Katalog

SATFA DÖRT: CUMHURtYET: 27 Mayıs 1971 LMTR bovlece, kafasında bu dusünceler, Kalıfornıya' nın yolunu tuttu. Ve hemen bütün Batı kıyısmı Kont de Hory adıyla dolaştı 1148 de Los Angeles'e gelır gelmez vakıt kaybetmeksızın «ışe» gınştı. Pıcasso'dan artık gına getırmıştı Matısse ve Renoır'a başlamava karar verdi Klaus Perls nezdındekı başansı kendıne guvenıni arttırmıştı. Bu aynı zamanda, tabıı, tablo tacırlerının saflığmı da ortaya koyan bır olaydı. Uçlu kalemle yaptığı Matısse ımza lı üç 1 1 * 0 kolaylıkla elden çı 1 13 1 kardı Galennın sahıbı artık Elmyr ne getmrse alıyordu Adam ıçın mesele yoktu Eserlen çok kısa sürede smemamn zen gın takımına yuzde beşvuz, gıbı «ufak» bır kârla satıyordu nasıl olsa. E SAHTE TA8LGLA Herşeye yeniden başlarken lı bır centılmen North Camden Dnve Galerısını zıyarete gelmıstı Pıcasso uzerıne yazılan ılk eserlerden bırının yazarı Maun ce Ravnal'ın akrabası Lou«Raynal olarak takdım etmıştt kendısını. Şık gıyımlı centümen ılk donemden bır Renoır, ık' Pıcasso, 1937'lerden bırkaç Ma tı^e \ c bır df SouMnenın Mo dıglıani tarafından yapılan bır portresını tekhf edıyordu. Perls once muthış şasırmıştı. Ama Renoır'lardakl olağanüstü mu kemmekyetı gonınce kendınden geçmışti. Pıcassolar da barıku ladeydl. • Ama Modıglıani'yi incelerken sanat eserlen uzmanı bırden bıre, bıraz once gorduğü Renoır' la belırsız, ıfade edılemeyen bır benzerlık hıssetmıştı Adam tab lolan yeniden ama bu kez çok daha sıkı bır bıçimde ıncelemeve koyuldu Sonra her şe\ı an lav&caktr Tablolann hepsı ayru elden çıkmışıardı' «Defol !> Elmyr müthış saşırmıştı Bıt kın bır bıçimde kartonlan yerden topladı ve hızla uzaklaştı galerıden Perls peşmi bırakmaınıştı Sokakta yakaladı onu «Sehrı terketmen içtn sana 24 saat muhlet veriyorum. Adresını bıhvornm. Tarın seni bura larda gorurBem dofrnca poli^e (Cidecegım Bu desenlerin hepsı sahte'» tlmyr korkmla gulumsedı «Ama ın çizilmi$ olduklannı ıtıraf edın!> «E^et dogru! Beni birkae dakika vanıltacak kadarl» \ e w Yorka doner donmez Flmvr Modıglıanı'ye çullandı Bu son derece verımll ve uzun suren bır dönemın baslangıcı olacaktı. Zıra Elmyr, Modıglıanı' j e hıç bır ustaya duymadığı yakınlığı duyuyordu «Deneroe son derece kamçılarıcı oldu» dıve anlatıyordu «Tağbboya olarak vaptığım ilk Modi^liani sanat bayatımın önemlı bir doneminı teşkil edivordu. Ünlu ustanın çok savıds raptığ] (jenç kız portrelerindrn bırıvdi bu Tabloyu iki av söreyle kurumaya terk ettiıtı. Ama so nunda bu sfirenin belirli bir bıçimde reters» olduğunu anlamakta gerikmedım. Portrevi Mootgomerr Cliff'e ırösterdım Mrithiş hoşlandı. Ama bütün val vannaUnna rafmen satmadun. Çunku, binncısı çok yakın »rkadasımdı tkincisi, onlan sadece tablo tacirlerine satmak istıvordnm. Avmpa'da bır tablo satıcısı bir sahte tablo yapıcısını kovnstnnna hakkına malik dpğildir. Zira bir uzman olarak bövle bir tuzafa dusmeme^i gerekir yasalara gore. Çesitli pazarhklardan ve tablonun uzmanlarca bir bafta snreyie incelenmesinden sonra Niveau Gallery' nin sonımlusu Vladimır Margoulies'den altı bin dolan teslım aldım. Bir tek yağlıboya portre için enfes paravdı doğrusn. Kendi gözmnde deterim müthiş artmıstı » oktunalıydım. Kopyasını Taptı ğım sanatçı kadar yeteneğe sahip Oİnp nima^iğıml anlamailydim. Gerçi Picasso yaratıcı ben <e sadece onu taklıt edendım Ama kırk yıllık ömrfinfi Picasso uzmanlığına anran bir adam eger yaptığım desenleri yeteri ka dar güz*l balursa bu benim içın desenlerimin hiç degilse fatura nıtehği olarak Pıcasso'nunkileri egale ettiği anlamina gelivordu. Gerçekten de iki haftaja kalmadan galeri 5 Picas^o'mu satın alacaktı. Bir kez daha zafer be nımdı.» Bu aynı zamanda profesvonel nıtelıklerının doğrulanmasıydı Sahte resun yapıcılığını kesınlıkle terketmenin zarnanı gelmisti. Yeniden başlayacaktı Sıfır'dan hareket edecektı Her zaman ıstedıği şeyi oyle oldugunu sandığı şeyı olacaktı Ressam Elmvr Los Angeles'te haftalık kırası 11 dolan geçmeyen bır kü çuk odada altı ay buyuk bır şevk le çalısıp durdu Resımlerını galenlsre goturmek ıçın otobuse bınıyordu Ama ne çare galerılenn hemen hepsı Elmyr m resımlennı satın almayı reddetmışlerdı Ayrıca sergı olanağı da mevcut değıldı Elmvr hareket alarunı genışlet meyl düşünuyordu. Gozu Texas' taydı Bır rastlantı sonucu tanı dığı unlu modacı Jacques Fath ona Texaslı nulyonerlenn kapı sını açacaktı «Meadows o sıralarda tanıdıgım gruba dahıl değıldı. dıye an latıyordu Elmyr. Meadows henuz petrol anyor olmalıvdı'» Kış gelınce yenıden Los An geles'e dondü. Ve orada ılk kurbanınm kardeşl Frank Perls karşısında ılk bozguntmu tattı. Vzun yıllardır Beverly Hılls'te oturan Frank Perls'e göre olay şu bıçimde cereyan etmıştr Bır gun son derece şık gıyım İlk fiyasko Elmyr'in yaptığı Pıcasso desenleri konunun en seçkin uzmanlarını bile yanıltacak nitelikteydi. Pıcasso, atolyesi onünde P ERLS kartonlan yere bıraktı Elmyr'ı kıbarca oturmaya davet ederek ondan adresını ıstedi. Daha sonra kartonu dıkkatle bağladı ve tehdıt edıcl bır gulümsemeyle Elmyr ın yüzune fırlattı. Yarın Benim için süs kopekleri çizer misiniz? Pablo Picasso otoportre, 1 1 96 iHiıiHiıııııııııııııııııııııııııııııııııııniMinıiMiıımıiMiiHinı Konuvercsim: AYHAN TUNADAKIHAYALET Tahsin BERKANO basımı eğdım, apartımanımın adresini verdım. Yarın geleceğım. Sıcak çay bazırla! 01maz mı yavnım" BAŞLANGIÇ «Ya\Tum» derken se^l vumu^amısti Eskivi Bu aksam onu gördüm. Tanında guzel ve hatırladun, karma kanşık duyguların kalbıme carif bir kadın vardı. Hayatımın dontun nokhucum edısınden bayılacağım sandım. O, sağına taaı olan o korkunç gıinden sonra onu gormevoluna bakmadan gerı dondu, guzel kadtnı komıstım. Hıç değışmemı^. Dudaklannda hep o lundan tutup goturdu. aldatıcı \e a\layıcı fulumsevışle yanındakı kaGıttıler. Bırdenbire Boğazin maiı sulan kadınla konuşmakta idi. Karşunızda Boğazuı en rardı, ber şey karıştı ama goğsumu basan agırguzel manzarası serili idi. lık da vok oldu. Rahat nefes aldım. Ben valnızdun. Güzel yaz akşamının sfrin Oemek vann gelecek? liğıni ciğerlerime almak, gunön yorgunluğunu Bu ses nereden gelıyor? Kimın seMdir'* t'rgidermek için, her mman yaptığıra gıbı Sarıverkek \t şaşkın etrafıma baktım. Kimse konuşmadeki bu kuçuk bahçeye gitmıştim. önumdekı mıstı. Ben kendi kendimle idım \e bır başka masada boş kahve fincanım durmakta idi. benle için için çekişiyordum: Bırdenbire o başinı çevirdı. Göz ROZB ge Evet, gelecek. lınce ikimiz de şaşırdık. Masalartmız pek vakın Onı kabul etmemelı idın, karjı kovmalı olmadığı ıçın o benim kızardığımı ve kalkmak, ıdın! oradan kaçmak içın hafif bir hareket vaptıktan Yapamazdım. Yapamadım.. Duşunemesonra vazgeçip tekrar yerime oturduğuma fark dim Esasen kaçmak boştu. Nasıl olsa beni buetmedi. lacak. Bır iki sanıve geçmeden vanındakl kadma Görnyorum, her »eve raçmen onu eğilip bir şey sovledığini ve biraz telâslı, bıraz Bilmem.. Hayır.. cannetmıvorum. zannetmuvazenesiz adımlarla bana dofru geldıgini gomiyorum. Onu aevmiyorum, hiç se» memiatim. runce kalbim korkudao dnracak aandun. K«ç Seni daha kuvretll ve tradeli SBnıyordum. mak, ölmek istedim o dakikada . Birdenbıre neden değiştin? Geldı. Aramızda o muthis olav geçmemıs, Değişmedim Şaşırdım. Binız da korkbra koskoca bahçede yalnızmışım, o son günle tum. Eskiden olduğu gibi bugun arasına bunca zaman gırmemiş de daha Sana acıvonım Gunseli. Allah yardımcm dün ayrümiîiz ve beni özlemis gibi hevecanla olsun! iki eliml tutarak vanımdaki sandaiyava oturdn. Gdreceksın. bu ılk şaşkınlıktan sonra ıraEllerimi çekemedim. Parmaklarımı dudaklarına demı bulacasım. göturmesine de mâni olamadım. Etraftakilrrdrn tnşallah' utanıvordum. Karma kanşık duvgularla sarsılönümdeki boş kahve fıncanına gozlerım tamıştım. Dahndan kopmak üzere olan bir yapkıldı. Benim de ıçim bovle kapkara ve bombostu. rağa benzivordum. Başım dumar.lanmıştı. Ne duşunecegımı, ne va \merikadan döneli on be^ gtin oldu. Senl pacağımı bilemnordum Sular lâcıvertleşınce, oçok aradım Gunseli. Nerede Sdin? muzlarım urpennce kalktım. Adımlanmı suruverek bahçeden çıktım Sımdı evdevım.. dusunuvo Bilmem Buradavım iste. rum.. duşunme>e çalışıyorum Kabıl değil, hatır Göruvornm, hiç değişmemıssin Hep o irülamaya çalışıvonım.. Imkânsu. Yann o gelecek. zellik! O gurur! Adresini ver. Tarın sana geleceBunu çok ivi bılıvorum.. Yalnız bunu bilıvorum ve kalbim kut kut çarpıyor. Fena fena çarpıyor. Telâslandıgımı anlavuıca sevtanca gulfimsedi. Adeta kustahlaştı. O dakikada ondan nefret Geçenlerı hatırlama^a çalışnorum. Bunu ı«ettiğimı anladım. tivorum. Yarına hazırhklı olmalıvım Bunun ıçın Evlendin mı? de butun havatımı venı bastan vasamak, o mut Hayır! hiş geceve varmadan evvelkı zamanlara donmek Sesim kuru ve sertti. Yuzfine dık dik bakve nihayet beni o gune eoturen hâdıselerle sonmakta idim. O, her zamanki otonter tavriyle rasını tekrar görmek ıstıvorura Bovle vapmak ve dünvava aldınş etmeden tekrarladı: lâzım. SUınen her şevı, benden uzaklaşan butun Adresini ver! Nasıl olsa seni bulacajhmı olavları canlandıramazsam varının hıç bır onemi bilivorsun. Bakurkövdeki köşkün bekçileri, oturkalmaz. duğun yeri var çuçleriyle benden gizlemeye deGozlenmı kapıvorum. Çok" defa vaptığım eıbi vam etseler bıle eskılere donmek için buvuk bır kuvvet sarfedıDoğru soylüyordu. Beni bulması zor bır şev vorum Olmuvor Bn gece kafam bomboş. değildi onun için. Ürkek bir çocuk uvsallığıyla Pakat (\rkası var) I1IHIIIIIIIIHIHN IIIHMIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIII Fiyat tesbiti LMYR'ın Montpamasse sanat ortamını çok yakından tanımakta oluşu, alıcmın esenn gerçekhğı konusunda ıkna edılmeslnde onemlı rol oynuyordu Orneğm eğer soz konusu olan bır Modıglıanı ise Elmyr o zaman resraın 1933'ten bu yana kuçuk koUeksıyonunda bulunduğunu uerı suruyordu. Resml ona vercn Modıgliani'nln stötyesmi paytaşan Moıse KısUng'm kansı ıdı Elmyr aynca kımm elınde bir Pıcasso, Braque yada bır Leger bulunabılecegıni kesınhk'e bılıyordu. Şu yada bu ustanın yatnn arkadaşlannı veya metreslerırı pek ıyı hatırhyordu Dıger taraf tan Avrupa'nm en onae gelpn kolleksıyonculan yada resbn galenlenmn de vabanT*ı değıldi E DİŞI BOND TİFFANY JONES Elmvr ovunçle «hiç kimseyı zor lamadım resinılen satmak için» divordu «Gorüşme once çok na zık bır bıçimde başlıyordu Buyuk ustalann kısılığmden, ccktıklerı sefaletten, devam ettıklerı kanvelerden yada model'm kımligınaen soz edılıyordu îş fıyatın tesbıtme gelınce ktiltur atmoslen yerıni süflî kişısel kazanç hırsuıa bırakıyor ve tablo tacırı dıçıyıe tırnağıyla eserl en ucuza kapatıp fahış fıyatla sa'manın ««»vıriisız; çabası Içınde gerçek yü zuyle ortaya çıkıyordu Bu adam ıan o zaman kelepır oto satıcıîarına benzetıyordum. Bunlar da adam kazıiuamak ıçın dıdınıp du rurlar. Ama baç değılse bır Kadıllakla bır ford arasındaM tiTkı bılocek sevıvededırler'» Eamvr 1951 ılkbahannda New York'un en buyuk galerılennden bınne başvurmaktadır Galennın sahıbi ustelık Pıcasso konusunda ünlu bır uzmandır Macar anstok rat bu ünlü galenye Pıcasso nun klasık donemıne aıt 5 desen teklıf eder TEŞI.E ovnadığımi bilivordum. Ama artık bn işte bunca vol aldıktan sonra butun dunya'ya meydan 76 Her bakımdan emnne âmade oldugumu soyledım Bır sure yol aldıktan sonra sordu: «Ismm ne senın? . » «Doug » «Benımkl de Jackıe » «Jackıe Kennedy gıbı ha 9 » Kolumu sıkaralk hafıf bır kah kaha attr «Jacquelıne Kendısi lle aynı ısmı taşıdığım ıçın aleyhime dâvî açar mı dersın' > «Hıç sanmam » «Belli olmaz boyle şeyler . Mıllet en basıt konulan bıle bahane ederek cansıkıcı durumlara dusurüyor insanı Şu cınayet olayından sonra bızamle ne kadar uğraştıklarını bir bılsen . Bu semtlerde vasamak ve ekmek parası kazanmak hergün bıraz daha gtıçleşıvor » Şaşılacak şeydı Benim temas etmek ıstedıgun konuya benden önce o gırmıştı. «Blzım meslegın korkulu ve tehlıkell taraflan sayılmayacak kadar çok maalesef . » dıye devam ettı «Meselâ karşına bır adam çıkar, konuşur, anlasırsın . Butıin dıleğımız bu adamın ıyl bır insan olmasıdır. Şu anda içım gayet rahat Çunkü sen ak lı başmda bır lnsana benzıyorsun . Hem ünifonnalılar bteden ben benim hoşuma gitmiştır .» «Polisler de Unlformalı olduğuna gore onlar da hoşuna gldiyor rnu? » Hafif kahkahalanndan blrlnl daha atmıştı: «Hayır. Dediğln klmselerden serrece hoşlanmıyomm . Sen kara kuvvetlerlnde rrasın, yoksa havacı mısm Doug? » «Ben karacıyım..» «Bunca yıldır ünifOTmalan birbirlnden ayırmasıru ogTenemedım gıttl..» Konuşmamızın bu noktasında l bnem vermez tavırlar takı A OLUM CIKMAZI Yazan: L. BLOCK narak, sankı lâf olsun dıje soru yormuş gibı Robın CanelH'yı tanıyıp tanımadıjı sualını ortava attım. «Tabıî Hem de gayet Iyl tanıyordum » «Onun oldüruldugu gece sen de dışarda mıydm1' Yanı çalışıyor muydun demek ıstıyorum » «Evet » dıye ıçınl çektl. Kolumu tutan parmalîlarının kasılır eıbı oldugunu hıssettım aynı anda Bahsettlğım otele varmı? bulunuyoruz a^ağı vukarı Bak, goruyor musun' Sekızınci A vonunun bıraz otesınde Claypool Otelı » «Goruyorum...» Bıraz sonra tekrar mmldandı: «Evet, o gece ben de dışardaydım . Çalışıyordum Bır Cumartesı akşamıydı . Robın' m basına gelen aynen benim basıma da gelebillrdı Cmavetı oğrendıkten sonra dort . bes gun suresınce ne yemek ylve. bıldım, ne de uyuvabıldım . Çok dokundu bana » Soz konusu otelın kapıcısı ancak gangster fılımlerine va. kısır esrarengız tıplerden bınydı Kalın camlı gozlukler, ılerıye doğru tırlamış bir ağız, basık bir alın... Oda kirası olarak kendisıne be? dolar ve yinnı bes sent teslım ederek kayıt defterlni imzaladım: «Binbası Douglas Mao Ewan ve e?i » An«>itflrlnri t»«?ım •rf^r^lr • «üdayı bulmak gavet kolav » dedı «Bu ısı kendı kendın.ze de vapabılırsınız > Bırınci kattaydı Buvuk bır karvola, bır komodın bır dolap, bır sandalye, bır de ia\abo Başka hıçbır şev Yalnız duvardakı btr kâğıtta arzu eden muçterılerın Otel ıdaresıne m u . racaatla odalarına bır televızyon alabileceğı açıklanıvordu «Burası temız bır \erdır » dedı Jackıe KaMırım vosmalarının müsterı ağırladıgı dıger otellere kıva'la gerçekten daha derlı topluvdu Jackıe bır aralık başım ka!. d'np rfıkkafle hana haktı Kqç yaşında oldugunu tahmine çalıstım Gozlerı vemve^ıldı Cıldınde fıldışi bır donukluk v a r . dt ASzi bahar çıcekleri kadar taze v e renkli gorunuvorriu «Affedersın » dıve m ı n l dandı «Kararlastırdıgımi7 su \ ırmı dolan hemen vermen gerekıyor » B'r yırmılık banknot çıkararak uzattım Bovle g1der«e «ermavevı ^uratle tuketecegım m u . bakkaktı Deni7cilerden «onra Doug'tan «idiStm paranın toplamı yabana atılmıvacak kadar çoktu ama, alt tarafı hazır para idi Gıdenln yerıne venf«ı cel rrivorriu Rir #»bpr)îv*»t bovu ^ ^ . ni idare etmezdi şüphesiz Bir defası en a/ından yırm) dolara patlavacağına gore kaç farıı'e^i bu sekilde otele ee*'np sor» guya çekebılirdım? tstanbnl Teknık Omversıtesi elemanlan vonetımınde GARTH ÜNIVERSITE HftZIRLIE KÜRSLflRI UYGULAMASI Uanışma: Ü.VRİM UfcKSEVl Tel: 44 31 31 lstıklâl cad 421/2 Tünel / Galatasaray Cumhurıyet 4451 KURS SONUNDA GENEL TEST J DI25 . DO KTO R Tarık Z. Kırbakan Deri, Saç ve Zührevl Hastaüklan Mutehassısı. İstiklal • Cad. Parmakkapı No: 16 \ TEL: 44 10 13 i AYLÂK MUSA Sı Ç0<D0K1JN4LJVOI? • Mustafa ÖZDİLER Lilelt Mesihpasa C.ddMİ KAYIP HUviyeüml k«ybettlm. Hukumnızdur