Catalog

i: İlk kitaplar, ikinci kitaplar sessizlikle karşılandjğında üçüncü kitaplarla çok kitaplı hale gelen yazarlar zararını çekmez bunun yalnızca, buzarartüm yazın alanına yayılır bana göre. M. Sadık Aslankara Kitaplar Adası lk kıtaplaı, larklı bıı yeı tu luyoı ya/arlaıın yaşamında İlk kir ın dcğıl, ılk axk cıın 1 ku bunlaı avnı /amanda Şoyls hıı voklavın, yeısı/ vuıtsuz ılııı bıı olçııdc ılk kıt.ıplaı sonra goçmendır, ısyanııdır, kac,kındır anatsısttıı, ne bıleyım sınır t ını maz, tanıma gclmc/1 Oicsınde ele avuca da sığma/1 Bana soıarsanı/ ya/ınsaloıta nıınıı/ın pkınktonlaııdıı ılk kı taplaı kıın hangı yaşta, haııgı turdı vetınılcııus uluısa olsıın, donerdolasır va/ınsal ortamımı /ın gıdası olııp c,ıkaı' Ne vaı kı vazınsal planktonl ırın ıvurasını. bılmesı, vanı va/aılaıımı/ ıçin va laılı hale gelebılmesı bıı ılk yapll ların u/erınde durulmasına kı laplaıa deg'gın vazınsal lıarıtalaı çıkarılnusına baglı bııyuk olçiı dc 1 Usielık vı/arlar kad.ıı okııı l.ırı da go/clmck kosuluvla ücmenı o kı ılk kitaplar scs sı/lıklc fcci'jtınlmcmclı' Kitaplı ohııaya adını atan ya7 ırl ır da okıırlar da ya/dıklaıı okudukları kıtaba dcggin ııhık açici ya/ılar bıılabılmclı onleımdc 1 1 cthı Naci nııı, tıırlcrındc olumltı ya da olunısu/, aıııa sita diM veumler u/erındc durdu|>u bılınıyor Rıınu kcndısı soyluyor zdtcn "Vasat" nıtelıktckı kitaplar U7erınde dumıııyor o Bu konıı da Scmıh Gumuş ıın de boyle bır bcnımseyışten yana oldu£u soyle ncbılıı Bense, elestırmen olmadığım halde her ılk kıtaba yetib, meyc çalısıyoıum Nedcn^Çun ku sıradan, olagan kıtaplatın nı tclı£ı yukselülmeden olag'andısı, sııa dışı urunlerın dc nıtelıkçe yukselemeyeceğı kanısındayım ben Verımlcycnıylc, alımlayanıy la ya/ınsal ortani yukseltılmelı kı, sıra dışına çıkabılen omekleı çc> galsın1 Çıtayı yukseltenler, var olan oınckler toplamına bakaıak planktoıılaıdan beslenerek bıınıı gerçekleştırebılır çunku tlk kitaplar ıkıncı kitaplar ses si7İıkle katşılandığıııda uçuncu kıtaplaı la c,ok kitaplı hale gclcn ya/aılar 7ararını çekmcv bunun yalnı/ca, bu /aıar tıını yazın alanına yayılır bana gore Oyleyse katkı doğrudan ya/ınımi7a yonelecektır, kımsenın kuşkusu olma sın bundan 1 Öyküde iki kitaplılar bı Yitik ve Mavi duı (1997 venı basıııu ıçın bak IckAgit, 2004) nıce sonra yayınıladı ıkıncı oyku lcr demetmı Hımınler Evı (Tck Agaç 2004) Oğan'ın ılk ovkuleıı ne gıbı ozellıkler yansıtıvordıi'J Bıı kez "oykıımsu' dıvebılecegımız, he nu/ deııeıneyk ılıskısını kcsme mış ornckkıdı buıılat ovkulerın çok buyuk bolıımu ic,ın bunu soylemck olanaklıvdı Bnvk ol duğu ıçın dranıatık bır ıksa (anadamara) da yaslanmıyor, sı> nuı,ta kısa oykudun bekknebıle cek etkının orta>a <,ıkmasına ula nak tanımıyoıdu bıı turlıı Bu vanlarıyla /cdılı oklu^unu dııijunıiHistunı ()gan ın ılk oyku lcı deıiKtı Yitik ve Mavi vı oku ılıı^umda Ama Hu/unkı 1 vı, bunlaıı asmış bıı ya/ırla tanı^tıı dıbcnı Oykukı licmdi.nt.mcvk baglaıını ışoıcce koparıp ktndı sularına doj^rıı a(,ılnıı^lardı hcm dc lonıan, oyku, oyun gıbı ya/ın sal tutlcıın pcreksındı£ı dıaınatık anadaınaılaıa kavu^up lah ırla mıs canlılık ka/anmı^lardı Ogan, ikinci ovku kıtabında dcncMiıcylc bagını koparmı^ dcğıl tam anlamıyla Hatta bu ılı^kı lcnısın, oykulere sıkıntı yaşatabıleccfiının bılıncı ı<,ın de, denemtnın oykuye gc tırebılcceğı yııku, tuıun bır (,alım yaıibittıgı bic,kınlık, kıskırtıcılıkla dengclcmcye (,a]ı^ıyor sankı Boyle bır \ı lcnıme vardım oykulen okurkcn Otncğın "lstırıd yc", oyku değil dc dcnenıe gıbı oKunabılıı pckâlâ1 Ama oykuleı boylc duzayak dcgcrlcndınneyı hak ed yordcğıl 1 Sapasağlam durıış larıyla, sıkılıkla, anlaııılandır nıa yoguııluklaııyla ovkuyıı lyı bılen, turc yogıın cmck vcrmış bırının clındcn t,ıktığı a^ıkt,a gorulebılıyoı urıınlcrın Ama "Nar" da ılostlarm vemcğı, neden Scl t,uk un gunluğunun okunuijuııa dayandırılıyor'1 "Aşk Istasyo nu' ndakı anlatıcıyla penccrc onundc bcklcycn adam aıasında kı gclgıtlcHİe neden bunu kopurtmuyor yazar'1 Daha oncckılerden sızan anlatımci aktarımlar ycrıne bunları okurun anlamlandıınıasını sağla yan bır kavrayı^ getıııyor yazar Bu arada anlam katmanlarını vo gunla^tırırken konularını da «,e ^ıtlcndırıyoı ()y 1 ku evrenındekı 1 gentijlığe, oyku kiijilcıı yelpaze I sındekı yayılım 1 1 I 1 1 I da katılıyor Sonra yanan lam doşcmedi' ayrıntı ycılc^ tıtnıcde pek çok ya7arı gol gedc bıraka cak bırı o (ı( rçcktcn dc hcı olavı duıumıı, ılıskıyl nısııcvı bırıbıı ınlatmak tan kaçınan bunlaıı ılkın va/ın ortaıııına alıp ya/ınsal dıı/lcmde nasil clc alınması gcıekıyoısa oyle yansıtan bıı ya/ar1 ()yle ya yapılan ıs, olgusallığın duınduz aktaıımı, cİurumun doIaysi7 yansıtımı olsaydı eger, 'oy ku ' acluıı veıdıgımı/ turc gcrck kalırmıydi'1 Muncvveı Oğan bunu bılıyoı Amak yadırgadı ğım bır ıkı tutıımıın da altıııı u 7cvım Ozovkusel aktırınılarcla ovku kışılerının kınıılcyın eıkck oldukları goıuluvoı oysa artık ya/arlar kenılı cmskrı ag/ından surdurııyoı bu tur aktatımları ()ykulerde go7c batan kıııu ya /ını vanlısljıı da tamamen orta dan kalkmalı dcııııı1 Huzunler Evi nck bu başlığı tasıvan bır ovku vok Nc kı ı/lek scl bır bulunluk vonuntk olu^tıı Hiklugu gorukbılıyor oykuleı ın Munevvcr ()$an, vazın çevıclcrı, lıenıı/ gereğınce tanınıasa da, ol gun bır yazar1 tnamış ya da ulaşilamamıs, bu tıınlenememıs scvgıkıı ıslcdığı halde vazaı buralardan kalkarak kotunıscrlıgt, umutsu/luga kapıl nıak da olanaksı/dı onun oykulc ıınde (.unkıı ıyımscı degıl yalni7, ıçtenkklı çocııksu duyarlıklar yansıtan bır ya/aı o Okudugu nuzda Meserret leyze, sı/ın de tey/eni7 olııyor, adı gıbı sevınçler yaratıyoı, ıçını/de onunla buluş ma ıstegı uyanabılıyor Yalnız Me serret mı Mu/affcr I lanım da oyle1 Cocuklugu hep bılııi7 Ama Sarısavın bu çocuklu^u anlatmı yorbı/c Anlatıı goıunurkenyo ncldıgı o gunlerdekı satlı^ın, du mlu|*un bır tuılıı yakalanamadı öını gostermcsı bı/c Cunkuanı ları "o anı" yapan doku gıtmıştır, vok olmustur1 Hcr geçcn gun valnı/lasmaktasını/dıı dıırma ha vmı yıtııen dnkııda Ayşe Sarısayın'ın öykulerı, so yutlayımlarıvla donuşturumleııy ic konu ncsncsıne vaklaşımlarıy la, ote yandan sozcıık secımıylc, ımge aİHiıı yaıatma, ses duzenı kıırma baglamında yansıttı£ı hu nerlc, bır dc ıçtenlığıyle genç oy kucu adaylan ıçın ornek gosterılebılecck verımler1 Ote yandan anlamlandırnu aflarını bııbıııyle ılıntı lendırmede, bunları orgu letnedc tıtız bıı ışçdık de s>eıgılıyor denebılır yazar ıçın Ayşe Sarısayın, Yorgun Anılar Zamanı'nda, ılk oyku kıtabına oranla bcl kı tck larkJılığı "Yalnı/lık Cesıtlemcsı" arabaslıgı altında topladığı oyku lerde koyııyor ortaya Bır yandan lırık bır hu ' zunle yoğııruyor oyku lcrını, ote yandan dıldekı ısçilığuıı yoğunlaştınyor Bu ara da sankı so/cuk dağatında genış lenıeyle de karşılaşılıyor oykuler de Bence "Gokyuzu Masallan" da bu bolume alınabılırnııs Nc gu/cl ovkulcr bunlaı, ne sı cak1 Yentlıp bıtıvermesın dıye "avuçta saklanmış kestaneler" gı bı heı bırı' ()kuyun bu oykuleı ı, okuyun da "çocuklu^u(nuzu)n sevınçlerını ode(yın)" 1 Hayat Belirtisi'nı (Can 2002) yavıuıladıktan uç yıl sonra Dünyanın Yan Etkileri (Can 2005) ık bır kez daha oyku okuıunun onunc gcldı Nc kı bcn, ılk kıtabı u/eııne de \A/.\ maınıslını Sevınç ın Şımdı ıkı sinı bırlıktc yogurup dcğerlcn dııcıck kar^ılama' yı duşııntı yoıum va7arı denç oyku ya/aılaıı îçindc konusuna vaklaşımda, ovku c\ rcnı ık kısıleıını clc alısta hııklı bu koııuın scigılıvor Akın Sc vınc, Kcndısmc dek gckn bıııkı ını aıkasına alarak butıın bıın lardan vararlanarak ovkusunu kuıuyoı Fek c,ok gent, (îvkııcu, kaıamsarlığın otcsıruk ncıcdcy sc kotunıscı uıunleı veıııken Akın Sevınt, ın oykulcrı, yanüttı ğı olaganustu ınsanscvcılıkle ıyıınscı bakısla dıkkatı çekıyoı Oykuleıclcn tasan ıyımscı o/ u/erındc sıkı sıkıya dıırıılmalı' Ustelık Durııp Durıırkcn', Isırık' baslıklı oykuleıınde ozellıkle Isiıık ta kcmlı kusak taşlarından tarklı olaıak cınsellı öc dc cl atıyoı ya/ar Nc kı "Şa ka (ıibı' baslıklı oykusundc, ruhsal bıı duruııı vaıatnıaya çalı sıyor va bunda başarılı oldugu sovlenemcv bana gt)ic ()ysa Akın Sevmç daha ılk ovkulcr demctındc oyku kısıkıının luh sal ckıınlıkkıını vansıtınada, on laı ı çok katmanlı kısılıkkr ola rak aktarmada cıııkonu ustalık gostcııvoı Hayat Belirtisi'nde, oykulerın hepsındc dcğılse de buvuk bolu mundc orrık bır anlalıcı tcnıelc alınarak vapılandııılıyor Bu an laticinın u/ciındeo/tllıkk duı mak gerekıvor bana goıc (s un ku bıı otekı anlaticılardan laıklı alınabılır dcnç, gıusınıcı sek sen sonıabi değerlerıyle vctışmıs, gorecc mııtsu/, yaratıcı ama san cılı, yalnız acılı vb bırı bu Buna goıc Akın Sevınç, gcnç oykucıı lııgıımu/ ıçınde u/eıındc onem le dıııulması gereken ya/arlar dan bırı Nc kı Akın Sevınç'ın oykulcrı nc karşı hem ortuk bır ılgı oı tuklııgu so/ konusu hem de se /ebıldığımce bu verımler, kımı gcnç ya/arlaıın plastık çiçek ha vasındakı ıııunlenylc kosutluk kurularak değcrlendııılıvor ()y sa bana goıc onun oykulerınde yapay kurgudan so/ cdılcnıc/1 Bclkı soyutlayımlarıyla, donııs tuıumlerıylc bır çalım ırkıltılicı duygu yarattığı oııe suıulebılır, ne vaı kı bu oykuler, bırcbır ya sanmıslı^ın ustalıklı ck)iuıstu ıunılerı bu donuşturumkrdcn kalkılarak vapılmi!} kuıgulaı ola rak alınabıln' Kâıdan Aıl.ım", unııtıılma? bır oyku olarak 'Ya rım Yamalak" bıı yonde ornek lenebılır Akın Sevınç'ın cn onenılı eksı gı, oykuyu dılle uçurmak gcrck tığı u/erındc hcnuz geıeğınce dusunmemis olması1 Dıstan ba kışla tumcelerı usta ısı gıbı goıu nuyorsa da so/cukler, bunların ses dcgcıkrı U7crındc duımadığı neredevse dusunmcdı j*ı apaçık goıulebılıyoı 1 ler uç yazarın da doj*ru yolda olduklaı ı nı soyleyeyım 11er uçunun de onu açık, çok kitaplı ya/aı ol duklarında da basarı ları surecck, oyle go runuyor Yeter kı oktır yalnı/ bııakma sııı ısbi/lıkta ıslık ça larak yol alan bu ya /arları • K İ T A P S AYI 78 9 AYSE SARISAYIN Ayse Sarısayın Denızler Dort H MUNEVVER OĞAN Munevvcr ()ğan, ılk oyku kıta Duvar'ın (Can, 2003) ardından c,ok değıl bır yıl sonra yenı bır oyku kıtabıyla c,ıkageldı Yorgun Anılar Zamanı (( an, 2004) Kı mılcyın oykdu, va/aıın araya yıl lar koymasına gerck kalıııa/, ıkın cı, ucuncu kıtaplaı da ılk kıtabın ardından peş pcsc gclcbılır Ay^e Sarısayın'ın ovku kıtapları ıçın de soykncbılır bu Ilk oyku kıtabında bıle doğru bu ya vetkın bır ya/ar olarak t,ık mıştı ortaya Saıısayın Aıtalanı pekıştırılmıs, anlam <,oğullugu ıçırdmı^ tumcelerıyle dennlere ınen anımsamalardan, <,ağrı sımlardan, it, seslerden olusan catal orgulu anlatımıyla saıı kısa oyun, radyo oyunu ya/arı Behcet Nccatıgıl'ın kiba oyku ye uzanmıs halını anımsatıyor clu bır <,alını Bu kadarı bıle onun nece bıı bırıkımc sahıp oldugunu gormemıze yetıyordu bence Sarısayın, oykulerınde anıları donuşturmesıylc dıkkatı t,ckı yordu ()ncjıc,lı hatta acıtıcı olduğu halde bu anıları melodra matık bır yonsemeye kaydırmı yordu asla ()tesındc kaı^ılaııa AKIN SEVİNÇ Akın Sevınç, ılk oyku kıtabı SAYFA 29 C U M H U R İ Y E T