ayrımı yapılmış faturalar onaylatılacak. Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüsleri hakkındaki kanun hükmündeki kararname kapsamına giren muessese, bağlı ortaklık, iştirak ve işletmeler onay zorunluluğu dışında tutulacak. Onay işlemi yapılmamış belgeler, hiç düzenlenmemiş' kabul edilerek, bunları düzenleyenler hakkında Vergi Usul Kanunu'nun usulsüzlük hükümleri uygulanacak. Uçüncü Dünyu'daki yubancı sermayenin binde 9'una sahibiz ANKARA (ANKA) Türkiye'deki yabancı sermaye miktarı, petrol ihracatçısı olmayan gelişme yolundaki ülkelerdeki yabancı sermayenin yalnızca binde 9'unu oluşturuyor. IMF tarafından gerçekleştirilen bir çalışma, 1983 yıb itibanyla Türkiye'de 1.3 milyar dolarlık yabancı sarmeye yatınmı bulunduğunu belirliyor. Bu çalışmada, gelişme yolundaki ulkelerin petrol ihracatçısı olmayanlarının bütününde ise 138 milyar dolarlık yabancı sermaye yatırımı olduğu kaydediliyor. 19731983 dönemindekı yabancı sermaye hareketini konu alan IMF çaİışması, toplam yabancı sermaye yatırımlarının anılan dönerade yılda ortalama yüzde 11.4'lük bir artış gösterdiğini hesaphyor. Bu dönemde Türkiye'.deki yabancı sermaye yatırımlan yılhk ortalama artışı ise yüzde 12.5 üe genel ortalamanın üzerinde görünüyor. Ancak, Türkiye'deki yabancı sermaye yatırım düzeyinin küçüklüğü, mutlak değer olarak ihmal edilebilir bir harekete konu olduğunu gösteriyor. 19731983 yılları arasında gelişme yolundaki ülkelere toplam 91 milyar dolarlık yatırım yapılırken, bunda Türkiye'nin payı 9 * IMF'ye göre Türkiye'de 1.3 milyar dolarlık yabancı sermaye var. Petrol ihraç etmeyen gelişmekte olan ülkelerdeki toplam tutar ise 138 milyar dolar. yaklaşık 900 milyon dolar ile güçlükle yüzde l'e yaklaşıyor. Ancak, Türkiye'ye yönelik yatırımların kendi içindeki hareketi tümuyle 1980 sonrasına ait bir gelişme olarak özellik kazanıyor. Son 10 yılda bazı üçiincü dünya ulkelerindeki yabancıı serroaye tutan şöyle gerçekleşti (milyar dolar): 1972 1983 23.6 Brezilya 7.5 G.Afrika 8.4 17.1 Meksika 3.1 12.8 Singapur 0.6 7.3 Maleıya 1.2 7.1 Endonezya 1.7 6.9 G.Kore 0.7 1.4 1.3 TÜRKÎYE 0.4 Prens Faysal'm tanışma yemeği Ekonomi Servisi İslam dünyasının en büyük holdingi "Dar Al Maal Al tslami"nin genel kurul toplantısı için îstanbul'da bulunan S. Arabistan Prensi Muhammed Al Faysal, bu akşam Sheraton Oteli'nde bir tanışma yemeği veriyor. Yemekte, holdingin Îstanbul'da açacağı bankanın yöneticileri Türk yetkiliierine tanıtılacak. Yemeğe Cumhurbaşkanı Kenan Evren'le Başbakan Turgut Özal'ın da davetli olduğu belirtildi. Öte yandan holdingin dünkü toplantısında denetçi raporlan ele alındı. Yapıştırıcı piyasasında yeni ürün Ekonomi Servisi Loctite yapıştıncısı Sınai Kimya A.Ş. tarafından üretilerek piyasaya sürüldu. Loctite Hızlı Yapıştıncı'nın piyasaya sürülmesi nedeniyle, Istanbul'da noter huzurunda duzenlenen gösteride, botlarından tavana yapıştınlan ve ba$ aşağı asılı kalan bir kişinin ağırlığını botlan çekemeyerek pençelerinden aynldı. Tabanlannda Loctite sürülü botun tabanları ise tavandan sökülemedi. Sınai Kimya yetkilileri, Loctite'nin sert ve teraiz yüzeyleri olağanüstu gücüyle sımsıkı yapıştırdığını belirttiler. Âmerika'da "dhsel" gözden düştü Ekonomi Servisi Türkiye'de taksi motorlannın benzinden dizele çevrilmesi gündemdeyken, ABD'de dizel motorlu otomobüler gözden düştü. ABD'de son dönemde benzin fiyatlarının mazot fıyatının altına inmesi ve tüketicinin yeniden "bızta" yaşama isteğinin depreşmesi dizel motorlu otomobil satışlannı azalttı. Benzin fıyatının tırmandığı 1979 yılında hızla artmaya başlayan ve 1981 yılında 500 bin adet sınınnı aşan dizel otomobil satışı daha sonraki yıllarda aniden geriledi. Dizel motorlu otomobil satışı 1982 yılında 355 bin, 1983 yılında da 198 bin adete düştü. Bu ani pazar daralması otomobil üreticisi firmaları üretim programlarını değiştirmeye itti. ABD'nin en büyük otomobil firması General Motors, önümüzdeki yıldan itibaren bir marka dışında dizel motorlu otomobil üretmeyeceğini açıkladı. General Motors'un bu karanna neden oiarak satışlardaki düşüş gösteriliyor. 1983 yılında dizel otomo ABD'de dizel otomobil satışı düşüyor Dizel otomobil satışı Ibinadet) 521 387 271 196 Mazot ve benzin fiyatı $ 1 2 0 . (galondolar) Be«i. 3S5 Şirketlerden Haberler İKTtSAT BANKASI SERMAYE ARTIRDI tktisat Bankası 'nın sermaytsi yüzde 300 oranında artınlarak 4.5 milyar liraya çıkanldı. Yapılan olağanüstu genel kurul sonucunda sermayesi 3 milyar lira artırüan bankada birkaç ay önce gerçekleşen yönetim değişikliğinden sonra ihtisas bankacılığma ağırhk verilmişti. PRICE WATERHOUSE FAALİYETE GEÇTİ Muhasebe, müşavirlik ve murakabe şirketi Price Waıerhouse Türkiye'defaaliyete geçerek Sabancı Holding ve holdinge bağlı 12 şirkete hizmet vermeye başladı. 95 ulkenin 350 büyük şehrinde hiz/neı veren şirket Shell, IBM, Erdemir, Chase Manhattan, Arap Türk Bankası, Sınai Yatırım ve Kredi Bankası, Bank Of Credit International ve A TAŞ'a da hizmet götürüyor. Şirketin tstanbul merkez Adana, tzmir ve Ankara şubeleri bulunuyor. BAŞAK StGORTANIN 25. YILI 1959 yılında kurulan Basak Sigorta 'nın 25. kuruluş yılı bugün kutlanıyor. Başak Sigorta tüm yurtta acenteleri ve Ziraat Bankası şubelerinde hizmet veriyor. IŞIKLAR HOLDİNG'İN 11 AYLIK DIŞSATIMI Işıklar Holding bu yılın 11 ayında 20 milyon dolarlık dışsatım yaptı. GARANTt BANKASI 1984'u DEĞERLENDtRDİ Garanti Bankası üst düzey yetkilileri 1984yüını değerlendirerek 1985 yılı beklentileriyle hedefleri tartışüdı. •T» SO «1 •* '•» 0 50ı •» T '«0 '«1 •! 'M bil satışlan 350 bine ulaşan General Motors, bu yılın ilk 10 ayında yalnızca 26 bin adet otomobil satabildi. General Mo tors'un bundan böyle yalnızca kamyonda ve Chevette marka otomobilde dizel motor kullanacağı bildirildi. Pençeleri aynldı, tabanı tavanda yapışık kaldı. Turizmde ünlüler bir araya geldi ANKARA (ANKA) Resmi kuruluşlar, uluslararası büyük oteller ile ünlü işadamları ve eski bakanların girişimiyle turizm alanında faaliyet göstermek üzere yeni bir vakıf kuruldu. "Turizm Geliştirme ve Eğitim Vakfı" ismini taşıyan vakfın merkezi Îstanbul'da bulunuyor. Vakıf, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Turizm Bankası, Hilton International Co. tstanbul Şubesi, İTT, Sheraton International Inc. Türkiye şubesi tüzel kişilikleri üe aralarında işadamı Ahmet Vebbi Koç, Dedeman Oteli sahibi Mehmet Kemal Dedeman, Kültür ve Turizm eski Bakanı tlban Evliyaoglu, Danışma Meclisi eski üyesi Muhsin Zekai Bayer'in de bulunduğu 13 gerçek kişi tarafından kuruldu. "Halk Bankası dizel nıotor kredisinin altından zor kalkar*' İZMİR, (Cumhuriyet Ege Burosu) Başbakan Turgut özal'ın taksi motorunu dizel motor ile değiştireceklere 1 milyon lira kredi verileceğini açıklaması Izmir'deki taksi sürücüleri tarafından olumlu karşılandı. Taksi sürücüleri, "Karar olumlu ancak kredi 1.5 milyon lira olmalı" dediler. Izmir Şoförler ve Otomobilciler Derneği Başkanı Seyfı özgizler ise yaptığı açıklamada, "Uygulama gerçekleşirse yüzde 5060 oranında tasarruf sağlanır" biçiminde konuştu. Seyfı özgizler motorların değiştirilmesinin zarnan içinde ve peyderpey olmasını belirterek, şunları dedi: "Şoförlere verilecek kredinin getireceği yeni mali yiikün altından Halk Bankası biraz zor kalkar." ijj SP T.C, ZtRAAT BANKASI 12 ARAUK 1984 TARİHİNDaİ DÖVİZ KURLARI SjJ S& SAHSTL. 442.47 373.79 20.33 143.40 7.03 39.97 46.73 127.07 50.25 173.79 23.23 179.27 335.73 1460.77 49.59 532.42 124.29 DÖVİZ KURLARI Merkez Bankası dolann esas kurunu 409 lira 70 kuruş olarak belirtedi. Efektif Efektıf Döviz Ooviz Oövizin Satış Alış Ahş Cinsi Satış 429.90 429.90 438.50 1 ABD Doları 434.28 362.96 344.81 370.22 1 Avustralya Dolan 366.66 19.84 19.84 20.24 1 Avusturya Şilını 20.04 139.40 139.40 142.19 1 Balı Alman Markı 140.82 6.93 6.58 7.07 1 Beteika Frangı 7.00 45.47 45.47 46.38 1 Fransız Frangı 45.93 123.45 123.45 125.92 1 Hollanda Florini 124.71 48.88 48.88 49.86 1 Isveç Kronu 49.38 168.79 168.79 172.17 1 İsviçre Frangı 170.51 22.62 21.49 23.07 100 Kalyan Lireti 22.85 174.12 165.41 177.60 100 Japon Yeni 175.90 1418.07 1432.53 1347.17 1446.43 1 Kuveyt Dınan 516 95 516.95 527.29 1 Sterlın 522.22 120.76 114.72 123.18 1 S.Arabistan Riyalı 121.99 DÖVİZİN CİNSİ 1 AB0D0URI 1 AVUSTMLYA DOLMI 1 «VUSTURYA ŞtLM 1 M T I ALMAN MARKl 1 KLÇİKAFRARa 1 DANİMARKA KRONU 1 FRAHSUHUUKI 1 H0UANDA FLORİNİ 1 İSVEÇKROMI 1 İSVtÇRE FRAMU 100 İTALYAN ÜRETİ 100 JAPON YEMİ 1 KAHA0A DOLARI 1 KUVEYTDİMRI 1 NORVEÇ KRONU 1STERÜN 1 S. ARAtİSTAN RİYAÜ DÖVİZ ALÇTL 429.50 362.84 19.74 139.20 6.83 38.80 45.36 123.35 48.78 168.69 22.55 174.02 325.89 1417.95 48.14 516.81 120.65 EFEKTİF Vergi iadeli ihracata rağbet ANKARA (ANKA) Vergi iadesi uygulanan ıhracatın toplam ihracattaki payında yüın ilk dokuz ayında aıtış gözlendi. 1983 yıhnın tamamına ait ihracatın yüzde 51.4'üne vergi iadesi uygulanırken, bu yılın ilk dokuz ayı itibariyle bu oran yuzde 54.6'ya yükseldi. Yapılan hesaplamalar, 1983 yılı ihracatının Türk Lirası değerinin 1 trilyon 299 milyar lira, bu yılın ilk dokuz ayına ait ihracatın Türk Lirası değerinin ise 1 trilyon 744 milyar lira olduğunu gösteriyor. Vergi iadesi matrahı ise geçen yılın tamamında 667.9 milyar lira iken bu yılın ilk dokuz ayında 951.9 milyar lira düzeyinde bulunuyor. SATtŞTL ALIŞTL. 434.28 429.50 366.87 344.69 19.74 19.95 140.75 139.20 690 6.48 39.23 38.80 45.86^ 45.36 124.72 123.35 49.32 48.78 170.57 168.69 22.80 21.42 175.95 165.31 329.52 309.60 1433.73 1347.05 48.67 45.73 522.56 516.81 121.99 114.62 ÇAPRAZKUR 1 ABD DOLARI 3.0839 B Alman Mariu 9.4545 Franstz Frangı 3.4823 Hotlanda Ftorını 2.5460 İsviçre Frangı 1900 53 ltalyan üretı 246 89 Japon Yeni 3.5599 S Arabistan Rıyali 1 Steriın 1.2025 ABD Doları AUIN GÛMÜŞ Cumhuriyet Reşat 24 ayar kulçe 22 ayar bdezık 900 ayar gumuş ALIŞ 30 500 32 000 4 610 4 160 92 SATIŞ 30.600 32.500 4.630 4.450 94 T.C. ZİRAAT BANKASI "Gttcüııe erişilcmez" Sabancı'ya 25 milyon dolar kredi LONDRA, (a.a.) Türkiye'nin en büyük sınai kuruluşlarından biri olan H a a Ömer Sabancı Holding A.Ş., Uluslararası sermaye piyasasından 25 milyon dolar kredi sağladı. Bir Türk özel sektör kuruluşu tarafından uluslararası sermaye piyasasından şimdiye kadar sağlanan en büyük krediye ilişkin anlaşma, dün Londra'da imzalandı. İki yü vadeli kredi, Sabana Holding'e bağlı kuruluşların lastik, lif, tekstil ve tarım ürünleri ile çimento ihracatını geliştirmekte kullanılacak. Lloyds Bank ile Ak International'in öncülüğünde verilen krediye, Societe de Banque Suisse, Chemical Bank, American Express, lrving Trust Co, Manufacturers Hanover Trust, Barclays Bank Standart Chartered ve Dresdner Bank'dan oluşan bir bankalar grubu da katkıda bulundu. Osmanlı Bankası ve yeni dönem: Şekersiz çikolata piyasada İSTANBUL, (a.a.) Nestle ve Sheraton Oteli isbirliğiyle düzenlenen Çikolata Haftası, dün otelde verilen bir yemekle başladı. Yemek sırasında, Nestle'nin bu hafta içinde piyasaya süreceği yeni ürünü "Nestle Dessert" çikolatası da tarutıldı. Nestle Pazarlama Müdürü Polat Bengiserp, yeni ürünlerini tanıtırken, bu çikolatanm bol kakaolu ve şekersiz yapıldığını, hanımların pasta yapunında rahathkla kullanabileceklerini soyledi. Kolay erime özelliği bulunan Nestle Dessert'in 150 gramlık paketi 750 liradan satılacak. 16 aralık pazar gününe kadar sürecek Çikolata Haftası boyunca ziyaretçiler çikolatalı tatlı ve pastaları ücretsiz tadacaklar. O DUNYA'dan Japonya, AET'nin vîdeo kısıtlamasını kabııl etti Ekonomi Servisi Japonya, Avrupa'ya yapacağı video satışlannı sınırlamayı kabul etti. AET yetkililerinin açıklamasına . göre, geçen hafta görüşmelerin çıkmaza girmesinin ardından, Japonya kendi isteğiyle sınırlamayı kabul ettiğini açıkladı. Buna göre, 1985 yılında Japonya, AET ülkelerine 2 milyon 225 bin adetten fazla video satamayacak. Avrupalı gözlemdler ise 3 milyonun üzerinde bir sınırda anlaşılacağını sanıyorlardı. Japonya ile AET, üç yıl boyunca her yıl Avrupa'ya gelecek video miktan n ı yeniden saptayacaklar. smanlı Bankası mudilerine verilen çeklerin üzerine, hesap sahiplerinin adları, ayrım yapılmaksızın, özel olarak basılır. Yanınızda bir Osmanlı Bankası çeki taşıyorsanız, güçlü bir bankayla birlikte olmanm "itibannı" da taşıyorsunuz demekür. Arjantin'de enflasyon ıımudu yeşerdi Ekonomi Servisi Arjantin'de enflasyonla mucadele olumlu sonuçlar vermeye başladı. Arjantin hükumet yetkililerinin açıklamasına göre, son 2 ayda fiyat artış hızında belirgin bir yavaşlama gözlendi. Eylülde yüzde 27.5 olan fiyat artış hızı, ekimde yüzde 27.5 ve kasımda da yüzde 15 olarak gerçekleşti. Böylece, enflasyonda ocak ayından bu yana ilk kez bu derece düşük bir hızla karşdaşıhyor. Buna ek olarak, IMF'yle yapılan anlaşmada verilen sözlerle de uygunluk sağlanmış oluyor. Citibank'ta tasarruf: Yemek tabağı küçültüldü Ekonomi Servisi Şirketlerin, maliyetleri azaltma konusunda akla hayale gelmedik yöntemlere başvurduklan gözİeniyor. Dünyanın en büyük bankası Citibank da, geçenlerde bu konuda ilginç önlemler aldı. Bankanın Londra merkez lokantasındaki yemek tabaklarının boyu küçültüldü. Şirket yetkilileri, personelin büyük tabaklarda daha fazla yemek yediğini, yeni önlemle yemek masraflannın azalacağını belirttiler. Bu arada, banka müşterileri için de benzer bir önlem alındı. Daha önce bütün müşteriler için bedava öğle yemeği olanağı sunulmuşken, bundan böyle yalnız daha fazla kâr getiren müşteriler öğle yemeğine katılacaklar. Diğer müşteriler ise bira ve sandviçle idare edecekler. Osmanlı Bankası Çekfnde hesap sahibinin acu basılıdır. 'Tîiridyc dc bir bankaohk gdcncgji vaıdır" OSMANU BANKASI