Catalog

F U T B O L D A Y EIM İ A D I M L A R C U M H U R C A N B A Z O Ğ L U Modern futbolda kalecinin görevirnn sahanın her yanına sıçradığını gösteren bu örnek, günümüzde birçok kaleci tarafından uygulanıyor. Yıllarca ünlü Fransız takımı Bordeaux'nun kalesını koruyan Joseph Antoine Bell de bu akımın öncülerinden •" Bana kaleci denmcsini scvmiyorum. Takımdaki 10 futbolcudan topa elle dokunabilme imliya/ından başka bir farkım yok. Gerektiğinde onlar gibi penaltı atıyorum, kafaya çıkıyorum, ataklara katılıyorum " Kalecilerin özgürlük arayışının günümüzdekı en önemlı örneği Kolombiya MilliTakımrnıİtalya90rınallerınetaşıyan; bu sezon Medellin'den İspanya'nın Valladolıd takımına transfer olan Rene Higuita.Kolombiyalı kaleci , takımı adına bir taraftan kaleyi korurken diğer taraftan ikinci liberoluk görevini yüklenıyor. Futbola 13 yaşında ortasaha oyuncusu olarak başlayan Hıguita sonra kaleciliği seçmi!} ama golcülüğün tadını unutamamış.KalecıIiğin ofansif özelliğini önplana çıkartan Hıguıta bugünc dek penaltı, serbest vuruş vc ataklarıylarakıpmeslektaşlarınıtam24 kezmağlupetmış. Kalecinin yeni roller yüklendığını gösteren diğer çarpıcı olaylardan bırı iki sezon önce İtalyan lıgınde yaşandı. Dönemın Napolı teknık dırektörü Ottavio Bianchi (Bu sezon Roma'yı çalıştırıyor.) Ascoli kar^ısında mağlup oynayan kadrodan golcü Careca'yı 79. dakikada sahadan alıp yerıne yedek kaleci Di Fusco'yu oyuna sokmuştu.Sağaçıkta oyuna başlayan Di Fusco maçın son dakikasında nefıs bir kafa vuruşuyla meslektaşı Pazzagli'yi avlamıştı. Rakip ceza sahasına kadar gidip köşe atışlarına kafa vurmayı seven Polonya Milli Takımı'nın başarılı eski kalecisi Tomaşevski bu stilın öncü ismi olarak futbol tarıhınegeçti. KALECİ GOL PESİNDE Değişenffutbolanlayışlyla birlikte kalecilerin oyununda devrim yaşanıyor. Modern kalecilerin görev sahası raklp kale çizgisine kadar uzanırken '1 Numaralı Adam' sık sık ileri çıkıp diğer takım arkadaşları gibi gol arıyor. ilyonları heyecandan heyecana sürükleyen sporlann başında gelen futbolun sihri belki de insanın ellcrini kullanmadan ayakları ve kafasıyla topa olağanüstü hareketlerle hükmetmesindcn kaynaklanıyor. Ancak futbolcular arasında ilk bakışta futbolun temel amaçlarına ters düşen hareketleryapanlar da var. Futbol maçında takımlar seramoniye çıkarken siyahlar giymiş hakem triosu, aynı renk formalı 10 adam ve farklı formalı diğer 10 adam arasında değişik gıysıleri ve eldıvenleriyle dıkkat çeken kalecılerbunlar. Kalecinin sahadaki diğer adamlardan farkı öncelikle formasıyla başlıyor. Hareketleriyle de belli bir ayrıcalık yaratıyor. Top sürmüyor; dripling yapmıyor; ellerıni, kollannı kullanıyor.Yanı yeşil MI Italya w« Intar'ln kalaclal Zanga gol aramak yarln* çlzgid* kalmayı torclh adlyor. sahaların bir bakıma imtiyazlı oyuncusuoluyor. Bir direkten ötekine uçan, rakip kaleye gidip penaltı atan kalecinin başarısı genellikle fazla ilgınç bulunmazken gol yemesi trajediyle karşılanıyor.Kalecı süpermenlikle hainlik arasında gidip gelen bir boyutta yaşıyor.Kalesinde yalnız yaşayan 'I Numaralı Adam'; takımı gol atınca çoğu kez arkadaşlarının yaşadıgı sevince ortak olamıyor. Ya kalesınde sevınçle zıplıyor, ya da bağırarak uzaktaki arkadaşlarına ulaşmaya çalışıyor. Kaleci kurtarıyor, santrfor atıyor ve takım galip geliyor. Ertesi gün santrfor gazete manşetlerineçıkarken kaleci gol yedığı maçlarda 'olay adam'oluyor. Ancak değişen futbol anlayışıyla birlikte kalecilerin oyunlarında da adeta devyaşanıyor. Oalatasaray'ın mllll kataslsl Hayr*ttln Ulkamted* kaUolnin ilari çıkıp rım Yaklaşık iki yıl gol aramasının olumsuz •!•« tlrl toplayacağı görufUnd*. önce televizyonlarda defalarca yayımlanan bir maçın özet görüntülerinı anımsayalım; Fransız Guyanası'nda oynananmaçtaCourvoisientakımınınkalecisi Lc Roamany savunmayı gcçcn rakibin üzerine çıkıp topu kapıyor, 7 rakip oyuncuyu çalımlayıp topu yaklaşık doksan metre sürüyor ve kaleye bakıp u/aktan vuruyordu. Rakip filelerle kucaklaşan top bütün stadı ayağa kaldırırken futbol dünyasına yeni kaleci anlayışının müjdesini veriyordu. " 1 N U M A R A " L I Futbolda bugünku kalelerin kullanılması 1866 yılına dek uzanıyor Bu tarıhte 8 ayak (244 cm ) yukseklığındekı ıkı dırek arasına bant çekıldıkten tam dokuz yıl sonra dırekler uzerıne yatay bir kalas çakıldı Fakat kaleyi koruyacak kalecıler daha ortada gozukmuyordu. 1871 yılında kalecıler ılk kez kaleyi koruma gorevıyle sahaya adım attılar 0 yıllarda kaleci diğer futbolculardan daha ımtıyazlıydı, kendi yarısahalarında topa mudahale ederken ellerıni kullanabılıyorlardı 1891 'de kalecinin sahanın her koşesınde yaptığı fauller penaltı atışıyla cezalandırılmaya başlandı 1913 te kalecinin ellerıni yalnız ceza sahasında kullanmasına ızın verıldı Antrenorler yeni yeni sıstemler gelıştırıyorlar, bol gol attırmak amacıyla takımlarını 1118 dızılışıyle sahaya çıkartıyorlardı Bol gol atılırken yıne bol gol yenıyordu Sonraları kalecinin onune ıkı oyuncu dikıldı Ortada uç, ılerıde beş oyuncu oynatılıyordu Bu sıstemde kalecinin önunde ' raklp kalabalığı' oluşuyor, kaleci mecburen uç dırek arasında kedıleşıyordu Zamanla oyun sıstemlerınde değışıklik oldu, a A D A M I N O Y K U S Ü dam markaıı başladı Kaleci markajdan kacan rakip oyuncuyu engellemek amacıyla sureklı kale çızgısınden ayrılmak zorunda kalıyordu 1938 yılında tamamen savunmaya yonelen 'catonacdo' sıstemı uygulanmaya başlandı Catenaccıo savunmaya bir adam daha kazandırdı lıbero Savunmada uç adam uç hucum o ' yuncusuyla yanyana oynuyor, lıbero gerıyl kontrol edıyor, dığerlerlnın açıklarını kapatıyordu Kalecinin onunde vucut vücuda mucadele oluyor, kaleci yakından şutlar alıyordu 7O'lı yıllarda Hollanda'nın onculuğunu yaptığı iotal futbol' doğdu Bu sıstemde savunma her noktada saha presı yapıyor, sıkı bir ofsayt taktığı uyguluyordu Kaleci ofsaytiardan kaçanları engellıyor, hucumda çoğalan rakip oyunculara dıkkat edıyordu Sıstemler geldı , geçtı Kalecıler skoru belırleyen oyuncu olarak sureklı gundemde kaldılar Suratlenen futbolda kalecıyı de hucumda kullanmak ısteyen teknık dırektorler yeni taktıklerını çızdıler " Kaleci sahanın her yerinde görtvU". 12 C U M H U R İ Y E T D E R O İ 1 E Y L U L 1 9 9 1 S A Y I 2 8 6