Catalog

MAHFİ EĞİLMEZ’DEN ‘YENİ EKONOMİ’ Ezber bozan bir ekonomi kitabı! 2018’de gelen başkanlık sistemiyle ve “Faiz neden, enflasyon sonuç” gibi bilime aykırı inatlarla Türkiye Dünya Sefalet Endeksi’nde dibe vurmuş durumda. Saygın ekonomi yazarlarından Mahfi Eğilmez, Yeni Ekonomi (Remzi Kitabevi) adlı incelemesinde, Türkiye’deki iktidarın son 10 yıldır uyguladığı irrasyonel ekonomi politikaları ve “ahbap çavuş kapitalizmi” ile ülkeyi nasıl yoksulluğa sürüklediğini anlatıyor. Her ülkenin, popülist dürtülere kapılmadan, bilimin ışığında kendi koşullarına uygun ekonomi politikaları geliştirmesi gereğini ortaya koyuyor. geldi. 2018’den itibaren geçilen başkanlık KEREM ÇALIŞKAN sistemi hataların, yanlışların katlanarak artmasına yol açtı. AHBAP ÇAVUŞ KAPİTALİZMİ Türkiye içine girdiği bu sistemle sefaletin Saygın ekonomi yazarlarından Mahfi Eğil- içine düştü. Başkanlık sistemine geçmeden mez, Yeni Ekonomi (Remzi Kitabevi) adlı ye- önce Türkiye’nin sefalet endeksi 23.5-26.8 ni incelemesinde, ekonomide putları yıkıyor, arasındayken başkanlık sistemine geçtikten yerleşmiş kavramları sorgulayıp çöpe atıyor. sonra endeks hızla arttı ve 100’e yaklaştı.” Dünyada giderek artan kaos içinde genç- Kitabında yer verdiği 2022 sefa- lere özgün, yerli ve milli bir bakış açısı ka- let endeksinde Türkiye’deki sefaletin zandırmaya çalışıyor. Ve en sonunda Türki- Brezilya’yı da geçip tavana vurduğu görü- ye gerçeklerini eğip bükmeden tüm çıplak- len Mahfi Eğilmez, “Bu noktaya gelmiş ol- lığı ve vahşi perişanlığıyla ortaya koyuyor. mak büyük bir başarısızlık örneği olarak Eğilmez, öncelikle dünya ekonomi-politik karşımızda duruyor” diyor. literatürüne 1997’den başlayarak Asya finans kriziyle giren “Ahbap çavuş kapitalizmi” kav- BATI’DAN ‘İHRAÇ ENFLASYON’ ramını Türkiye üzerinden şöyle güncelliyor: VE SONUÇ! “Kapitalizmin temelini oluşturan serbest Mahfi Hoca’nın kitap boyunca bir “ana piyasa ekonomisinin özelliklerini taşıyor gi- fikir” halinde sık sık vurguladığı olgu ise bi görünen ama aslında iktidara yakın olan- dolar ve Avro gibi rezerv parası olan ülke- lerde uygulanan ekonomi politikalarının, lara özel kurallar uygulayan ekonomik sis- asla Türkiye gibi kendi rezerv parası olmayan gelişmekte teme ahbap çavuş kapitalizmi deniyor. Bankası’na baskı yaparak faizi zorla düşürünce, ekonomi- olan ülkelerde uygulanamayacağı gerçeği. Ahbap çavuş kapitalizmi; iş insanlarının işlerini, siya- nin nasıl tepetaklak olduğunu da şöyle anlatıyor Eğilmez: Eğilmez, ABD’nin krizden çıkış için bastığı paralarla, do- sal iktidarlar ve bürokratlarla olan yakın ilişkilerine da- “Bu yaklaşımın doruk noktasını oluşturan ‘Faiz neden larlarla, Türkiye gibi ülkelere enflasyon ihraç ederek yükü yanarak yürüttüğü sistemin adıdır. enflasyon sonuçtur’ teziyle başlayan yaklaşımlarla eko- bu ülkelerin sırtına yıktığını da gözler önüne seriyor. Siyasal iktidarın ve onun talimatı altında bürokrasinin nomi raydan çıkmış, beklentiler bozulmuş, ülke çıkmaz Bu nedenle küresel anlamda genel geçer bir ekonomi verdiği izinler, ihaleler, teşvikler ve destekler ahbap ça- sokaklara girmiştir. Bu yaklaşımların sonucu olarak Tür- politikası olmadığını vurgulayarak dünyadaki bu kaos, vuş kapitalizminin başlıca alanını oluşturuyor.” kiye ekonomisi, enflasyonun kabul edilebilecek düzeyin belirsizlik ve küresel kriz ortamında her ülkenin kendisi- “Türkiye ahbap çavuş kapitalizminin tam ortasında” çok üzerinde olduğu, cari açığın giderek büyüdüğü, büt- ne uygun ekonomi politika elbisesini kendisinin dikmesi tespitini yapan Mahfi Hoca, bu sistemin tek tek olaylar çelerin altı ayda tükendiği, Merkez Bankası rezervlerinin gerektiğini belirtiyor. veya yolsuzluk vakası olmaktan çıktığı için yandaş işa- eksi düzeyde seyrettiği, beklentilerin son derece olumsuz Eğilmez, piyasada bunca ekonomi kitabı varken Yeni damlarına sürekli bir servet aktarımı haline geldiğini ve göründüğü bir duruma düşmüştür.” Ekonomi’yi neden yazdığını da şu üç nedene bağlıyor: başlı başına bir sömürü düzenine dönüştüğünü söylüyor. YENİ SAPTAMALAR 1- Ana akım ekonomi teorisi kavramları artık gerçek Bu sistemin giderek siyaseti de biçimlendirdiğini ve Yeni Ekonomi adlı incelemesini derin tespitlerle sürdü- yaşamı temsil etmiyor. “Ahbap çavuş demokrasisi”ne dönüştüğünü vurguluyor; ren Eğilmez, “Yüzyılın kayıp ülkesi” olarak tanımlanan 2- Şu an dünyada geçerli olan neoliberal ekonomi poli- seçimler, hukuk, yargı ve her şey kuralına uygun işliyor- Arjantin’in bile kişi başı gelirde Türkiye’yi geçtiğine dik- tikası kuralsız sermaye egemenliği ile emeği iyice eziyor. muş gibi gözükürken, aslında iktidarın hepsini kontrol kat çekerek görüşlerini şöyle ortaya koyuyor: “Yirmi bi- 3- Rezerv paraya sahip Batı ülkelerinde uygulanan eko- edip yönlendirdiğini belirtiyor. rinci yüzyıla girdikten bir süre sonra Cumhuriyetin yü- nomi politikalarını Türkiye gibi dolarizasyonla yaşayan RASYONAL-İRRASYONEL VE RAYDAN ÇIKMA züncü yılı olan 2023 yılı için hedefler ortaya kondu. ülkelerde uygulamak olanaklı değil. Ekonomide temel kavramlardan biri olan “rasyonel Ama ne yazık ki bu yüzyılın ilk on yılından sonra sayı- Mahfi Eğilmez bir beyin fırtınası olarak kaleme aldığı davranış”ın yerini iktidarın keyfi ve bilime aykırı “ir- sız hata yapıldı. Hatalar yalnızca ekonomi alanında ya- Yeni Ekonomi kitabı ile özellikle genç kuşakların ufkunu rasyonel davranışı” aldığı zaman, örneğin iktidar Merkez pılmadı, sosyal ve siyasi alanlarda da hatalar peş peşe açmaya devam ediyor. n ‘ÇIKMAZ YOL-DÜNDEN YARINA TÜRKİYE EKONOMİSİ’ ıkmaz Yol: Dünden Yarına Türkiye Ekonomisi (İstan- Şimşek’in enflasyon tercihleri; Cihat Tokgöz’ün bankacılıkta bul Bilgi Üniversitesi Yayınları), dışa açılmanın başladı- siyasetin rolü... Öner Günçavdı ile Ayşe Aylin Bayar’ın ge- lir dağılımı ve yapısal dönüşüm; Seyfettin Gürsel ile Gökçe Ç ğı 1980’den bu yana ülke ekonomisinin bütünlüklü bir Uysal’ın işgücü piyasasının evrimi ve yapısal sorunları... portresini çizerken aynı zamanda geleceğiyle ilgili de ipuçları Cengiz Aktar’ın Türkiye’nin Avrupa Birliği üyelik süreci ve veren çalışmaları bir araya getiriyor. Atilla Yeşilada’nın kalkınma perspektifinden ülkeyi bekleyen Asaf Savaş Akat ile Seyfettin Gürsel’in derlediği kitapta- gelecek üzerine bölümleri yer alıyor. ki içerik, daha önce Turkish Economy at the Crossroads: Fa- Alanın önde gelen isimlerinin görüş ve analizleriyle litera- cing the Challenges Ahead adlı kitapta kısmen yayımlanmış- türe anlamlı katkı sağlayan Çıkmaz Yol: Dünden Yarına Tür- tı. Türkçe baskı için bölümler yazarlarca gözden geçirilip gün- kiye Ekonomisi, sınırları, açmazları ve fırsatlarıyla ülke eko- cellendi, ayrıca seçkiye yeni isimler katıldı. nomisinin bugün içinde bulunduğu duruma nasıl geldiğini Derlemede Şevket Pamuk’un Türkiye’de iktisat politikaları ve gözler önüne seriyor. İktisatçılar, öğrenciler ve genel eko- kurumsal değişim... Daron Acemoğlu ile Murat Üçer’in yüksek nomi okurları için bir başvuru kitabı olma özelliği taşıyor. n ve düşük kaliteli ekonomik büyüme... İzak Atiyas ile Ozan Bakış’ın verimlilik, kaynak tahsisi ve Çıkmaz Yol-Dünden Yarına Türkiye Ekonomisi / Derleyen- yapısal dönüşüm... M. Ege Yazgan’ın Türkiye’de son finan- ler: Asaf Savaş Akat, Seyfettin Gürsel / İstanbul Bilgi sal çevrim... Refet S. Gürkaynak, Burçin Kısacıkoğlu, Sang Seok Lee ve Alp Üniversitesi Yayınları / 368 s. 4 23 Mayıs 2024