Catalog

Karar vermek üzerine... Nihal Ünver, ikinci kitabı Diş Doktoru ve Elektrogitar’da meslek seçimi konusunu işlerken süreci farklı bir yerden sorguluyor. Karar veriyor olmayı eleştirmekten öteye adım atıyor ve seçenekleri belirleyen sistemin bozukluğunu ele alıyor. Ya sorun karar vermek değil de neye nasıl karar verdiğimiz ise… Çıra ve mürekkep kullanarak özenle ürettiği desenleriyle Mert Keçeci anlatıya boyut katıyor. Öyleyse buyurun bir sistem eleştirisine! karşıdaki diş doktorunun muayenehanesini gözlerken. dırmaya çalıştığımda uyana- EMEK YURDAKUL Çünkü meslek araştırmasına girişmişti abisi için. mıyor. Ama futbola gidece- Bu, bir iyilikten öte, yaşamını geri alma çabasıydı. ği zaman kendi kalkıyor. itabın adından anlaşılacağı üzere, diş doktoru Haftalardır babasıyla bakamadığı maç özetleri, oy- Ama bizler çocuklarımızın sürekli eksiklerini tamam- ve elektrogitar başrollerdeler. Emre, abisi Meh- nanmayan masa oyunları, ailecek izlenmeyen filmler... lamaya çalıştığımız için ona sürekli sen eksiksin, sen K met ve abisinin karar süreci de başrolleri di- Bunların geri gelmesi için sabah akşam konuşulan şu yetersizsin hissini, kök inancını veriyoruz. ğer ikisiyle paylaşıyor. Yan rollerde anne, baba, Ebru meslek seçme konusu kapanmalı. Ve çocuk kendi yeteneklerini fark etmek yerine o da Abla’yı ve garsonu görüyoruz. Emre de meslekler sözlüğü yapmaya karar verdi. hayatı boyunca eksiklerine odaklanıyor…” Emrelerin evinde gündemde tek bir konu var, o da Kimseye duyurmadan üstelik. Garson Abi’den de birkaç abisi Mehmet’in meslek seçimi. Yanlış tercihle Bir buçuk dakikalık video ikinci defa izleniyor. Anla- bilgi alsa harika olurdu, sormaya cesaret edebilirse. hata yapmaktan ödü kopanvelilere önerilen şılıp anlaşılmadığı biraz meçhul kalıyor. Baba futbol- Garson Abi’nin “Abicim” seslenişi bir rahatlattı Emre’yi. MSE yani Meslek Keşfi Programı, testler, konuşmalar, culuk gibi gerçekçi olmayan şeylere karşı, evet o da Garsondan yanıtları almıştı da konuşmayan diş dok- üniversite danışmanları… bir meslek “ama”sı var. Anne hâlâ yeni testleri çözdür- torundan nasıl alacaktı? Bunu düşünürken gördü onu; İşte annenin izlediği meslek edinme videosunda me peşinde oğluna. muayenehanede, hiç girmediği odada doktor gitar ça- öğrendiği program bu. Anne sıkıntıda çünkü büyük Emre ise ilk meslek araştırmasındaki gibi ilerleye- lıyordu. Doktor iki iş mi yapıyordu? Yoksa mesleğini oğlu kararsız. Oysa kendisi ortaokulda karar vermişti mediği için umudu kırılmış halde. Yine de işin peşini yapmak istemeyen bir diş doktoru muydu o? ne yapmak istediğine. Anne de kararlıydı bu karasızlık bırakmıyor. Ya kök nedenler? Anlaşılamayınca yok Meslekler sözlüğü araştırmasına türlü türlü inceleme sorununu bir an evvel çözmeye. Videodaki uzman ka- oldular mı? Yoksa hepimizin başına bu mu geldi? dahil oldu. Emre’nin gözü her yerde meslekleri arıyor, dın kesin çözecekti her şeyi! onlar hakkında bilgi toplamaya çalışıyordu. SORUN KARAR MI, SEÇENEKLER Mİ? Adına yakışır Mükemmellik Seviyesi bölümü okura, Anne ise MSE hakkında babayı bilgilendiriyordu: Bu süreç Emre’nin abisini, ufak bir kandır- mükemmel kararlarla ilgili ilk iticilik hissini bu arayış “Çok profesyonel bunlar, ekibi görsen bir hızlı ki sor- maca sonrasında diş doktoruyla tanıştırmasıyla üzerinden veriyor. ma. Yetişir, sen merak etme.” noktalandı. Doktorun ikili sanılan yaşamı üç şey DİŞ DOKTORUNUN NE İŞİ VAR Anne övdükçe övdü babanın kaygılarını yok etmek eksenindeymiş; o ortaya çıktı: Öykü de yazıyormuş. BU HİKÂYEDE? için. “İlk meslek neymiş? Tabii ki dok- Abinin böylece aydınlanan zihninde ka- Annenin, meslek sorununu çözmeye çalıştığı, torluk. Ee, bizim oğlan doktor olmak rarı belirmişti de bunu nasıl anlatacaktı Emre’nin de abisini ve meslekleri düşündüğü şu za- istemiyor ki! Söyleme sen, kulağına anneyle babaya? manda bir de diş doktoru değişti. Aslında diş doktor- gidecek. ‘Hiçbir şey baştan belli ol- İlk girişim babayla denen- ları yerli yerinde ama anne Ebru Abla’yı takip ediyor, muyor. Çocuğu maruz bırakacaksın. di, sonuç pek parlak olma- doktoru değil. Ebru Abla başka doktorun yanına mı Sonra o, denediği meslekte ken- dı. Aslında savunduğu şeye dine dair bir şeyler bulacakmış’ geçti çalışmak için hoop ailenin diş doktoru da değişi- hak verildi. Ama kararı bir dediler.” yor. Ve “Merhaba” konuşmayan diş doktoru! meslekten öteydi. O farklı bir Emre meslek sözlüğü için Emre’nin sıkıntısı büyük. Doktoru tanımıyor, doktor yol denemek istiyordu ve bu araştırmaya, anneyle baba da konuşmuyor, Emre’nin bilgilerini Ebru Abla’dan mı aldı yol için (ülkede) olanak yoktu. MSE’ye abiyi götürmeye devam yoksa annesinden mi belirsiz çünkü Emre’ye sormadı. Bir tek meslek seçmek ve bir ederken abinin anlatmaya çalıştı- Emre tedirgin. İkinci randevuya yalnız gidecek olmak tek şeyde uzmanlaşmak istemiyor- ğı başka bir şeydi sanki. belki daha da sıkıntılı olurdu ama Emre’nin düşünecek du. Hatta seçtiği alanda her işçi için başka meseleleri var. YETERSİZLİK VE KÖK iyileşmeye katkı sunmak istiyordu. Randevudan önce her zamanki hamburgerciye NEDENLER Peki, sistemden ayrışmaya cesare- Desen: MERT KEÇECİ yalnız gitmek, ilk kez annesi olmadan yemek ama ne Abi, anneyle babanın arasında timiz var mıydı? Sürüyü terk edebilir yiyeceğini bilmenin getirdiği rahatlık ve kimsenin tele- oturmuş bir şey izletiyordu onlara. miydik? Zaten ormanlar da kamu malıydı! Ne ilgisi mi fonda geçirdiği süreye karışmayacak olması, artılar ve Belki biraz da zorlayarak. Anlaşılma çabasındaydı: var? Her şeyi de burada anlatmayalım değil mi? eksiler yaşamın her anında olduğu gibi yine bir arada, “Benim küçük oğlum futbolda çok iyi. Onu futbol kur- kendince bir dengede. Diş Doktoru ve Elektrogitar / Nihal Ünver / suna gönderiyoruz. Biz onu matematikte iyi olsun diye zorlamıyoruz Resimleyen: Mert Keçeci / Dinozor Çocuk / EN BÜYÜK MESELE çünkü çocuk orada akışta, okula göndermek için kal- 96 s. / 10+./ 2025. Hamburgercideki garsona soru sormak istiyordu Emre, PHILIP BALL’DAN ‘MOLEKÜLLER - KISA BİR GİRİŞ’ anlı bir hücrenin içerisinde yaşananları birbirleriyle iletişim Tek bir döllenmiş yumurtanın nasıl çok hücreli canlılara, örneğin kuran, işbirliğine giden, rekabete giren, durmaksızın hareket Mozart gibi bir insana dönüşebildiğini, sabahın erken saatlerinde çiy C eden moleküllerle dolup taşan bir kente benzetebiliriz. yediğinde örümcek ipeğini çözünmez kılan şeyin ne olduğunu, tüm Kimyacıların moleküler dünyayı nasıl gördüklerini anlatan ve bu moleküler dinamizmin laboratuvarlarda nasıl yakalanabildiğini Ebru Kılıç’ın çevirisiyle Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından ve daha nice şaşırtıcı bilgiyi aktaran yazar, kimyaya yüzyılımızın en yayımlanan kısa giriş kitabı Moleküller’de Philip Ball, moleküllerin yaratıcı bilimlerinden biri olarak yeni bir gözle bakmayı sağlıyor. n içimizde ve etrafımızda oynadığı yaşamsal rolü gözler önüne seriyor. Moleküller - Kısa Bir Giriş / Philip Ball / Çeviren: Ebru Canlı sistemlerdeki moleküllere ışık tutarak sentetik kimyanın organik moleküllerden nasıl esin aldığını örnekleriyle aktarıyor. Kılıç / Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları / 184 s. / 2025. 30 Ekim 2025 14