Catalog

'•" cııluğunun başarısının anahtarı, iki tcmcl ifkedir: Bağımsızlık ve özgüven. Mustara Kemal'in söylcvleri, korkaklığı çözümleyen, korkaklığın tehlikele rine değinen bölümlerle dolııdur. Çerin Yetkin'inkitabı.iştcbu korkaklığın ve bir iş yaparken kiıııe cüvcncce ğini bilmezliğin gün gün, yıl yıl, olay olay önümüze serilişi olarak okunuyor. tsmet Inönü'ye karşı değerbilmezlik gibi bir saygısızlığa dıışmememiz için onıı bize sevdirmeye, onıı Atatürk'ün, gördüklerimizin içindeki en iyi izleyici si, en iyi sürdürücüsü olduğuna bizi inandırmaya çalışan herkesın yanıldığı nı düşünüyorıım devrim tarihimizi ve daha yakın tarihimizi okııdukça. Bu dii şünceye vardıktan sonra ilk isteğim, bıı sonııca gelişin somut örneklerinin bir dizge, bir düzen içinde okura sunulması olmuştıı. C.ettn Yetkin'i, sivasal lurihe ya da giinccl siya\al komdara dgı duyan nkurlar yıllıirdan bcri tamyorlar. Çctın Yctkin ın bittiitı yapıtlarından \dnuyan iki dcrdı vcirdır Huıılardan bırı, Ovnıanlı 'nın I iirk diişmanliftımn, obiırü de, Tıırhye Cumburiyelı 'mn Mmtafa Kenıal'dcn sonra sındaki \ol dihmanhpntn yeterıııcc bilinmiyor olmast. Bu ıkı tıirıhsel ve siyatal gerçe&ianlatmak ı\in Yctkin, ciltlerce kıtap, sayfalarca mak.ale yazwi)/ır. "bagımlılaijmamı zın başlatıcısı ol maktan mahkum" çıkabilccegi, bıı nun da "Atatürk'c karşı olmak olabi leceği" koşullan masının, o alışılmış rahatlıgından kurtıılmayı gözc almak gerekiyoı. Kalclı ki, Âtatürk de rabıı değildir, ona karşı olu nabilir. Ama Atatiirk'e karşı davranamayacak, onun en değeıli yapıtınııvgücten düşınesine izin vcrcmcyccek olanlar vardır. ()nlar yalnızca Atatürkcülcr dc gil, nolitikacı olanıyla, olmayanıyla, fiim devlet görevlileridir. Kıırucusunun ilkelcrini kcndi ilkcleri olarak benımscmiş bir devlet in, yinc kıırucıılunnın elinde tam karşır bir yonc süriıklenmcsi, kimi zaman, aklın alacagı bir iş gibi göı iiııınü yor. (]umİHiriyct tarihi içindc Inönıı yö netimlerini ve I'iirk devıim tarihi icinde Ismet Inönii'yü, daha başka yapıtlarla, daha başka kalemlerle kcsinlikle daha çok araştır mak vc anlamak gerekiyor. (s',etin Yet kin'in yapıtının, "CHP'nin Beğen diği Yazarlar" bölümiinde (s. 561 574),örneğin Nurullah Atac icin 'harcayıcı' yaklaşımı; ya da Mustafa Muğlalı ()layı'na değinen (Ahmed Arif'in "Otuz Uç kurşun" şiirine konu olan korkunç olay) dipnotıındaki 'çckingcn' söylemi (s. 504 505) gibi ele^tirilebilecek yanları da var. Ancak, bu özellikleri kirabı, "karşıdevrim "in, ülkemiz "lkinci Adam"ın clindcykcn başlayışını sergilemeyi amaçlamış çok az sayıdaki aruştırmadan biri olmaktan çıkarmıyor. Ve kitabın 49V sayfasında şıı satırlan oku mak insana, korkakJar sayesindc hainlc Karşı devrimin beş yılı Çetin Yetkin in kitabı, işte bu işi yapıyor, derli toplıı bir hiçimde, "karsı devrim"in 1945 1950 yılları arasındaki bcşyılını anlatıyor. "Karşıdevrim"ioku vunca şu apaçık bir kcz daha ortaya çıkıyor: Yurdumuzıın düşmandan kıırta ıılışında asker İsmct Inönü'nün kalkıları ne denli btıyıik olursa olsıın, politika LI İsmct Inönii'niin Mustala Kcmal'den sonra Türkiye'ye yaşattığı uzun süreç, karşıdevrimin önündc sıırekli bir gcrilcmedir. 195()'de I )emokrat Parti'nin iktidara gelisi, Inönii'niin öndcrliğinde sürekli gerileyen devrimin karşıtlarının, dcvlet avgııının dumcnini artık kendı ellerine geçirmeleıinden başka bir şey değildir. (Sanki 2002 Kasımı'ndaki seçımlerin sonucunda olanlaı, aynı gidişin çok daha ileri dıı/.evde yaşanışı değil Karşıdcvrimcsurııklcnişimızigörebilmek için öncelikle, İsmct Inönii'niin, Prol. Ut ÇETİH YETKI^ re, bir gün boğazımızın iistüne çökmck yolunda çok ama çok yol aldırdıgını düşiindiirüyor: "...bizim bildigimize göre miistakil bir ülkenin toprakları üzerindc, istcr gcncral olsun ister teknisycn, ıster iinirorma giysin ister sivil, ister yaya dolaşsın ister jeep otomobilinc binsin, vabancı bir devletin ordusuna mcnsup birliklcr, devamlı bir görevle bıılunamazlar. Hi/inı bildigimize göre miistakil bir mcmleketin topraklarından bir karişı bile askeri maksatlarda kullanılmak için yani ııs olarak, sıılh zamanında vabancı bir devle tin kaıa, deniz, hava kuvvetlcrinin vcva tcknik pcrsonelinin emrine verileme/.. ...Acaba Mustafa Kemal in mcmlckctinde bu kadar kıs.ı zamanda istiklal an layışı bu kadar köktcn dcgişmclcr mi gcçirai?" (Sabahattın Alı, Mark<^ Paşa der gisi) Sabahattin Ali 1948'dc öldürüldü; oldürülüşü karanlık ve tartışmalı kaldı. Ondan sonra, ülkesinin bağımbizlığını, iç düzeninin sömiiriisiizliiftiıniı istcyen birçok aydın vıırtsever öldürüldü, onların öldürülüşleri dc karanlık vc tartısmalı kaldı. Bu süreç hızlanarak, yoğunlaşarak süriiyor. Ülkcmizin sömurgeleştiril mesine direncn yurtsevcrlcr, "çağdaş" sömürgcnlcrin sarın aldığı hainlerin pıısularıyla, tuzaklarıyla bir bir yok ediliyor. Türkiyc Cuınhuriveti'nin Mustafa Kemal'den sonraki tarihi, hem sömürgeliğc sürüklenmenin hcm de bıı sıırüklenişe direnmenin tarihidir. " Ya da diıcnc meyişin..." denmcsi olasılıgı, kıışkıısıız ki bağımsızlıkçı yurtseverleıin yollarını bir gün birlcştireccktir. Ancak, bu birleşme ne denli geç olursa, yeni bağımsız lık savaşı da yurtscverler için o denli güç, o denli çetin geçecektir. • (*) Otopu Yayınevı, 1 Hasım, Andık 2002. Scıhici Rşklor Külliyotı Binbir insan Masallcırı 3 Cem Mumcu flşk.. fîcıya bulaşan. Ne yozıh ki kaybedecek bir şeyi olmak... Kalobolıktan uzağa yağan. flşk... Bıçak gibi... Suçlo büyüyen, günahla dolan. Flşk... Bazen merak... flşk... Vasağı ölüm gibi seven. Gcçmiş bir mosol. flnne ve babodon kalon. Dünycı edebiuotındo da ender rostladığımız birbirinden çarpıcı ironilerin ışıltısıula ilerleven bu ilginç v Q z ı n ı n . • • b • u Üglnç uozorın mosollorıno, lcylâ €rbil "dünuo durdukça duracak" demekte haklı olduğuma inanıuorum. Cem Mumcu'nun uzun soluklu edebiyot projesi Binbir insan Masalları, "Sahici flşklar Küllivatı" ile devam ediyor. Kalıpçı Sokak Uzal Apt. 152/34 Teşvikiye 34365 Istanbul Tel: 0212 232 5373 Faks: 0212 231 5220 binbirinsan®okuyanus.corr>.tr • www.okuyanus.com.tr C U M H U R İ Y E T K İ T A P S AYI 703 SAYFA 1 1