Katalog

Cumhuriyet 8 18 MAYIS 1983 Yasanın kapsamı 'gecekondu'ile sınırlı değil 3Getirilen temel çözümlere genel bakıg Yasanm amacının, lmar ve gecekondu mevzuatına aykırı yapı olgusunu. belll koşullara göre ve belll blr düzen Içlnde «yasadışı olınaktan çıkarmak» olduğunu belirtmlştik. Yapıldığı zamanda yürürlükte bulunan kurallara «uymayan» yapı, şimdl, 2805 sayılı yasa yürürlüğe girdikten sonra, bu yeni yasanın kapsamma giriyorsa ve ylne bu yenl yasada öngörülen kurallarla belirttlmiş koşullara uyuyor ya da uydurulabiliyorsa, yasallaşabilecek, meşru hale gelebilecektlr. Bu koşullara uygunluk sağlanamıyorsa. bu takdlrde yapı yasadışı niteliğini koruyacak ve kural olarak ortadan kaldınlarak (yıkılarak) yasadışı durum lzale edilecektir. Yasa kapsamma giren yapıların sözkomısu koşullara uyup uymadığının belirlenmesl lse, bunlar arasmda blr «ayıklanma» yapılması demektlr. Böyle bir ayıklamanm önşartı. herşeyden önce, bu tür yapılarm ve bunlarm özellik ve niteUklerinin saptanmasıdır. gulaına»mn nasıl yürütüleceğini ileride göreceğiz. Civcivîî Güeler Nurullah Ataç'ın dün, ölümünün yirmlaltmcj yılıydı. Asım Bezirci'nin «Nuruilah Ataç» adlı incelemesinde okumuştum. Ataç, şoyie bir öyküyü anlatır; Eskiden birl, bir vall, okulları dolagıyormuş. öğretmenlerden birıni beğenmemiş, çıkışmış. öğretmen de ona; Ne yapalım, demiş size ol diyorlar, oluyorsunuz. Bıze «öğretmen» ol, diyorlar olamıyoruz... Ataç, belleğimde kaldığına göre şöyle sürdürüyor oyküyü: Benım beğenemediğim, övemediğim şairler arasında da yüksek yerlere ulaşrms kimseler var, saylavlar bile bulunuyor aralarmda. Ne yapalım? Kolay iş yiıksek yerlere ulaşmaü, saylav olmak. «Geç» deıler, geçıverirsiniz, ol derlcr oluverirsinız. Şairlik öyle değil, benim «ob dememle kimse şair olamaz. Ol demeyle, gaaeteci, yazar da olunmaz. Olunur, öyle olunur. Şinasl Nahit Berker'in usuma geldıkçe, hoşlandığım bir sözü var: Gazeteci olunmaz, gazeteci dogulur! der, Şinasi Nahit. Peki, politikacı olunur mu? Olunur olunmasına da, öyle olunur. Bu, «Ankara Notları^nda, yolda, sokakta 'herkesin sorduğu Hasan Hiibeyin'den, hasta yatağındaki ozandan soz etmek istıyordum. Hasan Hüseyin, ağır komayla yataga düşeli üç aji dolduruyor. Bugün seksen sekiz gün oluyor. Edlndlğim bilgiye göre. yanına girenleri tanıyabiliyormuş. Henüz ağızdan beslenemiyor. Bu daha blr süre böyle gidecekmlş. Yoğun bakımda teaavlsi sürmekte. Hasan Hüseyin'le ilgili birçok okur mektubu geldi. Aralarmda şiir yazıp, yazdıklarını besteîeyenler bile var. Nadir Nadi'yi soranlar var, haber vereyim: tylleşiyor. Ayağa kalktı... Jaîe Candan, İstanbul'clan geldi: Cemal Madanoğlu'ndan haber verdi. Madanoğiu'nun, Çağdaş Yayınlar'da çıkan «Anılar»ını yeni aldım. İstanbul'dayken, Madanoğlu'nu teletonla evinden aradım buîamadım. Jale hanım söyledi, telefonu bozukmuş, ondan bulamamışım. Cemal Madanoğlu, amlarımn öbür bolümlerini yazıyormuş. Sevindim... Ankara, demokrasiye yeniden geçişin en clvcivli günlerini yaşıyor. Konsey'de yeni seçim yasa tasansı görüşülüyor. Hafta sonuna bitebllir deniyor. Yüksek Seçim Kurulu, seçimlerin başlangıç tarihini tasarıda beürtilenden daha erkene almayı düşünüyor. Seçimierın başlar.gıç tarihinin, Yüksek Seçim Kurulu'nca acıklanması, bırçok yönden önemli. Her şey, seçımlerin başlangıç tarihinin açıklanmasına bağlı da ondan. Aday olacak kimi kamu görevlilerinin görevlerinden isüfa zorunluluklan, partili üç bakanın Adalet, îçişleri, Ulaştırma Bakanlarının görevlerini «tarafsız»lara bırakmaları, her şey her şey, bu tarihe göre düzenlenip, kotarılacak. Yüksek Seçim Kurulu çevrelerinin kafasmdaki bu tarih 3 ağustostur. Bu, hafta sonunda kesinlik kazanabihr. 3 ağustostan başlayarak 6 kasıma dek, işlerin sıralanması başlayacak anlayacagınız. İlk tarih 26 ağustostu, bu aaha da öne'alıiM^oh' Gözleyelim bakaltm.. ı S ' v: '' İI ' Partilerin, «karargâh»larından çok «î$ hatlan» önemli. Cephe gerisi yani. Sagda, bazı eski parlamenterler, kararsızlık içinde: Sunalp'a mı gideyim, Esener'e ml gideyim? diye düşünmekteler... Papatya falı açmak belki daha kolay. Bu, eski parlamenterlerin durumu gerçekten güç, yürekler acısı vallahi! Toplanıyorlar, toplanıyorlar, bir türlü sonuca varamıyorlar. Esener'in oğlu, Hacettepe'de doçent, dlşçi. tki yıl önce söylemiş: Babam parti kuracak! diye. İki kişi dargın, biri öbürüne kızıyor mu? Haydiii, öteki partiye! Uğıır Mumcu yazdı; kankocanın bile arası açılıyormuş! Hüsamettin Cindoruk'un eski blr ll Başkanı oluşu, kararsızlıkları daha da kuşkulandırıyor: Biz onca yıl parlamentoda bulunduk, şimdi tl Başkanının buyruguna mı gireceğiz? diye soranlar var, kendi kendilerine.... Sosyal Demokratlarm «iç hatları»nda dolaşmak da ilginç. Orada işler daha durulmuş değil. Ama, durulacak. Sağlıkh yollar bulunacak sanıyorum... Dönem gerçekten çalışma, toparianma dönemi. Tembelliğe prim verilemez. Ozan Ali Yüce anlattı fıkrayı, şöyle: ülkenin birinde hükümdar bütün tembellerin öldürüknesini buyurmu;. Bunları tek tek öldürmek zaman alacak. Ülkede tembel çok. Pratik bir yol bulmuşlar. Bütün tembelleri toplayıp bir binaya doldurmuşlar. Binayı ateşe vermişler, senin gibi merakhnın biri onları gozlemiş. Bakalım, nasü bir tepki gösterecekler diye. Yangın gittikçe binayı sanyor, tembellerde en ufak bir telaş yok, kaçahnı, kurtulaiım demiyorlar. Gerçi, kaçmalarma olanak yok, ama lnsan gene de çırpınır değil mi? Bunlar hiç oralı olmuyorlar. Derken yalımlar, ejderha gibi tembellerin yüzlerini yalamaya başlamış. Tembellerden birinin bir yanı yanmaya başlayınca, hafifçe öte yanına dönmüş ve yanında yatan arkadasına şöyle demiş: «Yahu Ahmet, insanoğla kuşa benzer. Az önce sol yanıma yatmıştım, şimdl sağıma döndüm!» ••• Ankara'da bir olay daha var: Kapatılan AP 13e CHP'nin Meclis ve Senato grup başKanvekillerl, AP'den Oguz Aygıin, Gıyasettin Karaca, Cahit Dalokay, Ergin Ozkan, Orhan Çalış, CHP" den Erdoğan Bakkalbaşı, Orhan Vural, Metin Tüziin, Coşkun Kaıagözoğlu, haklarında verilen son «yasaklama» kararlarına itiraz ediyorlar. Dilekçelerini İçişleri Bakanlığına verdiler. Yayınlanan yasaklar listesinde, onlar da. genel ldare kurulu üyeleri gibl, on yıllık yasaklılar arasında yer almışlardı; diyorlar ki: Anayasa'nm geçici dördüncü maddesinde bizlerden söz edilmiyor. İçişleri Bakanlıgmda, büyük kongrelerin kongre tutanakları vardır. Ancak bizi, kongıeler değil, TBMM grupları seçer. 12 Eylül sabahı parlamento feshedildi, bizim görerimiz de sona erdi, ancak partilerln genel yönetimleri, 16 Ekim 1981'e dek sürdü. Grup Başkan Vekilleri olarak bizlerin genel yönetim kurulu toplantılarına katılmamız bir şeyi değiştirmez. Konseyin yasakları içinde yokken, İçlgleri Bakanhğmm yorumuyla on yıllık yasağa girmemiz Anayasaya aykırıdır! Böyle diyorlar. Bakalım, İçişleri Bakanüğı ne yanıt verecek? Af Yasası'na göre; yasanın uygulama alanına giren yerlerde yasadışı yapılaş. manın aynntılı bir envanteri çıkarıla. cak. Envanterin işe yarar bir malzeme sayılabilmesi için, «tespit» işleminin eksiksiz ve kesintisiz olarak uygu. lanması şarttır. ı «Tespit» evresini izleyen aşama «değer. lendirme»dir. Bu aşamada yapınm nıu. hafaza edilip edilemeyeceği, edilecekse hangi koşullara uyularak bu yola gidL leceği belirlenecek. Ve alınan kararla. n n hemen uygulama aşamasına geçile. cektir. Kurallar Tespit, değerlendirme ve uygulama evrelerini ardarda düzenleyen yasada, bundan sonra «mali hükümler» «yetki hükümleri» ve «çeşitli hükümler» başlıkları ile getirilen kurallar yeralmaktadır. Mali hükümler, muhafazasına karar verilen yapılar için ahnacak harçlar, para cezaları ve arsa bedelleri ile ilgili esasları içermektedlr. Bundan başka, sözü edilen kaynaklardan toplanan paralardan oluşan «fonsun oluşumu ve kullanılması hakkmdaki hüküm de burada yeralmaktadır. «Yetki hükümleri», Bakanlar Kurulu ile Valiliklerin bu yasaya dayanan düzenleme ve işlem yetki'erini belirtmektedir. «Çesitli Hükümler» başlığını taşıvan bölümde ise, yasanm kapsamma giren yapı ve arazî bakımmdan devam eden yargısal ve idarl Islemlerin ne olacağı. blrden fazla bölüm lceren yapılarda kat mülldvetinin kuruîması gibt birbirinden avn konular düzenienmektedir. Yazi diWıni7in bundan sonraki bölümlerinde, yasadaki siraya uyarak. «tesnit» İRiemlerinrlpn baslamak suretlvle. yasadaki eözümlerin esi^iannı aciklamaya Tespit Bu nedenle, 2805 sayılı yasa evvplpm'rde. bu yasa nın kapsamma giren ttim yapıların «tesplteini öngörmektedlr. Böyle bir tespit sayeslnde, yasanın kapsamma giren yapılar, fiziksel özelliklerl ve «mevzuata aykırı yönleri» ile saptanmış olacak ve bundan sonra (muhafaza edüip edilemeyecekleri şekllndeki) yazgıları belirlenecektir. Sözkonusu tespit, yasa kapsamına giren alanlardaki yasadişı yapıların blr bir gözden geçirilerek dosyalanması biçiminde yapılacaktır. Bu işlemin nasü yapılacağı, nelerln tespit konusu olacağı, tespit lşini kimlerin yapacağı vb. sorunlar yasada ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Bunları ileride ele alacağız. Burada, tes pit işlemi bakımmdan önem taşıyan bir noktaya değinellm: Eğer yasa hükümleri gereSl gibl uygulanır ve tespit işlemi yasada öngörülen süre içinde bitlrilebllirse, ilk kez, yasanm uygulama alanına giren yerlerde yasadışı yapılaşmanın ayrmtılı bir envanteri çıkarılmış olacaktır. Yeni yasal düzenleme Gerçekleştirileblldiği takdirde bunun, daha sonra yapılması kaçmılmaz gibi gözüken yeni yasal düzenlemeler açısmdan çok yarar lı bir malzeme oluşturacağı kuşkusuzdur. Ayrıca, 2805 sayılı yasanm «yeniden mev zuata aykın yapılaşmaya izin verilmeyeceği» ve «bu yasa ile getlrtlen çözümlere göre yasallaştırma işleminin bnndan sonraki olgnlar için emsal sayılmayacagı» yolundaki ilkelerl bakımmdan da bu envanterin büyük blr önem taşıyacağı muhakkaktır. Ancak, bütün bunlarla birlikte, sözünti ettiğimiz «envanter» in, işe yarar blr malzeme sayılabilmesi için, «tespit» işleminin eksiksiz olarak yapılması ve bu arada yeniden yapılaşmayı önleyecek önlemlerin de kesintisiz olarak uygulanabilmesi şart tır. Şlmdiye kadar, Gece kondu Yasası uygulamaları dolayısıyla, bu hedeflerin tutturulamadığı bir gerçektir. Yasadışı olarak nitele nen yapılaşmanın birlcik önleml yasa yapmak ve uygulamak olmadığı için, bu konuda fazla iyimser olmaya da olanak yoktur. özelUkle kırsal alandan kaynaklanan göç yükü karşısında, sorunun sadece yasa yapmak olmadığı kesinlikle ortaya çıkmıştır. Sonuç ola rak, eksiksiz ve zamanında yapılmış bir tespit işleminin, işe yarar bir malzeme oluşturması, yasadışı yapılaşmayı önleyecek diğer yasal ve sosyal önlemlerin alınmasma bağlı bulunmak tadır. Bu noktaya dikkat çekerken, yeni yasanm kapsamımn «gecekondu» İle smırlı bulunmadığını da yineleyelim. Yapılması sözkonusu olan «tespit», sadece gecekondu alanlarındakl yapılaşmanın tespiti değil, bu alanlar içinde veya dışında, «imar mevzuatına aykın» bütün yapılaşmanın tespitldir. Böylece, yönetlm, 2805 sayılı yasa İle, şimdiye kadar görülmemiş capta bir görev yükü altına girmektedir. Bunda başarı sağlanıp sağlanmayacağını zaman gösterecektir. Değerlendirme 2805 sayılı yasanm uygulanmasında, tespit evresini izleyen aşama «değerlendirme» aşamasıdır. Bu aşamada, yapılan tespitler sonucunda toplanan malze me, yasada belirlenen göre vlilerce ele alınıp incelenerek, uygulamaya konulacak, kararlar alınacaktır. Bu kararlarla, yapmın muhafaza edilip edilmeyeceğl, edilecekse hangi koşullara uyularak bu yola gidilebileceği belirlenecektir. Bu kararlar hemen uygulamaya konulacaktır. Tespit evresinden başlayarak, «gecekondular», «his seli araz! Uzerinde yapılmış yapılar» ve «imar mevzuatına aykırı olarak yapılmış yapılar» arasında, yürütüle cek işlem ve usuller yönünden farklılıklar kabul edllmiştir. Özellikle uygulama evresînde, bu üç kategori arasmda, uygulanacak esas lar bakımmdan önemli fark lar vardır. Çeşitli ölçülere göre gerçekleştirilecek «uy SÜRECEK Günün Kitapları Günün Kitapları Günün Kltapları Günün Kltapları Günün Kitapları Günün Kitapları jvftdatt ÇAGDAŞ YAYINLARI OKURLARIMIZA ÖNEMLİ DUYURU PTT gîöerlerinin yeniden artışı hedeniyle ödemeli kitap yollamak çok pahahlaştı. Neredeyse PTT ücreti, istenen kitabm ederine eş d u r u m a geldi. Bu nedenle, kitap isteyenler ödemeli isteme yerine bedelini ve PTT giderlerini peşin yollarlarsa yararlan n a olur. Okuyucular peşin sipariş t u t a n n a ortalama: 1 kitap için 80, 2 kitap için 100, 3 5 kitap için 125, 610 kitap için 175, Iira olan PTT giderlerim eklemelidir. îstek mektubunda gönderilen para makbuzunun tarih ve nunaarasını da belirtmek yararlı olur. Kitap bedelini pul olarak gönderip, lstekte bul u n a c a k l a n n yukarıda belirtilen PTT giderlerini d e sipariş t u t a r l a n n a eklemelerini önemle rica ederiz. Odemeli istenmesî halinde PTT ücreti ortalama: 1 kitap için 110, 2 kitap için 130, 3 5 Kitap için 155. 610 Kitap için 215, olmaktadır. Bu koşullarda ödemeli kitap isteyen okurlanmızdan isteklerini yenilemelerinl rica ederiz. HÜRRÎYETBİLDÎRG MAGNA CHAHTA'DAN AVRUPAİNSAN HAKLARI DURUEL değerîi NURSEL ÎKTİSAT POLÎTÎKALARÎ VE BÖLÜŞÜM SORUNLART POÜTİK ÎKTÎSAT YAZILARI (196981) KoıkutBcratav GPriKLER,ANNEM VEALM^NYA DAHA SESİMİZÎ DUYURMADIK avrupa'da türk işçi çocukları Gündüz Vassaf TÜRKİYE GENEL DAĞITIMI: YADA Yayın Dagıtım A Ş. Doktor Şcvki Bey Sok. No: 6 Divanyohı, Isıanbul Tel: 207472 ULUSLAR ARASI YENİ ÎŞ BÖLÜMÜ VE SERBEST BÖLGELER FzöbeJ/HeinTİchs/Kıeya TORKİYE'DE SERBEST BÖLGE GİRİŞÎMLERÎ19231982 M. Sonmez afilla özkmmlı İSTEME ADRESL Çağdaş Yaymlan Türkocağı Caddesi 39/41 CACALOĞLU İSTANBUL. MEVCUT YAYINLARIMIZ DENEME DlZtSt Vedat Nedim Tör Kemalızmin Dramı (2. Bası) 200. Yaşayan Tiyatro 200, Prof. Özdemir Nutku: Okuma Uğraşı 2. bası Prof. Aksit Göktürk: 150, Şevket Süreyva Avdemır: Kırmızı Mektuplar ve Son Yazılan 150. Değişen Dünya Prof. Macıt Gökberk: Değişen Dil, 150, üyarılar 3. bası Nadir Nadi: 250, Yol Kesen Irmalt Hıfzı V. Velidedeoğlu: 350. Atatürkçülüğün tlhan Seîçuk: Alfabesi 2. bası 200, Pelsefe Yazıları 2. bası 250, Proî. Nusret Hızır: Şairler Dövüşür Mehmed Kemal: 220, Dünyaya Açılmak Oktay Akbal: 200, Ben AtatürkçU Nadir Nadi: Değilim 200, Roman ve Samım Kocagöz: Yazarhk Onuru 200, TARÎH ANI GEZt OLAY DtZÎSt Hıfzı Topuz: Hıfzı V. Velidedeoğlu Hıfzı V. Velidedeoğlu Hıfzı V. Velidedeoğlu Azra Erhat: Melili Cevdet Anday: Kemal Üsttin: Oktay Akbal: Nadir Nadi: Meral Tolluoğlu: Sad) Borak: Nadlr Nadi: Ebubekir Hazım Tepeyran: Erol Ulubelen: Cemal Madanoğlu: Talip Apaydın: Phllipp Soupoult: Kemal Özer: Kunuklar Geçiyo? 100, Ailenin Çilesi Boşanma 200, Söylev 12. basi 400, Söylev Belgeler 300, Mektuplarıyla Halikamas Balıkçısı 2. bası 200, Anadolu'da ve Sosyallst Ülkelerde 150,Menemen Olayı ve Kubilay 3. bası 125, Geçmîşin Kuşlan 150, Perde Aralıgından 3. bası 150, Babam Nurullah Ataç 100, Öyküleriyle Atatürk'ün Özel Mektuplan 250, Olur Şey Degil 2. bası 150. Belgelerle Kurtulus Savaşı Anıları 200, îngiliz Gizli Belgelerinde Türkiye 350, Anılar 1. BOlüm 400, Köy Enstitüsü Yıllan 275, 50, 50, 50,100, 200, EDERt edebiyat incdleıneieri YAZILAR 1 • babalılar ayaklanması • osmanlmm düzeni ve edebiyatı • düzyazımn gelişimi • tanzimat romanı • çağdaş turk edebiyaü FRÎEDMAN MODELÎ KISKACINDA ŞİLİ caldeıon/ensignia/rtveTa TÜRKİYE EKONOMİSİNDE BUNALIM M. Sonmez Portekiz, Ispanya ve Yunanistan'da GEÇİŞSÜRECİ NicosPodlantzaM berlin bağrdat ALMAN EMPERYALİZMİNİN TÜRKİYE'YEGİRİSİ LotharBathmann AZ GEÜŞMÎŞ ÜLKELERDE ÎHRACATA YÖNELÎK SANAYİLEŞME TanerBerksoy O»n»l DafrhmCemrasy Anlaın Dâğılım Adaj Izmır Dağıtıın Datıc TEVFIK ÇAVDAR Erin Yaymcvl:PK:6S6 Ittanbul YÜZ YILLSK Ü PAHAUUK ülke yayınları BAYINDIR SOK. NOI7/B AMKARA KÜLTÜR YAYÎNLARI Yayın dünyasını evinize taşıyoruz Kitap almak, yayın dünyasını taklp etmek istlyor fakat bölgenizdekl kitapçılarda aradığınızı bulamıyorsanız, bize yazm. tstediğiniz tüm kitapları adresinize gönderiyoruz. TALIP APAYDIN BAĞIMSIZ DİZt Şarlo Sanatçılarla Konuşmalar Atena Deponte: Yaşayan Kosta Mümtaz Zeytinoğlu: ülusal Sanayi Benjamin Farrington: Danvin Gerçeği YJLLARl Cumhuriyet Türkîyesi •ğitiminin builgin^ d«n«y ve ınrgulamanm •lanca canlılıjıyla serglleyen «nılar B)IRÎ27StÎRA İ5TfME ADRESİ. C A S A L O Ğ L U TÜRKOCA& AYPA KÜLTÜR YAYINLARI Necatibey Caddesl Hanımell Sokak 34/13 Yenişehir ANKARA DR. ERDAL ATABİK Bahariye Caddesl Bahariye AP. No: 96/3 KADIKÖY TEL: 38 54 83 58 23 2 T CAD.NOı 3941 İSTANBUL