Catalog

10 8. Üç katlı balık ağı... Dolaylı olarak anlatılan şey... İran mitolojisinde sözü edilen, otuz kuş büyüklüğündeki efsanevi yaratık... Nikel elementinin simgesi. 9. “Emreyle koşturanı deryalarda / Gemi vapur yürütem sahralarda” (C. S. Tarancı)... Gezgin samuray... Susamurundan elde edilen post... Kadın giysilerinin etek ucu, kol gibi yerlerine verev kesilmiş kumaştan yapılan süs. 10 Sacda pişirilen bir tür uzun pide... Japonya’da bir kent... Küçültücü söz ve davranış. 11. Akıl... Doğal ve tarihsel özelliklerinden dolayı koruma altına alınan alan... Arjantin’in plaka imi... Müstahkem yer... İnce dantel. 12. İpliği çile yapmaya yarayan, iki ucu çengelli tahta araç... Kum falı... Küme, grup. 13. İçine konan içkiyi buharlaşma yoluyla soğutan ve gözenekli topraktan yapılan bir çeşit testi... Acemi boğa güreşçisi. 14. Kuzey Kore’nin plaka imi... Siirt yöresine özgü, kıyma ve bulgurla yapılan bir yemek... Tatsız ve çok konuşan kimse. 15. Üzeri dal ve hasırla örtülmüş Bu haftaki kulübe... Taştan bulmaca yapılmış, kemerli büyük köprü. ödülünüz 16. Eskişehir’in bir ilçesi... Japonya'da 1100’lerde ortaya çıkan tüccar ya da zanaatçı loncalarına verilen ad. 17. Karadeniz yöresine özgü, salça, ceviz ve kırmızı biberle yapılarak kahvaltılarda yenen bir yiyecek... Satrançta bir taş... Bir bağlaç... Japon Budacılığının bir mezhebi. 18. “Bir bitmeyecek şevk verirken beste / Bir kopar ahenk ebediyyen kesilir” (Y. K. Beyatlı)... Kesinlikle uyulması gereken Kuran ve hadis hükümleri... Patates. 19. Sahip...Eskiden eczacılıkta kullanılan kırmızı renkli kil. 20. İzmir ve Ayvalık yöresinde çokça bulunan ve kumun 56 cm. altında yaşayan lezzetli bir midye türü... “ kesilir geçse sabâ gülşenimizden” (II. Selim). YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Atatürk Oratoryosu”, “Van Gogh”, “Gılgameş” operaları, “Hürrem Sultan” balesi gibi yapıtlarıyla tanınmış bestecimiz... Sicilya kökenli bir tür dondurmalı tatlı. 2. Kurnaz, açıkgöz... Şinto dininde, ibadet edenlerce tanrısal varlığa' söylenen sözler... Newton’un kütleçekim yasasından yola çıkarak Güneş Sistemi’nin kararlılığını göstermiş ünlü Fransız matematikçi ve astronom. 3. Bir tür deniz taşımacılığı... Sergen... Türk müziğinde Arapça güftelerle bestelenmiş ilahilere verilen ad... Doğum, sünnet gibi olaylarda verilen bahşiş. 4. Asya’da bir ülke... Bulgur, tarhana, un ve yoğurtla yapılan bir tür çorba... Bir nota. 5. İstenilen nitelikleri tanıyan... Bir elektroliz aygıtındaki artı kutup... Serçeye verilen bir başka ad. 6. Geçinmek için gerekli olan şeylerin tümü... Unsurlar, öğeler... Eski Mısır inanışında insan ruhu... Kimi Türk lehçelerinde “ağa” yerine kullanılan sözcük. 7. Yalnız son vurgulu ünlünün aynı olmasına dayanan yarım uyak... Bir düşünce ya da kararı benimseyerek karşı çıkma... Geçersiz, sürümü olmayan. 8. Afrikalı zencilerin üst giysisi olarak kullandıkları bol ve büyük entari... Klavyeli bir çalgı... İslamın beş şartından biri... Sadık Aslankara’nın bir romanı. 9. Güney Amerika’da yetişen ve değerli kerestesi ince marangozlukta kullanılan bir ağaç... İlaç... “Sarısabır” da denilen ve sıcak bölgelerde yetişen bir süs bitkisi... Genellikle yakmak için kullanılan iri saman. 10. Rusçada “evet”... Nijerya’da yaşayan Müslüman bir halk... İriyarı, kırıcı, asık yüzlü ve sert kimse. 11. Osmanlılarda yeni evlenen erkeklerden alınan vergi... Çıkar yol, çare... Mısır’ın plaka imi... Jane Austen’in, filme de aktarılan bir romanı. 12. Mimarlıkta, bir işlevi karşılamak için ya da süslemek amacıyla duvar içinde bırakılan girinti... 30 OCAK 2011 / SAYI 1297 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ Elektrik akımının yeğinliğini azaltıp çoğaltmaya yarayan aygıt... Yıkılmaya yüz tutmuş yapı... Radyoaktif ışınlar yardımıyla insan beyninin renkli olarak filmini çekme yöntemi. 13. Bilgiçlik taslayan kimse... Kaynağı mitolojik çağlara dayanan kirişli bir çalgı... Etiyopya’da bir ırmak ve arkeolojik vadi... “Bajazet”, “Berenice” gibi yapıtlarıyla Fransız klasik trajedisinin ustası kabul edilen yazar. 14. Denizfilinin dişlerinden yapılan değerli bir tespih... Doğu Anadolu’nun bazı bölümlerinde yaygın olan geçici kırsal yerleşme tipi... Ukrayna’nın para birimi... Dokumacılıkta atkıların geçirildiği uzunlamasına dizilmiş ipler. 15. Tuzağa düşürülen şey... “Rum ateşi” de denilen, ortaçağ ve öncesinde savaşlarda kullanılan, söndürülmesi çok zor bir tür sıvı yakıt... Adları sıfat yapan bir yapım eki. 16. Üzüntülü düşünce durumu... Akdeniz havzasında görülen, çok kuru ve çok sıcak bir rüzgâr. 17. Maden ve inşaat işçilerinin giydiği bir tür koruyucu başlık... “Kuzgunkılıcı” da denilen bir süs bitkisi. 18. Başıyla kanat ve kuyruk uçları aynı renkte olan güvercin... Tavlada “altı” sayısı... Keçi ya da koyunun memesine geçirilen torba. 19. Telli bir çalgı... Fransa’nın güneybatısında bir ırmak... “Âba var, post var, meydanda yok” (Y. K. Beyatlı). 20. “Akdeniz anemisi” de denilen kansızlık hastalığı... Argoda peşin paraya verilen ad. G SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, “Göç ve Gelişme”, “Türk Toplumunda Kadın” gibi yapıtlarıyla tanınmış siyaset bilimcimiz... Elli şiniklik tahıl ölçeği. 2. Yankı... “Karlar Ülkesi”, “Uykuda Sevilen Kızlar”, “Kiraz Çiçekleri” gibi romanları dilimize de çevrilen ve 1968 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Japon yazar. 3. Solucandan aşırı derecede korkma... Erkek hizmetçi... “Sözü pişirip diyenin işini ede bir söz” (Yunus Emre). 4. Rey... Eski Mısır’da ölüler tanrısı... Hareketleri yavaş olan, uyuşuk kimse... Galyum elementinin simgesi. 5. Tunus’un plaka imi... Baltık dininde kutsal ve dokunulmaz olan açık hava ibadet yeri... Kızartmalık bir patates cinsi... Yerden belirli bir yükseklikte yürümek için kullanılan uzun sopa. 6. Tahıl tanelerinin damıtılmasıyla yapılan bir Alman içkisi... Yabani eşek sürüsü... Pencerenin iç tarafı... Gevenden çıkarılan ve “kitre” de denilen zamk. 7. Özbek mutfağına özgü bir tür tatlı... Mağaraları inceleyen bilim dalı... Uğursuz. 1295 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 16.01.2011 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Geçerken / Adalet Ağaoğlu” (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları) kitabını kazananlar: ANKARA’DAN: Kemal Sarkılar, Yağız Altınışık AYDIN’DAN: Tamer Tarık Tarakçıoğlu BALIKESİR’DEN: Mustafa Yılmaz, Mine Sürat, Necip Işıtman BURSA’DAN: Arsevi Birol, Melih Ertav, Sabit Günel ÇANAKKALE’DEN: Ergun Uyumaz, Faika Kolsal İSTANBUL’DAN: Esen Türay, Yüksel Güngör, Şahin Özkök, Tamer Yerlikaya İZMİR’DEN: Mehmet Serdar Işık KIRKLARELİ’DEN: Cevat Bayhan, Ali Şakir Kuru KONYA’DAN: Mehmet Berber, Salim Sakarya MUĞLA’DAN: İlhane Demirel, Fehim Bayram SİNOP’TAN: Hakan Aydın TRABZON’DAN: A. Göktuğ Şimşek LEFKOŞA’DAN: Şevket Vardar. 1 M A M A H A T U N N E V İ N Ç O K A Y 2 E L İ F E R İ T A L İ N E L A İ K A E U 3 R A R Ş İ Ş P E R E K R K E N T R N İ F 4 Y İ D İ Ş Y O R Y M A K E T Y A K İ K A 5 L Y O N L O L O N Y T O P İ K L A B A K 6 S E L S O N O M A T O P E S R İ N A S A 7 T T A F T T J A K A R A N D A T İ L İ T 8 R İ B A R C İ N A S R N E O L O J İ Z M 9 E S İ N T İ E İ E I R A K E K N E Z E U 10 E T E Z O B U E E M E K E T I S E M U S 11 P İ R İ M U G A N E T İ R İ Z P H P T İ 12 13 Z M A E N N E P T İ İ Y L A S A T R O S A E R Ş I E T A I R M İ Y K A 14 İ T R M İ R A Z A E S İ P E H S A L A R 15 V O K A K A Y A Z A P R L 16 İ R İ K A R A L A R E N A 17 R S R B L A K İ N A K E S 18 C E M E K T I R S L T S T 19 İ T İ R A F R M U T İ D E 20 K A R E S E L E R İ F E R 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 FAİK FALAY GM SUAT ATALIK Piyon KART TEKNİĞİ 1 m K9743 n 763 o 64 p QJ4 m A62 n AKJ54 o AQ32 p3 K 1n 4n D P Herkes P G 2n B P Yere çaka verelim mi? 1. Karoyu yere çaktırmaya çalışanlar battı. Bakın; karo damı aldınız karoyu yere çaktınız kör çevirip empas yaptınız tutmadı ve 4. karoyu oynayıp ortağına çaka verdi bir trefl bir pik vererek battınız. Bu tür oyunlarda yere iki karo çakamayacağınız belli o zaman çakayı yer antresi gibi uygulamak gerekli. Yani bir piki boşlayın şimdi pik 32 ise oyunu yaptınız. Gelinen rengi alın as ruva körü çekin pik as pik yere gidin istedikleri zaman çaksınlar halen yerde koz var ve karo çaka ile yere geçebiliriz. Batı m J10 n Q92 o J975 p 10975 Doğu m Q85 n 108 o K108 p AK862 8. yüzyılın dünyadaki en önemli satranççısı Fransız Philidor’un, “Piyonlar satrancın ruhudur” derken ne kadar kapsamlı bir konuya değindiği her gün daha da anlaşılmakta. Hollanda’nın Wijk aan Zee kentinde devam eden süper turnuvanın liderlik mücadelesini etkilemese de 8. turdaki GM Shirov (2722) GM Grischuk (2773) oyununda oluşan teorik konum Philidor’un deyişine örnek oluşturabilecek nitelikte. 1 Oyun: 4 n Atak: o 7 Doğunun ruvasını aldınız nasıl devam edeceksiniz? DEFANS 2 m 654 n J4 o AJ10983 p AJ m K3 n KQ5 o Q6542 p Q52 K 1o 2o D P P G 1n 3 SA B P Herkes P Oynayan skuiz olur mu? 2. Güney 5 karo alıyor, 1 pik, 1 trefl alıyor. Pik dam, kör as veya trefl ruvası varsa zaten 9 lövesi hazır. Bu kartların iki tanesinin ortakta olması gerekli. Kör ruva oynayın eğer kör as güneyde ama kör 10 ortakta ise yine batırma şansımız var. Körü aldı ve körü verdi şimdi trefl oynayıp karoları çekmeye zorlayalım. Güney pik, kör ve trefl renklerinin hepsinde sıkışacaktır. Neyi yerse ortak ondan sonra kart atacağı için sağlanan rengi tutacaktır. Batı m Q987 n 10763 o7 p K764 Güney m AJ102 n A982 oK p 10983 Oyun: 3 SA Atak: m 9 Ruvanızı asla aldı, karo ruvayı yerden as ile ezdi ve karo valeyi oynadı. Planınız ne? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: faikfalay@gmail.com / http://faikfalay.blogspot.com Konumumuzda a2 eri olmasaydı siyah şah doğru köşede olduğundan oyun berabere bitecekti. Bu takdirde siyahlar Şa8, Fb8 konumunu elde ettiğinde pat fikri yüzünden oluşturdukları mekanizma bozulamaz. Konumumuzun ruhu a erinin varlığı beyazlara materyal dengesinde büyük bir avantaj vermesine rağmen kazanç kolay değil. 1…Fh2 (Birçok yorumcu konumumuzda Grischuk’u 1…Şc8 oynamadığından ötürü eleştirdi. Ama bu özel konumda 2. Kd2! Şb8 3. a4 Şc8 4. a5 1863 yılından Alman Bernhard Von GuretzkyCornitz tarafından incelenmiş olan ve onun adıyla bilinen konumu getirmez. 2. Kh7?! Fg3 3. a4 Ff2 sonrası filin bilhassa b6 karesini beyaz şaha kapattığı a7g1 diyagonaline dönmesiyle 4. a5?? çok büyük bir hata olur. Kazanç için beyaz şahın bir noktada bu kare üstünden geriye dönmesi gerekeceğinden 4. Kb7 Fd4 5. Kb5! Alman oyun sonu analizatörünün adıyla bilinen GuretzkyCornitz pozisyonundaki kazanç manevrasının başlangıcıdır. 5…Şc7! (5…Fe3 6. Şa5! Fd2 7. Şb6 Şb8 8. Ke5! kazanır.) 6. Kb3! Ff2! (6…Şc6 7. Kb4! ve 8. Kc4 ile beyaz siyah şahı bir hat daha kesip kolayca kazanırken, 6…Fg1 7. Kb7 Şc8 8. Kb5 Şc7 (8…Ff2 9. Şa5 Fe1 10. Şb6 Şb8 11. Kf5! kazanır.) 9. Şa5 sonrası bir kez daha 10. Şb4c4 manevrası engellenemez.) 7. Şa5! Şc6!? (Diğer seçenekler a) 7…Fh4 8. Şb5 Şb7 9. Kf3, b) 7…Fg1 8. Kb5! Şc6 9. Şb4 Fb6 10. a5 Fa7 11. a6 Fb6 12. Şc4 Fa7 13. Kb7 Fe3 14. Kh7 sonrası a7 sürüşü engellenemeyeceğinden c) 7…Fe1 8. Şb5 Şb7 9. Kf3! beyaz hep kazanır) 8. Kb5 Fe1(8…Fc5 9. Şa6 Fd4 10. Kb4 kazanır.) 9. Şa6 Şc7 10. Kb7 Şc6 (10…Şc8 11. Şb6 Fd2 12. Şc6 kazanır.) 11. Kb1 Fd2 12. Kb2 Fe3 13. Kc2 ve beyaz kazanır. Beyaz şahın kalenin arkasından a5 ve b4 kareleri yoluyla c hattına çekilip a erinin sürülebildiği metodumuzda a5 sürmek bu kareyi kullanıma kapattığından siyah şah c8 karesindeyken yanlış olur ve beraberlik verir.) 2. Kb7 Şa8 (2…Şc8 3. Şb6) 3. a4 Fg3 (Bakınız diyagram sağ üstte.) Beyazların erinin a5 ve ilerisinde olduğu her konumun beraberlik vereceği çok yanlış bir inanıştır. 4. a5! (Siyah şah a8 karesindeyken a5 sürülmesi gerektiği Cafe de la Regence’ın müdavimlerinden Fransız heykeltıraş Eugene Louis Lequesne tarafından 1858 yılında kaleme alınmıştır. Tam bir Morphy hayranı olan Lequesne’in satrançtaki bu tek buluşunu Morphy Paris’teyken yapması oldukça ilginçtir!) Ff2 (4…Fh2 5. Kg7 Ff4 (5…Fb8 6. Şb6) 6. Kg8 Fb8 7. Şb5! Şb7 (7…Şa7 8. Ka7 ara varyantımıza dönüşürken (8. a6!? Fe5 9. Kd8 tek hamledir. Örneğin 9. Kf8?? Fd4 beraberlikten öteye geçmezdi.)) 8. Kg7 Şa8 9. Şb6 Fe5 10. Ka7 Şb8 11. Kd7 Şc8 12. Kb7! kazanır.) 5. Kf7! (Beyaz siyah fili tehdit edip diyagonalden atmak zorunda 5. Kg7?? Şb8 bir kez daha sadece beraberlik verirdi.) Fc5 6. Kf5 Fd6 (Diyagonaldeki diğer karelerin de akıbeti aynı 6…Fe7 7. Şb5 Fd6 8. a6, 6…Fa3 7. Şb6) 7. Şb6 Fb8 8. Kf7 Fh2 9. Ka7 Şb8 10. Kg7! (Fg1 ile aşağıdan şah çekilmesini engelleyen bu hamleyi artık biliyoruz.) Şa8 (10…Şc8 11. Kb7! olasılığını görmüştük.) 11. a6 Fe5 12. Ka7 Şb8 13. Kd7 Şa8 14. a7 Fd4 15. Şa6 Fb6 (16…Ff6 17. Kc7! oyunu hemen bitirirken 17. Kh7?? yapılabilecek en büyük hata olurdu. 17…Fg7! 18. Şb5 Fd4 veya 18. Kh1 Fd4 beraberlik verir.) 16. Ke7 terk çünkü 16…Fd8 17. Kg7 hemen kazanır. 10 Konumuzla ilgili pozisyonlarda ortaya çıkan metot ve varyantları özetleyecek olursak, siyah şahın c8 karesinde ve siyah filin a7g1 diyagonali üzerinde olduğu konumda kazanç sağlayacak olan GuretzkyCornitz metoduyla a5 sürmeyip Kb5 ile şahın arkadan dolanmak kazanç. Siyah şahın a8 karesinde beklediği pozisyondaysa bu kez tam tersine Lequesne metodunda a5 sürdükten sonra şahı çekip a6a7 ve Şa6 kazancın yolu. G C M Y B C MY B