Catalog

C U R L A R A çuk Altun, ilk kitabı dnızlık Gittig'in 'dan Gelir" adlı nanıyla adından çok ettirmişti. Ikinci nanı "BirSen kınstn Uzakta lınca" ile edebiyatta hcı oldug'unun retlerini vermişti. üncü romanı u(r)$un Lezzeti" dlikle giriş lürnünün ığanüstülüğü ile zkatleri çekmişli. Snn nanı "Annemin \retmedigi Şarkılar" • polisiye tadında bir man. Altun, anlatmak ediklerini romanın Imanlan arasına çok ' gizliyor. Dikkatli •unması gereken bir man "Annemin yretmedig'i Şarkılar". Içuk Altun'la bu son manını konuştuk. içük hkcnder de manla ilgili bir •g'erlendirme yazısı ıleme aldı. rgeSemprun, i'ürk lebiyalseverler rafından çok tyi nınan bir yazar. Yakın 'manda yayımlanan iki mıanı "Büyük •Aculuk" ve "Beyaz ağ" üzerine 'kadaşımız Türey Köse >k güzcl bir yazı ıleme aldı. Kcyifle kuyacag'ınızı umuyoruz. îeliha Akay, ilk öykü itabı "Yagmura utulanlar" ile adım tmıştı edebiyat ünyamtza. Yeni kitabı Zjülüşün Gedincik arlası" üzerine bir iyleşi gerçekleştirdik (kay'la. îlginç ulacaksınız Akay'ın ykücülüğünü. >ol kitaplı günler... İnci Asena, yapmacıktan uzak bir roman çıkarmış ortaya. Çok sıradan ve tanıdık yaşamları anlattıgı halde hiç klişeleştirmeden anlatmayı başarmış Gönül'ün öyküsünü. asamııı üzerinde okunmayı bekleyen romanların sayısı , onbeşi geçince bu hafta başka bir teknik dcnemeye karar verdim. Her romanın ilk on sayfasuıı okuyacak ve hangisinin devamını okumak istediğinıe sonra karar veretektim, Daha onuncu kitaba gelmeden bunıın iyi bir yöntem olmadığı ortaya çıktı, aklım karışmış, ne okudu ğumu şaşırmış durumdaydım. Bazı romanların ikinci sayfasından öte gitmenin anlamı yoktu: Melissa P.'nin "Yatmadan önce 100 Fırça Darbesi" ya da Betül Akdoğan'ın "Sonra Bana Kuş Dediler" gibi klişelerle dolu birkaç satır yetiyordu daha fazla okuınamam için. Arada bir tazc bir nefes gibi gelen şaşırtıcı, okurııntı yakalayan ilk satırlar da çıkıyordu karşıına, Levent Mete'nin "Rika'nın Beyninde" ro manı gibi. "Rika'nın beynine kötü amaçlarla girdinı. Daha doğrusu mecbur kalılım buna. Bedensiz bir ruhtum çünkiı..." satırla rıyla başlayan roman, sadece fan tastik roman seveııleri değil, çok sayıda okurun devamını merak etmesini sağlayacak nitelikteydi. Bu okııma tekniği bir sanat yapıtından beklenen bütünlük vc tutarhlık koıuılarını düşünmeıne yaradı yeniden. İlk bölümlcri özensizce yazıl mış bir cserin geri kalan bölümlerinde nitelik değişimi olma olasılığı yoktu. Bir yapıı içinde belli bir seviyede güzel den daha az güzele doğru geçişler olabilir tabii ama eserin bütününde değerini belirlemez bunlar. Sonunda bir romandan diğerine atlarken farkına varmadan elinıdeki kitabın ellinci say fasını geçmişim. İnci Asena'nın "Aldanış" romanı, edebi bir kaygı ile yazılmış bir roman değil ama akıllıca bir kurgu içinde, belli noktalara bağlı kalarak ilerleyen sağlam kurgusu ile diğerlerinden ayrılan bir roınandı. Asuman KafaoğluBüke Yazın sanatı M Aldani: ması altında gcçcıı yıllar boyunca fazla .sorumluluk almamış varlıklı bir kadının gerçeklerle yüzlcijmc sorunıı. İnci Asena, romanında lıiçbır zorlamaya girmeden, sade bir dille anlatıyor (îönül'ün gcrçeklerle yüzleşmcsini. (îönül çevre sindf tüm erkekler taraimdan bir şekilde aldatılmış oldıığunun tarkına varıyor. İlk fark ettigi kocası taratınclan altlatılını^ Dİması. Garip bir şekilde, Gönül kocasının başka bir kadını sevmiş olmasına lazla sinirlenmivor, onu asıl kızdıran şey malını tanınıadığı bir kadınla payla^mak zorıında bırakılnns, olnıası. Kendi evindeki hisscleri el de giştirirkcn bir yanda da taşınmayi diişündü^ii babasından kalan dairenin gerçeklerini ögrenir. Bu eve babası haksız şekilde el koymuştııı: Bu Cîönürün babası la ralından da aldatılmı^ olduğunu hisşetmcsine yol açar. Uçüncü bir aldanış ise, kendini çok yakın sandıgı o^lunun on dan sır saklamasıdır. I lepsi kendi çapında (löııülü altlatmıştır. Roman boyunca birkaç kez (îönül'ün ne denli saf göründügüne dikkat çekılir. "Bıınu lark etmemiş olabilir mi.' " diye ija^ınr et ratındakiler. Bıınların hepsi bilinçli olarak ondan saklanan gerçeklerdir. Babası, kocahi ve oğlu bilerek ve isteyerek Cîöniil'ü karanlık içinde bırakmışlardır, lakat bir de hiç bilmeden onu aldatan bir erkek daha vardır. Yazar bu dördüncü tür aldatmayı da romana ekleye rek aldatmaıun her türiinü dahil etmisj. ) ALDANIŞ Romanın başlığının "aldatma" dej^il de "aldanış" olmasının da üzerinde durmak gcrek. Edilgen bir sözcük oldıığu için, aldatana değil aldatılana dikkat çekiyor. Bu romanda anlatılan aldatmaların hepsi için iki tarailı bir eylern gerekiyor. Aldananın nıasum ol madığını, bcncilce kendini bazı gcrçeklere kapattıgını gösteriyor yazar. Romanda birkaç kez "degirnıenin suyunun nereden gel digini irdelememisj" sözleri geçi yor; bu sözler aslında romanın tcmelinde yatan aldanışı iyi açıklıyor. tnsan kendi gereksinimleri karşılandı^ı takdirde aldatılnıış olmayı önemsiyor nıu sorusunu sormamızı sağlıyor. "Aldanış" evlilik, ozguılük gi bi konularda düşündüren bir kitap ayrıca akıcı bir dilde yazılmiş. Hayat hakkında basit dogruları söylüyor: "Bu dünyada bir şeylerin hakedijje göre olduğunu mıı sanıyorsuıı? üoğrular iyiler ödüllendirilir, kötüler cczalannı bulur, diye bir şey yok. lyiysen kendin için iyisin. kendinle barışık olmak için... lyiysen başkalanndan bir şey beklediğin için iyi olamazsın." Aldatılmayı da kişinin karar verme hakkını elinden almak olarak yorumluyoı. Yazının başında beliıttiğim gibi "Aldanış" edebi bir yapıt değil. Yazar bazı yerlerde sabıibizca davranıp daha sonra söyleınesi gereken bilgileri erken verdiği için roman geriliminı kaybediyor. ()rneğin "(s)onra yıllarca görmedi Belma onu, lstanbul'da sokakta karşılaşıncaya dek." (s.38) dedikten birkaç sayfa sonra "Yavuz'la sokakta karşılaşıncaya tlek" tümcesinc gelenc kadar anlatılanlar okur taıahn dan zaten bilinmiş bilgi ler haline geliyor. Bir başka hata da, birkaç paragraf gcçmeden aynı tümcenin tekrar lanması, örneğin "Canset bütün gevezeliğiyle uzun uzun yazıyor..." bir paragraf sonra yeni den "Canset tüm geve zeliğiyle sık sık, uzun uzun yazıyordu" ve yine bir paragraf sonra "sık sık bir biçimde anımsa tıyordu" (s.95) Her romanın içinde belli tekrarlar olur ama bu tekrarların aynı sözcükler kullanılarak yapılması okuııı sıkar. "Aldanış" sonuçıa kolay okunan, akıcı bir ro man. tnci Asena, yap macıktaıı uzak bir ro man çıkarmış orraya. Çok sıradan ve tanıdık yaşamları anlattıgı halde hiç klişeleştirmeden anlatmayı başarmış Gönül'ün öyküsünü. • www.yazinsanati.com Aldanış/ İnci Asena/ Dnğan Kıtap/ 2005/ 217 sayfa SAYFA 3 TURHAN GÜNAY ııul: cumkitap@cumhuriyet.com.tr ntiyaz Sahibi: Cumhuriyet vakadına llhan Selçuk o cenel ayın Yönetmeni: Ibrahim YılızOYayın Yönetmeni: Turhan ünay o Sorumiu Müdür Mehlet Sucu c Cörsel Yönetmen: i Gün Haber Ajansı Basın ve Yaıncılık A.S. Baski: Ihlas Gazeeclllk A $ 29 Ekim Cad. NO: 23 enibosna Istanbul > Idare lerkezi: Türkocağı Cad. No: 391 Cağaloğlu, 34334 Istanbul, el: 0 (212) 512 05 05 . Cumhuriet Reklam: Cenel Mudür özam Ayden / Müşteri Temsilcisi: :ylem Çevik: Yerelsüreliyayın ) Tel: 0 212 512 47 78 512 48 30 •ax: 0 212 513 84 63 U M H U R İ Y E T K İ T A P KITAP YALNIZ KADIN "Aldanüj" Gönül adındaki kırklı yaşlarında bir kadının çevrcsinde gelişen olayları anlatıyor. Roman bir cenaze ile basjlayıp, bir düğünle sona eriyor: Bu iki olay arasında geçcn bir yd gibi bir süre içinde olanlan öğreniyoruz. Kocabinın öliimünden sonra yeni bir hayat ku ran kadının hikâyesi as lında çok tanıdık bir tema: ü n c e babasinın, sonra kocasının koruSAYI 783 HekAkıskalı < Vayımlavan.Ye İnci Asena'nın "Aldanı$" romanı, edebi kaygı İle yazılmıs bir roman deull ama akıllıca bir kurgu Içlnde, belli noktalara bağlı kalarak ilerleyen bir roman.