Catalog

* algılaması hızlı bir ızleyicinin zihinsel kapasitesinin claha da artacağına, ancak tersi durıımdaki bir izleyicinin ise gör düğü ve işittiği inıgelerlc koşullanan bir nesncyc dönüşeceğine dikkat çekiyorum! lmgelerin sürati ve geçiciligi vasat izleyiciyi hiçliğe çekecektir. Faıılstich yeni edebiyat kuramlarının da kitle detişim cstetiği doğrultusundu, yapıttu unjırtalltfcı aramaktan vazgeetigini (s. 94) vıırgıılar; kalıcı bir varlıkolarak sanat yapıtının yeriııi, geçici, akıcı imge ya da gosrerge almıştır. Edebiyat biliminin de ilgisi bundarı böyle iletilme/iletme uzerinde yogıınlaşmaktadır: özgün edebiyat yapıtı uiye bir varlık yoktur; bu kurama göre, özgiinliik ütopyadır. Yapıtı iletense, mcdyadır. Ütopya ilc medyanın kesışme noktasında durur, yapıt. Burada gene bir parantcz açarak, Faıılstich'in ilastik sanatlara rizgü kavramları geneleştirdiöinin aJtını çizmek isterim, (kalıcı bir varlık olarak resim; ve sinema ya da video filminin akıp geçcn imgeleri...) Weibel (s. 109) orijinallik sorunsalında daha da ileri giderek, bu kaygının hıırjııvn ideolojisinin mülkivet kavramından koklendi£ini iddia ederken, kanımca doğrtı bir saptama yapar. Hiç kıışkusuz, anonim haİK sanatında telir hakkı diye bir şey söz konusu değildir! Kinıin usunun ve duyarlı^ının yaratısı oldıığu bilinmeyen dizeler, maniler, ezgiler ve motifler, dillcrdc ve gergeflerde, halı, kilim tezgâhlarında yüzyıllar boyunca yinelenip çoğaltıldı durdıı... Yaratının ve varatıcının onlara kucak açıni!} halkın algılamasında, dııyarlığında ve hızmerinde eriyip yok olması mı, eriyip halkla bütünleşmesi mi? Kanımca işin püf noktası, i^te tam da buradadır: Meselenin ozu varatıcının yapıtı üstündeki mülkiyet Iıakkında düğümlenmektcdir! Kitle iletişim estetiğinin ve bu konııda düşünce üreten postmodernistlerin, bir anlamda derin ve ı I çarpıcı görüşlerinin içinin boşalmaya başladığı nokta da budur! Ele aldıgım kitap bu konııda yargı bclirtmez, yazılış amacı yargılamak değil, biigilendirnıektir. Ama acıktır ki, "y«k olmanın estetiği" ancak mülkivetin olmadığı bir ilişkiler ağı iveribinde anlamlıdır! Özgiınluk çabasından kolay bir hevesle vazgeçebi fen günümüz romancılarının, ressam, yontııcu, sınemacılarının hiçbiri yapıtı nın üstündeki mülkiyet hakkından vazgeçmeye nıyetli görünmemektediı! Tam tersine, nasıl daha çok para kazanabileceğinin telaşı içindedir! Sanatın, günceli, sıradanı aşan özelliklerinin (tramanJani) yerine ikide birde hayatlarımıza müdahale eden (zırt vırt ekranda, ya da belediye panolarında beliren film va da kitap reklamları örneği) özelliklerini (transgresyun) geçirenler, sanatın varoluşunu sorguladıklarını ilerı sürerken, yok olmanın es/e/iginikendi adlarına biraz olsun özümseyememekte, benlerin den asla feragat edememektedirler! Hal böyleyken, aydtnlanmaa kiiltürün sanat ve edebiyat olarak kavramlaştırdıklarını, toplumda iktidar odakları olııştıırdukları gerekçesiyle eleştiren Faucoult'nun çözümlemeleri dahil bııtün bir düşünce örüntüsü, toplumlarda çok daha etkin olan parasal kaynaklı gıiç odaklarının varlığını gizlemekten öte bomut bir işe varaınamaktadır, ne yazık ki. Bütün bunları kavrayabilmek ve çağımızı daha iyi değerlendirebilmek için, Cîürsel Aytaç'ın ayrıntılı araştırmasını okumak gcrek." O Bizdc izlcyıciokur açtsından durum nedır •* Sezvılenm vcgözlcmlerim tam tcrsioldu$ii do^rultusunda' Sosyalbılımctlenmtzın, ıletışım bılımalerımızin bu konuda ara^tırmaları ne dıyor acaba '> Edebiyat ve Medya, Kitaptan Ekrana Edebiyat/(iürsclAytaç/ l'.C. KültürBakanhğt Yayınlart/2002/225 v ADAM SANAT MAYIS 2003, 208. SAY1S1NDA DliVUH' GÖREVLİSİ / Nermi YARINSIZ BUGÜNLER / Uğıır Uygur Tanilli Cıbıroğlu Kökden HAGIMSIZ VE DEMOKRATİK TOPLUM / Senvr SAVA!S (UINLERİNDE SÜMER ŞtîRLERl / Ytldtz GÜNLÜKLERÎNDEKI MEMET FUAT MEMET FUAT'IN ARDINDAN / Sevgi BATININ GÖRDÜĞÜ TÜRK / Roni BATININ CİNSEL KIYISI / Irınn Cemil KIPIRDAYAN SİNEMA / Bcrtan Özdamar Margulies Schick Ince SAVCİÜDEN BÎR ŞAlR OIARAK MALIARME / Üzclemir Onaran TÜRKÇENİN GÜCÜNİJ ANLAMAK / Mustafa Şerif SAİT FAlK'StZ 49 YIL / tskender Fikret Akdora BEHÇET NECA'IİGİL'İN İKİ BELLEĞI / Yüksel 1S00 YIL ÖNCEKİ ANTAKYA DEPREMl / Yücel YİNE GENÇLER, YENl OYKÜI.ER... / M. Sadik Onaran Pazarkaya Bıılut Feyzioğln Aslankam VIRCHNIA WOOLF VE ÇÖZIJMSÜZ "SAATLER" / Alev Şiir: Charlcs Baudelaire, Adonis, Ali Yüce, Cevat Çapan, Sait Maden, Oğuzhan Akay, Ali Askcr Barut, Onur Caymaz, Mustafa Erdiken, Selahattin Yolgiden, Sinenı Biriycti.sir, Gür Genc, Vehpi Erdoğdu. Y ö n e t i m Yeri ve Ya/ışınn Adresl: K u ç u k p j r m a k k a p ı sok Nn 17 HiKKıt) Ik'vnRlu Ist.ınhııl, Tc\ • (0212) 293 41 <Xı, 1:AX (0212) 293 41 08 Daftılım: HİR^'AY A s . ABONEIİKı Ahcm.l lel (212) 12.1 83 }ı2 AİHinel laks (212) 122 2n 10 Abonet omaıl jhonıuS.ıhoncl IILI Ahıııu't UL'IÎ \vvvw Ahonct nt*l M İ M A R L I K , K Ü L T Ü R VE S A N A T DERGİSİ »> Haberler lı.ik SHVCIŞI Çagın En Buyuk Kultur Suçu • Somurgecılık Savaşında Tarıh Yağması • 2003 Prıtzkcr Odulu ve Bir Mımarlık Oykusu Dogan Hasol > » Kozmetik Fabrıkası ve Buro Bırubi / istanbul » > Lean ıle "Surekli Gelişim"e Uyum Koray Malhan >» Olaylar Yorumtar Mımarı Tabarım. Cağla Akyuıt'k Elmdb Can Elmas :»> Bıtgi Ndsıl Bulaşır? M Tugrui Kırmızı > » Max Planck Molekuler Hücre Biyolojisi ve Gcnetık Enstıtüsu (Jru'.den Alfiiıiiıyd Mımarı Tasarım: HeıkkınenKomonen Archıtects >» Vedat Tokyay >» Işık: Mirnarlığın Dayanılmaz Hafifliği Teknolojı ıle Tasarımı Birleştıren Armatürler Aı ru J.u Ü1)'>IMI ()ı ıı 1 > » Biz Neden Meydan Yapamıyoruz? Dogan Kuban > » FrascatiTuscolo Müzesi Roma Mımarı Tasarım. Massımılıano Fuksab Yücel Akyurek Gul Pekışık > » Bubi Foton Portre Gulselı Inat > » Güncş, Uygarlık ve Cam Kendi Gıdiyor, Adı Kalacak Yadigâr Hasan Kuruyazıcı i > » Avrupa Içın Bir Park Projesı ı Yalı&ı Iki Yakatı Park Kehl/Strasbourg Ercan Ağırbaş MAYIS 2003 4.000.000 TL