Katalog

SAYFA İKÎ sCUMHURİYET: 4 Aralık 1971 nusunda pek çok tartışmalar yapılıyor, fakat fiyatların devamlı olarak yükseldiğinden kimse jiiphe etmiyor. Fakat bu konudakj oy birliği burada sona eriyor. Fiyat arüşının sebepleri, fiyat arttşmuı ekonomik düzenimb. kalkınmamız üzerindekl «tkileri önemli tartışma konuları olarak meydandadır. Fiyat artışının sebepler] bir tarafa bırakıIarak, bunun ekonomimiz üzerindeki etkileri konusunda bazı yorumlarda bulunmak, fiyat artışlarının çok önemli seviyelere celdiği (U sıralarda faydalıdır. Fiyatlann daima aynı seviyelerde kaldığı bir ckonomik diizeni arzn etmeyen kimse var mıdır? Fakat fiyat artısUrı ekonomik bir zaruret olarak ortaya çıkarsa bunu kabullenmekten başka çate de yoktur. Soz konusu zarurctin yakın gecrnişimizde görulen baa örnekleri üıerinde durmakta fayda \ardır. emleketimizde M makta bulunduğufiyatlann her yü artherkesin görebileceeeği bir gerçek... Bazı ckonomik olaylar ko ENFLASYON VE KALKINMAMIZ Prof. Dr. Zeyyat HATİBOĞLU nun neticesinde fiyatlar da daha önceld ve daha sonraki 34 yıl Ue kıyaslanamıyacak derecede arttı. YilmAa Turkiye içinde bulunduğu dış ödcmelcr rıkmazından kur tulnıak için önemli oranda bir dc\alüasyon yaptı ve parasının dış değerini • S6 oranuıda azalttı. • ' Bunun neticesinde dcıalüasyonu iç fiyatlan j ukseltmenin zaruri bir sebebi sajan herkes fiyatlan yükseltme yarışına girince bu yuksek fi>at dalgası karşısında ekonomik ha>atı durdurmamak amacı ile jetkililer para basarak hcm yükselen fiyatlann tutunmasını teşvik etti. hem fiyatlann ycniden artması için bir ıenıin hazırladı. Burada böyle bir zaruret olup olmadığını tartışmava lüzum kalmadan, dcvaluasyon sonrasında bu şekilde bir hareket vukn bulduğunu tesbit ile yetlnelim. zaruretinde idi. Nitekim bu jıl maa; aıtıslan yönünde Personel Kanunu Ue önemli adunlar atılınrştır. Fakat bu kanunu uygulamak için dcvlete luzumlu olan paraları normal bütçe gelirleri içinde bulup \e kalkınmamız için gerekli yatırım harcamaiannı yapmak ünkânları mevcut olmadığına göre devletin para basarak gereltli finansman ihtivacmı karşılaması icap ediyordu. Bö\le olmuştur ve böyle olacaktır. Devletin bazı tarım ürunlerinin fijatlarını belitli seviyelerde tutmak amacı ile giriştiği mudahale alımlannm neticeleri de aynı şekilde enfiâsyonist olmujtur ve olacakto. arasuıdaki ilişkileri ilm! yollarla arastıran bflgili iktisatçılar olmuştur. Bu araştırmalardan çok kesin sonuçlar alınmıs değildir. Fakat şu kadan bilioir ki. fiyat artışlarının iktisadî kalkıanmamız iizerinde bir dereceye kadar olumlu etkileri olmuştur, teorik olarak olması gerekir. Bütün mesele, derece ve enfiâsyonist sürecin süresândedir. oranlara varan bit (meselâ senede fiyatlann • 1520 artması) ortaya çıkaracağı sos• yal, ckonomik kotülükler, uzun devre sonra gö rulecek olumsuz sonuçlar, bunun fayda ve zarurcti ile karşılaştırılmca sonuç ne olur? Kcza enfiâsyonist ortam uzun yıllar devam ederse ekonominin geligmesi yonünde çok olumsuz etkenler nıe>dana çıkmaz mı? Bu sorulara verilecek cevaplarda fazla tereddut edilmemek gerekir. Karma ekouomi diizeni içinde bulunan bir ulkede >üksek orandaki ve uzun süreli enflâsvonların mahzurlarının taydalanndan daha fazla olduğu soylenebilir. Hiç süphe yok ki, (i>at artışlarının dü$üğıi bile istcnmez. Fakat sosyal ve ekonomik zaruretler bu yönde hareket edilmesini icap ettirbor ise, başa gelen çekilir kabilinden enflâ&vonlan kabullcnmekten başka care yoktur. Yapılacak şey, bunun mahzurlarını en düşük seviyeye indirccek tedbirlerin aluımasıdır. caba çok yiiksek A enflâsyon oranının # t 4 4 4 4 4 Bir Millî Piyango biletiyle refah ve mutluluk yolunuzu açabilirsiniz. Biliyorsunuz: En fazla ikramiye MİLLÎ PİYANGO'da En büyük îkramiye \ MİLLÎ PİYANGO'da En çok isabel şansı Para noksanı ve enflâsyon irinc! Srnek: 1964 yıhnda ekonomik hatta önemli bir durgunluk kendisinl KÖstennişti. Plânlı devrcnln ikinci yılı olmasma ragmen 1964 yıhnda işler bii>ük ölçiide yavaşlamjftı ve ön tahminler tnillî gelirin önemli bir yavaşlama sürecine girdiğini gösterlyordu. Buna mani olmanın yolu iizerinde herkes diişünüyor \e bazı gorüşler ileri süriilüyordu. Bu arada en fazla ilgi gören gorüş, bu durgunluğun para noksanlığı ile ilgili olduğu idi. Buna likidite bunalnnı tâbir edilmekte idi. İj adamlan, yatırun yapanlar ve devlet. yeterli derecede para bnlamadıği için işlcrini yürütemiyor ve neticede millî ekonomimiz bir duraklama Içine giriyordu. Bundan kurtulmanın raresl ve millî ekonomimizi hızlı temposuna getirmenin yolo, para noksanlıfını yok etmek oluyordu. Madem ki teşhis ve bunun teda\i.<i buydu, o halde para basmak icap ediyordu. Neticede 1964 yüında çok önemli ölçüde para basıldı ve bu Hep bu ortamda mı yaşayacağız? ENFLÂSYONİST BÎR ORTAMDA YASIYACAGIZ?: Yukanda ijaret olunan ve enflasyona sebep olan bazı ekonomik ve sosyal zaruretlere birçoklannı daha Hâve etmek mümkiindıir. Burada bir sual hatıra geliyor: Acaba Türkiye'de devamlı bir enflâs* \onist ortam içinde mi ya?ıyacağu? Fiyat artıslannın sonu gelmi.vecek mi? Sualln cevabı çok zordur. Bizim gibi enflâsyon hastalığında bulunan nice dünya ülkeleri vardır; hattâ bizden çok daha siddetli enflâsyon diizeni içinde bulunan iilkeler bir hayll eoktnr. Eğer cevap kolay olsaydı taten fazla endijeye de lüzom kal mayacaktt. Türkiye'de eaüâsyon Ue iktisad! kalkmma Sonuç *T*ürkiye'de son 1012 yıldan bcri içtade * bulunduğumuz enflâsyoniist ortamın bir zaruret olduğunu kabul etmek mümkündur. Yalnız ;urası var ki, vardığımız nctice büyük ölçüde bir iç guduye dayaııdiğı gibi enflâs jonist ortamın neden zaruret bulunması lâzım geldiği konusunda da oy birliği yoktur. Asıl önemlisi, son yıllarda icine girmis bulunduğumuz enfiâsyonist ortamın herkesi ürkütecek bir seviyeye geldiğini de kabul etmek gerekir. Bütün bu soylenenlerden ileriki yıllara dair bir sonuç çıkarmak gerckirse, en bi şartlarda dahi ve fiyat artışlan düsük seviyelerde de olsa (meselâ yılda ',', 34), devam edecektir. Bu scviyeyi daha vükseklere çıkarmak veya çıkarmamak bü.vuk ölçiide elimizdedir. Fiyatların yılda • 2» oranuıda arttığı son zamanlarda • bu konularda başarılı olduğumuz soylenemez. MİLLÎ PİYANGO'da ! Büyük Ucramiye: Personel Kanunu ve enflâsyon emleketimizde devlet mcmurlan tkincl Dünya Harbinin başından beri dü;ük maas alan bir ziimre haline getirilmistir. tkinci Dünya Harbinde girişilen büyük enflâsyondan bu yana devlet memurlannın maaşları devamlı olarak artan fiyat seviyelerine hiç bir zaman uydurulamamıştır. Bilhassa son yıllarda bu aykırılık son derecede görünür bir hal almıstı. Devlet her ne olursa olsun memurlanna artık önemli sayılabilecek bir maas artışı verroek H EP MI I milyon lira. Toplam ikratniye: r M 8 milyon 804 bîn lira (Basm: 23984/8926> Sosyal Sigortalar Kurumu Utanbul Salınalma Müdiriüganden: 1 Kurumumuz safhk tesîslerinin ihtiyaçlannı fcarşılamak üzere Depo Stoku olarak muhtelif sıhhî malzemeler teklif alma suretiyle satınalınacalctır. 2 İhaleye iştirak etmek isteyen firmalann şartnamesi esaslan dahilınde hazırlıyacaklan teklit mektuplarım en geç 29/12/1971 Çarîamba gunQ mesaî saati sonuna kadar Beyoflu; Balık Pazari; Mallıhandakı Müdürlüğümüze vermeleri veya aynı gün ve saatte bulundurulmak üzere posta üe göndermelerl gerekir. 3 Postada vâkı gecikmeler kabul edilmez. 4 Bu 15e aıt idarî şartname ve Uste mesaî saatleri dahilinde 1 No. Iu Satınalma Komisyonumuzdan bedelsiz olarak temin edilir. 5 Kurumumuz Arttırma; Eksiltme ve Ihale Kanununa tâbi olmadığmdan ihaleyi yapıp yapmamakta veya dilediğine yapmakta serbesttır. 8U6UN YARIN Hindistan'ın gerçek niyeti Pakistan'dan dönen Dışisleri Bakanımızın yaptıîı açıklama. lar, Hindistan'ın baslattığı girisimin gerçek niteliği kamuoyumnzn uyarmıştır. Böviece Dofu Pakistan'dan ksçan Bengailı göçmenlcrin dnrumundan ötürü insani duyguların yarattığı ha. vayı, Hindistan'ın bambaska amaçlar için kullanabileceği hayalinin janlış bir besap olduğn da anlasılmıştır. Ne var ki, Hindistan, girdiği çıkmaz yoldan geri dunmemekte, direnmekte, hileli biçimde başlattıfı bir savasın genisiemesinden, hattâ büyük devletlerin işe karısmasından ürkmemekte, âdeta bunu tabrik eder görünmektedir. Sayın Dışişleri Bakanımızın belirtti|i gibi, Hindistan birlikleri Fakistan topraklarının bazı kesimlerini isgalleri altında tutarken, Pakistan'ın görüsmeler için masaya otnrmasını beklerntk ve istemek mümkün değildir. tlk sart Hindistan'ın kendi sınırları içine çekilmesidir. Kaldı ki Pakistan, Doğu Bcnçalli göçmenlerin geri dönmesini kabul etralsti. Simdi, Hindistan, önee Bengalli gerillaların saldırısı gibi göstermeğe çalıstıgı olayın plânlavıcısı, sahr.eye koyucusu olduğunu artık saklıyacak da. rumda değildir. Tabancı basının da tesbit ettigi gibi, Hindistan birlikleri, Pakistan topraklarına ginnislerdir, savaşı yürüten onlardır.' GariB olan, Hindistan Başbakanı Bayan Gandi'nin tutnmndur. Üçiıncfi Dünyanın liderlifini, sözcülüğünü yapmava (falTt' san, bir sulh taraftarı imaiına sahip olan bu insanın, simdi bir fanatik savas lideri gibi konusup davranmasıdır. Bn tutumlarında, Birlesmis Milletlcr'de Çin'in snçlamalannı haklı kılacak ne ölçüde Sovyetler Birliği ile son zamanlarda imzaladıklan sözlesmenin etkisi var, bilemivoruz. Talnız, Sovyetler Birliği ile Hindistan arasında bir hava köprüsiinün kurulduğu, Sovyet uçaklarımn Hindistan'a sürekli olarak savas arae ve gereçleri taşıdıkları, ajans haberlerinde yadırganmayau haberler arasın. da yer almaktadır. öyle anlasılıyor ki, Hindistan, uzun süreden beri içinde yaşattığı bir arzu>u gerçeklestirrnek için teblikeli bir adım atmıştır. Pakistan'ın toprak bütünlüğiinü sona erdirnıek, Do|u Bengal'de kendisine yakın bir rejira kurdnrmak istcmektedir. Organize ettiği, sılâhlandırdığı «Muktı Bahini» gerillalan ile onlar arasına kattığı kendi birlikleri, Doğu Pakistan'ın bazı bölgelerini işgal ettikten sonra, Tacettin Ahmet'in baskanlığında bir idare kurdurarak, .Bağımsız Doğu Bengal» projesini gerçekleştirmeğe çalısmaktadır. Dışisleri Bakanımızın bir savası önlemek için yaptığı gayretler, aynı zamanda Hindistan'ın gerçek niyetlerinin de kamuoyumuzca anlaşılmasına olanak hazırlamıstır. Hindistan artık propaganda ile kamuoyumuzda, bu gerçek niyetinden ötürü, ciddi bir sempati sahibi olamıjacaktır. Nitekim. bütün dünya. da da sempatisini hızla yitirmistir ve vitirmektedir. Pakistan'ın toprak bütiinlüğünü korumak için kararlı olduğu anlasılmaktadır. l'mit ederiz ki, Hindistan, attığı adımdan geri çekilir, göçmenler sorunu görüsmelerle âdil bir çözüme bağlanır. Bu arada büyük de\letlerin tahrik edici, bir taTafı destekleyici, baska bir ülkenin ic sorunlarına karışıcı ev. lemlerden kaçınraası gerekir. özellikle Sovvetler Birliği'nin bu konuda kusku uvandıncı tutumunu acıklığa kavusturması gerekmektedir. Türkiye silâhlı toprak genişlemesi ya da başka iilkelerin ic sorunlarına dıstan mudahale edilmesinin oteden beTi karşısında olmuştur. HindiMan'ın tutnmn Birlesmis Milletler Yasasına avkırı oldu;u «ıbı, bu sulb organizasyonun u>anlarına kulak tıkamass da aMıca kendisinin bağımsulıjına kavuş. tuğu gürıden bu \ana ızlctiıçı politikasına da ter>! aüsmektedır. Hindistan'ın akıl ^oluna döneceğini nmut etıııekte> iz. eçtiğimiz haftanın hava olaylan beklendiği şekilde bir gelişme gösterdi. Hemen hemen bütün bölgeler* de yağışlı günler eksik olmadı sayılır. Hava sıcaklıklan normal mevsimc göre nisbeten yüksek oldu. S önumüzdekl bir hafta İçinde yurdumuz, geçen hafta olduğu gıbı guneylı hava akımlarının etkisinde kalacağı beklendiğinden haftanın tahmmı söyledir: Yağışlar zaman zaman devam edecek havalarla birlikte yenıden yer yer sağanak yağışları gorulecek ve sıcaklıklar bıraz daha azalacaktır. • AKDENİZ BÖLGESİ: tkı üç gün bolgenln batısı yer yer kısa sürelı hafif sağanak yağıçlı, cfoğu kcsHnteri parçalı • İC ANADOLU BÖLGESt: t'ç dort gun, geçen hafta gıbı BaHaita, HAVA Prof. Dr. t/MRAN .. ÇÖIAŞAN parçalı bulutlu geçecek, hava sıcaklıklan gunden gune arta. caktır. Takrıben üç gün sonra bölgenin kuzeyınden itibaren yer yer sağanak yağışları başlıyapak ve hava sıcaklıklan azalacak, hafta sonuna kadar bu, (Basm: 24082/9916) 4 ^JARPALL t * * • MARMARA Bırkaç gun daha guneşll ve az bulutlu havalarla birlikte ara sıra ve yer yer sağanak yağışları görulebilecek hava sıcak. hkları yağışlı günler dışında bıraz artacak, sonra azalacak, ruzgârlar genellikle onceleri guney sonraları kuzey yonlerden orta, zaman zaman kuvvetli olarak esecektır. Üç dört gün sonra geçici olarak hafif bir soğuma gorulecek ve bılahare yenıden kısa süreli sağanals yağışlanna dönülecek ve bu durum zaman zaman hafta sonuna kadar de. vam edecektir ^Boya ve Vernik Sanayii A.Ş.'den: Şirketimizde devamlı olarak görevlendirilmek uzere; askerlikle ilişiği olmayan bir avukat aranmaktadır. îngilizce bilenler tercih edilecektir. İsteklilerin kısa özgeçmişlerinj belirtir dilekçelerini; Kabataş Tütün Han 147/2 İSTANBUL adresıne posta ile göndermelen rica olunur. kısa surelı ve >er ver yağışlarla birlikte genellikle guneşlı gunler goriilecek ve hava sıcak. lıkları günden güne biraz artacaktır. bulutlu geçecek, hava sıcaklıkları biraz artacak ve ruzgârlar guney ydnlerden orta kuvvetBunu takiben yağışlar biraz daha bolgeye yayılacak ve sıcaklıklarda 56 derecehk azalolaylar zaman ecîecektır. zaman devam * 4 4 4 Reklamcıhk: 2245/993C Tahrainzedeler Prof. Dr. Ümran E. Çölaşan TAHMÎN Meteorolojı'den. ZEDELER Meteoroloji'nin Bayram tahmmlerine RÜvenerek tatillenni Akdenız kıyılarında, denize gırerek geçırmek düsuncesıyle Guney sahillerımize uzanmış olanlar MAALESEF böyle oldu Bu yıl Bayram tahminleri tutmadı Hemen hemen tersıne çıktı. Bayramm 3 gün olmasına ragmen birçok vatardaş Güney sahillerimize aktı. Ne çare ki, bekledikierı güzel. gür.esli hava verıne yağıslı bir hava ile karsılastılar. Mayolara ıslanmak rıasip olmadı, yalnızca mavovu giyecekler ıslandı BAYRAM erte<=i birçok yazarlar tath tath Meteorolojı'ye takıldılar, kızgın görünmedıler, belki oralarda iken çok kızmıslardı. fakat sonra Onlar da arasıra olur düsuncesıyle, tath, hos fıkralarla ifadelerde bulundular Haklılar BU ıs neden o\Sn boyle? KABAHAT metporolojıstlerde degıl. atmo^fenn vaptığı azizlik bu. ö ) l e bir azızlik kı, yalnız bızım Meteorolojı değıl, Almanlar da 3 eünlük tahminlennde aynı şekilde aldandılar. öyle suratli bir değisme \e gelişme oldu kl evvelki tahminleri altü^t ettı AKDENtZ sahillerimue eidıp. Kıbns televizyonunu seyred'enlerin anlattığırıa gore, hava raporu vorumu yapanlar ria birım Bavram Eu>nierimi7e ısabet eden süredeki vaeı«lar dolajısi>le aldar.ma sebepierini aynı şekilde açıklamıslar. HER zaman söyleriz; bu i";te aldanma payı var, yeter ki az olsun. Tahminler isabeth devam ettiği sürece ses çıkmıyor. Ama böyle bir Bayram gunü aldanmayagör.. SEVtNDtĞÎM bir nokta var: Ben de Bayramdan 6nce baslamak ve arife günü bitmek üzere 15 gün izin almıstım Bır ara Bodrum'a gitmeyi dü<=ündüm, sonra vazgectim tsabet olmus, yoksa ben de tahminzedeler arasında olacaktım. HOŞÇA KALIN.. te esecektir. Bu olaylan takiben sağanak vağışlan bölgenın dığer yerlerinı etkısı altına alacak ve hava sıcaklıklan biraz duzelecek. tır. Hafta sonuna kadar güneslı havalarla birlikte. kısa sürelı yağışlar devam edecek ve bol. genin sahil kesimlerinde don olayı görülmıyecektir. malar olacak, hava olaylan ay. nı şekilde hafta sonuna kadar rfevam edecfktır T.C. MALİYE BAKANLIĞI % KUt BÖLGtSl: Cç dort gun bölgenın kuzeyınde bıraz daha sık olmak uzere guneşlı ve ılık havalarla birlikte ara sıra ve yer yer kısa surelı sağanak yağıslan gorulecek, hava sıcakhklannda önemli bir fark gorülmeyecek, ruzgârlar guney yonlerden orta kuvveUe esecektir. Bu oiaylan takiben bır veya ıkı günlük sıcakhk azalması olacak ve tekrar sa. ğanak yağışlı günlere dönülecektır. Bölgec?e hafta süresince don ihtımah mevcjt değildir DENİZCİLİK BANKASI T.A.O. Denizyolları Işletmesinden 1 Bankamız yolcu gemüerinın yılhk ihtiyacı bulunan 40 tcn ceşıtlı bal.Jc rr.evcut evsaf ve şartname hükümlerı dairesınde ıhale yolu ile satın almacaktır. 2 Evsaf ve şartname Denizyollan Işletmesı Iaşe İkmal Servısınden ahnabılir. 3 Bu ihaleje ıştirak edecekJer 20.000. (yirmibin> lirahk temınat akçesını veya Banka teminat mektubunu ışletme veznesine yatıracak ve alacaklan vezne makbuzu ile teklıf mektubunu havı kapalı zarîlarmı 13 12 '1971 günü saat 15.00 şe kadar Denizyollan İşletmesi İaşe İkmal Servisine vereceklerdir. 4 İşletme ihaleyi yapıp yapmamakta veya dilediğine vermekte serbesttır. VERGİSİZO/o9FAİZLİ 1971 KALKINMA İSTİKRAZI TAHVİUERİ 1376 Sayılı Kanunun verdığı yetkıve ciaysnılaras, karsılığı kamu yatırımlarının fınansman.nda kullanılmak uzere, Hazınece 1971 Kalkınma Istıkrazı Tahvılleri 8OO MİLYON LİRALIK (Basm: 24751/9919) • KARADENtZ BÖLGESİ: Bir veya ikı gün Doğu Karadeniz az bulutlu, Batı Karade. nız çok kısa sürelı ve yer yer hafif yağışlı geçecek, hava sıcakhklannda önemli bir fark olmıjacaktır, Iki gün sonra bölgenin doğu. sunda da hafif yağışlar baslıyarak sıcaklıklar azalacak ve rüzgârlar Batı Karadeniz'de kuzey yönlerden yer yer kuv. vetli esecektir. Hafta sonlanna doğru güneşü ıhrac olunmustur. NİMBÜS • GÜNEYDOGü ANADOLU BÖLGESt: Bırkaç gün bır ıkı yerde olabilecek hafif yağışlar dısında genellikle az bulutlu ve açık geçecek, rüzgârlar ba. tıdan orta kuvvette esecek, hava sıcaklıklan biraz artacaktır. Üç gün sonra Akdenîz üzennden beklenen sistemle bölgenin batısından itibaren yer yer sa. ğanak yağışları başlayacak ve hava sıcaklıklan azalacak, hafta sonlanna doğru yenıden gune«'ı ve ılık gunlere donulecektır. • DOGt \NADOLU BÖL. GESİ: llk gunlerde genellikle bıı tahuiller Her türlü vergiden muaf tır. Tahviller birikmis faizi ile birlikte her an paraya çevrilebilir. Devlet ihalelerinde teminat olarak kullanılır. Tahviller. 1 Aralık 1971 tarılı.nden 20 Aralık 1971 tarıhine kadar 100. 5C0 1000 5000 10000 ve 10O000 lıralık kupurler nalınde butun B^nka Subelermde sa'uşa sunulmustur Kalkınma İstıkrazı Tahvıli almakia tasarruflarınızı emın ve yuksek gelirli bir kaynağa yatırmıs ve ulkemı zin kalkınmasına katkıda bulunmus olursunuz. (Basın: A. 1611924004/ 9915