Katalog

:UMHURÎYET/4 KÜLTÜRYAŞAM 29 TEMMUZ 1983 rELEVtZYON 10.00 Vikingler eni çıktıklan seferde Viki kaybolur. Halvar oğlunun kaybolması\a çok üzülür. Viki, sevimli arkadaşları Cicik ile Bicik sayesinde 'urtulur ve babasına kavuşur, r Ozetle Boulez ve Glenn Gould ödül aldt 36. Uluslararası AixenProvence Şenliği'nde, Plak Eleştirmenleri Ödiilü, Fransız kökenli sef Pierre Boulez'e, John Elliott Gardiner'a ve kısa süre önce ölen Kanadalı piyanist Glenn Gould'a verildi. Bu ödülle, 1977 yıhndan beriyılm önemli plaklan üzerine dikkat çekmek isteniyor. Glenn Gould'un bu ödülü almasmı, Bach'm "Goldberg Çeşitlemeleri"ndeki başansı sağladı. Boulez, Schönberg'in "Insan Sesi ve Orkestra için Yapıtlan", Gardiner da Purcell'in "Periler Kraliçesi" adlı plaklanyla ödüle layık görüldüler. SATRANÇ NEVZAT SUER Kurgumat ya da kurgu, hangisiyle ilgilenirsek ilgilenelim, tümu de oyun becerimizin güçlenmesini sağlar. Ama, haftada bir çözmekle bu sonuca hemen ulaşamayız. Süreklilik gerekir. O zaman, herkesin yapısına göre değişen en kısa surede görüş gücü çoğalır ve bu durum oyun sırasında da farkedilir. Satrancın sanatsal yönünü yansıtan ve bir yaratıcılık örneği olan kurguları bu nedenle yayınlayıp, sayın okur larımın yararlanmasını amaçlamaktayım. tO.30 Haberler 11.00 Hava Durumıı 11.05 Magnum (Renkli) Dizinin "Onsuz Yapamam" adlı bölürnü ekrana gelıyor. Adelaide Vfagnum 'a gelerek Norman 'ı öldürmek istediklerini, bu konuda yariım etmesini ister. Norman 'ın kim olduğunu bilmeden Magnum işi kabul eder. Adelaide'in amcası eski bir askerdir. Ve bir çiftliği variır. Bu çiftlikte konkurhipik için at terbiye eder. Norman da çiftHkteki aîlardan biridir.Konkurhipiksonunda verilen ödiil çok büyiiktür. Magnum olayı açığa çıkarır. 21.50 Solistler geçidi Sanatçılar ve eserleri şöyle: Bora Ayanoğlu: Varmayın üstüme, Ayşe Resener: Söyle sevgili ve Gönülde bu saltanat, Hüsamettin Subaşı: Pınara gelki görem ve Mavilim, Nur Yoldaş: Handan ve Canan, Mehlika Kenter: Yalnız bırakıp gitme ve Şu dağları delmeli. tki hamlede Mat(10 • 8) Yunus Emre özbey, Bursa İlk yayın: 29/7/1983 CUMHURtYET Dokuz yıldan bu yana yapılmakta olan "Deauville ABD • DE BU Fransız müzelerinin bedavadan kazandığı en önemli tablolardan biri de, Fernand Le Filmleri Şenliği" bu yıl da 311 22.55 Haberler ger'nin 1920'de yapılmış olan "Kentte Tayflar"ı. eyUü tarihleri arasında yinelenecek. Şenliğin dikkati çeken olay23.00 Kapanış lan arasında, Moskova Şenliği'nde en iyi kadın oyuncu ödülü alan Jessica Lange'in şahsen sunacağı "Frances" ve Roger MoBiraz da methiye ore'un tanıtacağı son James Bond filmi "Octopussy" var. Çok sevimli TRT'mizi hep eleştirecek değiliz ya, bir de methiye James Toback 'm yönettiği, baş Kültür Servisi Son yıllarda sı ile gerçekleşti. 1968 yılında çı yazarlarm roman müsvetteleri yazmayı deneyelim bakalım. TRT programlarının zenginliği rollerini Nastassja Kinski ve RuFransa'daki müzeleri çok zengin kan ve 1970'de bir kararnamey biçiminde de ödeyebilecekler. sonucu, bazı akşamlar çok evde televizyonlar hiç açümamakta, dolf Nureyev'in paylaştıklan birer sanat hazinesi durumuna le ek yapılan bu yasa uyarınca, Böyle bir durumda olan kişi böylece de ulusal tasarrufa katkımız olmaktadır. Tabii sınır getiren olay, eski Başkanlardan Fransız. uyruklu kişiler veraset ler,ellerindeki sanat yapıtının bölgelerimize uzak olup yabancı TV'leri izleyemiyorsak. Ayrıca "Exposed" Şenliğin bir başka Michel Debre ve Kültür Bakanı vergilerini, tüm ulusu ilgilendiren özelliklerini Maliye Bakanhğı'na şu günler birkaç dost yüzü görüp aile toplantılarına doruğu. Deauville'de ayrıca bir Ande Malraux tarafından hazırsanat yapıtlan, değerli eşyalar, bildiriyor, bu bakanlık da Kültür katılabiliyorsak, bunu da TRT'mizin bizleri kendine Henry Hathav/ay retrospektifl lananan bir tasarının yasalaşma kitap, mobilya, eski para, ünlü Bakanhğı'yla ilişki kurup işi onbağlayamayışına borçluyuz. Batt'da adı "aptal kutusu"na yer alıyor. ların kararına bırakıyor. Sanat çıkmış bu icada tutsak olmaktan bizi koruyan yine TRT'miz Aime Patri öldü yapıtının değeri saptanırken alıdeğil mi? Geceleri erken yatmamm sağlayan, göz sağlığımızı nan ölçü de, piyasadaki durumubüyük ölçude dtiştinen bugünkü TRT'cilere selamlar. JeanPaul Sartre ve Simone nun yanı sıra ulusal koleksiyonAYDIN ÖNCEL/tstanbul WeiVin yakın dostu, filozofAilarda benzerlerinin bulunup me" Patri 78 yaşmda Paris 'te ölbulunmaması. dü. Felsefe öğretmeni olarak pek Böylece, son 13 yılda Fransız çok düşünür yetiştiren Patri, müzelerine inanılmayacak kadar uzun yıllar Tunus'ta çalışmış ve lı klâsik koro. 13.00 Haberler. 13.15 çok sanat yapıtı doldu. Ancak, 1943 yıhndan sonra Direniş HaTRTI Kültür Servisi Ünlü FranHafif müzik. 13.30 Türküler. 13.45 bu işin başındaki Maurice Aicarreketi'yle işbirtiğiyaparak Tunus 05.00 Açılış program ve kısa haberBir roman/ Bir yazardan hikâyeler. sız bale, film müziği ve şarkı besdi'nin geçmişe yönelik tutkusu, Radyosu 'nun politik yayınlanm ler 05.05 Ezgi kervanı. 05.30 Şarkı14.00 Iki solistten şarkılar. 14.30 Yapek çok çağdaş sanatçının Franyönetmişti. lar ve oyun havaları. 06.00 Köye ha bancı dil öğrenelim. 15.15 Şarkılar. tecisi Georges Auric 24 temmuz günü Paris'de öldü. Auric, 84 berler. 06.10 Bölgesel yayın. 06.30 sız müzelerine girmesini engelle15.30 Küçük konser. 16.00 TürküCuma sabahı. 07.20 özel tanıtıcı rek ler geçidi. 16.20 Arkası yarın. 16.40 yaşındaydı. Salzbourg şenliği di. Örneğin Max Ernst'in varislâm programı 07.30 Haberler. 07.40 Şarkılar. 17.00 Olaylann içinden. Fransa'nın en tanınmış çağdaş leri ve ünlü Amerikalı yontu saGünün içinden. 10.00 Arkası yarın. başladı 17.30 Yurttan sesler. 18.00 Solıstler bestecilerinden biri olan Georges natçışı Calder, Fransız müzeleri10.20 Reklamlar. 11.00 Kısa den seçmeler. 18.30 Çeşitli müzik. Auric'in ünlü yapıtlan arasında, 26 temmuz günü baslayan 63. ne bağışta bulunmak ya da verhaberler.11.05 Hafif mü18.45 Türküler. 19.0001.00 TRT1 1920'lerde Rus Baleleri adlı topSalzburg Şenliği'nde 123 göstegi borçlarını kapatmak isterken zik.ll.20Bizden sazlar bizden sesler. ile ortak yayın ri yer alıyor. Bunlardan 29'u luluğu yöneten Diaghilev için küçültücü davranışlarla karşılaş11.40 Şarkılar. 12.00 Kısa haberler. opera, N'ü büyük konser. Şenyazdığı "Les Matelots" ve ressam 12.05 Reklamlar. 12.10 öğle üzeri. tılar. Önerdikleri çok önemli yaliğin önemli anlarını, Richard 12.55 Reklamlar ve radyo programLautrec'in yaşamını anlatan film TRT III pıtlar geri çevrildi. Bu arada ları. 13.00 Haberler. 13.15 Saz eser 06.58 Açılış ve program. 07.00 Gü için bestelediği "Moulin Rouge" Strauss'un "Güllü Şövalye"si Bonnard'ın, Dufy'nin değerli Georges Auric leri. 13.30 Bölgesel yayın ve reklam ne başlarken. 08.00 Sabah konseri. şarkısı da bulunuyordu. Karajan 'ın sahneye koyup şeflitabloları da elden gitti. lar. 14.45 öğleden sonra. 16.00 Kı 09.00 Türkçe haberler. 09.03 Barok ğini yaptığı Mozart'm "ıdomiAuric, müzik öğrenimini Paris müzik yaptı. Bu arada soyut müFrancois Mitterrand'la birliksa haberler. 16.05 Şarkılar. 16.20 müzik. 09.30 Emerson, Lake, Palnee"si Ravel'in "Daphnis ve Konservatuvarı'nda gördü ve ilk zik çalışmalarını da bırakmayan Hafif müzik. 16.40 Türkuler. 17.00 te bu '5in başına da , Louismer üçlüsü. 10.00 Türk yorumculaChloe'"siyle Lorin Maazel'yöAuriç, 19301 Piyano Sonatı'yla Olaylann içinden. 17.30 Fasıl. 18.00 n. 10.30 Dünyadan müzik. 11.00 beste çalışmalarını 15 yaşındayken Gabriel Clayeux gibi çağdaş reneteceği Stravinsky'nin "Ateş Çocuk bahçesi. 18.15 Çocuklar şar öğleye doğru.12.00 Haberler. 12.12 yaptı. 1919'de Wagnerciliğe İcarşı Stravinsky'den ve atonalistlerden sim sanatını çok iyi bilen bir kiKuşu" oluşturuyor. tsveçli yökı söylüyor. 18.25 Türkuler. 18.40 olumlu bir biçimde etkilendiğiDiskoteğimizden. 13.00 Konser sa bir tepki niteliğine bürünen Alşi getirildi. Elden kaçırıldığı sanetmen tngmar Bergman 'ın sahŞarkılar. 19.0001.00 TRTII ile or ati. 14.30 Klâsik Türk Müziği koro tılar Grubuna katıldı. Honegger, ni ortaya koydu. nılan MaxErnst'inuç başyapıtıneye koyduğu Moliere'tn "Don tak yayın. 19.00 Haberler. 19.30 su. 15.00 MUzikli dakikalar. 16.00 Milhaud, Poulenc, Tailleferre ve Georges Auric, Ikinci Dünya nıC'Fransa Bahçesi" "Seiİlansi Oyun havaları. 19.45 Çok sesli ko Günün konseri. 17.00 Haberler. Durey'le birlikte bu grubun teJuan"ı da şenliğin bir başka Savaşı'ndan sonra yeniden bale da Şenlik" ve "Son Orman"), rcu 20.00 Köyumuz köylumUz. 20.20 17.12 Sizler için. 18.00 Pop caz. önemli anı sayılmakta. mel taşlarvndan birini oluşturdu. müziği yapmaya koyuldu. ÖzelŞarkılar. 20.40 Türkçe sözlü hafif Calder'in en önemli yontularuu 19.00 Haberler. 19.12 Hafif müzik. müzik. 21.00 Kısa haberler. 21.05 1920'lerde ünlü Rus bale salikle "Phedre" adlı yapıtıyla geve "mobil"lerini sağladı. Ama şu 19.30 Besteler besteciler. 20.30 Caz Rahmi Pehlivanli'nın Yurttan sesler. 21.30 Beraber ve so dünyası. 21.00 Ünlü konçertolar. natçısı Diaghilev için birçok baniş yankı uyandırdı. 1946'da sıralar Fransa müzelerine kazanlo şarkılar. 22.00 Türresim otobüsü le müziği besteledi. Bunlar araCocteau'nun "La belle et la Bete dırılan en değerli yapıtlar Cezan22.00 Haberler. 22.12 Gecenin getirküler ve oyun havaları. 22.30 Çağ dikleri. 23.00 Cuma konseri. 24.00 sında "Les MatelotsGemiciler" Gözel ve Hayvan" adlı yapıtı için ne'in 12 tablosu. Pellerin KolekKrallarm ressamı Rahmi Pehlidaş Turk sanat müziği. 23.00 Haber Gece ve müzik. 01.00 Program ve ile bale dünyasında büyük üne hazırladığı müzikle Cannes Film siyonundan gelen ve pek az bilivanlı, resim atelyesi olarak kuller. 23.15 Gecenin içinden. 00.55 Gu kapanış. erişti.l930'lara gelindiğinde, Şenliği müzik ödülünü aldı. film nen bu resimler arasında "Bayan lamlacak bir otobüs yaptırdı. nün haberlerinden özetler. 01.00 Fransa'da tiyatro ve film müziği Program ve kapanış. 01.0005.00 müziği alanındaki çahşmalarını Cezanne'ın Portresi" de var. Pehlivanlı, "Renk Renk TürkiGece yarısı. İTÜ Radyosu konusunda en çok aranılan adCocteau'nun birçok filmi, OpAma herkesin uzerinde birleşti ye" adını verdiği resim otobühuls'un "Lola Montes", Premin19.00 Açılış ve program. 19.01 ŞOS lardan biri olmuştu. Çok yakın ği, bu yasa sayesinde elde edilen süyle altmış yedi ilidolaşacak ve TRTÜ TAKOVİÇ: "24 Prelüd veFüg"den arkadaşı olan Jean Cocteau'nun ger'in "Bonjour Tristesse Güen önemli tablonun geçenlerde her ilde yapacağı ortalama üç 06.58 Açılış ve program. 07.00 So Bölümler S. Richter (Piyano). 19.14 "Le sang d'un poeteŞairin Ka naydın HUzün" Clousot'un'Le Louvre Müzesi'ne geçen Vermetabloyla 280 tabloluk bir koleklistlerden seçmeler. 07.30 Haberler BEETHOVEN: Piyano Sonatı, No: nı" adlı yapıtı için ve Rene Cla Salaire de la PeurKorkunun Be er'in "Gökbüimci"si olduğu.. Bir siyon oluşturacak. Rahmi Peh07.40 Türkuler ve oyun havalan. 4, Mi bemol majör, Op. 7... W. ir'in "A nous la Libert6deli" filmleri için yaptığı muzikozel koleksiyonda kalan bu son livanlı, '280 Tablo" gezisine on 08.00 Sabah için müzik. 09.00 Şar Kempf (Piyano).19.42 HAYDN: lerle sürdürdü. Vermeer'e paha biçüemiyor. güne kadar çıkacak. kılar. 09.15 Eski başkentler. 09.30 "Yaradtlış" Oratoryosu .. Solistler Özgürlük Bizim" adlı filmi için Sabah konseri. 10.00 Şarkılar. 10.20 ve M. Woeldike yö. Viyana Halk Folklorumuz ve türkülerimiz. 10.40 Operası Koro ve Ork. (Klavsen: Tarihin dönüm noktaları. 11.00 So Franz Holetschek). 21.30 Hava raDcmirtuş ( e> lııııi listler geçidi. 11.30 Tangolar. 12.00 poru, bir haftalık yayın özetı ve kapanış. Erkekler topluluğu. 12.30 Açıklama Küba Devlet Balesi. 22.25 Uluslararası tstanbul Festivalinden görüntüler (Renkli) Henry filmleri Hathaıvay İZLEYİCİ GÖZÜYLE yasa Fransa'daki müzeleri sanat hazinesi haline getirdi RADYO Ünlü besteci Georges Auric öldti Çözümle uğraşıkren, kendi ürününüz olan kurgumat kurmaya da çalışıyorsanız, kuşkusuz en yüksek düzeyde yararlanacaksınız demektir. öte yandan bu yapıtlar gelişmekte olan satranç yazınımıza da girecek. Gönderilen ya da bana iletilen yerli malı kurguları bu nedenle hemen yayınlamaktayım. Yukarıdaki Kurgumat'ı İSD 1943'e gelen Yunus Emre özbey verdi. Son yapıtlarını da tahtada gösterdi. Bu dalda yürüyeceğini sevinçli bir haber olarak sizlere iletirim. Bir başka Kurgumat da Hüseyin Mıngıroğlu'dan: "Şb3 Ke6 Ad4 Fb7 Fd2 c3 f3 Şc5 b6 d6 f4 (74) Üç hamlede Mat. İki çözümü bulunan Kurgumat'lar yok değil. Ama kurucular bundan sakınmaktadır. Çünkü yapıt zayıflıyor. Mıngıroğlu'nun verdiği çözüm şöyle: 1 Ab5 d5 2 Ad4 b5 3 Kc6+; l . . , Ş x b 5 2 K x d 6 Ş a 5 ( 2 . . , Şc5 3 Kd5 + ) 3 c4 + Mat. Oysa ikinci bir yol daha var: 1 F x f 4 b5 2 Kxd6 b4 ve 3 Kc6 + Mat. Bir Kurgumat'ın değeri şu özellikleriyle çoğalıyor: ÇözUmün güzelliği (çözümlerin değil), kuruluş niteliği (yani başlangıçtaki taşlann, durumun olabilirliği; az sayıda taşın bulunması ve doğallığı), zorluk. Kısaca: tek çözüm, nltelik, zorluk. BURSA, 22'nci Uluslararası Kültür ve Sanat Festivali 4'üncü Satrantç Turnuvası (711 temmuz 1983 Bursa Güzel Sanatlar Galerisi. İY, 5 tur, 22 oyuncu): l'inci Turan Yılmaz, 4'/2p;2 Cihat Türkoglu 4p; 36 Suat Taner, Ali Ipek, Yavuz Kemaloğlu, Mete Savacı 3'Ap vb. Festivale katılan yabancı folklor ekipleriyle birlikte getirilecek birer satranççı sayesinde, bu turnuvanın uluslararası nitelik kazanacağı planlanmıştı. Sadece Habul Sadık (Yugoslav) geldi. O da iki puanla 1217'nciler arasında derece aldı. ^, Düzenleyici Bursa Satranç Dernegi yöneticileri bu konu dışında herşeyin çok iyi yürüdüğünü, ancak Ankara ve Izmirli satranççıların bu turnuvaya katılmayışlarını "ilgisizlik" olarak açıkladılar. 12/7/1983 gecesi yapılan kapanış töreninde ilk üçe girenlere 15, 10, 5.000 TL nakdi ödülleri verildi. Başhakemliği Naci Kurmuş yaptı. GENÇLE'R 1983 Türkiye Birinciligi sonuçlandı. (924/7/1983 İSD 1943; İY, 9 tur, 47 oyuncu; Hakem: Serdar Çelik): l'inci Suat Atalık SVıp; 24 Haldun Ünalmış, Hakan Han, Kerim Tütüncü 7p; 58 Reha Diri, CUneyt Mert, Erden Gülgener, E. Kalem 6p;912 Izak Romi, Alper Kalınaga, A.Nihat Yazıcı, Çığ SUer (Samsun) 5Vip; 1323 Hakan Erdogan, K.Öztürk, Ş. Kurt, C. Gören, A. tnce, H. Yükselici, U. Sönmez, Ayhan Mutlu, D. Karaoğlu, Tansel Tıırgut (Samsun), Haldun Özaktaş (Ankara) 5p; 2427 O. Kayaoğlu, E. Erdogan, Kerim Altınok, Selim Altmok 4'/2p 2833 T. Canuzuner, R. Bafralı, ö . Sanca, E. Bolcan, R. Baş, C. Yalçın 4p; 3436 M. Palik, M. Geritoğlu, Gökhan Gezmişoglu (Ankara) 3'/4p; 3741 K. Yandaş, H. Horata, T. Ulusoy, K. Akılll, A. Yalçın 3p; 42 G. AyAn 2p; 43 S. Timurçi» lp (kural gereği son üç turda eşlendirmeye sokulmadı.) 1 Birkaç oyundan sonra eşlendirmeye ahnmayan öteki oyuncu> lar: A. Saygılı, S. Göksu, M. Sözen, Y. Başkır. *' Turnuva Birincisi Suat Atalık, ağustosta Fransa'da yapılacak "Gençler Dünya Birinciligi" ile aralık sonu Groningen'de oynanacak "Gençler Avrupa Birinciliği"ne katılma hakkı sağladı. Ayrıca, 110 ekim Romanya'daki "Balkan Takım Birinciligi"nde de oynayabilecek. Dörtbuçuk puanla % 50 başarı sağlayan âmâ ikiz kardeş Selim Altmok ile Kerim Altınok gercekten çok yetenekliler. tstanbul dışından katılanlar turnuva duyurusunun çok zayıf olduğunu, Cumhuriyet'in satranç köşesi sayesinde öğrenebildiklerini belirttiler. Ayrıca, tstanbul'da yatma sorununa da değinip herkesin akrabası bulunmayabilir, bu nedenle turnuvanın "Türkiye Birinciligi" ndeki gibi kent birincilikleriyle başlamasını önerdiler. TÜRKİYE Satranç Federasyonu'na GSB adına Egitim Kurumları Spor ve tzclik Genel Md. 1. Menteş imzasıyla gelen 30 haziran 1983 tarihli yazıda özetle: "29 eylül 1983 günleri arasında BursaGemlikKaracaali Gençlik ve tzcilik Tesisi'nde 67 ilimiz temsilcilerinin katılacağı Satranç Hakemi Yetiştirme Kursu yapılacağı"duyuruluyor.Ders verebilecek iki kişinin isim ve görev yerlerinin 29/7/1983'e dek Bakanlığa bildirümesi TSF'den rica edildi. TÜRK AMERİKAN Dernegi Satranç Tumuvası (910/7/1983 Ankara): Ellinin üstünde yarışmacının tsviçre Yöntemi'yle beş tur oynadığı turnuva Uç ayn kümede idi: Küme A'da:Soylu Sp; Gür 4>/2p;Oznıen ve Karadag V/ıp. Küme B: Stark 5p; Özcan, Bilhan 4p; Alyürük 3>/2p. Küme C: Orhaner 5p;Ünlü, Gülseren, Erten 4p (Gön: F. Stark). OYUNLAR Sicilya; ALTINOK K. KAYAOGLU (Gençler Türkiye 1983 B. İSD 1943): 1 e4 c5 2 Af3 e6 3 64 c x d4 4 A X d4 Af6 5 Ac3 Fb4 6 Fd3 d6 7 00 Abd7 8 Ve2 a6 9 f4 Fc5 10 Fe3 e5 11 AÎ5 00 12 K a d l F x e 3 + 13 A x e 3 e X f 4 14 Kxf4Ae5 15 AcdSAxd5 16 exd5Vg5 17 Kdfi b5 18 A f 5 A x d 3 19 Kg4* Acl20 VdlVf621 Kxg7 + Şh822 K + h 7 + Ş x h 7 2 3 Vh5 + Şg8 24 Ah6+ Şg7 25 K x f 6 Ş x f 6 26 h4 Ae2+ 27 Şf2 Şe7 28 Şxe2Fd7 29 Vg5+ Şe8 30 Ag8 f6 31 A x f 6 + Şd8 32 Ah7+ Şc7 33 A x f 8 K x f 8 34 h5Ke8+ 35 Şf2 Ke5 36 Vg6 K x d S 3 7 h6Fc6 38 Vg7+ Şb6 39 h7 Kd2+ 40 Şe3 Terk. Sicilya; ALTINOK K. GERİTOGLU (Gençler Türkiye B. İSD 1943): 1 e4 c5 2 Af3 d6 3 d4 c X d4 4. A X d4 Af6 5 Ac3 a6 6 Fg5 e© 7 f4 Fe7 8 Vf3 Vb6 9 000 Vc7 10 Fd3 00 11 Khel Abd7 12 Vg3 AhS 13 Vh4 F x g 5 14 Vxg5 A x f 4 15 V x f4 e5 16 Vh4 e x d4 17 e5 g6 18 Ad5 Vc5 19 Ae7 + Şh8 20 A x g 6 + f x g 6 21 F x g 6 A f 6 22 e x f 6 V c 7 2 3 Ke7Terk. Sicilya; ALTINOK S. MUTLU (Gençler Türkiye B. tSD 1943): 1 e4 c5 2 Af3 d6 3 d4 c X d4 4 A X d4 Afo 5 Ac3 g6 6 Fc4Fg7 7 Fg5Ac6 8 A x c 6 b x c 6 9 Vd2 00 10. 000 Ad7 11 f4 Ke8 12 Khel Vc7 13 g4 Ab6 14 Fe2 Vb7 15 b3 a5 16 a4 Fd717 e5dxe518 Ae4Vc819 f x e 5 F x g 4 2 0 F x g 4 V x g 4 21 Vd4, Terk. (Çünkü,21 ... Ad5 22 c4f5 23 eXf6Fxf6 24 A x f 6 + Axf< 25 F x f6 ve B kazanır.) Benoni; ÖZMEN SOYLU (Türk Amerikan Derneği, An kara910/7/1983): 1 d4Af62c4c53d5e64 A c 3 e x d 3 5 c x d d6 6 e4 g6 7 Fd3 Fg7 8 Age2 00 9 00 Aa6 10 f3 Ac7 11 Ff Ve7 12 Vd2 Ad7 13 Fh6 F X h614 V x h6 Ae5 15 Vd2 f516 Kae f4 17 Fc2 g5 18 Kbı b6 19 Şf2 g4 20 f xg4 f3 21 Ag3 Axg4H 22 Şeı A x h 2 23 g x f 3 Axfı 24 Axfı Vh4+ 25 Vf2 Vf4 2 Vg2+ Şh8 27Se2Fa6+ 2 8 F d 3 F x d 3 + 2 9 Ş x d 3 V x f 3 + 3 V x f 3 K x f 3 + 31 Ae3 Kaf8 32 Keı Kf2 33 Acdı Kh2 34 Af A x d 5 35 A x d 6 Ab4 + 36 Şc4 Kd2 37 e5 Ad3 38 Şc3 A x e ı 3 Ş X d2 Af3 + 40 Şe3 A X e5 41 Şe4 Ag4 42 Şd5 h5 43 Terk. Vezirgambiti;Erol MİNTAŞ (Siyasal Bilgiler Fakültesi) D Selahattin EYLEM (Hacettepe Üniversitesi) Ankara, Hacett pe Üniversitesi Fakulteler Yanşması, Haziran 1983: 1 d4 d5 c4 c6 3 Ac3 Af6 4 Fg5 Abd7 5 e3 e6 Af3 Va5 7 Fe2 d5 X c4 F x f 6 g 7 x f 6 9Fxc4b510Fb3b411Ae2h512h4Fd613A( Ab614 Kcı Fb7 15 Ae4 Ac8 16 A X ffi Şe717 Ae4 Vf518 Ae2| K Vg6 19 Fc2 f5 20 A X d6 A X d6 21 Ve2 a5 22 Fd3 Ae4 23 F x ı f5xe4 24 Vc2 Khg8 25 Axe4 V Xg2 26 Vc5+ Şf7 27 Vxh5 Şe7 28 VC+ Şf7 29 Ad6+ Şf6 30 Ve5+ Se7 31 Af5+ ŞH . Kh2 Vg6 33 Vc7 + Şf6 34 Ve7 + Ş x f5 35 Kc5 + Şe4 36 f3 Ş x f 3 37 Kf2+ Şe4 38 Ke5+, Terk. Z.3V '"1 : Can çekişen kitapçılığımız BULMACA Ytizyıl önce kitap ihraç eden bir ülkeydik 126 yıl önce yayınlanan bu nizamname ile Osmanlı ülkesinde, bir sözleşme yapılıp, telif hakkı ödenmeden bir yayımcının herhangi bir yapıtı yayımlaması yasaklanmıştır. Aynı nizamname, yazarla yayımcı arasında yapılacak sözleşmenin bir kopyasını Maarif Encümeni'ne vermeyi de zorunlu kılarak, yazarın hakkının devletçe korunmasını sağlamıştır. Daha da ilginci, bugün Milli Eğitim Bakanhğı ders kitaplanna alınan yapıtlardan dolayı yazarlara bir kuruş telif ücreti ödemezken, o yıllarda aynı nizamname ile Maarif Encümeni de (devlet de) yayımlayacağı her yapıt için telif ücreti ödemekle yükumlendirilmiştir. Söz konusu nizamnamenin bugüne oranla bir başka önemli maddesi de, sözleşmede belirtilen miktardan fazla sayıda kitap basan yayımcının "sirkat" suçuyla (hırsızlık suçuyla) yargılanmasını buyurmasıdır. Bugun elimizde belki sağhklı sayısal bilgiler yok ama, tarihlerde belirtildiğine göre, tstanbul, 19. yüzyıhn son yansında sadece başkent oluşundan ve halifeliğin Osmanlı padişahlarının üstünde bulunmasından dolayı Müslüman ülkeler için idari ve dini merkez değil, aynı zamanda bir kultürel merkez işlevini de yüklenmiş. Tanzimattan sonra matbaacılığın hızla gelişmesi, din birliğinin yanında yazı ve bir oranda dil birliğinin de oluşu, tstanbul'da basılan kitapların imparatorluk dışındaki Müslaman ülkelerde ve Türk kökenli halkların yaşadığı yerlerde de satılmasma olanak vermiş. Bilindiği gibi, o tarihlerde Osmanlı împaratorluğu'nda iki tür gümrük uygulaması vardır. Biri imparatorluk sınırlan içindeki eyaletler arası geçişlerde alınan içgümruk, öteki de dış alımsatımlar için uygulanan dışgümruk. Ama ilginçtir, yukarıda sözunu ettiğimiz kitap için vergi bağışıklığı fermanında, bu icgumrük ve dışgümrük için özel Osmanlıca sözcükler bulunmasına karşın, sadece "gümrük" sözcüğünün kullanılmış oluşudur. Sanırız, bu bir rastlantı değil, söz konusu ferman sadece taşraya özgü olmayıp, kitap dışsatımım da kapsadığı için genel bir deyim kullamlmıştır. Çünkü, Istanbul'daki kitapçıların Tanzimat'tan sonra öteki Müslüman ülkelere de kitap ihraç ettikleri bilinmektedir. Bu nedenle kitapçılığımızda, özellikle 19. yüzyıhn sonlarında ve 20. kitap yayımladığı da bilinmektedir. Bu dönemdeki kitapçılar genellikle Erme'ni ve lran kökenlidirler. Bilimsel ve edebi yayınların genellikle Ermeni kitapçıların tekelinde olmasına karşılık, dini yayınlar ve halk kitaplannın basımı ve dağıtımı Jran kokenli kitapçıların elindedir. Kitap ihraç eden kitapçılar da, daha çok bu ikinci gruptaki kitapçılardır. Ama ne yazık ki, Osmanlı dönemindeki kitapçılığımızla ilgili SOLDAN SAGA 1/ Bilardoda isteka ile vurulan bilyarun öbürlerine dokunması. 2/ Tarlalarda açılan su yolu... Nuh'un büyük oğlu. 3/ Musevî... "İle" veya "....li" anlamına gelen Farsça bir edat. 4/ tki tarla arasındaki sınır... Azman. 5/ Bir köpek cinsi... Hile, desise (Kadının 'i erkeği yendi). 6/ Baht, talih. 7/ Aslan...Bir sayı... Bir uzvumuz. 8/ Uçurma, uçurulma... Kayak. 9/ Iskoçya'da bir liman kenti. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1/ Bir Anadolu ezgisi. 2/ Karadeniz kıyısında turistik bir kasaba... Verme. 3/ Yol... Suya kanmış. 4/ Eskiden bezekçilikte kullanılan yeşil ve pembe dalgalı bir çeşit sedef.. .Bir nota. 5/ Başka... Guney Afrika'da yerleşmiş Hollandalı. 6/ "Kişi noksflmnı bilmek gibi olmaz". 7/ Osmiyumun simgesi... XVI. yüzyıl Flaman bestecisi... Selenin simgesi. 8/ İbrahim'in soyundan bir peygamber... Halk dilinde kurnaz, açıkgöz. 9/ Bir telti çalgı. KAYIP 1956 doğumlu oğlum Mustafa Doğan, 13 yıldan beri kayıptır. Kütükten düşürülebilmesi için ilan olunur. Babası Hüseyin Dofian Gumüşgün köyüMAZGIRT Eleman aranıyor Radyo TV eleVtronık tamiratından anlayan kalfa aranıyor. Murataat 11 85 5"? yüzyıhn başlannda büyük bir gelişme olmuştur. Örneğin İkinci Meşrutiyet'in ilk günlerinde (1908) tstanbul'da 90 matbaa ve 128 kitapçının bulunduğu bilir mektedir. O günün koşullannîa 90 matbaa küçümsenebilecek bir rakam değildir. Nufusu bir milyonun çok altında bir il için 128 kitapçı sayısı bugün için dahi çok önemli bir rakamdır. Aynı zamanda yayımcılık da yapan bu ilk kitapçılarımızdan Ermeni asıllı Gaspar efendinin "Tedrisat Kütüphanesi"nin 500 bildiklerimiz ancak bu kadardu. Yapılan inceleme ve araştırmalar, genellikle matbaacılığı ve gazete yayımcılığını konu edindiklerinden , kitapçılığımız hakkında elimizde ciddi bir yayın yoktur. Cumhuriyet öncesi kitapçıhk tarihimiz hakkında fazla bir bilgimiz yok da, Cumhuriyet dönemindeki kitapçıhk geçmişimizi iyi bilebiliyor muyuz? Nerdeeee... Bugünkü kültürümüzün oluşmasma nice katkılarda bulun muş, nice yazar yetiştirmiş, daha dune kadar varolan Semih Lütfi Kitabevi'ni, Muallim Ahmet Halit Kitabevi'ni, Hilmi Kitabevi'ni, Ankara'daki Akba Kitabevi'ni, Vakıt Yayınevi'nin Dün ve Yarın Külliyatını bugünün okurlarından acaba kaç kişi bilir? Daha 195O'li yıllarda kurulan Kemal Tahir ile Aziz Nesinin Duşün Yayınevi'ni, ABC Yayınevi'ni, daha nicelerini?... Çocukları tarafından bugün de yaşatılan Remzi Kitabevi'ni, Inkılap Kitabevi'ni, Aka Kitabevi'ni bütün geçmişiyle bildiğimizi bile söyleyemezmişiz gibi, örneğin... Toplum olarak, kitaba, kitapçıya karşı kayıtsızhğımız nedense her geçen gun biraz daha artıyor da, yazara daha mı bir saygıhyız? Cumhuriyetin tek parti iktidarı döneminde, hükürnete yamanmayan yazarlar, şayet bir gazeteye de kapılanamamışlarsa, durumları tam aynaymış. Karınlannı bile doyuramazlarmış yayımcılarından alacakları romanlarının, öykülerinin, şiirlerinin telif ücretleriyle. Yani, 1950'lere kadar, ülkemizde gazetecilikle yazarlık (yazar sözcüğunü muharrir anlamını da kapsar biçimde değil, yalnızca edip karşılığı kullanıyorum) nerdeyse özdeşmiş. Ama 1950'lerden sonra öyle mi ya? Kısacası, yazarlığımızın ve kitapçılığımızın şu son otuz yıllık gecmişi üzerine bile yapılmış şöyle ciddi bir araşürma, inceleme filan yok elimizde. örneğin, kitapçıhk tarihimizin bizce en büyük olayı, 1954 yılında kurulan Çağlayan Yayınevi'ni de yakından bilenlerin sayısı öylesine azaldı ki, elimizi eabuk tutmazsak, o da, tarihin karanlıklarında yitip gidecek. Yaşları 45 dolaylarında olanlarımız anımsayacaklardır. 1954 yılında yayımcılık dünyamızda bir bomba gibi patlamıştı Çağlayan Yayınları. Sürecek Z WV " I Z 9JV ' " l