Katalog

SAHİFE DORT 9 Ocak 1987 CUMHimtTEl Derleyen: AZIZ KAYLAN «DUN GECE KORKUNÇ BIR RUYA CORDUM. BU, RÜYADAN ZİYADE BİR KABUSTU...» Mustafa Kemal geliyor 4 Türklertn düşriıkleri durum General Birdwood'un hesap ve tahmin ettiği jçibi idi ve lngilizlerin hucumn plânlandığı gibi gelisiyor du. Liman Von Sanders Paşa, tngiliz lerin Helleste ve Tek çam üzerinde hücuma geçtiklerıni haber alır almaz buhran saatinin artık geldi ğine hukmetmişti. O anda sadeee Bolayırm emniyetini düşunmekte olan Liman Paşa Bulayırdaki kuvvetlerin Knmandanı Feyzi be>e biı telgraf çekerek dikkatli olmasını tavsiye \e tembih etmişti. Bununla beraber General Birdwood'un mak sadının bir taraftan Esat Paşanın sol ceoahını işgâl ederken. diğer U raftan da sağ cenahını çevirerek esas sırta hucum olabileceğini de he saba kaünıştı Liman Von Sanders. Bunun için sabahleyin saat altıda Kurtnay subayı olan Kâzon beyi Esat Pasa ile gorüşmeğe gondermiş aynı zamanda Esat Paşa) a muracaat ebneksizin Suvladaki zayıf mufrezenin kumandanı binbaşı VViI mere' elindeki tek ihtiyat taburunu Anzak'ın kuzeyindeki tepelerdeki kuvvetlerin takviyesine göndermesini emretmişti. Birkaç saat sonra Liman Paşa, General Birdwood'un birliklerinin Esat Paşanın sağ cenahına yaptığı hucumları ve Sovlada >apılan ihraç hareketinin haberlerini alınca Ingilizlerin ne >apmak istediklerin] onceden tam Uhmin edememekle beraber 25 ni sanda ağramıs olduğu vaziyete benzer biı danuna duştuğunu u l a mıstı. 7 Afustos gecesi haberler hıç de iyi defildi. Liman Pasa, Feyzi beye üç taborunn mumkün oldnğu kadar çabuk olarak Bolavır'dan Tnrsun köyüne göndermesi için emir vermisti. Guney Mıntıkası Komatanı Vebip Paşanın siddetli itirazlanna raçratn ihtiyatta bnlnnan Tfimenini Esat Paşanın imdadına gondermesi için Feyzi vazifelendirilraisti. Liman Paşanın inancı Snvla'daki îngiliz birliklerinin hedefi Kocaçimen Tepesi oldugu ve Damak Çelik Baymnda da sadece nfak bir toplnlnğan bnlandnğn yolunda idi. Bn düsünce ile Feyzi beyin getireceği 7. ve 12. Tümenlerle derhal mukabil taarruza geçmek isjiyordu. Liman Pasa, Feyzi bevin kuvvetlerinin Snvlava 8 Afnstos sabahı geleceklerini ümit etmişti. Fak»t birlikler geç jelmişlerdi, Tahmininde gene aldanmıs oldağnnn gören Liman Paşa hırsını Feyzi beyden almış ve onn azlederek yerine Mnstafa Kemal'i getirmişti. Mustafa Kemal komntayı eline aldığı giin için, Gelibola salaslannın dönüm noktası denebilir. Zira O, 9 Ağnstos sabahı derhal taarrnza geçmiş, düşmanın ilerlemesini dnrdarmnstn. Anafarta daf yoln Türkler tarafından emin bir snrette tutnlmustn. Tekke sırtlan beş taburla isgal edilmişti. Conk Bayın ve zirvesi el'ân teblikeli olmakta devam ediyordn. Mnstafa Kemal bnrasını almak için 10 Afnstos günü şafakIa beraber altı tabnrlnk bir knvletle hiicnma geçtı. Inçilizleri Conk Bavırı sırtlarımn batı yamacındaki tutundnklan yerden atmağı ve Zakknra Çıkmazı ile civardaki çiftliği zapt ile Ingiliz Generali Birdwood'nn yeni hattı içine dalmayı becermisti. Bu harekâtı düsman sabaha karsı ancak farkedebiimişti. Siperlerde bulunanlardan pek azı canlarını kartarabilmişlerdi. Knle Tepesi de kısa zamanda alınmıstı. Fakat bn noktadan sonra Tıirklerin ilerlemesi Teni Zelândalıların makinalı tüfek atesi ile durdurulmustu. Bn esnada Zakkura çıkıntısının knzey tarafında Mustafa Kemal'in hücum cephesinin s a | >anı Conk Raymnın dik yamaçlarından asağı Çiftlik Taylasına doğrn akın edhordu. Burada iki taraf arasında stingfi süngüve çarpısma olmnstn. 10 Ağnstos aksamı hava kararırken dört nznn gunden beri devam eden San Bayır mnharebesi sona ermisti. General Birdwood yeniden taarrnza geçecek \azivette degildi. Bövlece General Hamilton'un plânlan suya dusmuş olnyordn. îngilizlerin iflâs etmiş olan durumunu General Hamilton, Harbiye Nazın Lord Kitchener'e su telgrafla bildirmisti : « Çanakkale muharebesindeki vaziyete ait büiün hakikatı tamami\le açık bir snrette bildirmevi maslahata gayet ranvafık gördüm. Biz sımdi esas Türk Ordusunun karşısında bolunuyoruz. Turkler cesvrane sa\aşmakta, mukemmel surette sevk ve idare edılmektedirj» PARÇALANAN S\AT Şimdi de Maarif Vekâleti tarafmdan bastırılmıs olan «Tarih IV» ten birkaç pasaj alalım: « 67 Ağnstos 1915 te Osmanh cephesini yandan Anafartalardan çevirmek üzere çıkan >üz bin kişilik Kitchener ordusu da karşısında yine Mnstafa Kemal'i bulda. Miralay Mustafa Kemal bev 89 AŞnstos gfinIeri Suvla limanı istikametinde Conkbayınnda ve Kocatepede yaptıgı taarrnzla Kitchener ordasunn da mağldp ederek Osmanlt Ordnsnnun vasiyetini bir daha knrtardı. Conkbayırı mnharebesinde bir mermi parçası bn Türk kabramanının tam kalbinin üzerine gelmiş, cebindeki saat parçalanmış, fakat Türkün mustakbel tarihi için büyük vazifeleri hâmil olan «Biiyuk Adam» knrtulmustu. \nafartalarda nŞradıklan ma|Mustafa Kemal Paşa ve Liman Von Sanders lubnetten sonra, Itilâf De\letleri Gelibolu Yarımada^ını tahlne%e mecbur oldular. Türk Ordusunun Gelibolu \arımadasına çıkan dusmanlara karsı kahramanca mukavemet gostererek buyuk bir zafer kazanması nihayet dünyanın en mnntazam ordulariyle en mukemmel donanmalarını ricate icbar etmesi, Türk neferınin ve Turk milletinın fedakârlığını, yuksek hasletlerini en iyi anlıvan ve ondan istifade etmesini en iyi bilen Mnstafa Kemal'ın nlvî dehâsı savesinde olmustur.» GENERAL H*MÎLTONTN RÜYASI General Hamilton Afnstos venılgilerinden sonra rnben sarsılmıstır. Bir aralık istifa etmegi düsünur, fakat generallerini de|istirmekle \etinir. Hâtıralarının o kısmında bir rüyadan, bir kâbnstan bahsediyor: «Dun gece korknnç bir rüva rördum. Bn, rfl>adan ziyade bir kâbustu. Helles kıvılannda boğulmak üzere idim. Boğazımı demir kıskaç gibi sıkan bir el beni suyun dibine doçru çekiyordn. Snlar basıraa >aklasmak uzere idi. Uvandığım zaraan ter içerisinde idim ve titriyordum. Çadırımda >abancı birisi varmıs gibi bir his vardı içimde. Şimdiye kadar böyle korknnç bir rüya görmemistim. Çanakkalenin meş'nm oldngn fikri kafamda yer etnme baslamıstı. Saatlerce kurtulamadım bn histen. Sanki biz daha buralara gelmeden Skıbetimis kararlaştınlnuştı » Yazılarımıza başlarken belirtti|imiz gibi biz Gelibola savaşlarının askeri tarihine değil olayın hikâye kısnuna şoylece bir değinmek istedik \e değişik yazarlardan pasajlar aldık. Bu savasiar 1916 senesine kadar sürüp gitmişse de, netice 1915 Ağustosunun ortalannda belli olmusta. Ondan sonraki çarpışmalar mevziî idi. 1915 Aralık ayında Itilâf Devletleri sessizce çekilmeğe basl»dılar ve 9 Ocak 1916 çünü «on canlı düsman da Geliboln'vn terketti. tstanbnln zaptetme bfilyalan da Smla \e Helles'te böylece boğnlmus oldu. S O N Edebiyot Fokultesi Dekanlığından Fakultemiz Klftsik Piloloji kürsüsüne bir asistan alıruv cakür. Asistanhk Yönetmeliğinin şartlannı hate lsteklilerta 23 Ocak 1967 tarihine kadar bir dılekçe ile Dekanlığa müracaatlan dujnrulur. (Basın 10205) 396 Disi Bond î ISTANBUL D6 25 06 30 06 4ö 06 50 07 00 (17 05 (17 30 (17 45 07 50 07 55 08 00 (18 20 08 4f1 09(1(1 09 10 (19 3(1 09 45 09 5(1 09 55 10 00 1(1 15 10 25 10 40 11 ılO 1105 11 40 12 00 12 10 12 l î 12 311 12 45 13 00 13 211 13 30 14 00 Acıhs. croerara Turkuler eecidi (1> Konusma Turkuler eecıdi (2) Ko\e haberler Sabah melodılerl Haberler ve hava durumu IManbulda bueun Studvo G den Kucuk ılânlar Haf ıf muzık Kadvo hafif muzik orkestrası Kerran soloları Gunumuz Sorunlarımıı Istanbulun sesı Cocuk bahcesı Bu hafta unıtemız Bir sev unutmadımz va Cocuk korosu. bizden sıze Muzık kutusu Kadın v e cevresı Incı Cavırlıdan sajkllar Arkası varın K ı s a haberler Sabah konseri r"az s a r k ı c ı l a r ı P n a n o d a raelodıler Kucuk ilânlar 4 ses, 4 sazdan turkuler Muzaffer Bırtandan sarkılar Tulm Kormandan sarkılar Haberler. R G. de bueun Studvo G'den Reklâm Droeramlan Kat>anıs BULMACA 123456789 olan AtatUrkumüzün gezinti yatı. kıtlardan, pek iyi ve guzel. 7 «Askeri araçlar 2 «Bir baltaya sap olmadan o mur sur'» anlamına kötü bir e 1 2 3 4 5 6 7 8 9 toplantı merke <n\Ç) zı e!e geçire mır fıkı sozlu) 3 Kenarlan gırek» mânasına rıntılı çıkınülı çıvı, hastalık belırtısı şışhk. 4 «Pazla olmıyan kı bır buyılk el dınl Inanç» karşılığı iki söz, bir çıımzın soyadı çeşıt hayvan ağzının dortte ıki(otekı ısmı Fu si. 5 Bır harfin okunuşu, deattır) 9 Şan niz avı yapmakta kullanılan bır ve şeref ele ge çeşıt araçlar (çoğul). 6 Hem OOnkil bulmmranıo çırememe (iki duman hem de akıcı haldekı ya Oalledllmlj fekU soz). TIFFANY JONES [ r MÂ<J 1 , V isİTÎoesjjMjz 7 NN»^^***^ m 1 \ ıf «V. k11 ll<^o»t > / • f , 1 kA^^fi^A^U 1 !L< 1 // BEBS3*^ • /# ME ZuM N \ "s dCİÎ r ( ı VIHCX= rlMauE. »ciMiNifc R,oeT L=»İ»J=SBI, L = ujyocuzsENi oep«H«6Cj>u GOEME^çt*. "* t^i* 1 ^r• . • < ALIP ST. JCS6C1' İ > n / \ J f / ktotU RKieLECİM 1 l konu veresim: AYHAN BAŞOĞLU k Ç BEYAZGÜL 15 55 A c ı l ı s Droeram 16 00 Eeıtım Droeramlan 16 411 Saz eserleri 16 46 Kur'anı Kertrn lb 59 Iftar vaktı . ; 17 00 Saz eserleri 17 05 Karma fasıl tODİuluâu 17 35 R a d v o dans orkestrası 17 50 R e k l â m Droeramlan 19 00 Haberler \ e hava d u r u m u 19 40 Kucuk ılânlar 19 45 Studvo G den 20.(111 S a h h Dızerden sarkılar 20 15 U n u t u l m a v a n sesler 20 35 Turk muziEini t a n ı v a l ı m 20 55 24 saatin olavları. K. ılânlar 21.0(1 Sanat d u n y a m ı z 212() Sevdiklerınızle beraber 21.35 K u c u k ılârüar 21.40 Tıvatro okulu 22 (10 R e k l â m Droeramları 22 45 Haberler v e h a v a d u r u m u 23 nn Konser vankılan 23 .0 Barok muzık 24 00 KaDanıs ISTANBCL IL BADYOSU 16 55 Açılıs ve Droeram 17 00 Sızm icin l î 30 Kucuk konser 18 00 Ivı aksamlar 18^0 Senfonık muzik 19 (Kl Cesıtlı melodller 19 30 Aksam konseri 2015 Beraber secellm 2100 4 mzeârın eetlrdiai ezjdler 21 15 Sonat saatı 2145 Alman\adan raelodiler 22 flO Gece konsen 23 (XI Caz saatı 23 30 Se\ ılen sarkılar 24 nn Pı\ ano soloları 00 15 Hafıf muzık 01 (10 Proeram \ e k a o a n ı s • SOLD4N S\Ğ\: 1 «Harb eime \e çarpısma loavvetın an'amına ıkı soz. 2 Grup halindekı aydıniatma aracını tavana takan» mânasına ıki soz. 3 Dağlar arasmdaki geçıt yerı, Buigarıstanda kıvırcık ko>unu yetıştırmekle tamnmış bir çevre 4 Kaybedılen btr şey için tatbık olunan hareket, Fransada bir sehır. 5 Nota, sevgılısınden ayrılan duygulu kışmın durup durup yaptığı hareket 6 Eğlenerek vakıt geçırmeye yarıyan ışler (çoğul). 7 Çok tarıelı bir yemış, bırıni bir memurıyete tâvın kasdıjle teklıf yaprr.a 8 Bazı muesseselenn fakırlere bedava dağıttıkları, Kuzey A\rupa merrüeketlerınden bırının yetıştirdığı tanınrruş bir bestecı. 9 Hoş ve rauketnmel, «dahı» edatımn kısaltılmışı. VUKARIDAN AŞAĞIYA: 1 Şımdı okul gemisı yapılmış 1x1 lUkTk?. BXQ B T• RR • g 3 f Q D El EE B ••a Q B |f |^ l ll ıi l •0 B DÜNKÜ BCJLMACAPTIN HAi.ı.pntı.MTs ŞE2JU NAS1L HALLEDİLECEK? Ynkandaki rakamlı bulmacada tadece 6 tane anahtaı (ipucn) ve 6 tane «onuç vardır Bos olan 12 karcnin içine 1 den 9 a kadat aygnn birer rakam koyarak ve toplama çarpma. çıkartma, bölme isaretlerine dikkat ierek soldao sağa ve yukandan asağıya bulmacada gösterilen sonoçlan bnlunıu Biraz vaktinizi alu ama. bos vaktinizı hosç» gc nis olursunuz n a flSK ve OLÜM 30 « Hah, şımdı bıraz daha iyiyim. Eve götürün beni, ıyı yureklı efendım.» George. «Ama, Cecıly > diyerek ona gene sanlmak ıstedı. Kız soğuk soğuk onu yana itti. « Bır daha >ok, hıç. Eve gotur bem, sulu bir delıkanlı gıbı • « Ama, Cecı'y . » « Arabadan çıkayım da yürüye yürüye ml gıdeyim yoksa*" Gıderım de, bılıyorsun: Uzak değıl.> George motoru ıslettı, arabayı pusarık bır gençlık üzgunluğuyle sürdu. Cecıly saçını elıjle vura vura düzelttı, parmakları saçlarının arasırt • çıçek açar gıbı olu Pcnüp ser." caddeve geliılpr Kız oah^e sapısıcın crunde arabadtn ınerken, George umut suzca son bır defa daha denedı: «Cecıly, allahaçkına!» Kız başını çevırip onun perişan yüzüne baktı. «Aptallığı bırak, George. Gene goriisecegız elbette. Evlenmedım ki .. daha.» Beyaz elbıse;ı vucudunun kımıldama«ıyla dalgalanan aayanılmaz bir ışıltıydı. Basamaklardan yukarı çıkarken günesten gölgeyc geçti. Kapıda, durdu, delikanlıya bir gülümseme çaktı, el salladı Sonıa, beyaz elbısesi zam?nla k?rarmış, yıkanmadığı için gUzelleşmış sonuk renklı yelpaze bıçımı bir pencerenin arrîında sılmdı. George', sokakta kalnış, e\in boş bogrune bakıvordu, umutla, iızuntuyte, şaşkm bır genççe istekle. Hfilliam FAULKNER Papaz pek canı sıkılmış bir tavırla : «Ama, istasyona onu karsılamaya gelmeiıydı» dedı. «Yo, yo Unutmayın, Donald lıasta. Ne kadar az heyecanlanırsa o kadar iyadır onun içm. Ayrıca, tek başlarına karşılaşmaları da onlar ıçın daha ıyı» «A, evet, doğru, çok doğru Bu gibi şey lerde kadın sozu dınlemelı, Bay Jones. Bundan dolayı belkı sız de burada beklesenız daha ıyı olur, öyle değıl mi?» «llbette «fendım. Beklerım, Bayan Cecıly Saunders'e nıçm onsuz gıttığınızı sdylerım. Bılmek ıster besbellı.» Taksı gehp de onlar gıttıkten sorra, Jones, hâlâ a>akta keyıflı bır hınzırca bakısla, pıposunu doldurdu Pıposunu tüttüre tutture, bır sırajla penceıelerın herbırınden bakaıaktan, odada bır aşağı, bır yukarı dolaştı. Sonra, durup, yanmış bır kıbrıtı ayağının ucuyla bıı halmın altına sürdu aklına bır şey koymuş gıbı, papazın yazı masasma gıttı. Aradıgı çekıneyı buluncaya kadar ıkı ççkmevı çektı. kupad'. Sışe brriur, kara bır sısevdı; e^ınce, ışığı pek hoş yansıttı. Jones, elının tersıyle ağzını silerekten, «i'eyi gene yenne koydu. Tam zamanında koymustu, çunkü kızın o hızh hızlı gevrek ayak sesleri sondurmadan geçtı, Jones bir arabanın gerı dönup gıdışini d c duydu. Kapı kızın incecik şa«kınlığını çerçeveledi. «A! ner'de ötekiler?» «Ne var? Iğne mi battı7» Jones hınzırcasına zıt gıdıyordu Kızın gö? leri kuslar gibi uçuştu. «öreHler mi? fstasyona gittller, demir yolu lsta«ycnuna. Bilirsiniz: trenlerın geldısı yer. Papaz efendinın oğlu mu ne. bugün öğle den sonra geliyormus. Güzel haber, değil mı' Buyur^anza içerı?» Kız, gozü onda, duralaya duralayn Içeri gir di. «A, gel. gel, abla, ısırmam seni.» «Peki ama, niy« beni beklpmediler?» «Gitmek istemezsiniz diye dusündüler sa nırım Bu ızlenımi vermemiş miydıniz?» Evin sesMzIiği içinde, ölçülü bır soluk alu gıbi bir saatin işlevişi duyuluyordu. Emmily'nın de oralarda bir yerde olduğu belli helirsiz ışı tıliyordu. Bu se^er kızın içir» BU serpti, bir iki adım daha attı. «Benim gıttığimi gördiinüz siz. Nerede ol duğumu çövlemediniz mi onlara?» «Banyoya gitti dedim.» Cecilv on» tuhaf tuhaf baktı. Yalan schtemediğinı Bnlar gibı oldu. «Nıve öyle sövlediniz?» «Nereye gıders«nız gıdin, sizin isim/d bu. ben ne karısınm' Isteseydmiz onlara tiî Vendıniz söylerdiniz.» Cecilv tetikte oturdu. «Tuhaf bir adamsınız siz. öyle degil rı? Jones «öyle bir gelisiguzel yiiriidü. (Devamı vau A N K A R A 06 25 Acılıs. Droeram 06.3(1 Gunaydın 07 00 Koye aberler 07.05 G. Goksel ve H. Gokmenden sarkılar O7J5O Haberler ve hava durumu 07.45 Sabah muzlei (18 00 Ankarada bueun 08.10 Her telden 08 40 Kucük îlânlar 08 45 N Dadaloâludan türkfller 09 0» Gunumuz Sorunlarımız 09 20 Sabah konseri 09 35 Kısa haberler ve K. üânlar 09.40 Arkası varın 10 00 Eeıtım radvosu (11 1(155 Melodıden melodıve 11 15 Cocuk bahcesı 1130 Konser saatı 12 00 Hafıf muzık 12.15 Kıbrıs saaü 12 25 Kucuk ilânlar 12 30 Beraber solo sarkılar 13 00 Haberler R G. de bueün 13 2(1 Plâklar arasında 13 3f) Reklâm Droeramları 14 00 Cocuk bahcesi 1415 Sevim Deran'dan sarkılar 14 35 Bueun icin sectıklerinız 14 55 Kısa haberler ve K. ılânlar 15 00 Eeıtım radvosu (Hl 15 55 Hafıf muzik 16 15 Y,idız Avhandan türküler 16 30 Iftar oroeramı 16 50 Saz eserleri 16 55 Kısa haberler ve K. İlânlar 17 00 Yurttan sesler 17 30 Birlıkte dusunelim 17 50 Reklâm Droeramları 19 00 Haberler ve hava durumu 19 40 Kucuk ilânlar 19 45 fieclâ Erol'dan turküler 20 on Ovkudan once 20 05 A Melik'ten sarkılar 20 25 Ünlu solıstler ve orkestralar 21 00 24 saatm olavları. K. Uânlar 2! 05 Acık oturum 21 45 Cesı'li müzik 22 05 T B M . M saati 22.25 Hafıf muzik 22 30 H. S3zeriden türkttler 22 45 Haberler ve hava durumu 23 00 Ooera albümünden 23 45 Gece •arıaınü dolru 24 nn Prcrrtm \t kaotnıı < Onlann arabaya binip gıttıklenni Jones pencerecen gordu. Yuvarlacık yuzu bır tann yuzu gibi bır bılmeceydi, açık renk kösnuk gozlerı de hiçbır duvgu belırtmıyordu. Hasat do lu, havale kapı'mıvan bır hayranlıkla «Sen ı\i bır adamsın Üstunluğü sana bırakıyorum» dedı kendı kendme. Hâlâ Cecıly'vı düsunüyordu, o alçak kılıkh, kara saçlı kadın, oğlunun çocukluğu, delikanl^ığı uzerindeki sonu gelmez anılarını anlatan papazm sozıinü keserek: «Vakit geldı, istasvor.a pıt^ek» dedi. Mubarek adam Cecily'nin orada bulunmadığımn farkma vardı. Cecily o anda los bır dar çokakta, bir mola arabasında oturmuş, adı Donald olmpyan bı^ adamm omuzunda aSlıvordu Onun nasıl gittığinl bir. Jones biliyordu ama, anlavamadı»ı bir nedenden dolayt hiç karışmadı. Papaz, Ü7gün üzgün: «Cecily şu sırada gitmerıe'ivdi» dıyordu. Cecilv o anda adı Donald olmayan bir adamı npuyordu. öteki kadın, gene onun sorünü kesti: «Bovlesi daha fvi» dedi. Jones içinden: «Pek ajağılık bir şey diyordu.