Catalog

HİDAYET KARAKUŞ’TAN MERHABA edi yaşından beri piyano ça- lıyor. 23 yıl boyunca Boğaziçi ‘Bana Bir Resmini Yolla’ Y Üniversitesi Albert Long Hall’de konserler organize etti. Dünyanın en Yağmurlar Nereye Yağar’dan Uykusu Derin Şehir’e, Şeytanminareleri’nden Anne Beni büyük sanatçılarını ALH’ye getirtti. Bekleme’ye… derken yeni romanı Bana Bir Resmini Yolla (Bilgi Yayınevi) ile okuyucularla İstanbul Radyosu’nda Çağdaş Müzik buluştu Hidayet Karakuş. Bana Bir Resmini Yolla, kışlada başlayan dostluğun küçük mektuplarla dizileri hazırlayıp sundu. 19 yıllık rad- yoculuk serüveninin yanı sıra televiz- çoğaltıldığı, türkülerle düşleri süsleyen, Türkiye’nin 30’lu yıllarına mercek tutan, Cumhuriyet yon programcılığı yaptı. Bazen eleş- aydınlığını, devrimlerin etkilerini, hastalıklarla mücadeleyi satırlardan yansıtan bir vefa öyküsü. tiri bazen öyküsel bir anlatımla kale- me aldığı sayısız incelemesiyle oku- için çok iyi bir seçim. Cönk kurma- yucularla buluştuğu Cumhuriyet ga- nın, iletişimden yoksun halk için ha- zetemizin müzik yazarı. ber vermenin, haber taşımanın önemi Türk Dil Kurumu Radyo ve Tele- çarpıcı şekilde dile getiriliyor. vizyon Dili Ödülü, Boğaziçi Üniver- Türkülerimizin dili çarpıcıdır. Bu- sitesi “Senato Özel Ödülü; Polonya gün kentlerde doğup büyüyenler tür- Dışişleri Bakanlığı Şeref Nişanı; OT- külerimizi köylü müziği diye küçüm- DÜ Senatosu Takdir Ödülü; İKSV süyorlar. Bu eğitim yetersizliğinin so- İstanbul Müzik Festivali Onur Ödü- nucudur. Okullarda halk müziğimi- lü, Sedat Simavi Vakfı “Övgü Ödü- zi bırakın müzik dersi bile kalmadı. lü” Eskişehir Uğur Mumcu Vak- Türkülerimiz ise Cumhuriyet ile fı “Yılın Kültür Ödülü” sahibi. Müzik gün yüzüne çıkarılmış, derlenmiş, yazını denilince de tartışmasız akla toparlanmıştır. Ezgileriyle, en öz- ilk gelen isimlerden biri. gün imgeleriyle halkımızın çığlı- Kısa süre önce 11. baskısı yapı- ğıdır. Çok bilinen türküler kadar lan Zaman İçinde Müzik adlı incele- çok az bilinen ama etkili sözleriyle türküleri mesinin yanı sıra Cemal Reşit Rey: BAHRİ KARADUMAN her bölümün başına koyarak bir anlamda topluma türkülere kulak Müzikten İbaret Bir Dünyada Gezin- vermelerini istedim. Türkülerini bilmeyenler o halkı tanıyamazlar. tiler adlı kaynak niteliğindeki iki ki- “Sözüm telden gelir, aklım gülden gelir, elin oğlu elden gelir, Günümüzdeki iletişim araçlarının olmadığı, okur yazarlığın tabı merkezinde, yazını ve sanat eğlen gönlüm eğlen, yaşam dediğin ‘sevi’mden gelir, yarın çok az olduğu bir dönemde ülkedeki gelişmeleri kim haber vere- projeleriyle bütünlüklü bir usta sa- beklediğin ölüm, şaşırtır seni bugünden gelir…” Romandan... bilir köylere, kasabalara? Çerçiler, kokucular, köyleri, kasabala- natçı; yazar, şair, müzik eleştirmeni, rı dolaşan âşıklar… o dönemin habercileridirler. müzik tarihçisi, müzik programcısı, ‘BABAMLA ASKER ARKADAŞININ 58 YIL Âşık Hasan, romana başlarken aklımda yoktu. Kendiliğinden müzik eğitmeni Evin İlyasoğlu ka- MEKTUPLAŞMALARINDAN ESİNLE O pağımızda. Feridun Andaç’ın söyle- geldi girdi romana. Çocukluğumda Ürgüplü Refik Başaran’ın YILLARI ARAŞTIRMAYA BAŞLADIM!’ bizim köye geldiğini konuşurlardı. şisi ve Öner Ciravoğlu’nun yazısı... n Yeni romanınız Bana Bir Resmini Yolla (Bilgi Yayınevi) Üçüncü sayfamızda Bahri Ka- Babamın yenilik merakıyla aldığı gramofonda türkülerini din- Türkiye’nin 1930’lu yıllarını güne taşıyan, önemli iletileri olan raduman, Hidayet Karaduman ile lediğimi çok iyi anımsıyorum. Âşık Hasan da kimi zaman aylar- bir yapıt. Romanın hazırlık aşamasından söz eder misiniz? Türkiye’nin 30’lu yıllarına mercek tu- ca cebinde gezdirdiği gazeteyle yenilikleri anlatır köyde. Cumhuriyetimizin büyük zorluklarla kurulduğunu biliyordum. tan, Cumhuriyet aydınlığını, devrim- n Kışlada başlayan dostluğun “Yüksek Bir Türk Gencine” Babamla asker arkadaşının birbirlerini görmeden 58 yıl mektup- lerin etkilerini yansıtan romanı Bana diye başlayan mektuplarla çoğalması, yerelden başlayarak ül- laşmalarından esinlenerek o yılları araştırmaya başladım. Bir Resmini Yolla’yı konuşuyor. ke sorunlarının aydınlık, temiz bir dille yansıtılması, romana Babam askerliğini 1931’de bitirmiş. O yıllar Cumhuriyet dev- Işık Öğütçü, “Orhan Kemal’i ge- derinlik kazandırmasının yanında unutulan “mektup” türü- rimlerinin toplumda yerleştirilmeye çalışıldığı, fabrikaların bir- leceğe taşımak!” başlıklı yazısında, nün önemini de anımsatıyor. biri ardına açıldığı yıllar. Yurttaşlar yasasının uygulanmaya baş- büyük usta Orhan Kemal’in (15 Ey- Mektuplar, hem o dönemin yazışma örneği olarak güzeldi hem ladığı yepyeni bir Türkiye’nin doğduğu o zaman diliminin köy- lül 1914 / 2 Haziran 1970) 109. ya- haberleşme aracı olarak değerliydi. Ben de mektuplaşmayı romanda lere kasabalara nasıl yansıdığını anlatmak istedim. şında da yazdıklarıyla bu toprakla- yenilikleri iletme yöntemi olarak kullanmak istedim. Ayrıca o mek- Babamın mektuplarını biliyordum zaten. Arkadaşı İskilipli İs- rın türküsünü söylemeye devam et- tupların bir daha yazılamayacağını bilmenin hüznünü de yaşadım. mail Hakkı amcanın bir tek mektubu vardı elimde. O dönemin tiğini vurguluyor. Bu mektupların başında karşısındakini yücelten bir sesleniş mektuplarının genel özelliklerini de köye gelen asker mektupla- Yağmur Yıldırımay, Sezgin vardı. Şimdiki telefon yazışmalarındaki senli-benli, sığ, sevgisiz rından çok iyi biliyordum. Çocukluğumu yaşadığım yılların köy Kaymaz’ın şeytanın “diyalektiğini” seslenişler yoktu. Mektup yazmak bir duygu işiydi, bir nezaketti. koşullarıyla 1930’ların koşulları çok da ayrı değildi. ve meleklerin dramını anlattığı, ay- Bu arada İskilip’i görmek istedim. 2013’te eşimle oraya gittik. MUSTAFA KEMAL’İN DEHASI nı zamanda insanın kibri, hevesleri, İsmail Hakkı amcanın torununu bulduk. Bizi çok güzel ağırladı. n Salgın hastalıklar, ekonomik sorunlar, “Eski köye ye- kabiliyetleri, acizlikleriyle yaşadığı İskilip de çok ilginç bir kasabaydı, bizi çok etkiledi. Gelenekleri, ni adet” anlayışının yıkıcılığı… Buna karşın Cumhuriyet ay- gelgitlerin hika^yesi niteliğindeki ro- töreleriyle ilgili de araştırmalar yaptım. dınlığı, devrimler… “Siz Kemal’in yolunda dininizi terk edi- manı Nefha’yı irdeliyor. yorsunuz” bağnazlığından “Mustafa Kemal aydınlığına, YEREL SÖZCÜKLER SÖZLÜĞÜ Özcan Akpınar, Roger Price’ın “Kemal”den “Gazi”ye evrilen gelişim, dönüşüm… n Romanın dili akıcı, şiirsel, özgün anlatımınıza uygun yerel Fransa’nın Ortaçağ’dan 21. yüzyılın Bana Bir Resmini Yolla tüm bunları toplumcu gerçekçi bir başlarına uzanan 1000 yıllık tarihi- sözcüklerle bezenmiş yalın bir söyleyiş. Kitabın sonundaki “Ye- gözle sunuyor. Bu konuda neler söylersiniz? rel Sözcükler Sözlüğü” de ilginç. Buna neden gerek duydunuz? ni siyasal, toplumsal, ekonomik ve Mustafa Kemal’in yaptığı yeniliklere, toplumda nasıl yerleştir- kültürel boyutlarıyla ele aldığı Kısa Roman kişilerinin kendi yörelerinin diliyle devrimleri, Cum- huriyeti değerlendirmeleri, yorumlamaları önemliydi benim diğine, halka nasıl benimsettiğine bugün şaşıp kalıyoruz. Onun Fransa Tarihi’ni inceliyor. dehasıyla kurulan bir ekonomik düzen, yeniden kurulan eğitim, Y. Bekir Yurdakul, “Eleştirel Bakmaya için. Bilirsin dil-düşünce bağı önemlidir. Her insanın dili kendi mantığını, aklını yansıtır. Yerel sözcükler de köylünün akıl yü- bilim, sanat, kültür dünyası, ülkemizi o yıllarda hatırı sayılır bir Çağrı” adlı yazısında, Ute Wegmann’ın, güç olarak dünyaya kabul ettirmişti. ölçüsüz ve yalnızlaştıran yasaklarımız, rütmesini, anlatım rengini gösterir bize. Ayrıca yerel sözcüklerin Türkçemiz için büyük önemi vardır. Bakmayın bugünden bakarak Mustafa Kemal’i eleştiren çokbil- sevgi kılığına bürünmüş korkularımız- la yüzleşmeye çağırdığı Dostum Be- Unutulmasın, yazıyla gelecek kuşaklara iletilsin istedim. Yerel mişlere… Kendileri o koşullarda ne yapabilirlerdi? Kısacık öm- ründe on bir kez sıtmaya yakalanan Mustafa Kemal’in yaptıkları- nim’ini merceğe alıyor. Sözcükler Sözlüğü de bu anlamda okuyanların tümcenin akışından Kısa tanıtımlar, Emek Yurdakul’un bilemedikleri sözcüklerin anlamını sözlükten öğrenmeleri içindi. nı yapabilirler, yaşadıklarını yaşamak isterler miydi? hazırladığı Güncel ve Mustafa n Her bölümün başında türkü sözleri var. Okuru sarsan dize- Salgın hastalıklarla savaşırken ülkede köklü değişiklikler yap- Başaran’ın hazırladığı Bulmaca ile ler... Âşık Hasan’ın kişiliğinde âşıklık geleneğinin verileri roman mak ancak onun gibi bir devrimcinin işi olabilirdi. n düşün trafiği sürüyor! İyi okumalar... l İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Yayın Yönetmeni: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş l Sorumlu Müdür: Aslan Yıldız l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Reklam Genel Müdürü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: [email protected] l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. AŞ, Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No: 11A/41 Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet KITAP gazetesinin ücretsiz ekidir.