Katalog

IKI; 15 Eylül 1971 /Ağustos '1971 tarihli Cumhuriyet gazetesinde (Komünist Çini tanırkcn) başlığı altında çıkan yazımızda iki Çin mcselcsine temas cdiliıken, Birleşmiş Milletlerde bu iemsilin nasıl >apılabiieeeği; bu iki üikenin diğer devletlerle ilişkilcrinüı a\nı zamanda >ürütülüp yürutülemiyeccği konusu incelenraemişti. Bu yazunızda, bunun ne şckilde mümkün olabileceği üzerinde duıulacaktır. Çin Halk Cumhurij ctinin Birleşmiş Milletlere alınıp aUnmaması, muhtemelcn teşkilâtm Sonbahar calışmalaruıın gundernine gircccktir. Arnavutluğun, Millijetçi Çinin ihracı ve onuıt yerine Birlejmiş Milletlere Çin Halk Cumhuriyetinin alınması tekliO yanında Amerika Birleşik Dcvletlerinin de Çin Halk Cumhuriyeti ile Millijetçi Çinin Birleşmiş Millotlerde ayn a j n temsil edilmesi tarzında bir teklif yapması beklenmektedir. Amcrika Birleşik Devletlerinin, Formozanm «tratejik mevkii, Milliyetçl Çin ile olan siyasî ilişkilert ve uluslararası taahhiitlerine sadakat bakımındaıı, Taipch hukümetinin Birlcşmiş Milletlerdcn çıkarılmasına müsamarıa göstermesi veya bu yoldaki bir teklife müsbct oy >ermcsl Simdilik düsünülmemesi lâzun gelen bir husus» tur. Blrleşmiş Milleflerde Çin problemi Em. Amiral Sezai ORKUNT İstanbul Milletvekili laşmanın vecibderini kabul edip bunları y e . rinc getirmeye muktedir ve istekli oldukların» tesküitça nükmedilen butün baxışse\cr devletler Blrlesmlş Milletler üyesl olabilirler. Ba Sartları haiz olan her devletin. Birleşmlş Milletler üjeliğine kabulü, Güvenlik Kouseyiııin tavsiyesi iizerine, Gencl Kurul kararıyla olur.) demektedir. Andlasmanın altıncı maddesi, (Bir teşkilât iı>esi işbu andlaşmada beyan olunan prensipleri devamlı şckilde ihlâl etmekte devaro ederse, Güvenlik Konseyiniıı tavsiyesi üzerine. Genel Kurulca teşkilâttan ihraç edilebilir.) bükmünü getirmektedir. Kabul ve ihraçlar, Andlasmanın 18. maddesi gereğince. Genel Kurulun hazır bulunan \e Oy •veren üyelerinin üçte iki çoğunluğu ile karara bağlanmaktadır. Ayrıca, Güvenlik Konsoiııin devamlı üyelerinden blrinin de Konsey üyeiiğinden çıkanlma sekli hakkında andlaşmada belirli bir hiiküm yoktur. Milliyetçl Çin, bugüne kadar banşsevcrliğini gbs termiş. fakat kıfa Çini ıızerindeki haklarından, umudundan vazgeçınemiştir ve bu inanışla Çini temsil eden tek devlet olmak istemiştir. Bununla beraber, 12 miljonluk Formozanm 840 miUonluk kıt'a devletine sahip cıkması, bunu gerçekleştirmesi bugiınkü koşullatda artık imkânsiıdır. Kıt'a Çinindc komünist rejime karşı genls bir halk ayaklanmasuıı veya Ordunun boyle bir hareketi gerçeklestirmesini ummak da çok zayrf bir ihttmaldlr. O takdirdo Formoza Cumhuriyeti kendi ^arlığını muhafaza etmek, Batı bloku ile ilişkilerini vc onlar arasında yerinl idame etmek zorundadır. Bu da. kendi dışmda bir Cin Devletini kabul etmesiylc mümkündür. Buna mııkabii Çin Kalk C umhurb etinin de Birleşmiş Milletler Andlaşmasıııın birinci maddesinln yukanda bahsedilen hükümlerinde ve son fıkrasında bclirtildiği üzere. milletlerin müşterek amaçlara doğru sarfettik lcri gayrctlerin ahcııkleştiği bir mcrkez olan tcşekküle girme isteğindc bulunduğuna göre kabul için şart olan bansseveriiğin bütün vecibelerini yüklenmesi ve Taipch rcjimine karşı katı duşüncelerinden feragat etmesi gerekir. ir teşkilât üyesiııin. teşkilâttan ihracı ise birtakım «artlara ba|lıdır. Andlasmanın altmcı maddesinin hükmü. ihracin ancak nndlaşmadaki prcnsiplcrin devamlı ihlâline ve bu İhlâl keytlyetinde israra tibi olduğunu saptamaktadır. Bu takdirde, Güvenlik Konseyinln daimî üyesl olarak Birlesmi? Millelkrln kuruluşundan buRÜne kadar andlaşmadakl sartlara ria>et eden Formoza Cumhuri>etiııi teşkilâttan ihraç edecek hiç bir sebep yoktur. Çin halkını kimin temsil cdcceği konusu bir ihraç sebebi dciildlr. lünden sonr» Genel Knrnl karanyla Çin Cumhuriyeti yerine Güvenlik Konseyindeki sandalyayı işga! etmesi, Taipeh Hükömetinin de bu hakkını daha güçlüyc terk ederck Genel Kurul üjesi olarak kalmasıdır. Ümitlerimizin gözüne mil çekmemek için Ihtuâl, ihtilâlı çagınr, bn sosvolojik bir kanundur. Toplum hayztınds taklit ve çağırışmnn yeri «annedildiğinden çok daha büyük oldufu için 22 Şubat ve 21 Mayısı, Talât Aydemir. butön uyarmalara rajjmen iki kere bavatı pahasm» tekrar etmek ist«di ve bizim gibi yazdığı yazılarla kendisini bu isten vateeçirmeve çatışanlan da, ikiidan ele aldıktan sonra tasfive etmek üzere kara listeve aldı. 50 kişilik bu kara listeyi Adalet Komisyommdaki evrak arasmda görfltıce şaşıp kalmıstım. tzerinde durmadtğımız veva durmak cesaretlni (rftgtermedliHmrz bir sornyu ortaya ko>alım!. Acaba. TOrkivede (dpvlete el kovma) dedikodulannın eksilmemninin sebebi nedlr? Neden on yılda bir bu memleket ciddî sarsıntılar çeçirir? $ u demokratik diİ7enin icinde çevrek atırdan beri kulac attıShmız halde neden hâlâ borulmak tehlikesivle karsı karsıva kalıvoruz? Efendim, TOrkivede ov veren vatandas. İyi devlet adamı secemiyor, aklı ile dejHl. tıissivle oy kullanıyor! Gelismiş demokratik memleketler dedieimir verlerde vatar.Has başka türlü mü ov kullanır? Belki bizdeki kadar hUsi deeildir ama, o da baglandığı partllrre Sdeta veraset yoluyla sahip çıkar. Efendim, vatandas kandırılıvor. vaadlerle aldatılıyor... Her memlekette vatandas vaarllerle »Idatılır Elhet ileri sürülen bu miitalâalarm afırlıklan vardır. FaVat marıfet odur ki. teshisi doçru koyup bu dertlere yiizde yüz olmasa biie hiç degil*. rüzde kırk çare balunsun .. Bu çare nedir? Bizim kaııaatimlze tSre secim kanunu ile partiler kanonıınu mutlaka deçistirmek ve i«tikrarlı demnkratik havatı hiıe tftnin edecek metodları. yeni kanunlarla ortaya kovmak l&zınv dır «Kanunlar drjri'meli. n istikrarlı demokratik havatı bize temin edecek metodları bıılmak lizımdır!.» divorsun. bu »orfl hprkea siiyler. marifet o metotiların ne oldufunu. nisil gerçekleşeceeini acıklavabilmektir. Ben de onn ba liitunda zaman taman yapmaya çalısaca* * * Dilne kadar Tunanlstandaki parti havatı kisilere b»|lı blr parti havatı idl. Meselâ Çaldırit, Venizeloıı. Papandreu veya Zervas ortava çıkar, bir apartıman katı tutar. hovlece blr parti kurar. (beni sevcn «rkamdan gcNin!) der. adav olmak istlvenlrrle Isbirliü yapar. istedifint secimlerde aday efisterir. istedlfcini «nstermeı. Bu kişisel parti havatı. Itinada demokmsinin voklutuna hiç bir zaman delâlet etmedl. fakat memleketi sahsl çekişmelerden ve buhranlardan kurtarmadı .. Almanyada. tntrllterede, renelliklc simal memlekrtleri île Prntestan divarlarınria parti havatı müew < îelesrms. kemiklı»*mlstir. PartileT iktidar hazirliKinı en blllmwl sekiide vaparlarken. o tktidan ellerlnde tutacak in^anlan da tfcrilbe ve testlrrden geclrerek meydana çıkartrlar. Ornda partilerin kaderi. kitlenin ujtultusuna veva muılr dcmaeokların tahriklerine terkedilmis dejrildir CünkU herke* ve hcr parti için vatanın menfaati her türlB aditltin OvtUnneriir tnsafınıza mUracaat edlvomm: 1.VK) kişilik knnrrclertle memleket prob!»m!erintn hilinçte ele alınahllme imkâni ne kadardır? Bu konfrelerde memleket kavcısı hlc duvulmadan parti icl ki»Isel hesaplarla seçilenler voluvla memleket karterine ei kovan partililerin. delegelerin. ne kadarı ıprdiklerl oyun sorumlulufcunu yüreklerinde duvarlar? Samlmt. dofru konusmak gerekirse. her on vılda hir hunalımlara sürklenislmlzin. demokrasi kaidelerine bir türlü itibar edemeytMmtzin, memleketimizi istikrarsızlı&a «iürüUlevisimİTin en büyük sehebi bucünkü hatâlı partilrr düzenidir. Bu partiler, memleket Ihtiyaçlanna cevap vereeek bilıri, karakter neviresine henüz ulaşamamışlardtr, onları bu seviveve mutlaka ulastırmak (terekir. Onun içln veni partiler kanunu, memleketi hu kitlesel particilikten uzaklaştınp insan dejferini ve genel olarak oltun fikri, snyun yüzüne çıkaracak tedblrlerl almalldır. Parti kongre> leri seçim dalaverelerinin tezgâhlandıfı ver dejril. akıllı uslu, vatanperver ve uzman insanlann memleket problemlerini tartıştıklan yer olmalıdır. O zaman 200 kişilik kongreler yeter, o zaman partilerin 1ç bünyelerinde ms politika ile ekonomik, sosyal. «anat sornnlın J l e mesrul olacak ve bu Ijleri yaparken ıeçmene sellm çakma"Jıklarından dolajı (ekme vjnp knvtılmıyacak Inunlar cslifabi'Ifrler. Partiler İnsan kaııdırmaya detil. memleket prohlemlerinl incelemeye mecbur olurlar. Ortava liyle blr sistem «tlrmeliyif W, iktidara geçmeyi ganimet telakki edecek partilllerln hücumundan, namuslu millctvekilinl koruvııbUrilm . Ama memlekette, heyecamn yoğıınlueu azahnnıs. Blr efin bn hevecan, faslst veya komünist dikUlar altında toptan ynk olacağına. varsın Isveçte, Avusturyada. tsviçrede oldufcu (jibt voğıınlııjhmdan bir şeyler kaybetsin, ama yaşsmava devam etsln!.. Memlekette dalavere hürriyetl daralırmif, varsın dalavere hilrriyetl darat«ın. insan hakianna. bilgiye vereceeiml» 6nem art'in Memlekftte. memleketi sömürme araısu sönerse, devleti vıkma kpvfl kınlırsa bir takım insanlar sandık basına sitmezmis!. Varsın citmesinler!» Türklyede selection hugiin ıslertiŞı çibi tersine de* f.il, iviye doğru islesin ve hİ7İ yükseltsın. Voksa hız. vine I5UU >M kişilik fikıl ortamı memlokpt ihtivaçlan biltisinin çok altın4 daki koncrelerle. valnu hissivatı sSmürerrk halktan «erçekleri ''$ saklıvarak. üstelik kendimiz de hiç bir şev hılmn«reN mrmleket sorunlarını. iktidara grlin Bamniıh knltntı<n.i oturrtnfu. muz 7aman öğrenrceksek. biiA tün ümitlerimi7İn fözüne şinv | diden mil çekelim. Sonııç abiatıyla mesele, sadece. böjle blrkaç maaenin tefslrl demek değildlr. Bu Izab acısından mümkün olan bir çötümun ıkı Çin tarafından benimsenmesi dc sarttır. Basıt gıbi soıünen bu 5 eklin büyük fedakârlığını Milliyetçl Cinin yüklenmcsi gerekir. Bunun Hibar kıncı bir tarzda olmaması da elzemdir. Taipch Hukümetinin bbvlesine bir fedakârlığl, kanaat ve duygulan dışına çıkarak, kabullenmesi clbette ki güçtiir. Olanlardan karamsarlığa kapılıp kendi isteğiyle Birleşmiş Millctlerden çekilerek kıfa üzcrindc hak iddiasma devam ctmesi ise anlamsızdır. Bövle bir hareket Cin Halk Cumhuriyetine hlzmctten taaska bir işe yaramaz. Bu meselede lararin nereslnden dönülürse kâr edileceğinl soğuldcanlılıkla ve zamanmda kavramak lâzımdır. Çin Halk Cumhuriyeti de barış<iever ise uluslararası aniasmaiarda tâvizin zaruri olduğunu bilmek mecburiyetindedir. Bu hıısusta Taipeh ile Pekin arasında yapılacak bir tcmasın da meselenin daha kolay çöıilmlcnmesine yardımcı oiacagi söphesizdir. 0 Amerika dahil. Batılıların, niifusu hcr yıl 20 milvona >akın bir artışla yüksclcn ve 19Wde muhtemelen 1 milyarlık nıuazzam bir kltle hallne gelecek olan Çin Halk Cumhurl>etini ekonomik menfaatlarla daha fazla ihmal ermeleri ve Milliyetçi Çin için diğerinin duııva siyasî ve askerî dengesindckl önemini Inkâra sapmaları da beklenmemelidir. Kaldı ki, Birlcşmiş Milletlere Rİrecek bövle bir ffücün kontrolü daha kolay olacak ve Sovyet blokuna karşı kuvvetli bir koz teşkil cdecektir. 0 Tahmin olunur ki, Türk Hükümctt de Çin Halk Cumhurlyeti İle temasa sirerken Birlesmls Mllletlerdeki tutumunu bu teşkilât içinde iki üikenin de ayn ayrı temsil edilebilcceği kanaatına dayamıştır. Türkiyenin bunun aksine bir oylamaya katılabileceğini bugünkü sartlarda kabul etmemek lâzımdır. Bu durum hcr halde Amerikanın Birleşmiş Milletlcrde alacafcı tavra tâbi olacak ve Batı bloku ile taraftarları bcraberliğl bozmayacaklardır. Türkiye, Taipeh Hükümetine karçı hiç bir zaman düsmanca bir his beslemcmiş. karannı değisen sartlara göre vermlstlr. Bu kararın zamanı t.irtışılırsa. buna her halde crken değil. geç kalınmıs dcnilebilir. • İki ayrı. siyasî bağıırmzlıjb haiz Çin prensibi kabul edildiği zaman her iki dcvletin diğer ülkeierin hükümct mcrkczlcrinde ayn a>rı tcmslll de mümkün olacaktır. Bu surctle Formoza Cumhuriyeti kendlsinl umutsuz bir >nlnızlığa mahkum etmemiş olacak ve dünya milletlcri arasında me\kiini muhafaaa edeccktir. T Ozelliği var esele, siyasî \ e ckonomlk mülâhazalar bir tarafa bırakılarak salt Birlcşmiş Mil. lctler Andlaşraası açısından cle almırsa böyle bir tercihin ujelerin çoğunluğu tarafından da yapılmaması iktiza edcr. BUindlği üzere ikiye böiünınüs milletler hâlen Birlcşmiş Milletlerin üyesi değildirler. Ancak, Birleşmiş Milletler beyannamesini hazırlayarak l/Ocak/1942'de imzalayan dört büjuklerden biri bulunan Çin, 24/Ekim/1945'de faaliyete geçen Birleşmiş Milletler Gtivenlik Konsc>iniıt iıyesi olmuş ve ikije bölünmeyi mütcakip de kurucu iiye vasfını muhafaza eden Çan Ka>Şrk Hükümcti teşkilât icindeki aslî rolunii dcvam ettirmiştir. Kıt'a Çinlne hâkira olan Çin Halk Cumhuriyeti ise bugüne kadar Birlesmi» Milletler dışında kalmıştır. Bu bakımdan Çinin, Birlcşmiş Milletler icinde, diğcr bblünmüs milletlere kıyasla bir Szelligi vardır. M Şimdi di, bu amaç ve prensiplerin ışıgı aitmda meselenin çozümunü araştıralım. Bunun en kestirme yolu. Çin Cumhuriyeti ile Çin Halk Cumhuriyetini iki ayn devlet olarak mütalâa etmektir. Bunlardan blrl, diğeri üzerinde hak lddia ettlğl muddetçe Birleşmiş Milletler icinde bir arada bulunmalan ve aynı milletl tentsU etmeleıi tabiatıyla mümkün değildir. Ama, mesele. Çin Halk Cumhuriyeti ile Formoza Cumhuriyeti olarak iki ayrı egemen devlet halinde göriilmeye başlandığı ve taraflar da kendilerini bu şekildc mütalâa etmcye alıştıklan zaman bir cözihn yapılmıs ola bilir. Amcrika Birleşik Devletlerinin Milliyetçl Çine dokunmadan, Çin Halk Cumhurlyetinin Birleşmiş Milletlere ginnesini destekleme kararı, muhtemelen bu formüle bağlı olarak atümıs bir adımdır. Birlcşmis Milletlere kabul şartlan, yukanda ifadc edildiği gibl. milletler arasuıda bütun prensiplerin karışımı olan bansseverilği ve andlaşma \ecibelerine riayeti esas almaktadır. B irleşmiş Milletler Andlaşmasımn amaçlarını ve prensiplerini saptayan 1 ve 2. maddeleri; miUetlerarası banş \ e güvcnliği muhafaza etmek; milletlerin hak esitliği prensibine \o kendi mukadderatiarını kcndilerinin tâjin hakkına sa>gı göstermek: Irk, cins, dil veya din farkı gözetmeksizin herkesln insan haklarına ve an a hürriyetlcrine karşı saygıyı tcşvik ve miUetlerarası işbirliğini gcliştirmek; uyelerln egcmen esitllğinl kabul etmek; hir başka dcvletin toprak bütunluğüııü ve siyasî bağımsızlığım tehdit ermemek tibi temel unsurlara istinat etmcktedir Andlasmanın dördiincü maddcst, (Bu and B Buraya kadar mesele salt andlaşma esaslan açısından ele alınmıştır. Buna göre bir üyenin teşkilâttan ihracı Genel Kurulun slyasî bir karan olmadıkça mümkün değildir. 25 yıldır hiç bir ülkeje yapılmayan böjle bir muamelenin Çin Cumhuriyetine uygulanması Birlcşmiş Milletler hüviyetine. amaçlarına ve prensiplerine aykındır. Yine, carî usuller Içinde yapılabilecek son fey, Çin Halk Cumhuri> ctinin teskllâta kabu 1UUHMUMMMHMMHHHUMUMHHM BOĞAZtÇİ s ÜNIVERSITESINE ÖĞRENCI AtlNACAKTIR Boğaziçi Üniversitesine 197172 öğrenim Tılı ıçın 250 ögrencı ahnacaktır. Muhendislik: Idarİ Bilimler ve Temel Bilimler Bolurulerinin birinci veya hazırhk sımfına gırmek isteyen ögrencılerin sınavlan test şeklinde olup adajrın arzusuna gore Türlsçe veya İngilizce yapılır. Seçme smavlan ile bırlıkte tngilizce sınavında da başarı eösterenlerden 150 ögrenci L'nıversitenin hîr'ncı sınıflanna; seçme sınavlannda başanh olup yeten kadar İugilizce bılmeyenlerden 100 ki^ı de; bır yıl süreli; hazırhk sınıfına ahnıriar Boğaziçi Ünıversıtesinın 197172 öğrenim V'lı secme sınavlan 21 Eylül Çarşamba günü Lruversite bi^'''nda vapıiacaktır. Seçme smavına katilm 0 ^ i^tpven ögrencılerın en geç 20 Eylül Tazartesi 2ünü saat 17.00 ye kadar; bprpberlerinde cetırpcsklerı nüfus hüviyet cüzdanı ve 2 adet vesikalık fotoğrafla birlıkte: Boğazıcı trıversıtesine şahsen müracaat ederek adav kayıtlanni yaptırmalan gereklidir. Seçme sınavları narcı; ögretim ücreti dışında 100 TL. dır. ürk ekonomisi, bütün alanlarda etkisini gösteren bir durgunluk (stagnation) aşamasından geçmektedir. Aslında, bugünkü durgunluğu, 12 Mart öncesi ve sonran dönemlerden gelen iki kategori nedene bağlamak, uygun düger. T İKTİSADİ DDRGUNLUK Iktisadî durgunluk ve bankalara etkisi YAZAN. Prof. Dr. Sait K. MİM AROĞLU temel nedenJerındendır. Her öüjuk reform gıbi, toprak reformu da, dUrültü ve gösterısten hoslanmaz Büjuk reformlarfia, gurultu ve gosterış, büyuk ekonomik durgunluklar dogurur. Bu vesıleyle söyleyelım kı bız, Türkıve'de toprak relormuna şıddetle tarattar oianlardamz. Ama bu reform, mutlaka. en Ince aynntısma kadar bilimsel olarak Turkıve'nın bugunku koşullarının ıncelendigı ve memleketımızın sosyo • ekonomik yapısına uygun bır reform olmalıdır. Keza unutulmamalıdır sı, toprak reîormu, ilgih ve yetkılı kamu kuruluşlarının mütalâası ve destegi alınmadan gerçeklestirilemez. A tbracatı teşvik amacıvla alınan tedbirlerin çojunlueu, bizce isabetli föriinmekle beraber, kötü kullanmayı önler sanısı icinde formalitelerin fazlalastırılması ve en cok ihracata ihtijaç olan devalüasyon sonrası bu dönemde. ihracat istemlrrinin tecikmesi. uvcun düşmemis: piyasada durjrunluğu dojurao etkenlerden biri olmuştur. İ V telik, ihracata ilişkin olarak alınan tedbirler. içte ve dışta eerefi kadar Izah edllememif. bu da, memleketimiz hakkında, yan lıs anlamalara ve tereddütlere neden olmuştur. O Yetkili hUkümet Üyelerinden bazılannm «ekonomik tedbirlerden», bunların mahivetini belirtmeden ısrarla bahsetmelen; bazı konuların devletleştirilmesinden söz edilmest. piyasada, Urkek. çekingen ve süvea^ız bir düzev varatmış. vatırımlar durmuş veya bir bekleviş dönemıne girilmistir. S tşçilerln. bfiyük miicadelelcrle clde ettlkleri sendikal hürrivetlcrin gereklrse kısıtlanacnği; toplu sözlesme ve grev haklannın. belki de. askıya alınacaih şeklindeki beyan ve davranışlar, işçi kesiminde. ciddî ve haklı endişcler yaratmıştır. Ekonominin durjrunluk içine Kİrdiğini gören Hükümet, isadamlan ve işçi sektöniyle bir dialoga girmiş ve yanlıs anlamolan ortadan kaldırma rabası icinde 21 ve 22 Ağustosta toplantılar düzcnlemiştir. Bu tür toplantılardan, olumlu soııuçlar ummak mumkündür. Ama işadnmı ve işcinin ürkütüldufü bir ortamda, ekonomik bir genişleme mümkün olamaz Bu ncdcnle Oevlet adamı, ağır st rumluluğunu bilmeli, beyan v< da\ranışlannın doğuracağı cok öncmll sonuçlan öngormeli ve isel, işadamı ve kamu kuruluslarıvla Devlet tcknokrasislnln desteflnden >oksun tedbirlerin başarı şansı olmavacağını düsünmclidir. A Nihayet, Hükümet içınde bir ahenksizlik ve hattâ uyuşmazlık bulunduğuna dair yaygın söylentiler, kamu oyunu ve ekonomıyi rahatsız etmis: ekonomik durgunluğa psikolojik dayanak olmuştur. raklama (atalet) nedeniyle kullanüamamaktadır. Diğer yandan, müteşebbis, kredi almada isteksiz davranmca, hazır kredi olanakları bulunan bankalarda. kredi kaynakları, kullanıl madan beklemektedir. Oy*a bankalann. mevduat yoluyla sağladık lan bu ka>naklann maliyetı. bunlara veıılen faiz, reklâm harcamaları, ıkramıyeler ve yonetim giderleri nedeniyle. Son derece yuk sek bulunmaktadır. Böylece bankalar. krediye tahsis edemedıklerı mevduatın mRİiyetıne kat lanmakta. bundan pelir sağlıvama makta ve kullenılmadan duran bu mevduııttan ötürü zarar etme tehlikesiyle karsı karsıva bulunmaktadırlar. Bunun. kamu ve özel sektör bankalan yönündsn krıtik bir sorun doğurduğu ortada Nedenler Mart öncesi dönemde, siyasal iktidar, karsılaştığı ağir ekonomik, sosj»l ve siyasal sorunları çözmede, sağgörüye dayaU ve tutarîı bir politika Izleyememistır. Esa sen bu donemde, rastlantı ve juzeyde bir ekonomik politika saptanmıştır. 1969'dan berl her alana yayılma eğihmi gösteren kanun dısı eylemler, endışeyl, günlük vaşantı haline getırmıştir. Işçı • ışveren ılıskilermde ravdan çıkma genel bır hal alma vönslimınde gelişmıştır. Çok az kımseyi tatmin eden Devlet Memurlan Kanunu, BUtçeye. hesabı bugüne kadar yapılamamıs muazzam bir yük yüklemiştır. fınansman Kanunu ve bazı verçıler üzerinde yapılan yenl deiji fiklikler beklenmedlk tepkller dogurmus ve gUnUn bükümeti K a a H ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••a Repro Bü: /7623 Op. Dr. ADNAN KÜRKÇÜOGLU 15 Eylürdcn ıtıbaren hastalarmı kabule Cumhuriyet 7642#) bu yasaların uygulanmasmda. olumsus tereddütlere düsmtotür. 10 Agustos 1970 devalUasyon ltararı, gerekll ve beklenen bir olay olmasına ragmen, yenl efconomlk veriler getirmlştir. Devalüasyondan bernen sonra, alınmast zorunlu tedbirler, yetertnce öngörUlmemls, alınan tedbirler de, gereğince uygulanamamıştır. tşte bütun bu olaylar rinolrl, aslında, gelecek bir durgunluğa ortam hazırlayıcı nitelikte etkenler olarak rol oynamısiardır. dır. Turizm ve Tanılma Bakanlığından SINAVLA BAKANLIK MÜFETTİŞ YARDIMGISI AÜNACAKTIR Sınavlar razilı ve sBzlü olarak Ankarsfln vaoilafaKMr smav tanhı ll/10/ia71. en son mUracant ve «nvıt tanhı ı«e 25'9/1971 dır Yanlıyı kazananiar ıçln sözıü sınav tarını ayncs btldirilecektir Sınav sartian: 1 Devlet Memurlan Kanununun 48 tnci maaaesinde vaDü eenel sartlan haiz olmaK 2 Hukuk. Sivasal Blleiier tktlsat PaHtııteien ile îkti^adi ve Tlcari Illmler Akartemıiennrlen veva OrtarlnjSu T^knik t'm versitesi tdarl îlimler Faktllt(»sınaen veva bunıara muaöll verlı veya yabancı fakülte rcva okullarnan mezun olmah 3 OcaK 1971 arıncla S vasını doldurmamıs oulunmak O 4 SaSlık durumu her türlO tkllm «e volculuk şartlanna dayanıklı olmak 5 MUfettis vardımcılıgı saraRter ve niTellklertru nat7 ou lunmak serektir Daha genıs bilp Ankarada Bananiı» reftı» Kuralu Ba«kar>'îgindan t«tantjui tzmır, Antalya Merstn E<lıme DtvarbaKir ve Trabzon Böige MüdürlUklerimlzden Dizzat veya metstupla Elınabillr tsteklllenn lüzumlu üelgeierle mriıtîte BII dileKçe tie Tiınzm ve Tanıtma Bakanhğı Teftiş Kurulu Başkanlığına başvurmaıan duyurulur. Sonuç ısaca göstermeye çalıştık ki, yecek blr kapsam ve nitelik almış tır. MU1Î ekonomimizin. bu durgunluğa uzun süre dayanablleceği düfünülemez. Ama durgunluğun, nedenleri ve sonuçlan. açıklıkla, teshis edildikten sonra. bunun ortadan kaldınlması. çayet tabiî, mümkOndür. Âsayis konusunda «ağlanan basannın da. eko. nomiye olumlu katkılar getireeeği muhakkaktır. Ancak. durgunluğu giderici tedbirleri almak için, kaybedecek zaman ve olanak yok. tur. Zira 12 Mart Muhtırasıyla Ordu, en iyi niyetlerle, siyasal rejimi Atatürkçü düzeyde, demokra. tik bir raya oturtmak amacıyla ve geçici olarak müdahale eüniştir. Bu müdahalenin başansı, alınacak isabetli ekonomik ve sosyal tedbirlere bağlıdır. Bu nedenle, bu dönem. Hükümet tarafından çok iyi değerlendirilmelidlr. (1) Bakımz. T.C. Merket Bankası, Aylık Biilten, Mayıs Haziran, Sh. 37. ö ) Bakımz. T.C. Merkez Bankası. Aylık Biilten. Mayıs . Haziran, Sh 3 H ekonomik durgunluk., milli Bankalara etkisi |(ekonomıyi ciddî olarak etkıle O G E L Î K TEL A U N & G A K T.C. Devlet Demiryolları İslanbul Alım ve Salım Komisyonu Reisliğinden 1 23 kalem, ya\lık çelık tel, 29 Eylül 1971 Çarşamba günü saat 15,00'te Slrketı'dekı Komı^\urı bınasında kapalı zart usıılü ile batın alındcaktır Tekliflerın en geç mezkur saate kadar KnmısMina verılm'.ş veja gelmış olması şarttır. 2 Geçıcı temtnat teklıf eciilcn bedelın vüzde beşl olup sartnarneler Komit%üiıddn bedelsız ahnabllır. 3 TCDD, ıhaleyi vapıp vapmamakta veva kısmen yapmakta ve tercıh ettıgı talıbe yapmakta tamamen serbesttır. Başlıcaları B ncnnkS Durgunluğun Baslıca Nedenleri: 12 Man sonrası kurulan hUkümet, lyi niyetle, takat ekonomik alanda ciddialu olarak i$ ba$ına gel miştir. Nedir ki, son derece güç koşullarda görev alan Erim Hiikümetı zamanında, ekonomi, bazı nedenlerle, bir durgunluğa dönüşmüstür: # Temel mallann birçoguna yapılan zamlar. durçunluğun n nemli nedenlerı arasındadır. Hanfi hükümct zamanında hnzırlanmış olursa olsun. zamla. nn, bugiinkü hükümet tarafından ve ilk tedbirler arasında ursulamaya konması. bir şanssızhk olmnştur. Zira zam vapmak, ekonnmih politikada. en kolay yol olarak bilinmektedır. Son zamlarta, daha da artan hayat pahalılı|ı ve eecim zorlııfu, vatandası, ezen ve en cok düşündüren bir sorun haline eel ıniştir. A Toprak reformu etrafınria yaratılan ortam, durgunlutıın (Basm: 20685/7634) URGUNXUGUN BANKALARA KTKİSİ: Bu ortamda. ban kalar mevduatı, önemli artışlar göstermektedir. 1970 yılının ilk altı ayında, Türkiyede genel mevduat toplamı. 29 milyar 136 milyon TL. dır. (1). Bu mevduatın. 1971 yılının ilk altı ayında, » o 17 ilâ °'o 20 arasında bir artıs / gösterdiği verilen ilk bilgilerden anlasılmaktadır. Mevduat artısının temel nedeni, ekonomik ortama karsı duyulan endişe sonucu, halkın tasamıflarmı yöneltmek için emin bir kaynak bulamaması ve bankalan, en güvenillr kvruluşlar olarak tercih etmesidir. Bu tercihte, mevduat faizinin yüksek olması, itid bir etken olmaktadır. Tiirkivede 1970 yılının ilk altı avına ait banka kredileri toplamı 32 milyar 780 milyon TL. dır (2). Verilen ilk bilgiler. 1971 yılının ilk altı ayına ait banka kredilerindeki artısın. mevduat artıçma paralel olmadıgını ve bunun bir havli altma düstügünü göstermek tedir. Böylece, gecen yıla gore, bu yıl mevduatta görülen büyük artış. krediye yansımamıştır. (Basm: A. 1234719191/7637' T. C. Bursa Belediye Başkanlığındaır. Belediyemiz ve bağlı dairelerinin 19711972 teshin yılı ihtiyacı olan 165 ton sobalık kesilmış % 50 meşe; <7o 50 gürgen kanşımı odun beher kilosu yerine teslım ve ıstıfı dahü 27 kuruştan muhammen bedel 44.550. lıra Ü2ennden 2490 sarüı kanunun 31. ci maddesine gbre ihaieye çıkarılmıştır. îhalesi 28/9/1971 Salı günü saat 15 te Belediye Encümeninde vapıiacaktır. Gecicı temmatı 3345. Uradır. Taüplerın 1971 yılı tasdikli Tıcaret Odası vesikası veya kayıtlı bulunduğu Dernek belgesi ile geçicı teminat makbuzlannı havı tekJif zarflannı ihale günü saat 14 e kadar Komısyona vermeleri şarttır. Postadakl gecıkmeler kabul edilmez. tlân olunur. (Basm: B. 109820501/7636) D M •••••'•••••••••••••••••••••••••••••••<•••• tTALYA'da; mağaza ve depolarda tcullanılan madenî raflar imâl eden önemli bir sanayi işletmesi; KALtFİTE tTHALATÇILARLA temas kurmak istegindedir. Banka ve ticaret referanslan belirtilerek müracaat: PUBBLIMAN; CaseUa 116 127100 PAVIA (ttalya) •••••a •••••î .(Basın: 31532/7643», emek ki Türktyede, bugün. müteşebbise bankalarcft verilebilecek hazır (disponible) kre di olanağı vardır Sermayenin son derece kıt olduğu memleketimizde, krediye, şiddetH Ihtiyaç devam etmektedir. Fakat müteşebbis, kredi isteminde bulunmamakta ve kredi kullanmamaktadır. Kredi istemi konusunda aynı çekingenlik. Kamu SektSriînde de mevcuttur. Bu oiut (vakıa), müteşebbisin, ekonomik ortama karşı duyduğu güvensizlik nedeniyle, i? ve tesebbüs yapmaVtan ürkmesi ve beklemeyl tercih etmesi anla mını taşır. Böylece. mllH ekonominin sirtdetle mvıhtp' olrlııSıı ha zır akcalı olanaklar. ekononük du Y RN • • • • • AI: Ekonomimizdeki durgunluk nedenleri YAZAN: Ertuğrul SOYSAL istanbul San»vl Odas» Baskanı istanbul Onbirinci Asliye Cezo Hâkımliği Esas No Karar No. Hâkim C Savcı Y. Z. Kâtibi Davacı Sanık Suc Suç Tarihi: î • • 1 ( î s 971/82 971M15 Sarni Tanverdi 9993 Hüsrev Dülger 11763 Selâmi Tok Sayın Köylü vatandaşlar! Kazaya ogramamslt içln setılrlcrarası yoUarda arabanızla veva hav vanlarınızla gıderhen. dalma yolun sagını takio edlnlz. Motorlu vası talann sürttle ceçtiSl vol elzeileri lil eıtmevınız : Dikiliağaç Sokak No: 39'rts oturur. 213 Savılı Kanuna rnuhalefet 110.1970. K. H. Yusuf Cinci. İstanbul Rami. Yeni Mah Sanığın suçu sabit görülerek 213 Sayılı Kanunun 358. Maddesi delâletiyle 360 ve C. K. nun 59 maddesine göre 25 ıçün hapis ve bu kadar müddet ticaret san'at ve mesleŞinin icrasmdan men'lne ve cezanın ertelenmesine dair 28.6 1971 tarihli karar kesinleştiği cihetle ilân olunur. 10.9.1971. (Basın: 2UJ94J ÎC25 Türkiye Traiik ücrnegi